Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2016/C 474/07)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1).

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

«MARCHE»

Αριθ. ΕΕ: IT-PGI-0005-01338 — 26.5.2015

ΠΟΠ ( ) ΠΓΕ ( X )

1.   Ονομασία (-ες)

«Marche»

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Ιταλία

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1.   Τύπος προϊόντος

Κλάση 1.5. Έλαια και λίπη (βούτυρο, μαργαρίνη, λάδι κ.λπ.)

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία υπό 1

Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Marche» καλύπτει το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο που λαμβάνεται από ελιές παραγόμενες εντός της οριοθετούμενης στο σημείο 4 γεωγραφικής περιοχής.

Για τη διάθεση στην κατανάλωση, το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο με την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Marche» πρέπει να εμφανίζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

Μέγιστη ολική οξύτητα εκφραζόμενη σε ελαϊκό οξύ, κατά βάρος, 0,4 %

Αριθμός υπεροξειδίων: ≤ 12 (meq O2\Kg)

Ελαϊκό οξύ: ελάχιστο 72 %

Λινελαϊκό οξύ: μέγιστο 9 %

K232: μέγιστο 2,2

K270: μέγιστο 0,15

ΔΚ: μέγιστο 0,005

Ολικές πολυφαινόλες: ελάχιστο 200 mg\Kg (προσδιοριζόμενες χρωματομετρικά και εκφραζόμενες σε γαλλικό οξύ)

Η ΠΓΕ Marche χαρακτηρίζεται από μέτριο φρουτώδες, άγουρου καρπού, μέτρια πικρότητα, μέτρια καυστικότητα, με μικρές διακυμάνσεις προς το έντονο ή το ελαφρύ, συνδεδεμένες με γεωπονικές/τεχνολογικές παραμέτρους και με το έτος· το φρουτώδες χαρακτηρίζεται από νότες φρέσκου χόρτου συνοδευόμενες από τυπική οσμή χόρτου που συνοδεύεται ή υποκαθίσταται από οσμές αμυγδάλου και/αγκινάρας αναλόγως της επικρατούσας ποικιλίας.

3.3.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

Οι ποικιλίες που συμβάλλουν με καθοριστικό τρόπο στην προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη «Marche» είναι 12 από τις οποίες οι 10 είναι αυτόχθονες. Οι αυτόχθονες είναι οι ακόλουθες: Ascolana tenera, Carboncella, Coroncina, Mignola, Orbetana, Piantone di Falerone, Piantone di Mogliano, Raggia/Raggiola, Rosciola dei Colli Esini και Sargano di Fermo. Οι άλλες 2 ποικιλίες - Frantoio και Leccino - χρησιμοποιούνται λόγω συνήθειας καθώς αμφότερες είναι παρούσες στην περιοχή εδώ και έναν αιώνα περίπου καθώς διαδόθηκαν μετά τους ισχυρούς παγετούς του 1905, του 1929 και του 1956 λόγω της ανθεκτικότητάς τους στο ψύχος, επιπλέον των καλών τους ιδιοτήτων όσον αφορά την παραγωγικότητα. Οι 12 ποικιλίες που προαναφέρονται πρέπει να είναι παρούσες στους ελαιώνες, χωριστά ή σε συνδυασμό, σε ελάχιστο ποσοστό 85 %. Είναι δεκτές άλλες ποικιλίες έως μέγιστο ποσοστό 15 %.

3.4.   Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Όλες οι φάσεις της διαδικασίας παραγωγής: καλλιέργεια, συγκομιδή και έκθλιψη πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

3.5.   Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η ονομασία

Το ελαιόλαδο «Marche» ΠΓΕ πρέπει να διατίθεται στο εμπόριο σε δοχεία επιτρεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία και μέγιστης χωρητικότητα 5 λίτρων, τα οποία να είναι σφραγισμένα και να φέρουν ετικέτα.

3.6.   Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Η ετικέτα πρέπει να φέρει την ένδειξη εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Marche» ΠΓΕ, η οποία πρέπει να αναγράφεται με ευκρινείς και ανεξίτηλους χαρακτήρες, με τρόπο ώστε να διακρίνεται από το σύνολο των υπόλοιπων ενδείξεων που περιλαμβάνει.

Επιτρέπεται ωστόσο η χρήση ενδείξεων που αναφέρονται σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ονόματα, έδρες, ιδιωτικά σήματα ή κοινοπραξίες, εφόσον δεν έχουν εγκωμιαστικό χαρακτήρα και δεν παραπλανούν τους αγοραστές.

Η αναγραφή επωνυμιών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων και ελαιουργείων επιτρέπεται μόνον εάν το προϊόν λαμβάνεται αποκλειστικά από ελαιόκαρπο που συγκομίζεται σε ελαιώνες οι οποίοι αποτελούν τμήμα της εκμετάλλευσης. Επιτρέπεται να αναφέρεται ότι η συσκευασία έχει γίνει στην ελαιοκομική εκμετάλλευση μόνον εφόσον η συσκευασία έχει γίνει εντός της ίδιας της εκμετάλλευσης.

Όλες οι ενδείξεις επιτρέπεται να αναγράφονται στην ετικέτα με χαρακτήρες ύψους και πλάτους που δεν υπερβαίνουν το ήμισυ των χρησιμοποιούμενων για την αναγραφή της Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης.

Επιτρέπεται η χρήση της ένδειξης «μονοποικιλιακό» ακολουθούμενη από το όνομα της χρησιμοποιούμενης καλλιεργούμενης ποικιλίας η οποία συγκαταλέγεται στις αναφερόμενες στο σημείο 3.3.

Είναι υποχρεωτικό να αναφέρεται στην ετικέτα το έτος παραγωγής των ελιών οι οποίες αποτέλεσαν την πρώτη ύλη για την παραγωγή του ελαιολάδου.

Στην ετικέτα εμφαίνεται υποχρεωτικά το ευρωπαϊκό σύμβολο της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης, έγχρωμο ή ασπρόμαυρο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η περιοχή παραγωγής της Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης «Marche» περιλαμβάνει τις ακόλουθες κοινότητες οι οποίες διαθέτουν ελαιώνες με εδάφη κατάλληλα για την παραγωγή ελαιολάδου το οποίο να διαθέτει τα προβλεπόμενα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Ακολουθεί κατάλογος των κοινοτήτων οι οποίες βρίσκονται εντός της περιοχής την οποία καλύπτει η ΠΓΕ «Marche». Για τις κοινότητες που δεν περιλαμβάνονται στο σύνολό τους, παρατίθεται ο κατάλογος των κτηματολογικών φύλλων, που καλούνται επίσης «φύλλα χάρτη», των τμημάτων τα οποία βρίσκονται εντός της γεωγραφικής περιοχής. Ο κατάλογος των κτηματολογικών φύλλων είναι μονοσήμαντος ανά κοινότητα· κάθε κοινότητα διαιρείται σε φύλλα και αγροτεμάχια. Όλα τα σχετικά έγγραφα είναι κατατεθειμένα στην Agenzia delle Entrate (Catasto Terreni).

α)   Κοινότητες που περιλαμβάνονται στο σύνολό τους:

Acquaviva Picena, Agugliano, Altidona, Ancona, Appignano, Appignano del Tronto, Ascoli Piceno, Auditore, Barbara, Barchi, Belforte all’Isauro, Belforte del Chienti, Belmonte Piceno, Belvedere Ostrense, Camerano, Camerata Picena, Campofilone, Camporotondo di Fiastrone, Carassai, Cartoceto, Castel di Lama, Castelbellino, Castelfidardo, Castelleone di Suasa, Castelplanio, Castignano, Castorano, Chiaravalle, Cingoli, Civitanova Marche, Colli del Tronto, Colmurano, Corinaldo, Corridonia, Cossignano, Cupra Marittima, Cupramontana, Falconara Marittima, Falerone, Fano, Fermignano, Fermo, Filottrano, Folignano, Force, Fossombrone, Francavilla d’Ete, Fratte Rosa, Frontino, Gabicce Mare, Gradara, Grottammare, Grottazzolina, Gualdo, Isola del Piano, Jesi, Lapedona, Loreto, Loro Piceno, Lunano, Macerata, Macerata Feltria, Magliano di Tenna, Maiolati Spontini, Maltignano, Massa Fermana, Massignano, Mercatino Conca, Mergo, Mogliano, Mombaroccio, Mondavio, Mondolfo, Monsampietro Morico, Monsampolo del Tronto, Monsano, Montalto delle Marche, Montappone, Monte Cerignone, Monte Giberto, Monte Porzio, Monte Rinaldo, Monte Roberto, Monte San Giusto, Monte San Martino, Monte San Pietrangeli, Monte San Vito, Monte Urano, Monte Vidon Combatte, Monte Vidon Corrado, Montecalvo in Foglia, Montecarotto, Montecassiano, Monteciccardo, Montecopiolo, Montecosaro, Montedinove, Montefalcone Appennino, Montefano, Montefelcino, Montefiore dell’Aso, Montegiorgio, Montegranaro, Montegrimano Terme, Montelabbate, Monteleone di Fermo, Montelparo, Montelupone, Montemaggiore al Metauro, Montemarciano, Monteprandone, Monterubbiano, Montottone, Moresco, Morro d’Alba, Morrovalle, Numana, Offagna, Offida, Orciano di Pesaro, Ortezzano, Osimo, Ostra, Ostra Vetere, Palmiano, Pedaso, Peglio, Penna San Giovanni, Pergola, Pesaro, Petriano, Petriolo, Petritoli, Piagge, Piandimeleto, Pietrarubbia, Poggio San Marcello, Pollenza, Polverigi, Ponzano di Fermo, Porto Recanati, Porto San Giorgio, Porto Sant’Elpidio, Potenza Picena, Rapagnano, Recanati, Ripatransone, Ripe San Ginesio, Rosora, Rotella, Saltara, San Benedetto Del Tronto, San Costanzo, San Giorgio di Pesaro, San Lorenzo in Campo, San Marcello, San Paolo di Jesi, Santa Maria Nuova, Santa Vittoria in Matenano, Sant’Angelo in Pontano, Sant’Elpidio a Mare, Sant’Ippolito, Sassocorvaro, Sassofeltrio, Senigallia, Serra de’Conti, Serrungarina, Servigliano, Sirolo, Smerillo, Spinetoli, Staffolo, Tavoleto, Tavullia, Tolentino, Torre San Patrizio, Trecastelli, Treia, Urbino, Urbisaglia, Vallefoglia, Venarotta.

β)   Κοινότητες που περιλαμβάνονται εν μέρει (η παύλα υποδεικνύει ότι συμπεριλαμβάνονται όλα τα κτηματολογικά φύλλα που περιλαμβάνονται μεταξύ των δύο ακραίων ψηφίων· π.χ. 4-8 σημαίνει ότι συμπεριλαμβάνονται τα φύλλα 4, 5, 6, 7 και 8):

Acquacanina - φύλλα αριθ. 3, 7, 8· Acquacanina - φύλλα αριθ. 1- 31, 34-54· Acquasanta Terme - φύλλα αριθ. 12, 22-26, 34-39, 45-50, 57-67, 71, 73-84, 90-92, 95-98, 104, 105, 110-113· Amandola - φύλλα αριθ. 1-26, 29-34, 40-50, 53-60, 65, 66, 68-70· Apecchio - φύλλα αριθ. 2-7, 21· Apiro - φύλλα αριθ. 1-20, 22-29, 33-41, 48-50, 53-55, 64, 65· Arcevia - φύλλα αριθ. 1-39, 41-48, 52-59, 63-69, 73, 75-79, 84-90, 93-101, 103-109, 114-121, 123· Cagli - φύλλα αριθ. 1-40, 42-61, 65-83, 85-104, 107-117, 122-138, 150-157, 176-180, 192-198· Caldarola - φύλλα αριθ. 1, 2, 6, 8, 13-16, 22-25, 30· Camerino - φύλλα αριθ. 1-9, 15-19, 25-28, 34-36, 43-50, 58-65, 71-75, 78-87, 89, 90, 102-124· Carpegna - φύλλα αριθ. 1-24, 28-30· Castelraimondo - φύλλα αριθ. 1, 3, 4, 10-22, 24-28, 30-32· Cerreto d’Esi - φύλλα αριθ. 1-3, 8-20· Cessapalombo - φύλλα αριθ. 1, 2, 4, 5, 7-9· Comunanza - φύλλα αριθ. 1-16, 18-25, 27-30, 33-38, 41-44, 46-52, 54· Esanatoglia - φύλλα αριθ. 2-4, 9-11, 13, 14, 17, 19, 20, 26· Fabriano - φύλλα αριθ. 19-22, 25, 26, 39-43, 57-63, 80-87, 93-103, 117-122, 136-143, 153-159, 167-170, 177-180, 192-195, 208, 216, 225-227· Fiastra - φύλλα αριθ. 1, 6-8, 10, 11, 14-17, 23-26, 32-37, 40, 45· Fiordimonte - φύλλα αριθ. 1-7· Frontone - φύλλα αριθ. 1-12, 15· Gagliole - φύλλα αριθ. 6, 7, 11-13, 16-19, 21, 22· Genga - φύλλα αριθ. 1-3, 7, 12, 18, 20, 24, 25, 29, 34, 40-42, 50-52, 60-63, 68-70· Matelica - φύλλα αριθ. 11, 16-19, 21-26, 31-35, 40-45, 48-58, 60-83· Mercatello sul Metauro - φύλλα αριθ. 27-29, 36, 47-51, 59-61, 69· Montefortino - φύλλα αριθ. 6-8, 11, 12, 19, 22, 23, 28, 35, 46· Montegallo - φύλλα αριθ. 7, 8, 13· Muccia - φύλλα αριθ. 1, 4, 7-9, 11, 12, 18-21· Pieve Torina - φύλλα αριθ. 2, 5-7, 23-25, 35-37· Pievebovigliana - φύλλα αριθ. 1-16, 20, 21, 26· Piobbico - φύλλα αριθ. 8, 16, 17· Pioraco - φύλλα αριθ. 8-10, 12-15· Poggio San Vicino - φύλλα αριθ. 1, 2, 5, 6, 11· Roccafluvione - φύλλα αριθ. 1-22, 27-36, 38, 40-50, 52-60· San Ginesio - Fogli n. φύλλα αριθ. 1-35, 37, 39-56, 59-64, 68-77· San Severino Marche - φύλλα αριθ. 1-6, 13-26, 31-40, 45-51, 57-67, 68, 77-85, 90-100, 106-117, 120-128, 131-143, 148-159, 165-172, 181-186, 191-197· Sant’Angelo in Vado - φύλλα αριθ. 1-49, 52-56, 60-64, 67-87· Sarnano - φύλλα αριθ. 1-5, 7, 9-15, 21-24, 29-32, 36-39, 43-45· Sassoferrato - φύλλα αριθ. 1-4, 6-9, 12-16, 21-25, 27-35, 37-46, 48-57, 61-68, 72-75, 82-88, 93-96, 100-102, 107-110, 117-119, 125-128, 136, 137· Serra San Quirico - φύλλα αριθ. 1-3, 5-10, 16-20, 25-28, 32-36, 38-43, 45· Serra Sant’Abbondio - φύλλα αριθ. 1-5, 7-10, 12, 15-17· Serrapetrona - φύλλα αριθ. 9-13, 19, 20, 25, 26, 30, 31, 34· Urbania - φύλλα αριθ. 1-16, 18, 19, 21-33, 38-44, 48-59, 64-69, 76, 77.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Η φήμη του ελαιολάδου «Marche» είναι παλαιότατη και διατηρήθηκε έως τις ημέρες μας. Στις παλαιότερες ιστορικές αναφορές το ελαιόλαδο της περιοχής αναφέρεται ως «di Marca» ή «de Marchia» ενώ κατά τους δύο τελευταίους αιώνες επικράτησε η κλίση στον πληθυντικό «Marche» που παραπέμπει στο όνομα της περιφέρειας το οποίο εμφανίζεται οριστικά στο διάταγμα του 1860 για την προσάρτηση της περιοχής στο ιταλικό κράτος.

Υπάρχει αναφορά στο ελαιόλαδο Marche και στην ποιότητά του κατά την περίοδο των Signorie. Το 1228 τα πλοία της περιφέρειας Marche που άραζαν στη Ferrara στις όχθες του Po όφειλαν να καταβάλλουν διόδια, το λεγόμενο «il ripatico», αποτελούμενο από 25 λίμπρες ελαιολάδου στο οποίο αποδιδόταν τιμή υψηλότερη από αυτήν του ελαιολάδου άλλων περιοχών. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από τα κατάστιχα της συντεχνίας των «Ternieri» της Βενετίας, του 1263, στα οποία ορίζεται ότι «το ελαιόλαδο της Marchia» πρέπει να διαχωρίζεται από τα άλλα παρεμφερή προϊόντα ώστε να μεταπωλείται σε ανώτερη τιμή χάρη στο χρώμα και τη γεύση του.

Το ελαιόλαδο «Marche» πωλούνταν επίσης και στους φλωρεντίνους εμπόρους· το 1347, οι εριουργοί της Φλωρεντίας εισήγαγαν από την περιφέρεια Marche 2 500 κούπια ελαιολάδου. Οι εξαγωγές αυτές προς τις άλλες περιοχές συνεχίστηκαν έως τα μέσα του 17ου αιώνα. Τέλος, του Φεβρουαρίου 1828 είναι η επιστολή του Giacomo Leopardi, του μεγάλου ποιητή της περιοχής Marche, που εξηγούσε στον πατέρα του πόσο διάσημο ήταν «το ελαιόλαδο της Marca» ακόμη και εκτός της περιφέρειας.

Η παλαιότατη αυτή φήμη παρέμεινε αμετάβλητη με την πάροδο των αιώνων και σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το ελαιόλαδο Marche είναι περιζήτητο και εκτιμάται για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Απόδειξη αποτελούν οι πολυάριθμες διακρίσεις που έχουν λάβει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις της περιφέρειας Marche τα τελευταία χρόνια (αναγνώριση του προϊόντος ως του καλύτερου ιταλικού ελαιολάδου παραγόμενου με παραδοσιακή μέθοδο έκθλιψης από φορείς και διοργανώσεις όπως η Unione Mediterranea Assaggiatori Oli (Μεσογειακή Ένωση Γευσιγνωστών Ελαιολάδου), το World Culinary Cup (Παγκόσμιο Κύπελλο Μαγειρικής) στην εμπορική έκθεση Expogast, το International Olive Oil Award (Διεθνές Βραβείο Ελαιολάδου) της Ζυρίχης, η Los Angeles County Fair (Έκθεση της Κομητείας του Λος Άντζελες), η Der Feinschmecker (Ο γευσιγνώστης), Due Olive Award (Βραβείο Ελιάς) της Slow Food, BioFach, AVPA του Παρισιού, New York International Olive Oil Competition (Διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου της Νέας Υόρκης), Global Olive Oil Competition (Παγκόσμιος Διαγωνισμός ελαιολάδου) της Σαγκάης, Copenhagen International Olive Oil Awards (Διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου της Κοπεγχάγης), Orciolo d’oro (Χρυσό κιούπι) της Enohobby, Ercole Olivario (ναός του Ηρακλή προστάτη της ελαιοκομίας)).

Στα παραπάνω προστίθενται η διάδοση της ονομασίας, τόσο στην εμπορική γλώσσα όσο και στην καθομιλουμένη, που προκύπτει από πολυάριθμα αντικειμενικά στοιχεία. Μεταξύ άλλων, από την αναζήτηση με βάση τις λέξεις «olio Marche» (ελαιόλαδο Marche) στις κυριότερες διαδικτυακές μηχανές αναζήτησης προκύπτουν χιλιάδες έγγραφα, πολλά από τα οποία είναι ιδιαιτέρως σημαντικά και μαρτυρούν τη διάδοση της ονομασίας μεταξύ των ασχολούμενων με το προϊόν, ιδίως τους οικονομικούς φορείς.

Η διάδοση στο εμπόριο περιορίστηκε, τα τελευταία χρόνια, λόγω της εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας όσον αφορά την αναφορά της καταγωγής [κανονισμοί (ΕΚ) αριθ. 2815/98, (ΕΚ) αριθ. 1019/2002 και (ΕΕ) αριθ. 29/2012]· εντούτοις, η εμπορική ζήτηση οδήγησε ορισμένους παραγωγούς να χρησιμοποιούν παρ’ όλα αυτά τη γεωγραφική αναφορά «ελαιόλαδο Marche», όπως αποδεικνύεται από τις πολυάριθμες καταδικαστικές αποφάσεις του αρμόδιου τμήματος του Υπουργείου πολιτικών Γεωργίας, Τροφίμων και Δασών.

Η εξαιρετική αυτή φήμη του ελαιολάδου «Marche» οφείλεται, αναμφιβόλως, στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του που οφείλονται σε ένα σύνολο παραγόντων, εδαφοκλιματικών, τεχνικών και κοινωνικοοικονομικών.

Το ελαιόλαδο «Marche» είναι αναγνωρίσιμο προϊόν, κιτρινοπράσινου χρώματος, με φρουτώδες που τείνει προς το μέτριο ή το μετρίως έντονο. Στο σύνολό του είναι ένα ελαιόλαδο πολύ αρωματικό και ισορροπημένο όσον αφορά τις γευστικές αισθήσεις. Η περιγραφή του οργανοληπτικού και αισθητηριακού προφίλ του ελαιολάδου «Marche», που προκύπτει από αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε 259 δείγματα από το 2009 και κατόπιν, επιβεβαιώνεται από την τεχνική έκθεση που συνέταξε το κεντρικό πάνελ γευσιγνωστών του Assam (πάνελ πιστοποιημένο από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC) το 2001 και εγκεκριμένο πλέον από το Υπουργείο Πολιτικών Γεωργίας, Τροφίμων και Δασών).

Μια άλλη μελέτη, την οποία διενήργησε το Ινστιτούτο Ελαιοτεχνίας της Πεσκάρα, με αντικείμενο «Στοιχεία διαπεριφερειακού χαρακτηρισμού», στηρίχθηκε στην καταγραφή του φάσματος 13C εκατοντάδων δειγμάτων ελαιολάδου της περιοχής Marche. Στόχος της στατιστικής ανάλυσης των σχετικών εντάσεων των σημάτων που προέρχονται από τον 13C των λιπαρών οξέων των τριγλυκεριδίων είναι η ταυτοποίηση ομοιογενών ομάδων των ελαιολάδων που συσκευάζονται στη γεωγραφική περιοχή παραγωγής. Επί αυτής της επιστημονικής βάσης, η μελέτη πιστοποίησε ότι, σε σύγκριση με άλλα ελαιόλαδα προερχόμενα από τις περιφέρειες Abruzzo και Puglia, τα ελαιόλαδα που προέρχονται από την περιφέρεια Marche συνιστούν «διακριτή ομάδα». Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει περαιτέρω την ιδιοτυπία του ελαιολάδου της περιφέρειας Marche που οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τα οποία προκύπτουν χάρη στην αλληλεπίδραση μεταξύ γεωγραφικού περιβάλλοντος και περιοχής παραγωγής.

Από κλιματική άποψη, σύμφωνα με την ταξινόμηση κατά Mennella με την οποία η Ιταλία υποδιαιρείται σε 15 κλιματικά διαμερίσματα, η περιφέρεια Marche, η οποία χαρακτηρίζεται από ετήσια ισόθερμη μεταξύ 15° και 16°, ανήκει στην περιοχή 6 (Κλιτύς κεντρικής Αδριατικής).

Η περιοχή παραγωγής καλύπτει περίπου το 76 % της έκτασης της περιφέρειας και επιτρέπει να εξασφαλίζεται η οικονομική βιωσιμότητα της ΠΓΕ, καθώς επιτρέπει την παραγωγή κριτικής μάζας προϊόντος, που ενώ αντιπροσωπεύει ποσοστό της τάξης του 0,5 %-0,7 % της εθνικής παραγωγής και μόνον, είναι επαρκής για να εξασφαλιστεί ικανοποιητική ανταμοιβή των καλλιεργητών, σύμφωνα με μία από τις θεμελιώδεις αρχές του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012.

Η ιδιοτυπία του προϊόντος δεν παρουσιάζει αισθητές διαφορές μεταξύ των διαφόρων ελαιοκομικών περιοχών της περιφέρειας Marche δεδομένου ότι η περιοχή παραγωγής είναι αρκετά ομοιογενής και πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, στην παραγωγή του ελαιολάδου «Marche», συμβάλλουν σε μέγιστο βαθμό οι αυτόχθονες ποικιλίες που επιλέχθηκαν και εδραιώθηκαν με την πάροδο των αιώνων.

Η περιφέρεια Marche είναι η βορειότερη αδριατική περιοχή στην οποία το ελαιόλαδο αποτελεί την κύρια δενδροκομική καλλιέργεια. Το στοιχείο αυτό επηρεάζει τη μοναδικότητα του προϊόντος που χαρακτηρίζεται από ρευστότητα οφειλόμενη στη σύνθεση σε μικρότερο ποσοστό κορεσμένων λιπαρών οξέων, όπως το παλμιτικό και το λινελαϊκό, σε σχέση με το ελαϊκό οξύ και άλλα ακόρεστα οξέα. Λόγω της συγκεκριμένης σύστασης όσον αφορά τα οξέα, το ελαιόλαδο προσεγγίζει περισσότερο τα ελαιόλαδα της Garda και της Liguria, περιοχές οριακές όσον αφορά την παρουσία της ελαιοκαλλιέργειας και του επακόλουθου μη κορεσμού της λιπαρής ύλης λόγω των ημιηπειρωτικών κλιματικών συνθηκών. Επιπλέον, οι θερμοκρασίες που τείνουν να μην είναι ιδιαίτερα υψηλές ευνοούν την παρουσία πολυφαινολών, με αποτέλεσμα το προϊόν να παρουσιάζει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες μεταξύ όλων των καταχωρισμένων ιταλικών ονομασιών (42 ΠΟΠ και 1 ΠΓΕ). Στον περαιτέρω εμπλουτισμό του αισθητηριακού προφίλ του ελαιολάδου με ιδιαίτερα αρώματα (χλόης, αμύγδαλου, αγκινάρας) συμβάλλουν οι τοπικές ποικιλίες οι οποίες, με την πάροδο των αιώνων, προσαρμόστηκαν στο τοπικό περιβάλλον.

Επιπλέον στοιχείο ιδιαιτερότητας του ελαιολάδου «Marche» αποτελεί το επίπεδο μέγιστης οξύτητας (0,4 %), το οποίο είναι το απολύτως χαμηλότερο μεταξύ των καταχωρισμένων ονομασιών. Η συγκεκριμένη ποιοτική παράμετρος μειώνει αισθητά τη διακύμανση του ελαιολάδου που λαμβάνεται στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή.

Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στον χαρακτηρισμό της ποιότητας του ελαιολάδου της περιφέρειας Marche είναι η ιδιαίτερη προσοχή που δίνεται παραδοσιακά στη φάση της συγκομιδής, όσον αφορά τόσο την επιλογή της βέλτιστης περιόδου όσο και τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο. Με την πάροδο του χρόνου παρέμεινε αμετάβλητη η μέθοδος συγκομιδής των καρπών απευθείας από το δέντρο, με απόσπαση χειρωνακτικά ή με εργαλεία υποβοήθησης —πρακτική πιο διαδεδομένη σήμερα— η με εφαρμογή μηχανικών συστημάτων που εγγυώνται την ακεραιότητα του καρπού. Στην περιφέρεια Marche ποτέ δεν εφαρμόστηκε η μέθοδος της συγκομιδής του καρπού μετά την πτώση του στο έδαφος.

Ακόμη και η τεχνική της έκθλιψης έχει μακρόχρονη παράδοση στην περιφέρεια Marche. Από απογραφή του 1910 στην επαρχία της Αγκώνας διαπιστώθηκε ότι λειτουργούσαν 163 ελαιοτριβεία συνολικά, τα οποία χρησιμοποιούσαν ζωική ή μηχανική κινητήρια, συνάγεται επομένως ότι τα ελαιοτριβεία αυτά ήταν κατανεμημένα σε μεγάλη κλίμακα σε όλες τις κοινότητες της περιοχής που ασχολούνταν με την ελαιοκαλλιέργεια. Το 2000 λειτουργούσαν στην περιφέρεια 165 ελαιοτριβεία. Το δεδομένο αυτό επιτρέπει να υποστηριχτεί ότι σήμερα, σε κάθε κοινότητα στην οποία είναι παρούσα η ελαιοκαλλιέργεια, εξασφαλίζεται η παροχή υπηρεσιών έκθλιψης των ελιών δεδομένης της εκτεταμένης κατανομής των ελαιοτριβείων. Πρόκειται για πραγματικό δίκτυο ελαιοτριβείων που εγγυάται ότι η έκθλιψη εκτελείται σε σύντομο χρονικό διάστημα και η ποιότητα των ελιών διατηρείται αναλλοίωτη. Οι σύγχρονες τεχνολογίες είναι επίσης διαθέσιμες χάρη στο γεγονός ότι, στην περιφέρεια Marche, είναι παρούσα η ηγετική, σε παγκόσμιο επίπεδο, επιχείρηση παραγωγής μηχανημάτων ελαιοκομίας.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών

(Άρθρο 6 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο του παρόντος κανονισμού)

Το ενοποιημένο κείμενο των προδιαγραφών είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση: http://www.politicheagricole.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/3335

είτε

απευθείας στην αρχική σελίδα του δικτυακού τόπου του Υπουργείου Πολιτικών Γεωργίας, Τροφίμων και Δασών (www.politicheagricole.it), επιλογή «Prodotti DOP e IGP» (στο επάνω και δεξιά τμήμα της οθόνης), κατόπιν «Prodotti DOP e IGP STG» (στα πλάγια, στο αριστερό τμήμα της οθόνης) και τέλος «Disciplinari di produzione all’esame dell’UE».

(1)  ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.