9.6.2017 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 185/29 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων»
(2017/C 185/05)
|
Ι. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ
Τροπολογία 1
Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγύησης δεξιοτήτων
Αιτιολογική σκέψη 11
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
Λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές συνθήκες και τους διαθέσιμους πόρους τα κράτη μέλη θα πρέπει να εστιάσουν την εφαρμογή της εγγύησης δεξιοτήτων στις ομάδες-στόχους προτεραιότητας (π.χ. άνεργοι, μειονεκτούσες ομάδες, ορισμένες ηλικιακές ομάδες κ.λπ.) |
Λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές , περιφερειακές και τοπικές συνθήκες και τους διαθέσιμους πόρους, και το ό,τι οι επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινωνικές επενδύσεις, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εστιάσουν την εφαρμογή της εγγύησης δεξιοτήτων στις ομάδες-στόχους προτεραιότητας (π.χ. άνεργοι, μειονεκτούσες ομάδες, ορισμένες ηλικιακές ομάδες κ.λπ.) , διασφαλίζοντας την τήρηση των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών . |
Αιτιολογία
Οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του νέου θεματολογίου δεξιοτήτων θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως κοινωνικές επενδύσεις διότι παρέχουν μεγαλύτερη ευελιξία στις δημόσιες δαπάνες και στη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ για τη βελτίωση των δεξιοτήτων. Τα μέτρα για την εφαρμογή της εγγύησης δεξιοτήτων θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στις τοπικές και περιφερειακές αγορές εργασίας.
Τροπολογία 2
Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγύησης δεξιοτήτων
Αιτιολογική σκέψη 12
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
Η εγγύηση δεξιοτήτων θα πρέπει να εφαρμοστεί σύμφωνα με τις λεπτομέρειες εφαρμογής που θα θεσπίσουν τα κράτη μέλη και με βάση τη δέσμευση και το ενδιαφέρον του ενδιαφερόμενου να συμμετάσχει στη διαδρομή αναβάθμισης των δεξιοτήτων του. |
Η εγγύηση δεξιοτήτων θα πρέπει να εφαρμοστεί σύμφωνα με τις λεπτομέρειες εφαρμογής που θα θεσπίσουν τα κράτη μέλη και με βάση τη δέσμευση και το ενδιαφέρον του ενδιαφερόμενου να συμμετάσχει στη διαδρομή αναβάθμισης των δεξιοτήτων του. Στην προσφορά συμμετοχής στην εγγύηση δεξιοτήτων πρέπει να περιγράφονται λεπτομερώς οι σαφείς στόχοι που πρέπει να πληρούν τα άτομα με χαμηλές δεξιότητες. |
Αιτιολογία
Τα άτομα, κατά την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους, πρέπει να πληρούν συγκεκριμένους στόχους.
Τροπολογία 3
Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγύησης δεξιοτήτων
Σημείο 2
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
να βασίσουν τον σχεδιασμό της εγγύησης δεξιοτήτων σε τρία στάδια: την αξιολόγηση των δεξιοτήτων, την παροχή εξατομικευμένης, ευέλικτης και ποιοτικής προσφοράς μάθησης και επικύρωση και αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτώνται μέσω της διαδρομής αναβάθμισης των δεξιοτήτων· |
να βασίσουν τον σχεδιασμό της εγγύησης δεξιοτήτων σε τρία στάδια: την αξιολόγηση των δεξιοτήτων, την παροχή εξατομικευμένης, ευέλικτης και ποιοτικής προσφοράς μάθησης, στην οποία πρέπει να περιγράφονται λεπτομερώς οι σαφείς στόχοι που πρέπει να πληρούν τα άτομα με χαμηλές δεξιότητες , καθώς και την επικύρωση και αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτώνται μέσω της διαδρομής αναβάθμισης των δεξιοτήτων. |
Αιτιολογία
Τα άτομα, κατά την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους, πρέπει να πληρούν συγκεκριμένους στόχους.
Τροπολογία 4
Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγύησης δεξιοτήτων
Σημείο 12
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
Λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές συνθήκες και τους διαθέσιμους πόρους, να εντοπίσουν τις ομάδες-στόχους προτεραιότητας για την υλοποίηση της εγγύησης δεξιοτήτων σε εθνικό επίπεδο. Κατά τη δράση αυτή να λάβουν υπόψη το φύλο, την ποικιλομορφία και τις διάφορες υποομάδες του στοχευόμενου πληθυσμού. |
Λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές , περιφερειακές και τοπικές συνθήκες και τους διαθέσιμους πόρους , και το ό,τι οι επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινωνικές επενδύσεις, να εντοπίσουν τις ομάδες-στόχους προτεραιότητας για την υλοποίηση της εγγύησης δεξιοτήτων σε εθνικό επίπεδο. Κατά τη δράση αυτή να λάβουν υπόψη το φύλο, την ποικιλομορφία και τις διάφορες υποομάδες του στοχευόμενου πληθυσμού. |
Αιτιολογία
Οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του θεματολογίου νέων δεξιοτήτων θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως κοινωνικές επενδύσεις διότι παρέχουν μεγαλύτερη ευελιξία στις δημόσιες δαπάνες και στη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ για τη βελτίωση των δεξιοτήτων. Τα μέτρα για την εφαρμογή της εγγύησης δεξιοτήτων θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στις τοπικές και περιφερειακές αγορές εργασίας.
Τροπολογία 5
Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγύησης δεξιοτήτων
Σημείο 21
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
ΣΥΝΙΣΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Να προωθήσει τη χρήση πλαισίων ικανοτήτων για την ανάγνωση, τη γραφή, την αριθμητική και τις ψηφιακές δεξιότητες και εργαλείων αξιολόγησης· |
ΣΥΝΙΣΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: όπως ισχύει και για τις ψηφιακές και επιχειρηματικές δεξιότητες, να αναπτύξει αντίστοιχο πλαίσιο αναφοράς που να περιλαμβάνει άλλες βασικές δεξιότητες καθώς και να προωθήσει τη χρήση πλαισίων ικανοτήτων για την ανάγνωση, τη γραφή, την αριθμητική και τις ψηφιακές δεξιότητες και εργαλείων αξιολόγησης · στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει συνυπολογιστεί ότι η κατάσταση αφετηρίας διαφέρει σημαντικά από το ένα κράτος μέλος σε άλλο . |
Αιτιολογία
Τα πλαίσια αναφοράς της Επιτροπής για τις ψηφιακές και τις επιχειρηματικές δεξιότητες αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την εξασφάλιση μεγαλύτερου αντίκτυπου. Αντίστοιχα πλαίσια πρέπει να αναπτυχθούν για άλλες βασικές δεξιότητες, καθώς και το αντίστοιχο συνοδευτικό υλικό που θα υποστηρίξει την εφαρμογή, την εκτίμηση και την αξιολόγηση. Υπάρχουν ήδη πολλές επιτυχημένες πρωτοβουλίες στα κράτη μέλη, στις οποίες υιοθετείται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Οποιαδήποτε κατάντη πρωτοβουλία για την προώθηση των ψηφιακών δεξιοτήτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία υιοθετείται σε μεταγενέστερο στάδιο μετά από μια εθνική στρατηγική, δεν θα πρέπει να αντιβαίνει στις εθνικές πρωτοβουλίες.
ΙΙ. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ
1. |
επισημαίνει ότι ένα νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων είναι εξαιρετικά σημαντικό για την περαιτέρω ανάπτυξη της Ευρώπης. Οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές επενδύσεις έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και κατέχουν πρωταρχική σημασία. Η ΕτΠ εκφράζει την ικανοποίησή της για το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων και θεωρεί ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να διασφαλιστεί η γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή του. Τα ζητήματα αυτά έχουν άμεση σχέση με τοπικά και περιφερειακά συμφέροντα στην Ευρώπη· |
2. |
υπογραμμίζει ότι η αγορά εργασίας γίνεται ολοένα και πιο ευέλικτη. Οι άνθρωποι πρέπει να είναι ευπροσάρμοστοι και ευέλικτοι, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν απρόβλεπτες αλλαγές και να επωφελούνται από τις νέες ευκαιρίες. Πέραν των ειδικών επαγγελματικών δεξιοτήτων, οι εργοδότες αναζητούν όλο και περισσότερο «εγκάρσιες» ή τις αποκαλούμενες «ήπιες» (soft) δεξιότητες. Αυτό συνάδει με την απαίτηση της σύγχρονης ζωής και κοινωνίας, η οποία εξασφαλίζει στα άτομα που διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα πολύπτυχων δεξιοτήτων όχι μόνον καλύτερες επιδόσεις στην αγορά εργασίας, αλλά τους καθιστά και καλύτερα ενημερωμένους και πιο ενεργούς πολίτες και ευφυέστερους καταναλωτές. |
3. |
επισημαίνει την ανάγκη λήψης μέτρων για τη βελτίωση των δεξιοτήτων, προκειμένου να αποκτήσουν τα άτομα, τα οποία ζουν στην Ευρώπη και στερούνται βασικών δεξιοτήτων, τις προϋποθέσεις για μια ενεργό συμμετοχή στην αγορά εργασίας και τη δυνατότητα να κερδίσουν μόνα τους τα προς το ζην. Αυτό είναι σημαντικό τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για την κοινωνία συνολικά. Πρόσφατα, εμφανίστηκαν σημάδια κοινωνικής αναταραχής στην Ευρώπη. Τούτο δείχνει ξεκάθαρα ότι η κοινωνική ένταξη πρέπει να αποτελεί απαραίτητο στόχο των βασικών μέτρων εκπαίδευσης και κατάρτισης ως μέσο καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού. Η ενεργή συμμετοχή των πολιτών συνεπάγεται την αποδοχή των δημοκρατικών αξιών, την επίγνωση και την ενεργή ευθύνη για την υπεράσπιση αυτών των αξιών, και σε αυτό πρέπει να συμμετέχουν όλοι. Είναι, επομένως, σημαντικό, για λόγους ένταξης, οι μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων, να ωφεληθούν επίσης από μια κατάλληλη μορφή εγγύησης δεξιοτήτων· |
4. |
υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι είναι σημαντικό οι βασικές δεξιότητες να καλλιεργούνται πρωτίστως στα πλέον πρώιμα στάδια της εκπαίδευσης και, σε κάθε περίπτωση, κατά την υποχρεωτική εκπαίδευση· |
5. |
θεωρεί ότι το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων αποτελεί σημαντική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του χάσματος δεξιοτήτων στην Ευρώπη, η οποία καλύπτει όλο το φάσμα των αναγκών σε δεξιότητες, από τη βασικές έως τις σύνθετες δεξιότητες, και από τις «εγκάρσιες» έως τις ειδικές «τομεακές» δεξιότητες. Μολονότι είναι σημαντικό να αναπτύσσεται ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων από νεαρή ηλικία, το θεματολόγιο δεξιοτήτων αποτελεί επίσης σημαντική πρωτοβουλία για τις διάφορες κατηγορίες ενηλίκων: μετανάστες, άτομα που πρέπει να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους για να εισέλθουν στην αγορά εργασίας ή για να διατηρήσουν την εργασία τους, άτομα που χρειάζονται να αναπτύξουν δεξιότητες για να εργαστούν σε άλλο τομέα, άτομα που επιθυμούν να αναπτύξουν διασυνοριακή κινητικότητα, καθώς και άτομα που χρειάζονται μια βάση για περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση. Θεωρεί, επίσης, ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συνεκτικότητα και η συμπληρωματικότητα μεταξύ των διαφόρων εκπαιδευτικών συστημάτων καθώς και εντός του εκάστοτε συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης εν γένει —ειδικότερα δε της επαγγελματικής εκπαίδευσης— αλλά και της κατάρτισης με βάση την εργασία στο πλαίσιο της υλοποίησης των δράσεων αναβάθμισης των επαγγελματικών δεξιοτήτων· |
Βασικές δεξιότητες και προσόντα — εγγύηση δεξιοτήτων
6. |
υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για την εγγύηση δεξιοτήτων που αποσκοπεί στη βελτίωση των ευκαιριών απασχόλησης και πλήρους συμμετοχής στην κοινωνία των ατόμων χαμηλής ειδίκευσης στην Ευρώπη. Η προσφορά συμμετοχής στην εγγύηση δεξιοτήτων πρέπει να καθορίζει σαφείς στόχους όσον αφορά τα προσόντα και τους τίτλους προς απόκτηση καθώς και τις υποχρεώσεις που πρέπει να πληρούν τα άτομα χαμηλής ειδίκευσης. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το επίπεδο και το είδος των δεξιοτήτων που απαιτούνται από την αγορά εργασίας και, ει δυνατόν, να αξιοποιούνται οι υφιστάμενες επαγγελματικές δεξιότητες των ατόμων. Τα θέματα αυτά αφορούν σε μεγάλο βαθμό τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, δεδομένου ότι έχουν αρμοδιότητες σε θέματα παιδείας, κατάρτισης και απασχόλησης· |
7. |
θεωρεί απαραίτητη τη σαφή σύνδεση των προσπαθειών για τον εντοπισμό των υφιστάμενων δεξιοτήτων και τις συνεπόμενες ανάγκες λήψης εκπαιδευτικών μέτρων που θα λαμβάνουν τη μορφή εξατομικευμένων μαθησιακών προγραμμάτων. Ένα καλά σχεδιασμένο εξατομικευμένο μαθησιακό πρόγραμμα θα πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την προσέγγιση, τις επιδιώξεις και τους στόχους των εκπαιδευτικών μέτρων· |
8. |
πιστεύει επίσης ότι για την κατάρτιση εξατομικευμένων προγραμμάτων σπουδών απαιτούνται ποιοτικές και αποτελεσματικές υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και πληροφόρησης καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου. Οι υπηρεσίες αυτές θα παρέχουν στους ενδιαφερομένους πληροφόρηση σχετικά με τις ευκαιρίες μάθησης που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και που θα τους φανούν χρήσιμες για την απόκτηση των αναγκαίων δεξιοτήτων για την επαγγελματική τους ένταξη. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες μπορούν να αφορούν τα εξής: καθοδήγηση, πρακτική άσκηση, πρακτικές δραστηριότητες, συμβουλές σχετικά με τη χρηματοδότηση των σπουδών και πληροφορίες σχετικά με τις ευκαιρίες κατάρτισης, καθώς και πληροφορίες σχετικά με την πρόσβαση σε διάφορους τύπους εκπαίδευσης και σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα· |
9. |
τονίζει ότι σκοπός των εκπαιδευτικών μέτρων πρέπει να είναι η απόκτηση από τα άτομα των προσόντων και δεξιοτήτων που χρειάζονται, προκειμένου να εξασφαλίσουν ή να διατηρήσουν τη θέση τους στην αγορά εργασίας και την κοινωνία· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό οι συμμετέχοντες να έχουν επίσης τη δυνατότητα να συνδυάζουν τις σπουδές σε διαφορετικά επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος και σε διαφορετικά, ατομικά πλαίσια σπουδών. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούν να αποκτήσουν γρήγορα τις δεξιότητες και τα προσόντα που απαιτούνται στην αγορά εργασίας και την κοινωνία, ειδικά στην περίπτωση της ένταξης των μεταναστών και των προσφύγων. Τούτο μπορεί να σημαίνει, για παράδειγμα, την απόκτηση βασικών γλωσσικών δεξιοτήτων σε συνδυασμό με σπουδές στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επίσης, θα πρέπει να διευκολυνθεί η προσφορά εκπαιδευτικών προγραμμάτων παράλληλα με την επαγγελματική δραστηριότητα· |
10. |
επισημαίνει ότι στα άτομα που περιλαμβάνονται στις ομάδες-στόχους πρέπει να δοθούν, αφενός, ευκαιρίες για να παρακολουθήσουν διαφορετικές μορφές εκπαίδευσης προσβάσιμες σε αυτά, από άποψη χρονική και τοπική, για παράδειγμα με βάση γεωγραφικούς ή κοινωνικούς παράγοντες και, αφετέρου, η δυνατότητα να συνδυάσουν τις σπουδές με άλλες δραστηριότητες, λαμβάνοντας υπόψη διάφορους τρόπους μάθησης· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αξιοποιηθούν οι νέες μέθοδοι μάθησης —με έμπειρη καθοδήγηση—, μέσω διαφόρων μορφών μάθησης με τη στήριξη των ΤΠ όπως π.χ. εξ αποστάσεως εκπαίδευση (σε πραγματικό χρόνο) και μεικτή μάθηση ή άλλες μορφές ανοιχτής εκπαίδευσης. Είναι πιθανό ότι η τεχνολογία θα αναπτυχθεί πολύ γρήγορα κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών. Οι συνεπόμενες προκλήσεις όσον αφορά την εκπαιδευτική δραστηριότητα θα πρέπει να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις· |
11. |
τονίζει ότι ένα τέτοιο σύστημα θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει δραστηριότητες προσέγγισης των ατόμων από μειονεκτούσες ομάδες τα οποία χρειάζονται να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους, στις περιπτώσεις που τα άτομα αυτά δεν αναζητούν εκπαίδευση με δική τους πρωτοβουλία. Οι προσπάθειες αυτές θα μπορούσαν να συνδυάζουν μέτρα σε εθνικό ή τοπικό/περιφερειακό επίπεδο. Για παράδειγμα, οι τοπικές ή περιφερειακές αρχές θα μπορούσαν να αναλάβουν τον εντοπισμό των ομάδων στόχων, να ευαισθητοποιήσουν και να δώσουν κίνητρα σε αυτές τις ομάδες, έτσι ώστε τα άτομα που επιλέγονται για κατάρτιση να έχουν πρόσβαση διάφορες μορφές στήριξης που καθορίζονται σε εθνικό επίπεδο, π.χ. ειδικές υποτροφίες σπουδών, φοροαπαλλαγές ή εκπαιδευτικές άδειες. Η ΕτΠ τονίζει ότι οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών, όπως οι οργανώσεις νεολαίας, μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε αυτές τις προσπάθειες ευαισθητοποίησης· |
12. |
συμφωνεί με την παρατήρηση στην ανακοίνωση της Επιτροπής ότι οι εργοδότες δεν αναζητούν ειδικές επαγγελματικές δεξιότητες και προσόντα στον ίδιο βαθμό με το παρελθόν, αλλά ενδιαφέρονται ολοένα και περισσότερο για μεταβιβάσιμες δεξιότητες, όπως η δυνατότητα εργασίας σε ομάδα, η δημιουργική σκέψη και η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, και εκτιμούν τα άτομα που διαθέτουν την ευελιξία να εργάζονται σε διάφορους τομείς. Συνεπώς, πρέπει να συνεκτιμούνται αυτά τα νέα δεδομένα κατά το σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης. Εντούτοις, κρίνει αναγκαίο να αναπτυχθεί ειδικό περιεχόμενο σπουδών που θα αφορά τους νέους οικονομικούς κλάδους, όπως λόγου χάρη την πράσινη και τη γαλάζια οικονομία· |
13. |
ζητεί να υπάρξει συνεργασία με βάση μια εταιρική σχέση στην οποία να συμμετέχουν οι εθνικές, οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές, οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των δεξιοτήτων και των προσόντων που αποκτώνται μέσω της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης. Η επικύρωση των δεξιοτήτων που αποκτώνται εκτός του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την επίγνωση των αναγκών για τις απαιτούμενες νέες δεξιότητες και προσόντα· |
14. |
τονίζει ότι, αν και τα κράτη μέλη είναι αρμόδια για το περιεχόμενο και την οργάνωση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, η εγγύηση δεξιοτήτων πρέπει να διαμορφωθεί σε σχέση με τις εκάστοτε εθνικές, περιφερειακές και τοπικές συνθήκες και τους διαθέσιμους πόρους, ενώ παράλληλα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ό,τι οι επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο πρέπει να θεωρούνται ως κοινωνικές επενδύσεις. Η ΕτΠ επισημαίνει ότι οι δυνατότητες συγχρηματοδότησης με την ΕΕ, μέσω υφιστάμενων ή μελλοντικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, είναι πολύ σημαντικές για την υλοποίηση της εγγύησης δεξιοτήτων στα κράτη μέλη· |
Βασικές δεξιότητες και υψηλότερες, πιο σύνθετες δεξιότητες για καλύτερα εξοπλισμένους πολίτες
15. |
χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με τις βασικές ικανότητες, έτσι ώστε αυτές να περιλαμβάνονται σαφώς στις εθνικές κατευθυντήριες γραμμές, να ενσωματώνονται στην εκπαίδευση και να αξιολογούνται στα διάφορα επίπεδα χάραξης πολιτικής στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα ζητήματα όσον αφορά τη σημασία των βασικών δεξιοτήτων, οι οποίες αποσκοπούν στην εξασφάλιση των κατάλληλων ικανοτήτων ούτως ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να ανταποκρίνονται στις ταχέως μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, πρέπει να εξετάζονται σε διάφορα φόρουμ σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Υπό αυτό το πρίσμα, κρίνεται ενδεδειγμένο να αναπτυχθεί κατά προτίμηση στενός διάλογος μεταξύ εκπροσώπων των κοινοτικών οργανισμών, της αγοράς εργασίας, της εκπαίδευσης, της έρευνας και της κοινωνίας των πολιτών· |
16. |
θεωρεί σημαντικό να συμμετέχουν σε αυτές τις προσπάθειες οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές —για παράδειγμα, με την ιδιότητά τους των φορέων παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης— καθώς και τα ιδρύματα κατάρτισης των εκπαιδευτικών, ήδη από τη φάση ανάπτυξης και διαμόρφωσης, έτσι ώστε για να εξασφαλιστεί ότι οι δεξιότητες τίθενται σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατό. Η ΕτΠ επισημαίνει ότι τα πλαίσια αναφοράς για τις ψηφιακές και τις επιχειρηματικές δεξιότητες που ανέπτυξε η Επιτροπή αποτελούν ένα πολύ χρήσιμο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Συνεπώς, προτείνει να αναπτυχθούν αντίστοιχα πλαίσια και για άλλες βασικές δεξιότητες, μαζί με το συνοδευτικό υλικό για την υλοποίηση, την εκτίμηση και την αξιολόγηση των βασικών δεξιοτήτων· |
Επαγγελματική κατάρτιση
17. |
θεωρεί σημαντικό να συνεχίσει η Επιτροπή να διοργανώνει θεματικές εβδομάδες και να συνεργάζεται με την οργάνωση «WorldSkills». Με τον τρόπο αυτό, θα μπορέσει να τονώσει και να υποστηρίξει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές πρωτοβουλίες για την προώθηση της επαγγελματικής κατάρτισης μέσω ημερίδων ενημέρωσης και διαγωνισμών δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και των πρακτικών δραστηριοτήτων· |
18. |
Η ΕτΠ επικροτεί τη δράση της ΕΕ για την αντιμετώπιση των ελλείψεων δεξιοτήτων, οι οποίες είναι συχνά ιδιαίτερα προβληματικές για τις μικρότερες, αγροτικές τοπικές και περιφερειακές αρχές. Αναμένει, σε αυτό το πλαίσιο, να υλοποιηθεί η νέα πρόταση για ένα «Σχέδιο στρατηγικής για τη διατομεακή συνεργασία στον τομέα των δεξιοτήτων» προκειμένου να διαπιστώσει εάν το νέο αυτό πρόγραμμα μπορεί να συμβάλει στη διατομεακή συνεργασία για την περιφερειακή και την τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτή η διατομεακή πλατφόρμα συνεργασίας θα μπορούσε να είναι επωφελής για τις οικονομίες, το εργατικό δυναμικό και τις δημόσιες υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο· |
19. |
στηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να παροτρύνει τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν τα εκπαιδευτικά τους συστήματα, κατά τρόπο που να επιτρέπει τη μετάβαση από τα προγράμματα γενικής εκπαίδευσης σε προγράμματα στοχευμένης επαγγελματικής εκπαίδευσης· |
20. |
υποστηρίζει την ιδέα να κληθούν τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι μετανάστες, οι οποίοι μπόρεσαν να βρουν γρήγορα εργασία χάρη στα στοχευμένα μέτρα, να έχουν ευκαιρίες πρόσβασης στη συνεχή κατάρτιση, έτσι ώστε να αποφύγουν αργότερα τον αποκλεισμό τους από την αγορά εργασίας· |
21. |
στηρίζει τις προσπάθειες τις Επιτροπής να προωθήσει ένα ευρύτερο φάσμα τριτοβάθμιας επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης, δεδομένου ότι ένα αυξανόμενο ποσοστό της επαγγελματικής κατάρτισης βρίσκεται σε πορεία βελτίωσης. Τέτοιες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες πρέπει να βασίζονται σε μια σταθερή εταιρική σχέση μεταξύ των εκπαιδευτικών φορέων, των ερευνητών, των επιχειρήσεων και των τοπικών και περιφερειακών αρχών· |
22. |
επισημαίνει ότι η Επιτροπή οφείλει, επίσης, να συνεχίσει τις προσπάθειές της για να εξασφαλίσει ότι η επαγγελματική εκπαίδευση εξακολουθεί να στηρίζει τη διά βίου μάθηση και να παρέχει την ευκαιρία για περαιτέρω μάθηση σε υψηλότερο επίπεδο προσόντων· |
Εστίαση στις ψηφιακές δεξιότητες
23. |
υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να παροτρύνει τα κράτη μέλη να καταρτίσουν ολοκληρωμένες εθνικές στρατηγικές για τις ψηφιακές δεξιότητες· |
24. |
επισημαίνει ότι για την παροχή ποιοτικών και καινοτόμων διδακτικών μεθόδων και μορφών μάθησης με ψηφιακό περιεχόμενο υφίστανται συγκεκριμένες προϋποθέσεις ως εξής:
|
25. |
θεωρεί την ψηφιοποίηση ως ευκαιρία για να αντιμετωπιστούν πολλές εκπαιδευτικές προκλήσεις, όπως για παράδειγμα:
|
26. |
υπογραμμίζει ότι, για να είναι αποτελεσματικές οι επενδύσεις στις ψηφιακές δεξιότητες, χρειάζεται ισχυρή παιδαγωγική καθοδήγηση από τους διδάσκοντες στα διάφορα επίπεδα εκπαίδευσης. Η ΕτΠ θεωρεί ότι οι επενδύσεις στις ψηφιακές δεξιότητες στο σχολείο μπορούν να βελτιώσουν την ελκυστικότητα των θέσεων τις οποίες μπορούν να καταλάβουν οι εκπαιδευτικοί, με αποτέλεσμα να είναι πιο πρόθυμοι και ικανοί να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους· |
27. |
επισημαίνει ότι πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων, τις οποίες όλοι πρέπει να αποκτήσουν, και των πιο ειδικευμένων ψηφιακών δεξιοτήτων που συνδέονται με συγκεκριμένους θεματικούς τομείς και πεδία· |
Καλύτερη δυνατότητα σύγκρισης των προσόντων
28. |
αναμένει την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα εθνικά πλαίσια επαγγελματικών προσόντων ενημερώνονται κατά περίπτωση και ότι για την υποβολή των εκθέσεων χρησιμοποιείται ένα τυποποιημένο μορφότυπο. Επαναλαμβάνει, ωστόσο, ότι τα κράτη μέλη είναι αρμόδια για τη διαμόρφωση αρχών σχετικά με τη διασφάλιση της ποιότητας εντός των εθνικών πλαισίων επαγγελματικών προσόντων· |
29. |
υπογραμμίζει τη σημασία των περαιτέρω προσπαθειών για τη διασφάλιση της ποιότητας μεταξύ των κρατών μελών και συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πως απαιτείται σταδιακή προσέγγιση για τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών όσον αφορά τη συγκρισιμότητα των προσόντων· |
30. |
σημειώνει ότι τα περισσότερα επαγγέλματα και επαγγελματικοί τομείς διέρχονται σημαντικές μεταλλαγές, μέσω των οποίων αναδύονται νέα επαγγέλματα ενώ και άλλα περνούν στο περιθώριο. Επομένως, προέχει τα προφίλ και οι κατάλογοι δεξιοτήτων του μέλλοντος να αντιστοιχούν σε μια αγορά εργασίας που βρίσκεται σε διεργασία ταχείας εξέλιξης και ανανέωσης. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στις βασικές δεξιότητες· |
Δεξιότητες και προσόντα των μεταναστών συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων
31. |
σημειώνει ότι, όπως αναφέρεται στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2016 (1), είναι υψίστης σημασίας να υποστηριχθεί η ένταξη και η ενσωμάτωση των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των ανθρώπων σε παρόμοιες συνθήκες. Έτσι, είναι επίσης σημαντικό να παρασχεθεί στήριξη το συντομότερο δυνατό στα κράτη μέλη, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση στην καταγραφή των δεξιοτήτων και των προσόντων, στη γλωσσική διδασκαλία, στα μέτρα βελτίωσης των δεξιοτήτων και σε άλλα παρόμοια μέτρα τα οποία διευκολύνουν την ένταξη στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία. Επίσης, θα πρέπει τα άτομα που έχουν αποκτήσει κατάρτιση ή προσόντα στη χώρα καταγωγής τους να μπορούν, χωρίς καθυστέρηση, να υποβάλουν τις δεξιότητες αυτές σε αξιολόγηση· |
Εκσυγχρονισμός της διδασκαλίας και της μάθησης
32. |
εκφράζει την ικανοποίησή της για την υπόσχεση της Επιτροπής, στο πλαίσιο του θεματολογίου δεξιοτήτων, να προσδώσει τη δέουσα προσοχή στην καινοτομία στον τομέα της εκπαίδευσης, και προσδοκά ότι τούτο θα διευκολύνει την απόκτηση βασικών δεξιοτήτων, πράγμα που αποτελεί ζωτικό συστατικό των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Ευρώπη· |
33. |
πιστεύει ότι η Επιτροπή οφείλει να προωθήσει την περαιτέρω ανάπτυξη της μαθητοκεντρικής μάθησης, στη βάση των πτυχών της ψηφιακής μάθησης, όπως αναφέρεται στη γνωμοδότηση της ΕτΠ με θέμα την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το «Άνοιγμα της εκπαίδευσης» (2014) (2)· |
34. |
επισημαίνει ότι η εφαρμογή του νέου θεματολογίου δεξιοτήτων θα εξαρτηθεί από την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επαγγελματική εκπαίδευση των ενηλίκων σε επίπεδο κοινότητας. Η παροχή στήριξης για διδακτικό προσωπικό πρέπει να εξεταστεί δεόντως στα σχέδια εφαρμογής που εκπονούν τα κράτη μέλη και θα μπορούσε να επιδιωχθεί ο στόχος της ευαισθητοποίησης των πολιτών σχετικά με την ηλεκτρονική πλατφόρμα για την εκπαίδευση ενηλίκων στην Ευρώπη («Electronic Platform for Adult Learning in Europe» — EPALE)· |
35. |
συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής σχετικά με την ανάγκη να ενισχύσουν τα κράτη μέλη την αρχική και τη συνεχή επαγγελματική κατάρτιση των εκπαιδευτικών και άλλων που εμπλέκονται στην εφαρμογή της εγγύησης δεξιοτήτων· |
Εκσυγχρονισμός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
36. |
επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να στηρίξει τις προσπάθειες διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών για τον εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως για την ανάπτυξη πλαισίων για την αξιολόγηση δεξιοτήτων. Οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα εθνικά πλαίσια εκπαίδευσης των κρατών μελών, τις τοπικές και τις περιφερειακές δυνατότητες και προκλήσεις, καθώς και τις αποκλίνουσες ανάγκες των τοπικών και των περιφερειακών αγορών εργασίας. Εμμένει σχετικά στην ανάγκη να αντληθούν διδάγματα από τα προηγούμενα επιτυχημένα ή αποτυχημένα παραδείγματα συναφών προσπαθειών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αναγκαία δέσμευση για την επίτευξη συναίνεσης όσον αφορά την πρόοδο του εκσυγχρονισμού της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης· |
37. |
υπογραμμίζει αναφορικά με την πρωτοβουλία που εξήγγειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την παρακολούθηση της επαγγελματικής πορείας των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ότι η υλοποίηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας δεν θα πρέπει να επιφέρει πρόσθετες διοικητικές επιβαρύνσεις για τις εθνικές και τις περιφερειακές αρχές, αλλά ούτε και τα πανεπιστήμια ή τους σπουδαστές. Επιπλέον, εφιστάται η προσοχή στην ανάγκη τήρησης των διατάξεων περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζονται αμφιβολίες σχετικά με την ιδέα να χρησιμοποιηθούν φορολογικές πληροφορίες και πληροφορίες σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση για την εφαρμογή του προτεινόμενου σχεδίου· |
Αναθεώρηση του πλαισίου Europass
38. |
επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση του υφιστάμενου πλαισίου Europass. Προκειμένου να εξασφαλίζεται η ακριβής και σε πραγματικό χρόνο πληροφόρηση σχετικά με τη ζήτηση και την προσφορά δεξιοτήτων, το αναθεωρημένο πλαίσιο Europass πρέπει να βασίζεται στην υπάρχουσα τοπική και περιφερειακή εμπειρία. Ως εκ τούτου, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές μπορούν να συμβάλλουν εποικοδομητικά στη συλλογή πληροφοριών για τις δεξιότητες καθώς και στις εργασίες της προτεινόμενης πλατφόρμας επιγραμμικών υπηρεσιών. |
Βρυξέλλες, 7 Δεκεμβρίου 2016.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
Markku MARKKULA
(1) «Πρόσφυγες: κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2016) 0297.
(2) COM(2013) 654 final