15.2.2018   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 58/102

—

έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της δραστικής ουσίας glyphosate σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά, και για την τροποποίηση του παραρτήματος του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 (D044281/01,

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (1), και ιδίως το άρθρο 20 παράγραφος 1,

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (2),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (3),

—

έχοντας υπόψη το συμπέρασμα της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) σχετικά με την επιστημονική επανεξέταση της εκτίμησης επικινδυνότητας της δραστικής ουσίας glyphosate (4),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 106 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το συστημικό ζιζανιοκτόνο glyphosate έχει επί του παρόντος τον υψηλότερο όγκο παραγωγής παγκοσμίως μεταξύ όλων των ζιζανιοκτόνων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση του σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκε δραματικά, κατά συντελεστή 260, τα τελευταία 40 έτη (από 3 200 τόνους το 1974 σε 825 000 τόνους το 2014) (5)·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το glyphosate είναι μη επιλεκτικό ζιζανιοκτόνο το οποίο σκοτώνει το σύνολο της ποώδους βλάστησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ουσία αυτή ενεργεί παρεμβαίνοντας στον ονομαζόμενο σικιμικό κύκλο, ο οποίος λειτουργεί επίσης στα φύκη, τα βακτήρια και τους μύκητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποθανατηφόρα έκθεση στελεχών Escherichia coli και Salmonella enterica ορότυπος Typhimurium σε εμπορικά σκευάσματα glyphosate έχει διαπιστωθεί ότι προκαλεί μεταβολή της απόκρισης σε αντιβιοτικά·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 76 % της χρήσης glyphosate παγκοσμίως πραγματοποιείται στον γεωργικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ουσία αυτή χρησιμοποιείται επίσης ευρέως σε δασοκομικές, αστικές και κηπουρικές εφαρμογές·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το glyphosate και/ή υπολείμματά του έχουν εντοπιστεί στο νερό, στο έδαφος, σε τρόφιμα και ποτά, σε μη εδώδιμα προϊόντα, καθώς και στο ανθρώπινο σώμα (π.χ. σε ούρα και στο μητρικό γάλα)·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο γενικός πληθυσμός εκτίθεται κυρίως μέσω της διαμονής κοντά σε ψεκαζόμενες περιοχές, μέσω της οικιακής χρήσης και μέσω της διατροφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση στο glyphosate αυξάνεται λόγω της αύξησης του συνολικού χρησιμοποιούμενου όγκου glyphosate· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις του glyphosate και των συνηθέστερων βοηθητικών ουσιών του στην ανθρώπινη υγεία πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, μια δραστική ουσία μπορεί να εγκριθεί μόνο εάν δεν έχει ταξινομηθεί ή δεν πρόκειται να ταξινομηθεί ως καρκινογόνος κατηγορίας 1Α ή 1Β, σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, εκτός εάν η έκθεση των ανθρώπων στην εν λόγω δραστική ουσία είναι αμελητέα ή εάν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την υγεία των φυτών που δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με άλλα διαθέσιμα μέσα·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Μάρτιο του 2015, ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC) κατέταξε το glyphosate στα «πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο» (ομάδα 2Α) βάσει «περιορισμένων αποδεικτικών στοιχείων» για καρκίνο στον άνθρωπο (από περιστατικά έκθεσης υπό πραγματικές συνθήκες που όντως συνέβησαν), «επαρκών αποδεικτικών στοιχείων» για καρκίνο σε πειραματόζωα (από μελέτες με «καθαρό» glyphosate) καθώς και «ισχυρών αποδεικτικών στοιχείων» από μηχανιστικές πληροφορίες σχετικά με την καρκινογονικότητα (όσον αφορά τη γονιδιοτοξικότητα και το οξειδωτικό στρες) τόσο για το «καθαρό» glyphosate όσο και για σκευάσματα glyphosate·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται από τον IARC για την ομάδα 2Α είναι συγκρίσιμα με τα κριτήρια της κατηγορίας 1Β του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, εντούτοις, τον Νοέμβριο 2015, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) ολοκλήρωσε αξιολόγηση του glyphosate από ομοτίμους και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «το glyphosate είναι απίθανο να προκαλεί κίνδυνο καρκινογένεσης σε ανθρώπους και τα αποδεικτικά στοιχεία δεν παρέχουν βάση για την ταξινόμηση ως προς τη δυνατότητα καρκινογένεσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008»·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) …/… της Επιτροπής, της XXX, για την ανανέωση της έγκρισης της δραστικής ουσίας glyphosate σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά, και για την τροποποίηση του παραρτήματος του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 (εφεξής «σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού»), βάσει επιστημονικής αξιολόγησης που πραγματοποίησαν τόσο το BfR όσο και η EFSA, προτείνει να χορηγηθεί άδεια για το glyphosate μέχρι τις 30 Ιουνίου 2031, δηλαδή για την ανώτατη επιτρεπόμενη διάρκεια, για κάθε χρήση, με περιορισμό για μία από τις βοηθητικές ουσίες), και την κατάρτιση από τα κράτη μέλη καταλόγου που περιέχει τις βοηθητικές ουσίες που δεν επιτρέπεται να περιέχονται σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα, χωρίς νομικά δεσμευτικούς όρους σχετικά με τη χρήση του, και μόνο με την επιφύλαξη επιβεβαιωτικών πληροφοριών σχετικά με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δηλωμένος σκοπός του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 είναι «η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων καθώς και του περιβάλλοντος και η βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, μέσω της εναρμόνισης των κανόνων σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων με παράλληλη βελτίωση της γεωργικής παραγωγής»·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο κείμενο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 αναφέρεται ότι οι διατάξεις του «βασίζονται στην αρχή της προφύλαξης, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι δραστικές ουσίες ή τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά δεν έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων ή των ζώων στο περιβάλλον»· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο κείμενο αναφέρεται επιπλέον ότι «συγκεκριμένα, δεν επιτρέπεται να εμποδίζεται η εφαρμογή εκ μέρους των κρατών μελών της αρχής της προφύλαξης όταν υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα ως προς τους κινδύνους σε σχέση με την υγεία των ανθρώπων, την υγεία των ζώων ή το περιβάλλον που ενέχουν τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που πρόκειται να εγκριθούν στην επικράτειά τους»·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, κάθε απόφαση όσον αφορά την έγκριση/μη έγκριση/έγκριση υπό όρους μιας δραστικής ουσίας βασίζεται στην έκθεση ανασκόπησης της Επιτροπής και σε «άλλους θεμιτούς παράγοντες που σχετίζονται με το υπό εξέταση θέμα και την αρχή της προφύλαξης όταν εφαρμόζονται οι όροι του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 άρθρο 7 παράγραφος 1»·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 ορίζει ότι «στις ειδικές περιπτώσεις κατά τις οποίες, ύστερα από αξιολόγηση των διαθέσιμων πληροφοριών, εντοπίζεται πιθανότητα βλαβερών επιπτώσεων στην υγεία αλλά εξακολουθεί να υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα, μπορούν να ληφθούν τα προσωρινά μέτρα διαχείρισης του κινδύνου που είναι αναγκαία για την εξασφάλιση του υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας που έχει επιλεγεί στην Κοινότητα, μέχρι να υπάρξουν περαιτέρω επιστημονικές πληροφορίες για μια πιο εμπεριστατωμένη αξιολόγηση του κινδύνου»·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, υπό το πρίσμα της συνεχιζόμενης διαφωνίας σχετικά με τις καρκινογόνες ιδιότητες του glyphosate, σαφώς πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της αρχής της προφύλαξης όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, η μέγιστη δυνατή περίοδος ανανέωσης της έγκρισης για δραστικές ουσίες είναι τα 15 έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για λόγους ασφαλείας, η περίοδος της έγκρισης των δραστικών ουσιών θα πρέπει να είναι ανάλογη με τυχόν εγγενείς κινδύνους που ενέχει η χρήση των ουσιών, ενώ η πείρα από τη χρήση στην πράξη των φυτοπροστατευτικών προϊόντων τα οποία περιέχουν τις εν λόγω ουσίες καθώς και οι επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν αποφασίζεται η ανανέωση μιας έγκρισης·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, στην απόφασή της στην υπόθεση 12/2013/MDC, της 18ης Φεβρουαρίου 2016, σχετικά με τις πρακτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά την έγκριση και τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φυτοφαρμάκων), κάλεσε την Επιτροπή να επανεξετάσει την προσέγγισή της όσον αφορά τον καθορισμό και την εφαρμογή των μέτρων μετριασμού (όροι και περιορισμοί), ώστε να συμπεριλάβει επιπλέον απαιτήσεις προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η Επιτροπή δεν αποφεύγει την ευθύνη της να εξασφαλίζει την αποτελεσματική προστασία της ανθρώπινης υγείας, της υγείας των ζώων, και του περιβάλλοντος, παρέχοντας στα κράτη μέλη σχεδόν απόλυτη διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τον ορισμό των μέτρων μετριασμού που αφορούν δυνητικά μη ασφαλείς ουσίες, δεδομένου ότι οι τυποποιημένες διατυπώσεις επιδέχονται σε μεγάλο βαθμό ερμηνεία και είναι αμφίβολο αν μπορεί να θεωρηθεί, από νομική άποψη, ότι συνεπάγονται οποιαδήποτε μέτρα μετριασμού·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού δεν περιέχει, ωστόσο, κανένα νομικά δεσμευτικό μέτρο μετριασμού του κινδύνου, παρά το γεγονός ότι έχει διαπιστωθεί, για σχεδόν όλες τις χρήσεις του glyphosate, υψηλός μακροπρόθεσμος κίνδυνος για χερσαία σπονδυλωτά τα οποία δεν αποτελούν στόχο, συμπεριλαμβανομένων των θηλαστικών και πτηνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μη επιλεκτικό ζιζανιοκτόνο glyphosate σκοτώνει όχι μόνο τα ανεπιθύμητα ζιζάνια, αλλά όλα τα φυτά, καθώς και τα φύκη, τα βακτήρια και τους μύκητες και, ως εκ τούτου, έχει μη αποδεκτές επιδράσεις στη βιοποικιλότητα και στο οικοσύστημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, το glyphosate δεν συμμορφώνεται με το άρθρο 4 παράγραφος 3 στοιχείο ε) σημείο iii) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά κράτη μέλη έχουν ήδη λάβει προληπτικά μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να επιτευχθεί το ίδιο επίπεδο προστασίας σε όλα τα κράτη μέλη, σε περίπτωση έγκρισης μιας δραστικής ουσίας θα πρέπει να καθορίζονται σε ενωσιακό επίπεδο σαφείς και νομικά δεσμευτικές προϋποθέσεις για τη χρήση της·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, εξέτασε στο πλαίσιο της αξιολόγησής της την έκθεση που δημοσιεύτηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC), και η οποία κατατάσσει το glyphosate στα πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση της EFSA βασίστηκε σε μεγάλο αριθμό αποδεικτικών στοιχείων, μεταξύ των οποίων και μια σειρά μελετών που δεν αξιολογήθηκαν από τον IARC, και σύμφωνα με την EFSA αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους κατέληξε σε διαφορετικά συμπεράσματα·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο επικεφαλής της μονάδας φυτοφαρμάκων της EFSA, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την αξιολόγηση, χαρακτήρισε ορισμένες μελέτες που δεν αξιολογήθηκαν από τον IARC ως «βασικές» και «καθοριστικής σημασίας»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA μέχρι στιγμής δεν έχει δεχτεί να δημοσιοποιήσει αυτές τις μελέτες, καθότι οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι η γνωστοποίηση θα έβλαπτε τα εμπορικά τους συμφέροντα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη δημοσίευση μελετών καθιστά αδύνατο οποιονδήποτε ανεξάρτητο επιστημονικό έλεγχο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA δεν έχει παράσχει επαληθεύσιμη απόδειξη ότι η γνωστοποίηση θα έβλαπτε τον κλάδο, σύμφωνα με τη νομική της υποχρέωση δυνάμει του άρθρου 63 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (6), τα θεσμικά όργανα αρνούνται την πρόσβαση σ’ ένα έγγραφο, η γνωστοποίηση του οποίου θα έθιγε την προστασία εμπορικών συμφερόντων εκτός εάν για τη γνωστοποίηση του εγγράφου υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον· λαμβάνοντας υπόψη ότι, υπό το πρίσμα της συνεχιζόμενης διαμάχης μεταξύ IARC και EFSA σχετικά με ένα ζήτημα τόσο σημαντικό για το κοινό όπως ο καρκίνος, και της σημασίας σε παγκόσμιο επίπεδο της απόφασης για επανέγκριση / έγκριση υπό όρους ή μη επανέγκριση του glyphosate, είναι σαφές ότι υπάρχει υπερισχύον συμφέρον για τη γνωστοποίηση των εν λόγω μελετών·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν μόνο σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την καρκινογονικότητα του glyphosate, αλλά και αμφιβολίες όσον αφορά έναν πιθανό τρόπο δράσης σε σχέση με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει διαπιστωθεί ότι σκευάσματα με βάση το glyphosate λειτουργούν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες σε ανθρώπινες κυτταρικές σειρές και, ελλείψει κατάλληλων επιστημονικών οριζόντιων κριτηρίων, δεν μπορεί να αποκλειστεί η ύπαρξη τρόπου δράσης με ενδοκρινική μεσολάβηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα παράσχει πρότυπα για τον ορισμό των ενδοκρινικών διαταρακτών έως τον Αύγουστο του 2016·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA εξέφρασε την «ανησυχία» ότι «δεν μπορεί να αποκλειστεί η ύπαρξη τρόπου δράσης με ενδοκρινική μεσολάβηση», αφού η αξιολόγηση δεν κατέστη δυνατό να ολοκληρωθεί λόγω ελλείψεων δεδομένων· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι το σημείο 2.2 του παραρτήματος II του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1107/2009 ορίζει ότι μια δραστική ουσία μπορεί να εγκριθεί μόνο εάν υποβληθεί πλήρης φάκελος· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία δεδομένου ότι ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 1107/2009 ορίζει ότι μια δραστική ουσία μπορεί να εγκριθεί μόνο εάν κριθεί ότι δεν έχει ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες που μπορούν να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, εκτός εάν η έκθεση των ανθρώπων στην εν λόγω δραστική ουσία είναι αμελητέα ή εάν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την υγεία των φυτών που δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με άλλα διαθέσιμα μέσα·

KΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν είναι σκόπιμο να αντιμετωπίσει η Επιτροπή τη σημαντική αυτή έλλειψη βάσει πληροφοριών επιβεβαιωτικού χαρακτήρα που πρόκειται να κατατεθούν μετά την απόφαση σχετικά με την επανέγκριση, καθώς η διαδικασία υποβολής πληροφοριών επιβεβαιωτικού χαρακτήρα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως ορίζει το σημείο 2 του παραρτήματος II του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1107/2009, και πρέπει να αφορά απαιτήσεις για πληροφορίες που δεν ήταν διαθέσιμες όταν υποβλήθηκε η αίτηση·

KΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουν συγκεντρωθεί περαιτέρω στοιχεία που καταδεικνύουν δυσμενείς συνέπειες, ιδίως το γεγονός ότι αρκετά σπονδυλωτά είναι πιθανό να πλήττονται από τη δράση του glyphosate, το οποίο ενδέχεται να προκαλεί, μεταξύ άλλων, ηπατονεφρικές βλάβες και να επιδρά αρνητικά στο ισοζύγιο θρεπτικών συστατικών μέσω χηλικής δράσης (7)·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Ιούλιο 2015, το κράτος μέλος-εισηγητής εξέφρασε την πρόθεσή του να υποβάλει φάκελο για την εναρμονισμένη ταξινόμηση του glyphosate δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων, ο οποίος είναι η αρμόδια επιστημονική αρχή για την εναρμονισμένη ταξινόμηση των χημικών ουσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση αναμένεται να υποβληθεί κατά τα τέλη Μαρτίου 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων αναμένεται να διαρκέσει 18 μήνες·

KΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια σημαντική χρήση του glyphosate είναι η «αποξήρανση» του εδάφους, δηλαδή η καταστροφή της υφιστάμενης καλλιέργειας πριν τη συγκομιδή, προκειμένου να επιταχυνθεί η ωρίμανση και να διευκολυνθεί η συγκομιδή (πρόκειται για μια διαδικασία γνωστή και ως «green burndown»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω πρακτική όχι μόνο επιφέρει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, αλλά είθισται να προκαλεί πολύ υψηλότερα επίπεδα καταλοίπων στα τελικά προϊόντα μετά τη συγκομιδή και συνεπώς οδηγεί σε αυξημένη έκθεση του ανθρώπου στα κατάλοιπα αυτά μέσω της διατροφικής οδού (8)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω πρακτική οδηγεί σε μόλυνση του αχύρου που προκύπτει από την υποβληθείσα σε επεξεργασία καλλιέργεια και συνεπώς το καθιστά ακατάλληλο για τη διατροφή των ζώων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση μη επιλεκτικών ζιζανιοκτόνων για τέτοιους σκοπούς είναι απαράδεκτη τόσο για την προστασία της υγείας του ανθρώπου όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος·

KΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών είναι ανθεκτική στο glyphosate (9)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2012 το 56 % του glyphosate παγκοσμίως χρησιμοποιήθηκε σε γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες ανθεκτικές στην εν λόγω δραστική ουσία (10)·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 και το 2016 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατύπωσε αντιρρήσεις σε τέσσερα διαφορετικά σχέδια εκτελεστικών πράξεων της Επιτροπής αναφορικά με τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες (11)  (12)  (13)  (14)· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες αυτές οι καλλιέργειες τροποποιήθηκαν γενετικώς για να καταστούν ανθεκτικές στο glyphosate· λαμβάνοντας υπόψη ότι τρεις από τις εν λόγω καλλιέργειες τροποποιήθηκαν γενετικώς για να καταστούν ανθεκτικές και σε ένα δεύτερο ζιζανιοκτόνο, καταλήγοντας, συνεπώς, σε συνδυασμό πολλαπλών αντιστάσεων·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι γνωστό ότι η εκτεταμένη χρήση του glyphosate σε καλλιέργειες ανθεκτικές στην εν λόγω ουσία τα τελευταία 20 χρόνια έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη ανθεκτικών ζιζανίων, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι η επανειλημμένη χρήση του χωρίς επαρκή εναλλαγή ζιζανιοκτόνων ή πρακτικών για την καταπολέμηση των ζιζανίων είναι ιδιαίτερα επωφελής για την ανάπτυξη ανθεκτικών ζιζανίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εταιρείες αγροτικής βιοτεχνολογίας αντέδρασαν καθιστώντας τις καλλιέργειες περισσότερο ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα, όπως αποδεικνύεται με τα τρία από τα τέσσερα είδη γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών, για τις οποίες διατυπώνει αντιρρήσεις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ η πρακτική αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση της πολυανθεκτικότητας των ζιζανίων (15)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα τέτοιο τοξικό σπιράλ δεν είναι βιώσιμο·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτες έχουν καταδείξει ότι η ολοκληρωμένη καταπολέμηση των επιβλαβών οργανισμών που βασίζεται στη διαφοροποίηση των καλλιεργειών, στις πρακτικές οργώματος, στις ημερομηνίες σποράς και στη μηχανική καταπολέμηση ζιζανίων μπορεί να μειώσει τη χρήση των ζιζανιοκτόνων, διατηρώντας παράλληλα την απόδοση των καλλιεργειών, ενώ αποτελεί πρακτική περισσότερο βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον, με σημαντικά οφέλη για τη βιοποικιλότητα (16)·

ΛΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) διαπίστωσε το 2015 ότι ο αριθμός προσδιορισμών των ανώτατων ορίων καταλοίπων (ΑΟΚ) που κατεγράφη για ορισμένα φυτοφάρμακα, συμπεριλαμβανομένου του glyphosate, ήταν ουσιωδώς μικρότερος από τον αριθμό που είναι απαραίτητος για την εξαγωγή στατιστικά ασφαλών συμπερασμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την EFSA, οι χώρες που υποβάλλουν στοιχεία πρέπει να επεκτείνουν το φάσμα των αναλυτικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την επιβολή των ΑΟΚ, ώστε να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρχει στρέβλωση του ποσοστού εντοπισμού και του ποσοστού υπέρβασης των ΑΟΚ λόγω του χαμηλού αριθμού προσδιορισμών ή της έλλειψης στοιχείων από ορισμένες χώρες (17)·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Μάρτιο 2016 αναβλήθηκε η ψηφοφορία της μόνιμης επιτροπής φυτοφαρμάκων επί του σχεδίου εκτελεστικού κανονισμού για την ανανέωση της έγκρισης της δραστικής ουσίας glyphosate·

ΛΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Υπηρεσία Λογοδοσίας της κυβέρνησης των ΗΠΑ (US Government Accountability Office, GAO) εξέδωσε πρόσφατα σύσταση προς την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, με την οποία την καλεί να αξιολογήσει τον κίνδυνο των υπολειμμάτων glyphosate για τη δημόσια υγεία και να γνωστοποιήσει τις σχετικές πληροφορίες·

1.

θεωρεί ότι το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής δεν εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας των ανθρώπων και των ζώων καθώς και του περιβάλλοντος, δεν εφαρμόζει την αρχή της προφύλαξης, και υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει νέο σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού για την καλύτερη διαχείριση της χρήσης των ζιζανιοκτόνων που περιέχουν glyphosate· ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει τα κράτη μέλη, ιδίως, να περιορίσουν ή να απαγορεύσουν την πώληση του glyphosate σε μη επαγγελματίες χρήστες· ζητεί από την Επιτροπή να πραγματοποιήσει αξιολόγηση από κοινού με εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη, προκειμένου να αξιολογηθεί η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων από μη επαγγελματίες, και να υποβάλει προτάσεις για τη βελτίωση της κατάρτισης και της εξουσιοδότησης των επαγγελματιών χρηστών, να παράσχει βελτιωμένες πληροφορίες για τη χρήση του glyphosate, και να θεσπίσει αυστηρά μέτρα για τη χρήση των προϊόντων που περιέχουν τη δραστική ουσία glyphosate πριν τη συγκομιδή·

3.

καλεί την Επιτροπή να ανανεώσει την έγκριση του glyphosate για 7 έτη· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, η Επιτροπή μπορεί να ανακαλέσει την έγκριση μιας δραστικής ουσίας κατά τη διάρκεια της περιόδου για την οποία έχει λάβει έγκριση εφόσον μπορεί να αποδειχθεί από νέα επιστημονικά δεδομένα ότι δεν πληροί πλέον τα κριτήρια για την έγκρισή της· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τις εργασίες τους για την κατάρτιση καταλόγου βοηθητικών ουσιών που δεν επιτρέπεται να περιέχονται σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα· επιδοκιμάζει την απαγόρευση της χρήσης της ουσίας POE-tallowamine σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα που περιέχουν glyphosate·

4.

καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να μην εγκρίνει μη επαγγελματικές χρήσεις του glyphosate·

5.

καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να μην εγκρίνει χρήσεις του glyphosate εντός ή κοντά σε δημόσια πάρκα, δημόσιους χώρους αθλοπαιδιών και δημόσιους κήπους·

6.

καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να μην εγκρίνει γεωργικές χρήσεις του glyphosate σε περίπτωση που τα ολοκληρωμένα συστήματα καταπολέμησης των παρασίτων είναι επαρκή για τον απαραίτητο έλεγχο των ζιζανίων·

7.

ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει εκ νέου την έγκρισή της υπό το φως της εκκρεμούσας υποβολής στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) φακέλου σχετικά με την εναρμονισμένη ταξινόμηση του glyphosate σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008·

8.

καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ταχέως την ανεξάρτητη επανεξέταση της συνολικής τοξικότητας και της ταξινόμησης του glyphosate με βάση όλα τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, μεταξύ άλλων και σχετικά με την καρκινογονικότητα της εν λόγω ουσίας και τις τυχόν ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητές της, σύμφωνα με τα αναμενόμενα επιστημονικά οριζόντια κριτήρια για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες·

9.

καλεί την Επιτροπή και την EFSA να γνωστοποιήσουν αμέσως όλα τα επιστημονικά στοιχεία στα οποία βασίστηκε η θετική ταξινόμηση του glyphosate και η προτεινόμενη επανέγκριση, δεδομένου ότι υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον για τη γνωστοποίηση· καλεί την Επιτροπή να καταβάλει όλες τις απαραίτητες προσπάθειες για να διευκολύνει την πλήρη γνωστοποίηση των επιστημονικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της ενωσιακής διαδικασίας αξιολόγησης·

10.

καλεί την Επιτροπή να αναθέσει στο Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων να ελέγχει και να παρακολουθεί τα υπολείμματα glyphosate σε τρόφιμα και ποτά που παράγονται στην Ένωση, καθώς και σε εισαγόμενα προϊόντα·

11.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρηματοδοτήσουν την έρευνα και την καινοτομία όσον αφορά εναλλακτικές βιώσιμες και οικονομικά αποδοτικές λύσεις για τα προϊόντα καταπολέμησης των επιβλαβών οργανισμών προκειμένου να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας, της υγείας των ζώων, και του περιβάλλοντος·

12.

θεωρεί ότι θα είναι σημαντικό για την εμπιστοσύνη τόσο προς τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και μεταξύ αυτών, να δοθεί κατάλληλη συνέχεια στο παρόν ψήφισμα από την Επιτροπή·

13.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.