1.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 204/1

ΜΕΡΟΣ I.

Κεφάλαιο 1.

Κεφάλαιο 2.

2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

2.5.

Κεφάλαιο 3.

3.1.

3.2.

3.3.

3.4.

3.5.

3.6.

3.7.

ΜΕΡΟΣ Π.

Κεφάλαιο 1.

1.1.

1.1.1.

1.1.1.1.

1.1.1.2.

1.1.1.3.

1.1.1.4.

1.1.2.

1.1.3.

1.1.4.

1.1.5.

1.1.5.1.

1.1.5.2.

1.1.6.

1.1.7.

1.1.8.

1.1.9.

1.1.10.

1.1.10.1.

1.1.10.2.

1.1.10.3.

1.1.11.

1.2.

1.2.1.

1.2.1.1.

1.2.1.2.

1.2.1.3.

1.2.1.4.

1.2.1.5.

1.2.1.6.

1.2.1.7.

1.2.2.

1.2.2.1.

1.2.2.2.

1.3..

1.3.1.

1.3.2.

1.3.3.

1.3.4.

1.3.5.

1.3.6.

Κεφάλαιο 2.

2.1.

2.1.1.

2.1.2.

2.1.3.

2.1.4.

2.1.5.

2.1.6.

2.2.

2.3.

2.4.

2.5.

2.6.

2.7.

2.8.

2.8.1.

2.8.2.

2.8.3.

2.8.4.

2.8.5.

2.8.6.

2.9

2.9.1.

2.9.2.

Κεφάλαιο 3.

3.1.

3.2.

3.3.

3.4.

3.5.

3.6.

3.7.

3.8.

3.9.

3.10.

3.11.

ΜΕΡΟΣ III.

1.

2.

3.

4..

5.

6.

(1)

Σύμφωνα μετά το άρθρο 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («η Συνθήκη») «ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές, εκτός αν οι Συνθήκες ορίζουν άλλως».

(2)

Ωστόσο, παρά την εν λόγω γενική απαγόρευση, οι κρατικές ενισχύσεις ενδέχεται να είναι απαραίτητες προκειμένου να αντιμετωπιστούν αδυναμίες της αγοράς και να διασφαλιστούν οι συνθήκες εύρυθμης και δίκαιης οικονομίας. Ως εκ τούτου, η Συνθήκη αφήνει περιθώριο για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων ανάλογα με τους στόχους της πολιτικής. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον γεωργικό τομέα και τη δασοκομία, καταρχάς, σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης, οι ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές ή άλλα έκτακτα γεγονότα συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά. Δεύτερον, με βάση το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, η Επιτροπή μπορεί να θεωρήσει ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά οι κρατικές ενισχύσεις για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης τόσο των τομέων της γεωργίας και της δασοκομίας όσο και των αγροτικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών.

(3)

Επιπλέον, λόγω των ιδιομορφιών του γεωργικού τομέα, το άρθρο 42 της Συνθήκης ορίζει ότι οι κανόνες ανταγωνισμού εφαρμόζονται στην παραγωγή και εμπορία γεωργικών προϊόντων μόνο στην έκταση που καθορίζουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

(4)

Με τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές η Επιτροπή καθορίζει τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια βάσει των οποίων οι ενισχύσεις για τον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα και για τις αγροτικές περιοχές θεωρείται ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά και ορίζει τα κριτήρια για τον καθορισμό των περιοχών που πληρούν τους όρους του άρθρου 107 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Σε ό,τι αφορά τις ενισχύσεις που χορηγούνται δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β), η Επιτροπή καθορίζει εν προκειμένω τις προϋποθέσεις βάσει των οποίων θα εξακριβώνεται αν ένα μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα και αν όντως εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω άρθρου.

(5)

Οι κρατικές ενισχύσεις για την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης τόσο των τομέων της γεωργίας και της δασοκομίας όσο και των αγροτικών περιοχών εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής («ΚΓΠ»). Στο πλαίσιο της ΚΓΠ, η Ένωση παρέχει χρηματοδοτική στήριξη στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές. Δεδομένου ότι οι οικονομικές επιπτώσεις μιας κρατικής ενίσχυσης δεν εξαρτώνται από το αν αυτή χρηματοδοτείται (ακόμα και εν μέρει) από την Ένωση ή μόνο από ένα κράτος μέλος, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει καταρχήν συνέπεια και συνοχή μεταξύ της πολιτικής που ακολουθεί όσον αφορά τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων και της στήριξης που παρέχεται στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής της Ένωσης. Ως εκ τούτου, η χορήγηση κρατικών ενισχύσεων μπορεί να δικαιολογηθεί μόνον εάν συνάδει με τους στόχους της πολιτικής αυτής και, ειδικότερα, με τους βασικούς στόχους της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ με ορίζοντα το 2020 (1). Ως εκ τούτου, όταν η Επιτροπή εφαρμόζει και ερμηνεύει τους κανόνες των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών για συγκεκριμένα καθεστώτα ενισχύσεων, λαμβάνει υπόψη τους κανόνες και τις πολιτικές την ΚΓΠ.

(6)

Οι ακόλουθες ευρωπαϊκές νομοθετικές πράξεις έχουν ιδιαίτερη σημασία για την εξέταση των κρατικών ενισχύσεων σε σχέση με την ΚΓΠ:

(7)

Η ΚΓΠ βασίζεται σε δύο πυλώνες: ο πρώτος πυλώνας περιλαμβάνει μέσα σχετικά με τη λειτουργία των γεωργικών αγορών και την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, κανονισμός (ΕK) αριθ. 3/2008, κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 228/2013 και κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 229/2013), καθώς και με τις άμεσες ενισχύσεις (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Συμβουλίου) που εξαρτώνται από κανονιστικές απαιτήσεις διαχείρισης και από την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση. Εάν συνδυαστούν, τα μέτρα αυτά εξασφαλίζουν ένα θεμελιώδες πλαίσιο στήριξης των γεωργών στην Ένωση και θέτουν τη βάση για τη διατήρηση της βιώσιμης γεωργίας σε ολόκληρη την Ένωση. Τα μέτρα του πρώτου πυλώνα είναι υποχρεωτικά για τα κράτη μέλη και, με πολύ λίγες εξαιρέσεις, δεν συγχρηματοδοτούνται. Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζεται η εφαρμογή κοινής πολιτικής στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς. Ο δεύτερος πυλώνας της ΚΓΠ είναι η πολιτική αγροτικής ανάπτυξης που διέπεται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, ο οποίος αποσκοπεί στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας, στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, στη δράση για την κλιματική αλλαγή και στην ισορροπημένη εδαφική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών. Τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης είναι κατά κύριο λόγο προαιρετικά, συμβατικά ως προς τη φύση τους, συγχρηματοδοτούνται και θεσπίζονται εντός στρατηγικού πλαισίου, ενώ υλοποιούνται μέσω προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης με βάση τις προτεραιότητες της Ένωσης σε σχέση με την αγροτική ανάπτυξη σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

(8)

Σύμφωνα με το άρθρο 39 παράγραφος 1 της Συνθήκης, οι στόχοι της ΚΓΠ είναι η αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας, η εξασφάλιση αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου στον γεωργικό πληθυσμό, η σταθεροποίηση των αγορών, η διασφάλιση του εφοδιασμού και η εξασφάλιση λογικών τιμών όσον αφορά τα αγαθά που προσφέρονται στους καταναλωτές. Σύμφωνα με το άρθρο 39 παράγραφος 2 της Συνθήκης, κατά την εκπόνηση της ΚΓΠ και των ειδικών μεθόδων για την εφαρμογή της, λαμβάνονται υπόψη ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της γεωργικής δραστηριότητας, που απορρέει από την κοινωνική δομή της γεωργίας και από τις διαρθρωτικές και φυσικές ανισότητες μεταξύ των διαφόρων γεωργικών περιοχών, η ανάγκη βαθμιαίας εφαρμογής των κατάλληλων προσαρμογών, και το γεγονός ότι η γεωργία αποτελεί έναν τομέα που συνδέεται άρρηκτα με το σύνολο της οικονομίας.

(9)

Η γεωργία πρέπει να προσαρμοστεί σε νέες πραγματικότητες και να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις που συνδέονται με την επισιτιστική ασφάλεια, το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή και τη διατήρηση της βιωσιμότητας της αγροτικής οικονομίας. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτές οι σημαντικές προκλήσεις, η Επιτροπή στην ανακοίνωση με τίτλο «Η ΚΓΠ με χρονικό ορίζοντα το 2020» (10) παρουσίασε τους εξής στόχους της ΚΓΠ 2014-2020: 1) βιώσιμη παραγωγή τροφίμων· 2) βιώσιμη διαχείριση φυσικών πόρων και δράση σχετικά με την κλιματική αλλαγή, και 3) ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη.

(10)

Ως αναπόσπαστο τμήμα της ΚΓΠ, η πολιτική για την αγροτική ανάπτυξη 2014-2020 θα συμβάλει στην επίτευξη των ακόλουθων στόχων: (1) προώθηση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας· (2) διασφάλιση, αφενός, της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων και, αφετέρου, της δράσης για το κλίμα· και (3) επίτευξη ισόρροπης εδαφικής ανάπτυξης των αγροτικών οικονομιών και κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας και της διατήρησης θέσεων απασχόλησης. Η επίτευξη των εν λόγω στόχων αγροτικής ανάπτυξης επιδιώκεται μέσω των ακόλουθων προτεραιοτήτων της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη: (1) ενθάρρυνση τόσο της μετάδοσης της γνώσης όσο και της καινοτομίας στη γεωργία, στη δασοκομία και στις αγροτικές περιοχές· (2) ενίσχυση της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της ανταγωνιστικότητας όλων των ειδών γεωργίας σε όλες τις περιοχές και προώθηση των καινοτόμων γεωργικών τεχνολογιών και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών· (3) προώθηση της οργάνωσης της τροφικής αλυσίδας, περιλαμβανομένης της μεταποίησης και της εμπορίας γεωργικών προϊόντων, της καλής μεταχείρισης των ζώων και της διαχείρισης των κινδύνων στη γεωργία· (4) αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με τη γεωργία και τη δασοκομία· (5) προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων και στήριξη της στροφής προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοκομίας· και (6) προώθηση της κοινωνικής ένταξης, μείωση της φτώχειας και οικονομική ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές (11).

(11)

Οι στόχοι της ΚΓΠ συμπίπτουν επίσης με τους στόχους που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020 — Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (12) και της εμβληματικής πρωτοβουλίας της για μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους (13), στην οποία καθορίζονται στόχοι σε τομείς όπως η ανταγωνιστικότητα, το κλίμα, η ενέργεια και η βιοποικιλότητα.

(12)

Η πολιτική για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές πρέπει επίσης να ενταχθεί στη γενικότερη πρωτοβουλία της Επιτροπής για τον εκσυγχρονισμό των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Με την ανακοίνωσή της για τον εκσυγχρονισμό των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις (14), η Επιτροπή καθόρισε τρεις στόχους η υλοποίηση των οποίων θα επιδιωχθεί με τον εκσυγχρονισμό του ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων: (1) την προώθηση της βιώσιμης, έξυπνης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης σε μια ανταγωνιστική εσωτερική αγορά· (2) την εστίαση του εκ των προτέρων ελέγχου της Επιτροπής στις υποθέσεις με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εσωτερική αγορά και συγχρόνως την ενίσχυση της συνεργασίας με τα κράτη μέλη στην επιβολή της νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων· και (3) την απλούστευση των κανόνων και την επιτάχυνση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση ζητείται να υιοθετηθεί μια κοινή προσέγγιση ως προς την αναθεώρηση των διαφόρων κατευθυντήριων γραμμών και πλαισίων με στόχο την ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των δημόσιων δαπανών μέσω του προσανατολισμού των κρατικών ενισχύσεων σε στόχους κοινού ενδιαφέροντος, να καταστεί αυστηρότερος ο έλεγχος σε σχέση με την παροχή κινήτρων, να ελαχιστοποιηθούν οι ενισχύσεις και να αποφευχθούν οι δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις των ενισχύσεων στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές. Οι προϋποθέσεις συμβατότητας που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές βασίζονται στις εν λόγω κοινές αρχές αξιολόγησης και εφαρμόζονται στα κοινοποιήσιμα καθεστώτα ενισχύσεων και στις μεμονωμένες ενισχύσεις.

(13)

Σύμφωνα με το άρθρο 42 της Συνθήκης σε ό,τι αφορά τα γεωργικά προϊόντα που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της Συνθήκης, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις που προβλέπονται στα άρθρα 107 έως 109 της Συνθήκης εφαρμόζονται μόνο στο βαθμό που ορίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

(14)

Κατά γενικό κανόνα, δυνάμει του άρθρου 211 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις εφαρμόζονται στην παραγωγή και το εμπόριο γεωργικών προϊόντων. Ωστόσο, διάφορες παρεκκλίσεις από την εν λόγω γενική αρχή προβλέπονται, μεταξύ άλλων, στο άρθρο 211 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, το άρθρο 13 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕK) αριθ. 3/2008, το άρθρο 23 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 228/2013 και το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 229/2013.

(15)

Όσον αφορά τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης, η γενική αρχή περί της εφαρμογής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο αυτό καθορίζεται στο άρθρο 81 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013. Το άρθρο 81 παράγραφος 2 και το άρθρο 82 του εν λόγω κανονισμού ορίζουν ότι οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις δεν εφαρμόζονται στις πληρωμές που πραγματοποιούνται από τα κράτη μέλη δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και σύμφωνα με αυτόν, ούτε στην πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση εντός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης.

(16)

Ως εκ τούτου, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις δεν εφαρμόζονται στη συγχρηματοδότηση για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης (χρηματοδότηση ΕΓΤΑΑ και εθνική χρηματοδότηση), ούτε στην πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση που συμπληρώνει την εν λόγω στήριξη, υπό την προϋπόθεση ότι το μέτρο συνδέεται με γεωργική δραστηριότητα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης και εντάσσεται στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης.

(17)

Ωστόσο, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις εφαρμόζονται πλήρως σε όλα τα συγχρηματοδοτούμενα μέτρα ενίσχυσης (χρηματοδότηση ΕΓΤΑΑ και εθνική χρηματοδότηση) και στην πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση για τα μέτρα αυτά, που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης, η οποία προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, στις εξής περιπτώσεις: α) μέτρα για τη στήριξη δραστηριοτήτων στις αγροτικές περιοχές και β) μέτρα για τη δασοκομία.

(18)

Αν ένα κράτος μέλος προτίθεται να χρηματοδοτήσει αποκλειστικά με εθνικούς πόρους (δηλ. χωρίς συγχρηματοδότηση από το ΕΓΤΑΑ) ένα μέτρο που έχει καταρτιστεί σε γενικές γραμμές σύμφωνα με τους όρους ενός δεδομένου μέτρου αγροτικής ανάπτυξης («μέτρο τύπου αγροτικής ανάπτυξης»), ισχύουν πλήρως οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ανεξαρτήτως του αν το μέτρο εμπίπτει ή όχι στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης.

(19)

Η Επιτροπή θα εφαρμόζει τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές στα καθεστώτα ενισχύσεων και τις μεμονωμένες ενισχύσεις.

(20)

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές εφαρμόζονται στις κρατικές ενισχύσεις για την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων, τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων σε άλλο γεωργικό προϊόν και την εμπορία γεωργικών προϊόντων.

(21)

Με βάση τις γενικές παρατηρήσεις που περιγράφονται στο μέρος I τμήμα 2.1 των κατευθυντηρίων αυτών γραμμών, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέπεια με την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης και για την επίτευξη της απλούστευσης με σκοπό τη συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, είναι σκόπιμο να περιληφθούν επίσης στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ορισμένα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης, ανεξαρτήτως του αν συγχρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΑΑ ή από πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση, καθώς και άλλα μέτρα τύπου αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικά κεφάλαια. Ως εκ τούτου, εκτός από τον γεωργικό τομέα, οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές καθορίζουν τα κριτήρια συμβατότητας για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της δασοκομίας και τις ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αγροτικές περιοχές οι οποίες, υπό άλλες συνθήκες, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης.

(22)

Κατά την εξέταση των κρατικών ενισχύσεων και της συμβατότητάς τους με τις γενικές αρχές για τις κρατικές ενισχύσεις, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη, στο μέτρο του δυνατού, τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, καθώς και τις διατάξεις εφαρμογής του και την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη.

(23)

Βάσει των προαναφερομένων, στο πεδίο εφαρμογής των κατευθυντηρίων γραμμών εμπίπτουν οι ακόλουθες κατηγορίες ενισχύσεων:

(24)

Οι ενισχύσεις για τοπική ανάπτυξη στο πλαίσιο του LEADER, η οποία αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 και στα άρθρα 42 έως 45 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και περιλαμβάνει επιμέρους έργα που εκπονούνται και εκτελούνται στο πλαίσιο τοπικών εταιρικών σχέσεων για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων τοπικών προβλημάτων, μπορούν να καλύπτονται από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές στον βαθμό που πληρούν τις προϋποθέσεις των σχετικών μέτρων αγροτικής ανάπτυξης, που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(25)

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές εφαρμόζονται καταρχήν στις ενισχύσεις προς τις ΜΜΕ και τις μεγάλες επιχειρήσεις. Οι μεγάλες επιχειρήσεις τείνουν να επηρεάζονται σε μικρότερο βαθμό από τις αδυναμίες της αγοράς σε σύγκριση με τις ΜΜΕ. Επίσης, οι μεγάλες επιχειρήσεις στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να είναι σημαντικοί παράγοντες της αγοράς και, ως εκ τούτου, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να στρεβλώσουν σε μεγάλο βαθμό τον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές στην εσωτερική αγορά. Δεδομένου ότι οι ενισχύσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές, καθώς και σε άλλες μεγάλες επιχειρήσεις, μπορούν δυνητικά να προκαλέσουν ανάλογη στρέβλωση του ανταγωνισμού, οι κανόνες που περιέχονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει να εναρμονιστούν με τους γενικούς κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, και ειδικότερα με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στο μέρος Ι κεφάλαιο 3 του παρόντος εγγράφου. Με την επιφύλαξη των εν λόγω κοινών αρχών αξιολόγησης, σε ό,τι αφορά τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης και για λόγους συνέπειας και συνοχής με την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης, οι κανόνες σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει να εναρμονιστούν με τους αντίστοιχους κανόνες του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013. Σε ό,τι αφορά τα μέτρα ενίσχυσης στον κτηνοτροφικό τομέα, που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, η Επιτροπή συνεχίζει την προηγούμενη πολιτική της, σύμφωνα με την οποία οι μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να χρηματοδοτούν μόνες τους τα μέτρα αυτά. Ως εκ τούτου, οι ενισχύσεις του κτηνοτροφικού τομέα θα πρέπει να περιοριστούν στις ΜΜΕ.

(26)

Οι προβληματικές επιχειρήσεις (15) εξαιρούνται καταρχήν από το πεδίο εφαρμογής των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών. Η Επιτροπή θεωρεί πως όταν μια επιχείρηση αντιμετωπίζει χρηματοοικονομικές δυσκολίες, δεδομένου ότι απειλείται η ίδια η ύπαρξή της, δεν μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο όχημα για την προώθηση άλλων στόχων δημόσιας πολιτικής έως ότου διασφαλιστεί η βιωσιμότητά της. Συνεπώς, στις περιπτώσεις στις οποίες ο δικαιούχος της ενίσχυσης ευρίσκεται σε χρηματοοικονομική δυσχέρεια κατά την έννοια του σημείου (35)15, η ενίσχυση θα αξιολογείται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (16), όπως τροποποιούνται ή αντικαθίστανται. Η εν λόγω αρχή δεν ισχύει για τις αντισταθμιστικές ενισχύσεις για ζημίες που προκαλούνται από θεομηνίες ή έκτακτα γεγονότα και αναφέρονται στο μέρος ΙΙ τμήματα 1.2.1.1 και 2.1.3 του παρόντος εγγράφου, οι οποίες συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης. Εάν οι χρηματοοικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει μια επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα οφείλονται σε ζημιογόνο γεγονός που αναφέρεται στο μέρος ΙΙ τμήματα 1.2.1.2., 1.2.1.3, 1.2.1.5, 2.1.3 ή 2.8.5 του παρόντος εγγράφου, μπορούν να χορηγηθούν ενισχύσεις σύμφωνα με τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες μπορεί να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, για την αντιστάθμιση απωλειών ή την αποκατάσταση ζημιών που προκλήθηκαν από τέτοιου είδους ζημιογόνα γεγονότα και για την κάλυψη των δαπανών για την εξάλειψη ζημιογόνων για τα φυτά οργανισμών. Επιπλέον, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και λαμβανομένης υπόψη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, δεν θα πρέπει να γίνεται διάκριση, υπό ορισμένους όρους, όσον αφορά την οικονομική κατάσταση επιχείρησης όταν πρόκειται για τη χορήγηση ενισχύσεων για την απομάκρυνση και καταστροφή νεκρών ζώων, οι οποίες εξετάζονται στο τμήμα 1.2.1.4, και για τη χορήγηση ενισχύσεων για την εξάλειψη ασθενειών των ζώων και επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, οι οποίες εξετάζονται στο τμήμα 1.2.13 σημείο (375) στοιχείο γ).

(27)

Κατά την αξιολόγηση των ενισχύσεων που χορηγούνται σε επιχειρήσεις για τις οποίες εκκρεμεί διαταγή ανάκτησης, κατόπιν προηγούμενης απόφασης της Επιτροπής με την οποία οι ενισχύσεις θεωρούνται παράνομες και ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη το ποσό των ενισχύσεων που απομένει να ανακτηθεί (17). Αυτό δεν ισχύει όταν η ενίσχυση αφορά επανόρθωση ζημιών που προκλήθηκαν από θεομηνίες, βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης.

(28)

Η Επιτροπή δεν θα εγκρίνει: ενισχύσεις για εξαγωγικές δραστηριότητες προς τρίτες χώρες ή κράτη μέλη όταν συνδέονται άμεσα με τις εξαγόμενες ποσότητες, ενισχύσεις που εξαρτώνται από τη χρήση εγχώριων αντί εισαγόμενων προϊόντων, ή ενισχύσεις για τη δημιουργία και λειτουργία δικτύου διανομής ή για την κάλυψη άλλων δαπανών που συνδέονται με εξαγωγικές δραστηριότητες. Οι ενισχύσεις που καλύπτουν δαπάνες συμμετοχής σε εμπορικές εκθέσεις ή δαπάνες μελετών ή συμβουλευτικών υπηρεσιών που απαιτούνται για την κυκλοφορία ενός νέου ή υπάρχοντος προϊόντος σε νέα αγορά δεν συνιστούν, καταρχήν, εξαγωγικές ενισχύσεις.

(29)

Υπενθυμίζεται στα κράτη μέλη ότι το σύστημα χρηματοδότησης, παραδείγματος χάριν με φόρους υπέρ τρίτων, θα πρέπει να κοινοποιείται όταν αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του μέτρου ενίσχυσης (βλέπε υπόθεση T-275/11, σκέψεις 41 έως 44) (18).

(30)

Η Επιτροπή θα αξιολογεί χωριστά καθένα από τα μέτρα ενίσχυσης που δεν καλύπτονται από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ή οποιουσδήποτε άλλους σχετικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις με βάση το άρθρο 107 παράγραφος 3 της Συνθήκης και θα λαμβάνει υπόψη, στο μέτρο του δυνατού, τους κανόνες που καθορίζονται στα άρθρα 107, 108 και 109 της Συνθήκης, στην ΚΓΠ και, κατ’ αναλογία, στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές. Τα κράτη μέλη που κοινοποιούν κρατικές ενισχύσεις οι οποίες δεν καλύπτονται από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι η εκάστοτε κρατική ενίσχυση τηρεί τις κοινές αρχές αξιολόγησης που αναφέρονται στο μέρος Ι κεφάλαιο 3 του παρόντος εγγράφου. Η Επιτροπή θα εγκρίνει τέτοια μέτρα μόνον εάν συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τομέα, δεν ενέχουν τον κίνδυνο στρέβλωσης του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά και δεν επηρεάζουν τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών.

(31)

Καταρχήν, για τον εξορθολογισμό των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις και λόγω των ομοιοτήτων μεταξύ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα και στις αγροτικές περιοχές αφενός, και των λοιπών επιχειρήσεων, αφετέρου, τα γενικά μέσα για τις κρατικές ενισχύσεις, τα οποία καθορίζουν τα κριτήρια συμβατότητας των ενισχύσεων, εφαρμόζονται στους τομείς τους οποίους αφορούν οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές. Πρόκειται ειδικότερα για τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων, το πλαίσιο σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία (19) όπως τροποποιείται ή αντικαθίσταται, τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργεια για την περίοδο 2014-2020 (20), όπως τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την εφαρμογή των κανόνων στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων όσον αφορά την ταχεία εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων (21), όπως τροποποιείται ή αντικαθίσταται, τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προώθηση των επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου (22), όπως τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, την ανακοίνωση της Επιτροπής - Κριτήρια για την ανάλυση της συμβατότητας των κρατικών ενισχύσεων για επαγγελματική εκπαίδευση οι οποίες κοινοποιούνται μεμονωμένα (23), όπως τροποποιείται ή αντικαθίσταται, την ανακοίνωση της Επιτροπής - Κριτήρια για την ανάλυση της συμβατότητας των κρατικών ενισχύσεων για την απασχόληση εργαζομένων σε μειονεκτική θέση και εργαζομένων με αναπηρία οι οποίες κοινοποιούνται μεμονωμένα (24), όπως τροποποιείται ή αντικαθίσταται και τις πράξεις που αφορούν τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (25).

(32)

Τα προαναφερθέντα οριζόντια μέσα εφαρμόζονται στην παραγωγή, μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων, εκτός εάν οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν ειδικούς κανόνες. Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν ειδικά μέτρα ενίσχυσης στον τομέα του περιβάλλοντος, όπως οι ενισχύσεις για την ανάληψη γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικών δεσμεύσεων καθώς και δεσμεύσεων για την καλή μεταχείριση των ζώων (μέρος ΙΙ τμήμα 1.1.5), οι ενισχύσεις για μειονεκτήματα που συνδέονται με περιοχές του Natura 2000 και την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα (26) (μέρος ΙΙ τμήμα 1.1.6) και οι ενισχύσεις για τη βιολογική γεωργία (μέρος ΙΙ τμήμα1.1.8). Οι επενδυτικές ενισχύσεις για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής γεωργικών προϊόντων αξιολογούνται σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στο μέρος ΙΙ τμήμα 1.1.1.1 του παρόντος εγγράφου. Οι ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, οι οποίες χορηγούνται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων και της εμπορίας γεωργικών προϊόντων, θεωρείται ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις των κατευθυντηρίων γραμμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργεια 2014-2020. Οι ενισχύσεις για επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας, τα βιοκαύσιμα και την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του μέρους ΙΙ κεφάλαια 2 και 3 του παρόντος εγγράφου, δεδομένου ότι οι ενισχύσεις αυτές θα πρέπει να είναι σύμφωνες με τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργεια 2014-2020, εκτός αν απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης. Ωστόσο, οι ενισχύσεις για επενδύσεις που συνδέονται με την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ή την παραγωγή βιοκαυσίμων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις μπορούν να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών, εφόσον η εν λόγω παραγωγή δεν υπερβαίνει τη μέση ετήσια κατανάλωση ενέργειας ή καυσίμων της συγκεκριμένης γεωργικής εκμετάλλευσης (τμήμα 1.1.1.1).

(33)

Οι κατευθυντήριες γραμμές για τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα 2014-2020 (27) δεν ισχύουν για την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων λόγω των ιδιαιτεροτήτων του τομέα. Ισχύουν ωστόσο για τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, στον βαθμό που ορίζεται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(34)

Τόσο οι γενικοί κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις όσο και οι ειδικότερες διατάξεις των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών μπορεί να αφορούν τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον δασοκομικό τομέα ή στις αγροτικές περιοχές. Ανάλογα με την περίπτωση, οι ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον δασοκομικό τομέα ή στις αγροτικές περιοχές μπορεί επίσης να θεωρηθούν συμβιβάσιμες υπό τις προϋποθέσεις και σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις (συγκεκριμένα, με τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2014-2020, το πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις για την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία, και τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργεια για την περίοδο 2014-2020).

(35)

Για τους σκοπούς των ανά χείρας κατευθυντήριων γραμμών, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(36)

Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης, τα κράτη μέλη πρέπει να κοινοποιούν στην Επιτροπή τις ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές δυνάμει του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης χωρίς να θέτουν σε ισχύ το προτεινόμενο μέτρο μέχρι να προκύψει οριστική απόφαση από τη συγκεκριμένη διαδικασία, με εξαίρεση τα μέτρα που πληρούν τις προϋποθέσεις που καθορίζονται σε κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία.

(37)

Οι μεμονωμένες ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει καθεστώτος επενδύσεων εξακολουθούν να υπόκεινται στην υποχρέωση κοινοποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης, εφόσον υπερβαίνουν τα κάτωθι όρια κοινοποίησης:

(38)

Για την αξιολόγηση του κατά πόσον ένα κοινοποιηθέν μέτρο ενίσχυσης μπορεί να θεωρηθεί συμβατό με την εσωτερική αγορά σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 της Συνθήκης, η Επιτροπή εξετάζει κατά κανόνα κατά πόσον ο σχεδιασμός του μέτρου ενίσχυσης διασφαλίζει ότι ο θετικός αντίκτυπος της ενίσχυσης για την επίτευξη ενός στόχου κοινού ενδιαφέροντος υπερβαίνει τις αρνητικές επιπτώσεις που ενδέχεται να επιφέρει στις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό.

(39)

Η ανακοίνωση για τον εκσυγχρονισμό των κρατικών ενισχύσεων ζητούσε την επισήμανση και τον καθορισμό των κοινών αρχών που ισχύουν για την αξιολόγηση της συμβατότητας όλων των μέτρων ενίσχυσης που θέτει σε εφαρμογή η Επιτροπή. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θεωρεί ότι ένα μέτρο ενίσχυσης είναι συμβατό με τη Συνθήκη μόνο εφόσον πληροί καθένα από τα ακόλουθα κριτήρια:

(40)

Το συνολικό αποτέλεσμα ορισμένων κατηγοριών καθεστώτων μπορεί επίσης να υπόκειται σε απαίτηση εκ των υστέρων αξιολόγησης, όπως περιγράφεται στα σημεία (720) έως (723). Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή δύναται να περιορίσει τη διάρκεια των εν λόγω καθεστώτων (συνήθως σε τέσσερα έτη ή λιγότερο), με δυνατότητα εκ νέου κοινοποίησης της παράτασής τους στη συνέχεια.

(41)

Επιπλέον, εάν ένα μέτρο κρατικής ενίσχυσης ή οι όροι που το συνοδεύουν (συμπεριλαμβανομένης της μεθόδου χρηματοδότησης όταν αυτή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του μέτρου) επιφέρουν αδιάρρηκτη παραβίαση του ενωσιακού δικαίου, η ενίσχυση δεν μπορεί να κηρυχθεί συμβατή με την εσωτερική αγορά (38). Πιο συγκεκριμένα, οι ακόλουθες ενισχύσεις θεωρείται ότι συνιστούν αδιάρρηκτη παραβίαση της ενωσιακής νομοθεσίας:

(42)

Οι κοινές αρχές αξιολόγησης πρέπει να εξεταστούν στο συγκεκριμένο πλαίσιο της ΚΓΠ. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω γενικές εκτιμήσεις που αφορούν την πολιτική ανταγωνισμού ισχύουν για όλες τις ενισχύσεις που αναφέρονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, εκτός κι αν προβλέπονται παρεκκλίσεις στο μέρος Ι τμήματα 3.1 έως 3.7 του παρόντος εγγράφου επειδή συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη στον γεωργικό τομέα.

(43)

Οι στόχοι των ενισχύσεων τόσο στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας όσο και στις αγροτικές περιοχές πρέπει να διασφαλίζουν τη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων και να προωθούν την αποδοτική και βιώσιμη χρήση των πόρων προκειμένου να επιτυγχάνεται έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη.

(44)

Οι ενισχύσεις στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα και στις αγροτικές περιοχές θα πρέπει να συνδέονται στενά με την ΚΓΠ, να είναι σύμφωνες με τους στόχους της αγροτικής ανάπτυξης που αναφέρονται στο σημείο (10) του παρόντος εγγράφου και να συνάδουν με τους κανόνες για την κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων.

(45)

Οι στόχοι αγροτικής ανάπτυξης σε συνδυασμό με τις γενικές αρχές για τις κρατικές ενισχύσεις θα λαμβάνονται υπόψη για την αξιολόγηση της συμβατότητας της ενίσχυσης.

(46)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται στο πλαίσιο και σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 1305/2013 και με τις εκτελεστικές και τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις του ή συνιστούν πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης είναι εξ ορισμού συμβατά με τους στόχους της αγροτικής ανάπτυξης και συμβάλλουν στην επίτευξή τους.

(47)

Όσον αφορά τα μέτρα τύπου αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή με τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΑΑ στο πλαίσιο προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι η υπό εξέταση κρατική ενίσχυση εναρμονίζεται και συμφωνεί με τα σχετικά προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Κάθε κοινοποίηση πρέπει να συνοδεύεται από την αντίστοιχη τεκμηρίωση.

(48)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η αρχή της συνεισφοράς στην επίτευξη των στόχων αγροτικής ανάπτυξης πληρούται όσον αφορά τα μέτρα ενίσχυσης στο μέρος ΙΙ τμήματα 1.2, 1.3, 2.8 και 2.9 του παρόντος εγγράφου, τα οποία βρίσκονται εκτός του πεδίου της αγροτικής ανάπτυξης, δεδομένου ότι η Επιτροπή έχει αποκτήσει επαρκή πείρα ως προς τη συμβολή των εν λόγω μέτρων στην επίτευξη των στόχων αγροτικής ανάπτυξης.

(49)

Κατά τη χορήγηση ενίσχυσης σε μεμονωμένα κοινοποιήσιμα επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο καθεστώτος, η χορηγούσα αρχή πρέπει να τεκμηριώνει ότι το επιλεγέν σχέδιο θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου του καθεστώτος και, κατά συνέπεια, των στόχων της ενίσχυσης στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές. Για τον σκοπό αυτό, το κράτος μέλος μπορεί να βασιστεί στα στοιχεία που παρέχει ο αιτών την ενίσχυση, στα οποία πρέπει να περιγράφονται οι θετικές επιπτώσεις της επένδυσης.

(50)

Λόγω της ιδιαιτερότητας του γεωργικού τομέα (39), μολονότι οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις εφαρμόζονται κατά κανόνα στον τομέα αυτόν, η εφαρμογή τους εξακολουθεί να υπόκειται στις διατάξεις των κανονισμών του πρώτου πυλώνα της ΚΓΠ. Με άλλα λόγια, η προσφυγή των κρατών μελών σε μέτρα κρατικής ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερισχύει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 (40). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν θα εγκρίνει κρατικές ενισχύσεις οι οποίες δεν συμβιβάζονται με τις διατάξεις που διέπουν την κοινή οργάνωση αγοράς ή οι οποίες θα παρακώλυαν την ομαλή λειτουργία της κοινής οργάνωσης.

(51)

Επιπλέον, ειδικοί όροι για τη συμμόρφωση με τις αρχές της κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων καθορίζονται στο μέρος ΙΙ του παρόντος εγγράφου και συγκεκριμένα στο τμήμα 1.1.1.1 σχετικά με τις ενισχύσεις για επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων, στο τμήμα 1.1.4. σχετικά με τις ενισχύσεις εκκίνησης για τις ομάδες και τις οργανώσεις παραγωγών και στο τμήμα 1.2.2. σχετικά με τις ενισχύσεις για την κλείσιμο παραγωγικής ικανότητας.

(52)

Το άρθρο 11 της Συνθήκης ορίζει ότι «Οι απαιτήσεις της περιβαλλοντικής προστασίας πρέπει να ενταχθούν στον καθορισμό και την εφαρμογή των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης, ιδίως προκειμένου να προωθηθεί η αειφόρος ανάπτυξη». Η νομική βάση για τα ουσιώδη περιβαλλοντικά μέτρα του 1ου και 2ου πυλώνα της ΚΓΠ είναι το άρθρο 11 της Συνθήκης. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη διάταξη, η υλοποίηση των προτεραιοτήτων της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη πρέπει να επιδιωχθεί στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Η προώθηση του στόχου της προστασίας του περιβάλλοντος από την Ένωση, όπως ορίζεται στο άρθρο 11 της Συνθήκης, βασίζεται στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» (41). Ως εκ τούτου, στις μελλοντικές κοινοποιήσεις κρατικών ενισχύσεων θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Όλες οι κοινοποιήσεις κρατικών ενισχύσεων πρέπει στο μέλλον να περιλαμβάνουν εκτίμηση του κατά πόσον η δραστηριότητα στην οποία χορηγείται ενίσχυση αναμένεται να έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Στις περιπτώσεις στις οποίες υπάρχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι κοινοποιήσεις των κρατικών ενισχύσεων πρέπει να περιλαμβάνουν στοιχεία που θα τεκμηριώνουν ότι το μέτρο ενίσχυσης δεν θα έχει ως αποτέλεσμα την παραβίαση της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος. Για παράδειγμα, στην περίπτωση ενός καθεστώτος ενισχύσεων για επενδύσεις οι οποίες αποσκοπούν στην αύξηση της παραγωγής και οι οποίες συνεπάγονται αυξημένη χρήση σπανίων πόρων ή αύξηση της ρύπανσης, θα είναι αναγκαίο να αποδειχθεί ότι το καθεστώς αυτό δεν θα συνεπάγεται παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας της Ένωσης, στην οποία συμπεριλαμβάνονται η νομοθεσία για την περιβαλλοντική προστασία (42) και οι καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες (ΚΓΠΣ) της πολλαπλής συμμόρφωσης δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Όταν κοινοποιείται κρατική ενίσχυση που αποτελεί τμήμα του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης, η περιβαλλοντική απαίτηση για το εκάστοτε μέτρο κρατικής ενίσχυσης θα πρέπει να ταυτίζεται με την περιβαλλοντική απαίτηση του μέτρου αγροτικής ανάπτυξης.

(53)

Για να εκτιμηθεί εάν μια κρατική ενίσχυση είναι απαραίτητη για την επίτευξη του στόχου κοινού ενδιαφέροντος είναι αναγκαίο να έχει προηγηθεί διάγνωση του προβλήματος που χρήζει αντιμετώπισης. Η κρατική ενίσχυση θα πρέπει να στοχεύει σε καταστάσεις όπου είναι σε θέση να επιτύχει ουσιαστική βελτίωση την οποία δεν δύναται να επιτύχει η αγορά μόνη της.

(54)

Πράγματι, υπό ορισμένες προϋποθέσεις τα μέτρα κρατικών ενισχύσεων μπορούν να διορθώσουν αδυναμίες της αγοράς, συμβάλλοντας έτσι στην αποτελεσματική λειτουργία των αγορών και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα. Επιπλέον, στις περιπτώσεις που οι αγορές παρέχουν θετικά αποτελέσματα, τα οποία όμως δεν κρίνονται ικανοποιητικά από την άποψη της κοινωνικής ισότητας και της πολιτικής συνοχής, οι κρατικές ενισχύσεις μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη περισσότερο επιθυμητών και δίκαιων αποτελεσμάτων στην αγορά.

(55)

Για τους σκοπούς των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών, η Επιτροπή θεωρεί ότι η αγορά δεν μπορεί να επιτύχει τους αναμενόμενους στόχους χωρίς κρατική παρέμβαση όσον αφορά τα μέτρα ενίσχυσης που πληρούν τους ειδικούς όρους που αναφέρονται στο μέρος ΙΙ του παρόντος εγγράφου. Συνεπώς, οι ενισχύσεις αυτές θα πρέπει να θεωρηθούν αναγκαίες για την επίτευξη των στόχων κοινού ενδιαφέροντος που διευκρινίζονται στο μέρος Ι τμήμα 3.1 του παρόντος εγγράφου.

(56)

Το προτεινόμενο μέτρο ενίσχυσης πρέπει να αποτελεί κατάλληλο μέσο πολιτικής για την αντιμετώπιση του εκάστοτε στόχου πολιτικής. Ένα μέτρο ενίσχυσης δεν θα θεωρείται συμβατό, αν η ίδια θετική συμβολή στους στόχους της ΚΓΠ και ειδικότερα της αγροτικής ανάπτυξης μπορεί να επιτευχθεί με άλλους λιγότερο στρεβλωτικούς τρόπους άσκησης πολιτικής ή άλλα λιγότερο στρεβλωτικά είδη ενίσχυσης. Είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη ότι, για την επίτευξη των εν λόγω στόχων, ενδέχεται να υπάρχουν και άλλα πιο ενδεδειγμένα μέσα, όπως π.χ. κανονισμοί, μέσα που βασίζονται στην αγορά, η δημιουργία υποδομών και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

(57)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις που χορηγούνται στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές, οι οποίες πληρούν τους ειδικούς όρους που προβλέπονται στα σχετικά τμήματα του μέρους II των κατευθυντήριων γραμμών, αποτελούν κατάλληλο μέσο άσκησης πολιτικής.

(58)

Σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος αποφασίσει να θεσπίσει μέτρο ενίσχυσης τύπου αγροτικής ανάπτυξης χρηματοδοτούμενο αποκλειστικά με εθνικά κεφάλαια, ενώ παράλληλα το ίδιο μέτρο προβλέπεται στο σχετικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, το κράτος μέλος θα πρέπει να αποδείξει τα πλεονεκτήματα του εν λόγω μέσου κρατικής ενίσχυσης σε σύγκριση με το αντίστοιχο μέτρο του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης.

(59)

Οι ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται με διάφορες μορφές. Το κράτος μέλος θα πρέπει ωστόσο να εξασφαλίζει ότι η ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να προκαλέσει τις λιγότερες στρεβλώσεις του εμπορίου και του ανταγωνισμού.

(60)

Όταν προβλέπεται μια συγκεκριμένη μορφή για τα μέτρα ενίσχυσης που περιγράφονται στο μέρος II του παρόντος εγγράφου, η μορφή αυτή θεωρείται κατάλληλο μέσο ενίσχυσης για τους σκοπούς των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών.

(61)

Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί, όσον αφορά τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΑΑ ή χορηγούνται ως πρόσθετη χρηματοδότηση για τα εν λόγω συγχρηματοδοτούμενα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης, ότι οι ενισχύσεις που χορηγούνται με τη μορφή που προβλέπεται στο αντίστοιχο μέτρο αγροτικής ανάπτυξης αποτελούν κατάλληλο μέσο ενίσχυσης.

(62)

Όσον αφορά τις επενδυτικές ενισχύσεις, οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 εφόσον εντάσσονται σε πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης ή αποτελούν πρόσθετη χρηματοδότηση για μέτρο αγροτικής ανάπτυξης του είδους αυτού, σε περίπτωση που η ενίσχυση χορηγείται υπό μορφή που αποφέρει άμεσο χρηματικό όφελος (για παράδειγμα άμεσες επιχορηγήσεις, απαλλαγές ή μειώσεις φόρων, εισφορές κοινωνικής ασφάλισης ή άλλες υποχρεωτικές επιβαρύνσεις κ.λπ.), το κράτος μέλος πρέπει να αποδείξει τον λόγο για τον οποίο είναι λιγότερο κατάλληλες άλλες δυνητικά λιγότερο στρεβλωτικές μορφές ενισχύσεων, όπως είναι οι επιστρεπτέες προκαταβολές ή οι μορφές ενίσχυσης που βασίζονται σε χρεωστικούς ή συμμετοχικούς τίτλους (για παράδειγμα δάνεια με χαμηλό επιτόκιο ή οι επιδοτήσεις επιτοκίου, κρατικές εγγυήσεις ή εναλλακτική παροχή κεφαλαίων με ευνοϊκούς όρους).

(63)

Όσον αφορά τα μέτρα στον τομέα της δασοκομίας που αναφέρονται στο μέρος ΙΙ τμήμα 2.8 του παρόντος εγγράφου, τα κράτη μέλη πρέπει να αποδείξουν ότι οι οικολογικοί, προστατευτικοί και ψυχαγωγικοί στόχοι τους οποίους επιδιώκουν δεν μπορούν να επιτευχθούν με τα μέτρα τύπου αγροτικής ανάπτυξης στον δασοκομικό τομέα που αναφέρονται στο μέρος ΙΙ κεφάλαια 2.1 έως 2.7 του παρόντος εγγράφου.

(64)

Στην περίπτωση περισσότερων της μίας κατηγοριών ενισχύσεων, όπως ενισχύσεις για το κόστος των δραστηριοτήτων έρευνας της αγοράς, επινόησης και σχεδιασμού προϊόντος και για την προετοιμασία των αιτήσεων αναγνώρισης των συστημάτων ποιότητας, ενισχύσεις για δράσεις μετάδοσης γνώσεων και ενημέρωσης, ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενισχύσεις για υπηρεσίες αντικατάστασης στην εκμετάλλευση, ενισχύσεις για μέτρα προώθησης, ενισχύσεις για την αποζημίωση δαπανών πρόληψης και εξάλειψης ασθενειών των ζώων και επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών και ενισχύσεις στον κτηνοτροφικό τομέα, οι εν λόγω ενισχύσεις πρέπει να χορηγούνται έμμεσα στους τελικούς δικαιούχους τους, σε είδος, μέσω επιδοτούμενων υπηρεσιών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ενίσχυση καταβάλλεται στον πάροχο της εν λόγω υπηρεσίας ή δραστηριότητας.

(65)

Η αξιολόγηση της συμβατότητας του μέτρου ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά γίνεται με την επιφύλαξη των εφαρμοστέων κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων και με την επιφύλαξη των αρχών της διαφάνειας, του ανοικτού χαρακτήρα και της απουσίας διακρίσεων κατά τη διαδικασία επιλογής παρόχου υπηρεσίας.

(66)

Οι ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές μπορεί να θεωρηθεί ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά μόνο όταν λειτουργούν ως κίνητρα. Η ενίσχυση λειτουργεί ως κίνητρο όταν μεταβάλλει τη συμπεριφορά μιας επιχείρησης και την ενθαρρύνει να αναλάβει πρόσθετες δραστηριότητες για την ανάπτυξη του τομέα τις οποίες δεν θα ανελάμβανε χωρίς την ενίσχυση ή τις οποίες θα ανελάμβανε σε μικρότερο βαθμό ή με διαφορετικό τρόπο. Ωστόσο, οι ενισχύσεις δεν πρέπει να επιδοτούν το κόστος μιας δραστηριότητας με το οποίο θα επιβαρυνθεί ούτως ή άλλως μια επιχείρηση και δεν πρέπει να αντισταθμίζουν τον συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο μιας οικονομικής δραστηριότητας.

(67)

Πλην εξαιρέσεων που προβλέπονται ρητά από την νομοθεσία της Ένωσης ή τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, τα μονομερή μέτρα κρατικών ενισχύσεων που αποσκοπούν απλώς στη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων χωρίς να συμβάλλουν κατά κανέναν τρόπο στην ανάπτυξη του τομέα, και ειδικότερα οι ενισχύσεις που χορηγούνται αποκλειστικά με βάση την τιμή, την ποσότητα, τη μονάδα παραγωγής ή τη μονάδα μέσων παραγωγής θεωρείται ότι συνιστούν ενισχύσεις λειτουργίας οι οποίες δεν συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά. Επιπλέον, εξαιτίας ακριβώς του χαρακτήρα τους, οι ενισχύσεις αυτές είναι πολύ πιθανό να παρακωλύσουν τη λειτουργία των μηχανισμών που διέπουν την οργάνωση της εσωτερικής αγοράς.

(68)

Οι ίδιοι λόγοι οδήγησαν την Επιτροπή να εγκρίνει ενισχύσεις που διευκολύνουν τη συμμόρφωση με υποχρεωτικά πρότυπα μόνο στον βαθμό που είναι αναγκαίες για την επίτευξη των στόχων της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης.

(69)

Για τους ίδιους λόγους, οι ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του μέρους ΙΙ τμήματα 1.2 και 2.8.5 του παρόντος εγγράφου θα πρέπει να περιορίζονται στη στήριξη επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και αντιμετωπίζουν διάφορες δυσχέρειες παρότι κατέβαλαν εύλογες προσπάθειες να ελαχιστοποιήσουν τους σχετικούς κινδύνους. Οι κρατικές ενισχύσεις δεν πρέπει να ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να εκτίθενται ασκόπως σε κινδύνους. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα θα πρέπει οι ίδιες να φέρουν τις συνέπειες απερίσκεπτων επιλογών ως προς τις μεθόδους παραγωγής ή τα προϊόντα.

(70)

Για τους ίδιους λόγους, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις δεν δημιουργούν κίνητρα για τους δικαιούχους στις περιπτώσεις που το οικείο έργο ή δραστηριότητα έχει ήδη ξεκινήσει πριν από την αίτηση για ενίσχυση του δικαιούχου προς τις εθνικές αρχές.

(71)

Η αίτηση ενίσχυσης πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον την επωνυμία του αιτούντος και το μέγεθος της επιχείρησης, την περιγραφή του έργου ή της δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένου του τόπου και των ημερομηνιών έναρξης και λήξης, το ποσό της ενίσχυσης που απαιτείται για την υλοποίηση, καθώς και τις επιλέξιμες δαπάνες.

(72)

Επιπλέον, οι μεγάλες επιχειρήσεις πρέπει να περιγράφουν στην αίτηση ποια θα ήταν η κατάσταση χωρίς τη χορήγηση ενίσχυσης, ως αντίστροφο σενάριο ή εναλλακτικό έργο ή δραστηριότητα και να υποβάλλουν αποδεικτικά στοιχεία προς στήριξη του αντιπαραδείγματος που περιγράφεται στο έντυπο της αίτησης.

(73)

Κατά την παραλαβή της αίτησης, η χορηγούσα αρχή πρέπει να διενεργεί έλεγχο αξιοπιστίας του αντιπαραδείγματος και να επιβεβαιώνει ότι η ενίσχυση έχει τον απαιτούμενο χαρακτήρα κινήτρου. Ένα αντιπαράδειγμα είναι αξιόπιστο εφόσον είναι αληθινό και σχετίζεται με τους παράγοντες λήψης αποφάσεων που επικρατούν κατά τον χρόνο λήψης από τον δικαιούχο της απόφασης σχετικά με το έργο ή τη δραστηριότητα.

(74)

Κατά παρέκκλιση από τα σημεία (70) έως (73), ενίσχυση υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων που χορηγείται σε ΜΜΕ θεωρείται ότι παρέχει κίνητρα εάν το καθεστώς ενισχύσεων προβλέπει δικαίωμα λήψης ενίσχυσης βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και χωρίς περαιτέρω άσκηση διακριτικής ευχέρειας από την πλευρά του κράτους μέλους και εφόσον το καθεστώς ενισχύσεων εγκρίθηκε και τέθηκε σε ισχύ πριν από την έναρξη των εργασιών για την υλοποίηση του ενισχυόμενου έργου ή δραστηριότητας. Η απαίτηση αυτή δεν ισχύει στην περίπτωση διάδοχων φορολογικών καθεστώτων, υπό την προϋπόθεση ότι η δραστηριότητα καλυπτόταν ήδη από τα προηγούμενα καθεστώτα υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων.

(75)

Κατά παρέκκλιση από τα σημεία (70) έως (74) του παρόντος εγγράφου, οι ακόλουθες κατηγορίες ενισχύσεων δεν είναι αναγκαίο ή δεν θεωρείται ότι έχουν χαρακτήρα κινήτρου:

(76)

Εκτός από τις απαιτήσεις που αναφέρονται ανωτέρω, όσον αφορά τις μεμονωμένα κοινοποιήσιμες επενδυτικές ενισχύσεις, το κράτος μέλος πρέπει να παρέχει σαφή στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ενίσχυση επηρέασε ουσιαστικά την απόφαση για την επιλογή της επένδυσης. Για να καταστεί δυνατή μια διεξοδική αξιολόγηση, το κράτος μέλος πρέπει να παράσχει όχι μόνον πληροφορίες για το έργο στο οποίο χορηγείται ενίσχυση, αλλά και διεξοδική περιγραφή του αντιπαραδείγματος, δηλαδή της περίπτωση στην οποία καμία δημόσια αρχή δεν θα χορηγούσε ενίσχυση στον δικαιούχο.

(77)

Τα κράτη μέλη καλούνται να βασίζονται σε επίσημα έγγραφα, όπως π.χ. σε έγγραφα του διοικητικού συμβουλίου, εκτιμήσεις κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων των κινδύνων που αφορούν έναν συγκεκριμένο τόπο εγκατάστασης, οικονομικές εκθέσεις, εσωτερικά επιχειρηματικά προγράμματα, γνώμες εμπειρογνωμόνων και άλλες μελέτες που σχετίζονται με το υπό αξιολόγηση επενδυτικό έργο. Για την επαλήθευση της δημιουργίας κινήτρων τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν έγγραφα που περιλαμβάνουν πληροφορίες για την προβλεπόμενη ζήτηση, προβλέψεις ως προς το κόστος, οικονομικές προβλέψεις, έγγραφα που υποβάλλονται σε επενδυτική επιτροπή και πραγματεύονται διάφορα επενδυτικά σενάρια ή έγγραφα που παρέχονται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

(78)

Στο πλαίσιο αυτό, το επίπεδο της κερδοφορίας μπορεί να αξιολογηθεί βάσει μεθόδων που αποτελούν πάγια πρακτική στον οικείο κλάδο και που μπορεί να περιλαμβάνουν μεθόδους για τον υπολογισμό της καθαρής παρούσας αξίας του έργου (ΚΠΑ) (43), του εσωτερικού ποσοστού απόδοσης (ΕΠΑ) (44) ή της μέσης απόδοσης του απασχολούμενου κεφαλαίου (ΑΑΚ). Η κερδοφορία του έργου συγκρίνεται με τα κανονικά ποσοστά απόδοσης που εφαρμόζει η επιχείρηση σε άλλα παρόμοια επενδυτικά έργα. Όταν τα ποσοστά αυτά δεν είναι διαθέσιμα, η κερδοφορία του έργου πρέπει να συγκρίνεται με το κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης ως συνόλου ή με τα ποσοστά απόδοσης που παρατηρούνται συνήθως στον οικείο κλάδο.

(79)

Όπου δεν είναι γνωστό κάποιο συγκεκριμένο αντιπαράδειγμα, ο χαρακτήρας κινήτρου της ενίσχυσης μπορεί να υποτεθεί όταν υπάρχει έλλειμμα χρηματοδότησης, δηλαδή όταν οι επενδυτικές δαπάνες υπερβαίνουν την ΚΠΑ των προβλεπόμενων κερδών εκμετάλλευσης της επένδυσης βάσει εκ των προτέρων επιχειρηματικού σχεδίου.

(80)

Εάν η ενίσχυση δεν μεταβάλλει τη συμπεριφορά του δικαιούχου ενθαρρύνοντάς τον να προβεί σε πρόσθετες επενδύσεις, δεν έχει θετικά αποτελέσματα για την ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση δεν θα εγκρίνεται σε περιπτώσεις όπου προκύπτει ότι η ίδια επένδυση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη χορήγηση ενίσχυσης.

(81)

Οι ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές θεωρούνται ανάλογες του επιδιωκόμενου στόχου αν το ποσό της ενίσχυσης ανά δικαιούχο περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου κοινού στόχου.

(82)

Καταρχήν, για να είναι αναλογική η ενίσχυση, η Επιτροπή θεωρεί ότι το ποσό της ενίσχυσης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις επιλέξιμες δαπάνες, με την επιφύλαξη των κανόνων σχετικά με τα περιβαλλοντικά ή άλλα δημόσια κίνητρα που προβλέπονται ρητά στο μέρος ΙΙ τμήματα 1.1.3 και 1.2.2 του παρόντος εγγράφου.

(83)

Για τη διασφάλιση της προβλεψιμότητας και ισότιμων όρων ανταγωνισμού, στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές η Επιτροπή καθορίζει επίσης τις μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης. Όταν δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί μέγιστη ένταση ενίσχυσης, π.χ. όταν πρόκειται για ενίσχυση εκκίνησης επιχειρήσεων νέων γεωργών και για την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων, καθορίζονται μέγιστα ποσά ενίσχυσης σε ονομαστικούς όρους, ώστε να διασφαλίζεται η αναλογικότητα της ενίσχυσης.

(84)

Εάν υπολογίζονται σωστά οι επιλέξιμες δαπάνες και η μέγιστη ένταση ενίσχυσης ή εάν τηρούνται τα μέγιστα ποσά ενίσχυσης που αναφέρονται στο μέρος ΙΙ του παρόντος εγγράφου, θεωρείται ότι πληρούται το κριτήριο της αναλογικότητας.

(85)

Η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης και το ποσό της ενίσχυσης πρέπει να υπολογίζονται από τη χορηγούσα αρχή κατά τη χορήγηση της ενίσχυσης. Οι επιλέξιμες δαπάνες πρέπει να τεκμηριώνονται με σαφή, συγκεκριμένα και επικαιροποιημένα αποδεικτικά έγγραφα. Ο υπολογισμός της έντασης της ενίσχυσης και των επιλέξιμων δαπανών πρέπει να γίνεται με βάση τα ποσά πριν από την αφαίρεση των φόρων ή των λοιπών επιβαρύνσεων.

(86)

Ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) δεν είναι επιλέξιμος για ενίσχυση, παρά μόνο όταν δεν επιστρέφεται βάσει της εθνικής νομοθεσίας για τον ΦΠΑ.

(87)

Σε περίπτωση που η ενίσχυση χορηγείται σε μορφή άλλη από εκείνη της επιχορήγησης, το ποσό της ενίσχυσης είναι το ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης της ενίσχυσης,

(88)

Οι ενισχύσεις που καταβάλλονται σε δόσεις ανάγονται στην αξία τους κατά τον χρόνο χορήγησής τους. Οι επιλέξιμες δαπάνες ανάγονται στην αξία τους κατά τον χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης. Το επιτόκιο που χρησιμοποιείται για την αναγωγή είναι το προεξοφλητικό επιτόκιο που ισχύει κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης.

(89)

Όταν η ενίσχυση χορηγείται υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων, η αναγωγή της αξίας των δόσεων της ενίσχυσης πραγματοποιείται με βάση τα προεξοφλητικά επιτόκια που ισχύουν κατά τον χρόνο ενεργοποίησης των διαφόρων φορολογικών πλεονεκτημάτων.

(90)

Όσον αφορά τις επενδυτικές ενισχύσεις στις αγροτικές περιοχές, η μέγιστη ένταση ενίσχυσης για τα μεγάλα επενδυτικά έργα πρέπει να μειώνεται με βάση το προσαρμοσμένο ποσό ενίσχυσης όπως ορίζεται στο σημείο (35) 31. Επίσης, δεν επιτρέπεται να επωφελούνται μεγάλα επενδυτικά έργα από την αυξημένη ένταση ενίσχυσης για τις ΜΜΕ.

(91)

Όταν οι δεσμεύσεις που αναφέρονται στο μέρος ΙΙ σημεία 1.1.5.1, 1.1.8, 2.3 και 3.4 του παρόντος εγγράφου εκφράζονται σε μονάδες άλλες από εκείνες που ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, τα κράτη μέλη δύνανται να υπολογίζουν τις πληρωμές με βάση τις εν λόγω άλλες μονάδες. Στις περιπτώσεις αυτές, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα μέγιστα ποσά ανά έτος πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.

(92)

Εκτός από τις ενισχύσεις για τις δεσμεύσεις για την εκτροφή τοπικών φυλών ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση από την κτηνοτροφία που αναφέρονται στο τμήμα 1.1.5.1, οι ενισχύσεις βάσει του μέρους ΙΙ τμήματα 1.1.5.1, 1.1.8, 2.3 και 3.4 του παρόντος εγγράφου δεν δύνανται να χορηγούνται ανά μονάδα ζωικού κεφαλαίου. Οι συντελεστές μετατροπής των διαφόρων κατηγοριών ζώων σε μονάδες ζωικού κεφαλαίου ορίζονται στο παράρτημα II της εκτελεστικής πράξης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013.

(93)

Τα κράτη μέλη δύνανται να καθορίζουν το ποσό της ενίσχυσης για τα μέτρα ή τους τύπους δραστηριοτήτων που αναφέρονται στο μέρος ΙΙ τμήματα 1.1.5, 1.1.6, 1.1.7, 1.1.8, 2.3, 3.4 και 3.5 του παρόντος εγγράφου με βάση τις συνήθεις υποθέσεις για τις πρόσθετες δαπάνες και το διαφυγόν εισόδημα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι υπολογισμοί και η αντίστοιχες ενισχύσεις: α) περιέχουν μόνο επαληθεύσιμα στοιχεία, β) βασίζονται σε αριθμητικά στοιχεία που παρέχονται από ενδεδειγμένους εμπειρογνώμονες, γ) υποδεικνύουν σαφώς την πηγή των χρησιμοποιηθέντων αριθμητικών στοιχείων, δ) διαφοροποιούνται ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι περιφερειακές ή τοπικές συνθήκες και η πραγματική χρήση της γης, ανάλογα με την περίπτωση, και ε) δεν περιέχουν στοιχεία που συνδέονται με επενδυτικές δαπάνες.

(94)

Κατά τον έλεγχο της συμβατότητας της ενίσχυσης, η Επιτροπή θα εξετάζει όποια ασφαλιστική σύμβαση έχει συναφθεί ή θα μπορούσε να έχει συναφθεί από τον δικαιούχο της ενίσχυσης. Σε ό,τι αφορά τις ενισχύσεις για την αντιστάθμιση απωλειών οι οποίες προκαλούνται από δυσμενή καιρικά φαινόμενα που μπορούν να εξομοιωθούν με θεομηνία, για να αποσοβηθεί ο κίνδυνος της στρέβλωσης του ανταγωνισμού, ενισχύσεις στη μέγιστη ένταση ενίσχυσης θα πρέπει να χορηγούνται μόνο σε επιχειρήσεις που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ασφαλιστική κάλυψη για τις εν λόγω ζημίες. Για τον λόγο αυτό, για να βελτιωθεί περαιτέρω η διαχείριση κινδύνων, πρέπει να ενθαρρύνονται οι δικαιούχοι να ασφαλίζονται, όποτε αυτό είναι δυνατό.

(95)

Κατά γενικό κανόνα, οι μεμονωμένα κοινοποιήσιμες επενδυτικές ενισχύσεις θα θεωρείται ότι περιορίζονται στο ελάχιστο στις περιπτώσεις στις οποίες το ποσό της ενίσχυσης αντιστοιχεί στο καθαρό πρόσθετο κόστος υλοποίησης της επένδυσης στην οικεία περιοχή, σε σύγκριση με το αντιπαράδειγμα εάν δεν εχορηγείτο ενίσχυση. Ομοίως, στην περίπτωση επενδυτικών ενισχύσεων που χορηγούνται σε μεγάλες επιχειρήσεις στο πλαίσιο κοινοποιηθέντων καθεστώτων ενίσχυσης, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι το ποσό της ενίσχυσης περιορίζεται στο ελάχιστο με βάση μια «προσέγγιση του καθαρού πρόσθετου κόστους».

(96)

Το ποσό της ενίσχυσης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το ελάχιστο όριο που κρίνεται απαραίτητο για να καταστεί το σχέδιο επαρκώς κερδοφόρο, π.χ. δεν θα πρέπει να οδηγεί σε αύξηση του ΕΠΑ της πέραν των κανονικών ποσοστών απόδοσης που εφαρμόζει η οικεία επιχείρηση σε άλλα παρόμοια επενδυτικά έργα ή, αν τα ποσοστά αυτά δεν είναι διαθέσιμα, σε αύξηση του ΕΠΑ της πέραν του κόστους κεφαλαίου της επιχείρησης ως συνόλου ή πέραν των ποσοστών απόδοσης που παρατηρούνται συνήθως στον οικείο κλάδο.

(97)

Όσον αφορά τις επενδυτικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε μεγάλες εταιρείες βάσει κοινοποιηθέντων καθεστώτων, το κράτος μέλος πρέπει να διασφαλίζει ότι το ποσό της ενίσχυσης αντιστοιχεί στο καθαρό πρόσθετο κόστος υλοποίησης της επένδυσης στην οικεία περιοχή, σε σύγκριση με το αντιπαράδειγμα εάν δεν εχορηγείτο ενίσχυση. Η μέθοδος που αναλύεται στο σημείο (96) πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τις μέγιστες εντάσεις ενισχύσεων ως ανώτατο όριο.

(98)

Όσον αφορά τις μεμονωμένα κοινοποιήσιμες επενδυτικές ενισχύσεις, η Επιτροπή θα ελέγχει κατά πόσον το ποσό της ενίσχυσης υπερβαίνει το ελάχιστο όριο που κρίνεται απαραίτητο για να εξασφαλίσει επαρκή κερδοφορία στο έργο, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο που προβλέπεται στο σημείο (96). Οι υπολογισμοί που γίνονται για την ανάλυση της δημιουργίας κινήτρων μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν για να αξιολογηθεί εάν η ενίσχυση είναι αναλογική. Το κράτος μέλος πρέπει να αποδείξει την αναλογικότητα βάσει τεκμηρίωσης, όπως εκείνη που αναφέρεται στο σημείο (77). Η απαίτηση αυτή δεν ισχύει για τις επενδυτικές ενισχύσεις που συνδέονται με την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων.

(99)

Ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται ταυτόχρονα βάσει πολλών καθεστώτων ή να σωρεύονται με ειδικές ενισχύσεις, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό της κρατικής ενίσχυσης για μια δραστηριότητα ή ένα έργο δεν υπερβαίνει τα ανώτατα όρια της ενίσχυσης που προβλέπονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(100)

Οι ενισχύσεις με προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες μπορούν να σωρευθούν με κάθε άλλη κρατική ενίσχυση, εφόσον οι εν λόγω ενισχύσεις αφορούν διαφορετικές προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες. Οι ενισχύσεις με προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες μπορούν να σωρευθούν με οποιεσδήποτε άλλες κρατικές ενισχύσεις, όσον αφορά τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, οι οποίες επικαλύπτονται πλήρως ή εν μέρει, μόνον εάν η εν λόγω σώρευση δεν οδηγεί σε υπέρβαση του προβλεπόμενου από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ανώτατου ορίου έντασης ενίσχυσης ή ποσού ενίσχυσης που ισχύει γι’ αυτόν τον τύπο ενίσχυσης.

(101)

Οι ενισχύσεις χωρίς προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες βάσει του μέρους ΙΙ τμήματα 1.1.2 και 3.3 του παρόντος εγγράφου μπορούν να σωρευθούν με οποιοδήποτε άλλο μέτρο κρατικής ενίσχυσης με προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες. Οι ενισχύσεις χωρίς προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες μπορούν να σωρευθούν με άλλες κρατικές ενισχύσεις χωρίς προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες, μέχρι το υψηλότερο σχετικό όριο συνολικής χρηματοδότησης που καθορίζεται με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα κάθε περίπτωσης από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ή άλλες κατευθυντήριες γραμμές περί κρατικών ενισχύσεων ή κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφαση που έχει εγκριθεί από την Επιτροπή.

(102)

Οι κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό τομέα δεν θα πρέπει να σωρεύονται με τις πληρωμές που αναφέρονται στο άρθρο 81 παράγραφος 2 και στο άρθρο 82 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, εάν η σώρευση αυτή είναι δυνατόν να οδηγήσει σε ένταση ή ύψος ενίσχυσης που υπερβαίνει τα προβλεπόμενα στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(103)

Όταν ενωσιακή χρηματοδότηση που υπόκειται σε κεντρική διαχείριση από τα θεσμικά όργανα, τους οργανισμούς, τις κοινές επιχειρήσεις ή άλλους φορείς της Ένωσης και δεν τελεί υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο των κρατών μελών συνδυάζεται με κρατική ενίσχυση, για να εξακριβωθεί κατά πόσον τηρούνται τα όρια κοινοποίησης και οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης ή τα μέγιστα ποσά ενίσχυσης, θα λαμβάνονται υπόψη μόνο οι κρατικές ενισχύσεις, με την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό της δημόσιας χρηματοδότησης που χορηγείται για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες δεν υπερβαίνει το(τα) πλέον ευνοϊκό(-ά) ποσοστό(-ά) χρηματοδότησης που καθορίζουν οι ισχύοντες κανόνες της ενωσιακής νομοθεσίας.

(104)

Οι ενισχύσεις που εγκρίνονται με βάση τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές δεν θα πρέπει να σωρεύονται με ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, εάν η σώρευση αυτή θα είχε ως αποτέλεσμα η ένταση ή το ποσό της ενίσχυσης να υπερβεί το ποσό που καθορίζεται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(105)

Δεν επιτρέπεται η σώρευση επενδυτικών ενισχύσεων που αποσκοπούν στην αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού όπως αναφέρεται στο σημείο (143) στοιχείο ε) του παρόντος εγγράφου με ενισχύσεις για την αποκατάσταση υλικών ζημιών που αναφέρονται στα τμήματα 1.2.1.1, 1.2.1.2 και 1.2.1.3 του παρόντος εγγράφου.

(106)

Θα πρέπει να αποκλείονται η διπλή χρηματοδότηση γεωργικών πρακτικών που είναι επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον βάσει του μέρους ΙΙ τμήματα 1.1.5.1., 1.1.6, 1.1.8 και 3.5 του παρόντος εγγράφου και αντίστοιχες πρακτικές που αναφέρονται στο άρθρο 43 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Η ρήτρα επανεξέτασης που προβλέπεται στο σημείο (724) του παρόντος εγγράφου θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει την αποφυγή της διπλής χρηματοδότησης.

(107)

Οι ενισχύσεις εκκίνησης για τις ομάδες και τις οργανώσεις παραγωγών στον γεωργικό τομέα οι οποίες αναφέρονται στο μέρος ΙΙ τμήμα 1.1.4 του παρόντος εγγράφου δεν θα πρέπει να σωρεύονται με ενισχύσεις για τη σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών στον γεωργικό τομέα οι οποίες προβλέπονται στο άρθρο 27 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013. Οι ενισχύσεις εκκίνησης για νέους γεωργούς και οι ενισχύσεις εκκίνησης για την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων που αναφέρονται στο τμήμα 1.1.2 δεν θα πρέπει να σωρεύονται με ενισχύσεις εκκίνησης επιχείρησης για νέους γεωργούς ή για την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων όπως αναφέρεται στο άρθρο 19 παράγραφος 1 στοιχείο α) σημεία (i) και (iii) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, εάν από τη σώρευση αυτή θα μπορούσε να προκύψει ποσό ενίσχυσης μεγαλύτερο των προβλεπόμενων στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(108)

Προκειμένου η ενίσχυση να είναι συμβατή, πρέπει, αφενός, οι αρνητικές επιπτώσεις του μέτρου ενίσχυσης όσον αφορά τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και τον αντίκτυπο στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών να είναι περιορισμένες και, αφετέρου, να αντισταθμίζονται από τα θετικά αποτελέσματα όσον αφορά τη συμβολή στην επίτευξη του στόχου κοινού ενδιαφέροντος.

(109)

Κατά την αξιολόγηση των αρνητικών επιπτώσεων του μέτρου ενίσχυσης η Επιτροπή θα εστιάσει την ανάλυσή της σχετικά με τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στον αντίκτυπο που προβλέπεται να προκαλέσει στον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις οικείες αγορές προϊόντων η ενίσχυση στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές (45).

(110)

Σε πρώτο στάδιο, αν η ενίσχυση είναι καλά στοχοθετημένη, αναλογική και περιορισμένη στο καθαρό πρόσθετο κόστος, ο αρνητικός αντίκτυπος της ενίσχυσης αμβλύνεται και ο κίνδυνος αδικαιολόγητης στρέβλωσης του ανταγωνισμού θα είναι πιο περιορισμένος. Δεύτερον, η Επιτροπή καθορίζει τις μέγιστες εντάσεις των ενισχύσεων. Πρόκειται για βασική απαίτηση συμβατότητας, κύριος σκοπός της οποίας είναι η αποφυγή της χρησιμοποίησης κρατικών ενισχύσεων για σχέδια στα οποία η αναλογία μεταξύ του ποσού της ενίσχυσης και των επιλέξιμων δαπανών θεωρείται πολύ υψηλή και εξαιρετικά πιθανό να οδηγήσει σε στρεβλώσεις. Γενικά, όσο μεγαλύτερη είναι η έκταση του θετικού αντίκτυπου στον οποίο ενδέχεται να συντελέσει το έργο στο οποίο χορηγείται ενίσχυση και όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη για χορήγηση ενίσχυσης, τόσο υψηλότερο είναι το ανώτατο όριο της έντασης της ενίσχυσης.

(111)

Ωστόσο, ακόμα και όταν η ενίσχυση είναι απαραίτητη και αναλογική, μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή της συμπεριφοράς των δικαιούχων κατά τρόπο που προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού. Αυτό είναι πολύ πιο πιθανό να συμβεί στον γεωργικό τομέα ο οποίος διαφέρει από άλλες αγορές λόγω της ιδιαίτερης δομής της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής η οποία χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων. Στις αγορές του είδους αυτού ο κίνδυνος στρέβλωσης του ανταγωνισμού είναι μεγάλος ακόμα και όταν χορηγούνται μόνο μικρά ποσά ενίσχυσης.

(112)

Οι ενισχύσεις που χορηγούνται στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές μπορούν να προκαλέσουν δύο βασικές στρεβλώσεις στο ανταγωνισμό και στις συναλλαγές. Μπορούν να οδηγήσουν σε στρεβλώσεις στην αγορά προϊόντων και να έχουν επιπτώσεις στον τόπο εγκατάστασης. Και οι δύο περιπτώσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε ανεπάρκειες ως προς την κατανομή, υποβαθμίζοντας τις οικονομικές επιδόσεις της εσωτερικής αγοράς, και σε ζητήματα κατανομής, λόγω του ότι οι ενισχύσεις επηρεάζουν την κατανομή της οικονομικής δραστηριότητας μεταξύ των περιφερειών.

(113)

Καταρχήν, λόγω του θετικού της αντίκτυπου στην ανάπτυξη του τομέα, η Επιτροπή θεωρεί ότι, όταν μια ενίσχυση πληροί τις προϋποθέσεις και δεν υπερβαίνει την εκάστοτε μέγιστη ένταση ενίσχυσης, όπως ορίζεται στα σχετικά τμήματα του μέρους ΙΙ του παρόντος εγγράφου, τότε ελαχιστοποιείται ο αρνητικός αντίκτυπος στον ανταγωνισμό και στις συναλλαγές.

(114)

Ωστόσο, επειδή οι επενδυτικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων και της εμπορίας γεωργικών προϊόντων και σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς, όπως στον τομέα της μεταποίησης τροφίμων (46), τείνουν να έχουν παρόμοιες στρεβλωτικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και το εμπόριο, οι γενικές αρχές της πολιτικής ανταγωνισμού σχετικά με τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές θα πρέπει να εφαρμόζονται εξίσου σε όλους αυτούς τους τομείς. Ως εκ τούτου, πρέπει να τηρούνται οι όροι που εκτίθενται στα σημεία (115) έως (127) όσον αφορά τις επενδυτικές ενισχύσεις για τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, στον τομέα της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές.

(115)

Τα καθεστώτα ενισχύσεων δεν πρέπει να οδηγούν σε σημαντικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και των συναλλαγών. Συγκεκριμένα, ακόμη και στην περίπτωση που θεωρηθεί ότι οι στρεβλώσεις περιορίζονται σε επιμέρους περιπτώσεις (υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλοι οι όροι για τις επενδυτικές ενισχύσεις), τα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων ενδέχεται, σε σωρευτική βάση, να εξακολουθούν να οδηγούν σε υψηλά επίπεδα στρεβλώσεων. Τέτοιες στρεβλώσεις θα μπορούσαν να προκληθούν στις αγορές προϊόντων με τη δημιουργία ή την επιδείνωση μιας κατάστασης που χαρακτηρίζεται από πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα ή την απόκτηση, αύξηση ή διατήρηση σημαντικής ισχύος από ορισμένους δικαιούχους στην αγορά κατά τρόπο ώστε να επηρεάζονται αρνητικά τα δυναμικά κίνητρα. Οι ενισχύσεις που διατίθενται στο πλαίσιο καθεστώτων επενδυτικών ενισχύσεων θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας σε άλλες περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Στην περίπτωση καθεστώτων επενδυτικών ενισχύσεων που εστιάζουν σε συγκεκριμένους κλάδους, ο κίνδυνος τέτοιων στρεβλώσεων είναι ακόμη πιο μεγάλος.

(116)

Ως εκ τούτου, το οικείο κράτος μέλος πρέπει να αποδείξει ότι οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις θα περιοριστούν στο ελάχιστο, λαμβάνοντας υπόψη, για παράδειγμα, το μέγεθος των οικείων έργων, τα μεμονωμένα και σωρευτικά ποσά των ενισχύσεων, τους αναμενόμενους δικαιούχους, καθώς και τα χαρακτηριστικά των στοχευμένων κλάδων. Για να είναι σε θέση να αξιολογήσει τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις, η Επιτροπή προτρέπει τα κράτη μέλη να υποβάλουν οποιαδήποτε εκτίμηση επιπτώσεων έχουν στη διάθεσή τους, καθώς και εκ των υστέρων αξιολογήσεις που διενεργήθηκαν για παρόμοια προγενέστερα καθεστώτα.

(117)

Κατά την εξέταση των αρνητικών επιπτώσεων μεμονωμένων επενδυτικών ενισχύσεων, η Επιτροπή δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις αρνητικές επιπτώσεις που συνδέονται με τη συσσώρευση της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας σε φθίνουσες αγορές, την πρόληψη της εξόδου από την αγορά και την έννοια της σημαντικής ισχύος στην αγορά. Οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις περιγράφονται στα σημεία (118) έως (127) και πρέπει να αντισταθμίζονται από τα θετικά αποτελέσματα της ενίσχυσης.

(118)

Για τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση των δυνητικών στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και του εμπορίου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στοιχεία που να επιτρέπουν στην Επιτροπή να εντοπίσει τις αγορές των σχετικών προϊόντων (δηλαδή προϊόντα που επηρεάζονται από τη μεταβολή στη συμπεριφορά του δικαιούχου της ενίσχυσης) και να προσδιορίσει τους ανταγωνιστές και τους πελάτες/καταναλωτές που επηρεάζονται.

(119)

Η Επιτροπή χρησιμοποιεί διάφορα κριτήρια για την αξιολόγηση των εν λόγω δυνητικών στρεβλώσεων, όπως η διάρθρωση της αγοράς του οικείου προϊόντος, η απόδοση της αγοράς (φθίνουσα ή αναπτυσσόμενη αγορά), η διαδικασία επιλογής του δικαιούχου της ενίσχυσης, οι φραγμοί εισόδου και εξόδου και η διαφοροποίηση των προϊόντων.

(120)

Η συστηματική εξάρτηση μιας επιχείρησης από τις κρατικές ενισχύσεις μπορεί να υποδηλώνει ότι η επιχείρηση δεν είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στον ανταγωνισμό από μόνη της ή ότι τυγχάνει αδικαιολόγητα ευνοϊκής μεταχείρισης σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές της.

(121)

Η Επιτροπή διακρίνει δύο κύριες πηγές δυνητικών αρνητικών επιπτώσεων στις αγορές προϊόντων:

(122)

Προκειμένου να αξιολογηθεί εάν η ενίσχυση μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ή τη διατήρηση μη αποδοτικών δομών της αγοράς, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη την πρόσθετη παραγωγική ικανότητα που δημιουργείται με το έργο καθώς και το ενδεχόμενο υπολειτουργίας της αγοράς.

(123)

Σε περίπτωση που η υπό εξέταση αγορά αναπτύσσεται, δεν υφίσταται συνήθως έντονη ανησυχία ότι η ενίσχυση θα επηρεάζει αρνητικά τα δυναμικά κίνητρα ή θα παρεμποδίζει αδικαιολόγητα την έξοδο ή την είσοδο.

(124)

Μεγαλύτερη ανησυχία είναι δικαιολογημένη όταν οι αγορές είναι παρακμάζουσες. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή κάνει διάκριση μεταξύ περιπτώσεων στις οποίες, από μακροπρόθεσμη άποψη, η σχετική αγορά βρίσκεται σε διαρθρωτική παρακμή (δηλαδή παρουσιάζει αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης) και περιπτώσεων στις οποίες η σχετική αγορά βρίσκεται σε σχετική παρακμή (δηλαδή παρουσιάζει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης οι οποίοι, όμως, δεν υπερβαίνουν ένα ποσοστό αναφοράς).

(125)

Η υπολειτουργία της αγοράς θα μετράται κατά κανόνα με βάση το ΑΕΠ του ΕΟΧ της τριετίας που προηγείται της έναρξης του έργου (ποσοστό αναφοράς)· μπορεί επίσης να καθορίζεται με βάση τους προβλεπόμενους ρυθμούς ανάπτυξης κατά τα προσεχή τρία έως πέντε έτη. Στους δείκτες μπορεί να περιλαμβάνονται η προβλεπόμενη μελλοντική ανάπτυξη της οικείας αγοράς και οι επακόλουθοι αναμενόμενοι συντελεστές αξιοποίησης της παραγωγικής ικανότητας, καθώς και ο πιθανός αντίκτυπος της αύξησης της παραγωγικής ικανότητας στους ανταγωνιστές, μέσω της επίδρασής της επί των τιμών και των περιθωρίων κέρδους.

(126)

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αξιολόγηση της ανάπτυξης της αγοράς προϊόντων στον ΕΟΧ ενδέχεται να μην αποτελεί το κατάλληλο κριτήριο προκειμένου να αξιολογηθούν εξολοκλήρου οι επιπτώσεις της ενίσχυσης, ιδίως όταν η αγορά είναι παγκόσμια. Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή θα εξετάζει τις επιπτώσεις της ενίσχυσης στις οικείες δομές της αγοράς, αναλύοντας ιδίως εάν έχει τη δυνατότητα να παραγκωνίσει παραγωγούς του ΕΟΧ.

(127)

Προκειμένου να αξιολογήσει την ύπαρξη σημαντικής ισχύος στην αγορά, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη τη θέση του αποδέκτη της ενίσχυσης στη διάρκεια μιας συγκεκριμένης περιόδου πριν από τη λήψη της ενίσχυσης και την αναμενόμενη θέση στην αγορά μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης. Η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη τα μερίδια αγοράς του δικαιούχου, καθώς και εκείνα των ανταγωνιστών του και άλλων σχετικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης για παράδειγμα της δομής της αγοράς, εξετάζοντας τον βαθμό συγκέντρωσης στην αγορά, πιθανούς φραγμούς εισόδου (47), την αγοραστική ισχύ (48) και φραγμούς επέκτασης ή εξόδου.

(128)

Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν τη δημοσίευση των ακόλουθων πληροφοριών σε εμπεριστατωμένο δικτυακό τόπο σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο:

(129)

Για τα καθεστώτα ενισχύσεων υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων, οι πληροφορίες σχετικά με το ποσό κάθε μεμονωμένης ενίσχυσης μπορούν να υποβάλλονται με τις ακόλουθες κλίμακες (σε εκατ. ευρώ): 0,06 – 0,5 μόνο για την πρωτογενή γεωργική παραγωγή· 0,5-1· 1 έως 2· 2 έως 5· 5 έως 10· 10 έως 30· και άνω των 30.

(130)

Εάν η μεμονωμένη ενίσχυση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και είτε συγχρηματοδοτείται από το ΕΓΤΑΑ είτε χορηγείται ως πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση για τα εν λόγω συγχρηματοδοτούμενα μέτρα, το οικείο κράτος μέλος μπορεί να επιλέξει να μην τη δημοσιεύσει στον δικτυακό τόπο για τις κρατικές ενισχύσεις που αναφέρεται στο σημείο (128), υπό την προϋπόθεση ότι η μεμονωμένη ενίσχυση έχει ήδη δημοσιευθεί σύμφωνα με τα άρθρα 111, 112 και 113 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013. Στην περίπτωση αυτή, το κράτος μέλος θα πρέπει να παραπέμπει στον δικτυακό τόπο που αναφέρεται στο άρθρο 111 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 για τον δικτυακό τόπο σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις που αναφέρονται στο σημείο (128).

(131)

Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να δημοσιεύονται μετά την έκδοση της απόφασης για χορήγηση της ενίσχυσης, να φυλάσσονται επί τουλάχιστον 10 έτη και να διατίθενται στο ευρύ κοινό χωρίς περιορισμούς (49). Τα κράτη μέλη δεν θα υποχρεούνται να δημοσιεύουν τις προαναφερόμενες πληροφορίες πριν από την 1η Ιουλίου 2016 (50).

(132)

Για λόγους διαφάνειας, τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν εκθέσεις και να αναθεωρούν τα στοιχεία όπως ορίζεται στο μέρος ΙΙΙ κεφάλαιο 2 του παρόντος εγγράφου.

(133)

Το παρόν τμήμα εφαρμόζεται στις επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων και στις επενδύσεις που είναι συναφείς με τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων.

(134)

Όλες οι επενδυτικές ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του μέρους ΙΙ τμήματα 1.1.1.1, 1.1.1.2, 1.1.1.3. και 1.1.1.4 του παρόντος εγγράφου πρέπει να πληρούν την ακόλουθη προϋπόθεση: εφόσον μια κοινή οργάνωση αγοράς, η οποία περιλαμβάνει καθεστώτα άμεσης στήριξης που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), θέτει περιορισμούς στην παραγωγή ή όρια στην ενωσιακή στήριξη σε επίπεδο μεμονωμένων επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων ή μεταποιητικών μονάδων, δεν επιτρέπεται η χορήγηση κρατικών ενισχύσεων για επενδύσεις οι οποίες ενδέχεται να προκαλέσουν αύξηση της παραγωγής πέραν των εν λόγω περιορισμών ή ορίων.

(135)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για επενδύσεις σε ενσώματα ή άυλα στοιχεία ενεργητικού σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με πρωτογενή γεωργική παραγωγή συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και τη γενική προϋπόθεση για τις επενδυτικές ενισχύσεις που προβλέπεται στο σημείο (134) του παρόντος εγγράφου, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(136)

Το παρόν τμήμα αφορά τις ενισχύσεις για επενδύσεις σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με την πρωτογενή γεωργική παραγωγή. Οι επενδύσεις αυτές πραγματοποιούνται από έναν ή περισσότερους δικαιούχους ή αφορούν ενσώματο ή άυλο περιουσιακό στοιχείο που χρησιμοποιείται από έναν ή περισσότερους δικαιούχους.

(137)

Το παρόν τμήμα ισχύει επίσης για τις επενδύσεις σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού που συνδέονται με την παραγωγή βιοκαυσίμων ή την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις εκμεταλλεύσεις, εφόσον πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(138)

Όταν περισσότερες από μία γεωργικές εκμεταλλεύσεις διεξάγουν την επένδυση για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με σκοπό να εξυπηρετήσουν τις δικές τους ενεργειακές ανάγκες ή για την παραγωγή βιοκαυσίμων στις εκμεταλλεύσεις, η μέση ετήσια κατανάλωση σωρεύεται στο αντίστοιχο ποσό της μέσης ετήσιας κατανάλωση όλων των δικαιούχων.

(139)

Τα κράτη μέλη πρέπει να απαιτούν τη συμμόρφωση με τα ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης των επενδύσεων σε ανανεώσιμες ενεργειακές υποδομές, που καταναλώνουν ή παράγουν ενέργεια, εφόσον υπάρχουν τέτοια πρότυπα σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο.

(140)

Δεν είναι επιλέξιμες για ενίσχυση οι επενδύσεις σε εγκαταστάσεις πρωταρχικός σκοπός των οποίων είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα, εκτός εάν χρησιμοποιείται ένα ελάχιστο ποσοστό θερμικής ενέργειας, το οποίο θα καθορίζεται από τα κράτη μέλη.

(141)

Τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίζουν κατώτατα όρια για τα μέγιστα ποσοστά σιτηρών και άλλων αμυλούχων, σακχαρούχων και ελαιούχων φυτών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των βιοκαυσίμων, για τις διάφορες κατηγορίες εγκαταστάσεων. Οι ενισχύσεις σε έργα βιοενέργειας πρέπει να περιορίζονται στη βιοενέργεια που πληροί τα ισχύοντα κριτήρια βιωσιμότητας που θεσπίζει η ενωσιακή νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 17 παράγραφοι 2 έως 6 της οδηγίας 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

(142)

Εάν η παραγωγική ικανότητα της εγκατάστασης υπερβαίνει τη μέση ετήσια κατανάλωση του δικαιούχου ή των δικαιούχων, όπως αναφέρεται στα σημεία (137) και (138) του παρόντος εγγράφου, τα κράτη μέλη πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργεια για την περίοδο 2014-2020, εκτός εάν η εν λόγω ενίσχυση απαλλάσσεται από την υποχρέωση κοινοποίησης.

(143)

Η επένδυση πρέπει να επιδιώκει τουλάχιστον έναν από τους ακόλουθους στόχους:

(144)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν τις ακόλουθες επιλέξιμες δαπάνες:

(145)

Δεν πρέπει να χορηγούνται ενισχύσεις για:

(146)

Κατά παρέκκλιση από το σημείο (145) στοιχείο γ), επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων για την αγορά ζώων η οποία πραγματοποιείται για τον σκοπό του σημείου (143) στοιχείο ε) του παρόντος εγγράφου.

(147)

Κατά παρέκκλιση από το σημείο (145) στοιχείο γ), θα μπορούσε ενδεχομένως να χορηγηθούν ενισχύσεις για την αγορά ζώων αναπαραγωγής με σκοπό τη βελτίωση της γενετικής ποιότητας της αγέλης, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

(148)

Κατά παρέκκλιση από το σημείο (145) στοιχείο δ), επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων για τη συμμόρφωση με τα ισχύοντα πρότυπα, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(149)

Όσον αφορά την άρδευση σε νέες και υφιστάμενες αρδευόμενες περιοχές, μόνο οι επενδύσεις που πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις θα θεωρούνται επιλέξιμες δαπάνες:

(150)

Εκτάσεις που δεν αρδεύονται, αλλά στις οποίες λειτουργούσε στο πρόσφατο παρελθόν αρδευτική εγκατάσταση, όπως αποδεικνύεται και αιτιολογείται από τα κράτη μέλη, μπορούν να θεωρηθούν αρδευόμενες εκτάσεις για τον προσδιορισμό της καθαρής αύξησης των αρδευόμενων εκτάσεων.

(151)

Από την 1η Ιανουαρίου 2017, στην περίπτωση της άρδευσης, ενισχύσεις μπορούν να καταβάλλονται μόνο από τα κράτη μέλη τα οποία εξασφαλίζουν, όσον αφορά την περιοχή της λεκάνης απορροής ποταμού στην οποία πραγματοποιείται η επένδυση, τη συνεισφορά των διαφόρων χρήσεων ύδατος στην ανάκτηση του κόστους των υπηρεσιών που συνδέονται με τη χρήση ύδατος από τον γεωργικό τομέα σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, συνεκτιμώντας, κατά περίπτωση, τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις της ανάκτησης, καθώς και τις γεωγραφικές και κλιματικές συνθήκες της οικείας περιοχής ή των οικείων περιοχών.

(152)

Η ένταση της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει:

(153)

Τα ποσοστά έντασης ενίσχυσης που αναφέρονται στο σημείο (152) ανωτέρω επιτρέπεται να αυξηθούν κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες υπό την προϋπόθεση ότι η μέγιστη συνολική ενίσχυση δεν υπερβαίνει το 90 % για:

(154)

Όσον αφορά τις μη παραγωγικές επενδύσεις που αναφέρονται στο σημείο (143) στοιχείο δ) και τις επενδύσεις για την αποκατάσταση του παραγωγικού δυναμικού που αναφέρονται στο σημείο (143) στοιχείο ε), η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(155)

Όσον αφορά τις επενδύσεις με στόχο τη λήψη προληπτικών μέτρων στο σημείο (143) στοιχείο ε), η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80 %. Μπορεί, ωστόσο, να αυξηθεί έως το 100 %, εάν η επένδυση πραγματοποιείται συλλογικά από περισσότερους του ενός δικαιούχους.

(156)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για επενδύσεις που αφορούν τη διατήρηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς των γεωργικών εκμεταλλεύσεων συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και τη γενική προϋπόθεση για τις επενδυτικές ενισχύσεις που προβλέπεται στο σημείο (134) του παρόντος εγγράφου και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(157)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(158)

Η ενίσχυση θα πρέπει να χορηγείται για την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά υπό μορφή φυσικών τοπίων και κτηρίων που αναγνωρίζονται επισήμως ως πολιτιστική ή φυσική κληρονομιά από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές του κράτους μέλους.

(159)

Είναι επιλέξιμες οι ακόλουθες δαπάνες που προορίζονται για τη διατήρηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς:

(160)

Ισχύουν οι ακόλουθες εντάσεις ενίσχυσης:

(161)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για επενδύσεις συναφείς με τη μετεγκατάσταση κτηρίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και τη γενική προϋπόθεση για τις επενδυτικές ενισχύσεις η οποία προβλέπεται στο σημείο (134), και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(162)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(163)

Η μετεγκατάσταση κτηρίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων πρέπει να εξυπηρετεί στόχο δημοσίου συμφέροντος. Το δημόσιο συμφέρον, του οποίου η επίκληση αιτιολογεί τη χορήγηση ενίσχυσης βάσει του παρόντος τμήματος, πρέπει να προσδιορίζεται στις σχετικές νομοθετικές διατάξεις του οικείου κράτους μέλους.

(164)

Ισχύουν οι ακόλουθες εντάσεις ενίσχυσης:

(165)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για επενδύσεις συναφείς με τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και τη γενική προϋπόθεση για τις επενδυτικές ενισχύσεις που προβλέπεται στο σημείο (134), και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(166)

Δεν θα πρέπει να χορηγούνται ενισχύσεις για βιοκαύσιμα βασιζόμενα σε εδώδιμα φυτά δυνάμει του παρόντος τμήματος, προκειμένου να δοθούν κίνητρα για τη στροφή προς την παραγωγή πιο προηγμένων μορφών βιοκαυσίμων, όπως προβλέπουν οι οριζόντιοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας.

(167)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επενδυτικές ενισχύσεις σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού που συνδέονται με τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, όπως αναφέρεται στο σημείο (35)11 και στο σημείο (35)12.

(168)

Τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν ενισχύσεις για επενδύσεις που συνδέονται με τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, εάν οι εν λόγω ενισχύσεις πληρούν όλες τις προϋποθέσεις ενός εκ των ακολούθων μέσων ενίσχυσης:

(169)

Οι επιλέξιμες δαπάνες βάσει του σημείου (168) στοιχείο γ) πρέπει να περιορίζονται στα εξής :

(170)

Δεν είναι επιλέξιμες οι ακόλουθες δαπάνες:

(171)

Η μέγιστη ένταση ενίσχυσης βάσει του παρόντος εγγράφου δεν πρέπει να υπερβαίνει:

(172)

Τα ποσοστά ενίσχυσης που αναφέρονται στο σημείο (171) ανωτέρω μπορούν να αυξηθούν κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες υπό την προϋπόθεση ότι η μέγιστη ένταση ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το 90 % για ενέργειες:

(173)

Οι μεμονωμένες ενισχύσεις που υπερβαίνουν το όριο κοινοποίησης που αναφέρεται στο σημείο (37) στοιχείο α) πρέπει να κοινοποιούνται στην Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης.

(174)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις εκκίνησης για νέους γεωργούς και οι ενισχύσεις εκκίνησης για την ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(175)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(176)

Οι ενισχύσεις χορηγούνται στους νέους γεωργούς όπως ορίζονται στο σημείο (35).29 του παρόντος εγγράφου, οι οποίοι διαθέτουν πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις ή μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις πρέπει να προσδιορίζονται από τα κράτη μέλη βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και να περιορίζονται σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.

(177)

Τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίζουν ανώτατα και κατώτατα όρια για την πρόσβαση στις ενισχύσεις από την άποψη του δυναμικού παραγωγής της γεωργικής εκμετάλλευσης, υπολογιζόμενου σε τυπική απόδοση, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1242/2008 της Επιτροπής (54), ή ισοδύναμο αυτού για την πρόσβαση στις ενισχύσεις εκκίνησης για νέους γεωργούς και την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων. Το κατώτερο όριο για την πρόσβαση στις ενισχύσεις εκκίνησης για τους νέους γεωργούς πρέπει να υπερβαίνει το ανώτατο όριο για την πρόσβαση στις ενισχύσεις για την ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

(178)

Όταν η ενίσχυση χορηγείται σε νέο γεωργό ο οποίος συστήνει γεωργική εκμετάλλευση υπό μορφή νομικού προσώπου, ο νέος γεωργός πρέπει να ασκεί αποτελεσματικό και μακροπρόθεσμο έλεγχο στο νομικό πρόσωπο όσον αφορά τις αποφάσεις που συνδέονται με τη διαχείριση, τα κέρδη και τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους. Όταν περισσότερα του ενός φυσικά πρόσωπα, μεταξύ των οποίων και πρόσωπα που δεν είναι νέοι γεωργοί, συμμετέχουν στο κεφάλαιο ή τη διαχείριση του νομικού προσώπου, ο νέος γεωργός πρέπει να είναι ικανός να ασκεί αποτελεσματικό και μακροπρόθεσμο έλεγχο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλους νέους γεωργούς. Σε περίπτωση που νομικό πρόσωπο ελέγχεται μεμονωμένα ή από κοινού από άλλο νομικό πρόσωπο, οι εν λόγω απαιτήσεις πρέπει να εφαρμόζονται σε κάθε φυσικό πρόσωπο που ασκεί έλεγχο επί του άλλου νομικού προσώπου.

(179)

Η ενίσχυση πρέπει να χορηγείται με την προϋπόθεση της υποβολής επιχειρηματικού σχεδίου στην αρμόδια αρχή του οικείου κράτους μέλους, η υλοποίηση του οποίου πρέπει να αρχίσει το αργότερο εννέα μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης για τη χορήγηση της ενίσχυσης.

(180)

Στην περίπτωση των ενισχύσεων για νέους γεωργούς, το επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να προβλέπει ότι ο δικαιούχος οφείλει να ανταποκρίνεται στον ορισμό του ενεργού γεωργού που προβλέπεται στο άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, το αργότερο 18 μήνες από την ημερομηνία σύστασης της επιχείρησης.

(181)

Οι νέοι γεωργοί που δεν διαθέτουν επαρκή επαγγελματικά προσόντα και ικανότητες δικαιούνται να λάβουν ενίσχυση υπό τον όρο ότι αναλαμβάνουν τη δέσμευση να αποκτήσουν τα εν λόγω επαγγελματικά προσόντα και ικανότητες εντός 36 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης σχετικά με τη χορήγηση της ενίσχυσης. Η ανάληψη αυτής της δέσμευσης πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στο επιχειρηματικό σχέδιο.

(182)

Στο επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να περιγράφονται τουλάχιστον τα ακόλουθα:

(183)

Η ενίσχυση πρέπει να παρέχεται ή να καταβάλλεται σε δύο τουλάχιστον τμήματα ή δόσεις σε χρονικό διάστημα πέντε ετών κατ’ ανώτατο όριο. Για τους νέους γεωργούς, η παροχή του τελευταίου τμήματος της ενίσχυσης ή η καταβολή της τελευταίας δόσης της ενίσχυσης πρέπει να εξαρτάται από την ορθή εφαρμογή του επιχειρηματικού σχεδίου που αναφέρεται στο σημείο (179).

(184)

Το μέγιστο ποσό της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 70 000 ευρώ ανά νέο γεωργό και τις 15 000 ευρώ ανά μικρή γεωργική εκμετάλλευση. Τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίζουν το ποσό της ενίσχυσης για τους νέους γεωργούς λαμβάνοντας επίσης υπόψη την κοινωνικοοικονομική κατάσταση της συγκεκριμένης περιοχής.

(185)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για τη μεταβίβαση γεωργικών εκμεταλλεύσεων συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(186)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής οι οποίες μεταβιβάζουν οριστικά τη γεωργική τους εκμετάλλευση σε άλλη επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή.

(187)

Η ενίσχυση χορηγείται σε επιχειρήσεις επιλέξιμες να συμμετάσχουν στο καθεστώς για τους κατόχους μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, το οποίο θεσπίστηκε με τον τίτλο V του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, οι οποίες κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ενίσχυσης ήταν επιλέξιμες για περίοδο τουλάχιστον ενός έτους, και οι οποίες δεσμεύονται να μεταβιβάσουν οριστικά ολόκληρη τη γεωργική τους εκμετάλλευση και τα αντίστοιχα δικαιώματα ενίσχυσης σε άλλη επιχείρηση.

(188)

Η ενίσχυση πρέπει να καταβάλλεται είτε ως ετήσια πληρωμή είτε ως εφάπαξ πληρωμή.

(189)

Η ενίσχυση πρέπει να καταβάλλεται από την ημερομηνία μεταβίβασης της γεωργικής εκμετάλλευσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

(190)

Η ενίσχυση αντιστοιχεί στο 120 % της ετήσιας ενίσχυσης που ο δικαιούχος είναι επιλέξιμος να λάβει στο πλαίσιο του καθεστώτος για τους κατόχους μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

(191)

Η Επιτροπή αντιμετωπίζει ευνοϊκά τις ενισχύσεις εκκίνησης για τις ομάδες και τις οργανώσεις παραγωγών, δεδομένου ότι δημιουργούν κίνητρο για τη συνεργασία γεωργών. Ως εκ τούτου, θεωρεί τις ενισχύσεις εκκίνησης για τις ομάδες και τις οργανώσεις παραγωγών συμβιβάσιμες με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εφόσον είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που περιέχονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(192)

Το παρόν τμήμα αφορά το σύνολο του γεωργικού τομέα (55).

(193)

Μόνο ομάδες ή οργανώσεις παραγωγών που είναι επισήμως αναγνωρισμένες από την αρμόδια αρχή του οικείου κράτους μέλους με βάση την υποβολή επιχειρηματικού σχεδίου είναι επιλέξιμες για ενίσχυση.

(194)

Οι ενισχύσεις εκκίνησης πρέπει να χορηγούνται με την υποχρέωση του κράτους μέλους να επαληθεύει ότι οι στόχοι του επιχειρηματικού σχεδίου έχουν επιτευχθεί εντός πέντε ετών από την ημερομηνία της επίσημης αναγνώρισης της ομάδας ή της οργάνωσης παραγωγών.

(195)

Οι συμφωνίες, οι αποφάσεις και οι εναρμονισμένες πρακτικές στο πλαίσιο της ομάδας ή της οργάνωσης παραγωγών πρέπει να είναι σύμφωνες με τους κανόνες ανταγωνισμού όπως αυτοί εφαρμόζονται δυνάμει των άρθρων 206 έως 210 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

(196)

Ως εναλλακτική δυνατότητα σε σχέση με την παροχή ενισχύσεων εκκίνησης σε ομάδες ή οργανώσεις παραγωγών, μπορούν να χορηγούνται ενισχύσεις μέχρι το ίδιο συνολικό ποσό απευθείας στους παραγωγούς για την αντιστάθμιση της συμμετοχής τους στο κόστος λειτουργίας των ομάδων ή των οργανώσεων, κατά τη διάρκεια των πρώτων πέντε ετών από τη σύσταση της ομάδας ή της οργάνωσης.

(197)

Τα κράτη μέλη μπορούν να εξακολουθούν να χορηγούν ενισχύσεις εκκίνησης σε ομάδες παραγωγών μετά την αναγνώρισή τους ως οργανώσεων παραγωγών σύμφωνα με τους όρους του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

(198)

Οι ενισχύσεις πρέπει να περιορίζονται σε ομάδες και οργανώσεις παραγωγών που εμπίπτουν στον ορισμό των ΜΜΕ (56). Η Επιτροπή δεν θα εγκρίνει κρατικές ενισχύσεις προς όφελος μεγάλων επιχειρήσεων για δαπάνες που καλύπτονται από το παρόν τμήμα (57).

(199)

Τα καθεστώτα ενισχύσεων που εγκρίνονται βάσει του παρόντος τμήματος θα υπόκεινται στον όρο να προσαρμόζονται στις τυχόν αλλαγές των κανονισμών που διέπουν τις κοινές οργανώσεις αγοράς γεωργικών προϊόντων.

(200)

Οι επιλέξιμες δαπάνες μπορούν να περιλαμβάνουν τη μίσθωση κατάλληλων εγκαταστάσεων, την προμήθεια εξοπλισμού γραφείου, συμπεριλαμβανομένου του υλικού και λογισμικού ηλεκτρονικών υπολογιστών, τις δαπάνες διοικητικού προσωπικού, τα γενικά έξοδα και νομικές και διοικητικές αμοιβές. Σε περίπτωση αγοράς των κτηριακών εγκαταστάσεων, οι επιλέξιμες δαπάνες για τις εγκαταστάσεις πρέπει να περιορίζονται στο κόστος μίσθωσης στις τιμές της αγοράς.

(201)

Δεν πρέπει να χορηγούνται ενισχύσεις σε:

(202)

Η ενίσχυση πρέπει να καταβάλλεται ως κατ’ αποκοπή ενίσχυση σε ετήσιες δόσεις τα πρώτα πέντε έτη από την ημερομηνία κατά την οποία αναγνωρίσθηκε επίσημα η ομάδα ή η οργάνωση παραγωγών από την αρμόδια αρχή με βάση το επιχειρηματικό της σχέδιο. Τα κράτη μέλη πρέπει να καταβάλλουν την τελευταία δόση μόνο εφόσον ελέγξουν την ορθή υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου.

(203)

Οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε ομάδες ή οργανώσεις παραγωγών για την κάλυψη εξόδων τα οποία δεν συνδέονται με τα έξοδα εκκίνησης, όπως είναι οι επενδύσεις ή οι δραστηριότητες προώθησης, θα αξιολογούνται σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τις ενισχύσεις του είδους αυτού.

(204)

Η ένταση της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(205)

Το συνολικό ποσό της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 500 000 ευρώ. Η ενίσχυση πρέπει να είναι φθίνουσα.

(206)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(207)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικές δεσμεύσεις συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(208)

Το παρόν τμήμα αφορά τις ενισχύσεις σε επιχειρήσεις και ομάδες επιχειρήσεων που αναλαμβάνουν, σε εκούσια βάση, να υλοποιήσουν δράσεις που συνίστανται σε μία ή περισσότερες γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικές δεσμεύσεις σε γεωργικές εκτάσεις που καθορίζουν τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών εκτάσεων που ορίζονται στο σημείο (35)50 του παρόντος εγγράφου.

(209)

Το μέτρο πρέπει να αποσκοπεί στη διατήρηση και την προώθηση των αναγκαίων αλλαγών στις γεωργικές πρακτικές, που έχουν ευνοϊκές επιπτώσεις για το περιβάλλον και το κλίμα.

(210)

Οι ενισχύσεις θα καλύπτουν μόνο τις εκούσιες δεσμεύσεις που υπερβαίνουν τα σχετικά υποχρεωτικά πρότυπα που καθορίζονται σύμφωνα με τον τίτλο VI κεφάλαιο Ι του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, τα σχετικά κριτήρια και τις ελάχιστες δραστηριότητες που καθορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο γ) σημεία (ii) και (iii) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, τις σχετικές ελάχιστες απαιτήσεις για χρήση λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και άλλες σχετικές υποχρεωτικές απαιτήσεις που επιβάλλονται από την εθνική νομοθεσία. Όλα αυτά τα υποχρεωτικά πρότυπα και οι απαιτήσεις πρέπει να προβλέπονται και να περιγράφονται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή.

(211)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να φροντίζουν να εξασφαλίζουν στις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν δράσεις στο πλαίσιο αυτού του μέτρου την παροχή των γνώσεων και των πληροφοριών που απαιτούνται για την υλοποίησή τους, για παράδειγμα με την παροχή από ειδικούς συμβουλών σχετικά με την αναλαμβανόμενη δέσμευση ή/και καθιστώντας την εν λόγω επιμόρφωση προαπαιτούμενο για τη χορήγηση ενίσχυσης στο πλαίσιο του μέτρου αυτού.

(212)

Οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο του μέτρου αυτού πρέπει να αναλαμβάνονται για περίοδο πέντε έως επτά ετών. Ωστόσο, όταν απαιτείται για την επίτευξη ή τη διατήρηση των επιδιωκόμενων περιβαλλοντικών στόχων, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για ιδιαίτερους τύπους δεσμεύσεων, μεταξύ άλλων μέσω της ετήσιας παράτασής τους μετά τη λήξη της αρχικής περιόδου (58). Για τις νέες δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται αμέσως μετά την εκπλήρωση της δέσμευσης κατά την αρχική περίοδο, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν μικρότερο χρονικό διάστημα.

(213)

Ανάλογα με την περίπτωση, θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες για τις ενισχύσεις με βάση την έκταση οι οποίοι προβλέπονται στο άρθρο 47 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και σε οποιαδήποτε κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται κατ’ εφαρμογή της εν λόγω διάταξης.

(214)

Επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων για γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικές δεσμεύσεις σε άλλους διαχειριστές γης και άλλες ομάδες δικαιούχων εκτός των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα, βάσει του μέρους ΙΙ τμήμα 3.4 του παρόντος εγγράφου.

(215)

Οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο του γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικού μέτρου για την εκτατικοποίηση της κτηνοτροφίας πρέπει να πληρούν τουλάχιστον τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(216)

Οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο του γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικού μέτρου για την εκτροφή τοπικών φυλών ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση από την κτηνοτροφία ή για τη διατήρηση των φυτικών γενετικών πόρων που απειλούνται από γενετική διάβρωση, πρέπει να απαιτούν:

(217)

Τα ακόλουθα είδη εκτρεφόμενων ζώων είναι επιλέξιμα για ενίσχυση: βοοειδή· πρόβατα· αίγες· ιπποειδή· χοίροι και πτηνά.

(218)

Οι τοπικές φυλές θα θεωρείται ότι απειλούνται με εξαφάνιση για την κτηνοτροφία εάν πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις και επίσης εάν οι εν λόγω προϋποθέσεις περιγράφονται και συμπεριλαμβάνονται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή:

(219)

Οι φυτικοί γενετικοί πόροι θα θεωρείται ότι απειλούνται από γενετική διάβρωση υπό την προϋπόθεση ότι η κοινοποίηση προς την Επιτροπή περιλαμβάνει επαρκείς αποδείξεις γενετικής διάβρωσης, βάσει επιστημονικών αποτελεσμάτων ή δεικτών σχετικά με τη μείωση ντόπιων αβελτίωτων φυλών/πρωτογενών τοπικών ποικιλιών, της ποικιλομορφίας του πληθυσμού τους και, κατά περίπτωση, σχετικά με τροποποιήσεις των επικρατέστερων γεωργικών πρακτικών σε τοπικό επίπεδο.

(220)

Επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση και ανάπτυξη των γενετικών πόρων στη γεωργία, για ενέργειες που δεν καλύπτονται από τις διατάξεις των σημείων (208) έως (219) του παρόντος τμήματος.

(221)

Οι ενισχύσεις, με εξαίρεση τις ενισχύσεις για ενέργειες που αποσκοπούν στη διατήρηση γενετικών πόρων, όπως αναφέρεται στο σημείο (220), αφορούν την αποζημίωση των δικαιούχων για το σύνολο ή μέρος των πρόσθετων δαπανών και του διαφυγόντος εισοδήματος που απορρέουν από τις αναληφθείσες δεσμεύσεις. Οι ενισχύσεις πρέπει να χορηγούνται ετησίως.

(222)

Σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, για ενέργειες που αφορούν τη διατήρηση του περιβάλλοντος, μπορεί να χορηγηθεί ενίσχυση ως κατ’ αποκοπή ποσό ή εφάπαξ ενίσχυση ανά μονάδα όσον αφορά δεσμεύσεις παραίτησης από την εμπορική χρήση εκτάσεων, ενίσχυση που υπολογίζεται με βάση τις πρόσθετες δαπάνες και το διαφυγόν εισόδημα.

(223)

Εφόσον είναι αναγκαίο, οι ενισχύσεις μπορούν επίσης να καλύπτουν το κόστος συναλλαγής αξίας έως και 20 % της καταβληθείσας πριμοδότησης για τις γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικών δεσμεύσεις. Όταν οι δεσμεύσεις αναλαμβάνονται από ομάδες επιχειρήσεων, το ανώτατο όριο πρέπει να είναι 30 %.

(224)

Ωστόσο, εάν ένα κράτος μέλος επιθυμεί να αντισταθμίσει το κόστος συναλλαγής που απορρέει από την ανάληψη γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικών δεσμεύσεων, πρέπει να παρέχει πειστικές αποδείξεις για το εν λόγω κόστος, π.χ. με την παρουσίαση του αντίστοιχου κόστους επιχειρήσεων που δεν αναλαμβάνουν δεσμεύσεις του είδους αυτού. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν θα εγκρίνει κατά κανόνα κρατικές ενισχύσεις για το κόστος συναλλαγής που αφορά τη συνέχιση δεσμεύσεων, οι οποίες είχαν αναληφθεί στο παρελθόν, εκτός εάν το κράτος μέλος αποδείξει ότι το κόστος αυτό εξακολουθεί να βαρύνει τον ενδιαφερόμενο ή ότι προκύπτει νέο κόστος συναλλαγής.

(225)

Στις περιπτώσεις που το κόστος συναλλαγής υπολογίζεται με βάση το μέσο κόστος ή/και τη μέση γεωργική εκμετάλλευση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι οι μεγάλες ιδίως επιχειρήσεις δεν αποζημιώνονται υπερβολικά. Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη κατά πόσο το εν λόγω κόστος συναλλαγής προκύπτει ανά επιχείρηση ή ανά εκτάριο.

(226)

Δεν επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων στο πλαίσιο του μέτρου αυτού για δεσμεύσεις που καλύπτονται από το μέτρο για τη βιολογική γεωργία το οποίο ορίζεται στο μέρος ΙΙ τμήμα 1.1.8 του παρόντος εγγράφου.

(227)

Οι ενισχύσεις για τη διατήρηση των γενετικών πόρων στη γεωργία αφορούν τις δαπάνες για:

(228)

Οι ενισχύσεις, με εξαίρεση τις ενισχύσεις για ενέργειες που αποσκοπούν στη διατήρηση γενετικών πόρων οι οποίες αναφέρονται στο σημείο (220), πρέπει να περιορίζονται στα ακόλουθα μέγιστα ποσά: 600 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως για τις ετήσιες καλλιέργειες· 900 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως για τις ειδικές πολυετείς καλλιέργειες· 450 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως για τις άλλες χρήσεις γης· 200 ευρώ ανά μονάδα ζωικού κεφαλαίου ετησίως για τις τοπικές φυλές ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση.

(229)

Τα ποσά αυτά μπορούν να προσαυξηθούν σε δεόντως τεκμηριωμένες περιπτώσεις, λαμβανομένων υπόψη ειδικών περιστάσεων οι οποίες πρέπει να αιτιολογούνται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή.

(230)

Για τη διατήρηση των δασικών γενετικών πόρων στον γεωργικό τομέα, η ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στο 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(231)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για την ανάληψη δεσμεύσεων σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(232)

Το παρόν τμήμα αφορά τις ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, αναλαμβάνουν εκουσίως να υλοποιήσουν δράσεις που συνίστανται σε μία ή περισσότερες δεσμεύσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων και είναι ενεργοί γεωργοί.

(233)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν μόνο τις δεσμεύσεις που υπερβαίνουν τα σχετικά υποχρεωτικά πρότυπα που καθορίζονται σύμφωνα με τον τίτλο VI κεφάλαιο Ι του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 και άλλες σχετικές υποχρεωτικές διατάξεις. Οι εν λόγω σχετικές απαιτήσεις πρέπει να προσδιορίζονται και να περιγράφονται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή.

(234)

Οι δεσμεύσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων, οι οποίες θεωρούνται επιλέξιμες για τη χορήγηση ενίσχυσης, πρέπει να παρέχουν αναβαθμισμένα πρότυπα μεθόδων παραγωγής σε έναν από τους ακόλουθους τομείς:

(235)

Οι δεσμεύσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων πρέπει να αναλαμβάνονται για διάστημα ενός έως επτά ετών, με δυνατότητα ανανέωσης.

(236)

Η σύμβαση μπορεί επίσης να ανανεώνεται αυτομάτως, εάν περιγράφονται σ’ αυτήν αναλυτικά όλα τα απαιτούμενα στοιχεία. Ο μηχανισμός ανανέωσης των δεσμεύσεων για την καλή μεταχείριση των ζώων πρέπει να καθορίζεται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τους ισχύοντες εθνικούς κανόνες. Ο εν λόγω μηχανισμός πρέπει να κοινοποιείται στην Επιτροπή στο πλαίσιο της κοινοποίησης των κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος τμήματος. Η ανανέωση προϋποθέτει πάντα την τήρηση των όρων που έχει εγκρίνει η Επιτροπή για τις ενισχύσεις βάσει του παρόντος τμήματος.

(237)

Οι ενισχύσεις πρέπει να χορηγούνται ετησίως και μπορεί να αποζημιώνουν τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής για το σύνολο ή μέρος των πρόσθετων δαπανών και του διαφυγόντος εισοδήματος ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που ανελήφθησαν απ’ αυτές.

(238)

Εφόσον είναι αναγκαίο, οι ενισχύσεις μπορούν επίσης να καλύπτουν κόστος συναλλαγής αξίας έως και 20 % της καταβληθείσας πριμοδότησης για την ανάληψη δεσμεύσεων σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων. Ωστόσο, εάν ένα κράτος μέλος επιθυμεί να αντισταθμίσει το κόστος συναλλαγής που απορρέει από την ανάληψη δεσμεύσεων για την καλή μεταχείριση των ζώων, πρέπει να παρέχει πειστικές αποδείξεις για το εν λόγω κόστος, π.χ. με την παρουσίαση του αντίστοιχου κόστους επιχειρήσεων που δεν αναλαμβάνουν δεσμεύσεις του είδους αυτού για την καλή μεταχείριση των ζώων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν θα εγκρίνει κατά κανόνα κρατικές ενισχύσεις για το κόστος συναλλαγής που αφορά τη συνέχιση δεσμεύσεων για την καλή μεταχείριση των ζώων, οι οποίες είχαν αναληφθεί στο παρελθόν, εκτός εάν το κράτος μέλος αποδείξει ότι το κόστος αυτό εξακολουθεί να βαρύνει τον ενδιαφερόμενο ή ότι προκύπτει νέο κόστος συναλλαγής.

(239)

Στις περιπτώσεις που το κόστος συναλλαγής υπολογίζεται με βάση το μέσο κόστος ή/και τη μέση γεωργική εκμετάλλευση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι οι μεγάλες ιδίως επιχειρήσεις δεν αποζημιώνονται υπερβολικά. Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη κατά πόσο το εν λόγω κόστος συναλλαγής προκύπτει ανά επιχείρηση ή ανά εκτάριο.

(240)

Η ενίσχυση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 500 ευρώ ανά μονάδα ζωικού κεφαλαίου.

(241)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για την αντιμετώπιση μειονεκτημάτων σε σχέση με περιοχές του Natura 2000 και την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(242)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(243)

Επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων σε άλλους διαχειριστές γης, πλην των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, σύμφωνα με το μέρος ΙΙ τμήμα 3.5 του παρόντος εγγράφου.

(244)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν την αποζημίωση των δικαιούχων για τις πρόσθετες δαπάνες και το διαφυγόν εισόδημα λόγω μειονεκτημάτων στις εν λόγω περιοχές, τα οποία σχετίζονται με την εφαρμογή της οδηγίας για τους οικοτόπους, της οδηγίας για τα πτηνά και της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα (59).

(245)

Οι ενισχύσεις που συνδέονται με την οδηγία για τους οικοτόπους και την οδηγία για τα πτηνά χορηγούνται μόνο σε σχέση με τα μειονεκτήματα που προκύπτουν από απαιτήσεις που υπερβαίνουν τις ορθές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες που προβλέπονται στο άρθρο 94 και στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Συμβουλίου και τα σχετικά κριτήρια και τις ελάχιστες δραστηριότητες που καθορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο γ) σημεία (ii) και (iii), του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

(246)

Οι ενισχύσεις που συνδέονται με την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, μπορούν να χορηγούνται μόνο σε σχέση με ειδικές απαιτήσεις οι οποίες:

(247)

Οι απαιτήσεις που αναφέρονται στα σημεία (245) και (246) πρέπει να προσδιορίζονται και να περιγράφονται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή.

(248)

Οι ακόλουθες εκτάσεις είναι επιλέξιμες για ενισχύσεις:

(249)

Η ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στα ακόλουθα ποσά: 500 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως, κατ’ ανώτατο όριο, κατά την αρχική περίοδο που δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη· και 200 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως, κατ’ ανώτατο όριο, μετέπειτα. Οι ενισχύσεις που συνδέονται με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα πρέπει να ανέρχονται σε τουλάχιστον 50 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως.

(250)

Τα μέγιστα ποσά των 500 ευρώ και των 200 ευρώ μπορούν να προσαυξηθούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις, λαμβανομένων υπόψη ειδικών περιστάσεων που πρέπει να αιτιολογούνται δεόντως. Το μέγιστο ποσό των 50 ευρώ για τις ενισχύσεις που συνδέονται με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα μπορεί να μειωθεί σε δεόντως τεκμηριωμένες και αιτιολογημένες περιπτώσεις.

(251)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις σε ορεινές και άλλες περιοχές για την αντιμετώπιση φυσικών ή άλλων ειδικών περιορισμών συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(252)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(253)

Επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων στις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν τη δέσμευση να συνεχίσουν τη γεωργική τους δραστηριότητα σε περιοχές που καθορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 32 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και είναι ενεργοί γεωργοί.

(254)

Η ενίσχυση καλύπτει την αποζημίωση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής για το σύνολο ή μέρος των πρόσθετων δαπανών και το διαφυγόν εισόδημα που σχετίζονται με τα μειονεκτήματα της γεωργικής παραγωγής στη συγκεκριμένη περιοχή. Τα κράτη μέλη πρέπει να τεκμηριώνουν την ύπαρξη των εν λόγω μειονεκτημάτων και να παρέχουν αποδείξεις ότι το ποσό της προς καταβολή αποζημίωσης δεν υπερβαίνει την απώλεια εισοδήματος και τις πρόσθετες δαπάνες που οφείλονται στα εν λόγω μειονεκτήματα.

(255)

Οι πρόσθετες δαπάνες και το διαφυγόν εισόδημα πρέπει να υπολογίζονται σε σύγκριση με περιοχές που δεν αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα, αφού ληφθούν υπόψη οι πληρωμές δυνάμει του τίτλου ΙΙΙ κεφάλαιο 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

(256)

Κατά τον υπολογισμό των πρόσθετων δαπανών και του διαφυγόντος εισοδήματος, τα κράτη μέλη μπορούν, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, να διαφοροποιούν το επίπεδο ενίσχυσης, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:

(257)

Οι ενισχύσεις χορηγούνται ετησίως ανά εκτάριο γεωργικής έκτασης.

(258)

Τα ποσά των ενισχύσεων πρέπει να κυμαίνονται μεταξύ των ακόλουθων κατώτατων και ανώτατων ορίων: 25 ευρώ τουλάχιστον ανά εκτάριο ετησίως κατά μέσο όρο για την έκταση του δικαιούχου που λαμβάνει ενίσχυση και 250 ευρώ κατ’ ανώτατο όριο ανά εκτάριο ετησίως. Ωστόσο, το μέγιστο ποσό μπορεί να ανέλθει σε 450 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως στις ορεινές περιοχές, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 32 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013.

(259)

Τα μέγιστα ποσά μπορούν να προσαυξηθούν σε δεόντως τεκμηριωμένες περιπτώσεις, λαμβανομένων υπόψη ειδικών συνθηκών οι οποίες πρέπει να αιτιολογούνται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή.

(260)

Τα κράτη μέλη πρέπει να προβλέπουν την προοδευτική μείωση των ενισχύσεων όταν υπερβαίνουν ένα καθορισμένο όριο έκτασης ανά εκμετάλλευση, εκτός εάν η χορήγηση καλύπτει μόνο το ελάχιστο ποσό ανά εκτάριο ετησίως όπως καθορίζεται στο σημείο (258) του παρόντος εγγράφου. Για τον σκοπό αυτό, οι κοινοποιήσεις πρέπει να προσδιορίζουν το μέγεθος της εκμετάλλευσης που θα επωφεληθεί από την ενίσχυση αυτή.

(261)

Στην περίπτωση νομικού προσώπου ή ομάδας φυσικών ή νομικών προσώπων, τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν προοδευτική μείωση των ενισχύσεων στο επίπεδο των μελών των εν λόγω νομικών προσώπων ή ομάδων εφόσον η εθνική νομοθεσία προβλέπει δικαιώματα και υποχρεώσεις μεμονωμένων μελών συγκρίσιμα με εκείνα των μεμονωμένων γεωργών με την ιδιότητα υπεύθυνου εκμετάλλευσης, ιδίως όσον αφορά το οικονομικό, κοινωνικό και φορολογικό καθεστώς τους, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν συμβάλει στην ενίσχυση των γεωργικών διαρθρώσεων των εν λόγω νομικών προσώπων ή ομάδων.

(262)

Πέραν των ενισχύσεων που προβλέπονται στο σημείο (253), τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν ενισχύσεις δυνάμει του μέτρου αυτού από το 2014 έως το 2020 στους δικαιούχους των περιοχών που ήταν επιλέξιμες βάσει του άρθρου 36 στοιχείο α) σημείο ii) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 (60) κατά την περίοδο προγραμματισμού αγροτικής ανάπτυξης 2007-2013. Για τους δικαιούχους των περιοχών οι οποίες δεν είναι πλέον επιλέξιμες μετά τη νέα οριοθέτηση του άρθρου 32 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, οι εν λόγω ενισχύσεις πρέπει να είναι φθίνουσες επί περίοδο τεσσάρων ετών, κατ’ ανώτατο όριο, η οποία αρχίζει την ημερομηνία ολοκλήρωσης της οριοθέτησης σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και το αργότερο το 2018. Οι εν λόγω ενισχύσεις πρέπει να αρχίζουν με ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 80 % της μέσης ενίσχυσης που καθορίζεται στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης για την περίοδο 2007-2013 ή, εάν το μέτρο χορηγήθηκε αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, στην αντίστοιχη απόφαση κρατικών ενισχύσεων, σύμφωνα με το άρθρο 36 στοιχείο α) σημείο ii) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005, και να λήγουν το αργότερο το 2020, με ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 20 %. Όταν το επίπεδο της ενίσχυσης φθάσει στα 25 ευρώ λόγω της προοδευτικής μείωσης, το κράτος μέλος μπορεί να συνεχίσει την καταβολή των ενισχύσεων στο επίπεδο αυτό, έως ότου ολοκληρωθεί η περίοδος σταδιακής μείωσης.

(263)

Μετά την ολοκλήρωση της οριοθέτησης, οι δικαιούχοι περιοχών που παραμένουν επιλέξιμες πρέπει να λαμβάνουν το σύνολο των ενισχύσεων στο πλαίσιο αυτού του μέτρου.

(264)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για τη βιολογική γεωργία συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(265)

Το παρόν τμήμα αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(266)

Οι ενισχύσεις ανά εκτάριο γεωργικής έκτασης μπορούν να χορηγούνται σε επιχειρήσεις ή ομάδες επιχειρήσεων που αναλαμβάνουν, εκουσίως, τη δέσμευση να στραφούν σε πρακτικές και μεθόδους βιολογικής γεωργίας ή να τις διατηρήσουν, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 834/2007 (61) και είναι ενεργοί γεωργοί.

(267)

Οι ενισχύσεις χορηγούνται μόνο για την ανάληψη δεσμεύσεων οι οποίες υπερβαίνουν τα ακόλουθα πρότυπα και απαιτήσεις που πρέπει να προσδιορίζονται και να περιγράφονται στην κοινοποίηση προς την Επιτροπή:

(268)

Οι δεσμεύσεις πρέπει να υλοποιηθούν κατά τη διάρκεια αρχικής περιόδου πέντε έως επτά ετών. Ωστόσο, στην περίπτωση χορήγησης ενισχύσεων για τη μετατροπή της συμβατικής γεωργίας σε βιολογική γεωργία, τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίσουν μικρότερη αρχική περίοδο που αντιστοιχεί στην περίοδο μετατροπής. Στην περίπτωση χορήγησης ενισχύσεων για τη διατήρηση της βιολογικής γεωργίας, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ετήσια παράταση της αρχικής περιόδου μετά τη λήξη της. Για τις νέες δεσμεύσεις που αφορούν τη διατήρηση και αναλαμβάνονται αμέσως μετά την εκπλήρωση της δέσμευσης κατά την αρχική περίοδο, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν μικρότερο χρονικό διάστημα.

(269)

Ανάλογα με την περίπτωση, θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες για τις ενισχύσεις με βάση την έκταση οι οποίοι θεσπίζονται στο άρθρο 47 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και σε οποιαδήποτε κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται κατ’ εφαρμογή της εν λόγω διάταξης.

(270)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν την αποζημίωση των δικαιούχων για το σύνολο ή μέρος των πρόσθετων δαπανών και του διαφυγόντος εισοδήματος ως αποτέλεσμα των αναλαμβανόμενων δεσμεύσεων.

(271)

Εφόσον είναι αναγκαίο, οι ενισχύσεις μπορούν επίσης να καλύπτουν το κόστος συναλλαγής αξίας έως και 20 % της καταβληθείσας πριμοδότησης για την ανάληψη δεσμεύσεων. Όταν οι δεσμεύσεις αναλαμβάνονται από ομάδες επιχειρήσεων, το ανώτατο όριο είναι 30 %. Οι ενισχύσεις αυτές χορηγούνται σε ετήσια βάση.

(272)

Ωστόσο, εάν ένα κράτος μέλος επιθυμεί να αντισταθμίσει το κόστος συναλλαγής που απορρέει από την ανάληψη δεσμεύσεων για τη βιολογική γεωργία, πρέπει να παρέχει πειστικές αποδείξεις για το εν λόγω κόστος, π.χ. με την παρουσίαση του αντίστοιχου κόστους επιχειρήσεων που δεν αναλαμβάνουν δεσμεύσεις του είδους αυτού. Ως εκ τούτου, Επιτροπή δεν θα εγκρίνει κατά κανόνα κρατικές ενισχύσεις για το κόστος συναλλαγής που αφορά τη συνέχιση δεσμεύσεων για τη βιολογική γεωργία, οι οποίες είχαν αναληφθεί στο παρελθόν, εκτός εάν το κράτος μέλος αποδείξει ότι το κόστος αυτό εξακολουθεί να βαρύνει τον ενδιαφερόμενο ή ότι προκύπτει νέο κόστος συναλλαγής.

(273)

Στις περιπτώσεις που το κόστος συναλλαγής υπολογίζεται με βάση το μέσο κόστος ή/και τη μέση γεωργική εκμετάλλευση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι οι μεγάλες ιδίως επιχειρήσεις δεν αποζημιώνονται υπερβολικά. Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη κατά πόσο το εν λόγω κόστος συναλλαγής προκύπτει ανά επιχείρηση ή ανά εκτάριο.

(274)

Δεν επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων βάσει του παρόντος τμήματος για δεσμεύσεις στο πλαίσιο γεωργο-περιβαλλοντικο-κλιματικών μέτρων ή για δαπάνες που καλύπτονται από το τμήμα για τις ενισχύσεις που προορίζονται για την ενθάρρυνση της συμμετοχής παραγωγών γεωργικών προϊόντων σε συστήματα ποιότητας.

(275)

Οι ενισχύσεις για επενδύσεις στην πρωτογενή παραγωγή και τη μεταποίηση και εμπορία βιολογικών προϊόντων υπόκεινται στις διατάξεις των τμημάτων σχετικά με τις επενδυτικές ενισχύσεις.

(276)

Το μέγιστο ποσό της ενίσχυσης είναι: 600 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως για τις ετήσιες καλλιέργειες· 900 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως για τις ειδικές πολυετείς καλλιέργειες· 450 ευρώ ανά εκτάριο ετησίως για τις άλλες χρήσεις γης.

(277)

Τα ανώτατα αυτά όρια μπορούν να προσαυξηθούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αφού ληφθούν υπόψη ειδικές περιστάσεις οι οποίες πρέπει να αιτιολογούνται.

(278)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για τη συμμετοχή παραγωγών γεωργικών προϊόντων και ομάδων αυτών σε συστήματα ποιότητας συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(279)

Το παρόν τμήμα αφορά τους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων. Μόνον οι ενεργοί γεωργοί είναι επιλέξιμοι για τις ενισχύσεις που αναφέρονται στο σημείο (280) στοιχείο α).

(280)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν τις ακόλουθες επιλέξιμες δαπάνες σχετικά με τα συστήματα ποιότητας, όπως αναφέρεται στο σημείο (282) του παρόντος εγγράφου:

(281)

Η ενίσχυση που αναφέρεται στο σημείο (280) στοιχεία α) και β) δεν πρέπει να χορηγείται για την κάλυψη του κόστους των ελέγχων που διενεργούνται από τους ίδιους τους δικαιούχους, ή όταν η ενωσιακή νομοθεσία προβλέπει ότι το κόστος των ελέγχων βαρύνει τους παραγωγούς των γεωργικών προϊόντων και την ομάδα τους, χωρίς να προσδιορίζει το πραγματικό ύψος των επιβαρύνσεων.

(282)

Τα συστήματα ποιότητας που αναφέρονται στο σημείο (280) στοιχείο α) του παρόντος εγγράφου πρέπει να είναι τα ακόλουθα:

(283)

Όλες οι επιλέξιμες επιχειρήσεις στην εξεταζόμενη περιοχή πρέπει να έχουν πρόσβαση στην ενίσχυση υπό αντικειμενικά καθορισμένους όρους.

(284)

Οι ενισχύσεις που αναφέρονται στο σημείο (280) στοιχεία β) και γ) του παρόντος εγγράφου δεν πρέπει να περιλαμβάνουν άμεσες πληρωμές στους δικαιούχους και πρέπει να καταβάλλονται στον οργανισμό που είναι υπεύθυνος για τα μέτρα ελέγχου, στον φορέα που διεξήγαγε την έρευνα ή στον φορέα παροχής συμβουλών.

(285)

Η ενίσχυση που αναφέρεται στο σημείο (280) στοιχείο α) ανωτέρω πρέπει να χορηγείται για μέγιστη περίοδο πέντε ετών και να μην υπερβαίνει το ποσό των 3 000 ευρώ ανά δικαιούχο ετησίως. Οι ενισχύσεις πρέπει να χορηγούνται ως ετήσιο ποσό που λειτουργεί ως κίνητρο και του οποίου το ύψος καθορίζεται ανάλογα με το ύψος των πάγιων δαπανών που απορρέουν από τη συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας.

(286)

Η ενίσχυση που αναφέρεται στο σημείο (280) στοιχεία β) και γ) μπορεί να ανέλθει έως και στο 100 % των πραγματικών δαπανών.

(287)

Το τμήμα αυτό αφορά τις ενισχύσεις για την παροχή τεχνικής υποστήριξης στον γεωργικό τομέα, με εξαίρεση τις ενισχύσεις για υπηρεσίες αντικατάστασης στη γεωργική εκμετάλλευση, οι οποίες μπορούν να χορηγηθούν μόνο σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής.

(288)

Η παροχή τεχνικής υποστήριξης μπορεί να αναλαμβάνεται από ομάδες παραγωγών ή άλλες οργανώσεις, ανεξαρτήτως του μεγέθους τους.

(289)

Όλοι όσοι είναι επιλέξιμοι στην εξεταζόμενη περιοχή πρέπει να έχουν πρόσβαση στην ενίσχυση, υπό αντικειμενικά καθορισμένους όρους. Όταν η τεχνική υποστήριξη παρέχεται από ομάδες ή οργανώσεις παραγωγών, η ιδιότητα του μέλους αυτών των ομάδων ή οργανώσεων δεν πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για την πρόσβαση στην υπηρεσία. Η ενδεχόμενη συνεισφορά μη μελών για την κάλυψη των διοικητικών δαπανών της σχετικής ομάδας ή οργάνωσης πρέπει να περιορίζεται στο κόστος παροχής της υπηρεσίας.

(290)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, με τις γενικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση ενισχύσεων τεχνικής υποστήριξης στον γεωργικό τομέα, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(291)

Οι ενισχύσεις αφορούν την επαγγελματική κατάρτιση και την απόκτηση δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των μαθημάτων επιμόρφωσης, των σεμιναρίων και της παροχής οδηγιών, των δραστηριοτήτων επίδειξης και των ενημερωτικών δράσεων.

(292)

Η ενίσχυση μπορεί επίσης να καλύπτει βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές για διαχείριση γεωργικών εκμεταλλεύσεων και επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

(293)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν τις ακόλουθες επιλέξιμες δαπάνες:

(294)

Οι δαπάνες που αναφέρονται στο σημείο (293) στοιχείο δ) σημεία (i) έως (iv) είναι επιλέξιμες στον βαθμό που αφορούν το έργο επίδειξης και για τη διάρκεια της περιόδου του έργου επίδειξης. Επιλέξιμες θεωρούνται μόνον οι δαπάνες απόσβεσης που αντιστοιχούν στη διάρκεια του έργου επίδειξης, οι οποίες υπολογίζονται με βάση τις γενικά αποδεκτές λογιστικές αρχές.

(295)

Οι φορείς παροχής υπηρεσιών μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης πρέπει να διαθέτουν το κατάλληλο προσωπικό το οποίο πρέπει να επιμορφώνεται τακτικά ώστε να είναι σε θέση να εκτελεί τα εν λόγω καθήκοντα.

(296)

Οι ενισχύσεις που αναφέρονται στο σημείο (293) στοιχεία α) και γ) και δ) σημεία (i) έως (iv) δεν πρέπει να περιλαμβάνουν άμεσες πληρωμές στους δικαιούχους και πρέπει να καταβάλλονται σε όσους υλοποιούν δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης. Οι ενισχύσεις που αναφέρονται στο σημείο (293) στοιχείο δ) σημείο (v) πρέπει να καταβάλλονται απευθείας στους δικαιούχους. Οι ενισχύσεις για μικρής κλίμακας έργα επίδειξης, που αναφέρονται στο σημείο (293) στοιχείο δ) σημεία (i) έως (iv), μπορούν να καταβάλλονται απευθείας στους δικαιούχους.

(297)

Η ένταση της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(298)

Στην περίπτωση των επιλέξιμων δαπανών που αναφέρονται στο σημείο (293) στοιχείο δ), το μέγιστο ποσό της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 100 000 ευρώ για περίοδο τριών οικονομικών ετών.

(299)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και με τις γενικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση ενισχύσεων τεχνικής υποστήριξης στον γεωργικό τομέα, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(300)

Οι ενισχύσεις θα πρέπει να είναι ειδικά σχεδιασμένες να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα και τους νέους γεωργούς να επωφεληθούν από τη χρήση συμβουλευτικών υπηρεσιών για τη βελτίωση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων της επιχείρησης ή/και της επένδυσής τους, αλλά και της φιλικότητας και ανθεκτικότητάς της ως προς το κλίμα.

(301)

Η παροχή συμβουλών πρέπει να συνδέεται με μία τουλάχιστον προτεραιότητα της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη, και να καλύπτει τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα στοιχεία:

(302)

Οι συμβουλές μπορεί επίσης να καλύπτουν άλλα θέματα και ιδίως τις πληροφορίες σχετικά με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σ’ αυτήν, τη βιοποικιλότητα και την προστασία των υδάτων όπως προβλέπεται στο παράρτημα Ι του κανονισμού 1307/2013 ή θέματα που συνδέονται με τις οικονομικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις της γεωργικής εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων ανταγωνιστικότητας. Οι συμβουλές αυτές μπορεί να αφορούν την ανάπτυξη μικρών αλυσίδων εφοδιασμού, τη βιολογική γεωργία και τις υγειονομικές πτυχές της ζωικής παραγωγής.

(303)

Οι ενισχύσεις δεν πρέπει να περιλαμβάνουν άμεσες πληρωμές στους δικαιούχους. Η ενίσχυση πρέπει να καταβάλλεται στον πάροχο των συμβουλευτικών υπηρεσιών.

(304)

Οι φορείς που επιλέγονται για την παροχή συμβουλών πρέπει να διαθέτουν το κατάλληλο και τακτικά επιμορφούμενο προσωπικό, καθώς και εμπειρία και αξιοπιστία όσον αφορά τα θέματα για τα οποία παρέχουν συμβουλές.

(305)

Κατά την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, πρέπει να τηρούνται οι διατάξεις περί απορρήτου που αναφέρονται στο άρθρο 13 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013.

(306)

Εφόσον δικαιολογείται και κρίνεται σκόπιμο, οι συμβουλές μπορούν να παρέχονται εν μέρει ομαδικά, λαμβανομένης υπόψη παράλληλα της κατάστασης των επιμέρους χρηστών των συμβουλευτικών υπηρεσιών.

(307)

Το ποσό της ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 1 500 ευρώ ανά παρεχόμενη συμβουλή.

(308)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για υπηρεσίες αντικατάστασης στην εκμετάλλευση συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και με τις γενικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση ενισχύσεων τεχνικής υποστήριξης, και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(309)

Οι ενισχύσεις δεν πρέπει να περιλαμβάνουν άμεσες πληρωμές στους γεωργούς. Οι ενισχύσεις πρέπει να καταβάλλονται στον πάροχο των υπηρεσιών αντικατάστασης στην εκμετάλλευση.

(310)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν τις πραγματικές δαπάνες αντικατάστασης ενός κατόχου εκμετάλλευσης, ενός φυσικού προσώπου το οποίο είναι μέλος του νοικοκυριού της εκμετάλλευσης, ή γεωργικού εργάτη, κατά τη διάρκεια της απουσίας τους από την εργασία λόγω ασθένειας, συμπεριλαμβανομένης της ασθένειας των παιδιών τους, διακοπών, άδειας μητρότητας και γονικής άδειας ή σε περίπτωση θανάτου.

(311)

Η συνολική διάρκεια της αντικατάστασης θα πρέπει να περιορίζεται σε 3 μήνες ετησίως ανά δικαιούχο, με εξαίρεση την αντικατάσταση για άδεια μητρότητας και γονική άδεια, η οποία περιορίζεται σε 6 μήνες σε κάθε περίπτωση. Ωστόσο, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, η Επιτροπή μπορεί να επιτρέψει μεγαλύτερη περίοδο.

(312)

Η ένταση της ενίσχυσης περιορίζεται στο 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(313)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για συνεργασία στον γεωργικό τομέα συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, εάν είναι σύμφωνες με τις κοινές αρχές αξιολόγησης που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(314)

Το παρόν τμήμα αφορά το σύνολο του γεωργικού τομέα (68).

(315)

Οι ενισχύσεις θα πρέπει να χορηγούνται με σκοπό την προώθηση μορφών συνεργασίας στις οποίες συμμετέχουν τουλάχιστον δύο οντότητες ανεξαρτήτως του αν δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα, αλλά με την προϋπόθεση ότι από τη συνεργασία επωφελείται μόνον ο γεωργικός τομέας, και συγκεκριμένα:

(316)

Οι ενισχύσεις θα πρέπει να χορηγούνται για συνεργασία όσον αφορά, ειδικότερα, τα εξής:

(317)

Οι ενισχύσεις για τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών και δικτύων πρέπει να χορηγούνται μόνο σε νεοσυσταθέντες συνεργατικούς σχηματισμούς και δίκτυα και σε εκείνους που ξεκινούν μια νέα γι’ αυτούς δραστηριότητα.

(318)

Ενισχύσεις για τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο σημείο (316) στοιχεία α) και β) μπορούν, επίσης, να χορηγούνται σε μεμονωμένους φορείς. Όταν παρέχονται ενισχύσεις σε μεμονωμένους φορείς, τα αποτελέσματα του έργου ή της δραστηριότητας που λαμβάνει στήριξη πρέπει να διαδίδονται.

(319)

Οι ενισχύσεις για τη δημιουργία και την ανάπτυξη μικρών αλυσίδων εφοδιασμού, όπως αναφέρεται στο σημείο (316) στοιχεία δ) και ε), πρέπει να καλύπτουν μόνον αλυσίδες εφοδιασμού στις οποίες δεν εμπλέκονται περισσότεροι του ενός ενδιάμεσοι μεταξύ του γεωργού και του καταναλωτή.

(320)

Οι ενισχύσεις βάσει του παρόντος τμήματος θα πρέπει να είναι σύμφωνες με τις σχετικές διατάξεις του δικαίου του ανταγωνισμού, ιδίως με τα άρθρα 101 και 102 της Συνθήκης, όπως εφαρμόζονται δυνάμει των άρθρων 206 έως 210 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

(321)

Οι ενισχύσεις καλύπτουν τις ακόλουθες επιλέξιμες δαπάνες, στον βαθμό που αφορούν γεωργικές δραστηριότητες:

(322)

Οι ενισχύσεις πρέπει να περιορίζονται σε μέγιστη χρονική περίοδο επτά ετών, εκτός αν πρόκειται για συλλογική περιβαλλοντική δράση σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις.

(323)

Η ενίσχυση μπορεί να ανέλθει έως και στο 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(324)

Οι άμεσες δαπάνες που αναφέρονται στο σημείο (321) στοιχείο δ) ανωτέρω πρέπει να περιορίζονται στη μέγιστη ένταση της επενδυτικής ενίσχυσης, όπως διευκρινίζεται στο τμήμα για τις επενδυτικές ενισχύσεις.

(325)

Η χορήγηση κρατικών ενισχύσεων μπορεί να αποτελεί κατάλληλο μέσο στήριξης για ορισμένα είδη κινδύνων στον γεωργικό τομέα, δεδομένου ότι η γεωργική δραστηριότητα ως σύνολο είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη σε κινδύνους και κρίσεις. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές μεταξύ επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής γεωργικών προϊόντων και επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων και της εμπορίας γεωργικών προϊόντων, οι οποίες κατά κανόνα διαθέτουν καλύτερες δυνατότητες για την εξουδετέρωση κινδύνων. Ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων του παρόντος τμήματος θα είναι, ως εκ τούτου, διαθέσιμες μόνον για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής γεωργικών προϊόντων.

(326)

Κατά τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων για δραστηριότητες που εκτίθενται σε κινδύνους και κρίσεις, η Επιτροπή θα συνεκτιμά την ανάγκη αποφυγής αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, απαιτώντας από τους παραγωγούς μια ελάχιστη συνεισφορά στις ζημίες ή στο κόστος των εν λόγω μέτρων ή κάποια άλλα κατάλληλα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για να μετριασθεί ο κίνδυνος στρέβλωσης του ανταγωνισμού και να διασφαλιστεί ότι η κρατική ενίσχυση θα είναι ανάλογη των ζημιών. Στην εκτίμησή της, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη την ανάγκη του δικαιούχου να λάβει τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα ώστε να ελαχιστοποιείται το συνολικό ποσό της χορηγούμενης ενίσχυσης.

(327)

Η Επιτροπή θα θεωρεί ότι οι ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης, εάν πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις.

(328)

Το παρόν τμήμα αφορά τον γεωργικό τομέα (70).

(329)

Δεδομένου ότι αποτελούν εξαιρέσεις από τη γενική απαγόρευση των κρατικών ενισχύσεων στην εσωτερική αγορά, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης, η Επιτροπή υποστηρίζει σταθερά ότι οι έννοιες της «θεομηνίας» (φυσικής καταστροφής) και του «έκτακτου γεγονότος» που αναφέρονται στο άρθρο 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά. Αυτό επιβεβαιώθηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (71).

(330)

Έως τώρα, η Επιτροπή έχει δεχθεί ότι οι σεισμοί, οι χιονοστιβάδες, οι κατολισθήσεις και οι πλημμύρες μπορούν να θεωρηθούν θεομηνίες. Επιπλέον, λαμβάνει υπόψη την ανάπτυξη εντός του πλαισίου της πρωτοβουλίας σχετικά με τον εκσυγχρονισμό των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, που επιτρέπει επίσης την απαλλαγή κατά κατηγορία των ακόλουθων νέων κατηγοριών θεομηνιών: σεισμών, χιονοστιβάδων, κατολισθήσεων και πλημμυρών, ανεμοστρόβιλων, τυφώνων, εκρήξεων ηφαιστείων και ανεξέλεγκτων πυρκαγιών. Στα έκτακτα γεγονότα που έχουν γίνει δεκτά κατά το παρελθόν από την Επιτροπή περιλαμβάνονται ο πόλεμος, οι εσωτερικές αναταραχές ή απεργίες και, με ορισμένες επιφυλάξεις και ανάλογα με την έκτασή τους, μείζονα πυρηνικά ή βιομηχανικά δυστυχήματα και πυρκαγιές, τα οποία συνεπάγονται εκτεταμένες απώλειες (72). Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να αξιολογεί τις προτάσεις για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης κατά περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη την προηγούμενη πρακτική της στον τομέα αυτό.

(331)

Οι ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του παρόντος τμήματος πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(332)

Όπου κρίνεται σκόπιμο, τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίζουν εκ των προτέρων κριτήρια βάσει των οποίων θεωρείται ότι έχει προηγηθεί η επίσημη αναγνώριση που αναφέρεται στο σημείο (331) στοιχείο α).

(333)

Η ενίσχυση πρέπει να καταβάλλεται απευθείας στη σχετική επιχείρηση ή σε ομάδα ή οργάνωση παραγωγών της οποίας η επιχείρηση είναι μέλος. Όταν η ενίσχυση καταβάλλεται σε ομάδα και οργάνωση παραγωγών, το ποσό της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό της ενίσχυσης για το οποίο είναι επιλέξιμη η επιχείρηση.

(334)

Τα καθεστώτα ενισχύσεων πρέπει να θεσπίζονται εντός τριών ετών από την ημερομηνία επέλευσης του γεγονότος και η ενίσχυση πρέπει να καταβάλλεται εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία αυτή.

(335)

Για να διευκολύνει την ταχεία διαχείριση κρίσεων, η Επιτροπή θα εγκρίνει εκ των προτέρων καθεστώτα-πλαίσια ενισχύσεων για την αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται από σεισμούς, χιονοστιβάδες, κατολισθήσεις και πλημμύρες, καθώς και από ανεμοστρόβιλους, τυφώνες, εκρήξεις ηφαιστείων και ανεξέλεγκτες πυρκαγιές από φυσικά αίτια, υπό την προϋπόθεση ότι διατυπώνονται σαφώς οι όροι υπό τους οποίους μπορεί να χορηγηθεί ενίσχυση στις περιπτώσεις των εν λόγω θεομηνιών (73). Στην περίπτωση των εκ των προτέρων εγκριθέντων καθεστώτων, τα κράτη μέλη πρέπει να τηρούν την υποχρέωση αναφοράς που αναφέρεται στο σημείο (728).

(336)

Οι ενισχύσεις που χορηγούνται για την αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται από άλλους τύπους θεομηνίας, που δεν αναφέρονται στο σημείο (330) και των ζημιών που προκαλούνται από έκτακτα γεγονότα, πρέπει να κοινοποιούνται χωριστά στην Επιτροπή.