7.6.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 174/36


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Πλαίσιο ποιότητας για την πρακτική άσκηση»

2014/C 174/07

Εισηγητής

Andrius Kupčinskas (LT/EPP), δήμαρχος Kaunas

Έγγραφο αναφοράς

Πρόταση Σύσταση του Συμβουλίου για ένα πλαίσιο ποιότητας για την πρακτική άσκηση

COM(2013) 857 final

I.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

επικροτεί την πρόταση σύστασης του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα πλαίσιο ποιότητας για τις περιόδους πρακτικής άσκησης (ΠΠΠΑ), τη δημιουργία του οποίου έχει ζητήσει σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις, αλλά εκφράζει την έντονη απογοήτευσή της για το γεγονός ότι η Επιτροπή επέλεξε να υποβάλει το πλαίσιο αυτό με τη μορφή σύστασης του Συμβουλίου και όχι οδηγίας·

2.

διαπιστώνει με έκπληξη ότι, με δεδομένο ότι το διάστημα που μεσολάβησε από την κατάθεση της πρότασης της Επιτροπής (4 Δεκεμβρίου 2013) μέχρι την υιοθέτηση της σύστασης εκ μέρους του Συμβουλίου (10 Μαρτίου 2014), ήταν πολύ μικρό σε σύγκριση με αυτό που θα χρειαζόταν για να μπορέσει η Επιτροπή των Περιφερειών να εκπονήσει γνωμοδότηση σύμφωνα με τη συνήθη διαδικασία, ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διενήργησε διαβουλεύσεις με την Συνέλευση των τοπικών και των περιφερειακών εκπροσώπων της ΕΕ –δηλαδή της Επιτροπής των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης- κατά την κατάρτιση της σύστασής της, ούτε το Συμβούλιο κατά την υιοθέτηση της σύστασης αυτής·

3.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η ανεργία των νέων στην ΕΕ, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές, εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλή, και τονίζει τη σημασία που έχει η λήψη δραστικών μέτρων για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της στρατηγικής Ευρώπη 2020, δηλαδή η επίτευξη ποσοστού απασχόλησης 75% για την ηλικιακή κατηγορία των 20-64 ετών μέχρι το 2020, πρέπει να βελτιωθεί η εκπαίδευση των νέων, δηλαδή να προσανατολιστεί με ακριβέστερο τρόπο στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, και πρέπει να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για τη μετάβαση στην αγορά εργασίας·

4.

είναι της γνώμης ότι πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να τονωθεί το ενδιαφέρον των νέων για τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να εκπονηθούν μελέτες που θα επιτρέψουν να αναγνωριστούν και να κατευθυνθούν εγκαίρως οι εξελικτικές τάσεις και να προβλεφθούν οι μεταβολές όσον αφορά τη ζήτηση εργατικού δυναμικού ανά κλάδο και επάγγελμα, τον αριθμό των εργαζομένων που πρέπει να εκπαιδευτούν για ορισμένα επαγγέλματα και νέες θέσεις εργασίας, καθώς τις ανάγκες σε θέσεις μαθητείας που απευθύνονται στους νέους·

5.

δεδομένου ότι οι περίοδοι άσκησης συνιστούν θεμελιώδες στοιχείο της «εγγύησης για τη νεολαία», εκφράζει εκ νέου την υποστήριξή της προς τη Σύσταση του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγυήσεων για τη νεολαία (1), της 22ας Απριλίου 2013 (2), σύμφωνα με την οποία πρέπει να εξασφαλιστεί ότι «όλοι οι νέοι ηλικίας κάτω των 25 ετών λαμβάνουν προσφορά απασχόλησης καλής ποιότητας, συνεχή εκπαίδευση, μαθητεία ή άσκηση εντός περιόδου τεσσάρων μηνών από τη στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από την επίσημη εκπαίδευση»· Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην υλοποίηση προγραμμάτων εγγυήσεων για τη νεολαία.

6.

επιδοκιμάζει το ΠΠΠΑ ως ουσιώδες μέτρο με το οποίο επιδιώκεται να διασφαλιστεί ότι οι περίοδοι πρακτικής άσκησης θα διευκολύνουν την αποτελεσματική μετάβαση από την εκπαίδευση στην εργασία, ενισχύοντας έτσι την απασχολησιμότητα των νέων·

7.

θεωρεί ότι θα πρέπει, με θετικό τρόπο, να δοθεί έμφαση στην πρακτική άσκηση όσον αφορά τη μετάδοση της τεχνογνωσίας από τη μια γενιά στην άλλη, μέσω του μοντέλου μαθητείας·

8.

συμφωνεί με τις καινοτομίες που εισάγει το ΠΠΠΑ, δεδομένου ότι διασφαλίζει τη διαφάνεια της πρακτικής άσκησης και θέτει τους μαθησιακούς στόχους στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Παράλληλα, εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι το πλαίσιο ποιότητας δεν προβλέπει οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με τις συστάσεις των κρατών μελών επί τόσο σημαντικών θεμάτων, όπως η κοινωνική ασφάλιση ή η αμοιβή των ασκούμενων· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι αρμοδιότητες του ΠΠΠΑ δεν συνάδουν προς τις αρμοδιότητες της Εγγύησης για τους νέους, καθότι το ΠΠΠΑ καλύπτει μόνο τις περιόδους πρακτικής άσκησης στην ελεύθερη αγορά και αποκλείει την πρακτική άσκηση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο ενός κύκλου σπουδών, τυπικής εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης·

9.

υπενθυμίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό και την εφαρμογή των μέτρων για την καταπολέμηση της ανεργίας και στον τομέα της γενικής και της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Τα κράτη μέλη οφείλουν να έχουν επίγνωση του ρόλου αυτού και να αξιοποιούν τις δυνατότητες που προσφέρονται, για να διευκολυνθεί η μετάβαση των νέων από τη μαθητεία στην ενεργό απασχόληση, δεδομένου ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο ως φορείς παροχής υπηρεσιών στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της απασχόλησης· εκφράζει, επομένως, την απογοήτευσή της για το ότι στην πρόταση σύστασης του Συμβουλίου δεν αναλύεται ο ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην υλοποίηση του πλαισίου ποιότητας για την πρακτική άσκηση·

10.

καλεί τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής εφαρμογή του συστήματος

11.

και να εξετάσουν εμπεριστατωμένα υπό ποιες νομικές και άλλες προϋποθέσεις μπορεί το ΠΠΠΑ να μετατραπεί σε εθνική πρακτική και (ή) να κατοχυρωθεί στην εθνική νομοθεσία·

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

12.

εκφράζει την ανησυχία της για το υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και του συνεπακόλουθου άμεσου κινδύνου φτώχειας των νέων, πρόβλημα στο οποίο γίνεται αναφορά και στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο Απασχόληση και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη το 2012 (3)·

13.

υπογραμμίζει τη σημασία της θέσπισης αποτελεσματικών μέτρων για να αντιμετωπιστεί το εντεινόμενο ευρωπαϊκό πρόβλημα των νέων που ούτε εργάζονται ούτε ακολουθούν κατάρτιση, και εφιστά την προσοχή στις κοινωνικές, οικονομικές και δημογραφικές συνέπειες και στους κινδύνους που συνδέονται με την έλλειψη ανεξαρτησίας αυτών των νέων·

14.

συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής σχετικά με τη σημασία της πρακτικής άσκησης και επισημαίνει ότι οι νέοι έχουν την ευκαιρία μέσα από ποιοτική πρακτική άσκηση να αποκτήσουν πολύτιμη επαγγελματική πείρα, γνώσεις και δεξιότητες, και έτσι να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να βρουν απασχόληση και να εδραιωθούν γρήγορα και μόνιμα στην αγορά εργασίας·

15.

συμμερίζεται την ανησυχία της Επιτροπής ότι τα προγράμματα άσκησης μερικές φορές χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για την απασχόληση φτηνού ή ακόμα και δωρεάν εργατικού δυναμικού. Κατά συνέπεια, οι κύριες προκλήσεις είναι η σαφής καθιέρωσης μέγιστης διάρκειας πρακτικής άσκησης και η βελτίωση της ποιότητάς της, με στόχο η εμπειρία να χρησιμεύει για την ένταξη στην αγορά εργασίας·

16.

επισημαίνει ότι, όσον αφορά την απασχόληση των νέων, τα καλύτερα αποτελέσματα μπορούν να παρατηρηθούν στις χώρες και στις περιφέρειες στις οποίες οι νέοι έχουν την ευκαιρία να ολοκληρώσουν υψηλής ποιότητας πρακτική άσκηση ή μαθητεία, και στις οποίες υπάρχουν συγκεκριμένα καθεστώτα πρακτικής άσκησης και τοποθέτησης σε εργασία, πράγματα που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος εκπαίδευσης και απασχόλησης· είναι σημαντικό για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να συνεργάζονται με τον επιχειρηματικό τομέα για να διασφαλισθούν τα αμοιβαία οφέλη που συνεπάγεται ένα πρόγραμμα πρακτικής άσκησης·

Γενικές πτυχές της σύστασης

17.

είναι σύμφωνη με τη βασική προσέγγιση του ΠΠΠΑ και διαπιστώνει τη σημασία τόσο της μαθησιακής διαδικασίας, η οποία επιτρέπει την καλύτερη εξοικείωση με την εργασία, όσο και του ορισμού σαφών μαθησιακών στόχων και της επιλογής κατάλληλου συνομιλητή για την πρακτική άσκηση·

18.

υποστηρίζει την έκκληση του ΠΠΠΑ οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες των εκπαιδευομένων να επιβεβαιώνονται επισήμως από τον πάροχο της πρακτικής άσκησης με πιστοποιητικό ολοκλήρωσης πρακτικής άσκησης, στοιχεία απαραίτητα προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίσημη αναγνώριση της αξίας της πρακτικής ως μηχανισμού που διευκολύνει την ένταξη των νέων και τη δυνατότητα πρόσβασης σε ποιοτική απασχόληση·

19.

εκφράζει δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι στην προτεινόμενη σύσταση του Συμβουλίου δεν γίνεται αναφορά στις περιόδους πρακτικής άσκησης που εντάσσονται σε κύκλο πανεπιστημιακών σπουδών ή μαθημάτων επίσημης εκπαίδευσης ή κατάρτισης· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να υποβάλει χωριστή πρόταση για ένα πλαίσιο ποιότητας σχετικά με αυτές τις περιόδους πρακτικής άσκησης·

20.

επικροτεί την προβλεπόμενη στο ΠΠΠΑ υποστήριξη για την ανάληψη δράσης από τα κράτη μέλη μέσω του ενωσιακού πλαισίου χρηματοδότησης (χρηματοδότηση των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης, με πόρους από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων), της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της θέσπισης μέτρων παρακολούθησης. Ωστόσο, συνιστά να εξασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι δεν θα υποκαταστήσουν τους ιδιωτικούς πόρους·

Συνθήκες εργασίας και διαφάνεια

21.

προκειμένου να εξασφαλιστεί η ποιότητα των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης, ζητεί την εντατικότερη εφαρμογή της μεθόδου ανοικτού συντονισμού και την προαγωγή του διαλόγου σχετικά με την ανταλλαγή δοκιμασμένων διαδικασιών στην Ευρώπη, ώστε να δοθούν στα κράτη μέλη τα εφόδια για τον ορισμό ελάχιστων απαιτήσεων που να βασίζονται σε αυτές τις διαδικασίες·

22.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την αναφορά που γίνεται στο ΠΠΠΑ στις απαιτήσεις διαφάνειας για την προκήρυξη θέσεων δωρεάν πρακτικής άσκησης, αλλά επισημαίνει ότι η διαφάνεια, αν και σημαντική, δεν αρκεί από μόνη της για να εξασφαλίσει την ποιότητα της πρακτικής άσκησης·

23.

εκφράζει σχετικά τη λύπη της που στο ΠΠΠΑ δεν διατυπώνει σύσταση ώστε οι προσφέροντες θέσεις πρακτικής άσκησης να εξασφαλίζουν την δέουσα κοινωνική και ασφαλιστική κάλυψη, αλλά υποχρεούνται μόνο να αναφέρουν στην προκήρυξη θέσεων πρακτικής άσκησης κατά πόσον προβλέπεται μια τέτοια ασφαλιστική κάλυψη·

24.

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι σύμφωνα με το ΠΠΠΑ οι προσφέροντες πρακτική άσκηση πρέπει να επισημαίνουν κατά πόσο προβλέπεται αμοιβή ή/και αποζημίωση και επικροτεί, στην υπό εξέταση σύσταση του Συμβουλίου, τη διάταξη σύμφωνα με την οποία, στις προκηρύξεις θέσεων πρακτικής άσκησης πρέπει να αναφέρεται το ύψος της προτεινόμενης αμοιβής ή αποζημίωσης. Επίσης, η ΕτΠ κρίνει ότι θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε η υποχρέωση παροχής πληροφοριών να μην αποτελεί διοικητική επιβάρυνση για τους προσφέροντες θέσεις πρακτικής άσκησης, καθώς και οποιαδήποτε ρύθμιση σε αυτόν τον τομέα να ενθαρρύνει και να μην εμποδίζει τη δημιουργία ευκαιριών πρακτικής άσκησης σε όλους τους κλάδους της αγοράς εργασίας·

25.

επισημαίνει ότι το ΠΠΠΑ δεν υπεισέρχεται στο ζήτημα των μη αμειβόμενων ή των μερικώς αμειβόμενων θέσεων πρακτικής άσκησης. Τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας του Ευρωβαρομέτρου (4) δείχνουν ότι τα τρία πέμπτα του συνόλου των ασκουμένων είτε δεν αμείβονται καθόλου είτε λαμβάνουν μια τόσο μικρή οικονομική αποζημίωση που δεν τους επιτρέπει ούτε καν στο ήμισυ των περιπτώσεων να καλύψουν το βασικό κόστος διαβίωσης. Έτσι, υπάρχει κίνδυνος η πρόσβαση σε πρακτική άσκηση να περιοριστεί σε εκείνους που μπορούν να αντέξουν οικονομικά, πράγμα που με τη σειρά του οδηγεί σε μείωση του αριθμού των θέσεων πρακτικής άσκησης και σε αύξηση των ανισοτήτων·

26.

Η πρόθεση να διασφαλιστεί η ποιότητα της πρακτικής άσκησης με τη δημιουργία των προϋποθέσεων για επαρκή ασφάλιση και την υποχρεωτική παροχή αποζημίωσης ή αμοιβής σε όλους τους καταρτιζόμενους, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των θέσεων πρακτικής άσκησης λόγω υπερβολικής οικονομικής επιβάρυνσης τόσο των τοπικών και περιφερειακών αρχών, όσο και των επιχειρήσεων. Δεδομένου ότι, λόγω της πολυμορφίας που επικρατεί στην ΕΕ, προφανώς δεν είναι εφικτό να δημιουργηθεί ένα ενιαίο πρότυπο που να είναι κατάλληλο για όλους, η ΕτΠ επικροτεί τις προσπάθειες για τη δημιουργία αποτελεσματικών συστημάτων για τη μερική ή πλήρη χρηματοδότηση της πρακτικής άσκησης με τον συνδυασμό διαφόρων πηγών χρηματοδότησης·

27.

διαπιστώνει ότι, στην πρόταση σύστασης του Συμβουλίου, ο ρόλος του επόπτη των εκπαιδευόμενων δεν καθορίζεται σαφώς, και ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι αρμόδια για τη ρύθμιση αυτού του θέματος είναι, σε τελική ανάλυση, τα κράτη μέλη, απευθύνει έκκληση προς τα κράτη μέλη και τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους να ανταλλάξουν τις ορθές πρακτικές τους όσον αφορά τον ρόλο του επόπτη, τις υποχρεώσεις του, τις αρμοδιότητές του και άλλα συναφή θέματα, ώστε να επιτευχθεί σταδιακά ή καθιέρωση βέλτιστων πρακτικών σε επίπεδο ΕΕ, υλοποιώντας με αυτόν τον τρόπο στην πράξη την αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης·

Διασυνοριακή πρακτική άσκηση

28.

χαιρετίζει τη θετική επίδραση του ΠΠΠΑ, που διευκολύνει την πολύ σπάνια διασυνοριακή πρακτική άσκηση και βελτιώνει την πρόσβαση σε πληροφορίες·

29.

δεδομένου ότι το άρθρο 153 της ΣΛΕΕ, ως νομική βάση του ΠΠΠΑ, προβλέπει ότι η Ένωση θα υποστηρίξει και θα συμπληρώσει τις δραστηριότητες των κρατών μελών, προτείνει να καταβληθούν προσπάθειες σε ενωσιακή κλίμακα για τη συλλογή και διάδοση πληροφοριών, οι οποίες να ευνοούν την κινητικότητα των εκπαιδευόμενων, επειδή θα είναι ευκολότερο για τους νέους να ασκηθούν σε άλλη χώρα, όταν έχουν ευχερή πρόσβαση σε πληροφορίες από τις οποίες προκύπτει τι μπορεί να προσδοκά ο ασκούμενος·

30.

επισημαίνει ωστόσο ότι, όπως αναφέρθηκε ήδη, εφόσον συχνά η αποζημίωση που χορηγείται είναι είτε μηδενική είτε ανεπαρκής, σε συνδυασμό με την μη παροχή στέγασης, ενδέχεται να προκύψουν εμπόδια για τη διασυνοριακή πρακτική άσκηση, όταν οι δυνάμει ασκούμενοι, λόγω της δυσχερούς οικονομικής κατάστασης, συχνά, δεν είναι σε θέση να δεχθούν θέση πρακτικής άσκησης σε άλλο κράτος μέλος·

31.

τονίζει ότι η δημιουργία ευνοϊκότερων συνθηκών για τη διασυνοριακή πρακτική άσκηση θα μπορούσε να έχει πολλά θετικά αποτελέσματα: με την αύξηση για παράδειγμα των δυνατοτήτων των ασκούμενων να βρουν απασχόληση και την καλύτερη ένταξή τους στην αγορά εργασίας·

32.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την άποψη που προβάλλεται στο ΠΠΠΑ ότι το EURES θα μπορούσε να επεκταθεί και στην πρακτική άσκηση, όπως ζήτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματά του (5) τον Ιούνιο του 2012, χαιρετίζει δε την πρόταση να χρησιμοποιείται το Διαδίκτυο για τη διάδοση πληροφοριών σχετικά με την πρακτική άσκηση·

33.

συναινεί στη χρήση του EURES για την εξασφάλιση της πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με διαθέσιμες θέσεις πρακτικής άσκησης και συνιστά να χρησιμοποιηθεί επίσης το EURES ως εργαλείο ανατροφοδότησης που θα επιτρέπει στους ασκούμενους να αξιολογούν τις εμπειρίες τους από περιόδους πρακτικής άσκησης·

34.

επισημαίνει ότι ο αριθμός των θέσεων διασυνοριακής πρακτικής άσκησης είναι πολύ περιορισμένος, παρά τη μεγάλη κινητικότητα των φοιτητών, π.χ. στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus (6). Πρόκειται, συνεπώς, για μια χαμένη ευκαιρία για τη μείωση της ανεργίας των νέων μέσω της κινητικότητας. Η πρακτική άσκηση σε μια άλλη χώρα θα μπορούσε να είναι ζωτικής σημασίας για τους νέους που επιθυμούν να εργαστούν σε άλλο κράτος μέλος. Ως εκ τούτου, χαιρετίζει την έναρξη του προγράμματος Erasmus+ το οποίο θα μπορούσε να συμβάλει στη αύξηση των περιπτώσεων πρακτικής άσκησης στο εξωτερικό·

35.

Η δυνατότητα να αποκτήσουν εμπειρία κάτω από διαφορετικές συνθήκες προσφέρει στους νέους μια πολύτιμη ευκαιρία αύξησης του αριθμού των πιθανών εργοδοτών τους στα διάφορα κράτη μέλη. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αναζητηθούν δυνατότητες με στόχο να διασφαλιστεί η αποτελεσματική υποστήριξη της πρακτικής άσκησης σε άλλο κράτος μέλος με την εξεύρεση τρόπων περιορισμού του κόστους με το οποίο επιβαρύνονται οι ασκούμενοι για τη μετεγκατάστασή τους σε άλλη χώρα και την παροχή των σχετικών πληροφοριών, έτσι ώστε οι ασκούμενοι να μην αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, συνεκτιμώντας μάλιστα το κόστος διαβίωσης στη χώρα όπου πραγματοποιείται η πρακτική άσκηση και των κανόνων που ισχύουν στη χώρα υποδοχής των ασκούμενων (άδεια διαμονής και εργασίας, βεβαίωση εγγραφής κλπ.).

Υλοποίηση του ΠΠΠΑ

36.

επισημαίνει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να συμμετέχουν στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη και εφαρμογή των νέων πρωτοβουλιών, με πρόβλεψη της απαραίτητης χρηματοδότησης της υλοποίησής τους, δεδομένου ότι μπορούν να αξιολογήσουν καλύτερα τις διαφορετικές συνθήκες και ανάγκες σε τοπικό επίπεδο·

37.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι στη σύσταση του Συμβουλίου δεν προτείνεται η διενέργεια διαβουλεύσεων με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τις επιχειρήσεις για τη θέσπιση και την τελειοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της αγοράς εργασίας και να εκπαιδεύονται οι επαγγελματίες που χρειάζονται σε κάθε κλάδο·

38.

επισημαίνει επίσης ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι συχνά σε μεγάλο βαθμό αρμόδιες για την εφαρμογή μέτρων στους τομείς της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, και ότι η εδαφική πτυχή αυτών των πολιτικών είναι πολύ σημαντική·

39.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι θα προωθηθεί «η ενεργός ανάμειξη των υπηρεσιών απασχόλησης, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των φορέων παροχής κατάρτισης στην υλοποίηση του πλαισίου ποιότητας για την πρακτική άσκηση», και τονίζει τον σημαντικό ρόλο των αυτοδιοικητικών αρχών και στους τρεις τομείς·

40.

τονίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, όταν ενεργούν ως εργοδότες, πρέπει να συμμετέχουν στην επιτυχή εφαρμογή του ΠΠΠΑ, και εκφράζει τη λύπη της διότι η σύσταση της Επιτροπής δεν περιέχει καμία συγκεκριμένη αναφορά στις αρμοδιότητες και τις εμπειρίες τους· θεωρεί ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθεί ένα νομικό πλαίσιο που θα παρέχει στα δημόσια ιδρύματα τη δυνατότητα να δέχονται εκπαιδευόμενους και να διαδίδουν τις βέλτιστες πρακτικές των δημόσιων αρχών·

41.

καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει περαιτέρω μέτρα για τη συλλογή και τη διάδοση πληροφοριών και να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συμπληρώσουν αναλόγως το νομικό τους καθεστώς, ούτως ώστε να διασφαλίσουν ότι οι συνθήκες των περιόδων πρακτικής άσκησης ανταποκρίνονται ακόμη καλύτερα στις προσδοκίες όλων των ενδιαφερόμενων φορέων·

42.

επισημαίνει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές, ως σημαντικοί εργοδότες και φορείς παροχής πρακτικής άσκησης, πρέπει να δώσουν το καλό παράδειγμα κατά την εφαρμογή των κανόνων για υψηλής ποιότητας περιόδους πρακτικής άσκησης. Ως εκ τούτου, τις καλεί να προσφέρουν όσο το δυνατό περισσότερες θέσεις πρακτικής άσκησης υψηλής ποιότητας·

43.

τονίζει πόσο σημαντικό είναι να μπορούν να συμμετέχουν οι ενδιαφερόμενοι ενεργοί φορείς της κοινωνίας πολιτών, ιδιαίτερα οι νέοι και οι οργανώσεις της νεολαίας, στη φάση της εφαρμογής του ΠΠΠΑ, μεταξύ άλλων μέσω της ευρωπαϊκής συμμαχίας για θέσεις μαθητείας, μιας δομής συνεργασίας που συγκροτήθηκε από την Επιτροπή, τον Ιούλιο του 2013·

44.

τονίζει, επίσης, τη σημασία του ιδιωτικού τομέα, ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), για την επιτυχή υλοποίηση του ΠΠΠΑ·

45.

προτρέπει τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να συνεργασθούν στην κατάρτιση προγραμμάτων για την προώθηση των ικανοτήτων των σπουδαστών με τοπικούς φορείς κατάρτισης και εργοδότες, να θεσπίσουν υποτροφίες και να εξασφαλίσουν δυνατότητες αμειβόμενης πρακτικής άσκησης για τους ικανότερους σπουδαστές. Εφιστά επίσης την προσοχή στη σημασία της διάδοσης, σε ολόκληρη την Ένωση, των βέλτιστων πρακτικών οι οποίες έχουν αναπτυχθεί στα επιμέρους κράτη μέλη για τον σκοπό αυτό·

Συμπεράσματα

46.

χαιρετίζει τις συστάσεις της Επιτροπής να προωθηθεί η στενή συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη για να εξασφαλιστεί η ταχεία εφαρμογή του ΠΠΠΑ και τονίζει εκ νέου το σημαντικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα αυτό·

47.

καλεί τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν τη σύσταση της Επιτροπής και, κατά την εφαρμογή του ΠΠΠΑ, να ελέγχουν και να βελτιώνουν την αποτελεσματικότητά του ως προς την υλοποίηση των στόχων που επιδιώκονται με τις εθνικές πολιτικές για την απασχόληση των νέων.

II.   ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Τροπολογία 1

Αιτιολογική σκέψη 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Οι νέοι έχουν δεχτεί ιδιαίτερα σοβαρό πλήγμα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Τα ποσοστά ανεργίας των νέων έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τα περασμένα χρόνια σε αρκετά κράτη μέλη, χωρίς να υπάρχει ένδειξη μείωσης βραχυπρόθεσμα. Η ενίσχυση της απασχολησιμότητας και της παραγωγικότητας των νέων είναι το κλειδί που τους φέρνει στην αγορά εργασίας.

Οι νέοι έχουν δεχτεί ιδιαίτερα σοβαρό πλήγμα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Τα ποσοστά ανεργίας των νέων έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τα περασμένα χρόνια σε αρκετά κράτη μέλη, χωρίς να υπάρχει ένδειξη μείωσης βραχυπρόθεσμα. Οι πολύ μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ περιφερειών ως προς τα ποσοστά ανεργίας υπονομεύουν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα κοινωνικής και εδαφικής συνοχής. Η ενίσχυση της απασχολησιμότητας και της παραγωγικότητας των νέων είναι το κλειδί που τους φέρνει στην αγορά εργασίας.

Τροπολογία 2

Αιτιολογική σκέψη 16

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Τα προγράμματα των κρατών μελών που προωθούν και παρέχουν πρακτική άσκηση μπορούν να ενισχυθούν οικονομικά από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Επιπροσθέτως, η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων θα υποστηρίξει την πρακτική άσκηση που γίνεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τη θέσπιση εγγυήσεων για τους νέους, με στόχο τους νέους από τις περιοχές της Ευρώπης που πλήττονται περισσότερο από την ανεργία των νέων, και θα συγχρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) κατά την περίοδο 2014-20. Το ΕΚΤ, όπως και η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αύξηση του αριθμού και τη βελτίωση της ποιότητας των σχεδίων των κρατών μελών για την πρακτική άσκηση. Αυτό συνεπάγεται δυνατή συμμετοχή στο κόστος της πρακτικής άσκησης, μεταξύ άλλων, υπό ορισμένους όρους και μέρος της αμοιβής. Επιπροσθέτως, μπορούν να συμβάλουν στο κόστος άλλης κατάρτισης που μπορεί να παρακολουθήσουν οι νέοι πέραν της πρακτικής τους άσκησης, π.χ. μαθήματα γλωσσών.

Τα προγράμματα των κρατών μελών που προωθούν και παρέχουν πρακτική άσκηση μπορούν να ενισχυθούν οικονομικά από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Επιπροσθέτως, η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων θα υποστηρίξει την πρακτική άσκηση που γίνεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τη θέσπιση εγγυήσεων για τη νεολαία, με στόχο τους νέους από τις περιοχές της Ευρώπης που πλήττονται περισσότερο από την ανεργία των νέων, που θα συγχρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) κατά την περίοδο 2014-20. Το ΕΚΤ, όπως και η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αύξηση του αριθμού και τη βελτίωση της ποιότητας των σχεδίων των κρατών μελών για την πρακτική άσκηση. Αυτό συνεπάγεται ενδεχόμενη συμμετοχή στο κόστος της πρακτικής άσκησης, συμπεριλαμβανομένου, υπό ορισμένους όρους, και μέρους της αμοιβής των ασκούμενων, με την απαραίτητη μέριμνα οι δημόσιοι αυτοί πόροι να μην υποκαθιστούν ιδιωτικούς πόρους. Επιπροσθέτως, μπορούν να συμβάλουν στο κόστος άλλης κατάρτισης που μπορεί να παρακολουθήσουν οι νέοι πέραν της πρακτικής τους άσκησης, π.χ. μαθήματα γλωσσών.

Τροπολογία 3

Αιτιολογική σκέψη 29

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Η παρούσα σύσταση δεν καλύπτει τις τοποθετήσεις που είναι τμήμα της απόκτησης τίτλου σπουδών, κύκλου μαθημάτων επίσημης εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Η πρακτική άσκηση της οποίας το περιεχόμενο ρυθμίζεται από την εθνική νομοθεσία και η ολοκλήρωση της οποίας είναι απαίτηση για την απόκτηση πανεπιστημιακού τίτλου ή για την άσκηση συγκεκριμένου επαγγέλματος (π.χ. ιατρική, αρχιτεκτονική κ.λπ.) δεν καλύπτεται από την παρούσα σύσταση.

Η παρούσα σύσταση δεν καλύπτει τις τοποθετήσεις που είναι τμήμα της απόκτησης τίτλου σπουδών, κύκλου μαθημάτων επίσημης εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Η πρακτική άσκηση της οποίας το περιεχόμενο ρυθμίζεται από την εθνική νομοθεσία και η ολοκλήρωση της οποίας είναι απαίτηση για την απόκτηση πανεπιστημιακού τίτλου ή για την άσκηση συγκεκριμένου επαγγέλματος (π.χ. ιατρική, αρχιτεκτονική κ.λπ.) δεν καλύπτεται από την παρούσα σύσταση,· για το δεύτερο αυτό είδος πρακτικής άσκησης, η Επιτροπή θα υποβάλει ξεχωριστή πρόταση.

Τροπολογία 5

Σύσταση 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Να ενθαρρύνουν τους παρόχους της πρακτικής άσκησης να ορίζουν επόπτη για τον/την ασκούμενο/-η που θα τον/την καθοδηγεί με την ανάθεση καθηκόντων και θα παρακολουθεί την πρόοδό του/της.

Να καθορίσουν ότι οι πάροχοι θα ενθαρρύνουν τους παρόχους της πρακτικής άσκησης να ορίζουν επόπτη για τον/την ασκούμενο/-η που θα τον/την καθοδηγεί με την ανάθεση καθηκόντων και θα παρακολουθεί την πρόοδό του/της.

Τροπολογία 6

Σύσταση 13

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Δέουσα αναγνώριση της πρακτικής άσκησης

(13)

Να ενθαρρύνουν τους παρόχους πρακτικής άσκησης να βεβαιώνουν με πιστοποιητικό ή συστατική επιστολή τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που αποκτήθηκαν κατά την πρακτική άσκηση.

Δέουσα αναγνώριση της πρακτικής άσκησης

(13)

Να ενθαρρύνουν απαιτείται από τους παρόχους πρακτικής άσκησης να βεβαιώνουν με πιστοποιητικό ή συστατική επιστολή τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που αποκτήθηκαν κατά την πρακτική άσκηση.

Τροπολογία 7

Σύσταση 25

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους, τις υπηρεσίες απασχόλησης και τις οργανώσεις νεολαίας και ασκουμένων για να προωθήσει την παρούσα σύσταση.

Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους, τις υπηρεσίες απασχόλησης, και τις οργανώσεις νεολαίας και ασκουμένων και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για να προωθήσει την παρούσα σύσταση.

Τροπολογία 8

Σύσταση 26

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τα κράτη μέλη, με την προώθηση, μεταξύ άλλων, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, για να χρησιμοποιούν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ή άλλα Ευρωπαϊκά Ταμεία για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός και η ποιότητα των θέσεων πρακτικής άσκησης.

Να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τα κράτη μέλη και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, με την προώθηση, μεταξύ άλλων, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, για να χρησιμοποιούν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ή άλλα Ευρωπαϊκά Ταμεία για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός και η ποιότητα των θέσεων πρακτικής άσκησης.

Τροπολογία 9

Νέα σύσταση μετά τη σύσταση 28

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

 

Να προτείνει στο μέλλον ένα πλαίσιο ποιότητας για την πρακτική άσκηση που εντάσσεται σε κύκλο πανεπιστημιακών σπουδών ή μαθημάτων επίσημης εκπαίδευσης ή κατάρτισης.

Βρυξέλλες, 3 Απριλίου 2014

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών

Ramón Luis VALCÁRCEL SISO


(1)  COM(2012) 729 final, 5.12.2012.

(2)  Σύσταση του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγυήσεων για τη νεολαία. 2013/C 120/01, 22 Απριλίου 2013.

(3)  Απασχόληση και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη το 2012

(4)  Ευρωβαρόμετρο: «The experience of a Traineeship in the EU» [Η εμπειρία της πρακτικής άσκησης στην ΕΕ], 2013.

(5)  http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/131388.pdf.

(6)  Σύμφωνα με σφυγμομέτρηση του Ευρωβαρόμετρου, το 2013 το ποσοστό διασυνοριακής πρακτικής άσκησης ανήλθε σε 9%.