31.7.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 251/31


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις που αφορούν τα όρια εκπομπών και την έγκριση τύπου για κινητήρες εσωτερικής καύσης που προορίζονται για μη οδικά κινητά μηχανήματα»

[COM(2014) 581 final — 2014/0268 (COD)]

(2015/C 251/06)

Μόνος εισηγητής:

ο κ. Brendan BURNS

Στις 12 Νοεμβρίου 2014 και στις 19 Φεβρουαρίου 2015, σύμφωνα με το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αντίστοιχα, αποφάσισαν να ζητήσουν γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την

«Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις που αφορούν τα όρια εκπομπών και την έγκριση τύπου για κινητήρες εσωτερικής καύσης που προορίζονται για μη οδικά κινητά μηχανήματα»

COM(2014) 581 final — 2014/0268 (COD).

Το ειδικευμένο τμήμα «Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 2 Φεβρουαρίου 2015.

Κατά την 505η σύνοδο ολομέλειας, της 18ης και 19ης Φεβρουαρίου 2015 (συνεδρίαση της 18ης Φεβρουαρίου), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 164 ψήφους υπέρ, 1 κατά και 3 αποχές.

1.   Συστάσεις

1.1.

Δεδομένου ότι η επινόηση εξοπλισμού δοκιμής και η ανάπτυξη διαδικασιών δοκιμών για την «παρακολούθηση των επιδόσεων των κινητήρων εν χρήσει όσον αφορά τις εκπομπές» αποτελεί νέα ιδέα για τα μη οδικά κινητά μηχανήματα (ΜΟΚΜ), η ΕΟΚΕ συνιστά την εφαρμογή διεξοδικών πιλοτικών προγραμμάτων για όλους τους τύπους κινητήρων και μηχανημάτων για να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι εφικτό να εγκατασταθούν τα απαραίτητα μέσα. Με τις δοκιμές αυτές πρέπει να εξεταστεί επίσης εάν ο κινητήρας που χρησιμοποιείται στο μηχάνημα πρέπει να υποβληθεί σε έλεγχο σε τράπεζα δοκιμής, εφόσον η δοκιμή του κατευθείαν στο μηχάνημα είναι ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση.

1.2.

Δεδομένων των σοβαρών ανησυχιών ως προς την επίδραση στη δημόσια υγεία των νανοσωματιδίων που εκλύονται από τις διαδικασίες καύσης, του υψηλού επιπέδου προστασίας που μπορεί να επιτευχθεί κατά την εφαρμογή του προταθέντος σταδίου V για τα ΜΟΚΜ και συνεκτιμώντας τη συναίνεση όλων των άμεσα ενδιαφερομένων (μη εξαιρουμένης της βιομηχανίας κατασκευής κινητήρων και μηχανημάτων) στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ΕΟΚΕ προτείνει την ταχεία έγκριση του νέου κανονισμού. Χάρη στη γόνιμη επικοινωνία των διαφόρων άμεσα ενδιαφερομένων (συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ και της βιομηχανίας) κατά τη φάση εκπόνησης της πρότασης κανονισμού, στο έγγραφο της Επιτροπής περιλαμβάνονται όλες οι διαθέσιμες τεχνολογίες για τον έλεγχο εκπομπών αναλόγως με το μέγεθος του κινητήρα και τον κύκλο καύσης.

2.   Βασική αρχή της έννοιας

2.1.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) είναι πεπεισμένη ότι η μείωση των επιβλαβών εκπομπών μονοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του αζώτου, υδρογονανθράκων και σωματιδίων από κινητήρες προοριζόμενους για την πρόωση γεωργικών ή δασικών ελκυστήρων είναι απολύτως αναγκαία για την επίτευξη των επιπέδων ποιότητας του αέρα που προβλέπει η ΕΕ.

2.2.

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η προτεινόμενη νομοθεσία που στοχεύει στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος πρέπει να βασίζεται σε άρτιες τεχνικές, οικονομικές και κοινωνικές προτάσεις.

3.   Ιστορικό

3.1.

Ο ορισμός των ΜΟΚΜ περιλαμβάνει πληθώρα διαφορετικών τύπων μηχανημάτων και κινητήρων καύσης. Οι εν λόγω κινητήρες τοποθετούνται είτε σε φορητό εξοπλισμό, είτε σε τροχοφόρα μηχανήματα, είτε σε μέσα σταθερής τροχιάς. Η χρήση τους εκτείνεται στους τομείς των κατασκευών, της γεωργίας, της εξόρυξης, των σιδηροδρόμων, της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς και σε πολυάριθμους άλλους τομείς. Τα όρια εκπομπών για τους εν λόγω κινητήρες ορίζονται επί του παρόντος στην οδηγία 97/68/ΕΚ. Η τελευταία φορά που θεσπίστηκαν νέα στάδια εκπομπών ήταν το 2004, με την τροποποίηση της εν λόγω οδηγίας. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ότι «τα στάδια αυτά δεν αντικατοπτρίζουν πλέον την τρέχουσα κατάσταση της τεχνολογίας» και μπορούν, κατά συνέπεια, να ευθυγραμμιστούν με τα όρια εκπομπών που χρησιμοποιούνται για τα οδικά οχήματα (π.χ. για τα λεωφορεία και για τα βαρέα και τα λοιπά φορτηγά οχήματα).

3.2.

Θα απαιτηθούν, ωστόσο, εκτεταμένες εργασίες ανάπτυξης και σημαντικοί πόροι για την προσαρμογή των οδικών οχημάτων στους κινητήρες των ΜΟΚΜ. Λόγω αυτού, στην πρόταση κανονισμού της Επιτροπής τίθενται όρια Euro VI για τις περιπτώσεις όπου η τεχνολογία είναι ήδη αρκετά προηγμένη• σε άλλες δε περιπτώσεις, προτείνεται η εφαρμογή των ορίων της EPA (Οργανισμός Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ), τα οποία ισχύουν ήδη βάσει της —ιδιαίτερα προοδευτικής εν προκειμένω—νομοθεσίας των ΗΠΑ.

3.3.

Σε αντίθεση με τις κανονιστικές ρυθμίσεις που διέπουν τις εκπομπές αερίων ρύπων σε αυτοκινητοδρόμους —όπου γίνεται διάκριση μεταξύ των ρυθμίσεων που ισχύουν για τα μικρότερα και τα μεγαλύτερα οχήματα και εφαρμόζεται άλλη νομοθεσία για τις μοτοσικλέτες, τα ελαφρά και τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα— οι προτεινόμενες κανονιστικές ρυθμίσεις για μη οδικά μηχανήματα είναι μια γενική πρόταση η οποία θα καλύπτει ένα τεράστιο φάσμα μηχανημάτων και εξοπλισμού, με ισχύ κινητήρα κυμαινόμενη μεταξύ κάτω των 8 kW και των 3  500 kW. Αυτό θα αφορά παντός είδους κινητήρες με κυλινδρισμό που μπορεί να είναι μικρότερος του ενός λίτρου και να φθάνει έως 100 και πλέον λίτρα ανά κύλινδρο.

3.4.

Οι κινητήρες των ΜΟΚΜ λειτουργούν υπό διαφορετικές συνθήκες από εκείνους που είναι τοποθετημένοι στα οδικά οχήματα. Τα περισσότερα ΜΟΚΜ δεν λειτουργούν όπως τα φορτηγά, στην περίπτωση των οποίων μεσολαβεί κάποιο χρονικό διάστημα μεταξύ του σταδίου της αδράνειας και της επίτευξης της μέγιστης ισχύος. Κατά κανόνα, τα ΜΟΚΜ λειτουργούν εξαρχής στη μέγιστη απαιτούμενη ισχύ, στη συνέχεια υπάρχει ένα σύντομο διάστημα στασιμότητας, μετά επιτυγχάνεται εκ νέου η μέγιστη ισχύς και μετά πάλι στασιμότητα. Κατόπιν, ο ίδιος κύκλος επαναλαμβάνεται. Αυτές είναι οι κανονικές συνθήκες λειτουργίας των ΜΟΚΜ, οι οποίες διαφέρουν από τα σχεδόν σταθερά επίπεδα των στροφών και της ισχύος εξόδου του κινητήρα των οδικών οχημάτων.

3.5.

Στο πλαίσιο οποιασδήποτε διαδικασίας προσαρμογής όσον αφορά τους κινητήρες των ΜΟΚΜ απαιτείται να τεθούν υπό εξέταση τα ακόλουθα θέματα:

η πραγματοποίηση σχεδιαστικών αλλαγών κατά τρόπο ενδεδειγμένο για την ενίσχυση της αντοχής σε μη οδικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της μακρόχρονης έκθεσης σε περισσότερο επιθετικά περιβάλλοντα και σε υψηλότερο επίπεδο κρούσεων και κραδασμών σε σύγκριση με τα οδικά οχήματα που χρησιμοποιούνται σε ευθείς και επίπεδους αυτοκινητοδρόμους,

η αναδιάρθρωση της μορφής και του μεγέθους που θα καταστεί αναγκαία για την προσαρμογή του ποικίλου φάσματος των ΜΟΚΜ στον τρισδιάστατο χώρο, καθώς και η απαιτούμενη ελαχιστοποίηση του συνολικού μεγέθους των συστημάτων μετεπεξεργασίας καυσαερίου,

το ποικιλόμορφο φάσμα των κύκλων έργου/καταπόνησης κατά τους οποίους τα συστήματα μετεπεξεργασίας καυσαερίου χρειάζεται να λειτουργούν αποτελεσματικά, συμπεριλαμβανομένης επίσης της ταχείας μεταβατικής καταπόνησης,

η εξασφάλιση της δέουσας θερμικής και χημικής ισορροπίας στο σύστημα εξάτμισης, με στόχο την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος μετεπεξεργασίας καυσαερίου, καθώς και την αναμόρφωση των συστημάτων διήθησης σωματιδίων υπό ευρύ φάσμα συνθηκών,

η επαναβελτιστοποίηση του κινητήρα και του συστήματος μετεπεξεργασίας καυσαερίου, με σκοπό την εξασφάλιση αποδεκτής μεταβατικής αντίδρασης και την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης καυσίμου και αντιδραστηρίου.

4.   Προβλήματα

4.1.

Μεταξύ των συστάσεων της Επιτροπής αναφέρεται ότι «οι επιδόσεις των κινητήρων εν χρήσει όσον αφορά τις εκπομπές» θα αποτελούν αντικείμενο παρακολούθησης, καθώς και ότι «προτείνονται πιλοτικά προγράμματα με σκοπό την ανάπτυξη κατάλληλων διαδικασιών δοκιμών». Είναι σημαντικό να επαληθευτεί το εφικτό της εγκατάστασης φορητών συστημάτων μέτρησης των εκπομπών στα μηχανήματα που θα επιλέξουν οι κατασκευαστές ως αντιπροσωπευτικά της χρήσης των προϊόντων τους. Στην εν λόγω νομοθετική πρόταση δεν εξετάζεται η λύση της μόνιμης εγκατάστασης σε όλα τα μηχανήματα.

4.2.

Η τήρηση του εισαγωγικού χρονοδιαγράμματος του σταδίου V που αναφέρεται στην πρόταση της Επιτροπής θα είναι εφικτή μόνο εάν θεσπιστεί εγκαίρως σχετική νομοθεσία. Σε περίπτωση σημαντικής καθυστέρησης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, δεν θα υπάρχει αρκετός χρόνος για την ολοκλήρωση της επεξεργασίας του προϊόντος και την περαίωση των διάφορων τύπων εγκρίσεων.

Βρυξέλλες, 18 Φεβρουαρίου 2015.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Henri MALOSSE