5.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 356/55


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «CARS 2020: σχέδιο δράσης για μια ανταγωνιστική και βιώσιμη αυτοκινητοβιομηχανία στην Ευρώπη»

2013/C 356/10

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

διαπιστώνει ότι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η βιομηχανία αυτοκινήτων σε πολλά κράτη μέλη οφείλονται σε αίτια διαρθρωτικού χαρακτήρα, τα οποία απαιτούν θεμελιώδεις αλλαγές·

τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες που υφίστανται σε επίπεδο περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης· ανάλογα με τις αρμοδιότητες που τους ανατίθενται σε εθνικό επίπεδο, οι ΟΤΑ μπορούν να συμβάλουν στην εξάλειψη της γραφειοκρατίας, στην επιτάχυνση των διαδικασιών έγκρισης, στη λήψη μέτρων στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης, στη δημιουργία κέντρων δεξιοτήτων και καινοτομίας, καθώς και στην προκήρυξη διαγωνισμών για καινοτόμα έργα·

παραπέμπει σχετικά στις δυνατότητες που προσφέρουν τα διαρθρωτικά ταμεία όπως, για παράδειγμα, η ενίσχυση έργων στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης ή η δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών. Σε ορισμένες περιοχές, οι «συνεργατικοί σχηματισμοί αυτοκινητοβιομηχανιών» μετεξελίχτηκαν σε «συνεργατικούς σχηματισμούς κινητικότητας», μέσω της συμπερίληψης των σιδηροδρομικών και των αεροπορικών μεταφορών, αλλά ακόμη και του ποδηλάτου, και ιδιαίτερα του ηλεκτρικού ποδηλάτου και του ποδηλάτου με ηλεκτρική υποβοήθηση (pedelec). Χάρη στη διαφοροποίηση της παραγωγής, διατηρήθηκε η παραγωγική ικανότητα των επιχειρήσεων, ακόμη και σε περίοδο κρίσης. Η τάση αυτή ενισχύεται κυρίως με την αξιοποίηση των συνεργειών στον τομέα της καινοτομίας και της τεχνολογίας·

επιδοκιμάζει πλήρως την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συστήσει ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου με αποστολή την παρακολούθηση της εφαρμογής και την εκ των υστέρων προσαρμογή των μέτρων του σχεδίου δράσης. Επιδοκιμάζει επίσης το γεγονός ότι και η Επιτροπή των Περιφερειών κλήθηκε να συμμετάσχει στις εργασίες της ομάδας.

Εισηγητής

ο κ. Christian BUCHMANN (AT/EVP), Μέλος της περιφερειακής κυβέρνησης της Στυρίας

Έγγραφο αναφοράς

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: «CARS 2020: Σχέδιο δράσης για μια ανταγωνιστική και βιώσιμη αυτοκινητοβιομηχανία στην Ευρώπη»

COM(2012) 636 final

I.   ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.

Στην ΕΕ, η αυτοκινητοβιομηχανία αντιπροσωπεύει 12 εκατομμύρια άμεσες ή έμμεσες θέσεις εργασίας και 8 δισεκατομμύρια ευρώ επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία (2009). Επίσης, συνιστά πολλαπλασιαστικό παράγοντα ανάπτυξης, που συμβάλει σημαντικά και θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο της ΕΕ·

2.

Η αυτοκινητοβιομηχανία διέρχεται σοβαρή κρίση η οποία κινδυνεύει να επιδεινωθεί και έχει επιπτώσεις σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικονομία·

3.

Ενώ οι αγορές τρίτων χωρών, όπως αυτές των χωρών BRIC, ανθίζουν, η ζήτηση αυτοκινήτων στην Ευρώπη παραμένει στάσιμη, όπως δείχνουν σαφώς τα στοιχεία σχετικά με τις νέες άδειες κυκλοφορίας αυτοκινήτων στην Ευρώπη. Ο αριθμός των νέων αδειών κυκλοφορίας αυτοκινήτων τον Ιανουάριο 2013 ήταν μόλις 885 159, που αντιστοιχεί σε μείωση κατά 8,7 %, -ο χαμηλότερος αριθμός που έχει σημειωθεί ποτέ Ιανουάριο από τότε που άρχισε η στατιστική καταγραφή (1)·

4.

Ορισμένοι μόνον ευρωπαίοι κατασκευαστές μπόρεσαν και μπορούν να επωφεληθούν από το δυναμικό που προσφέρουν οι ξένες αγορές, και αυτό σε διαφορετικό βαθμό. Ενώ ο όμιλος PSA Peugeot Citroen, ή οι εταιρίες Ford ή Fiat σημειώνουν σαφώς απώλειες, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων ανώτερης κατηγορίας όπως BMW, Audi και Daimler αύξησαν αισθητά τις πωλήσεις τους. Οι βιομηχανίες αυτοκινήτων μαζικής παραγωγής που πωλούσαν τα μικρά και μεσαία οχήματά τους κυρίως στην ευρωπαϊκή αγορά, αντιμετωπίζουν μία διαρκώς δυσκολότερη οικονομική κατάσταση·

5.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις εμπειρογνωμόνων, η κατάσταση δεν αναμένεται να βελτιωθεί κατά τα επόμενα τρία χρόνια. Αναμένονται περαιτέρω αναδιαρθρώσεις, καταργήσεις θέσεων εργασίας και κλείσιμο εργοστασίων στη βιομηχανία αυτοκινήτων. Συγχρόνως τίθεται το ζήτημα του εύρους ενδεχόμενων ενισχύσεων καθώς και της εντατικοποίησης της δραστηριότητας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας·

II.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

6.

διαπιστώνει ότι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η βιομηχανία αυτοκινήτων σε πολλά κράτη μέλη οφείλονται σε αίτια διαρθρωτικού χαρακτήρα, τα οποία απαιτούν θεμελιώδεις αλλαγές·

7.

τονίζει ότι οι αλλαγές αυτές πρέπει να συνοδεύονται από έναν εντατικό κοινωνικό διάλογο, ώστε να περιοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι συνέπειες για τους θιγόμενους·

8.

επιδοκιμάζει ρητά την ανακοίνωση της Επιτροπής «CARS 2020» στην οποία προτείνεται ένα σχέδιο δράσης για μια ανταγωνιστική και βιώσιμη αυτοκινητοβιομηχανία στην Ευρώπη·

9.

συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι, λαμβανομένης υπόψη της γενικής κατάστασης όπως περιγράφηκε, τα μέτρα αυτά πρέπει να εφαρμοστούν ταχύτατα·

10.

επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία πρέπει να συμβάλει στην ανάπτυξη μιας κοινωνίας που να είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Για το σκοπό αυτό, είναι πολύ σημαντικό να ληφθούν μέτρα για το περιβάλλον και το κλίμα, καθώς και για την οδική ασφάλεια·

11.

επιδοκιμάζει πλήρως την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συστήσει ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου με αποστολή την παρακολούθηση της εφαρμογής και την εκ των υστέρων προσαρμογή των μέτρων του σχεδίου δράσης. Επιδοκιμάζει επίσης το γεγονός ότι και η Επιτροπή των Περιφερειών κλήθηκε να συμμετάσχει στις εργασίες της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου·

12.

διαπιστώνει με ανησυχία ότι οι προτάσεις της Επιτροπής στερούνται της απαραίτητης συνοχής. Συχνά, οι Γενικές Διευθύνσεις για τις επιχειρήσεις, το κλίμα, το περιβάλλον, την απασχόληση, την ενιαία αγορά ή το εμπόριο εργάζονται η μία παράλληλα στην άλλη, χωρίς να εναρμονίζονται επαρκώς οι πρωτοβουλίες των επιμέρους τομέων·

13.

αναφέρει εν είδη παραδείγματος τον περιορισμό των ενισχύσεων για μεγάλες επιχειρήσεις και το επί του παρόντος πολύ χαμηλό όριο για τον προσδιορισμό μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), όπως έχει επισημάνει και στην γνωμοδότησή της για τις «Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα 2014-2020» (CdR 2232/2012_00_00_TRA_AC)·

14.

υπογραμμίζει σχετικά την ιδιαίτερη σημασία ευέλικτων μέσων για την στήριξη προβληματικών επιχειρήσεων και παραπέμπει στη γνωμοδότησή της με θέμα «Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων» (CdR 240/2013_00_00_TRA_AC)·

15.

υπενθυμίζει ότι η επεξεργασία ευρωπαϊκών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τα οικονομικά κίνητρα για την προώθηση καθαρών οχημάτων, ήταν μία από τις συστάσεις που είχαν διατυπωθεί στην τελική έκθεση για το CARS 21 που υιοθετήθηκε τον Ιούνιο 2012. Εκφράζει σε αυτό το πλαίσιο τη λύπη της για το γεγονός ότι η Επιτροπή επεξεργάστηκε τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τα οικονομικά κίνητρα απλώς σε έγγραφο εργασίας και όχι σε ένα έγγραφο νομοθετικού χαρακτήρα. Επίσης εκφράζει τη λύπη της επειδή το έγγραφο εργασίας περιέχει μόνον «πέντε βασικές συστάσεις» που δεν είναι δεσμευτικές, ενώ δεν διευκρινίζει τον αντίκτυπο που θα έχουν στη λειτουργία της ενιαίας αγοράς οι σημαντικές διαφορές που υφίστανται όσον αφορά τα φορολογικά κίνητρα·

16.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες που υφίστανται σε επίπεδο περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης· ανάλογα με τις αρμοδιότητες που τους ανατίθενται σε εθνικό επίπεδο, οι ΟΤΑ μπορούν να συμβάλουν στην εξάλειψη εμποδίων γραφειοκρατικού χαρακτήρα, στην επιτάχυνση των διαδικασιών έγκρισης, στη λήψη μέτρων στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης, στη δημιουργία κέντρων δεξιοτήτων και καινοτομίας, καθώς και στην προκήρυξη διαγωνισμών για καινοτόμα έργα·

17.

σημειώνει στο πλαίσιο αυτό, ότι μία πρωτοβουλία που θα μπορούσε να αναληφθεί σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο είναι η συνεργασία για κοινόχρηστα περιβάλλοντα δοκιμών για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία. Τα κοινά αυτά σχέδια θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τη βιομηχανία, ερευνητές, κλπ., και θα μπορούσαν δυνητικά να μειώσουν σημαντικά το συνολικό κόστος ανάπτυξης της αυτοκινητοβιομηχανίας και να έχουν μια μακροπρόθεσμη θετική επίδραση στην ανταγωνιστικότητα του κλάδου στην παγκόσμια οικονομία·

18.

επισημαίνει ότι η ανακοίνωση επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της εξεύρεσης ενεργειακής αποδοτικότητας των οχημάτων, αλλά παραμελεί ένα ζήτημα ύψιστης σημασίας για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και το περιβάλλον: την ενεργειακή αποδοτικότητα των ίδιων των εγκαταστάσεων κατασκευής οχημάτων και της επικουρικής βιομηχανίας, η οποία θα έπρεπε να αποτελεί έναν από τους άξονες εργασίας προς εξέταση εντός του σχεδίου δράσης «Cars 2020»·

ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ Ε&Α

19.

στηρίζει την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι οι επενδύσεις στην έρευνα και στην ανάπτυξη διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη μελλοντική εξέλιξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αυτοκινήτων, όπως έχει επισημάνει και στη γνωμοδότησή της με θέμα «Ορίζοντας 2020 — Πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία» (CdR 402/2011 fin)·

20.

τονίζει, μεταξύ άλλων, τη δημογραφική εξέλιξη, η οποία καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη για σημαντικές επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη. Η γήρανση του πληθυσμού δημιουργεί νέες απαιτήσεις όσον αφορά την προσαρμογή των τεχνολογιών και λειτουργιών των οχημάτων ώστε να ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των ηλικιωμένων που τα χρησιμοποιούν. Η παραγωγή οχημάτων περισσότερο αποδοτικών, άνετων, ασφαλών, αθόρυβων, εύχρηστων και πιο εύκολα συνδεόμενων θα μπορούσε να αποτελέσει σύγχρονο παράγοντα ανταγωνιστικότητας, ικανό να ενισχύσει την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία σε μακροπρόθεσμη βάση·

21.

τονίζει ότι οι ΜΜΕ που καινοτομούν στον τομέα της κατασκευής εξαρτημάτων και δημιουργούν θέσεις εργασίας, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βιομηχανία αυτοκινήτων Οι ενισχύσεις ευρωπαϊκού επιπέδου που αναφέρονται στο «CARS 2020» αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, κυρίως σε αυτόν τον τομέα·

22.

υπενθυμίζει ότι οι εμπειρίες από τα ερευνητικά προγράμματα πλαισίου των τελευταίων ετών καταδεικνύουν ότι οι ΜΜΕ, παρά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελτίωση της κατάστασης, επωφελούνται ελάχιστα από τις ενισχύσεις των ευρωπαϊκών προγραμμάτων έρευνας. Βασικά αίτια είναι η υπερβολική γραφειοκρατία, το μεγάλο χρονικό διάστημα που απαιτείται για το σχεδιασμό και την παραγωγή νέων οχημάτων, και γενικά το χαμηλό επίπεδο των πιστώσεων με αποτέλεσμα να είναι ελάχιστος ο αριθμός των χρηματοδοτούμενων έργων·

23.

στηρίζει τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απλοποίηση της ενίσχυσης έργων στα πλαίσια του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» και καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να υποστηρίξει τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί για την κατάργηση της γραφειοκρατίας και τον περιορισμό του φόρτου των ελέγχων·

24.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι δεν υιοθετήθηκαν οι προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τον προϋπολογισμό του προγράμματος «Ορίζοντας 2020»·

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ

25.

υποστηρίζει ότι πρέπει να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα διαρθρωτικά ταμεία από τους ΟΤΑ, στα πλαίσια των δυνατοτήτων που προσφέρει η νομοθεσία περί ενισχύσεων·

26.

παραπέμπει σχετικά στις δυνατότητες που προσφέρουν τα διαρθρωτικά ταμεία όπως, για παράδειγμα, η ενίσχυση έργων στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης ή η δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών. Σε ορισμένες περιοχές, οι «συνεργατικοί σχηματισμοί αυτοκινητοβιομηχανιών» μετεξελίχτηκαν σε «συνεργατικούς σχηματισμούς κινητικότητας», μέσω της συμπερίληψης των σιδηροδρομικών και των αεροπορικών μεταφορών, αλλά ακόμη και του ποδηλάτου, και ιδιαίτερα του ηλεκτρικού ποδηλάτου και το ποδήλατο με ηλεκτρική υποβοήθηση (pedelec). Χάρη στη διαφοροποίηση της παραγωγής, διατηρήθηκε η παραγωγική ικανότητα των επιχειρήσεων, ακόμη και σε περίοδο κρίσης. Η τάση αυτή ενισχύεται κυρίως με την αξιοποίηση των συνεργειών στον τομέα της καινοτομίας και της τεχνολογίας·

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ

27.

υπογραμμίζει τα προβλήματα που επισημαίνονται και στην ανακοίνωση «Cars 2020» όσον αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και την συνεχή κατάρτιση, τις δημογραφικές μεταβολές, την έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, καθώς και το θέμα της αισθητής έλλειψης νέων αποφοίτων πολυτεχνείων·

28.

τονίζει την ανάγκη να χρησιμοποιούνται εύστοχα οι πόροι του ΕΚΤ για την περαιτέρω εξειδίκευση εργαζομένων που δεν απειλούνται ακόμη από την ανεργία. Ο προγραμματισμός της χρήσης των πιστώσεων του ΕΚΤ υπόκειται στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Αυτό επιτρέπει τη συνεκτίμηση των ειδικών αναπτυξιακών αναγκών κάθε περιφέρειας·

29.

υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη διεκδίκηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να υποβάλει η Επιτροπή πρόταση οδηγίας σχετικά με την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους εργαζομένους, την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αναδιαρθρώσεων·

30.

ζητεί μια επαρκή χρηματοδότηση και την ευέλικτη διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Παγκοσμιοποίησης για την άμβλυνση των επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους·

31.

παραπέμπει στις θετικές εμπειρίες που αποκτήθηκαν με την έγκαιρη κατάρτιση νέων στα διττά συστήματα επαγγελματικής κατάρτισης, στα πλαίσια των οποίων οι επιχειρήσεις καταρτίζουν οι ίδιες τους ειδικευμένους εργαζόμενους που χρειάζονται και οι νέοι διαθέτουν έτσι μετά την περίοδο κατάρτισης καλές δυνατότητες να βρουν αμέσως εργασία·

32.

στηρίζει τη λήψη εύστοχων μέτρων προκειμένου τα τεχνικά επαγγέλματα να καταστούν ελκυστικά για τις γυναίκες. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το ποσοστό των γυναικών που αποφοιτούν από τα πολυτεχνεία ανέρχεται σε λιγότερο από 10 %.. Οι εμπειρίες που έχουν αποκτηθεί σε διάφορες περιφέρειες δείχνουν ότι οι γυναίκες διαθέτουν μια ευαισθησία που είναι ιδιαίτερα πολύτιμη στην Ε&Α, γεγονός που εκτιμάται ιδιαίτερα στον τομέα του σχεδιασμού αυτοκινήτων. Επιπλέον, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν, με περισσότερο από 50 %, την ισχυρότερη κατηγορία αγοραστών·

33.

ενθαρρύνει τη συνέχιση της συνεργασίας μεταξύ των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων, την οποία θεωρεί ως μέσο καλύτερης ευθυγράμμισης των προγραμμάτων σπουδών με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας·

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ

34.

καλεί τη βιομηχανία να προωθήσει εντατικότερα την ανάπτυξη εναλλακτικών τεχνολογιών κίνησης και να διαθέσει στην αγορά πρακτικά εφαρμόσιμες λύσεις, προκειμένου να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι κλιματικοί στόχοι αλλά και να αξιοποιηθεί το τεχνολογικό προβάδισμα και από οικονομική άποψη (μείωση του κόστους των καυσίμων, εμπορικό ισοζύγιο, απασχόληση για την παραγωγή βιοκαυσίμων) και από άποψη εξοικονόμησης ενέργειας. Αυτό συμπεριλαμβάνει επίσης διαδικασίες και τεχνολογίες για την συγκέντρωση και αποθήκευση ενέργειας από νέες πηγές·

35.

προτείνει την εντατική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των κρατών μελών σχετικά με τη χρήση ορθών πρακτικών στη συνεργασία εκπαιδευτικού συστήματος και επιχειρήσεων, προκειμένου να επωφεληθούν όλες οι περιφέρειες·

36.

ζητεί, σε αυτό το πλαίσιο, να προωθηθεί η ανάπτυξη διαφόρων τεχνολογιών μέσω ακριβώς προσδιορισμένων στόχων χωρίς να αποκλείεται καμία εναλλακτική λύση. ανάλογα με το σκοπό της εφαρμογής τους, οι επιμέρους τεχνολογίες παρουσιάζουν πλεονεκτήματα και αδύνατα σημεία. Συγχρόνως, θα πρέπει κατά τη ρύθμιση της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να λαμβάνεται υπόψη ο συνολικός ενεργειακός ισολογισμός, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας που καταναλώνεται για την παραγωγή του εν λόγω καυσίμου·

37.

τονίζει σχετικά τη σημασία της δημιουργίας των απαραίτητων υποδομών, χωρίς τις οποίες είναι δύσκολη η διείσδυση στην αγορά. Θα πρέπει επομένως να καταβληθούν κοινές προσπάθειες για την προαγωγή των εναλλακτικών καυσίμων και τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Θα μπορούσαν να συσταθούν προς τούτο ειδικά συντονιστικά συμβούλια με συμμετοχή του κλάδου και των αρμοδίων για τον σχεδιασμό των υποδομών. Η ανάπτυξη των υποδομών αυτών πρέπει να στηρίζεται σε εκ των προτέρων μελέτες και σε ολοκληρωμένα προγράμματα κινητικότητας, ώστε να εξετάζονται διάφορες επιλογές, ανάλογα με τα μέσα μεταφοράς και με τις εκάστοτε τοπικές ανάγκες·

38.

ζητεί την ανάπτυξη ευρωπαϊκών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τα οικονομικά κίνητρα για καθαρότερα οχήματα, που θα πρέπει να βασίζονται σε αντικειμενικά και διαθέσιμα δεδομένα, όπως οι εκπομπές CO2·

39.

χαιρετίζει, σε αυτό το πλαίσιο, την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Καθαρή ενέργεια για τις μεταφορές» και παραπέμπει στη σχετική γνωμοδότηση της ΕτΠ (CdR 28/2013_00_00_TRA_AC)·

40.

διαπιστώνει ότι καινοτόμες λύσεις μπορούν να αναζητηθούν και στον τομέα της ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Ειδικά στα αστικά κέντρα, οι εναλλακτικές τεχνολογίες κίνησης μπορούν να στηριχθούν με επενδύσεις του δημόσιου τομέα (προσαρμογή του στόλου οχημάτων)·

41.

Πολλά θετικά παραδείγματα στις περιφέρειες και στους δήμους δείχνουν ότι χαράσσονται νέοι δρόμοι με τον συνδυασμό μέτρων για την ενίσχυση ηλεκτροκίνητων οχημάτων, τη διαχείριση χώρων στάθμευσης και τις υποδομές (σταθμοί φορτώσεως)·

ΣΥΝΕΚΤΊΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ

42.

παραπέμπει στην οδηγία της ΕΕ 2000/53/-ΕΚ της 18ης Σεπτεμβρίου 2000 στην οποία ορίζεται ότι από το 2015 θα πρέπει να ανακυκλώνεται το 95 % του βάρους κάθε αυτοκινήτου. Με την αξιοποίηση των ανακυκλωμένων πόρων μειώνεται η κατανάλωση πόρων και περιορίζεται η εξάρτηση από τις εισαγωγές πρώτων υλών. Συγχρόνως, η ανακύκλωση που προσανατολίζεται στις διεργασίες δημιουργεί προστιθέμενη αξία και ειδικευμένες θέσεις εργασίας στις περιφέρειες της Ευρώπης·

43.

τονίζει ότι η συνεπής συνεκτίμηση του κύκλου ζωής αρχίζει ήδη από τον σχεδιασμό ενός αυτοκινήτου και καλύπτει όλες τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της παραγωγικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της θέσης σε λειτουργία, αλλά τελικά και την ανακύκλωση, δηλαδή την επεξεργασία για μεταγενέστερη ανάκτηση των υλικών·

44.

σημειώνει ότι η σφαιρική αυτή προσέγγιση προσφέρει κυρίως μεγάλες δυνατότητες για την ανάπτυξη νέων, βιώσιμων υλικών και ανταλλακτικών και συμβάλει στην επίτευξη των στόχων σχετικά με τις εκπομπές CO2, που θεμελιώνονται στην στρατηγική «ΕΕ-2020»·

45.

παρατηρεί ότι, δεδομένου ότι εξάγεται περισσότερο από το 75 % των παλαιών οχημάτων που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής, χάνεται ένα τεράστιο ποσοστό πρώτων υλών με αποτέλεσμα να χρειάζονται για την κατασκευή νέων οχημάτων νέες πρώτες ύλες που αγοράζονται στην Ασία (σπάνιες γαίες)·

46.

υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει σε αυτό το πλαίσιο η ανακύκλωση όσον αφορά τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τον περιορισμό της εξάρτησης από τους προμηθευτές πρώτων υλών·

47.

ζητεί, συνεπώς, να καταβληθούν εντατικότερες κοινές προσπάθειες για την μεγαλύτερη αξιοποίηση παλαιών οχημάτων με σκοπό την ανάκτηση υλικών. Στόχος πρέπει να είναι η θέσπιση σαφούς ρύθμισης για την υποχρεωτική ανακύκλωση και την ενθάρρυνση της ανάπτυξης βιώσιμων υλικών·

48.

ζητά να δοθεί περισσότερη προσοχή στην αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων και στην ανάλυση των συνηθειών των καταναλωτών κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με την αξιολόγηση της αυτοκινητοβιομηχανίας και σχετικών ζητημάτων·

49.

θεωρεί λυπηρό ότι το σχέδιο δράσης περιέχει μόνο μια παράγραφο για την αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων και επισημαίνει τα χαρακτηριστικά του πεπαλαιωμένου στόλου οχημάτων στις ανατολικές χώρες της ΕΕ. Αυτά οφείλονται αφενός στη σχέση μεταξύ της (φθηνότερης) τιμής των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, των τιμών των νέων αυτοκινήτων και των μέσων καθαρών αποδοχών, και αφετέρου στη μείωση του βιοτικού επιπέδου.

Βρυξέλλες, 9 Οκτωβρίου 2013

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών

Ramón Luis VALCÁRCEL SISO


(1)  Στοιχεία της ACEA — European Automobile Manufactures Association:

http://www.acea.be/index.php/news/news_detail/passenger_car_registrations_-8.7_in_january_2013 [21.2.2013].