9.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 93/178


P7_TA(2013)0389

Κατάσταση στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Σεπτεμβρίου 2013 σχετικά με την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (2013/2823(RSP))

(2016/C 093/28)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη συμφωνία της Libreville (Γκαμπόν) της 11ης Ιανουαρίου 2013 για την επίλυση της πολιτικοστρατιωτικής κρίσης στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (ΚΑΔ), που υπεγράφη υπό τη αιγίδα των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Κεντρικής Αφρικής (ECCAS), στην οποία καθορίζονται οι όροι για τον τερματισμό της κρίσης στην ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ της 14ης Αυγούστου 2013 σχετικά με την κατάσταση στην ΚΑΔ, καθώς και τις εκθέσεις του επικεφαλής του ενοποιημένου γραφείου για την εδραίωση της ειρήνης των Ηνωμένων Εθνών στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (Binuca), του αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα ανθρωπιστικών υποθέσεων και του αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα για τα ανθρώπινα δικαιώματα,

έχοντας υπόψη, το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ αριθ. 2088(2013) της 24ης Ιανουαρίου 2013 και τις δηλώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με την ΚΑΔ, και ζητώντας από το Συμβούλιο Ασφαλείας να στηρίξει τη νέα επιχείρηση που έχουν αναλάβει αφρικανικές χώρες,

έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης της 19ης Ιουλίου 2013, η οποία επιτρέπει την ανάπτυξη επιχείρησης στήριξης της ειρήνης υπό αφρικανική διοίκηση, από την 1η Αυγούστου 2013,

έχοντας υπόψη τις έκτακτες διασκέψεις κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ECCAS που πραγματοποιήθηκαν στην N’Djamena (Τσαντ) στις 21 Δεκεμβρίου 2012, στις 3 Απριλίου 2013 και 18 Απριλίου 2013, και τις αποφάσεις για τη δημιουργία Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου (ΕΜΣ) με νομοθετικές και συντακτικές εξουσίες και την έγκριση οδικού χάρτη για τη διαδικασία μετάβασης στην ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη τη συνεδρίαση της Διεθνούς Ομάδας Επαφής στις 3 Μαΐου 2013 στο Brazzaville (Κονγκό), που επιβεβαίωσε τον οδικό χάρτη για τη μετάβαση και τη δημιουργία ειδικού ταμείου για την παροχή βοήθειας στην ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της 21ης Δεκεμβρίου 2012, και της 1ης και 11ης Ιανουαρίου 2013, της 25ης Μαρτίου 2013, της 21ης Απριλίου 2013 και της 27ης Αυγούστου 2013, της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας σχετικά με την ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη την από 21 Δεκεμβρίου 2012 δήλωση του αρμόδιου για την Ανθρωπιστική Βοήθεια και την Πολιτική Προστασία Ευρωπαίου Επιτρόπου σχετικά με την αναζωπύρωση των συγκρούσεων στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Μικτής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης ΑΚΕ-ΕΕ της 19ης Ιουνίου 2013 σχετικά με την ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη τα ανακοινωθέντα τύπου του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ της 27ης Δεκεμβρίου 2012 και της 4ης και 11ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με την ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη την από 26 Δεκεμβρίου 2012 δήλωση του Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Ban Ki-Moon που καταδικάζει τις επιθέσεις των ανταρτών και καλεί τις αντιμαχόμενες πλευρές να σεβασθούν τις αποφάσεις που έλαβε η Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Κεντρικής Αφρικής (ECCAS) στην N'Djamena στις 21 Δεκεμβρίου 2012 και στις 5 Αυγούστου 2013 με την οποία ζητείται να τερματιστεί η ατιμωρησία για τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΚΑΔ, προβλέποντας ακόμα και την εξέταση της επιβολής κυρώσεων

έχοντας υπόψη τη δήλωση της 16ης Απριλίου 2013 της Ύπατης Επιτρόπου των ΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα κυρίας Navanethem Pillay, στην οποία ζητούσε να τερματιστεί η βία και να αποκατασταθεί το κράτος δικαίου στη χώρα,

έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της 12ης, 19ης, και 31ης Δεκεμβρίου 2012 του προέδρου της Επιτροπής για την Αφρικανική Ένωση, κ. Nkosazana Dlamini-Zuma, σχετικά με την κατάσταση στην ΚΑΔ,

έχοντας υπόψη την αναθεωρημένη συμφωνία του Κοτονού,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με την κατάσταση στην ΚΑΔ (1),

έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέλη της συμμαχίας SELEKA, από την στρατιωτική επικράτησή τους στις 24 Μαρτίου 2013 και την ανάληψη της εξουσίας, έχουν πολλαπλασιάσει τα έκτροπα, τους βιασμούς, τα εγκλήματα, την άσκηση φυσικής βίας, τις κλοπές, τις λεηλασίες και τις άλλες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο στην πρωτεύουσα όσο και στην επαρχία, όντας απολύτως εκτός ελέγχου·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 20 Αυγούστου 2013 σε μια επιχείρηση αφοπλισμού που διενεργούσε η SELEKA στο Boy-Rabé, μια περιοχή στην οποία κυριαρχούν οι υποστηρικτές του πρώην προέδρου François Bozizé, είχε ως αποτέλεσμα τη δολοφονία 11 ατόμων και τον τραυματισμό δεκάδων άλλων, ενώ ακολούθησαν λεηλασίες·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Αυγούστου 2013, περισσότεροι από 5.000 κάτοικοι του Bangui συγκεντρώθηκαν στο κύριο διεθνές αεροδρόμιο της ΚΑΔ προκειμένου να διαφύγουν από τους επιδρομείς πρώην αντάρτες μαχητές και κατέλαβαν τον ασφαλτοστρωμένο διάδρομο για σχεδόν 18 ώρες·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο επανάληψης των εχθροπραξιών εκ μέρους των πρώην ενόπλων δυνάμεων της χώρας που στηρίζουν τον καθαιρεθέντα πρόεδρο François Bozizé και λαμβάνοντας υπόψη την κλιμάκωση των διαθρησκευτικών εντάσεων καθώς και τους κινδύνους που ενέχουν·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 4 Σεπτεμβρίου 2013, ο εισαγγελέας του δικαστηρίου του Bangui ζήτησε να επιβληθεί ποινή δεκαετούς φυλάκισης στους τέσσερις πρώην αντάρτες SELEKA που προσήχθησαν ενώπιον της δικαιοσύνης στην πρώτη δίκη για παραβιάσεις που διεπράχθησαν στην ΚΑΔ·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί θεμελιώδη αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βασικό στοιχείο της Συμφωνίας του Κοτονού·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη άσκηση δικαστικών διώξεων έναντι αυτών που διαπράττουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και εγκλήματα πολέμου, ενισχύει το κλίμα ατιμωρησίας και τη διάπραξη νέων εγκλημάτων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 7 Αυγούστου 2013, η εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) εξέδωσε δεύτερη προειδοποίηση ότι τα εγκλήματα που διαπράττονται εντός της δικαιοδοσίας της ΚΑΔ ενδέχεται να εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του ΔΠΔ και, αν χρειαστεί, η υπηρεσία της θα ασκήσει διώξεις·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βιαιότητες προξενούν νέες μετακινήσεις πληθυσμού, ενώ το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό της Ανθρωπιστικής Βοήθειας εκτιμά ότι το ένα τρίτο του πληθυσμού έχει εγκαταλείψει τις εστίες του και υποφέρει από υποσιτισμό, ότι 1,6 εκατ. άτομα έχουν επείγουσα ανάγκη για βοήθεια, εκ των οποίων 200 000 έχουν ανάγκη υγειονομικής περίθαλψης, 484 000 ζουν σε κατάσταση μεγάλης επισιτιστικής ένδειας, 206 000 άτομα έχουν μετακινηθεί, ενώ 60 000 έχουν βρει καταφύγιο στις γειτονικές χώρες· επιπλέον, 650 000 παιδιά έχουν εγκαταλείψει το σχολείο λόγω της κατάληψης των σχολείων από ένοπλες ομάδες και 3 500 παιδιά έχουν επιστρατευθεί από τις δυνάμεις των ενόπλων ομάδων·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 21 Αυγούστου 2013, οι αρχές του Καμερούν έκλεισαν προσωρινά τα σύνορα με την ΚΑΔ, ισχυριζόμενες ότι αντάρτες της SELEKA επιτέθηκαν στη μεθοριακή πόλη Toktoyo και σκότωσαν ένα καμερουνέζο συνοριοφύλακα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι τα σύνορα άνοιξαν και πάλι, οι οδηγοί φορτηγών διστάζουν να τα διασχίσουν προς την ΚΑΔ λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών ασφάλειας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΚΑΔ αντιμετωπίζει κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις, ότι ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας έχουν λεηλατηθεί και καταστραφεί, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται σοβαρά ο διοικητικός και οικονομικός ιστός της χώρας και να δημιουργείται κοινωνική αναταραχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι και τα νοσοκομεία έχουν σε μεγάλο βαθμό λεηλατηθεί, δημιουργώντας απελπιστική κατάσταση στον τομέα της υγείας στη χώρα·

ΙΒ.

υπενθυμίζοντας ότι η συμφωνία της Libreville εξακολουθεί να αποτελεί τη βάση της ρύθμισης για τη μετάβαση της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την ολοκλήρωση της μεταβατικής δεκαοκτάμηνης περιόδου, πρέπει να διενεργηθούν ελεύθερες, δημοκρατικές, διαφανείς και τακτικές εκλογές, αλλά ο αρχηγός του κράτους, ο πρωθυπουργός, τα μέλη της μεταβατικής κυβέρνησης και τα μέλη του προεδρείου του ΜΕΣ δεν θα μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάσκεψη κορυφής της ECCAS στις 3 Απριλίου 2013 δημιούργησε το ΜΕΣ, και λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 18 Απριλίου 2013 ενέκρινε οδικό χάρτη όσον αφορά τη σύνθεση και λειτουργία του·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Μάιο του 2013 δημιουργήθηκε μια διεθνής ομάδα επαφής για την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία προκειμένου να συντονίσει τις περιφερειακές, σε επίπεδο ηπείρου και διεθνείς δράσεις για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης στα υποτροπιάζοντα προβλήματα της χώρας·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αναλάβει τακτικό πολιτικό διάλογο με την ΚΑΔ, με βάση τη συμφωνία του Κοτονού και αποτελεί τον κυριότερο χορηγό κονδυλίων προς τη χώρα και ότι στις 8 Ιουλίου 2013 αποφάσισε να αυξήσει την επισιτιστική βοήθεια που χορηγεί από 8 σε 20 εκατομμύρια EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω βοήθεια της ΕΕ δεν θα επαρκέσει παρά μόνο αν εμπλακούν και άλλοι διεθνείς εταίροι·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΚΑΔ αντιμετώπιζε επί δεκαετίες αστάθεια και πολιτική αναταραχή, από την εποχή που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1960· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους (ξυλεία, χρυσό, διαμάντια, ουράνιο κλπ.), η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία είναι μόλις 179η επί συνόλου 187 χωρών στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης και, με κάπου το 70 % του πληθυσμού της να διαβιεί κάτω από το όριο της φτώχειας, παραμένει μια από τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο·

1.

καταδικάζει την αντισυνταγματική κατάληψη της εξουσίας από τις ένοπλες δυνάμεις της συμμαχίας SELEKA στις 24 Μαρτίου 2013·

2.

εκφράζει τη βαθειά του ανησυχία για την κατάσταση στην ΚΑΔ, που χαρακτηρίζεται από πλήρη κατάρρευση του νόμου και της τάξης και την απουσία κράτους δικαίου· καταδικάζει την πρόσφατη βία η οποία αποσάθρωσε ακόμη περισσότερο τις βασικότερες υπηρεσίες στη χώρα και επιδείνωσε την ήδη απελπιστική κατάσταση που πλήττει ολόκληρο τον πληθυσμό·

3.

καλεί τις αρχές της ΚΑΔ να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία του άμαχου πληθυσμού, να σταματήσουν την επιστράτευση για την αξιοποίηση παιδιών από ένοπλες ομάδες και να αποκαταστήσει την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη, καθώς και τις βασικές υπηρεσίες ηλεκτροδότησης και υδροδότησης·

4.

καταδικάζει απερίφραστα τις σοβαρές παραβιάσεις του ανθρωπιστικού δικαίου και τις εκτεταμένες παραβιάσεις του δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως από μέλη της SELEKA, όπου συμπεριλαμβάνονται και οι εξωδικαστικές δολοφονίες, οι βίαιες εξαφανίσεις, οι αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, οι βασανισμοί, η σεξουαλική βία και η βία που έχει σχέση με το φύλο, καθώς και η στρατολόγηση παιδιών·

5.

καλεί τις αρχές της ΚΑΔ και όλους τους φορείς να αντιμετωπίσουν τις διαρθρωτικές αιτίες των αλλεπάλληλων κρίσεων της χώρας για να συνεργαστούν για την εφαρμογή της συμφωνίας της Libreville, που καθορίζει τους όρους για τη μετάβαση της χώρας και την επιστροφή στη συνταγματική τάξη, με σκοπό την επίτευξη μακροχρόνιας ειρήνης και δημοκρατικών λύσεων·

6.

απευθύνει έκκληση στους διεθνείς εταίρους να στηρίξουν πλήρως τις κοινές προσπάθειές τους στους τομείς της ασφάλειας, της ανθρωπιστικής βοήθειας, της οικοδόμησης κράτους δικαίου· απευθύνει έκκληση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εξετάσει κατεπειγόντως την αίτηση στήριξης που υπέβαλε η Αφρικανική Ένωση για τη χρηματοδότηση των 3.600 μελών του πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού της ειρηνευτικής δύναμης στην ΚΑΔ·

7.

υποστηρίζει την εν εξελίξει μετάβαση από την Αποστολή για την Παγίωση της Ειρήνης στην ΚΑΔ (Micopax) στην υπό Αφρικανική Διοίκηση Διεθνή Αποστολή Στήριξης της ΚΑΔ (AFISM-CAR), η εντολή της οποίας θα ασκείται υπό την αιγίδα των ΗΕ·

8.

χαιρετίζει την απόφαση των αρχηγών κρατών της ECCAS για την σημαντική αύξηση του μεγέθους της Πολυεθνούς Δύναμης της Κεντρικής Αφρικής (FOMAC) και να εγκρίνει την κατάλληλη εντολή για την αποστολή ώστε να συμβάλει στη διασφάλιση της χώρας· εκφράζει ταυτόχρονα την ανησυχία του για το γεγονός ότι, μολονότι στη χώρα έχει αναπτυχθεί ήδη δύναμη 1 300 ανδρών της ECCAS, αυτή δεν κατέστη δυνατόν να αποτρέψει τη διολίσθηση της χώρας στην ανομία· επισημαίνει ότι η επιδείνωση της κατάστασης στη χώρα μπορεί να οδηγήσει σε περιφερειακή αστάθεια·

9.

ζητεί, οι αυτουργοί παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, πράξεων σεξουαλικής βίας σε βάρος γυναικών και στρατολόγησης παιδιών να καταγγελθούν, να αναγνωρισθούν, να διωχθούν δικαστικά και να τιμωρηθούν βάσει του εθνικού και διεθνούς ποινικού δικαίου· επισημαίνει σε σχέση με αυτό ότι η κατάσταση της ΚΑΔ έχει ήδη παραπεμφθεί στο ΔΠΔ και, με βάση το καταστατικό του Δικαστηρίου, για τις περιπτώσεις γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας ή εγκλημάτων πολέμου δεν υπάρχει περίοδος παραγραφής·

10.

χαιρετίζει την απόφαση της ΚΑΔ να ξεκινήσει πρόγραμμα για τη συλλογή παράνομων όπλων για να αντιμετωπιστεί η βία και η χαμηλή εγκληματικότητα σε ένα χρόνια ασταθές κράτος· καλεί την κυβέρνηση να καταστήσει το εν λόγω μέτρο υποχρεωτικό·

11.

λαμβάνει υπό σημείωση τη σύσταση μικτής εξεταστικής επιτροπής για τις παραβιάσεις που σημειώθηκαν από την ανάληψη της εξουσίας από το SELEKA, και καλεί τα μέρη που συμμετέχουν στη δομή αυτή να συνεργαστούν για την εθνική συμφιλίωση·

12.

θεωρεί επιπλέον αναγκαίο να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες των συγκρούσεων, ιδίως με τη μεταρρύθμιση των ενόπλων δυνάμεων και των δυνάμεων ασφαλείας, την αποστρατιωτικοποίηση, την αποστράτευση και την επανένταξη των πρώην μαχητών, την επιστροφή των προσφύγων, την επιστροφή των εσωτερικά εκτοπισθέντων στις εστίες τους και την εφαρμογή βιώσιμων αναπτυξιακών προγραμμάτων·

13.

επιμένει ότι η επίτευξη συνολικής πολιτικής λύσης, όπου περιλαμβάνεται και η δίκαια κατανομή των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, έχει ζωτική σημασία για την επίλυση της κρίσης και την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή· καλεί τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών να ορίσει πάνελ εμπειρογνωμόνων που θα διενεργήσει έρευνα όσον αφορά την εκμετάλλευση του γεωργικού και ορυκτού πλούτου της χώρας, με σκοπό τη δημιουργία ενός νομικού πλαισίου που θα δώσει δυνατότητα αξιοποίησης των πόρων της χώρας προς όφελος του πληθυσμού της·

14.

χαιρετίζει την εντεινόμενη στήριξη της ΕΕ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στην ΚΑΔ και καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, ως βασικούς δωρητές της χώρας, να ενισχύσουν τον συντονισμό με άλλους δωρητές και διεθνή θεσμικά όργανα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επείγουσες ανθρωπιστικές ανάγκες με επάρκεια και να απαλύνουν την ταλαιπωρία του λαού της χώρας· ζητεί να διοργανωθεί διεθνής συνάντηση για την ΚΑΔ στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο του 2013·

15.

ζητεί να εντατικοποιηθούν οι διεθνείς δράσεις, με τη συναίνεση της ΚΑΔ, για την σύλληψη των μελών της ARS, για να τερματιστούν οι καταστροφές που έχει διαπράξει η εγκληματική αυτή ομάδα·

16.

ζητεί από τις αρχές της χώρας να τηρήσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καταστατικό της Ρώμης του ΔΠΔ στις οποίες έχει προσχωρήσει η χώρα·

17.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής και Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, στα όργανα της Αφρικανικής Ένωσης, στην Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Κεντρικής Αφρικής (ECCAS), στην Μικτή Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΑΚΕ-ΕΕ, και στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0033.