19.2.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 65/102

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής,

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (COM(2008)0229),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 που αφορά την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (COM(2011)0137),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 15 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη τη θέση του της 15ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (1),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2010-2011) (2),

—

έχοντας υπόψη τις ερωτήσεις προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή σχετικά με το αδιέξοδο όσον αφορά την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση στα έγγραφα (O-00049/2013, Ο-00050/2013, O-00051/2013, O-00052/2013, O-00053/2013, O-00054/2013, O-00058/2013 και O-00059/2013),

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση στην οποία προέβη η Επιτροπή στις 21 Μαΐου 2013 για το αδιέξοδο σχετικά με την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια είναι ένα ουσιαστικό εργαλείο που επιτρέπει στους πολίτες να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, ενώ διασφαλίζει και τη λογοδοσία των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων προς τους πολίτες τους, αυξάνοντας έτσι την δέσμευση και την εμπιστοσύνη τους·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας ενίσχυσε περαιτέρω τις υποχρεώσεις διαφάνειας της ΕΕ και κατοχύρωσε την πρόσβαση στα έγγραφα ως θεμελιώδες δικαίωμα·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένως ζητήσει την ενίσχυση της διαφάνειας στη νομοθετική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της διαφάνειας όσον αφορά τις ομάδες εργασίας του Συμβουλίου, της δημοσίευσης των νομικών γνωμοδοτήσεων στις νομοθετικές διαδικασίες, καθώς και της μεγαλύτερης διαφάνειας στους «τριμερείς διαλόγους»·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επίσης εκφράσει τη λύπη του για την έλλειψη διαφάνειας στους οργανισμούς της ΕΕ, στις διεθνείς διαπραγματεύσεις και στον διάλογο της Επιτροπής με τα κράτη μέλη, ιδίως όταν διακυβεύονται τα θεμελιώδη δικαιώματα ή τα συμφέροντα των ευρωπαίων πολιτών (3)·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι αποφάσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή έχουν επηρεάσει ουσιαστικά την κατανόηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομολογία και οι αποφάσεις αυτές, ιδίως σε ό,τι αφορά την επίκληση λόγων μη αναγνώρισης σε μια νομοθετική διαδικασία, όπως στις περιπτώσεις Turco και Access Info, θα πρέπει να αποτυπώνονται στη νομοθεσία·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 εκλαμβάνεται από τους πολίτες της ΕΕ και από την κοινή γνώμη της ΕΕ ως βασικό τμήμα νομοθεσίας, που παρέχει τα εργαλεία για τη δέουσα εποπτεία των δράσεων της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 χρειάζεται να βελτιωθεί περαιτέρω, όπως δείχνουν πολλές υποθέσεις τις οποίες έχει χειριστεί ο Διαμεσολαβητής·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2008 η Επιτροπή πρότεινε μια αναδιατύπωση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, και λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν απέσυρε αυτή την πρόταση μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο ενημέρωσε δεόντως την Επιτροπή σχετικά με την το ότι δεν είναι σκόπιμη η χρήση της διαδικασίας αναδιατύπωσης·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2011 η Επιτροπή προέβη σε συμπληρωματική πρόταση που επεκτείνει μόνον έμμεσα το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 σε όλα τα θεσμικά όργανα, γραφεία, οργανισμούς και υπηρεσίες της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο συγχώνευσε τις διαδικασίες του 2008 και του 2011 σε μια ενιαία διαδικασία·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση στις 15 Δεκεμβρίου 2011 και ότι οι τριμερείς διάλογοι ξεκίνησαν με την Δανική Προεδρία κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν συμφώνησε με τους προταθέντες πιθανούς συμβιβασμούς, γεγονός που αποτελεί τον κύριο λόγο για μια στασιμότητα που διαρκεί πάνω από έναν χρόνο·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προεδρίες της Κύπρου και της Ιρλανδίας δεν μπόρεσαν να ξεμπλοκάρουν την υπόθεση στο Συμβούλιο και να αρχίσουν νέες διαπραγματεύσεις λόγω της αντίστασης της Επιτροπής, κάτι που ενεργοποιεί μια απαίτηση ομοφωνίας επί ορισμένων σημείων στο πλαίσιο του Συμβουλίου·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, δεδομένης της ενίσχυσης των υποχρεώσεων διαφάνειας που περιλαμβάνονται στις συνθήκες μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, οιαδήποτε αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 δεν θα πρέπει να μειώνει το υφιστάμενο επίπεδο διαφάνειας·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια έλλειψη συμφωνίας επί της νέας μορφής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 θα έστελνε λάθος μήνυμα σχετικά με τη φύση της ΕΕ στους πολίτες της, και λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια έλλειψη θα υπονόμευε τη νομιμοποίηση της λήψης αποφάσεων από την ΕΕ, ιδίως υπό το φως των κρίσιμων ευρωεκλογών που πλησιάζουν με ταχύ ρυθμό·

1.

επαναβεβαιώνει με έμφαση τη σημασία του θεμελιώδους δικαιώματος της πρόσβασης σε πληροφορίες και έγγραφα, της διαφάνειας και του ανοικτού χαρακτήρα των θεσμικών οργάνων και των διαδικασιών τους για τη λήψη των αποφάσεων, στοιχεία που αποτελούν πυλώνες της δημοκρατίας και μπορούν να φέρουν τους πολίτες εγγύτερα στην ΕΕ·

2.

καλεί όλα τα θεσμικά όργανα, γραφεία, οργανισμούς και υπηρεσίες της ΕΕ να εφαρμόσουν πλήρως τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001·

3.

θεωρεί ότι η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, και εκφράζει τη λύπη του για το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί· ζητεί από όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εργασθούν από κοινού για την ταχύτερη δυνατή εξεύρεση μιας διεξόδου·

4.

επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του για την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, η οποία θα πρέπει, συνολικά, να δίνει στους πολίτες της ΕΕ ευρύτερη και βελτιωμένη πρόσβαση στα έγγραφα της ΕΕ·

5.

καλεί την Επιτροπή να δεσμευτεί πλήρως, σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο, για την τροποποίηση και προσαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 στη Συνθήκη της Λισαβόνας ή να λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να αρθεί το αδιέξοδο·

6.

καλεί το Συμβούλιο να ξαναρχίσει άμεσα τις συζητήσεις για τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, να εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση και να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις·

7.

επαναβεβαιώνει την προαναφερθείσα θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση, η οποία εγκρίθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2011 (4), ως την εναρκτήρια διαπραγματευτική θέση και εμμένει στην άποψη ότι ένα τροποποιημένο κείμενο, ως απολύτως ελάχιστη προϋπόθεση και σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Συνθήκης, θα πρέπει: να επεκτείνει ρητώς το πεδίο εφαρμογής σε όλα τα θεσμικά όργανα, υπηρεσίες και οργανισμούς της ΕΕ· να ενισχύει τη νομοθετική διαφάνεια, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στις νομοθετικές νομικές γνωμοδοτήσεις, κατά τρόπον ώστε κάθε χρήση παρεκκλίσεων στη νομοθετική διαδικασία να αποτελεί εξαίρεση από τον γενικό κανόνα της νομοθετικής διαφάνειας· να αποσαφηνίζει τη σχέση μεταξύ διαφάνειας και προστασίας των δεδομένων· να περιλαμβάνει τη σύμβαση του Ώρχους· να θεωρεί τον υφιστάμενο ευρύ ορισμό ενός εγγράφου ως ελάχιστη βάση για περαιτέρω ανάπτυξη· να διασφαλίζει την κατάλληλη πρόσβαση στα έγγραφα και στη διαφάνεια που σχετίζονται με διεθνείς διαπραγματεύσεις και συμφωνίες· να προβλέπει την οικονομική διαφάνεια των πόρων της ΕΕ· να μην εισάγει οιεσδήποτε ομαδικές εξαιρέσεις·

8.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.