12.2.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/127


P7_TA(2013)0233

Ρουάντα: η περίπτωση της Victoire Ingabire

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Μαΐου 2013 σχετικά με τη Ρουάντα: η Υπόθεση της Victoire Ingabire (2013/2641(RSP))

(2016/C 055/22)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα που το επικύρωσε και η Ρουάντα το 1975,

έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών (ACHPR),

έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη για τη Δημοκρατία, τις Εκλογές και τη Διακυβέρνηση,

έχοντας υπόψη τα κείμενα του ΟΗΕ και της Αφρικανικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και των Λαών, και ειδικότερα τις βασικές αρχές και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και σε νομική συνδρομή στην Αφρική,

έχοντας υπόψη την από 4 Φεβρουαρίου 2013 απάντηση της ΥΕ/ΑΕ κυρίας Ashton στη γραπτή ερώτηση Ε-010366/2012 σχετικά με την Victoire Ingabire,

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης μεταξύ της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου, που υπεγράφη στο Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000, και ειδικότερα το Παράρτημα VII περί προαγωγής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δημοκρατικών αρχών που είναι θεμελιωμένες στο κράτος δικαίου, της διαφανούς και υπεύθυνης διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων και άλλων τρόπων Σκληρής, Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας του 2013 με τίτλο «Justice in jeopardy: The first instance trial of Victoire Ingabire»(Η Δικαιοσύνη σε κίνδυνο: η πρωτοβάθμια δίκη της Victoire Ingabire),

έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2010, μετά από 16ετή εξορία στην Ολλανδία, η Victoire Ingabire, Πρόεδρος των Unified Democratic Forces (UDF (1)), ενός συνασπισμού των κομμάτων της αντιπολίτευσης της Ρουάντα, επέστρεψε στη Ρουάντα για να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Victoire Ingabire αποκλείστηκε τελικά από τη δυνατότητα υποβολής υποψηφιότητας στις εκλογές και συνελήφθη στις 14 Οκτωβρίου 2010· ότι τις εκλογές κέρδισε με ποσοστό 93 % ο απερχόμενος Πρόεδρος Paul Kagame, ηγέτης του Rwanda Patriotic Front (RPF)· ότι το FDU δεν μπόρεσε να εγγραφεί ως πολιτικό κόμμα πριν από τις εκλογές του 2010· ότι κι άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης υπέστησαν παρόμοια μεταχείριση·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές δραστηριότητες της Ingabire επικεντρώνονταν μεταξύ άλλων στο κράτος δικαίου, στην ελεύθερη σύσταση πολιτικών ενώσεων, στην αυτοδιάθεση των γυναικών στη Ρουάντα·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το RPF συνεχίζει να είναι το κυρίαρχο πολιτικό κόμμα στη Ρουάντα υπό τον Πρόεδρο Paul Kagame, με έλεγχο του δημοσίου βίου στο πλαίσιο ενός μονοκομματικού συστήματος και με παρενοχλήσεις, εκφοβισμούς και φυλακίσεις για οποιονδήποτε επικριτή των Αρχών της Ρουάντα·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 30 Οκτωβρίου 2012 η Victoire Ingabire καταδικάσθηκε σε οκταετή φυλάκιση· ότι κρίθηκε ένοχη για δυο αναδιατυπωμένες κατηγορίες και απαλλάχθηκε για άλλες τέσσερις· ότι κρίθηκε ένοχη για συνωμοσία κατά των αρχών μέσω τρομοκρατίας και ελαχιστοποίησης της γενοκτονίας του 1994 λόγω των εικαζομένων σχέσεών της με τις Democratic Forces for the Liberation of Rwanda (FDLR), μιας ανταρτικής ομάδας Hutu· ότι ο Εισαγγελέας είχε ζητήσει ισόβια κάθειρξη·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 25 Μαρτίου 2013 η Victoire Ingabire πήρε το λόγο στην εκδίκαση της έφεσής της και ζήτησε επανεξέταση των αποδεικτικών στοιχείων·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δίωξη της Victoire Ingabire για «γενοκτονιακή ιδεολογία» και για «διχαστικές ενέργειες» δείχνει την απουσία ανοχής εκ μέρους της Κυβέρνησης της Ρουάντα απέναντι στον πολιτικό πλουραλισμό·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Απρίλιο 2013, κατά την εκδίκαση της έφεσής της ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κι ενώ είχε απαλλαγεί για έξη κατηγορίες που είχε απαγγείλει η εισαγγελική αρχή, καταδικάστηκε βάσει νέων κατηγοριών μη θεμελιωμένων σε νόμιμα τεκμήρια και τα οποία, σύμφωνα με τον Συνήγορό της, δεν παρουσιάσθηκαν κατά τη δίκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυο νέες κατηγορίες περιελάμβαναν άρνηση/αναθεωρητισμό γενοκτονίας και εσχάτη προδοσία·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Μάιο 2013, μετά που κατέθεσαν σε βάρος της Victoire Ingabire στο Δικαστήριο το 2012, τέσσερις μάρτυρες κατηγορίας και ένας συγκατηγορούμενος είπαν στο Ανώτατο Δικαστήριο ότι οι μαρτυρικές τους καταθέσεις είχαν παραποιηθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια έγκυρη οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξέφρασε ανησυχίες για την «παρατεινόμενη κράτησή της σε απομόνωση» και για τη χρήση βασανιστηρίων με σκοπό την απόσπαση ομολογιών·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δίκη, που ξεκίνησε το 2011, θεωρείται από πολλούς παρατηρητές ως πολιτικής φύσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία και η Δικαιοσύνη της Ρουάντα αντιβαίνουν προς τις διεθνείς συμβάσεις στις οποίες η Ρουάντα είναι συμβαλλόμενο μέρος, και ιδιαίτερα τις Διεθνείς Συμβάσεις περί Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων που η Ρουάντα υπέγραψε στις 16 Ιουλίου 1997, και πιο συγκεκριμένα τις σχετικές με την ελευθερία της έκφρασης και των πεποιθήσεων διατάξεις της, ·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από τις 16 Απριλίου 2012 η Victoire Ingabire μποϋκοτάρει τη δίκη της διαμαρτυρόμενη για τους εκφοβισμούς και τις παράνομες μεθόδους ανάκρισης που υφίστανται κάποιοι συγκατηγορούμενοί της, πρώην μέλη των Democratic Forces for the Liberation of Rwanda (FLDR), ήτοι ο Αντισυνταγματάρχης Tharcisse Nditurende, ο Αντισυνταγματάρχης Noël Habiyaremye, ο Λοχαγός Jean Marie Vianney Karuta και ο Ταγματάρχης Vital Uwumuremyi, καθώς και για την απόφαση του Δικαστηρίου να συντομεύσει την ακρόαση ενός μάρτυρος κατηγορίας, του Michel Habimana, που κατηγορεί τις Αρχές της Ρουάντα για κατασκευασμένα αποδεικτικά στοιχεία σε βάρος του· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανωτέρω δεν έχουν επιβεβαιωθεί από τις Αρχές της Ρουάντα·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Bernard Ntaganda, ιδρυτής του κόμμματος PS-Imberakuri, καταδικάστηκε σε 4ετή φυλάκιση με την κατηγορία της απειλής για την εθνική ασφάλεια, των «διχαστικών» ενεργειών και της απόπειρας οργάνωσης διαδηλώσεων χωρίς άδεια·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 13 Σεπτεμβρίου 2012, η Victoire Ingabire, μαζί με δυο άλλες πολιτικές προσωπικότητες της Ρουάντα, τους Bernard Ntaganda και Deogratias Mushyayidi — που βρίσκονται φυλακισμένοι στο Kigali- προτάθηκε για το Βραβείο Ζαχάρωφ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ελευθερία της σκέψης·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρουάντα έχει υπογράψει τη Συμφωνία του Κοτονού βάσει της οποίας ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί βασικό στοιχείο της συνεργασίας ΕΕ-ΑΚΕ·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων περιλαμβάνει τον πολιτικό πλουραλισμό, την ελευθερία της έκφρασης και συνεταιρίζεσθαι που προς το παρόν υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στη Ρουάντα, με αποτέλεσμα να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο για τα κόμματα της αντιπολίτευσης να λειτουργήσουν και για τους δημοσιογράφους να εκφράσουν επικριτικές απόψεις·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγίωση της δημοκρατίας, όπου συμπεριλαμβάνεται η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και η συμμετοχή των κομμάτων της αντιπολίτευσης, έχει ζωτική σημασία, ιδίως εν όψει των βουλευτικών εκλογών του 2013 και των προεδρικών εκλογών του 2017·

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι η γενοκτονία και ο εμφύλιος πόλεμος του 1994 στη Ρουάντα συνεχίζουν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη σταθερότητα της περιοχής·

1.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το ότι η πρωτοβάθμια δίκη της Victoire Ingabire, που δεν πληρούσε τις διεθνείς προδιαγραφές, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός της στο τεκμήριο της αθωότητας, και που στηρίχθηκε σε κατασκευασμένα αποδεικτικά στοιχεία και σε μαρτυρίες συγκατηγορουμένων της που ήταν υπό στρατιωτική κράτηση στο Στρατόπεδο Camp Kami, όπου υποστηρίζεται ότι χρησιμοποιήθηκαν βασανιστήρια για την απόσπαση ομολογιών·

2.

καταδικάζει έντονα την πολιτική σκοπιμότητα της δίκης, τη δίωξη πολιτικών αντιφρονούντων και την προεξόφληση του αποτελέσματος της δίκης· καλεί τη Δικαιοσύνη της Ρουάντα να εξασφαλίσει στην κ. Victoire Ingabire μια ταχεία και δίκαιη έφεση και να σεβασθεί τις προδιαγραφές του δικαίου της Ρουάντα και του διεθνούς δικαίου·

3.

ζητεί να γίνει σεβαστή η αρχή της ισότητας χάρη σε μέτρα που θα εξασφαλίσουν ότι θα έχουν και οι δυο πλευρές — εισαγγελική αρχή και υπεράσπιση — τα ίδια δικονομικά μέσα και τις ίδιες δυνατότητες παρουσίασης αποδεικτικών στοιχείων διαθέσιμων κατά τη δίκη και τις ίδιες δυνατότητες υπεράσπισης των θέσεών τους· ζητεί μια καλύτερη εξέταση των στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των μέσων που θα διασφαλίζουν ότι δεν αποσπάσθηκαν με βασανιστήρια·

4.

καλεί την ΕΕ να στείλει παρατηρητές να παρακολουθήσουν την εκδίκαση της έφεσης της Victoire Ingabire·

5.

τονίζει το σεβασμό του για την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος της Ρουάντα, όμως θυμίζει στις Αρχές ότι η ΕΕ έχει εκφράσει ανησυχίες για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου που έχει με τη Ρουάντα βάσει του άρθρου 8 της Συμφωνίας του Κοτονού·

6.

υπενθυμίζει ότι η ελευθερία του συνέρχεσθαι, του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης αποτελούν βασικά στοιχεία οποιασδήποτε δημοκρατίας και εκτιμά πως στη Ρουάντα οι βασικές αυτές αρχές υπόκεινται σε σοβαρούς περιορισμούς·

7.

καταδικάζει κάθε μορφή καταστολής, εκφοβισμού και κράτησης πολιτικών ακτιβιστών, δημοσιογράφων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί τις Αρχές της Ρουάντα να ελευθερώσουν αμέσως όσα άτομα και άλλους ακτιβιστές είναι υπό κράτηση ή έχουν καταδικασθεί για τον απλό λόγο ότι άσκησαν τα δικαιώματά τους της ελευθερίας της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και της ειρηνικής συνάθροισης· καλεί επ’ αυτού τις Αρχές της Ρουάντα να αναπροσαρμόσουν την εθνική τους νομοθεσία ώστε αυτή να εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης·

8.

καλεί την Κυβέρνηση της Ρουάντα να συμμορφωθεί προς το διεθνές δίκαιο και να σεβαστεί την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Διεθνές Σύμφωνο Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων του 1966 και τον Αφρικανικό Χάρτη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών·

9.

υπενθυμίζει ότι οι δηλώσεις που αποσπώνται με βασανιστήρια ή άλλες μορφές κακομεταχείρισης δεν γίνονται αποδεκτές σε καμία δίκη·

10.

καλεί τις δικαστικές αρχές της Ρουάντα να διερευνήσουν αποτελεσματικά τις καταγγελίες περί βασανιστηρίων και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προσάγουν στη Δικαιοσύνη τους αυτουργούς αυτών των παραβιάσεων, δεδομένου ότι δεν μπορεί να γίνει ανεκτή η ατιμωρησία·

11.

εκφράζει την ανησυχία του που 19 χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας από το RPF και δυο χρόνια μετά την επανεκλογή του Προέδρου Kagame, η Ρουάντα ακόμη δεν διαθέτει κανένα ενεργό αντιπολιτευόμενο κόμμα·

12.

καλεί τις Αρχές της Ρουάντα να μεριμνήσουν για το διαχωρισμό της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας, και ιδιαίτερα για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, και να προαγάγουν τη συμμετοχή των κομμάτων της αντιπολίτευσης, σε ένα κλίμα αμοιβαίου σεβασμού και συμμετοχικού διαλόγου στο πλαίσιο του εκδημοκρατισμού·

13.

εκτιμά πως ο Νόμος του 2008 περί γενοκτονικής ιδεολογίας που χρησιμοποιήθηκε για να κατηγορηθεί η Victoire Ingabire χρησίμευσε ως πολιτικό εργαλείο για να επιβληθεί σιωπή στους επικριτές της κυβέρνησης·

14.

ζητεί από την κυβέρνηση της Ρουάντα να αναθεωρήσει το Νόμο περί «γενοκτονικής ιδεολογίας» ώστε να ευθυγραμμιστεί με τις υποχρεώσεις που η Ρουάντα έχει δυνάμει του διεθνούς δικαίου, και να τροποποιήσει το Νόμο περί κολασμού των εγκλημάτων της άσκησης διακρίσεων και διχαστικών ενεργειών, ώστε αυτός να ευθυγραμμιστεί με τις υποχρεώσεις της Ρουάντα που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο το σχετικό με τα ανθρώπινα δικαιώματα·

15.

τονίζει ότι η ποινική δίκη της Victoire Ingabire, μια εκ των πλέον μακροχρόνιων στην ιστορία της Ρουάντα, είναι σημαντική και από πολιτική και από νομική άποψη, ως μια δοκιμή της ικανότητας της Δικαιοσύνης της Ρουάντα να διεκπεραιώνει με δίκαιο και ανεξάρτητο τρόπο τις υψηλού επιπέδου πολιτικές υποθέσεις·

16.

υπενθυμίζει στις Αρχές της Ρουάντα ότι η δημοκρατία θεμελιώνεται στην πλουραλιστική διακυβέρνηση, στην ενεργό αντιπολίτευση, στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων της έκφρασης και του συνέρχεσθαι· καλεί επ’αυτού τη Ρουάντα να ευθυγραμμιστεί με αυτά τα πρότυπα και να βελτιώσει τις επιδόσεις της στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

17.

τονίζει ότι οι διεθνείς αναπτυξιακές πρωτοβουλίες για τη Ρουάντα θα πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο κράτος δικαίου και στη διαφανή και υπεύθυνη διακυβέρνηση· καλεί την ΕΕ να ασκήσει, σε συνεργασία με τους άλλους διεθνείς δωρητές, συνεχή πίεση, ώστε να προωθηθούν στη Ρουάντα οι μεταρρυθμίσεις σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

18.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στα θεσμικά όργανα της Αφρικανικής Ένωσης, στην Κοινότητα Ανατολικής Αφρικής, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στους συνηγόρους της Victoire Ingabire, και στον Πρόεδρο της Ρουάντα.


(1)  Γαλλικά: Forces Democratiques Unifiées (FDU-Inkingi).