29.1.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 36/145


P7_TA(2013)0100

Η κατάσταση στο Μπαγκλαντές

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την κατάσταση στο Μπανγκλαντές (2013/2561(RSP))

(2016/C 036/23)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για το Μπανγκλαντές, και ειδικότερα εκείνα της 17 Ιανουαρίου 2013 (1), 6 Σεπτεμβρίου 2007 (2), και 10 Ιουλίου 2008 (3),

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Συνεργασίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Κοινότητας και Λαϊκής Δημοκρατίας του Μπανγκλαντές για την εταιρική σχέση και την ανάπτυξη (4),

έχοντας υπόψη το Νόμο περί (δικαστηρίων) Εκδίκασης Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου που το Κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές ψήφισε το 1973 «με σκοπό τη σύλληψη, δίωξη και τιμωρία προσώπων για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου, και άλλα εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου»,

έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του εκπροσώπου της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας κυρίας Catherine Ashton στις μεν 22 Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τη θανατική καταδίκη που εξέδωσε το Δικαστήριο Διεθνών Εγκλημάτων του Μπανγκλαντές, στις δε 2 Μαρτίου 2013 σχετικά με τη βία στο Μπανγκλαντές,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της 7 Φεβρουαρίου 2013 του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για τις Εξωδικαστικές, τις Συνοπτικές ή τις Αυθαίρετες Εκτελέσεις και του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την Ανεξαρτησία των Δικαστών και των Δικηγόρων,

έχοντας υπόψη τις βασικές αρχές του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη Διακήρυξη της Βιέννης του 1993 και το Πρόγραμμα Δράσης της Παγκόσμιας Διάσκεψης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη Δήλωση της Κοπεγχάγης του 1995 για την Κοινωνική Ανάπτυξη και το σχετικό Πρόγραμμα Δράσης,

έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα,

έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει καλές, μακροχρόνιες σχέσεις με το Μπανγκλαντές, μεταξύ άλλων και μέσω της Συμφωνίας Συνεργασίας για την Εταιρική Σχέση και την Ανάπτυξη·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εκπληρώνοντας μια βασική προεκλογική υπόσχεση, η Κυβέρνηση του Συνασπισμού Awami, υπό την ηγεσία του Sheik Hasina, δημιούργησε ένα Δικαστήριο Εγκλημάτων Πολέμου για τις σφαγές που διαπράχθηκαν κατά τον 9μηνο αποσχιστικό πόλεμο του 1971 μεταξύ του τότε Ανατολικού και του τότε Δυτικού Πακιστάν, κατά τον οποίο σκοτώθηκαν 300 000 έως 3 000 000 άτομα και βιάσθηκαν κάπου 200 000 γυναίκες·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τραυματική εμπειρία μιας από τις σοβαρότερες περιπτώσεις μαζικών σκοτωμών στην Ιστορία ακόμη σκιάζει τις ζωές πολλών Μπανγκλαντεσιανών, σαράντα χρόνια μετά, στον πόνο των οποίων οι δίκες του δικαστηρίου αυτού αποσκοπούν να προσφέρουν μια σπουδαία στιγμή αναγνώρισης και αποζημίωσης·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 21 Ιανουαρίου 2013 το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) εξέδωσε την απόφασή του κατά του Abdul Kalam Azad για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας διαπραχθέντα κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1971 και τον καταδίκασε ερήμην στην ποινή του θανάτου·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 5 Φεβρουαρίου 2013 το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) καταδίκασε τον Abdul Qader Mollah σε ισόβια κάθειρξη, πράγμα που πυροδότησε συναισθηματικά μεν φορτισμένες αλλά ευρέως ειρηνικές διαδηλώσεις νέων κυρίως ανθρώπων που ξεκίνησαν στη διασταύρωση Shabagh στην πόλη της Ντάκα· ότι το λεγόμενο «Κίνημα Shabagh» ζητεί την εκτέλεση της θανατικής ποινής και τη δημιουργία μιας κοινωνίας και μιας πολιτικής ζωής που θα είναι απαλλαγμένες από τον θρησκευτικό εξτρεμισμό·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στον απόηχο των διαδηλώσεων η Κυβέρνηση τροποποίησε το Νόμο του 1973 για το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) και εισήγαγε διάταξη που επιτρέπει στον ενάγοντα να εφεσιβάλλει την απόφαση του εν λόγω Δικαστηρίου· ότι κατά συνέπεια η απόφαση του εν λόγω Δικαστηρίου για τον Abdul Qader Mollah μπορεί να ανατραπεί προς την κατεύθυνση της επιβολής της θανατικής ποινής αντί της ισοβίου κάθειρξης· ότι αυτή η μορφή αναδρομικής νομοθεσίας παραβιάζει τα πρότυπα δίκαιης δίκης, υποσκάπτει τη νομιμότητα του έργου του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου και παραβιάζει την απαγόρευση της διπλής εκδίκασης («ου δις δικάζειν») που προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και επίσης ορίζεται στο άρθρο 14 (7) του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, στο οποίο το Μπανγκλαντές είναι συμβαλλόμενο μέρος·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφοροι ηγέτες του κυβερνώντος Συνασπισμού Awami, μεταξύ των οποίων και ο Υπουργός Εσωτερικών, υποστήριξαν τα αιτήματα του «Κινήματος Shabagh», προτείνοντας να τεθεί εκτός νόμου το κόμμα Jamaat-e-Islami και να κλείσουν οι δημοσιογραφικές πηγές που συνδέονται με αυτό·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Φεβρουαρίου 2013 το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου ανακοίνωσε την απόφασή του να καταδικάσει τον Delwar Hossain Sayeedi, Αντιπρόεδρο του κόμματος Jamaat-e-Islami, στη θανατική ποινή, μεταξύ άλλων και με την κατηγορία της άσκησης διωγμού σε βάρος της Ινδουιστικής μειονότητας·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η τελευταία καταδίκη συνοδεύτηκε από μια επιδείνωση της κατάστασης λόγω των βίαιων διαμαρτυριών των οπαδών του κόμματος Jamaat-e-Islami και όπου είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 60 και πλέον ατόμων· ότι σύμφωνα με πληροφορίες από ΜΚΟ η αστυνομία απάντησε στις επιθέσεις των μελών και οπαδών του Jamaat-e-Islami, χρησιμοποιώντας ακόμη και κανονικά πυρομαχικά·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αναφορές για πρόσφατες επιθέσεις ακτιβιστών του Jamaat-e-Islami καθώς και κάποιων οπαδών του BNP εναντίον 40 και πλέον ινδουιστικών ναών, σπιτιών και μαγαζιών σε όλο το Μπανγκλαντές, με αποτέλεσμα να μείνουν άστεγοι εκατοντάδες άνθρωποι· ότι η Ινδουιστική μειονότητα του Μπανγκλαντές και οι άλλες μειονότητες (όπως οι Ahmadiyya) βίωσαν επανειλημμένα περιόδους βιαιοπραγιών και διωγμών, ιδίως κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1971, καθώς και μετά τις εκλογές του 2001, και εξ αιτίας αυτού κάπου 900 000 Ινδουιστές εγκατέλειψαν το Μπανγκλαντές μεταξύ των ετών 2001 και 2011·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι υπό εξέλιξη κι άλλες δίκες για άλλες υποθέσεις στο Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου κι ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να θεωρηθούν οι κατηγορούμενοι ένοχοι και να καταδικαστούν σε θάνατο·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τις Εξωδικαστικές, τις Συνοπτικές ή τις Αυθαίρετες Εκτελέσεις και ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την Ανεξαρτησία των Δικαστών και των Δικηγόρων, όπως και διάφορες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξέφρασαν ανησυχίες για τις καταγγελλόμενες ανεπάρκειες του εν λόγω Δικαστηρίου από άποψη δίκαιης δίκης και σωστής δικονομίας, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της δίκης που έγινε ερήμην·

1.

ανησυχεί βαθιά από τη πρόσφατη έκρηξη βίας στο Μπανγκλαντές μετά τις αποφάσεις του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου και εκφράζει την θλίψη του για τα πρόσφατα θύματα·

2.

εκφράζει τα συλλυπητήριά του στους συγγενείς και φίλους των νεκρών και των τραυματιών αυτών των βιαιοπραγιών·

3.

αναγνωρίζει την ανάγκη για συμφιλίωση, δικαιοσύνη και λογοδοσία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τον πόλεμο ανεξαρτησίας του 1971· τονίζει το σημαντικό ρόλο του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου σε αυτό το θέμα·

4.

επαναλαμβάνει την έντονη αντίθεσή του στη χρήση της θανατικής ποινής ανεξάρτητα από την περίπτωση και τις περιστάσεις·

5.

καλεί τις Μπανγκλαντεσιανές Αρχές να μετατρέψουν όλες τις θανατικές ποινές και να στηριχθούν στο θετικό προηγούμενο της μη εκτέλεσης θανατικών ποινών κατά το 2012 και να θεσπίσουν ένα επίσημο μορατόριο στις εκτελέσεις, σαν ένα πρώτο βήμα προς την κατάργηση της θανατικής ποινής·

6.

θεωρεί λυπηρές τις αναφορές περί παρατυπιών στη λειτουργία του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου, όπως και τις καταγγελίες περί εκφοβισμών, παρενοχλήσεων και εξαφανίσεων μαρτύρων, καθώς και τα αποδεικτικά στοιχεία για απαγορευμένη συνεργασία μεταξύ δικαστών, εισαγγελέων και κυβέρνησης, και τονίζει ειδικότερα ότι οι αρχές που είναι αρμόδιες για την επιβολή του νόμου θα πρέπει να λάβουν ενισχυμένα μέτρα για την αποτελεσματική προστασία των μαρτύρων·

7.

καλεί την Μπανγκλαντεσιανή Κυβέρνηση να μεριμνήσει ώστε το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου να τηρεί αυστηρά τα εθνικά και διεθνή δικαστικά πρότυπα· τονίζει επ' αυτού την ανάγκη εγγυήσεων για ελεύθερες, δίκαιες και διαφανείς δίκες και για το δικαίωμα των θυμάτων για προστασία, αλήθεια, δικαιοσύνη και επανόρθωση·

8.

καλεί την Μπανγκλαντεσιανή Κυβέρνηση να διπλασιάσει τις προσπάθειες για να επιβάλει το κράτος δικαίου και την τάξη· υπενθυμίζει την υποχρέωση της Κυβέρνησης του Μπανγκλαντές να σέβεται τις διεθνείς της δεσμεύσεις στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

9.

καταδικάζει απερίφραστα τις βιαιότητες των οπαδών του Jamaat-e-Islami και των συνεργαζόμενων με αυτό κομμάτων κατά των λειτουργών του Νόμου και κατά των υποστηρικτών των αποφάσεων του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) καθώς και κατά των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων· ακόμη καταδικάζει έντονα κάθε τυφλή πράξη βίας στρεφόμενη κατά απλών πολιτών·

10.

εκφράζει τις ανησυχίες του για τον υψηλό αριθμό θυμάτων· καλεί την Κυβέρνηση να δώσει εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας να τηρούν αυστηρά την υποχρέωσή τους να επιδεικνύουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση και να αποφεύγουν την άσκηση θανατηφόρας βίας καθώς και να διερευνήσει εις βάθος τις περιστάσεις του θανάτου όσων σκοτώθηκαν κατά τις διαδηλώσεις·

11.

καλεί τις Μπανγκλαντεσιανές Αρχές να μεριμνήσουν ώστε όλες οι καταγγελίες περί βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης να διερευνηθούν αμερόληπτα και όσοι βρεθούν ένοχοι να παραπεμφθούν στη δικαιοσύνη·

12.

καλεί όλους τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας να αποκλιμακώσουν την πολιτική ένταση ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω βιαιότητες και να καλέσουν τους οπαδούς τους να μη συμμετέχουν σε καμία πράξη βίας· καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα του Μπανγκλαντές να ξεκινήσουν διάλογο μεταξύ τους·

13.

καλεί τον Τύπο να αποφύγει την υποκίνηση σε βίαιες αντιπαραθέσεις· καλεί την Κυβέρνηση να μεριμνήσει ώστε οι δημοσιογράφοι και οι συντάκτες να μπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους ειρηνικά χωρίς παρενοχλήσεις, εκφοβισμούς, συλλήψεις ή βασανιστήρια·

14.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής και Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στις Κυβερνήσεις και τα Κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, στο Συμβούλιο του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και στην Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές.


(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0027.

(2)  EE C 187 E της 24.7.2008, σ. 240.

(3)  ΕΕ C 294 E της 3.12.2009, σ. 77.

(4)  ΕΕ L 118 της 27.4.2001, σ. 48.