ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ετήσια έκθεση 2013 σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική και την πολιτική εξωτερικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την εφαρμογή τους το 2012

Οικοδομώντας το μέλλον του κόσμου με υπευθυνότητα και αλληλεγγύη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 2011 για τη συμβολή της στην προαγωγή της ειρήνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη. Πολύ ορθά, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (η Επιτροπή), José Manuel Barroso, στην ομιλία που εκφώνησε στην τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ, συνέδεσε το επίτευγμα αυτό με την αλληλεγγύη και την υπευθυνότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. «Ως μια ήπειρος που βίωσε μια ολοσχερή καταστροφή, αλλά κατόρθωσε να γίνει μια από τις ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη, με τα πιο προοδευτικά κοινωνικά συστήματα, και ως ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας του κόσμου, έχουμε ιδιαίτερη ευθύνη έναντι εκατομμυρίων ανθρώπων που χρήζουν βοήθειας».

Ως εκ τούτου, η Ευρώπη αποτελεί τον πυρήνα των παγκόσμιων προσπαθειών για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων μέσω της ανάπτυξης. Η ΕΕ στο σύνολό της παραμένει ο μεγαλύτερος χορηγός επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας παγκοσμίως, καθώς το 2012 διέθεσε συνολικά 55,2 δισεκατομμύρια ευρώ[1]. Το 2012 ήταν επίσης το πρώτο έτος εφαρμογής του προγράμματος δράσης για αλλαγή[2], αυξάνοντας τη συμβολή της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ στη μείωση της φτώχειας. Παράλληλα, συνεχίσθηκαν οι προετοιμασίες για ένα παγκόσμιο πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015, με την ΕΕ να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο. Η ΕΕ χορήγησε επίσης άμεση και καθοριστική βοήθεια για την αντιμετώπιση κρίσεων και ασταθών καταστάσεων, όπως είναι η ξηρασία στο Σαχέλ και οι συγκρούσεις στη Συρία και το Μάλι.

Εφαρμογή του προγράμματος δράσης για αλλαγή

Το πρόγραμμα δράσης για αλλαγή, το οποίο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 14 Μαΐου 2012, περιλαμβάνει μια πιο στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας, αποσκοπώντας στην περαιτέρω αύξηση του αντίκτυπου της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ[3]. Προς τον σκοπό αυτό, προτείνει σειρά βασικών αλλαγών στον τρόπο παροχής της βοήθειας της ΕΕ. Προτείνεται, μεταξύ άλλων, μια διαφοροποιημένη προσέγγιση ούτως ώστε η χορηγούμενη βοήθεια να κατευθύνεται εκεί όπου απαιτείται περισσότερο και να μπορεί να έχει τον μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας· συγκέντρωση σε τρεις τομείς κατ΄ ανώτατο όριο ανά χώρα· σαφέστερη εστίαση στη χρηστή διακυβέρνηση, τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς· μεγαλύτερη χρήση των καινοτόμων χρηματοδοτικών μηχανισμών· βελτίωση της συνοχής των πολιτικών και αύξηση του συντονισμού και κοινές δράσεις με τα κράτη μέλη.

Το πρόγραμμα δράσης για αλλαγή βρίσκεται επί του παρόντος στο στάδιο της εφαρμογής. Κατά τη διάρκεια του 2012 εκδόθηκαν διάφορες ανακοινώσεις που επικεντρώνονταν σε συγκεκριμένες πτυχές όπως «Η κοινωνική προστασία στην πολιτική αναπτυξιακής συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης»[4], «Οι ρίζες της δημοκρατίας και της διατηρήσιμης ανάπτυξης: συνεργασία της Ευρώπης με την κοινωνία των πολιτών στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων»[5] και «Η προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την ανθεκτικότητα: διδάγματα από επισιτιστικές κρίσεις»[6]. Οι ευρωπαϊκές ημέρες ανάπτυξης –ετήσια εκδήλωση σχετικά με παγκόσμια ζητήματα και την αναπτυξιακή συνεργασία– εστίασαν στο κεντρικό θέμα του προγράμματος για αλλαγή: τη βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς για ανθρώπινη ανάπτυξη.

Το 2012 η Επιτροπή εφάρμοσε σε μεγαλύτερο βαθμό τη μεικτή χρηματοδότηση, στο πλαίσιο της οποίας χρησιμοποιούνται από κοινού επιχορηγήσεις και άλλου είδους πόροι, όπως δάνεια και ίδια κεφάλαια, για τη δημιουργία του κατάλληλου μίγματος χρηματοδότησης για συγκεκριμένα έργα. Η ΕΕ θέσπισε τρεις νέους μηχανισμούς μεικτής χρηματοδότησης για την Ασία, την Καραϊβική και τον Ειρηνικό. Ως αποτέλεσμα, η παροχή από την ΕΕ επιχορηγήσεων άνω των 400 εκατομμύριων ευρώ κατέστησε εφικτή την πραγματοποίηση επενδυτικών έργων στις δικαιούχους χώρες, με συνολικό όγκο έργων που προσεγγίζει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η Επιτροπή ξεκίνησε επίσης τη διαδικασία για τον καθορισμό ενός συνολικού πλαισίου για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα αποτελέσματα και τη μεταρρύθμιση των συστημάτων παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων όσον αφορά την υλοποίηση των έργων και των προγραμμάτων. Το 2012 ο κοινός προγραμματισμός της ΕΕ και των κρατών μελών επεκτάθηκε σε έξι χώρες: Αιθιοπία, Γκάνα, Γουατεμάλα, Λάος, Μάλι και Ρουάντα. Ο κοινός προγραμματισμός στην Αϊτή και το Νότιο Σουδάν είχε ήδη δρομολογηθεί στο πλαίσιο προηγούμενης διαδικασίας με σκοπό τη βελτίωση των αποτελεσμάτων και του αντίκτυπου της βοήθειας. Δρομολογήθηκε επίσης διαδικασία για την επέκταση του κοινού προγραμματισμού μέσω της αξιολόγησης της σκοπιμότητάς του σε περισσότερες από 40 νέες χώρες.

Επισιτιστική ασφάλεια και διατροφή

Το 2012, υπήρχαν 870 εκατομμύρια υποσιτιζόμενων ανθρώπων. Στην ανακοίνωση για την ανθεκτικότητα, η οποία εκδόθηκε τον Οκτώβριο, παρατίθενται δέκα μέτρα κρίσιμης σημασίας για την αύξηση της ανθεκτικότητας των πλέον ευάλωτων ανθρώπων παγκοσμίως. Στα μέτρα συμπεριλαμβάνονται εθνικές στρατηγικές ανθεκτικότητας, σχέδια πρόληψης/διαχείρισης καταστροφών, αποτελεσματικά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σε χώρες εκτεθειμένες σε καταστροφές, καθώς και καινοτόμες προσεγγίσεις όσον αφορά τη διαχείριση των κινδύνων. Η πολιτική βασίζεται στα ενθαρρυντικά αποτελέσματα των πρωτοβουλιών της ΕΕ για ενίσχυση της ανθεκτικότητας στο Σαχέλ και στο Κέρας της Αφρικής: η παγκόσμια συμμαχία για την πρωτοβουλία της ανθεκτικότητας  (Alliance Globale pour l'Initiative Résilience (AGIR-Σαχέλ)) και η πρωτοβουλία για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στο Κέρας της Αφρικής (Supporting HoA Resilience-SHARE). Αμφότερες οι πρωτοβουλίες έχουν ως στόχο να σπάσουν τον φαύλο κύκλο της ξηρασίας, της πείνας και της φτώχειας μέσω του συνεχούς συντονισμού της ανθρωπιστικής και της αναπτυξιακής βοήθειας.

Σε διάστημα τριών ετών η επισιτιστική διευκόλυνση της ΕΕ, ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, βελτίωσε τις συνθήκες ζωής περισσότερων από 59 εκατομμύρια ανθρώπων σε 49 χώρες και χορήγησε έμμεση βοήθεια σε άλλα 93 περίπου εκατομμύρια ανθρώπους. Δύο προγράμματα που διευκόλυναν την επίτευξη αυτής της προόδου είναι ένα πρόγραμμα εμβολιασμού του ζωικού κεφαλαίου, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τον εμβολιασμό περισσότερων από 44,6 εκατομμυρίων ζώων βοσκής και ένα πρόγραμμα κατάρτισης 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων σχετικά με τη γεωργική παραγωγή.

Η διατροφή διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην αναπτυξιακή πολιτική. Το 2012 η ΕΕ δεσμεύθηκε να παράσχει βοήθεια τουλάχιστον 7 εκατομμυρίων έως το 2025 στις χώρες εταίρους για τη μείωση του αριθμού των παιδιών με καθυστερημένη ανάπτυξη. Για το λόγο αυτό, χορηγήθηκαν από το θεματικό πρόγραμμα της ΕΕ για την επισιτιστική ασφάλεια 5 εκατομμύρια ευρώ μέσω της γραμματείας του κινήματος «Scaling Up Nutrition» (SUN) προκειμένου να στηριχθούν οι εθνικές προσπάθειες και να διασφαλιστεί ότι θα παρέχεται επαρκής τροφή στις μητέρες από την αρχή της εγκυμοσύνης μέχρι να γίνει δύο χρονών το παιδί. Τριάντα τρεις αναπτυσσόμενες χώρες, στις οποίες βρίσκονται 59 από τα 165 εκατομμύρια των παιδιών με καθυστερημένη ανάπτυξη, έγιναν μέλη του SUN έως το τέλος του 2012. Η ΕΕ διαδραμάτισε επίσης ενεργό ρόλο στη σύνοδο κορυφής των G8 τον Μάιο, όπου εγκαινιάσθηκε η «Νέα συμμαχία για τη βελτίωση της επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας»[7]. Το φθινόπωρο του 2012 ξεκίνησαν επίσης οι προετοιμασίες για την έκδοση ανακοίνωσης σχετικά με την βελτίωση της διατροφής μητέρας και παιδιού, η οποία προγραμματίζεται για τον Μάρτιο του 2013.

Κοινωνική προστασία

Πολύ συχνά, τα πλέον ευάλωτα μέλη της κοινωνίας μένουν εκτός της πλουτοπαραγωγικής διαδικασίας. Μόνο το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση σε επαρκή κοινωνική προστασία, η έλλειψη της οποίας αποτελεί εμπόδιο στη μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ανάπτυξη. Τον Αύγουστο η Επιτροπή εξέδωσε την ανακοίνωση σχετικά με την κοινωνική προστασία, όπου αναλύει τους τρόπους με τους οποίους η αναπτυξιακή συνεργασία μπορεί να ενισχύσει τις πολιτικές και τα συστήματα κοινωνικής προστασίας. Περιλαμβάνει προτάσεις για την παροχή βοήθειας στις χώρες εταίρους, κυρίως μέσα στα όρια κοινωνικής προστασίας, προκειμένου να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν μέτρα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη βελτίωση των ευκαιριών απασχόλησης και για να χρησιμοποιούν τη βοήθεια της ΕΕ για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της κοινωνικής ανασφάλειας. Οι προτάσεις –που ευθυγραμμίζονται με τις προτάσεις του προγράμματος δράσης για αλλαγή σχετικά με μια πιο σφαιρική προσέγγιση για την ανθρώπινη ανάπτυξη– κατατέθηκαν έπειτα από ευρεία δημόσια διαβούλευση και θα συζητηθούν από τους υπουργούς ανάπτυξης της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2013. Η ΕΕ έχει επίσης εκφράσει την υποστήριξή της για την έννοια των εθνικά καθορισμένων κατώτατων ορίων κοινωνικής προστασίας, έχει συμβάλει στην έγκρισή της από την ομάδα G20 και στην έγκριση της σύστασης για τα κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη Εργασίας το 2012.

Στήριξη των χωρών που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο

Στην κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για την επίτευξη βιώσιμων αλλαγών σε μεταβατικές κοινωνίες»[8], η οποία εκδόθηκε τον Οκτώβριο, εξετάζονται οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να συνδράμει η ΕΕ τις χώρες που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο για την επίτευξη βιώσιμου μετασχηματισμού. Βασίζεται στην πείρα που έχει αποκτήσει η ΕΕ από τις δικές της διαδικασίες διεύρυνσης, από την πολιτική γειτονίας και την αναπτυξιακή συνεργασία, καθώς και από την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) και την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ). Στην κοινή ανακοίνωση ορίζεται μια σειρά συγκεκριμένων μέτρων για τη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο η ΕΕ παρέχει στήριξη στις χώρες αυτές  για την επίτευξη μακρόπνοων μεταρρυθμίσεων.

Παροχή βιώσιμης ενέργειας σε όλους

Το 2012 δόθηκε σημαντική ώθηση στη στήριξη των στόχων της πρωτοβουλίας του ΟΗΕ «Βιώσιμη ενέργεια για όλους» (SE4ALL). Μια ομάδα υψηλού επιπέδου -μέλος της οποίας είναι και ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα ανάπτυξης, Andris Piebalgs- ανέλαβε την καθοδήγηση της πρώτης φάσης της πρωτοβουλίας, η οποία αποσκοπεί στην κινητοποίηση των κυβερνήσεων, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών για την παροχή καθολικής πρόσβασης σε σύγχρονες υπηρεσίες ενέργειες, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε όλα τα επίπεδα και τον διπλασιασμό του ποσοστού ανανεώσιμης ενέργειας στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα

Η Επιτροπή και η δανική προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης διοργάνωσαν μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ για την πρωτοβουλία «SE4ALL» τον Απρίλιο, κατά τη διάρκεια της οποίας ο πρόεδρος της Επιτροπής Barroso κατέθεσε πρόταση για τον φιλόδοξο στόχο της παροχής βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να να έχουν πρόσβαση σε βιώσιμες υπηρεσίες ενέργειας 500 εκατομμύρια ανθρώπους έως το 2030. Η Επιτροπή έχει δεσμεύσει 400 εκατομμύρια ευρώ για  δράσεις σχετικά με την ενέργεια στην υποσαχάρια Αφρική με τη μέθοδο της μεικτής χρηματοδότησης. Υλοποιεί επίσης μια διευκόλυνση τεχνικής βοήθειας ύψους 65 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ έχουν προβλεφθεί περισσότερα από 75 εκατομμύρια ευρώ για έργα ηλεκτροδότησης αγροτικών περιοχών στην περιοχή των χωρών ΑΚΕ.

Περισσότεροι από 12 εκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται ότι θα επωφεληθούν από τη βελτιωμένη πρόσβαση σε σύγχρονες υπηρεσίες ενέργειας χάρη στα έργα που έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί από την ενεργειακή διευκόλυνση στην περιοχή των χωρών ΑΚΕ.

Ρίο+20: μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία

Στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη (Ρίο+20) του Ιουνίου, η ΕΕ εξασφάλισε δεσμεύσεις για τομείς όπως τα ύδατα, οι ωκεανοί, η γη και τα οικοσυστήματα, η αξιοπρεπής εργασία, η κοινωνική προστασία, η ενέργεια, η βιώσιμη γεωργία και η επισιτιστική ασφάλεια. Στη διάσκεψη εγκρίθηκε η δήλωση «The Future We Want» (Το μέλλον που θέλουμε)[9]. Αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ότι η πράσινη οικονομία χωρίς αποκλεισμούς αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης και τη μείωση της φτώχειας. Αναγνωρίστηκε επίσης ότι απαιτείται να ληφθούν αμέσως μέτρα κατά των μη βιώσιμων πρακτικών παραγωγής και κατανάλωσης. Διαφάνηκε επίσης η δυνατότητα συνεργασίας με ευρύ φάσμα χωρών που είναι πρόθυμες να αναπτύξουν πολιτικές για την πράσινη οικονομία στο πλαίσιο ενός κοινού εγχειρήματος. Αποφασίστηκε επίσης η ανάπτυξη στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) καθώς και επιλογών για μια αποτελεσματική στρατηγική χρηματοδότησης της βιώσιμης ανάπτυξης.

Επίτευξη των ΑΣΧ

Τα έργα και προγράμματα της ΕΕ συμβάλλουν στην επίτευξη των ΑΣΧ σε όλες τις ηπείρους και σε διάφορες περιοχές. Συνολικά, έχει συντελεστεί αξιοσημείωτη πρόοδος όσον αφορά τους ΑΣΧ σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία[10], σε παγκόσμιο επίπεδο έχει ήδη μειωθεί κατά το ήμισυ, πριν από το 2015, το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες έσχατης ένδειας.

Έχουν επιτευχθεί σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, τα ποσοστά πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και τα ποσοστά μόλυνσης από τον HIV σε όλο τον κόσμο, παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να υφίσταται διαφορές μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών στους τομείς αυτούς. Εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις, ιδίως όσον αφορά τμήματα της υποσαχάριας Αφρικής και τις χώρες που πλήττονται από συγκρούσεις, οι οποίες παρουσιάζουν μεγάλη υστέρηση. Παγκοσμίως, πρέπει ακόμα να καταβληθούν προσπάθειες ιδίως για την καταπολέμηση της πείνας, της παιδικής και μητρικής θνησιμότητας, της ποιότητας των υδάτων και της υγιεινής.

Το 2012 δρομολογήθηκαν διάφορα προγράμματα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ΑΣΧ της ΕΕ, ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Η πρωτοβουλία ΑΣΧ αποσκοπεί στην επίσπευση της επίτευξης των ΑΣΧ σε 36 χώρες ΑΚΕ, παρέχοντας χρηματοδότηση για τους στόχους όπου διαπιστώνεται η μεγαλύτερη υστέρηση, καθώς και χρηματοδότηση με βάση τις επιδόσεις για τις χώρες που έχουν χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τη βοήθεια.

Η πρωτοβουλία ΑΣΧ εν δράσει:

Παροχή νερού σε παραμελημένες περιοχές του Τόγκο

16,7 εκατομμύρια ευρώ από την πρωτοβουλία ΑΣΧ της ΕΕ διατέθηκαν για τον τομέα της ύδρευσης και της αποχέτευσης στη νότια παραθαλάσσια περιοχή του Τόγκο, όπου κατοικεί σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού και εκτυλίσσεται το 90% της οικονομικής δραστηριότητας. Μόνο το 13% των κατοίκων της περιοχής έχει πρόσβαση σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό, το οποίο αντλείται σε παραδοσιακά σημεία υδροληψίας ή άντλησης νερού. Έως το 2016 θα κατασκευασθούν ή θα αποκατασταθούν 467 σημεία υδροληψίας και 6 000 αποχωρητήρια, ενώ 8 500 εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα και ενδιαφερόμενα μέρη θα λάβουν μέρος σε προγράμματα επιμόρφωσης. Δύο έργα, τα οποία εκτελούνται από κοινού από την UNICEF και τον γερμανικό Ερυθρό Σταυρό, αποσκοπούν στην παροχή πόσιμου νερού και αποχετευτικών εγκαταστάσεων σε 140 αγροτικές κοινότητες στην περιοχή, καθώς και στην επιμόρφωση των οικογενειών και ιδίως των παιδιών σε θέματα υγιεινής.

Προετοιμασία για ένα πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015

Η προετοιμασία για την ειδική εκδήλωση των Ηνωμένων Εθνών για την εξέταση της προόδου όσον αφορά την επίτευξη των ΑΣΧ (Σεπτέμβριος 2013) και εν γένει οι συζητήσεις για το νέο πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015 επιταχύνθηκαν κατά τη διάρκεια του 2012. Οι εργασίες σχετικά με μια ανακοίνωση της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένης της σχετικής δημόσιας διαβούλευσης, ξεκίνησαν, και τον Ιούλιο ο Επίτροπος Piebalgs διορίσθηκε μέλος της ομάδας υψηλού επιπέδου του ΟΗΕ για την περίοδο μετά το 2015. Στην ανακοίνωση, η οποία αναμένεται να εκδοθεί τον Φεβρουάριο του 2013, θα προτείνονται οι αρχές που θα πρέπει να διέπουν μια προσέγγιση της ΕΕ σχετικά με ένα γενικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015 στο οποίο θα συνδυάζονται οι στόχοι της εξάλειψης της φτώχειας και της βιώσιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης των ΑΣΧ και των ενεργειών που γίνονται ως συνέχεια της διάσκεψης του Ρίο +20. Η προσέγγιση αναμένεται να εγκριθεί από το Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2013.

Η ΕΕ στον κόσμο

Η χρηστή διακυβέρνηση, η οποία έχει ζωτική σημασία για τη βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, αποτέλεσε το βασικό θέμα του 2012. Σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσης για αλλαγή και την κοινή ανακοίνωση του 2011 με τίτλο «Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία στο επίκεντρο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ: προς μια αποτελεσματικότερη προσέγγιση»[11], η ΕΕ χρησιμοποίησε το ευρύ φάσμα των εξωτερικών της μέσων για να διευκολύνει τις μεταρρυθμίσεις σε χώρες που βρίσκονται σε μεταβατική περίοδο, για να παρέμβει αποτελεσματικά σε καταστάσεις κρίσης προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα και για να υποστηρίξει τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών. Η ΕΕ περιόρισε τις σχέσεις της με χώρες στις οποίες παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και επέβαλε ποικίλα περιοριστικά μέτρα σε καταπιεστικά καθεστώτα, διοχετεύοντας τη βοήθειά της στην κοινωνία των πολιτών και τους πληγέντες πληθυσμούς. Αυτό συνέβη στην περίπτωση της Συρίας, όπου η επιδεινούμενη ανθρωπιστική κρίση και οι συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είχαν ως αποτέλεσμα η ΕΕ να αναστείλει τη διμερή χρηματοδοτική βοήθεια, να επιβάλει αυστηρές κυρώσεις και να διοχετεύσει τη βοήθεια απευθείας στους πληγέντες πληθυσμούς.

Γενικά, η συνεργασία της ΕΕ σε ολόκληρο τον κόσμο εξακολούθησε να επικεντρώνεται στην επίτευξη των ΑΣΧ. Παρά τις καλές προοπτικές για την επίτευξη του στόχου της καθολικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης έως το 2013, η έγκαιρη επίτευξη βασικών ΑΣΧ είναι απίθανη στην υποσαχάρια Αφρική. Η έσχατη ένδεια, η παιδική θνησιμότητα και η μητρική υγεία εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικές προκλήσεις. Τα αποτελέσματα όσον αφορά την αξιοποίηση της στήριξης της ΕΕ στην υποσαχάρια Αφρική ήταν ικανοποιητικά το 2012, με τις συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων χρηματοδότησης να ανέρχονται στα 4,014 δισεκατομμύρια ευρώ. Αρκετές χώρες υπερέβησαν τους ετήσιους στόχους τους λόγω της καλύτερης σε σχέση με την αναμενόμενη υλοποίησης έργων και προγραμμάτων. Το πλέον αξιοσημείωτο παράδειγμα ήταν η εκταμίευση μιας δόσης δημοσιονομικής στήριξης ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ στο Μαλάουι τον Δεκέμβριο του 2012 ως συνέπεια των θετικών εξελίξεων που σημειώθηκαν στη χώρα.

Η Επιτροπή διοργάνωσε τον Ιούνιο διάσκεψη υψηλού επιπέδου σχετικά με τη βιώσιμη βελτίωση της ανθεκτικότητας των πλέον ευπαθών ομάδων πληθυσμού στην περιοχή του Σαχέλ. Στη διάσκεψη συμφωνήθηκε η δρομολόγηση εταιρικής σχέσης για την ανθεκτικότητα μέσω μιας πρωτοβουλίας με τη συμμετοχή πολλαπλών ενδιαφερόμενων μερών (AGIR–Σαχέλ/Alliance globale pour l'initiative Résilience - Σαχέλ).

Η πρωτοβουλία AGIR περιλαμβάνει έναν χάρτη πορείας για την αύξηση της ανθεκτικότητας των θυμάτων χρόνιου υποσιτισμού στην περιοχή. Εκτός από την πιθανή επένδυση ύψους 750 εκατομμυρίων ευρώ σε χρονικό διάστημα τριών ετών για τη δημιουργία εποχικών δικτύων ασφαλείας, επετεύχθη επίσης συναίνεση σχετικά με την ανάγκη πραγματοποίησης επενδύσεων στην υγειονομική περίθαλψη και σε άλλους κοινωνικούς τομείς, στη λειτουργία των αγορών τροφίμων και στη χειραφέτηση των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων όσων εργάζονται στον τομέα της γεωργίας.

Συμπληρώνοντας τη μεγάλης κλίμακας βοήθεια που παρέχει η ΕΕ στο Κέρας της Αφρικής μετά την ξηρασία του 2011, η Επιτροπή δρομολόγησε την πρωτοβουλία για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στο Κέρας της Αφρικής (SHARE) με σκοπό την ενθάρρυνση των επενδύσεων στους τομείς της αποκατάστασης και της ανθεκτικότητας. Καταρτίστηκαν σχέδια αξίας άνω των 250 εκατομμυρίων ευρώ για την επίσπευση της δέσμευσης της ΕΕ την περίοδο 2012-2013. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η στήριξη για τη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή, τη διατροφή, την υγεία του ζωικού κεφαλαίου και την παροχή ύδατος, καθώς και για τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας SHARE, η Επιτροπή επισημαίνει ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις πεδινές εκτάσεις του Κέρατος της Αφρικής, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό συμπίπτουν με τις περιοχές όπου κυριαρχεί η (αγρο) νομαδική κτηνοτροφία. Η πρωτοβουλία SHARE εντάσσεται στο στρατηγικό πλαίσιο για το Κέρας της Αφρικής, στο πλαίσιο του οποίου προβλέπεται μια ολιστική προσέγγιση όσον αφορά τη δέσμευση της ΕΕ στην περιοχή  για την παροχή βοήθειας στους κατοίκους της με στόχο την επίτευξη ειρήνης, περισσότερης σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας υπό τη σκέπη μιας υπεύθυνης κυβέρνησης. Ένα ευρύ φάσμα έργων αναπτυξιακής συνεργασίας και τέσσερις εν εξελίξει αποστολές και επιχειρήσεις της ΚΠΑΑ εντάσσονται επίσης σε αυτό το στρατηγικό πλαίσιο.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2012, η ΕΕ διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Μάλι εξασφαλίζοντας τη διεθνή κινητοποίηση, ύστερα από ένα στρατιωτικό κίνημα/πραξικόπημα και υπό την απειλή του ενδεχόμενου κατάληψης της εξουσίας στο βόρειο Μάλι από τρομοκρατικές ομάδες. Στο πλαίσιο των εργασιών για την απεμπλοκή της πολιτικής κατάστασης, η ΕΕ έλαβε μέτρα για την αναδιάρθρωση του στρατού και συνέδραμε σημαντικά τις προσπάθειες των αφρικανικών και των γαλλικών δυνάμεων να παρέμβουν, με την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις αρχές του 2013. Με σκοπό τη συγκέντρωση βοήθειας για την ανοικοδόμηση της χώρας, η ΕΕ θα πραγματοποιήσει διάσκεψη χορηγών βοήθειας για το Μάλι τον Μάιο του 2013. Η κρίση ανέδειξε τη συνάφεια της σφαιρικής προσέγγισης της ΕΕ και της αποφασιστικότητάς της να συνεισφέρει ουσιωδώς στην ανοικοδόμηση, τη σταθεροποίηση και την εγκαθίδρυση μακροχρόνιας ειρήνης, ιδίως στο βόρειο Μάλι. Η βιώσιμη λύση στην πολιτική κρίση και κρίση ασφάλειας στο Μάλι εξακολουθεί φυσικά να είναι απαραίτητη για την ειρήνη και την ανάπτυξη σε ολόκληρο το Σαχέλ, αλλά πρέπει να αντιμετωπιστούν και τα ζητήματα της ασφάλειας και της ανάπτυξης σε ολόκληρη την περιοχή του Σαχέλ.

Η αμοιβαία υποχρέωση λογοδοσίας και η κοινή δέσμευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου βρίσκονται στο επίκεντρο της ανανεωμένης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ)[12], πρωταρχική επιδίωξη της οποίας είναι η στήριξη της πραγματικής δημοκρατίας. Διάφορα κονδύλια διατέθηκαν στο πλαίσιο των γενικών προγραμμάτων για την παροχή πρόσθετης βοήθειας στις χώρες της νότιας και ανατολικής γειτονίας: το πρόγραμμα «Στήριξη για εταιρική σχέση, μεταρρυθμίσεις και ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς» (Support for Partnership Reform and Inclusive Growth-SPRING) και «Πρόγραμμα ολοκλήρωσης και συνεργασίας της ανατολικής εταιρικής σχέσης» (Eastern Partnership Integration and Cooperation- EaPIC).

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2012 η ΕΕ συνέχισε τα μέτρα με τα οποία αντέδρασε στην Αραβική Άνοιξη  που εκδηλώθηκε σε  τμήματα των νότιων γειτόνων μας, σύμφωνα με την αρχή «περισσότερο για περισσότερο»[13], η οποία είναι μια προσέγγιση βασιζόμενη στα κίνητρα που σχεδιάστηκε για να παράσχει στήριξη στους εταίρους που εφαρμόζουν μεταρρυθμίσεις και οικοδομούν την πραγματική δημοκρατία. Το γενικό πρόγραμμα SPRING προσδίδει συγκεκριμένη μορφή σε αυτήν την αρχή καθώς παρέχει πρόσθετη στήριξη στις χώρες εταίρους που επιδεικνύουν πραγματική προσήλωση και πρόοδο.

Εξασφάλιση εκπαίδευσης για τα εκτοπισμένα παιδιά της Συρίας

Στα εκτοπισμένα παιδιά από τη Συρία που έχουν αποκλειστεί από την εκπαίδευση παρέχεται βοήθεια μέσω ενός προγράμματος της ΕΕ ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ. Στόχος του προγράμματος, το οποίο υλοποιείται από τη UNICEF, είναι να παράσχει σε 5 500 ευάλωτα παιδιά από τη Συρία και την Ιορδανία σε 39 σχολεία σε όλη την Ιορδανία δωρεάν επίσημη εκπαίδευση και άλλες συναφείς εκπαιδευτικές υπηρεσίες, παράλληλα με αυτές που παρέχονται στις κοινότητες υποδοχής στην Ιορδανία. Το πρόγραμμα ενισχύει το ιορδανικό εκπαιδευτικό σύστημα σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.

Όσον αφορά τους ανατολικούς γείτονές μας, η συνεργασία της ΕΕ επέτρεψε τη συνέχιση των μεταρρυθμιστικών διαδικασιών στις χώρες εταίρους. Η κοινή ανακοίνωση του Μαΐου «Ανατολική εταιρική σχέση: Ένας οδικός χάρτης για τη σύνοδο κορυφής του φθινοπώρου 2013»[14] αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα για την προετοιμασία των μελλοντικών εργασιών. Οι συνοδευτικοί διμερείς και πολυμερείς οδικοί χάρτες θα κατευθύνουν την υλοποίηση της εταιρικής σχέσης πριν από τη σύνοδο κορυφής του Βίλνιους. Μέσω του προγράμματος EaPIC χορηγήθηκε αυξημένη χρηματοδοτική βοήθεια στην Αρμενία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία .

Η ΕΕ επέδειξε ιδιαίτερη  δραστηριότητα στην Ασία κατά το 2012, με μια πρωτοφανή σειρά υψηλού επιπέδου συναντήσεις, επισκέψεις και συνόδους κορυφής με αποκορύφωμα την 9η διάσκεψη κορυφής ASEM στο Λάος τον Νοέμβριο. Συντελέστηκε ικανοποιητική πρόοδος σχετικά με τις συμφωνίες πλαίσια, τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας και τις συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών με αρκετές ασιατικές χώρες εταίρους. Η ΕΕ συνέχισε τη συνεργασία της με περιφερειακές οργανώσεις. Κατέληξε σε συμφωνία σχετικά με ένα νέο σχέδιο δράσης με τον Σύνδεσμο των Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), το οποίο εστιάζεται στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη για την περίοδο 2013-2017.

Μεταρρύθμιση στη Μιανμάρ/Βιρμανία

Η ΕΕ στηρίζει τις αξιοσημείωτες πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που συντελούνται στη Μιανμάρ/Βιρμανία και ανέστειλε τα περιοριστικά μέτρα τον Μάιο του 2012.Η Επιτροπή έχει πλέον πλήρως δεσμευθεί για αναπτυξιακή συνεργασία με την κυβέρνηση, συνεργασία η οποία έχει υπερδιπλασιαστεί σε αξία και έχει επεκταθεί ως προς την εμβέλειά της. Τον Φεβρουάριο του 2012 ο Επίτροπος Piebalgs επισκέφθηκε τη Μιανμάρ/Βιρμανία και ανακοίνωσε μια δέσμη χρηματοδότησης ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ σε διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών για τη στήριξη των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων της χώρας ώστε να παρασχεθεί βοήθεια για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης για το σύνολο του πληθυσμού. Το ποσό αυτό, από το οποίο 100 εκατομμύρια ευρώ είχαν ήδη δεσμευθεί στο τέλος του 2012, βασίζεται στην υπάρχουσα βοήθεια για την υγεία, την παιδεία, τον βιοπορισμό, τα εκτοπισμένα άτομα και τη δημιουργία ικανοτήτων της κυβέρνησης. Η Ύπατη Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ashton εγκαινίασε επισήμως τα νέα γραφεία της ΕΕ στη Yangon κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο και η ΕΕ δρομολόγησε διαδικασίες για να θέσει εκ νέου σε ισχύ το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων, το οποίο θα συνδράμει την Μιανμάρ/Βιρμανία να αυξήσει τις εξαγωγές του στην Ευρώπη. Το Κέντρο Ειρήνης της Μιανμάρ (Myanmar Peace Centre), το οποίο εγκαινίασε ο πρόεδρος Barroso τον Νοέμβριο του 2012 και το οποίο διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία του έθνους, έλαβε χρηματοδότηση εκκίνησης από την ΕΕ.

Το Αφγανιστάν εξακολούθησε να αποτελεί προτεραιότητα. Τον Μάιο το Συμβούλιο επανέλαβε τη μακροχρόνια δέσμευση της ΕΕ για τη χώρα, υποσχόμενο να διατηρήσει τουλάχιστον τα επίπεδα της βοήθειας μετά την απόσυρση των στρατευμάτων το 2014 και να συνδράμει τις προσπάθειες του Αφγανιστάν για την ενίσχυση της μη στρατιωτικής αστυνόμευσης και του κράτους δικαίου. Οι δεσμεύσεις αυτές διαμόρφωσαν τη βάση για τη δράση που ανέλαβε η ΕΕ σε διεθνείς διασκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στο Σικάγο, την Καμπούλ και το Τόκιο. Κατά τη διάρκεια του 2012 η βοήθεια της ΕΕ για την υγεία και την κοινωνική προστασία ανήλθε σε 185 εκατομμύρια ευρώ. Η ΕΕ συνέχισε την προσπάθειά της για την εγκαθίδρυση κράτους δικαίου, αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αστυνόμευση. Το Αφγανιστάν επωφελείται επίσης από θεματικά κονδύλια στήριξης, που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνία των πολιτών και την επισιτιστική ασφάλεια.

Η κεντρική Ασία, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται σε εύθραυστη και ιδιαιτέρως ευάλωτη κατάσταση, αποτελεί μια σημαντική περιοχή για την ΕΕ. Οι δεσμεύσεις της ΕΕ για αναπτυξιακή συνεργασία ανήλθαν συνολικά σε 117 εκατομμύρια ευρώ το 2012. Η στρατηγική ΕΕ-κεντρικής Ασίας, η οποία αναθεωρήθηκε το 2012[15], παραμένει αποτελεσματική. Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων μάλιστα επικρότησε την ενίσχυση των σχέσεων με τα κράτη της κεντρικής Ασίας και επιβεβαίωσε τη σημασία της στρατηγικής. Όλοι οι τομείς προτεραιότητας της στρατηγικής εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικοί: τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου, η χρηστή διακυβέρνηση και ο εκδημοκρατισμός, η νεολαία και η εκπαίδευση, η οικονομική ανάπτυξη, το εμπόριο και οι επενδύσεις, η ενέργεια και οι μεταφορές, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τα ύδατα, καθώς και η καταπολέμηση των κοινών απειλών και προκλήσεων. Το 2012 η αναπτυξιακή συνεργασία της ΕΕ επικεντρώθηκε στην εκπαίδευση, τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, στην επενδυτική διευκόλυνση για την κεντρική Ασία στην ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και στη διασυνοριακή ασφάλεια σε περιφερειακό επίπεδο.

Η Λατινική Αμερική, στο σύνολό της, επέδειξε σημαντική πρόοδο ως προς την επίτευξη των ΑΣΧ. Η διμερής συνεργασία της ΕΕ με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής επικεντρώθηκε σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, συμπεριλαμβανομένης της χρηστής διακυβέρνησης, της καταπολέμησης της διαφθοράς, της εκπαίδευσης, του κλίματος και της βιοποικιλότητας και της παροχής στήριξης στην οικονομία.

Οι σχέσεις με την περιοχή της Καραϊβικής κατά τη διάρκεια του 2012 επικεντρώθηκαν στη συνέχιση και την οριστικοποίηση διαφόρων πρωτοβουλιών που είχαν δρομολογηθεί τα προηγούμενα έτη. Η επιδίωξη και η ενίσχυση του πολιτικού διαλόγου με την περιοχή παρέμεινε ως μία από τις προτεραιότητες και πραγματοποιήθηκε πολιτικός διάλογος μεταξύ της ΕΕ και του φόρουμ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (Cariforum). Το 2012 δημιουργήθηκε η επενδυτική διευκόλυνση της Καραϊβικής, η οποία επρόκειτο να δρομολογηθεί επισήμως στις αρχές του 2013.

Χάρις στις εντυπωσιακές οικονομικές τους επιδόσεις και την ολοένα και πιο ισχυρή και ευρεία δέσμευσή τους για τις δημοκρατικές αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, συνέχισε να αυξάνεται η αξία της Λατινικής Αμερικής και της περιοχής της Καραϊβικής όσον αφορά την ΕΕ κατά τη διάρκεια του 2012. Ταυτόχρονα, οι σχέσεις τους χαρακτηρίστηκαν από μια ανησυχητική τάση για περιοριστικές εμπορικές πρακτικές, όπως οι περιορισμοί στις άδειες εισαγωγής που επέβαλε η Αργεντινή, οι οποίες είχαν αρνητικό αντίκτυπο στις εμπορικές σχέσεις.

Το 2012 εγκρίθηκε η κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Προς μια νέα αναπτυξιακή εταιρική σχέση ΕΕ-Ειρηνικού»[16]. Η ΕΕ συνέχισε τη συνεργασία της με την περιοχή του Ειρηνικού, με σημαντικότερη στιγμή τη συμμετοχή της στο 43ο Φόρουμ των νησιών του Ειρηνικού που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο στις Νήσους Κουκ. Στην εκδήλωση συγκεντρώθηκαν οι ηγέτες των κρατών της περιοχής προκειμένου να καθορίσουν προτεραιότητες και να παράσχουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την πλέον αποτελεσματική αναπτυξιακή βοήθεια. Στη δεύτερη υπουργική συνεδρίαση του Φόρουμ των νησιών του Ειρηνικού τον Ιούνιο συζητήθηκαν θέματα ασφάλειας, διακυβέρνησης, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φύλου, κλιματικής αλλαγής και βιώσιμης διαχείρισης των πόρων του ωκεανού.

Παρά τις συνεχείς και συντονισμένες προσπάθειες ο Ειρηνικός εξακολουθεί να απέχει σημαντικά από την επίτευξη όλων των ΑΣΧ. Το 2012 διάφορα έργα της ΕΕ εγκρίθηκαν στις χώρες ΑΚΕ του Ειρηνικού με σκοπό τη στήριξη της προόδου για την επίτευξη των στόχων, συμπεριλαμβανομένης χρηματοδότησης από την πρωτοβουλία ΑΣΧ.

Τον Ιούνιο η Επιτροπή πρότεινε σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την ΕΕ[17]. Το 10ο φόρουμ ΥΧΕ-ΕΕ πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες τον Ιανουάριο με τη συμμετοχή των ΥΧΕ και των τεσσάρων κρατών μελών με τα οποία είναι συνδεδεμένες (Δανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Κάτω Χώρες). Στο φόρουμ συζητήθηκε η ανανέωση της σύνδεσης καθώς και ο προγραμματισμός και η αξιοποίηση των πόρων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης.

Ατενίζοντας το μέλλον

Το 2013 θα αποτελέσει σημαντικό έτος για τη διαμόρφωση των συζητήσεων σχετικά με το πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015, καθώς η Επιτροπή αναμένεται να εκδώσει την ανακοίνωσή της «Αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για όλους : εξάλειψη της φτώχειας και εξασφάλιση βιώσιμου μέλλοντος για τον κόσμο» τον Φεβρουάριο του 2013. Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το εν λόγω έγγραφο αναμένεται να εκδοθούν τον Ιούνιο του 2013, εδραιώνοντας την κοινή προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις συζητήσεις για το πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015. Αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό εν όψει της ειδικής εκδήλωσης των Ηνωμένων Εθνών για την εξέταση της προόδου ως προς την επίτευξη των ΑΣΧ τον Σεπτέμβριο του 2013. Ο γενικός στόχος του νέου αυτού πλαισίου για την περίοδο μετά το 2015 θα πρέπει να είναι η διασφάλιση «αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για όλους» έως το 2030, η εξάλειψη της φτώχειας σε όλες της τις διαστάσεις (οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική) και η εξασφάλιση βιώσιμου μέλλοντος για τον κόσμο.

Η Επιτροπή θα συμπληρώσει την ανακοίνωση αυτή με σημαντικές προσπάθειες για τη διεξαγωγή δημόσιας συζήτησης για το θέμα αυτό. Η Ευρωπαϊκή Έκθεση για την Ανάπτυξη, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί τον Απρίλιο του 2013 με τίτλο «Post-2015: global action for an inclusive and sustainable future» (Η περίοδος μετά το 2015: παγκόσμια δράση για βιώσιμο μέλλον χωρίς αποκλεισμούς)[18] θα συμβάλει περαιτέρω στον παγκόσμιο διάλογο. Οι ευρωπαϊκές ημέρες ανάπτυξης τον Νοέμβριο του 2013 θα εστιάσουν και αυτές στο μέλλον της ανάπτυξης.

Οι διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020 θα συνεχιστούν με σκοπό την επίτευξη διοργανικής συμφωνίας ώστε η έγκριση των κανονισμών για τα χρηματοδοτικά μέσα να γίνει εντός του 2013. Η Επιτροπή θα συνεχίσει την εφαρμογή του προγράμματος δράσης για αλλαγή, το οποίο επίσης θα βρίσκεται στο επίκεντρο του προγραμματισμού στο πλαίσιο του ΠΔΠ για την περίοδο 2014-2020.

Παρά το γεγονός ότι η διαφοροποίηση θα ξεκινήσει με τα νέα χρηματοδοτικά μέσα, η Επιτροπή θα δρομολογήσει από πριν τις εργασίες της για να διασφαλίσει ότι η μετάβαση στις νέες εταιρικές σχέσεις δεν θα προκαλέσει προβλήματα. Θα εστιάσει στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα όσον αφορά την υλοποίηση των προγραμμάτων βάσει του τρέχοντος ΠΔΠ.

Πίνακας 1: Τομεακή κατανομή

Δεσμεύσεις 2012 σε εκατ. ευρώ

Πόροι ΕΑΒ που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Πίνακας 2: Ευρωπαϊκή συναίνεση: τομείς που σχετίζονται με την αναπτυξιακή συνεργασία της ΕΕ

Δεσμεύσεις 2012 σε εκατ. ευρώ

Πόροι ΕΑΒ που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Πίνακας 3α: Εστίαση στη φτώχεια 2000-2012

Εκταμιεύσεις

ΛΑΧ: Λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες

ΑΧΧΕ: Άλλες χώρες με χαμηλό εισόδημα

ΧΧΜΕ: Χώρες με χαμηλότερο μεσαίο εισόδημα

ΧΥΜΕ: Χώρες με υψηλότερο μεσαίο εισόδημα

Περιφ. / Μη καταχ. Περιφερειακά και μη καταχωρισμένα προγράμματα

Από τα περιφερειακά και μη καταχωρισμένα προγράμματα επωφελούνται επίσης οι φτωχότερες χώρες ΛΑΧ+ΑΧΧΕ.

Στον νέο κατάλογο DAC, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2008, πολλές ΑΧΧΕ επαναταξινομήθηκαν ως ΧΧΜΕ: Καμερούν, Πράσινο Ακρωτήριο, Ινδία, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Μογγολία, Νικαράγουα και Δημοκρατία του Κονγκό.

Πίνακας 3β: Εστίαση στη φτώχεια 2000-2012

Εκταμιεύσεις

ΛΑΧ: Λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες

ΑΧΧΕ: Άλλες χώρες με χαμηλό εισόδημα

ΧΧΜΕ: Χώρες με χαμηλότερο μεσαίο εισόδημα

ΧΥΜΕ: Χώρες με υψηλότερο μεσαίο εισόδημα

Για να εναρμονιστεί η παρουσίαση του παρόντος δείκτη με τους άλλους χορηγούς βοήθειας, ο παρών δείκτης υπολογίστηκε επίσης χωρίς να ληφθούν υπόψη τα περιφερειακά και μη καταχωρισμένα σχέδια.

Στον νέο κατάλογο DAC, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2008, πολλές ΑΧΧΕ επαναταξινομήθηκαν ως ΧΧΜΕ: Καμερούν, Πράσινο Ακρωτήριο, Ινδία, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Μογγολία, Νικαράγουα και Δημοκρατία του Κονγκό.

[1]               http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/EN/foraff/137320.pdf

[2]               COM(2011) 637 τελικό της 13.10.2011.

[3]               http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/EN/foraff/130243.pdf

[4]               COM(2012)446 τελικό της 20.8.2012

[5]               COM(2012)492 τελικό της 12.9.2012

[6]               COM(2012)586 τελικό της 3.10.2012

[7]               Δελτίου τύπου της Επιτροπής IP-12-490, 18.5.2012

[8]               JOIN(2012)27 τελικό της 3.10.2012

[9]               http://www.un.org/en/sustainablefuture

[10]             http://www.un.org/millenniumgoals/pdf/MDG%20Report%202012.pdf

[11]             COM(2011)886 τελικό της 12.12.2011

[12]             Η εξελισσόμενη σχέση της ΕΕ με τους εταίρους της στις γειτονικές της χώρες και η μεταβατική περίοδος των χωρών της νότιας Μεσογείου προσδιορίστηκαν σε συνέχεια στρατηγικής αναθεώρησης της ΕΠΓ το 2011. Στην από 25.5.2011 κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της ΥΕ/ΑΕ με τίτλο «Μια νέα απάντηση σε μια γειτονιά που αλλάζει» περιγράφεται το νέο όραμα της ΕΠΓ και η ανακοίνωση βασίζεται στην κοινή ανακοίνωση «Εταιρική σχέση με τις χώρες της νότιας Μεσογείου για τη δημοκρατία και την κοινή ευημερία», η οποία εγκρίθηκε στις 8.3.2011.

[13]             Κοινή ανακοίνωση COM (2011) 0200 της 8.3.2011

[14]             JOIN(2012) 13 τελικό της 15.5.2012

[15]             3179η συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων: http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/EN/foraff/131149.pdf

[16]             JOIN/2012/06 τελικό της 21.3.2012

[17]             COM(2012) 362 τελικό της 16.7.2012. Η πρόταση βασίστηκε σε προσεκτική ανάλυση της ισχύουσας απόφασης, στο αποτέλεσμα πολυάριθμων διαβουλεύσεων, σε πολιτικές δηλώσεις της Επιτροπής, του Συμβουλίου, των ΥΧΕ και των κρατών μελών, καθώς και σε εξωτερικές μελέτες.

[18]             http://www.erd-report.eu/erd/index.html