ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με τη λειτουργία του μνημονίου συμφωνίας για την πώληση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης μέσω του διαδικτύου

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1........... Εισαγωγή...................................................................................................................... 4

2........... Το μνημόνιο συμφωνίας............................................................................................... 5

2.1........ Μια νέα συνεργατική προσέγγιση................................................................................ 5

2.2........ Πεδίο εφαρμογής και δομή του μνημονίου συμφωνίας............................................... 6

2.3........ Αυτορρύθμιση με βάση το μνημόνιο συμφωνίας......................................................... 8

3........... Η λειτουργία και οι επιπτώσεις του μνημονίου συμφωνίας......................................... 9

3.1........ Καθιστώντας λειτουργικό το μνημόνιο συμφωνίας .................................................... 9

3.2........ Διαδικασίες κοινοποίησης και απόσυρσης — ο ακρογωνιαίος λίθος του μνημονίου συμφωνίας  10

3.3........ Προορατικά και προληπτικά μέτρα — ένα σημαντικό μέσο για την αποτελεσματική καταπολέμηση της παραποίησης............................................................................................................... 12

3.4........ Καθ’ υποτροπήν παραβάτες........................................................................................ 13

3.5........ Συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών.......................... 15

3.6........ Εμπιστοσύνη, ενημέρωση και προστασία των καταναλωτών.................................... 16

3.7........ Εξωτερική επικοινωνία και ευαισθητοποίηση............................................................ 17

3.8........ Συγκριτική αξιολόγηση των επιπτώσεων του μνημονίου συμφωνίας........................ 17

4........... Η μελλοντική πορεία.................................................................................................. 19

Παράρτημα: Κατάλογος δικτυακών τόπων και εμπορικών ονομασιών προϊόντων που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας................................................................................................................................ 22

Εμπορικές ονομασίες προϊόντων που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας.................... 22

Δικτυακοί τόποι που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας............................................... 24

1.           Εισαγωγή

Η παρούσα έκθεση αξιολογεί τη λειτουργία του μνημονίου συμφωνίας για την πώληση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης μέσω του διαδικτύου (Μάιος 2011), το οποίο θα αναφέρεται στο εξής ως «μνημόνιο συμφωνίας»[1].

Η πώληση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης μέσω του διαδικτύου είναι επιζήμια και επιβλαβής για όλους τους ενδιαφερόμενους με έννομα συμφέροντα, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται διαδικτυακές πλατφόρμες, κάτοχοι δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και, πρωτίστως, καταναλωτές. Η παραποίηση/απομίμηση στο διαδίκτυο είναι ένα δυναμικό φαινόμενο, το οποίο μεταλλάσσεται και προσαρμόζεται διαρκώς προκειμένου να παρεισφρήσει σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Οι παράνομες επιχειρήσεις παραποίησης/απομίμησης χρησιμοποιούν προηγμένες πρακτικές, με αποτέλεσμα να μπορούν να αντιδρούν στις στρατηγικές καταπολέμησης της παραποίησης/απομίμησης.

Το μνημόνιο συμφωνίας αποσκοπεί στη θέσπιση ενός κώδικα ορθής πρακτικής για την καταπολέμηση της πώλησης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης μέσω του διαδικτύου και στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των υπογραφόντων μερών ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά αυτήν τη διαρκή απειλή. Αναγνωρίζεται ευρέως ότι η συνεργασία είναι πολύ καλύτερη από τη δικαστική επίλυση των διαφορών, καθώς η τελευταία ούτε ενισχύει την αποδοτικότητα της αγοράς ούτε προάγει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Ο βασικός στόχος είναι η εδραίωση της εμπιστοσύνης στην αγορά. Το μνημόνιο συμφωνίας προάγει την εμπιστοσύνη στη διαδικτυακή αγορά προβλέποντας λεπτομερή μέτρα κατά διαδικτυακών προσφορών προϊόντων παραποίησης/απομίμησης, καθώς και την ενισχυμένη προστασία καταναλωτών που αγοράζουν ακουσίως μια απομίμηση.

Το μνημόνιο συμφωνίας καλύπτει τις βασικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και μείζονα εμπορικά σήματα στον τομέα των ταχέως κινούμενων καταναλωτικών αγαθών, των ηλεκτρονικών συσκευών ευρείας κατανάλωσης, των προϊόντων μόδας, των ειδών πολυτελείας, των αθλητικών ειδών, των ταινιών, του λογισμικού και των παιχνιδιών, που δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο και σε περιφερειακό επίπεδο[2].

Κατά την περίοδο αξιολόγησης[3], οι υπογράφοντες συνεδρίαζαν τακτικά. Περιλήψεις των συνεδριάσεων αυτών δημοσιεύτηκαν στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών[4].

Η παρούσα έκθεση αναλύει την πρόοδο, την εφαρμογή και τη λειτουργία του μνημονίου συμφωνίας και καταγράφει την αξιολόγηση που διενήργησαν οι υπογράφοντες όσον αφορά την αποτελεσματικότητά του στη μείωση της ηλεκτρονικής πώλησης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης εντός της ΕΕ. Η έκθεση περιορίζεται αυστηρά στο μνημόνιο συμφωνίας και δεν καλύπτει σχετικά ζητήματα γενικής πολιτικής.

Καταδεικνύει ότι η προσέγγιση που υιοθετήθηκε στο μνημόνιο συμφωνίας είναι αποτελεσματική, ενώ ταυτόχρονα τονίζει την ανάγκη να παραμένουν οι διαδικτυακές πλατφόρμες και οι κάτοχοι δικαιωμάτων σε επαγρύπνηση και σε εγρήγορση. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μνημόνιο συμφωνίας πρέπει να εξακολουθήσει να εφαρμόζεται για δύο επιπλέον έτη και ότι η συμμετοχή σε αυτό πρέπει να αυξηθεί. Η Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο ανάληψης περαιτέρω δράσης για την ευρύτερη καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης και μπορεί να προτείνει σχετική πρωτοβουλία αργότερα κατά το τρέχον έτος.

2.           Το μνημόνιο συμφωνίας

2.1.        Μια νέα συνεργατική προσέγγιση

Η Επιτροπή, στην ανακοίνωση που εξέδωσε το 2009 για την ενίσχυση της επιβολής των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας στην εσωτερική αγορά[5] και στην ανακοίνωση που εξέδωσε το 2011 για μια ενιαία αγορά για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας[6], υπογράμμισε τη σημασία της υιοθέτησης εθελοντικών και συνεργατικών προσεγγίσεων από τους κατόχους δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως διαδικτυακές πλατφόρμες, έμποροι χονδρικής, λιανοπωλητές και καταναλωτές καθώς και επαγγελματικές ενώσεις, για την καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του 2009, η συνεργασία και όχι η δικαστική επίλυση των διαφορών πρέπει να καταστεί η κρατούσα προσέγγιση μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών που δραστηριοποιούνται σε ένα ταχέως εξελισσόμενο τεχνολογικό και εμπορικό περιβάλλον. Ο διάλογος μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών αποτέλεσε την προτεινόμενη μέθοδο εργασίας για τη σύναψη πιθανών εκούσιων συμφωνιών, δηλαδή ο εποικοδομητικός διάλογος που εστιάζεται σε συγκεκριμένα προβλήματα και σε εφαρμόσιμες και πρακτικές λύσεις, οι οποίες πρέπει να είναι ρεαλιστικές, ισορροπημένες, αναλογικές και δίκαιες για όλους τους ενδιαφερομένους. Αυτή η κοινή, καθολική και συμμετοχική προσέγγιση συνάδει με το πρόγραμμα της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας.

Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου μνημονίου συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέλαβε έναν νέο ρόλο, αυτόν του διαμεσολαβητή στον διάλογο, παρέχοντας διοικητική και υλικοτεχνική στήριξη και διασφαλίζοντας, όπου κρίνεται αναγκαίο, την ακριβοδίκαιη εξισορρόπηση των διαφόρων συμφερόντων που διακυβεύονται, και κυρίως των θεμιτών δικαιωμάτων και προσδοκιών των πολιτών της ΕΕ.

Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως διαμεσολαβητή διασφαλίζει επίσης ότι ο εν λόγω διάλογος μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και οι πιθανές μεταγενέστερες συμφωνίες είναι διαφανείς και συμμορφώνονται απολύτως με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, επιδεικνύοντας πλήρη σεβασμό για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο[7] και το Συμβούλιο[8] υποστήριξαν αμφότερα την Επιτροπή όσον αφορά τη συγκεκριμένη προσέγγιση.

Ως πρώτο παράδειγμα της συνεργατικής προσέγγισης, η Επιτροπή δρομολόγησε διάλογο των ενδιαφερόμενων μερών με αντικείμενο την ηλεκτρονική πώληση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης, που οδήγησε στη σύναψη μνημονίου συμφωνίας στο οποίο συμμετέχουν 33 εταιρείες και επαγγελματικές ενώσεις και το οποίο καλύπτει 39 διαφορετικούς διαδικτυακούς τόπους.

2.2.        Πεδίο εφαρμογής και δομή του μνημονίου συμφωνίας

Οι διαδικτυακές συναλλαγές προσέφεραν πρωτόγνωρες δυνατότητες σε επιχειρήσεις και καταναλωτές να πωλούν και να αγοράζουν προϊόντα σε εθνικό επίπεδο, εντός των συνόρων της εσωτερικής αγοράς, καθώς και σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς, το διαδίκτυο μειώνει τους διασυνοριακούς φραγμούς στο εμπόριο.

Δυστυχώς, το διαδίκτυο κατέστη ταυτόχρονα και ένας από τους κυριότερους διαύλους διάθεσης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης. Το μεγαλύτερο μέρος του ηλεκτρονικού εμπορίου που πραγματοποιείται σε διαδικτυακές πλατφόρμες είναι πλήρως νόμιμο. Ωστόσο, έμποροι που ασκούν παράνομες ή δόλιες πρακτικές εκμεταλλεύονται εξίσου τα πλεονεκτήματα του ηλεκτρονικού εμπορίου για τη διάθεση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης απευθείας στους καταναλωτές. Για παράδειγμα, οι υπογράφοντες το μνημόνιο αναφέρουν μια νέα γενιά (μικρής κλίμακας) πωλητών προϊόντων παραποίησης/απομίμησης που αποκτούν τα εν λόγω προϊόντα σε χαμηλές τιμές από δικτυακούς τόπους ή από πιο παραδοσιακούς διαύλους διανομής σε μικρές ποσότητες και στη συνέχεια τα διαθέτουν προς πώληση στο διαδίκτυο. Ούτε ο αρχικός πωλητής των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης ούτε τα εν λόγω προϊόντα βρίσκονται απαραιτήτως στο έδαφος της ΕΕ. Ως εκ τούτου, νόμιμες διαδικτυακές πλατφόρμες και νόμιμοι κάτοχοι δικαιωμάτων που προσφέρουν υπηρεσίες σε πωλητές και αγοραστές μπορούν να πέσουν θύματα εμπόρων προϊόντων παραποίησης/απομίμησης, κάτι που αποβαίνει εις βάρος των καταναλωτών, των κατόχων δικαιωμάτων, των παρόχων υπηρεσιών ηλεκτρονικού εμπορίου, της οικονομίας και της κοινωνίας.

Πριν από τη σύναψη του μνημονίου συμφωνίας, διαδικτυακές πλατφόρμες και κάτοχοι δικαιωμάτων λάμβαναν ήδη μέτρα καταπολέμησης των διαδικτυακών προσφορών προϊόντων παραποίησης/απομίμησης, αλλά χάρη στην έναρξη του διαλόγου των ενδιαφερόμενων μερών αυξήθηκε η γενική συνειδητοποίηση ότι θα μπορούσαν να επιτευχθούν περισσότερα αποτελέσματα.

Το μνημόνιο συμφωνίας έχει κυρίως ως στόχο να αποδιοργανώσει και να αποθαρρύνει την πλευρά της προσφοράς της αγοράς προϊόντων παραποίησης/απομίμησης, δηλαδή επιδιώκει να εξαλείψει τη διαδικτυακή προσφορά των εν λόγω προϊόντων το συντομότερο δυνατό. Προβλέπει την ανάληψη αναλογικής, αποτρεπτικής δράσης που θα στρέφεται κατά όσων επιχειρούν επανειλημμένα να πωλήσουν προϊόντα παραποίησης/απομίμησης. Επιπλέον, το μνημόνιο συμφωνίας επιδιώκει να βελτιώσει την προστασία των καταναλωτών που αγοράζουν ακουσίως ένα προϊόν απομίμησης ή των νόμιμων πωλητών προϊόντων που μπορεί να θεωρούν ότι περιορίζονται/καθυστερούν αδικαιολόγητα κατά τη διαδικασία διάθεσης ενός προϊόντος προς πώληση στο διαδίκτυο.

Το μνημόνιο συμφωνίας προωθεί μια στρατηγική που βασίζεται σε τρεις γραμμές άμυνας, που. αποσκοπούν στη διασφάλιση ότι δεν εμφανίζονται στο διαδίκτυο παράνομες προσφορές· και ότι, ακόμη και εάν εμφανίζονται, αποσύρονται το συντομότερο δυνατό ή, σε κάθε περίπτωση, αρκετά γρήγορα ώστε να μην πραγματοποιηθούν περαιτέρω συναλλαγές. Όλα τα μέτρα εφαρμόζονται ταυτόχρονα και σε πραγματικό χρόνο.

Κατά πρώτον, είναι πολύ σημαντικό οι πελάτες, δηλαδή οι πωλητές και οι αγοραστές, να κατανοήσουν το φαινόμενο της παραποίησης/απομίμησης, τους εγγενείς κινδύνους που ενέχει για τους καταναλωτές και τις επιζήμιες επιπτώσεις του στους κατόχους δικαιωμάτων. Οι πελάτες μπορούν να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση της παραποίησης. Προς τον σκοπό αυτόν, οι διαδικτυακές πλατφόρμες δεσμεύονται να καθιστούν τις σχετικές πληροφορίες διαθέσιμες σε δυνητικούς πωλητές και αγοραστές, με εύκολα προσπελάσιμο τρόπο και, όπου κρίνεται σκόπιμο, σε συνεργασία με τους κατόχους δικαιωμάτων. Πρέπει να εξηγούν ότι η διάθεση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης είναι παράνομη και να προτείνουν μέτρα προφύλαξης στους αγοραστές για να αποφεύγουν την αγορά προϊόντων αυτού του είδους. Οι καλά ενημερωμένοι πωλητές σε διαδικτυακές πλατφόρμες θα πρέπει να δεσμεύονται ότι δεν διαθέτουν προϊόντα παραποίησης/απομίμησης. Οι καλά ενημερωμένοι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν τα εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιήσουν και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν εάν έχουν αγοράσει προϊόντα παραποίησης/απομίμησης. Το μνημόνιο συμφωνίας βρίσκεται σε πλήρη συμφωνία με το θεματολόγιο για τους καταναλωτές, το οποίο ενέκρινε πρόσφατα η Επιτροπή και προτρέπει τους μεσάζοντες και τους εμπόρους να προχωρήσουν πέρα από την απλή συμμόρφωση με τη νομοθεσία και να αναπτύξουν μέτρα αυτορρύθμισης για την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών[9].

Η δεύτερη γραμμή άμυνας αφορά τα «προδραστικά και προληπτικά μέτρα» (ΠΠΜ) ως έγκαιρη και επαρκή αντιμετώπιση προσπαθειών πώλησης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης, είτε προτού δημοσιευτεί η προσφορά είτε αμέσως μετά. Μέσω της λήψης μέτρων αυτού του είδους, οι κάτοχοι δικαιωμάτων και οι διαδικτυακές πλατφόρμες επιχειρούν να περιορίσουν τις διαδικτυακές προσφορές πλαστών προϊόντων. Τα μέτρα αυτά μπορεί να είναι τεχνικά ή/και διαδικαστικά, και συχνά απαιτούν ανθρώπινη παρέμβαση. Συχνά αφορούν ειδικά το αντίστοιχο επιχειρηματικό μοντέλο και την οργάνωση κατόχων δικαιωμάτων ή/και τη διαδικτυακή πλατφόρμα. Ένα παράδειγμα ΠΠΜ είναι ο έλεγχος των πωλητών προτού τους επιτραπεί να προβούν σε πωλήσεις αγαθών σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η συνεχής αξιολόγηση των επιδόσεών τους. Τα αποτελεσματικά ΠΠΜ είναι συχνά ιδιαίτερα εξελιγμένα και προηγμένης τεχνολογίας, απαιτώντας σημαντικούς πόρους και την αποτελεσματική συνεργασία των κατόχων δικαιωμάτων με τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Τα ΠΠΜ αποσκοπούν να διασφαλίζουν ότι δεν εμφανίζονται στο διαδίκτυο προσφορές προϊόντων παραποίησης/απομίμησης.

Τρίτον, παρά την ενημέρωση των πελατών και τα ΠΠΜ, προσφορές παραποιημένων προϊόντων εξακολουθούν να μπορούν να διατεθούν στο κοινό σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα. Στις περιπτώσεις αυτές, οι κάτοχοι δικαιωμάτων και οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνουν την εν λόγω διαδικτυακή πλατφόρμα για την ύπαρξη προσφορών αυτού του είδους. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στην πλατφόρμα να προβαίνει στις κατάλληλες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της απόσυρσης της προσφοράς από τον σχετικό δικτυακό τόπο. Οι διαδικασίες κοινοποίησης και απόσυρσης (ΚΑ) επιδιώκουν να προσφέρουν έναν απλό, δίκαιο και ταχύ τρόπο για την αφαίρεση διαδικτυακών προσφορών προϊόντων παραποίησης.

Το μνημόνιο συμφωνίας συμπληρώνει τα μέτρα αυτά βελτιώνοντας την προστασία των καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας ενός αγοραστή να λαμβάνει προϊόν αντικατάστασης ή επιστροφή χρημάτων υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Το μνημόνιο συμφωνίας περιλαμβάνει επίσης τη ανάληψη αποτρεπτικών δράσεων έναντι των καθ’ υποτροπήν παραβατών. Οι υπογράφοντες το μνημόνιο συμφωνίας δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για τον εντοπισμό των καθ’ υποτροπήν παραβατών. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες αναλαμβάνουν να εφαρμόσουν και να επιβάλουν αποτρεπτικά μέτρα σύμφωνα με τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές τους. Οι πολιτικές αντιμετώπισης των καθ’ υποτροπήν παραβατών πρέπει να είναι αντικειμενικές και αναλογικές και να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις εκάστοτε περιστάσεις. Η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους καθ’ υποτροπήν παραβάτες στο πλαίσιο του μνημονίου συμφωνίας συμμορφώνεται πλήρως με τη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων.

Οι καταναλωτές θα πρέπει να αξιοποιούν όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες όταν προβαίνουν σε ηλεκτρονικές αγορές, προκειμένου να αποφύγουν την αγορά προϊόντων παραποίησης/απομίμησης· ωστόσο, μπορεί και πάλι να υποστούν ζημία. Μπορεί να παραπλανηθούν και να αγοράσουν ακουσίως προϊόντα παραποίησης/απομίμησης, με αποτέλεσμα οικονομική ή άλλη ζημία. Το μνημόνιο συμφωνίας περιλαμβάνει μια ελάχιστη δέσμη διατάξεων για την προστασία των καταναλωτών. Η αντιστάθμιση οικονομικής ή άλλης ζημίας εξαρτάται από τις πολιτικές που ακολουθεί ο εκάστοτε υπογράφων το μνημόνιο συμφωνίας. Ένας καταναλωτής μπορεί επίσης να έχει δημοσιεύσει προσφορά για την πώληση εικαζόμενου προϊόντος παραποίησης που έχει αποσυρθεί, και ο εν λόγω καταναλωτής να υποστεί ζημία εάν αποδειχθεί τελικά ότι η απόσυρση της προσφοράς του ήταν αδικαιολόγητη.

Τέλος, το μνημόνιο συμφωνίας διασφαλίζει ότι, κατά τη διάρκεια της περιόδου αξιολόγησης, οι υπογράφοντες δεν κινούν μεταξύ τους νέα δικαστική διαδικασία σχετικά με ζητήματα που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας. Η αναστολή αυτή της αντιδικίας είναι μια σημαντική διάταξη που δίνει έμφαση στην αμοιβαία δέσμευση των υπογραφόντων να συνεργάζονται καλή τη πίστει.

2.3.        Αυτορρύθμιση με βάση το μνημόνιο συμφωνίας

Η εθελοντική συνεργασία πολλών ενδιαφερόμενων μερών με διαφορετικά συμφέροντα και επιχειρηματικά μοντέλα είναι συχνά δύσκολο να επιτευχθεί. Απαιτείται χρόνος για να οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη που είναι απαραίτητη για να λειτουργήσει αυτή η συνεργασία.

Η πορεία προς τη σύναψη του μνημονίου συμφωνίας καθώς και η ίδια η υπογραφή του αποδείχθηκαν σημαντικά βήματα προς την οικοδόμηση κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης και καλής πίστης μεταξύ των υπογραφόντων. Ο διαρθρωμένος διάλογος επέτρεψε στους ενδιαφερόμενους να κατανοήσουν καλύτερα ο ένας τους προβληματισμούς του άλλου, καθώς και τους τεχνικούς, οργανωτικούς και εμπορικούς περιορισμούς. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη και η καλή πίστη αποτελούν τον συνδετικό κρίκο. Χωρίς αυτές, η εθελοντική συνεργασία είναι καταδικασμένη να αποτύχει.

Άλλοι σημαντικοί παράγοντες επιτυχίας είναι οι εξής:

· ένα σαφές κίνητρο για κάθε υπογράφοντα που απορρέει από την εκούσια συμφωνία·

· διασφαλίσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας για την προστασία των ουσιωδών συμφερόντων κάθε υπογράφοντα, τη συνεκτίμηση διαφορετικών επιχειρηματικών μοντέλων και εμπορικών πολιτικών, και την εξασφάλιση ασφάλειας δικαίου για την υπερπήδηση των αντιστάσεων εντός των αντίστοιχων οργανώσεων·

· μια σαφώς εστιασμένη εκούσια συμφωνία συμπεριλαμβανομένου ενός καλά καθορισμένου στόχου, σε συνδυασμό με σαφώς διατυπωμένες, ρεαλιστικές υποχρεώσεις που ανατίθενται αναλογικά στα συμβαλλόμενα μέρη (έξυπνη επιβολή)·

· υψηλό επίπεδο συγκατάθεσης και δέσμευσης από τις επιχειρήσεις που υπογράφουν τη συμφωνία·

· επαρκής εγγενής ευελιξία ώστε να είναι δυνατές τυχόν προσαρμογές λόγω μεταβαλλόμενων συνθηκών, χωρίς να χρειάζεται επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας.

Επιπλέον, οι υπηρεσίες «διαμεσολάβησης» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διοργάνωσαν και κατηύθυναν τις συνομιλίες και τις διαπραγματεύσεις, ενώ ταυτόχρονα παρότρυναν τα ενδιαφερόμενα μέρη να ξεπεράσουν τα εμπόδια. Η πολιτική στήριξη από εθνικές αρχές και τα κοινοβούλια μπορεί επίσης να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο.

Η εξωτερική διαφάνεια αυξάνει την αξιοπιστία και διασφαλίζει την υποχρέωση λογοδοσίας και την ευθύνη έναντι των ενδιαφερόμενων μερών, των εθνικών αρχών και των κοινοβουλίων, καθώς και της κοινωνίας στο σύνολό της. Μπορεί επίσης να ενθαρρύνει νέα ενδιαφερόμενα μέρη να προσχωρήσουν στην εκούσια συμφωνία και να υιοθετήσουν τις βέλτιστες πρακτικές που προωθεί.

3.           Η λειτουργία και οι επιπτώσεις του μνημονίου συμφωνίας

3.1.        Καθιστώντας λειτουργικό το μνημόνιο συμφωνίας

Το μνημόνιο συμφωνίας περιορίζεται στους υπογράφοντες που παρέχουν υπηρεσίες και αγαθά στην ΕΕ/τον ΕΟΧ. Για να αποσαφηνιστεί το πεδίο εφαρμογής του μνημονίου συμφωνίας, οι υπογράφοντες παρέθεσαν τους δικτυακούς τόπους και τις εμπορικές ονομασίες που καλύπτονται από αυτό (βλ. παράρτημα).

Καταρτίστηκε κατάλογος των σημείων επαφής, προκειμένου να διευκολύνεται η επικοινωνία μεταξύ των υπογραφόντων επί θεμάτων πολιτικής που σχετίζονται με το μνημόνιο συμφωνίας και να καταστούν δυνατές οι απευθείας επιχειρησιακές επαφές μεταξύ του προσωπικού προστασίας του σήματος των κατόχων δικαιωμάτων στα διάφορα κράτη μέλη και των δικτυακών τόπων που φιλοξενούνται στις διαδικτυακές πλατφόρμες.

Η άμεση διαθεσιμότητα και η τακτική επικαιροποίηση αυτών των βασικών πληροφοριών βοήθησαν τους υπογράφοντες να εφαρμόσουν το μνημόνιο συμφωνίας υπό επιχειρησιακές συνθήκες. Συνέβαλαν επίσης στην ενημέρωση των τοπικών οργανώσεων των υπογραφόντων για το μνημόνιο συμφωνίας, τις δυνατότητες και προοπτικές του.

Οι διαδικτυακές πλατφόρμες και οι κάτοχοι δικαιωμάτων συμμετείχαν σε διμερείς συνεδριάσεις για να αναπτύξουν σχέσεις, να ανταλλάξουν πληροφορίες και να συζητήσουν επιχειρησιακά ζητήματα. Αυτές οι συνεδριάσεις, σε συνδυασμό με τη συνεπή χρήση των αντίστοιχων προγραμμάτων προστασίας των δικαιωμάτων που παρέχουν οι διαδικτυακές πλατφόρμες, επέτρεψαν στους υπογράφοντες να συλλέξουν γνώσεις, να εντοπίσουν τάσεις και, ως εκ τούτου, να επισπεύσουν την απόσυρση ύποπτων προσφορών, ενισχύοντας κατά τον τρόπο αυτόν την προστασία.

Σε γενικές γραμμές, τα συμβαλλόμενα μέρη του μνημονίου συμφωνίας επισήμαναν ότι το μνημόνιο βελτίωσε σημαντικά την επικοινωνία μεταξύ των υπογραφόντων, διευκολύνοντας κατά τον τρόπο αυτόν τη συνεργασία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αναλήφθηκε συντονισμένη δράση, όπως ταχείες αντιδράσεις σε αιφνίδιες αυξήσεις συγκεκριμένων προϊόντων παραποίησης/απομίμησης.

3.2.        Διαδικασίες κοινοποίησης και απόσυρσης — ο ακρογωνιαίος λίθος του μνημονίου συμφωνίας

Όλοι οι υπογράφοντες θεωρούν ότι οι διαδικασίες κοινοποίησης και απόσυρσης (ΚΑ) αποτελούν αναγκαία μέτρα για την καταπολέμηση της ηλεκτρονικής πώλησης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης. Στο πλαίσιο του παρόντος μνημονίου συμφωνίας, οι κανόνες των διαδικασιών ΚΑ προβλέπουν:

i) έναν μηχανισμό για την αφαίρεση μεμονωμένων προσφορών εικαζόμενων ειδών παραποίησης από δικτυακούς τόπους που περιλαμβάνονται στις διαδικτυακές πλατφόρμες και

ii) έναν μηχανισμό που θα ενημερώνει τις διαδικτυακές πλατφόρμες για χρήστες που πωλούν προϊόντα παραποίησης (ειδοποιήσεις που αφορούν πωλητές).

Πρόκειται για το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιείται όταν εικαζόμενες παράνομες προσφορές δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. Οι υπογράφοντες επισήμαναν περαιτέρω ότι το μνημόνιο συμφωνίας απέδειξε ότι το εν λόγω εργαλείο είναι χρήσιμο· οι κανόνες των διαδικασιών ΚΑ δεν θα πρέπει να είναι υπερβολικά περιγραφικοί και πρέπει να περιλαμβάνουν συγκεκριμένους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση καταχρήσεων του συστήματος. Οι εταιρείες έχουν αναπτύξει τις δικές τους ειδικά προσαρμοσμένες μεθόδους για την αντιμετώπιση παραβάσεων στους δικτυακούς τους τόπους.

Οι υπογράφοντες ανέφεραν ότι οι διαδικτυακές πλατφόρμες λαμβάνουν χιλιάδες αιτήματα ΚΑ ετησίως για κάθε είδους λόγο. Στο πλαίσιο του μνημονίου συμφωνίας και σε συμμόρφωση με το κεκτημένο της ΕΕ[10], σκοπός των διαδικασιών ΚΑ είναι η αφαίρεση προσφορών εικαζόμενων προϊόντων παραποίησης από δικτυακούς τόπους που φιλοξενούνται στις διαδικτυακές πλατφόρμες με έγκαιρο, αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο.

Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες εφάρμοζαν μηχανισμούς ΚΑ πριν από τη σύναψη του μνημονίου συμφωνίας, δίνοντας τη δυνατότητα/επιτρέποντας σε κατόχους δικαιωμάτων και άλλα πρόσωπα και οργανισμούς που πλήττονταν να γνωστοποιήσουν περιπτώσεις εικαζόμενων προϊόντων παραποίησης. Ενώ ορισμένα συστήματα ΚΑ ήταν εύκολο να εντοπιστούν από τους χρήστες στους δικτυακούς τόπους, πολλά άλλα θεωρήθηκε ότι δεν λειτουργούσαν ικανοποιητικά. Επιπλέον, η διαθέσιμη διαδικασία ΚΑ δεν χρησιμοποιούνταν από όλους τους κατόχους δικαιωμάτων. Οι ειδοποιήσεις δεν ήταν ολοκληρωμένες και αρκετά συγκεκριμένες, ήταν δύσκολο να υποβληθούν σε επεξεργασία, άλλοτε αφορούσαν μεμονωμένα προϊόντα και άλλοτε ακόμη και ολόκληρους καταλόγους προϊόντων. Η συνέχεια που δινόταν στις ειδοποιήσεις ποίκιλλε στις διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες και δεν κρινόταν πάντα ως ικανοποιητική από τους ειδοποιούντες κατόχους δικαιωμάτων. Οι προσφορές είτε δεν αποσύρονταν καθόλου, είτε αποσύρονταν υπερβολικά καθυστερημένα, ή επανεμφανίζονταν γρήγορα μετά την απόσυρσή τους.

Από την εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας, ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες αναφέρουν ότι χρειάζονται έως 24 ώρες για να αφαιρέσουν μια διαδικτυακή προσφορά (που αναφέρεται και ως «καταχώριση»), αλλά περιστασιακά έως και 48 ώρες· άλλες πλατφόρμες χρειάζονται 2-5 ώρες. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι αμφισβητούμενες προσφορές αφαιρούνται την ίδια ημέρα ή νωρίς την επόμενη. Εντούτοις, οι κάτοχοι δικαιωμάτων ανέφεραν διαφορετικές ταχύτητες επεξεργασίας των ειδοποιήσεων από την ίδια διαδικτυακή πλατφόρμα σε διαφορετικά κράτη μέλη.

Επιπλέον, οι διαδικτυακές πλατφόρμες επισήμαναν ότι έχουν καταγράψει ευρεία διακύμανση του μέσου μηνιαίου αριθμού ειδοποιήσεων για προσφορές προϊόντων παραποίησης (κυμαίνεται από μία έως αρκετές εκατοντάδες ειδοποιήσεις) από συγκεκριμένους κατόχους δικαιωμάτων. Από τη θέση σε ισχύ του μνημονίου συμφωνίας, οι διαδικτυακές πλατφόρμες πολύ σπάνια απορρίπτουν αιτήματα αφαίρεσης προσφοράς, ενώ σπάνια χρειάζεται να ζητήσουν πρόσθετες πληροφορίες για την επεξεργασία μιας ειδοποίησης: τα αιτήματα παροχής πρόσθετων πληροφοριών αφορούν συνήθως ειδοποιήσεις από κατόχους δικαιωμάτων που άρχισαν πρόσφατα να χρησιμοποιούν τη διαδικασία ΚΑ. Ορισμένοι κάτοχοι δικαιωμάτων θεώρησαν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ζητήθηκαν περιττές λεπτομέρειες. Μόλις μια εικαζόμενη παράνομη προσφορά αποσυρθεί από το διαδίκτυο, η διαδικτυακή πλατφόρμα, μεταξύ άλλων, ενημερώνει τον πωλητή αναφέροντας τους λόγους για την απόσυρση.

Οι ειδοποιήσεις για χρήστες πώλησης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης —σε αντίθεση με τις ειδοποιήσεις για συγκεκριμένες προσφορές— είναι σχετικά σπάνιες. Γενικά, η εξέταση των ειδοποιήσεων που αφορούν πωλητές θεωρείται επαχθής εργασία, καθώς απαιτείται σχεδόν πάντα επιπλέον διερεύνηση της κάθε προσφοράς ξεχωριστά προκειμένου να μπορεί να ληφθεί μια απόφαση. Καθώς οι καθ’ υποτροπήν παραβάτες (διαπιστωμένα κακόπιστοι πωλητές) θα υποστούν κυρώσεις σε κάθε περίπτωση (σε συνέχεια ειδοποιήσεων που αφορούν προσφορές), οι ειδοποιήσεις που αφορούν πωλητές δεν θεωρείται ότι προσφέρουν σημαντικά οφέλη. Αντιθέτως, ένας κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε ότι, ενώ η συνεργασία σε διαδικασίες ΚΑ λειτουργεί αποτελεσματικά όταν πρόκειται για προϊόντα, ο βαθμός στον οποίο οι διαδικτυακές πλατφόρμες λαμβάνουν μέτρα ως απάντηση σε ειδοποιήσεις για πωλητές που εμπλέκονται στην πώληση προϊόντων παραποίησης είναι ασαφής.

Οι όροι και προϋποθέσεις που θέτουν οι διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες απαγορεύουν ρητά την πώληση προϊόντων που παραβιάζουν δικαιώματα τρίτων μερών. Καθιστούν επίσης σαφές ότι τα παράνομα προϊόντα υπόκεινται σε διαγραφή. Ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες παρέχουν στους κατόχους δικαιωμάτων έντυπα ειδοποιήσεων, τα οποία όμως περιέχουν μόνο τα στοιχειώδη και είναι σχεδιασμένα πρωτίστως για κατόχους δικαιωμάτων που δεν είναι συμβαλλόμενα μέρη του μνημονίου συμφωνίας. Παρά το γεγονός ότι αυτή καθαυτή η επεξεργασία των ειδοποιήσεων συνιστά εσωτερική διαδικασία, οι μεγαλύτερες διαδικτυακές πλατφόρμες παρέχουν εξηγήσεις στο διαδίκτυο σχετικά με τη διαδικασία ΚΑ. Οι εξηγήσεις αυτές λειτουργούν ως σημείο αναφοράς, ιδίως για κατόχους δικαιωμάτων που δεν συμμετέχουν στο μνημόνιο συμφωνίας. Μπορεί επίσης να αποτελούν μέρος του προγράμματος προστασίας δικαιωμάτων ή της ενότητας «Βοήθεια» της συγκεκριμένης διαδικτυακής πλατφόρμας.

Από τη θέση σε ισχύ του μνημονίου συμφωνίας, όλοι οι υπογράφοντες αναφέρουν βελτιώσεις σε όλες αυτές τις πτυχές της διαδικασίας ΚΑ. Πολλές διαδικτυακές πλατφόρμες επανεξέτασαν και, σε πολλές περιπτώσεις, εκσυγχρόνισαν τα μέσα και τις διαδικασίες ΚΑ που εφάρμοζαν. Μια διαδικτυακή πλατφόρμα σχεδίασε εκ νέου τη διαδικασία ΚΑ και εφάρμοσε κοινή διαδικασία για όλους τους ευρωπαϊκούς δικτυακούς της τόπους[11].

Οι κάτοχοι δικαιωμάτων ανέφεραν ότι, σε γενικές γραμμές, η διαδικασία ΚΑ λειτουργεί πλέον αποτελεσματικά στους δικτυακούς τόπους που φιλοξενούν οι διαδικτυακές πλατφόρμες οι οποίες καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας[12]. Ωστόσο, η διατήρηση ενός προγράμματος παρακολούθησης είναι συχνά δαπανηρή για τους κατόχους δικαιωμάτων.

3.3.        Προδραστικά και προληπτικά μέτρα — ένα σημαντικό μέσο για την αποτελεσματική καταπολέμηση της παραποίησης

Προδραστικά και προληπτικά μέτρα (ΠΠΜ) είναι τα μέτρα και οι διαδικασίες που δίνουν τη δυνατότητα στις διαδικτυακές πλατφόρμες και τους κατόχους δικαιωμάτων να αποτρέπουν τη δημοσίευση παράνομων προσφορών στο διαδίκτυο ή να περιορίζουν τη διάρκεια της διαθεσιμότητάς τους ώστε να δημοσιεύονται μόνο για σύντομο διάστημα. Τα εν λόγω μέτρα και διαδικασίες ποίκιλλαν όχι μόνο μεταξύ των διαφόρων υπογραφόντων, αλλά ενίοτε και μεταξύ των διαφόρων δικτυακών τόπων μιας συγκεκριμένης διαδικτυακής πλατφόρμας.

Σύμφωνα με τους υπογράφοντες, η διαδικασία ΚΑ ως αντίδραση σε κάποια ειδοποίηση φαίνεται να μην είναι από μόνη της αρκετή να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των πωλήσεων προϊόντων παραποίησης στις διαδικτυακές αγορές. Οι επαρκείς προδραστικές διασφαλίσεις για την αποτροπή της διάθεσης προϊόντων παραποίησης προς πώληση στις διαδικτυακές αγορές είναι εξίσου σημαντικές για την καταπολέμηση του φαινομένου της παραποίησης στο διαδίκτυο.

Τα ΠΠΜ συνδέονται στενά με τα μεμονωμένα επιχειρηματικά μοντέλα και πρακτικές της εκάστοτε διαδικτυακής πλατφόρμας και του εκάστοτε κατόχου δικαιωμάτων. Αποτελούν έναν από τους τρόπους με τους οποίους μια διαδικτυακή πλατφόρμα μπορεί να διαφοροποιηθεί από τους ανταγωνιστές της στην αγορά. Μπορεί να επηρεάζουν σημαντικά τον βαθμό ικανοποίησης των πελατών, καθώς και την εμπιστοσύνη τους στις προσφορές που διατίθενται σε έναν συγκεκριμένο δικτυακό τόπο. Αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες είναι σχετικά διαφανείς όσον αφορά τα ΠΠΜ που λαμβάνουν. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες επισήμαναν ακόμη ότι συχνά τα ΠΠΜ, προκειμένου να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους, πρέπει να είναι προηγμένα και να μπορούν να προσαρμόζονται γρήγορα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή ΠΠΜ συνεπάγεται συχνά υψηλό κόστος. Για τους κατόχους δικαιωμάτων, τα ΠΠΜ εντάσσονται στα μέτρα προστασίας των εμπορικών ονομασιών τους και συνδέονται στενά με τις στρατηγικές και δραστηριότητες προστασίας των εμπορικών ονομασιών τους.

Όλοι οι υπογράφοντες τόνισαν επανειλημμένα ότι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματικότητα των ΠΠΜ είναι η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κατόχων δικαιωμάτων και των διαδικτυακών πλατφορμών. Αρκετοί υπογράφοντες επισήμαναν ότι η αποτελεσματικότητα των ΠΠΜ φαίνεται να αυξομειώνεται σε διάφορες χρονικές περιόδους και στους διαφορετικούς δικτυακούς τόπους μιας διαδικτυακής πλατφόρμας, γεγονός που δεν προκαλεί έκπληξη δεδομένης της ευέλικτης και ευπροσάρμοστης φύσης όσων επιχειρούν να πωλήσουν προϊόντα παραποίησης. Το γεγονός αυτό φανερώνει ότι οι υπογράφοντες οφείλουν να παραμένουν μονίμως σε επαγρύπνηση και τονίζει την ανάγκη για συνεχή συνεργασία.

Ένας υπογράφων ανέφερε ότι, λόγω της υπογραφής του μνημονίου συμφωνίας, οι επενδύσεις σε ΠΠΜ αυξήθηκαν και οδήγησαν σε απτά αποτελέσματα. Μια διαδικτυακή πλατφόρμα επισήμανε ότι πλέον αφαιρεί οικειοθελώς και προδραστικά περισσότερες δυνητικές προβληματικές καταχωρίσεις από όσες αποσύρει κατόπιν σχετικής ειδοποίησης[13].

Τα ΠΠΜ κυμαίνονται από τεχνικά μέτρα, όπως η ικανότητα μιας διαδικτυακής πλατφόρμας να εντοπίζει τη χρήση συγκεκριμένων λέξεων-κλειδιά ή προδημοσιευμένο περιεχόμενο σε προσφορές, έως την ανταλλαγή πληροφοριών με διαδικτυακές πλατφόρμες σχετικά με ενδείξεις προϊόντων παραποίησης και τον τρόπο λειτουργίας των πωλητών των προϊόντων αυτών. Ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες ανέφεραν ότι χρησιμοποιούν συγκεκριμένες τεχνολογίες ανίχνευσης και προβαίνουν σε προληπτικές αποσύρσεις προσφορών.

Ορισμένοι υπογράφοντες εξέφρασαν την ανησυχία ότι, επειδή λαμβάνουν προδραστικά μέτρα για την αποτροπή της πώλησης προϊόντων παραποίησης, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι γνωρίζουν πραγματικά τυχόν παράνομες δραστηριότητες, γεγονός που θα τους έθετε εκτός του καθεστώτος παρέκκλισης όσον αφορά την ευθύνη που προβλέπει η οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο.

3.4.        Καθ’ υποτροπήν παραβάτες

Σύμφωνα με την παράγραφο 35 του μνημονίου συμφωνίας, οι διαδικτυακές πλατφόρμες οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη ειδοποιήσεις για καθ’ υποτροπήν παραβάτες και να εφαρμόζουν και να επιβάλλουν πολιτικές αποτροπής των καθ’ υποτροπήν παραβατών.

Οι πολιτικές κατά των καθ’ υποτροπήν παραβατών που εφαρμόζουν οι διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες προβλέπουν γενικά την ανάληψη αποτρεπτικής δράσης (για παράδειγμα, προσωρινή αναστολή λογαριασμού) με στόχο τον πωλητή (και όχι απλώς τη σχετική προσφορά) μετά τη δεύτερη παράβαση. Πιο αυστηρή αποτρεπτική δράση μπορεί να αναληφθεί εάν ο πωλητής διαπιστωθεί ότι προσφέρει ξανά προϊόντα παραποίησης. Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες εφαρμόζουν μέτρα για την αποτροπή της επανεγγραφής αποκλεισμένων πωλητών.

Ενώ η αποτρεπτική δράση είναι σημαντική ή ακόμη και αναγκαία, οι διαδικτυακές πλατφόρμες υποστηρίζουν ότι, εκτός από την αναστολή του λογαριασμού ενός χρήστη, υπάρχουν και άλλοι τρόποι αντιμετώπισης των επανειλημμένων παραβάσεων, όπως για παράδειγμα η ενημέρωση, τα μέτρα ασφαλείας, τα αντικίνητρα ή οι περιορισμοί.

Η πολιτική αποτρεπτικής δράσης περιγράφεται στους όρους και τις προϋποθέσεις της διαδικτυακής πλατφόρμας στον αντίστοιχο δικτυακό τόπο. Ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες συνοψίζουν το σύστημά τους και σε άλλες ενότητες των δικτυακών τους τόπων, όπως στην ενότητα του προγράμματος προστασίας των δικαιωμάτων ή στην ενότητα «Βοήθεια».

Οι διαδικτυακές πλατφόρμες δεν ασκούν την πολιτική αποτρεπτικής δράσης τους αυτόματα. Ενίοτε είναι απαραίτητες μεμονωμένες διορθώσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται όπως κρίνεται κατάλληλο. Ένας πωλητής που είναι προφανές ότι ενεργεί κακή τη πίστει μπορεί να αποκλειστεί αμέσως, ενώ σε έναν καθ’ υποτροπήν παραβάτη που διέπραξε πολύ καιρό πριν την πρώτη μη σοβαρή παράβασή του μπορεί να αποσταλεί προειδοποίηση πριν από την αναστολή του λογαριασμού του. Ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες επιβάλλουν τις κυρώσεις εξ ολοκλήρου κατά περίπτωση, αν και με παρόμοια αποτελέσματα και αποτελεσματικότητα. Κατά τη λήψη της απόφασης σχετικά με το ποια αποτρεπτική δράση πρέπει να αναληφθεί, λαμβάνονται υπόψη αρκετοί παράγοντες, όπως η σοβαρότητα της παραβίασης της πολιτικής, ο αριθμός των εικαζόμενων παραβάσεων, οι υποτροπές, το διάστημα που μεσολάβησε από την προηγούμενη παράβαση, τα σχόλια του πωλητή, διατυπώσεις που υποδεικνύουν σαφή πρόθεση, η κλίμακα των νόμιμων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων καθώς και τυχόν πιο ύποπτη συμπεριφορά, όπως προσπάθειες αποφυγής του εντοπισμού. Ως εκ τούτου, δεν κατέστη δυνατό να καθιερωθεί ένας ενιαίος, ομοιόμορφος ορισμός της αποτρεπτικής δράσης.

Η επικοινωνία των κατόχων δικαιωμάτων με τις διαδικτυακές πλατφόρμες αποτελεί και πάλι καθοριστικό παράγοντα για την εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών κατά των καθ’ υποτροπήν παραβατών. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες χρειάζονται πληροφορίες από τους κατόχους δικαιωμάτων που πλήττονται· διαφορετικά, περιορίζεται η αποτελεσματικότητα των πολιτικών κατά των καθ’ υποτροπήν παραβατών. Αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν αναπτύξει ειδικά εργαλεία υποβολής αναφορών, τα οποία έχουν θέσει στη διάθεση των κατόχων δικαιωμάτων προκειμένου να διευκολύνεται η αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων σχολίων προς τον κάτοχο δικαιωμάτων που προβαίνει στην ειδοποίηση, ενώ ταυτόχρονα γίνονται σεβαστά τα έννομα συμφέροντα των εμπλεκόμενων προσώπων.

Η αποτρεπτική δράση έχει άμεσες επιπτώσεις στους πωλητές, είτε είναι δικαιολογημένη είτε όχι: απώλεια δυνατότητας πώλησης του συγκεκριμένου προϊόντος, επενδύσεις σε χρόνο για την παρακολούθηση υποχρεωτικής κατάρτισης ή τη λήψη πρόσθετων μέτρων ασφαλείας· απώλεια ειδικού καθεστώτος εμπιστοσύνης, με αποτέλεσμα τη μειωμένη εμπιστοσύνη των καταναλωτών και, ως εκ τούτου, την ανάγκη μείωσης των μέσων τιμών πώλησης· περιορισμοί πωλήσεων που μειώνουν την επιχειρηματική δραστηριότητα και ενδεχομένως να οδηγήσουν σε πλεονάζοντα αποθέματα, απώλεια επενδύσεων, οικονομικές απώλειες· οριστικές αναστολές που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο ολόκληρη την επιχείρηση (και, ως εκ τούτου, τους υπαλλήλους και τους επιχειρηματικούς εταίρους της). Συνεπώς, οι διαδικτυακές πλατφόρμες εφαρμόζουν τα αποτρεπτικά μέτρα με επιφυλακτικότητα και με τη δέουσα προσοχή.

Οι πολιτικές κατά των καθ’ υποτροπήν παραβατών είναι πολύ σημαντικές για τους κατόχους δικαιωμάτων, διότι οι συγκεκριμένοι παραβάτες είναι αυτοί που τους βλάπτουν περισσότερο, ιδίως εάν μπορούν μέσω παραπλανητικών πρακτικών να συνεχίζουν να εμπορεύονται προϊόντα παραποίησης. Οι κάτοχοι δικαιωμάτων συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι καθ’ υποτροπήν παραβάτες εδώ και αρκετό καιρό πωλούν προϊόντα παραποίησης σε διαφορετικές διαδικτυακές πλατφόρμες χρησιμοποιώντας διάφορα ονόματα. Οι κάτοχοι δικαιωμάτων ενημερώνουν τις διαδικτυακές πλατφόρμες για καθ’ υποτροπήν παραβάτες βάσει ερευνών που διενεργούν οι ίδιοι, συμπεριλαμβανομένης της επανεμφάνισης προσφορών που είχαν αποσυρθεί στο παρελθόν. Ωστόσο, δεν είναι πάντα εφικτό οι κάτοχοι δικαιωμάτων να εντοπίζουν, και στη συνέχεια να ταυτοποιούν, τους καθ’ υποτροπήν παραβάτες· ένας λόγος για αυτήν την αδυναμία μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ότι ο σχετικός δικτυακός τόπος δεν παρέχει λειτουργίες αναζήτησης για τα στοιχεία των πωλητών.

Οι διαδικτυακές πλατφόρμες θεωρείται ότι λαμβάνουν πλέον αυστηρότερα μέτρα κατά των καθ’ υποτροπήν παραβατών σε σχέση με το παρελθόν, είτε με δική τους πρωτοβουλία είτε κατόπιν παρότρυνσης του/των κατόχου/κατόχων δικαιωμάτων που πλήττεται/-ονται, αλλά βασίζονται στη δική τους κρίση και λαμβάνουν υπόψη όλες τις ειδικές περιστάσεις της κάθε υπόθεσης[14]. Επομένως, δεν καταλήγουν όλες οι ειδοποιήσεις για καθ’ υποτροπήν παραβάτες σε αναστολή ή παύση λογαριασμού. Από τη θέση σε ισχύ του μνημονίου συμφωνίας, οι διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν καταστεί πιο διαφανείς προς τους κατόχους δικαιωμάτων όσον αφορά την πολιτική αποτρεπτικών μέτρων που ασκούν και την εφαρμογή της. Σε διμερή βάση, ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες και κάτοχοι δικαιωμάτων ανταλλάσσουν πληροφορίες επί μεμονωμένων υποθέσεων, γεγονός όμως που δεν φαίνεται να αποτελεί τη γενική πρακτική.

Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν θεσπίσει τεχνικά και διαδικαστικά μέτρα για να εντοπίζουν τους καθ’ υποτροπήν παραβάτες και να αποτρέπουν την επανεγγραφή των αποκλεισμένων καθ’ υποτροπήν παραβατών στους δικτυακούς τους τόπους. Οι προσπάθειες αυτές μπορούν να αποβούν επιτυχείς μόνο σε έναν ορισμένο βαθμό εξαιτίας των συγκεκαλυμμένων τακτικών των κακόπιστων πωλητών. Μόνο η εντατικότερη αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών και η άμεση συνεργασία των κατόχων δικαιωμάτων με τις διαδικτυακές πλατφόρμες μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση.

Οι υπογράφοντες επενδύουν σε εργαλεία και πρακτικές για την αντιμετώπιση των καθ’ υποτροπήν παραβατών. Πέρυσι, αυτές οι κοινές προσπάθειες άρχισαν σταδιακά να αποφέρουν καλύτερα αποτελέσματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, σημειώθηκαν σημαντικές επιτυχίες[15]. Ωστόσο, ενδεχομένως να χρειάζεται να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την αποσαφήνιση της πρακτικής εφαρμογής των μέτρων, προκειμένου να βελτιωθούν οι επιχειρησιακές επιδόσεις τους κατά των καθ’ υποτροπήν παραβατών.

3.5.        Συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών

Η συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών είναι καίριας σημασίας για την αποτελεσματικότητα των ΠΠΜ. Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν εγκρίνει και δημοσιεύσει την πολιτική τους για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας στους αντίστοιχους δικτυακούς τους τόπους. Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες γνωστοποιούν με σαφήνεια τις λεπτομέρειες των πολιτικών τους. Οι πολιτικές αυτές αποτυπώνονται σαφώς και στους όρους και τις προϋποθέσεις για τη χρήση των αντίστοιχων δικτυακών τόπων, καθώς και στις συμβάσεις με τους πωλητές. Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες ενισχύουν την πολιτική τους σχετικά με τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.

Αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν αναπτύξει ειδικά προγράμματα συνεργασίας για την προστασία των δικαιωμάτων, τα οποία αποτελούν συχνά τη βάση για ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της εκάστοτε διαδικτυακής πλατφόρμας και των κατόχων εμπορικών σημάτων γενικότερα. Η συμμετοχή των κατόχων δικαιωμάτων στα προγράμματα αυτά ποικίλλει από δικτυακό τόπο σε δικτυακό τόπο. Από τη θέση σε ισχύ του μνημονίου συμφωνίας, αρκετοί κάτοχοι δικαιωμάτων συμμετέχουν στα εν λόγω προγράμματα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες τους[16].

Το μνημόνιο συμφωνίας δεν εμποδίζει τους υπογράφοντες να ανταλλάσσουν άλλες ή πιο λεπτομερείς πληροφορίες, για παράδειγμα, σε διμερή βάση και υπό πρόσθετους όρους. Ορισμένες διαδικτυακές πλατφόρμες δημοσίευσαν στατιστικές αναλύσεις για τις προσφορές που αποσύρθηκαν (προδραστικά και κατόπιν αιτήματος ΚΑ), πληροφορίες που αποδείχθηκαν χρήσιμες. Διαδικτυακές πλατφόρμες συμφώνησαν να αποκαλύπτουν, κατόπιν αιτήματος, την ταυτότητα και τα στοιχεία επικοινωνίας εικαζόμενων παραβατών, στον βαθμό που αυτό επιτρέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων. Σε μία μόνο περίπτωση, οι υπογράφοντες ανέφεραν προβλήματα σχετικά με τη συγκεκριμένη πτυχή του μνημονίου συμφωνίας[17].

3.6.        Εμπιστοσύνη, ενημέρωση και προστασία των καταναλωτών

Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών συνιστά καθοριστικό παράγοντα επιτυχίας για όλους τους υπογράφοντες. Συνεπώς, όλοι οι υπογράφοντες επιδιώκουν την επαρκή προστασία των καταναλωτών έναντι προϊόντων παραποίησης/απομίμησης και την εξεύρεση τρόπων αποζημίωσης των καλόπιστων καταναλωτών που αγόρασαν ακουσίως προϊόντα παραποίησης/απομίμησης.

Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες ενημερώνουν τους καταναλωτές για τις βέλτιστες πρακτικές ασφαλούς χρήσης των υπηρεσιών τους και εντοπισμού ύποπτων προσφορών.

Όλες οι μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες εφαρμόζουν συστήματα αποζημίωσης για ζημίες. Ωστόσο, τα εν λόγω συστήματα προστασίας αγοραστών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους ως προς το πεδίο εφαρμογής και τις διαδικασίες. Για παράδειγμα, μια διαδικτυακή πλατφόρμα παρέχει πλήρη εγγύηση έναντι προϊόντων παραποίησης και δεσμεύει τα χρήματα μέχρι να ολοκληρωθεί η συναλλαγή κατά τρόπο που να ικανοποιεί πλήρως τον αγοραστή. Εκτός από την επιστροφή χρημάτων μέσω συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών, οι διαδικτυακές πλατφόρμες αποζημιώνουν τους καταναλωτές και μέσω του δικού τους προγράμματος προστασίας αγοραστών ή της ολοκληρωμένης πολιτικής επιστροφών. Αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες βοηθούν τους καταναλωτές να ανακτήσουν τα χρήματά τους από έναν πωλητή προϊόντων παραποίησης. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι η νομοθεσία της ΕΕ περιλαμβάνει ελάχιστους κανόνες για την προστασία των καταναλωτών που αγοράζουν παραποιημένα προϊόντα από επαγγελματίες πωλητές. Στις περιπτώσεις όπου μια διαδικτυακή πλατφόρμα λειτουργεί ως επαγγελματίας πωλητής, η οδηγία 1999/44/ΕΚ σχετικά με την πώληση και τις εγγυήσεις καταναλωτικών αγαθών προβλέπει την αντικατάσταση του παραποιημένου προϊόντος με ένα γνήσιο ή, εάν αυτό δεν είναι δυνατό, την επιστροφή χρημάτων στον καταναλωτή.

Συχνά απογοητευμένοι καταναλωτές που αγόρασαν προϊόντα παραποίησης/απομίμησης επικοινωνούν με κατόχους δικαιωμάτων που δεν έχουν όμως καμία συμμετοχή στη συγκεκριμένη πώληση[18]. Προφανώς, οι κάτοχοι δικαιωμάτων δεν έχουν γενική υποχρέωση να παρέχουν αποζημίωση ή να βοηθούν τον καταναλωτή να ζητήσει έννομη προστασία από τα δικαστήρια. Ωστόσο, αρκετοί κάτοχοι δικαιωμάτων καταβάλλουν ιδιαίτερες προσπάθειες προς τον σκοπό αυτόν.

Αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες ενθαρρύνουν συστηματικά τους καταναλωτές να αναφέρουν περιστατικά με προϊόντα παραποίησης/απομίμησης στις τοπικές αρχές επιβολής του νόμου. Ορισμένες εθνικές αρχές, όπως οι υπηρεσίες εποπτείας του ανταγωνισμού και προστασίας των καταναλωτών, τείνουν επίσης να αναφέρουν εικαζόμενες παραβιάσεις της νομοθεσίας προστασίας των καταναλωτών, στις οποίες περιλαμβάνονται παραπλανητικές διαφημίσεις, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και καταπάτηση των κανόνων επισήμανσης.

Όλοι οι υπογράφοντες συμφώνησαν ότι ένας από τους κύριους στόχους του μνημονίου συμφωνίας είναι η βελτίωση της προστασίας των καταναλωτών. Οι υπογράφοντες δεν έχουν αναφέρει κανένα αρνητικό σχόλιο από τους καταναλωτές[19]. Μία διαδικτυακή πλατφόρμα ανέφερε επίσης ότι ο αριθμός των καταγγελιών με αρνητικά σχόλια για πωλητές και των αγωγών από μη ικανοποιημένους αγοραστές μειώθηκε κατά 30% από τις αρχές του 2011.

3.7.        Εξωτερική επικοινωνία και ευαισθητοποίηση

Οι επαγγελματικές ενώσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων του μνημονίου συμφωνίας. Αρκετές επαγγελματικές ενώσεις έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία εποικοδομητικών σχέσεων των κατόχων δικαιωμάτων με τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Ορισμένες επαγγελματικές ενώσεις διεκδικούν δικαιώματα εξ ονόματος των μελών τους και όλες εκπροσωπούν τα συμφέροντα των μελών τους και συντονίζουν τη διαμόρφωση κοινών θέσεων εξ ονόματος των μελών τους σε σχέση με το μνημόνιο συμφωνίας, ενώ ταυτόχρονα συνεισφέρουν καίρια στη διάδοση των ιδεών του μνημονίου συμφωνίας και ενθαρρύνουν τα μέλη τους να τηρούν τις αρχές του. Οι περισσότερες επαγγελματικές ενώσεις διαφημίζουν την πρόοδο που σημειώθηκε με το μνημόνιο συμφωνίας και προωθούν τα οφέλη του μέσω ενημερώσεων στους δικτυακούς τους τόπους, ηλεκτρονικών ενημερωτικών δελτίων που αποστέλλουν στα μέλη τους και συνεδριών πληροφόρησης κατά τις διασκέψεις τους.

Οι υπογράφοντες αναγνώρισαν τη σημασία της πλήρους ενημέρωσης των εθνικών αρχών που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης στο διαδίκτυο και των υπηρεσιών προστασίας δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, καθώς και των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σχετικά με το μνημόνιο συμφωνίας και τις σχετικές εξελίξεις. Όλοι υπογράμμισαν το όφελος της αύξησης της ευαισθητοποίησης μετά την έγκριση της παρούσας έκθεσης.

Σε ενωσιακό επίπεδο, γίνεται αναφορά στο μνημόνιο συμφωνίας σε σχετικές ανακοινώσεις πολιτικής[20]. Σε επίπεδο κρατών μελών, αναλήφθηκαν επίσης παρόμοιες πρωτοβουλίες[21]. Σε διεθνές επίπεδο, το μνημόνιο συμφωνίας προωθείται σε διεθνή φόρα όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΠΟΔΙ)[22] και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ), καθώς και σε συζητήσεις με τους βασικούς εμπορικούς εταίρους της ΕΕ.

3.8.        Συγκριτική αξιολόγηση των επιπτώσεων του μνημονίου συμφωνίας

Οι υπογράφοντες παρείχαν στην Επιτροπή, για τους σκοπούς της παρούσας έκθεσης, σημαντικό αριθμό στοιχείων που καταδεικνύουν τη λειτουργία του μνημονίου συμφωνίας και τις επιπτώσεις του στις επιχειρήσεις τους. Τα περισσότερα στοιχεία θεωρούνται εμπιστευτικά λόγω του ευαίσθητου από εμπορικής άποψης χαρακτήρα τους και, συνεπώς, δεν μπορούν να παρατεθούν ευθέως.

Παρά τις προσπάθειες, όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες εξακολουθούν να έχουν προσφορές προϊόντων παραποίησης στους δικτυακούς τους τόπους. Οι πωλητές προϊόντων παραποίησης έχουν καταστεί πιο επιδέξιοι στην παρουσίαση των προσφορών τους κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μην είναι πάντα δυνατό να καταλάβει κάποιος εάν το προϊόν μιας διαδικτυακής προσφοράς είναι πλαστό ή γνήσιο. Έτσι, φάνηκαν οι περιορισμένες δυνατότητες των ΠΠΜ που βασίζονται σε λέξεις-κλειδιά ή φωτογραφίες και τιμές.

Πολλοί υπογράφοντες έχουν επενδύσει στην ανάπτυξη κατάλληλων δεικτών (αποκαλούνται βασικοί δείκτες επιδόσεων) σε μια προσπάθεια να μετρηθεί η πρόοδος, η εφαρμογή και η λειτουργία του μνημονίου συμφωνίας με αξιοπιστία και διαφάνεια. Δεδομένου ότι οι εν λόγω δείκτες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των διαφόρων επιχειρηματικών μοντέλων, καθώς και τα σχετικά προϊόντα και τομείς, δεν κατέστη δυνατό να χρησιμοποιήσουν όλοι οι υπογράφοντες μια ενιαία ομάδα δεικτών για τις μετρήσεις τους. Ως εκ τούτου, δεν είναι ακόμη δυνατή η εκτίμηση γενικών ποσοστών ως ποσοτικού δείκτη για την αξιολόγηση και την κοινοποίηση των επιπτώσεων του μνημονίου συμφωνίας.

Για την παρακολούθηση των τάσεων σε προσφορές προϊόντων παραποίησης στους αντίστοιχους δικτυακούς τόπους που φιλοξενούνται στις διαδικτυακές πλατφόρμες, αρκετοί κάτοχοι δικαιωμάτων εφάρμοσαν συστηματικά προγράμματα δοκιμαστικών αγορών, τις οποίες επανέλαβαν αρκετές φορές υπό συγκρίσιμες περιστάσεις. Πρόκειται για στοιχεία που αποδείχθηκαν πολύτιμα για τον προσδιορισμό τάσεων.

Μια διαδικτυακή πλατφόρμα δήλωσε ότι από τα μέσα του 2011 παρατήρησε αξιοσημείωτη μείωση (20 %) του αριθμού των αναφορών ΚΑ που υπέβαλαν κάτοχοι δικαιωμάτων, κάτι που πιθανώς να αντιστοιχεί σε μείωση του αριθμού των ύποπτων καταχωρίσεων που εμφανίζονται στην πλατφόρμα. Την ίδια περίοδο, διαπιστώθηκε ότι οι προδραστικές αποσύρσεις ύποπτων προϊόντων μέσω εφαρμογής των ΠΠΜ της πλατφόρμας σχεδόν διπλασιάστηκαν. Ένας κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε ότι πέρυσι οι εμπορικές ονομασίες του απέστειλαν σχεδόν 120.000 ειδοποιήσεις για παράνομο περιεχόμενο σε μεσάζοντες του διαδικτύου, εκ των οποίων μόνο το 0,005% ήταν αναίτιες.

Άλλη μια μεγάλη διαδικτυακή πλατφόρμα ανέφερε ότι το τρίτο τρίμηνο του 2012 αποκλείστηκαν ή περιορίστηκαν σημαντικά οι λογαριασμοί πάνω από 8.600 πωλητών μετά τη διαπίστωση ότι οι εν λόγω πωλητές είχαν προβεί σε ύποπτες καταχωρίσεις προϊόντων που έφεραν εμπορικές ονομασίες των υπογραφόντων το μνημόνιο συμφωνίας. Παρότι δεν διατίθενται συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία τα οποία να αφορούν τους υπογράφοντες το μνημόνιο συμφωνίας για τις ίδιες περιόδους παρελθόντων ετών, μια συντηρητική παρεκβολή των στοιχείων αυτών υποδεικνύει αύξηση σε σύγκριση με προηγούμενα έτη. Ένας κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε ότι, από την έναρξη εφαρμογής του μνημονίου συμφωνίας, ο αριθμός των καθ’ υποτροπήν παραβατών έχει μειωθεί στο μισό σε τριμηνιαία βάση. Ένας άλλος κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε επίσης σημαντική μείωση των καθ’ υποτροπήν παραβατών που εξακολουθούν να ασκούν δραστηριότητα στις ίδιες διαδικτυακές πλατφόρμες. Τον Μάιο του 2012 είχε δραστηριότητα το 15,7% των καθ’ υποτροπήν παραβατών και τον Αύγουστο του 2012 καταγράφηκε δραστηριότητα μόνο από το 5% της συγκεκριμένης κατηγορίας παραβατών.

Οι επιπτώσεις του μνημονίου συμφωνίας στην παρουσία προσφορών προϊόντων παραποίησης/απομίμησης στους δικτυακούς τόπους που φιλοξενούν οι διαδικτυακές πλατφόρμες ποικίλλει σύμφωνα με τις αναφορές των υπογραφόντων. Ένας κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε μείωση των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης σε μια συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων από 40% σε σταθερό ποσοστό 0% σε μια μεγάλη διαδικτυακή πλατφόρμα. Ο ίδιος κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε γενική μείωση των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης στους δικτυακούς τόπους μιας άλλης μεγάλης διαδικτυακής πλατφόρμας. Ένας άλλος κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε μείωση 50% του αριθμού των πωλητών που ασκούν δόλιες πρακτικές και μείωση 30% των παράνομων προσφορών στην ίδια διαδικτυακή πλατφόρμα. Ακόμη ένας κάτοχος δικαιωμάτων εντόπισε περίπου 12.000 μεμονωμένους πωλητές ειδών που έφεραν την εμπορική ονομασία του και δραστηριοποιούνταν σε μια συγκεκριμένη διαδικτυακή πλατφόρμα κατά τη διάρκεια μίας εβδομάδας το φθινόπωρο του 2012, εκ των οποίων ένα συνολικό ποσοστό 9% εμπορεύονταν προϊόντα παραποίησης σε πέντε μεγάλες αγορές της ΕΕ. Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν ότι η πώληση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης τείνει να μεταφερθεί σε διαδικτυακές πλατφόρμες με λιγότερο αυστηρή πολιτική επιβολής (κυρίως πλατφόρμες που δεν καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας), γεγονός που ενδεχομένως να υποδεικνύει ότι το μνημόνιο συμφωνίας προωθεί ορθές πρακτικές και πρέπει να αποκτήσει νέα συμβαλλόμενα μέρη προκειμένου να διατηρήσει την αποτελεσματικότητά του ως εθελοντικό μέτρο.

Μόνο μία διαδικτυακή πλατφόρμα κοινοποίησε στοιχεία σχετικά με τις καταγγελίες για αρνητικές εμπειρίες αγοραστών (30% μείωση από τις αρχές του 2011).

Από τις εκθέσεις των υπογραφόντων συνάγεται το συμπέρασμα ότι δεν αποδίδουν όλες οι επιχειρήσεις την ίδια προτεραιότητα στην ενεργή καταπολέμηση των προϊόντων παραποίησης. Οι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι που παρέχονται για τον συγκεκριμένο σκοπό αντικατοπτρίζουν αυτές τις προτεραιότητες. Η προστασία της εμπορικής ονομασίας είναι μια δαπανηρή δραστηριότητα. Ένας κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε ότι δαπανά περισσότερα από 3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως σε μέτρα προστασίας εμπορικής ονομασίας, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης διαδικτυακών υπηρεσιών και της κοινοποίησης παράνομων προσφορών. Μια διαδικτυακή πλατφόρμα ανέφερε ότι το πρόγραμμά της για την καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης έχει παρόμοιο συνολικό κόστος σε ανθρώπινους πόρους. Ένας άλλος σημαντικός κάτοχος δικαιωμάτων υποστήριξε ότι το ετήσιο κόστος ανέρχεται σε 1 εκατομμύριο ευρώ. Στο άλλο άκρο του φάσματος, ένας κάτοχος δικαιωμάτων δήλωσε ότι δαπανά μόνο λίγες χιλιάδες ευρώ τον χρόνο σε μέτρα προστασίας εμπορικής ονομασίας. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες φαίνεται να επενδύουν σημαντικούς πόρους σε μέτρα κατά της παραποίησης/απομίμησης. Πάνω από μία διαδικτυακές πλατφόρμες ανέφεραν ότι περίπου 40 υπάλληλοί τους ασχολούνται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με μέτρα καταπολέμησης της παραποίησης/απομίμησης. Μία πλατφόρμα συγκρότησε ειδική ομάδα κατά της παραποίησης, που παρέχει επιχειρησιακή στήριξη στην ομάδα που εξετάζει τις σχέσεις με τους κατόχους δικαιωμάτων. Όλες οι διαδικτυακές πλατφόρμες συνεχίζουν να επενδύουν σε πρόσθετες λειτουργίες πληροφορικής σε τομείς όπως οι διαδικασίες ΚΑ, τα ΠΠΜ, η παρακολούθηση και η αναφορά καθ’ υποτροπήν παραβατών και η υποστήριξη πελατών. Είναι σαφές ότι τα ποσά που δαπανώνται είναι ανάλογα του μεγέθους και της γεωγραφικής κάλυψης της πλατφόρμας. Αυτό ισχύει κατ’ αναλογίαν και για τους μεμονωμένους κατόχους δικαιωμάτων.

Αρκετές πλατφόρμες ανέφεραν αρκετά σημαντικές επενδύσεις σε δραστηριότητες ευαισθητοποίησης, όπως εκστρατείες κατά της παραποίησης/απομίμησης σε συνεργασία με σχεδιαστές, εκπαιδευτικά εργαστήρια για μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και μια ετήσια διάσκεψη σχετικά με την καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης. Και οι επαγγελματικές ενώσεις επιδιώκουν ενεργά την ευαισθητοποίηση των μελών τους. Ορισμένοι μεμονωμένοι κάτοχοι δικαιωμάτων μίλησαν για το μνημόνιο συμφωνίας σε δημόσιες διαλέξεις.

4.           Η μελλοντική πορεία

Η διάθεση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης στο διαδίκτυο αποτελεί κινούμενο στόχο. Οι τεχνολογίες και τα επιχειρηματικά μοντέλα που χρησιμοποιούν οι παραποιητές/απομιμητές αλλάζουν διαρκώς. Κατά συνέπεια, οι διαδικτυακές πλατφόρμες και οι κάτοχοι δικαιωμάτων πρέπει να παραμένουν σε επαγρύπνηση και εγρήγορση ώστε να μπορούν να προβαίνουν σε άμεσες και κατάλληλες ενέργειες, όπου κρίνεται απαραίτητο.

Η δοκιμαστική περίοδος του μνημονίου συμφωνίας έληξε. Το μνημόνιο συμφωνίας λειτουργεί ικανοποιητικά λόγω της δέσμευσης των υπογραφόντων να το καταστήσουν αποτελεσματικό. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει προφανής ανάγκη να τροποποιηθεί το κείμενο του μνημονίου συμφωνίας. Οι τρέχουσες διατάξεις έχουν διατυπωθεί έτσι ώστε να επιτρέπεται η ταχεία ανάληψη δράσεων έναντι νέων φαινομένων. Εντούτοις, υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά την επιχειρησιακή εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας προκειμένου να αποτελέσει το αναγνωρισμένο πρότυπο «βέλτιστη πρακτική».

Φαίνεται ότι ο καλύτερος τρόπος για να σημειωθεί πρόοδος στον αγώνα κατά της πώλησης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης είναι η εδραίωση των μέχρι στιγμής επιτευγμάτων και η περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητας του μνημονίου συμφωνίας. Για τον σκοπό αυτόν, οι υπογράφοντες προτείνουν τους παρακάτω άξονες δράσης:

Παράταση του μνημονίου συμφωνίας και επανεξέτασή του μετά από δύο έτη

Βάσει της τρέχουσας έκδοσης του μνημονίου συμφωνίας, οι υπογράφοντες δεσμεύονται να συνεχίσουν να το εφαρμόζουν για δύο ακόμη έτη[23]. Κατά την περίοδο αυτή, οι υπογράφοντες επιθυμούν να συνέρχονται δύο φορές τον χρόνο υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Την άνοιξη, στο πλαίσιο συνεδρίασης της ολομέλειας, θα επανεξετάζονται γενικά ζητήματα πολιτικής. Στη συνεδρίαση του φθινοπώρου, θα δίνεται έμφαση σε πιο επιχειρησιακά ζητήματα[24].

Οι υπογράφοντες το μνημόνιο συμφωνίας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνούν ότι πρέπει να επανεξετάζουν κατά περιόδους κατά πόσον το μνημόνιο συμφωνίας εξακολουθεί να είναι επαρκές για την καταπολέμηση των διαδικτυακών προσφορών προϊόντων παραποίησης/απομίμησης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή πρόκειται να σχεδιάσει δεύτερη επανεξέταση ανάλογη της παρούσας στα τέλη του 2014. Μέχρι τότε, θα πρέπει να έχει καθοριστεί ένα κοινό πλαίσιο σχετικά με τους βασικούς δείκτες επιδόσεων, για τη μέτρηση του βαθμού δέσμευσης των υπογραφόντων.

Η παρούσα αξιολόγηση κατέδειξε ότι υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά την εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας. Οι διμερείς συνεδριάσεις μεταξύ των υπογραφόντων πρέπει να συνεχιστούν προκειμένου να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους και να αναζητούν από κοινού πρακτικές λύσεις. Επιπλέον, και αν προκύψει ανάγκη, θα μπορούσε να αποδειχθεί αποτελεσματική η επέκταση του διαμεσολαβητικού ρόλου της Επιτροπής ώστε να εξελιχθεί σε ρόλο μεσολάβησης αποκατάστασης επί ειδικών ζητημάτων. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο σε ευαίσθητα ζητήματα που αφορούν περιορισμένο αριθμό υπογραφόντων.

Οι υπογράφοντες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναπτύξουν από κοινού μια ενισχυμένη στρατηγική επικοινωνίας που θα πρέπει να συμβάλει στην πλήρη αξιοποίηση των οφελών του μνημονίου συμφωνίας, σε μια προσπάθεια να καθιερωθεί ως βέλτιστη πρακτική προκειμένου να περιορίσουν οι κάτοχοι δικαιωμάτων και οι διαδικτυακές πλατφόρμες τη διάθεση προϊόντων παραποίησης στο διαδίκτυο.

Αύξηση της συμμετοχής στο μνημόνιο συμφωνίας

Βάσει των εμπειριών που έχουν αποκομίσει μέχρι σήμερα, οι υπογράφοντες συμφώνησαν ότι θα ήταν χρήσιμο να αυξηθεί η συμμετοχή στο μνημόνιο συμφωνίας, προκειμένου να συμπεριληφθούν νέες διαδικτυακές πλατφόρμες, διανομείς, κάτοχοι δικαιωμάτων και επαγγελματικές ενώσεις. Η διεύρυνση του μνημονίου συμφωνίας μέσω της προσχώρησης νέων υπογραφόντων, ιδίως από πρόσθετους τομείς ή εδάφη που προτίθενται και μπορούν να συμμορφωθούν με τις διατάξεις του, θεωρείται το απαραίτητο επόμενο βήμα για την αύξηση της αποτελεσματικότητάς του. Στο επίκεντρο πρέπει να τεθούν επιχειρήσεις και επαγγελματικές ενώσεις που ενδέχεται να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων του μνημονίου συμφωνίας και να προσθέσουν αξία σε αυτό.

Για τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών και τη διευκόλυνση της τήρησης του μνημονίου συμφωνίας, οι υπογράφοντες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσπαθήσουν να βοηθήσουν τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τους κατόχους δικαιωμάτων που δεν έχουν υπογράψει το μνημόνιο να προσαρμόσουν, όπου κρίνεται σκόπιμο, τις επιχειρηματικές διαδικασίες και τα εργαλεία υποστήριξής τους. Το παρατηρητήριο της ΕΕ για την παραβίαση των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας θα πρέπει επίσης να συμβάλλει εποικοδομητικά στην επίτευξη αυτής της προσπάθειας.

Προκειμένου να συνεχιστεί η βελτίωση της διάστασης του μνημονίου συμφωνίας που αφορά την προστασία των καταναλωτών και να διασφαλιστεί ότι η εφαρμογή του προστατεύει σθεναρά τα θεμελιώδη δικαιώματα, η Επιτροπή θα συνεχίσει να επιδιώκει τη συμμετοχή, και κατά προτίμηση την πλήρη προσχώρηση, στο μνημόνιο συμφωνίας αντιπροσωπευτικών οργανώσεων προστασίας των καταναλωτών και ομάδων προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες και οι κάτοχοι δικαιωμάτων θα πρέπει να βρουν νέους τρόπους να βελτιώσουν την προστασία των καταναλωτών πέρα από όσα έχουν ήδη συμφωνηθεί στο πλαίσιο του μνημονίου συμφωνίας.

Παράρτημα: Κατάλογος δικτυακών τόπων και εμπορικών ονομασιών προϊόντων που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας

Εμπορικές ονομασίες προϊόντων που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας

Όμιλος Adidas

1.           Adidas 2.           Y-3 3.           Reebok 4.           Rockport 5.           Taylor Made 6.           CCM

Όμιλος Allianz Amer Sports

1.           ARC’TERYX 2.           MAVIC 3.           SALOMON 4.           SUUNTO 5.           PRECOR 6.           ATOMIC 7.           WILSON 8.           BONFIRE

Burberry

1.           Burberry

Gant

1.           GANT 2.           GANT RUGGER

Lacoste

1.           Lacoste

Όμιλος Lego

1.           Lego

Όμιλος LVMH

1.           Louis Vuitton 2.           Dior Couture

Mattel, Inc.

1.           Barbie 2.           Hot Wheels 3.           Fisher-Price 4.           Matchbox 5.           Corolle 6.           UNO 7.           Scrabble 8.           Monster High

Microsoft

1.           Microsoft 2.           XBOX 3.           Microsoft Windows 4.           Microsoft Office 5.           Microsoft Windows Server

Nike 1.           NIKE 2.           CONVERSE 3.           UMBRO

Nokia 1.           NOKIA 2.           CONNECTING PEOPLE 3.           VERTU 4.           V

Procter & Gamble 1.           Gillette 2.           OralB 3.           Olay

Richemont 1.           Alfred Dunhill 2.           Azzedine Alaia 3.           Baume Mercier 4.           Cartier 5.           Chloe 6.           IWC 7.           Jaeger LeCoultre 8.           Lancel 9.           Lange & Sohne 10.         Montblanc 11.         Panerai 12.         Piaget 13.         Purdey 14.         Roger Dubuis 15.         Shanghai Tang 16.         Vacheron Constantin 17.         Van Cleef & Arpels

Unilever 1.           Dove 2.           Axe/Lynx 3.           Sure/Rexona 4.           Vaseline 5.           Pond’s 6.           Radox 7.           Duschdas 8.           St Ives 9.           Persil (μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία και τη Γαλλία· σε άλλες χώρες κάτοχος της εμπορικής ονομασίας είναι η Henkel) 10.         Surf 11.         Omo 12.         Comfort 13.         Cif 14.         Sunsilk 15.         VO5 16.         TRESemmé 17.         Nexxus 18.         Brylcreem 19.         Knorr 20.         Lipton 21.         PG Tips 22.         Slimfast 23.         Signal 24.         Close Up 25.         Prodent 26.         Mentadent 27.         Pepsodent 28.         Zwitsal 29.         Fissan

Δικτυακοί τόποι που καλύπτονται από το μνημόνιο συμφωνίας

Όμιλος MIH

1.           allegro.pl 2.           aukro.bg 3.           aukro.cz 4.           aukro.sk 5.           osta.ee 6.           qxl.dk 7.           qxl.no 8.           ricardo.ch 9.           ricardo.gr 10.         teszvesz.hu 11.         tuktuk.lt 12.         vatera.hu

eBay 1.           ebay.at 2.           ebay.be 3.           ebay.ch 4.           ebay.cz 5.           ebay.de 6.           eim.ebay.dk 7.           eim.ebay.fi 8.           ebay.fr (εξαιρουμένων των μικρών αγγελιών) 9.           eim.ebay.gr 10.         eim.ebay.hu 11.         ebay.ie 12.         ebay.it/classico (εξαιρουμένων των μικρών αγγελιών) 13.         ebay.nl 14.         eim.ebay.no 15.         ebay.pl 16.         eim.ebay.pt 17.         ebay.es/classico (εξαιρουμένων των μικρών αγγελιών) 18.         eim.eBay.se 19.         ebay.co.uk

Price Minister/ Rakuten

1.           http://www.priceminister.com 2.           http://www.priceminister.fr 3.           http://www.priceminister.es Amazon

1.           amazon.co.uk 2.           amazon.fr 3.           amazon.de 4.           amazon.it 5.           Amazon.es.

[1]               Όπως προβλέπεται στο άρθρο 41 του μνημονίου συμφωνίας, http://ec.europa.eu/internal_market/iprenforcement/docs/memorandum_04052011_en.pdf.

[2]               Οι υπογράφοντες το μνημόνιο συμφωνίας είναι οι εξής: ο όμιλος Adidas, η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανικών Προϊόντων που φέρουν εμπορική ονομασία (AIM), η Allianz Deutscher Produzenten — Film & Fernsehen e.V, ο όμιλος Amer Sports, η Ένωση για την καταπολέμηση της παραποίησης (Anti-Counterfeiting Group, ACG), η Amazon, το Διεθνές γραφείο εταιρειών που διαχειρίζονται δικαιώματα εγγραφής και μηχανικής αναπαραγωγής (International Bureau of Societies Managing Recording and Mechanical Reproduction Rights, BIEM), η Burberry, η Επιχειρηματική δράση για την καταπολέμηση της παραποίησης και της πειρατείας (Business Action to Stop Counterfeiting and Piracy, BASCAP), το eBay, η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Βιομηχανιών Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης (European Textile and Clothing Confederation, EURATEX), η Ομοσπονδία Αθλητικών Ενώσεων και Ενώσεων Παιχνιδιών (Federation of Sports and Play Associations, FSPA), η Federazione Moda Italia, η Ομοσπονδία της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας Αθλητικών Ειδών (Federation of the European Sporting Goods Industry, FESI), η Gant AB, η Bundesverband der Schuhindustrie e.V., η Ομοσπονδία Διαδραστικών Λογισμικών (Interactive Software Federation, ISFE), η Διεθνής Ομοσπονδία Βίντεο (International Video Federation, IVF), η Ιταλική Ένωση Εξωτερικού Εμπορίου (AICE), η Lacoste, ο όμιλος Lego, ο όμιλος LVMH, η Mattel Inc, η Microsoft, ο όμιλος MIH, η Ένωση Εταιρειών Κινηματογράφου (Motion Picture Association, MPA) για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική (EMEA), η Nike, η Nokia, ο όμιλος Price-Minister — Rakuten, η Procter & Gamble, η Richemont, η Σουηδική Ένωση κατά της Παραποίησης (Swedish Anti-Counterfeiting Group, SACG) και η Unilever.

[3]               Το άρθρο 40 του μνημονίου συμφωνίας προβλέπει ότι μετά την υπογραφή του μνημονίου συμφωνίας (4 Μαΐου 2011) θα ακολουθήσει περίοδος αξιολόγησης δώδεκα μηνών. Ενώ η περίοδος αξιολόγησης είχε οριστεί αρχικά να διαρκέσει δώδεκα μήνες, οι υπογράφοντες συμφώνησαν ομόφωνα να παρατείνουν την περίοδο αυτήν κατά έξι μήνες, προκειμένου να πραγματοποιηθούν ολοκληρωμένες δοκιμές όλων των μέτρων που προβλέπονται στο μνημόνιο συμφωνίας.

[4]               http://ec.europa.eu/internal_market/iprenforcement/stakeholders/index_en.htm.

[5]               COM(2009) 467 τελικό της 11.9.2009: Ενίσχυση της επιβολής των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας στην εσωτερική αγορά.

[6]               COM(2011) 287 τελικό της 24.5.2011: Η ενιαία αγορά για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας — Τόνωση της δημιουργικότητας και της καινοτομίας για τη δημιουργία οικονομικής ανάπτυξης, θέσεων απασχόλησης υψηλής ποιότητας και έξοχων προϊόντων και υπηρεσιών στην Ευρώπη.

[7]               Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2010, σχετικά με την επιβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στην εσωτερική αγορά http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2010-0340+0+DOC+XML+V0//EL.

[8]               Ψήφισμα του Συμβουλίου, της 1ης Μαρτίου 2010, για την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας στην εσωτερική αγορά, ΕΕ C56 της 6.3.2010, σ. 1.

[9]               Ανακοίνωση της Επιτροπής «Ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τους καταναλωτές - Προώθηση της εμπιστοσύνης και της ανάπτυξης» COM(2012) 225 τελικό.

[10]             Οδηγία 2000/31/ΕΚ, κεφάλαιο ΙΙ, τμήμα 4· ΕΕ L 178 της 17.7.2000, σ. 1.

[11]             Μέσω αυτής της κοινής διαδικασίας, η συγκεκριμένη διαδικτυακή πλατφόρμα κατόρθωσε να θέσει και άλλους δικτυακούς τόπους υπό τη σκέπη του μνημονίου συμφωνίας.

[12]             Το συμπέρασμα αυτό ισχύει αποκλειστικά για τη διαδικασία ΚΑ στο πλαίσιο του συγκεκριμένου μνημονίου συμφωνίας και διατυπώνεται με την επιφύλαξη της λειτουργίας των διαδικασιών ΚΑ για άλλους τομείς παράνομου περιεχομένου ή για μη υπογράφοντες το μνημόνιο συμφωνίας. Συγκεκριμένα, διατυπώνεται με την επιφύλαξη των συμπερασμάτων της Επιτροπής στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τις διαδικασίες αναγγελίας και δράσης (http://ec.europa.eu/internal_market/e-commerce/notice-and-action/index_en.htm).

[13]             Τ3 2011: 65/35, δηλαδή 65 % των ύποπτων καταχωρίσεων που αφορούσαν εμπορικές ονομασίες των υπογραφόντων το μνημόνιο συμφωνίας αφαιρέθηκαν προορατικά έναντι 35 % που αφαιρέθηκαν κατόπιν ειδοποίησης. Τ3 2012: 80/20, δηλαδή 80 % των ύποπτων καταχωρίσεων που αφορούσαν εμπορικές ονομασίες των υπογραφόντων το μνημόνιο συμφωνίας αφαιρέθηκαν προορατικά έναντι 20 % που αφαιρέθηκαν κατόπιν ειδοποίησης.

[14]             Μια διαδικτυακή πλατφόρμα ανέφερε στην ετήσια έκθεσή της σχετικά με την καταπολέμηση της παραποίησης ότι το 2011 έκλεισε 1.715 λογαριασμούς, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση 14 % σε σύγκριση με το 2010. Μια άλλη διαδικτυακή πλατφόρμα έκλεισε τους λογαριασμούς ή περιόρισε σημαντικά τη δραστηριότητα αρκετών χιλιάδων πωλητών προϊόντων των υπογραφόντων το μνημόνιο συμφωνίας κατά το τρίτο τρίμηνο του 2012, γεγονός που υποδηλώνει επίσης αύξηση σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το προηγούμενο έτος.

[15]             Αρκετοί κάτοχοι δικαιωμάτων διαπίστωσαν μείωση των καθ’ υποτροπήν παραβατών σε αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες. Ένας κάτοχος δικαιωμάτων ανέφερε επίσης ότι σε μια μεγάλη διαδικτυακή πλατφόρμα ο αριθμός των καθ’ υποτροπήν παραβατών των εμπορικών ονομασιών του μειώθηκε κατά 50 %.

[16]             Σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα, όλοι οι κάτοχοι δικαιωμάτων συμμετέχουν πλέον στο πρόγραμμα προστασίας των δικαιωμάτων. Σε μια άλλη διαδικτυακή πλατφόρμα, αρκετοί κάτοχοι δικαιωμάτων που πλήττονται σοβαρά από τα προϊόντα παραποίησης συμμετέχουν στο πρόγραμμα μετά την έναρξη ισχύος του μνημονίου συμφωνίας· άλλοι χρησιμοποιούν τις διαδικασίες ΚΑ χωρίς να ακολουθούν το πρόγραμμα προστασίας των δικαιωμάτων· μια μειονότητα ούτε ακολουθεί το πρόγραμμα ούτε χρησιμοποιεί τη διαδικασία ΚΑ.

[17]             Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. επίσης τα σχόλια του ευρωπαίου επόπτη προστασίας δεδομένων (ΕΕΠΔ), της 13ης Σεπτεμβρίου 2012, για τη δημόσια διαβούλευση της ΓΔ Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών (MARKT) σχετικά με τις διαδικασίες αναγγελίας και δράσης για παράνομο περιεχόμενο που φιλοξενείται από διαδικτυακούς μεσάζοντες· http://www.edps.europa.eu/EDPSWEB/webdav/site/mySite/shared/Documents/Consultation/Comments/2012/12-09-13_Comments_DG_MARKT_EN.pdf.

[18]             Τυπικά παραδείγματα αποτελούν οι ελαττωματικές ηλεκτρονικές συσκευές ευρείας κατανάλωσης ή οι κακοραμμένες αθλητικές μπλούζες για τις οποίες ο καταναλωτής εκφράζει τα παράπονά του στον εικαζόμενο κατασκευαστή. Μετά από έρευνα, αποδεικνύεται ότι το εν λόγω προϊόν δεν είναι του συγκεκριμένου κατασκευαστή, αλλά πρόκειται για απομίμηση.

[19]             Καμία οργάνωση προστασίας καταναλωτών δεν έχει υπογράψει το μνημόνιο συμφωνίας.

[20]             COM(2012) 537 τελικό της 26.9.2012: Ώθηση στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας για την οικονομική μεγέθυνση και την απασχόληση στην ΕΕ SWD(2012)286 τελικό της 26.9.2012: Ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών ειδών πολυτελείας· COM(2012) 582 τελικό της 10.10.2012: Επικαιροποίηση της ανακοίνωσης για τη βιομηχανική πολιτική — Μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή βιομηχανία για την ανάπτυξη και την οικονομική ανάκαμψη· COM(2012) 784 τελικό της 18.12.2012: Το ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη – Ψηφιακή καθοδήγηση της ευρωπαϊκής μεγέθυνσης· ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2012, σχετικά με την ολοκλήρωση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς, P7-TA(2012)0468, σημείο 56.

[21]             Για παράδειγμα, ο γαλλικός χάρτης για την καταπολέμηση της παραποίησης στο διαδίκτυο (2009), ο οποίος συμπληρώθηκε από ειδικούς χάρτες που καλύπτουν δικτυακούς τόπους μικρών αγγελιών και ταχυδρομικούς φορείς (2012).

[22]             http://www.wipo.int/meetings/en/2012/sct_info_net_ge_12/index.html.

[23]             Σύμφωνα με το άρθρο 44 του μνημονίου συμφωνίας, κάθε υπογράφων μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να διακόψει τη συμμετοχή του στο μνημόνιο συμφωνίας ενημερώνοντας σχετικά τους υπόλοιπους υπογράφοντες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

[24]             Το άρθρο 42 του μνημονίου συμφωνίας προβλέπει παράταση του μνημονίου συμφωνίας, μετά την περίοδο αξιολόγησης, για αόριστο χρονικό διάστημα, καθώς και εξαμηνιαίες συνεδριάσεις και περιοδική έκθεση της Επιτροπής.