Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων της κοινωνίας των πολιτών με σκοπό την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της στρατηγικής προς όφελος της περιοχής της Βαλτικής θάλασσας κατά την περίοδο 2014-2020» (διερευνητική γνωμοδότηση)

Στις 15 Απριλίου 2013, ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, κ. Vytautas Leškevičius, ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, εξ ονόματος της επικείμενης Προεδρίας της Λιθουανίας, να καταρτίσει διερευνητική γνωμοδότηση με θέμα:

Ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων της κοινωνίας των πολιτών με σκοπό την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της στρατηγικής προς όφελος της περιοχής της Βαλτικής θάλασσας κατά την περίοδο 2014-2020.

Το τμήμα «Οικονομική και Νομισματική Ένωση, Οικονομική και Κοινωνική Συνοχή», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 15 Ιουλίου 2013.

Κατά την 492η σύνοδο ολομέλειας, της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2013 (συνεδρίαση της 19ης Σεπτεμβρίου), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 148 ψήφους υπέρ και 2 αποχές.

2. Μακροπεριφερειακές στρατηγικές συνεργασίας

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Το άρθρο 5 του ευρωπαϊκού κώδικα συμπεριφοράς σε θέματα εταιρικών σχέσεων, όπως έχει συμφωνηθεί μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 19 Δεκεμβρίου 2012 έχει ως εξής:

Εταιρική σχέση και πολυεπίπεδη διακυβέρνηση

Για τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και για κάθε πρόγραμμα αντίστοιχα, ένα κράτος μέλος, σύμφωνα με το θεσμικό και νομικό του πλαίσιο, συνάπτει εταιρική σχέση με τις αρμόδιες περιφερειακές και τοπικές αρχές. Η εταιρική σχέση περιλαμβάνει επίσης τους ακόλουθους εταίρους:

α)	τις αρμόδιες αστικές και άλλες δημόσιες αρχές·

β)	τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους·

γ)	σχετικούς φορείς που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών, περιλαμβανομένων των περιβαλλοντικών εταίρων, μη κυβερνητικών οργανώσεων και φορέων που είναι υπεύθυνοι για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση των διακρίσεων.

Σύμφωνα με την προσέγγιση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, τα κράτη μέλη προωθούν τη συμμετοχή των εταίρων στην εκπόνηση συμφωνιών εταιρικής σχέσης και τη σύνταξη εκθέσεων προόδου σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας και της εφαρμογής των προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής στις επιτροπές παρακολούθησης των προγραμμάτων σύμφωνα με το άρθρο 42.

Η Επιτροπή εκδίδει μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, σύμφωνα με το άρθρο 140, για ευρωπαϊκό κώδικα δεοντολογίας, προκειμένου να υποστηρίζει και να διευκολύνει τα κράτη μέλη κατά την οργάνωση της εταιρικής σχέσης σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2. Ο κώδικας δεοντολογίας καθορίζει το πλαίσιο εντός του οποίου το κράτος μέλος, σύμφωνα με το θεσμικό και νομικό του πλαίσιο, καθώς επίσης και τις εθνικές και περιφερειακές του αρμοδιότητες, προχωρεί στην εφαρμογή της εταιρικής σχέσης. Ο κώδικας δεοντολογίας, με πλήρη τήρηση των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, προβλέπει τα εξής:

α)

τις βασικές αρχές για διαφανείς διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται για τον προσδιορισμό των σχετικών εταίρων, στους οποίους, κατά περίπτωση, περιλαμβάνονται οι κεντρικές οργανώσεις τους, ώστε να διευκολύνονται τα κράτη μέλη να ορίζουν τους πλέον αντιπροσωπευτικούς σχετικούς εταίρους, σύμφωνα με το θεσμικό και νομικό τους πλαίσιο·

β)

τις βασικές αρχές και τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τη συμμετοχή των διαφόρων κατηγοριών των σχετικών εταίρων, όπως ορίζεται στην παράγραφο 1, κατά την εκπόνηση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων, τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται σχετικά με τη συμμετοχή τους, καθώς και τα διάφορα στάδια εφαρμογής·

γ)

τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τη διαμόρφωση των κανόνων συμμετοχής και τις εσωτερικές διαδικασίες των επιτροπών παρακολούθησης που πρέπει να αποφασίζονται, κατά περίπτωση, από τα κράτη μέλη ή τις επιτροπές παρακολούθησης των προγραμμάτων σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του παρόντος κανονισμού και τους ειδικούς κανόνες των Ταμείων·

δ)

τους βασικούς στόχους και τις βέλτιστες πρακτικές στις περιπτώσεις όπου η διαχειριστική αρχή ζητεί τη συμμετοχή των σχετικών εταίρων στην προετοιμασία των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, και ιδίως τις βέλτιστες πρακτικές για την αποφυγή πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων στις περιπτώσεις όπου σχετικοί εταίροι μπορεί να είναι πιθανοί δικαιούχοι, και για τη συμμετοχή των σχετικών εταίρων στην εκπόνηση των εκθέσεων προόδου και σε σχέση με την παρακολούθηση και την αξιολόγηση προγραμμάτων σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του παρόντος κανονισμού και τους ειδικούς κανόνες των Ταμείων·

ε)

τους ενδεικτικούς τομείς, τα θέματα και τις βέλτιστες πρακτικές ούτως ώστε οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να μπορούν να χρησιμοποιούν τα Ταμεία του ΚΣΠ, συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής βοήθειας, για την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των σχετικών μερών σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του παρόντος κανονισμού και τους ειδικούς κανόνες των Ταμείων·

στ)	τον ρόλο της Επιτροπής στη διάδοση των ορθών πρακτικών·

ζ)	τις βασικές αρχές και τις βέλτιστες πρακτικές που θα διευκολύνουν την αξιολόγηση από τα κράτη μέλη της εφαρμογής της εταιρικής σχέσης και της προστιθέμενης αξίας της.

Οι διατάξεις του κώδικα δεοντολογίας δεν αντιβαίνουν με κανέναν τρόπο στις σχετικές διατάξεις του παρόντος κανονισμού ή στους ειδικούς κανόνες των Ταμείων.

Η Επιτροπή κοινοποιεί την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για τον ευρωπαϊκό κώδικα δεοντολογίας σχετικά με την εταιρική σχέση, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 142 και όπως ορίζεται στην παράγραφο 3, συγχρόνως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός τεσσάρων μηνών από την έγκριση του παρόντος κανονισμού. Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη δεν μπορεί να ορίζει, για την έναρξη ισχύος της, ημερομηνία προγενέστερη της ημερομηνίας έκδοσής της μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού.

Κατά την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, η παραβίαση οποιασδήποτε υποχρέωσης, η οποία επιβάλλεται στα κράτη μέλη είτε από το παρόν άρθρο του κανονισμού είτε από την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 3, δεν μπορεί να συνιστά παρατυπία που οδηγεί σε δημοσιονομική διόρθωση σύμφωνα με το άρθρο 77 του παρόντος κανονισμού.

Τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος, για κάθε Ταμείο του ΚΣΠ, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τους εταίρους στο επίπεδο της Ένωσης σχετικά με την υλοποίηση της υποστήριξης από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία και υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με το αποτέλεσμα.