12.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 327/38

1.1

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει πόσο σημαντικό είναι για την Ευρώπη να διαθέτει αυτόνομο σύστημα επιτήρησης του διαστήματος για την προστασία της διαστημικής της υποδομής και την προστασία των διαστημικών δραστηριοτήτων και επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής η οποία θέτει, για πρώτη φορά, το θέμα και προτείνει λύσεις σε αυτόν τον τομέα προκειμένου να ξεκινήσει μια διαδικασία συνεργασίας και ολοκλήρωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

1.2

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την ιδέα της Επιτροπής να της υποβάλουν προς έγκριση τα κράτη μέλη επιχειρησιακές προτάσεις, στις οποίες να είναι προφανές το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον για την ποιότητα και την ποσότητα των παρεχόμενων πληροφοριών και να μοιραστούν τη γνώση καθώς και τις μεθοδολογίες και τις δυνατότητες ανάλυσης δεδομένων.

1.3

Η ΕΟΚΕ γνωρίζει ότι η εξεύρεση κοινών λύσεων μεταξύ των κρατών μελών είναι δυσχερής και θεωρεί την πρόταση της Επιτροπής ως ένα πρώτο και σημαντικό βήμα προς πιο φιλόδοξους στόχους συνεργασίας. Η παρουσία ισχυρών στρατιωτικών συμφερόντων σε αυτό το πρόγραμμα, καθιστά πολύ δύσκολη τη δημιουργία κοινής υποδομής, την υλοποίηση της οποίας η ΕΟΚΕ επιθυμεί το συντομότερο δυνατό, αρχής γενομένης από αυτή την πρωτοβουλία. Είναι ωστόσο θετικό το γεγονός να τεθούν οι βάσεις αυτής της συνεργασίας μεταξύ πολιτικού και στρατιωτικού τομέα, οι οποίες θα πρέπει να είναι κοινές με τον ΕΟΔ, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας και την αρμόδια διεύθυνση του Συμβουλίου που είναι επιφορτισμένη με το σχεδιασμό και τη διαχείριση των κρίσεων.

1.4

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι χρηματοδοτήσεις που προβλέπονται για τη δραστηριότητα του SST (πρόγραμμα επιτήρησης και παρακολούθησης του διαστήματος), σε αυτά τα 7 χρόνια λειτουργίας της υπηρεσίας πρέπει να χρησιμοποιηθούν κατά προτεραιότητα για την οικοδόμηση του πρώτου πυρήνα ενός ανεξάρτητου ευρωπαϊκού δυναμικού, στον οποίο να μεταφερθεί μέρος του υφιστάμενου δυναμικού που υπάρχει στις υπηρεσίες άμυνας των κρατών μελών. Αυτό θα πρέπει να επιτευχθεί με τη χρήση των οπτικών τηλεσκοπίων που χρησιμοποιούνται ήδη στην Ευρώπη (Κανάριοι Νήσοι) και με την κατασκευή ενός τουλάχιστον ευρωπαϊκού ραντάρ της ίδιας κατηγορίας με αυτά που υπάρχουν στις δομές άμυνας. Με αυτόν τον τρόπο, θα υπάρχει η αίσθηση μιας βιώσιμης επένδυσης όπου νέες δεξιότητες και ικανότητες μεταφέρονται σε πολιτικό περιβάλλον για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ευρωπαίων πολιτών.

1.5

Κατά την περίοδο των 7 ετών που προβλέπεται για την εφαρμογή του προγράμματος αυτού, η ΕΟΚΕ θεωρεί απαραίτητο να καθοριστεί με συγκεκριμένες προβλέψεις το επίπεδο των υπηρεσιών που αναμένουν οι εθνικοί εταίροι, όσον αφορά την ποσότητα των δεδομένων που πρέπει να παρέχονται, την τυπολογία, τη συχνότητα, την ποιότητα, τη διαθεσιμότητα, έτσι ώστε να υπάρχουν τα απαραίτητα εργαλεία για την αξιολόγηση της υπηρεσίας, όπως συμβαίνει με τα ερευνητικά προγράμματα του έβδομου προγράμματος πλαισίου, όπου οι παράμετροι αυτές είναι σαφείς και συμφωνημένες.

1.6

Η ΕΟΚΕ συνιστά να διατηρηθούν ανοικτά τα κριτήρια πρόσβασης στο πρόγραμμα και να διευκρινιστεί το κείμενο στο άρθρο 7 1) στοιχείο α). Είναι ζωτικής σημασίας να συμμετέχουν στο πρόγραμμα όχι μόνο οι χώρες που διαθέτουν ήδη μια ανεξάρτητη ικανότητα (π.χ. Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο), αλλά και όλες όσες έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν εμπειρογνωμοσύνη για την επεξεργασία των δεομένων. Το προτεινόμενο κείμενο θα πρέπει να αναθεωρηθεί.

1.7

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι το σύνολο των δραστηριοτήτων παρακολούθησης, γνωστό ως Space Situational Awareness (Γνώση της Κατάστασης στο Διάστημα), περιλαμβάνει, πέρα από την Space Surveillance and Tracking (επιτήρηση και παρακολούθηση του διαστήματος), το Space Weather (σχετικά με την ηλιακή μαγνητική δραστηριότητα) και την παρακολούθηση των Near Earth Objects (ΝΕΟ).

1.8

Ειδικότερα, αναγνωρίζεται ότι οι κίνδυνοι που δημιουργούνται από την ηλιακή διαστημική υποδομή είναι τουλάχιστον ίσοι, αν όχι πολύ υψηλότεροι, όταν εξετάζονται τα αποτελέσματα ιδιαίτερα έντονων γεγονότων. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι οι δύο πτυχές, όπως προβλεπόταν αρχικά στον ορισμό της SSA, θα πρέπει να παρακολουθούνται παράλληλα και ως εκ τούτου καλεί την Επιτροπή να καθορίσει ένα συνολικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο των πολλαπλών πτυχών άμυνας της διαστημικής υποδομής, ιδίως με τον ΕΟΔ που έχει ήδη ενεργά δεσμευτεί σε ένα πρόγραμμα για την προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία. Στα συμπεράσματά της Διάσκεψης για το Διάστημα και την Ασφάλεια, που έλαβε χώρα στη Μαδρίτη στις 10 και 11 Μαρτίου 2011 (που αναφέρονται στην εκτίμηση των επιπτώσεων) αναφέρεται σαφώς η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα αυτό μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών, ιδίως της ΕΕ, του ΕΟΔ και των κρατών μελών.

1.9

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να ενισχυθεί η συνεργασία με τις ΗΠΑ και με άλλα κράτη που ενδιαφέρονται για ένα κοινό σχέδιο προστασίας της διαστημικής υποδομής που να αποφεύγει επικίνδυνες συγκρούσεις και μερικές φορές καταστροφικές ακόμη και με μικροσκοπικά υλικά που μπορεί να θέσουν εκτός λειτουργίας έναν ακριβό δορυφόρο και απαραίτητο στις ανθρώπινες δραστηριότητες.

2.1

Η υπό εξέταση ανακοίνωση προτείνει τη θέσπιση ενός νέου ευρωπαϊκού προγράμματος επιτήρησης του διαστήματος και παρακολούθησης των αντικειμένων σε τροχιά γύρω από τη Γη, που ονομάζεται SST (επιτήρηση και παρακολούθηση του διαστήματος-Space Surveillance and Tracking).

2.2

Το πρόγραμμα θεσπίστηκε ως απάντηση στην ανάγκη προστασίας των ευρωπαϊκών διαστημικών υποδομών, ιδιαίτερα όσων εντάσσονται στα προγράμματα Galileo και Copernicus / GMES, αλλά και στις ευρωπαϊκές διαστημικές δραστηριότητες, από τους κινδύνους σύγκρουσης με διαστημικά υπολείμματα.

2.3

Στην ανακοίνωση καθορίζεται επίσης το νομικό πλαίσιο του προγράμματος καθώς και το πρόγραμμα χρηματοδότησης για την περίοδο 2014-2020.

2.4

Η ανακοίνωση συνοδεύεται από έκθεση (1), στην οποία συζητούνται συγκεκριμένα πέντε σχέδια χρηματοδότησης και διαχείρισης του προγράμματος, με αναφορά στα χαρακτηριστικά, το κόστος και τα οφέλη.

2.5

Πριν από αυτό καθ' εαυτό το νομοθετικό κείμενο υπάρχει έκθεση που αποσαφηνίζει το περιεχόμενό του.

2.6

Η ενδεικτική συνολική συνεισφορά της Ένωσης στην εφαρμογή του προγράμματος στήριξης ανέρχεται σε 70 εκατομμύρια ευρώ για το διάστημα 2014-2020.

2.7

Το κόστος αυτό θα καλύψει τη συμμετοχή στη λειτουργία των αισθητήρων, που κατέχουν ήδη τα κράτη μέλη που συμμετέχουν, συνήθως των στρατιωτικών εγκαταστάσεων τους, καθώς και μιας υπηρεσίας ειδοποίησης, με βάση τα στοιχεία που διαβιβάζουν τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, και την οποία παρέχει το Δορυφορικό Κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΚΕΕ).

2.8

Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι προαιρετική και προβλέπει για τα συμμετέχοντα κράτη να διαθέτουν αισθητήρες (τηλεσκόπια, ραντάρ) που ήδη να λειτουργούν καθώς και τα απαραίτητα τεχνικά μέσα και προσωπικό ή τις κατάλληλες δεξιότητες που απαιτούνται στον τομέα της επεξεργασίας των δεδομένων.

2.9

Σύμφωνα με την αξιολόγηση αντικτύπου που επισυνάπτεται στην πρόταση, το κόστος που αφορά περιπτώσεις που σχετίζονται με συγκρούσεις υπολειμμάτων με δορυφόρους που λειτουργούν στην Ευρώπη, θα είναι 140 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, με εκτιμώμενη αύξηση μέχρι και 210 εκατ. ευρώ λόγω της αναμενόμενης αύξησης κατά 50 % των υπηρεσιών της δορυφορικής βιομηχανίας τα επόμενα χρόνια Οι αριθμοί αυτοί αντιπροσωπεύουν μια πολύ συντηρητική εκτίμηση και δεν περιλαμβάνουν την απώλεια "επί τόπου", δηλαδή την οικονομική ζημία που προκαλείται από την αρπαγή των που βασίζονται σε δορυφορικά δεδομένα.

2.10

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι σχεδόν όλες αυτές οι απώλειες δεν προκύπτουν τόσο από τη φυσική απώλεια των δορυφόρων, όσο από τη μείωση της επιχειρησιακής τους ζωής λόγω ελιγμών για την αποφυγή συγκρούσεων.

2.11

Αν και διάφορα κράτη μέλη διαθέτουν σήμερα τη δική τους υπηρεσία επιτήρησης, η Επιτροπή θεωρεί ότι η συμμετοχή της ΕΕ είναι απαραίτητη για τη συγκέντρωση των επενδύσεων που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων διαστημικών προγραμμάτων, την εφαρμογή ρυθμίσεων διακυβέρνησης, τη διαμόρφωση πολιτικής σχετικά με τα δεδομένα και τη διασφάλιση ότι οι υφιστάμενες και μελλοντικές ικανότητες θα συνδυάζονται με συντονισμένο και αποτελεσματικό τρόπο.

2.12

Μέχρι σήμερα, το αμερικανικό Space Surveillance Network (SSN), το οποίο διαχειρίζεται το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, αποτελεί σημείο αναφοράς για όλες τις υπηρεσίες προειδοποίησης. Σε αυτό πλαίσιο αυτό κρίνεται ανεπαρκής η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ που βασίζεται στη δωρεάν διαθεσιμότητα των στοιχείων προέλευσης ΗΠΑ, καθώς δεν είναι επαρκώς ακριβή και αποτελούν εντούτοις αντικείμενο διαχείρισης την οποία η ΕΕ δεν μπορεί να ελέγξει.

2.13

Για τον λόγο αυτό η δημιουργία αυτής της υπηρεσίας συνάδει με τη στρατηγική της μη εξάρτησης της Ευρώπης σε τομείς που θεωρούνται κρίσιμοι, ειδικότερα δε όσον αφορά την πρόσβαση στο διάστημα.

2.14

Στην Ευρώπη εκτιμάται σήμερα ότι το 65 % των αισθητήρων για δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά (LEO) αποτελούν εν όλω ή εν μέρει, αντικείμενο διαχείρισης από ιδρύματα που σχετίζονται με την άμυνα (2).

2.15

Εκτιμάται ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ) δεν είναι η αρμόδια υπηρεσία για την εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος εφόσον δεν έχει τον εξοπλισμό να επεξεργαστεί εμπιστευτικά δεδομένα όπως αυτά που προκύπτουν από τους αισθητήρες τους οποίους διαχειρίζονται στρατιωτικές δομές.

2.16

Η Ευρωπαϊκή Αρχή που θα πρέπει να ασχοληθεί με τις επιχειρησιακές λειτουργίες της υπηρεσίας που έχει οριστεί για το συντονισμό, θα μπορούσε να είναι το Δορυφορικό Κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΚΕΕ), ένας οργανισμός της ΕΕ που ιδρύθηκε βάσει της κοινής δράσης του Συμβουλίου, της 20ης Ιουλίου 2001, που παρέχει υπηρεσίες πληροφόρησης με γεωχωρικές εικόνες και προϊόντα με ποικίλα επίπεδα διαβάθμισης σε πολιτικούς και στρατιωτικούς χρήστες. Το ΔΚΕΕ θα μπορούσε να διευκολύνει την παροχή υπηρεσιών SST και να συμμετάσχει (σε συνεργασία με τα συμμετέχοντα κράτη μέλη) στην ίδρυση και λειτουργία του συστήματος SST που αποτελεί έναν από τους στόχους του προγράμματος υποστήριξης του SST. Προς το παρόν, όμως, το καταστατικό του κέντρου δεν προβλέπει καμιά παρέμβαση στον τομέα της SST.

2.17

Αναμένεται ότι για τη διαχείριση του προγράμματος θα χρειαστεί ένα σχέδιο στελέχωσης 50 ατόμων (συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπινων πόρων που διατίθενται από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, το ΔΚΕΕ και την Επιτροπή).

3.1

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η πρόταση δεν προβλέπει τη δημιουργία εργαλείων και δεξιοτήτων επαρκών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη συλλογή και ανάλυση των δεδομένων, έτσι ώστε στο τέλος της περιόδου των 5 ετών της χρηματοδότησης του εν λόγω προγράμματος, η Ευρώπη να βρεθεί στην ίδια κατάσταση με πριν από 5 χρόνια, και θα πρέπει ως εκ τούτου να ανανεώσει προφανώς αυτή τη σύμβαση για να επιτύχει τη συνέχεια της παροχής δεδομένων από τις δομές άμυνας των συμμετεχόντων κρατών μελών.

3.2

Όσον αφορά την προτεινόμενη χρηματοδότηση των 70 εκατομμυρίων ευρώ, δεν καθορίζονται οι απαιτήσεις διαθεσιμότητας, ποιότητας και επικαιρότητας των δεδομένων που θα πρέπει να παρέχουν οι εθνικές δομές. Συνεπώς, είναι δύσκολο να καθοριστούν τα κριτήρια αξιολόγησης της παρεχόμενης υπηρεσίας. Τούτο θα είναι δυνατό μόνον όταν η Επιτροπή θα έχει εκδώσει εκτελεστικές πράξεις που θα πρέπει να έχουν συνταχθεί.

3.3

Τα κράτη μέλη θεωρούν ότι ο ΕΟΔ δεν παρέχει επαρκείς εγγυήσεις για την επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων, οπότε ο αρμόδιος Οργανισμός για τον σκοπό αυτό θα είναι το ΔΚΕΕ. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στο επίπεδο των επιμέρους κρατών, οι χώρες που διαθέτουν υπηρεσία παρακολούθησης και επιτήρησης (όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία) το επιτυγχάνουν μέσα από μια συνεργασία οργανισμών διαστήματος και άμυνας, πράγμα που δείχνει ότι στην πράξη το μοντέλο της συνεργασίας μεταξύ των οργανισμών διαστήματος και άμυνας είναι όντως αποτελεσματικό. Δεν είναι σαφής ωστόσο ο λόγος αποκλεισμού του ΕΟΔ από μια υπηρεσία αυτού του είδους, πόσο μάλλον που ο ΕΟΔ συμμετέχει ήδη στην παγκόσμια υπηρεσία έγκαιρης προειδοποίησης και διαχείρισης καταστροφών, δηλαδή στον Διεθνή Χάρτη «Διάστημα και μείζονες καταστροφές».

3.4

Το πρόγραμμα SST αποτελεί ένα από τα τρία στοιχεία του προπαρασκευαστικού προγράμματος Γνώση της Κατάστασης στο Διάστημα (SSA), που ξεκίνησε σε προλειτουργικό στάδιο το 2009 ο ΕΟΔ, τα άλλα δύο είναι το Space Weather και το Near-Earth Objects.

3.5

Το προπαρασκευαστικό πρόγραμμα SSA του ΕΟΔ χρηματοδοτήθηκε με προϋπολογισμό 55 εκατομμύριων ευρώ. Δεν είναι σαφής η σχέση μεταξύ των δύο αυτών προγραμμάτων. Δεν είναι κυρίως κατανοητός ο τρόπος με τον οποίο προβλέπεται να συνδυαστεί αυτή η υπηρεσία SST με την ανάλογη υπηρεσία που δημιουργεί και διαχειρίζεται προειδοποιήσεις σχετικά με τους κινδύνους που απορρέουν από την ηλιακή δραστηριότητα.

3.6

Ενδείκνυται να συγκριθεί η σοβαρότητα των ζημιών που προκλήθηκαν από συγκρούσεις με υπολείμματα με τις ζημίες που προκαλεί η ηλιακή γεωμαγνητική δραστηριότητα. Σύμφωνα με μια μελέτη της αμερικανικής NOAA (3), οι οικονομικές απώλειες που οφείλονται στην επίδραση των ηλιακών καταιγίδων στις δορυφορικές υποδομές είναι τεράστιες. Το 2003, η έντονη ηλιακή δραστηριότητα κατέστρεψε τον ADEOS-2, έναν ιαπωνικό δορυφόρο 640 αξίας εκατομμυρίων δολαρίων. Το 1997, μια μαγνητική καταιγίδα προκάλεσε την απώλεια του δορυφόρου τηλεπικοινωνιών Telstar, αξίας 270 εκατομμυρίων δολαρίων ενώ το 1989 μια μαγνητική καταιγίδα προκάλεσε εννέα ώρες συσκότισης στον Καναδά, με ζημιές που υπολογίστηκαν σε 6 δισεκατομμύρια δολάρια.

3.7

Εκτιμάται ότι μια ηλιακή «υπερκαταιγίδα» (solar superstorm), όπως αυτή που συνέβη το 1859, θα μπορούσε να προκαλέσει σήμερα, μόνο στους δορυφόρους που βρίσκονται σε γεωστατική τροχιά, ζημίες 30 δις δολαρίων, ενώ οι ζημίες στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας θα αύξαναν το κόστος αυτό σε 1-2 τρις δολάρια, και θα απαιτούντο 4 έως 10 έτη για την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργίας τους (4).

3.8

Το επίπεδο του κινδύνου που απορρέει από την ηλιακή δραστηριότητα είναι τουλάχιστον ίσο με εκείνο που προκύπτει από τα υπολείμματα. Επομένως, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από κοινού όπως εξάλλου προβλέπεται από τη Διάσκεψη της Μαδρίτης του Μαρτίου του 2011. Ωστόσο, στην ανακοίνωση δεν διευκρινίζεται ποιος θα εφαρμόσει μια επιχειρησιακή υπηρεσία σχετικά με την προειδοποίηση για κινδύνους από την ηλιακή δραστηριότητα.

3.9

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η πρόταση θα έπρεπε να λάβει υπόψη την προστασία των ευρωπαϊκών διαστημικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένης και μιας συμπληρωματικής δραστηριότητας με στόχο την παρακολούθηση του Space Weather, καθώς και, τους χρόνους υλοποίησης και την ολοκλήρωση, εάν υπάρχει, των δύο συστημάτων.

4.1

Το άρθρο 5.2 δεν προβλέπει την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων, αλλά μόνο την επαναχρησιμοποίηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων στα κράτη μέλη. Ωστόσο, στο κεφάλαιο 2 του Memorandum, αναφέρεται ρητά ότι οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις δεν είναι επαρκείς. Δεν είναι συνεπώς καθόλου σαφές το είδος του συστήματος που επιδιώκεται να υλοποιηθεί λεπτομερώς, ακόμη και σε σχέση με τις 5 επιλογές που απαριθμούνται στην συνημμένη έκθεση (Εκτίμηση Επιπτώσεων).

4.2

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του συστήματος αυτού δεν ορίζονται ρητά. Περιγράφονται οι στόχοι, αλλά η σχετική συζήτηση μεταξύ των κρατών αναβάλλεται προκειμένου να καθοριστεί από τι θα πρέπει να αποτελείται.

4.3

Σχέση μεταξύ στρατιωτικής και πολιτικής χρήσης. Το σύστημα είναι δομημένο ως ένα πολιτικό σύστημα. Οι περισσότερες από τις πληροφορίες, όμως, είναι στρατιωτικής προέλευσης. Δεν υπάρχουν ρητές απαιτήσεις ή πρωτόκολλα που να αναγκάζουν τη στρατιωτική πλευρά να παρέχει αυτές τις πληροφορίες στην πολιτική πλευρά. Ακόμη και στο παρόν έγγραφο, αναβάλλεται για το μέλλον η επισήμανση του προβλήματος.

4.4

Σχέση κρατών μελών/ΕΕ. Η πρόταση αναφέρει ότι όλοι οι αισθητήρες είναι και πρέπει να παραμείνουν αρμοδιότητα των επιμέρους κρατών μελών. Δεν φαίνεται να υπάρχουν ρητές απαιτήσεις που να εγγυώνται ένα ελάχιστο επίπεδο ροής δεδομένων και πληροφοριών.

4.5

Ορισμός της υπηρεσίας. Δεν είναι σαφής στην πρόταση. Επομένως, δεν είναι δυνατό να εκτιμηθεί κατά πόσον είναι επαρκής για τα σχέδια που έχουν καταρτιστεί για το πρόγραμμα.

4.6

Στο ψήφισμά του, της 26ης Σεπτεμβρίου 2008, «Για την προώθηση της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Πολιτικής», το Συμβούλιο προβάλλει την απαίτηση «να αναπτυχθεί δυνατότητα που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ευρωπαίων χρηστών για συνολική καταγραφή της κατάστασης του διαστημικού περιβάλλοντος».

4.7

Είναι σημαντικό να διατηρηθεί η ανάπτυξη τόσο του προγράμματος SST όσο και των υφιστάμενων προγραμμάτων SSA.

4.8

Οι «Δείκτες αποτελεσμάτων και επιπτώσεων» στην παράγραφο 1.4.4 συνιστούν μάλλον ταυτολογία, και δεν συμβάλλουν, από λειτουργικής πλευράς, στην επακόλουθη αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του προγράμματος.

4.9

Πέρα από τον ορισμό της διακυβέρνησης, το επιχειρησιακό μοντέλο του συστήματος δεν είναι σαφώς καθορισμένο.

Η συμμετοχή των κρατών μελών δεν είναι υποχρεωτική. Ποια είναι η ελάχιστη βάση προκειμένου να μπορεί να λειτουργεί η υπηρεσία;