ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) της 9ης Νοεμβρίου 2012 σημειώθηκε σημαντική πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου της παγκόσμιας ρύθμισης των εκπομπών των αερομεταφορών.

Η παρούσα πρόταση απόφασης έχει ως στόχο να ενισχύσει αυτή τη θετική δυναμική και να αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχούς έκβασης της Συνέλευσης του ΔΟΠΑ του 2013, όσον αφορά την εκπόνηση παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου και τη θέσπιση πλαισίου που θα διευκολύνει την εφαρμογή από τα κράτη μέλη αγορακεντρικών μέτρων στις διεθνείς αερομεταφορές.

Η απόφαση θα «σταματήσει το χρόνο», αναβάλλοντας προσωρινά την τήρηση των υποχρεώσεων των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών όσον αφορά τις εισερχόμενες και εξερχόμενες πτήσεις στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΔΕ/ETS). Συνεπώς, η παρούσα πρόταση καταδεικνύει την ισχυρή πολιτική δέσμευση της ΕΕ να διευκολύνει και να προωθήσει την επιτυχή ολοκλήρωση των εν λόγω διαδικασιών του ΔΟΠΑ.

Η απόφαση προσωρινής παρέκκλισης από την οδηγία για το ΣΕΔΕ έχει σκοπό να διασφαλίσει ότι δεν θα λαμβάνονται μέτρα κατά των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών που δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων και συμμόρφωσης που απορρέουν από την οδηγία και οι οποίες έχουν γεννηθεί πριν από την 1η Ιανουαρίου 2014, όσον αφορά τις εισερχόμενες και τις εξερχόμενες πτήσεις. Προς τούτο, προϋπόθεση είναι είτε να μην έχουν λάβει είτε να έχουν επιστρέψει δωρεάν δικαιώματα που χορηγήθηκαν το 2012 για τέτοιου είδους δραστηριότητες προς ή από αεροδρόμια που βρίσκονται εκτός ΕΕ και σε στενά συνδεδεμένες με αυτή περιοχές με τις οποίες έχει αναληφθεί κοινή δέσμευση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η σωστή παρακολούθηση, η υποβολή εκθέσεων και η εξακρίβωση των εκπομπών από τις εν λόγω πτήσεις είναι ευπρόσδεκτη, αλλά δεν θα επιβάλλονται κυρώσεις για μη συμμόρφωση εάν δεν υποβάλλονται εκθέσεις για τις εκπομπές αυτές.

Η οδηγία εξακολουθεί να εφαρμόζεται πλήρως όσον αφορά τις πτήσεις μεταξύ αεροδρομίων που βρίσκονται στην ΕΕ και σε στενά συνδεδεμένες με αυτή περιοχές με τις οποίες έχει αναληφθεί κοινή δέσμευση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ως εκ τούτου, όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που έχουν ασκήσει αεροπορικές δραστηριότητες οι οποίες εμπίπτουν στην οδηγία μεταξύ των εν λόγω αεροδρομίων το 2011 και το 2012 οφείλουν να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και εξακρίβωσης. Έως τις 30 Απριλίου 2013, όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που εκτελούσαν τις εν λόγω πτήσεις το 2012 υποχρεούνται να παραδώσουν δικαιώματα εκπομπής ή διεθνή πιστωτικά μόρια όσον αφορά τις εκπομπές που προέρχονται από τις εν λόγω πτήσεις.

Η παρούσα απόφαση επιτρέπει να επιτευχθεί πρόοδος στη συνέλευση του ΔΟΠΑ που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο του 2013. Εάν επιτευχθεί σαφής και επαρκής πρόοδος στη συνέλευση του ΔΟΠΑ, η Επιτροπή θα προτείνει κατάλληλα περαιτέρω νομοθετικά μέτρα. Το άρθρο 25α της οδηγίας θα επιτρέψει να τροποποιηθούν οι αεροπορικές δραστηριότητες για τις οποίες ισχύουν οι υποχρεώσεις που θα γεννηθούν μετά την 1η Ιανουαρίου 2014. Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που προτίθενται να εκτελούν πτήσεις προς και από αεροδρόμια της ΕΕ πρέπει να γνωρίζουν ότι, εάν δεν επέλθουν οι εν λόγω τροποποιήσεις, είναι υπεύθυνοι για τις εκπομπές από τις πτήσεις προς και από τα εν λόγω αεροδρόμια από το 2013 και έπειτα. Τα δωρεάν δικαιώματα που θα έχουν χορηγηθεί έως τον Φεβρουάριο του 2013 για εκπομπές του 2013 υπόκεινται επίσης σε ενδεχόμενη τροποποίηση σε περίπτωση θέσπισης μέτρων σύμφωνα με το άρθρο 25α.

Οι λοιπές υποχρεώσεις σε σχέση με τις εν λόγω πτήσεις δεν θίγονται και το ποσοστό που εκπλειστηριάζεται παραμένει στο 15%, όπως ορίζεται στην οδηγία. Συνεπώς, για το 2012 θα εκπλειστηριαστεί μικρότερη ποσότητα δικαιωμάτων στον τομέα των αερομεταφορών, η οποία θα αντανακλά τον αναλογικά μικρότερο αριθμό συνολικών δικαιωμάτων σε κυκλοφορία.

Για να δοθεί περαιτέρω ώθηση στις διεθνείς διαβουλεύσεις και να διατηρηθεί ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ σε αυτή τη διαδικασία, είναι σημαντικό η παρούσα πρόταση να εγκριθεί γρήγορα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στην ιδανική περίπτωση έως τον Μάρτιο του 2013. Η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που είτε δεν έχουν λάβει δωρεάν δικαιώματα εκπομπής για το 2012, είτε έχουν επιστρέψει τα εν λόγω δωρεάν δικαιώματα εκπομπής στον κατάλληλο λογαριασμό, δεν πρέπει να περιμένουν από την Επιτροπή να απαιτήσει τη λήψη από τα κράτη μέλη μέτρων επιβολής εναντίον τους όσον αφορά τις εκπομπές από πτήσεις προς και από αεροδρόμια που βρίσκονται εκτός ΕΕ και σε στενά συνδεδεμένες με αυτή περιοχές.

2012/0328 (COD)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για προσωρινή παρέκκλιση από την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)       Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στους κόλπους του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) όσον αφορά την έγκριση, στη συνέλευση του ΔΟΠΑ του 2013, ενός πλαισίου με σκοπό τη διευκόλυνση της εφαρμογής από τα κράτη μέλη αγορακεντρικών μέτρων στις εκπομπές από τις διεθνείς αερομεταφορές, καθώς και την εκπόνηση παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου.

(2)       Προκειμένου να διευκολυνθεί η επίτευξη προόδου και να δοθεί ώθηση, είναι σκόπιμο να αναβληθεί η επιβολή υποχρεώσεων που έχουν γεννηθεί πριν από τη συνέλευση του ΔΟΠΑ του 2013 και αφορούν τις πτήσεις προς και από αεροδρόμια που βρίσκονται εκτός της Ένωσης και σε περιοχές με στενές οικονομικές σχέσεις με την Ένωση με τις οποίες έχει αναληφθεί κοινή δέσμευση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής[1]. Συνεπώς δεν πρέπει να λαμβάνονται μέτρα κατά των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε σχέση με τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων για εξακριβωμένες εκπομπές και αντίστοιχης επιστροφής δικαιωμάτων από εισερχόμενες και εξερχόμενες πτήσεις προς και από τα εν λόγω αεροδρόμια, υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας[2], και έχουν γεννηθεί πριν από την 1η Ιανουαρίου του 2014. Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που επιθυμούν να συνεχίσουν να εκπληρώνουν τις εν λόγω υποχρεώσεις πρέπει να είναι σε θέση να το πράττουν.

(3)       Προκειμένου να αποφευχθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, η παρούσα παρέκκλιση θα πρέπει να ισχύει μόνο για φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που είτε δεν έχουν λάβει, είτε έχουν επιστρέψει όλα τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπής που κατανεμήθηκαν για τις συγκεκριμένες δραστηριότητες το 2012. Για τον ίδιο λόγο, τα δικαιώματα αυτά δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των δικαιωμάτων χρήσης διεθνών πιστωτικών μορίων στο πλαίσιο της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

(4)       Δικαιώματα που δεν έχουν χορηγηθεί σε αυτούς τους φορείς ή που έχουν επιστραφεί ακυρώνονται. Ο αριθμός των εκπλειστηριαζόμενων δικαιωμάτων στον κλάδο των αερομεταφορών είναι σύμφωνος με τις διατάξεις του άρθρου 3δ παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 16 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, τα κράτη μέλη δεν λαμβάνουν μέτρα κατά των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών όσον αφορά τις υποχρεώσεις οι οποίες ορίζονται στο άρθρο 12 παράγραφος 2α και στο άρθρο 14 παράγραφος 3 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και οι οποίες έχουν γεννηθεί πριν από την 1η Ιανουαρίου 2014 σε σχέση με δραστηριότητες προς ή από αεροδρόμια που βρίσκονται σε χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν είναι μέλη της ΕΖΕΣ, σε εξαρτήσεις και εδάφη των κρατών μελών του ΕΟΧ ή σε χώρες που έχουν υπογράψει συνθήκη προσχώρησης με την Ένωση, εάν οι εν λόγω φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δεν έχουν λάβει δωρεάν δικαιώματα εκπομπής το 2012 ή, εφόσον έχουν λάβει τέτοια δικαιώματα, έχουν επιστρέψει αντίστοιχο αριθμό δικαιωμάτων στα κράτη μέλη για ακύρωση.

Άρθρο 2

Τα κράτη μέλη ακυρώνουν όλα τα δικαιώματα εκπομπής για το 2012, για πτήσεις από και προς τα αεροδρόμια που αναφέρονται στο άρθρο 1, τα οποία είτε δεν έχουν χορηγηθεί είτε, εάν έχουν χορηγηθεί, έχουν επιστραφεί σε αυτά.

Άρθρο 3

Τα δικαιώματα που ακυρώνονται σύμφωνα με το άρθρο 2 δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των δικαιωμάτων χρήσης διεθνών πιστωτικών μορίων στο πλαίσιο της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο                     Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος                                                   Ο Πρόεδρος

[1]               Συμπεριλαμβανομένων των κρατών της ΕΖΕΣ, των χωρών που έχουν υπογράψει συνθήκη προσχώρησης με την Ένωση, καθώς και των εδαφών και εξαρτήσεων των κρατών μελών του ΕΟΧ.

[2]               ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ.32.