10.9.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 261/1


Πέμπτη 10 Μαΐου 2012
Το μέλλον των περιφερειακών αεροδρομίων και οι αεροπορικές υπηρεσίες στην ΕΕ

P7_TA(2012)0152

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Μαΐου 2012 σχετικά με το μέλλον των περιφερειακών αεροδρομίων και τις αεροπορικές υπηρεσίες της ΕΕ (2011/2196 (INI))

2013/C 261 E/01

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Σχέδιο δράσης για τη χωρητικότητα, την αποτελεσματική λειτουργία και την ασφάλεια των αερολιμένων στην Ευρώπη» (COM(2006)0819),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Κοινοτικές κατευθύνσεις για τη χρηματοδότηση των αερολιμένων και τις κρατικές ενισχύσεις σε αεροπορικές εταιρείες για την έναρξη νέων γραμμών με αναχώρηση από περιφερειακούς αερολιμένες» (1),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η ΕΕ και οι γειτονικές της περιοχές: Ανανεωμένη προσέγγιση συνεργασίας στις μεταφορές» (COM(2011)0415),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τις εφαρμογές του Παγκόσμιου Δορυφορικού Συστήματος Πλοήγησης στις μεταφορές - βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη πολιτική της ΕΕ (2),

έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Χάρτης πορείας για έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών – Για ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών» (COM(2011)0144),

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0094/2012),

Α.

εκτιμώντας ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει κοινά αποδεκτός ορισμός του όρου «περιφερειακού αερολιμένα»· εκτιμώντας ότι αεροδρόμια των οποίων η κύρια πελατεία προέρχεται από πρωτεύουσες δεν συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα έκθεση· λαμβάνοντας υπόψη ότι προτείνεται οι «περιφερειακοί αερολιμένες» δηλαδή οι μη κομβικοί αερολιμένες να διαιρούνται σε μικρότερους και μεγαλύτερους αερολιμένες ανάλογα με τους τύπους σύνδεσης που παρέχουν αυτοί οι αερολιμένες, τον όγκο των επιβατών, και τις συνδέσεις με πόλεις και κεντρικά αεροδρόμια, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή καλείται να ορίσει κοινά κριτήρια με σκοπό τη διευκόλυνση του ορθού ορισμού των «περιφερειακών αερολιμένων» που θα λαμβάνει υπόψη όλα τα ανωτέρω προαναφερθέντα στοιχεία· εκτιμώντας, ωστόσο, ότι ως «περιφερειακές αεροπορικές υπηρεσίες» θα ορίζονται οι πτήσεις με αναχώρηση από και/ή άφιξη σε περιφερειακό αερολιμένα· εκτιμώντας ότι κατά τη συνέχεια της συζήτησης σχετικά με τους περιφερειακούς αερολιμένες θα είναι αναγκαίο να διερευνηθούν οι διαφορετικοί ρόλοι τους και κυρίως να γίνει διαχωρισμός μεταξύ νησιωτικών αερολιμένων και αερολιμένων που εξυπηρετούν απομακρυσμένες ή οικονομικά ασθενείς περιοχές·

Β.

εκτιμώντας ότι η περιφερειακή πολιτική αεροπορία είναι εξίσου βασικός παράγοντας για την κινητικότητα όσο και τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς· εκτιμώντας ότι η βελτιωμένη δυνατότητα σύνδεσης και η αποτελεσματική κινητικότητα μέσω διαφορετικών μέσων μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην καλύτερη πρόσβαση στις περιφέρειες, στις επιχειρήσεις, τον τουρισμό και την ανάπτυξη των σχετικών υπηρεσιών και στην διάδοση της οικονομικής ευημερίας·

Γ.

έχοντας υπόψη τη δυσαναλογία που επικρατεί στα κράτη μέλη ως προς τη δυνατότητα χρήσης των περιφερειακών αερογραμμών λόγω της διαφορετικής οικονομικής κατάστασης των πολιτών τους και του διαφορετικού επιπέδου ανάπτυξης των υποδομών τους·

Δ.

εκτιμώντας ότι η συνδεσιμότητα που παρέχει ο αεροπορικός κλάδος στους πολίτες και τις επιχειρήσεις στις περιφέρειες της ΕΕ, και ειδικότερα σε απομακρυσμένες περιοχές και στα νησιά, είναι εξαιρετικά σημαντικός και συνεισφέρει στην εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των εν λόγω περιοχών· εκτιμώντας ότι οι αερολιμένες της Ευρώπης διαθέτουν δίκτυο 150 000 ζευγών πόλεων·

Ε.

επισημαίνει ότι σε σημαντικό αριθμό περιφερειακών αεροδρομίων γίνεται λόγος για οιονεί μονοπωλιακή θέση μιας αεροπορικής εταιρείας η οποία δύναται να χρησιμοποιήσει αυτήν τη θέση ως μέσο πίεσης προκειμένου να θέσει ολοένα και περισσότερους όρους στο αντίστοιχο αεροδρόμιο και τις τοπικές ή/και περιφερειακές αρχές, μεταξύ άλλων σχετικά με τα τέλη και τους φόρους αεροδρομίου για την ασφάλεια της αεροπλοΐας·

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι οι λιανικές πωλήσεις στους αερολιμένες παρουσίασαν σημαντική μείωση, εξαιτίας της εισαγωγής των περιοριστικών μέτρων που ορισμένες αεροπορικές εταιρείες εφάρμοσαν για τις χειραποσκευές· εκτιμώντας ότι ο αντίκτυπος αφενός του κανόνα περί «μίας χειραποσκευής», που εφαρμόζεται από τις εταιρείες και ειδικότερα από αεροπορικές γραμμές χαμηλού κόστους που λειτουργούν κυρίως στους εν λόγω αερολιμένες και, αφετέρου, άλλων μέτρων περιορισμού του κόστους, έχει καταστήσει δυσχερέστερες τις ταξιδιωτικές μετακινήσεις και προξένησε δραματική πτώση στις λιανικές πωλήσεις στα καταστήματα που βρίσκονται στο έδαφος ορισμένων περιφερειακών αερολιμένων· εκτιμώντας ότι το 70 % του κέρδους από τις λιανικές πωλήσεις στα καταστήματα των αερολιμένων προορίζεται για την επιδότηση αεροπορικών των εταιρειών αντισταθμίζοντας τα τέλη προσγείωσης·

Ζ.

σημειώνει ότι η κυβέρνηση της Ισπανίας απαγόρευσε ρητά στις αεροπορικές εταιρείες να εφαρμόζουν τον κανόνα της «μίας χειραποσκευής» για πτήσεις που αναχωρούν από τα ισπανικά αεροδρόμια·

Η.

αναγνωρίζει ότι οι μεγάλοι αερολιμένες σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ βιώνουν προβλήματα χωρητικότητας·

Θ.

σημειώνει ότι η χρηματοοικονομική κρίση και η κρίση του δημόσιου χρέους άλλαξε άρδην τις συνθήκες χρηματοδότησης των αερολιμένων της ΕΕ και ειδικότερα των μη κομβικών αερολιμένων·

Ι.

εκτιμώντας ότι η κατασκευή νέων περιφερειακών αερολιμένων θα πρέπει να βασίζεται σε ανάλυση κόστους/οφέλους·

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι όσον αφορά τις επενδύσεις του δημόσιου τομέα στην ανάπλαση των αερολιμένων υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ του δαπανώμενου χρηματικού ποσού και του αριθμού των επιβατών που χρησιμοποιούν τις υποδομές·

Οικονομική κατάσταση των περιφερειακών αεροπορικών υπηρεσιών

1.

υπογραμμίζει την ανάγκη υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας για αεροπορικές υπηρεσίες οικονομικού συμφέροντος, ιδιαίτερα εκείνες που εξυπηρετούν τη σύνδεση με απομακρυσμένες περιοχές, νησιά και τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, λαμβάνοντας υπόψη τον απομακρυσμένο χαρακτήρα τους και τα φυσικά χαρακτηριστικά τους, με σκοπό να διασφαλιστεί η πλήρη προσβασιμότητά τους και η εδαφική ενσωμάτωση· υπογραμμίζει ότι οι τρέχουσες υποχρεώσεις παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας πρέπει να διατηρηθούν· πιστεύει ότι οι εν λόγω υπηρεσίες δεν είναι οικονομικά βιώσιμες χωρίς κρατική επιδότηση· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των εξόχως απόκεντρων περιοχών και να προαχθεί η ενοποίησή τους με άλλες περιφέρειες, ούτως ώστε να γεφυρωθεί το οικονομικό χάσμα που τις απομονώνει από την υπόλοιπη Ευρώπη·

2.

πιστεύει ότι είναι σκόπιμο να αποφευχθεί ο πολλαπλασιασμός των περιφερειακών αερολιμένων και σημειώνει ότι η ανάπτυξη των περιφερειακών αερολιμένων θα πρέπει να εστιάζει κατά τρόπο ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία μη χρησιμοποιούμενων ή μη αποτελεσματικά χρησιμοποιούμενων υποδομών αερολιμένων, πράγμα που θα οδηγούσε σε οικονομική επιβάρυνση για τις αρμόδιες αρχές· αντιθέτως, ενθαρρύνει την ενίσχυση των υφιστάμενων συνδέσεων, κυρίως σε ζώνες που παρουσιάζουν γεωγραφικά μειονεκτήματα (όπως, για παράδειγμα, τα νησιά)· επικροτεί, συνεπώς, κάθε πρωτοβουλία που ως στόχο έχει την επέκταση του ρόλου των δημόσιων μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των οδικών, όσον αφορά την ενίσχυση των συνδέσεων· επισημαίνει ότι η δημόσια χρηματοδότηση για τους περιφερειακούς αερολιμένες πρέπει να συνάδει με τις προβλέψεις των άρθρων 106 και 107 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις· πιστεύει ότι πρέπει να προβλεφθεί ένα καθεστώς κυρώσεων για τις αεροπορικές εταιρείες που εγκαταλείπουν το περιφερειακό αεροδρόμιο για το οποίο έχουν λάβει χρηματοδότηση πριν από τη λήξη της προβλεπόμενης προθεσμίας·

3.

ζητεί από την Επιτροπή να προβεί σε αναθεώρηση της απόφασης 2012/21/ΕΕ για την εφαρμογή του άρθρου 106 παράγραφος 2, σύμφωνα με την οποία το κατώτερο όριο για το οποίο ένας αερολιμένας μπορεί να λάβει κρατική ενίσχυση χωρίς την υποχρέωση κοινοποίησης στην Επιτροπή μειώθηκε σε 200 000 επιβάτες/έτος, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινοτικές κατευθύνσεις ορίζουν ότι οι αερολιμένες μπορούν να καταστούν οικονομικά αποδοτικοί με κίνηση άνω των 500 000 επιβατών/έτος·

4.

υποστηρίζει την άποψη ότι τα περιφερειακά αεροδρόμια, λόγω του περιβαλλοντικού και οικονομικού αντίκτυπού τους, πρέπει να στηρίζονται καταλλήλως από τις εθνικές και περιφερειακές αρχές, να υπόκεινται σε διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, και – βάσει αναλύσεων κόστους/οφέλους – να δικαιούνται υποβάλλουν αίτηση για χρηματοδότηση από κονδύλια της ΕΕ, καθώς και από άλλα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής στο νέο πλαίσιο προγραμματισμού· συνιστά στην Επιτροπή να λάβει υπόψη τις ευκαιρίες που παρέχουν τα περιφερειακά αεροδρόμια ως τμήμα του ευρωπαϊκού κεντρικού δικτύου μεταφορών·

5.

ζητεί σαφή καθορισμό και διαφάνεια των κριτηρίων για τη λήψη επιδοτήσεων και δημοσίων πόρων·

6.

καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια ισορροπημένη προσέγγιση στις μελλοντικές αναθεωρήσεις των κατευθυντήριων γραμμών στον τομέα της αεροπορίας, ώστε να προσφέρει στις περιφερειακές αεροπορικές υπηρεσίες τη δυνατότητα βιώσιμης, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη την ανάπτυξη των υποδομών που είναι απαραίτητες για να διασφαλιστούν οι διατροπικές μεταφορές εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα πρόσβαση σε αυτές τις υπηρεσίες στους πολίτες της ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας·

7.

καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την ανάπτυξη υφιστάμενων και την κατασκευή νέων περιφερειακών αεροδρομίων –ειδικά σε χώρες με εθνικούς αερολιμένες που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές– εστιάζοντας στην ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη των περιφερειών που αντιστοιχούν στα επίπεδα Ι και ΙΙ της Ονοματολογίας Εδαφικών Στατιστικών Μονάδων (NUTS) προκειμένου να εξασφαλιστεί η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα σε περιοχές που απέχουν σημαντικά από την πρωτεύουσα και δεν έχουν καλή πρόσβαση σε μεταφορές, καθώς επίσης να διευκολυνθεί η ανάπτυξη ουσιαστικών οικονομικών και μεταφορικών κόμβων·

8.

επισημαίνει ότι η κατάλληλη ανάπτυξη των περιφερειακών αερολιμένων συμβάλλει στην παράλληλη ανάπτυξη του τουρισμού, ενός τομέα ζωτικής σημασίας για πολλές ευρωπαϊκές περιοχές·

9.

τονίζει ότι ο τουρισμός αποδεικνύει ότι διαθέτει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στην οικονομική κρίση, και ότι πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή σε οποιοδήποτε στοιχείο ή απόφαση της οικονομικής πολιτικής που θα μπορούσε να στηρίζει ή να προαγάγει τον τουρισμό, όπως είναι οι αεροπορικές μεταφορές και οι αερολιμενικές υποδομές·

10.

υπογραμμίζει ότι ορισμένοι περιφερειακοί αερολιμένες λειτουργούν μόνο σε περιόδους μαζικής συρροής τουριστών, πράγμα που συνεπάγεται ένα επιπλέον οργανωτικό πρόβλημα, μεγαλύτερο κόστος κατά μονάδα κ.λπ.· ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη την ιδιαιτερότητα και τα προβλήματα αυτών των περιφερειακών, εποχιακών αερολιμένων κατά την έγκριση της νέας νομοθεσίας για τον κλάδο·

11.

υπογραμμίζει ότι οι περιφερειακοί αερολιμένες καθίστανται ολοένα και σημαντικότεροι για τις αεροπορικές εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων (charter), καθώς και για τις εταιρείες χαμηλού κόστους· τονίζει ότι το βασικό σκεπτικό που επικρατεί σήμερα για τις αεροπορικές εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων είναι ότι λειτουργούν ως φορείς εκτέλεσης πτήσεων μεγάλων αποστάσεων προς προορισμούς διακοπών, με μικρότερη απόσταση μεταξύ καθισμάτων και κατώτερη εξυπηρέτηση κατά την πτήση σε σύγκριση με τις παραδοσιακές αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν τακτικά δρομολόγια, συχνά από περιφερειακούς αερολιμένες που δεν μπορούν να υποστηρίξουν τακτικά δρομολόγια και πτήσεις που ξεπερνούν την ανταγωνιστική εμβέλεια των εταιρειών χαμηλού κόστους με τα αεροσκάφη τους μικρών αποστάσεων· υπενθυμίζει ότι τα αεροσκάφη στενής ατράκτου προτιμώνται σε δρομολόγια μικρών αποστάσεων, ιδίως εάν οι αερομεταφορείς τροφοδοτούν κόμβους από περιφερειακούς αερολιμένες και με εταιρείες χαμηλού κόστους·

12.

ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει την ορθή εφαρμογή της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας σχετικά με τις κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες στις αεροπορικές εταιρείες, προκειμένου το προσωπικό που εργάζεται σε περιφερειακά αεροδρόμια να μην καθίσταται θύμα κοινωνικού ντάμπινγκ και να διασφαλιστεί ο θεμιτός ανταγωνισμός και οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στον τομέα της αεροπλοΐας· ζητεί το προσωπικό των αερολιμένων να επωφελείται από αξιοπρεπείς όρους σύμβασης, ιδιαιτέρως όσον αφορά αερολιμένες όπου το μεγαλύτερο μέρος της κυκλοφορίας προέρχεται από εταιρείες χαμηλού κόστους·

13.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένες πρακτικές των αεροπορικών εταιριών χαμηλού κόστους, που συχνά λειτουργούν από περιφερειακούς αερολιμένες οδηγούν σε χαμηλότερης ποιότητας υπηρεσίες για τους επιβάτες και σε επιδείνωση των συνθηκών εργασίας για τους εργαζομένους· με δεδομένη την τρέχουσα επιθετική εμπορική πρακτική ορισμένων αεροπορικών εταιριών χαμηλού κόστους που λειτουργούν από περιφερειακούς αερολιμένες για να επωφελούνται από τη δεσπόζουσα θέση τους, και δεδομένου του γεγονότος ότι οι εμπορικές δραστηριότητες αποτελούν μείζονα πηγή εισοδήματος για τους περιφερειακούς αερολιμένες, εκφράζει την ανησυχία του για τον κανόνα της «μιας χειραποσκευής» και άλλων περιορισμένων βάρους αποσκευών στην καμπίνα επιβατών τους οποίους επιβάλλουν ορισμένες εταιρίες· θεωρεί ότι οι εν λόγω πρακτικές αποτελούν παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού· πιστεύει ότι οι εν λόγω περιορισμοί αποτελούν παραβίαση του δικαίου της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού και θεωρεί ότι οι εν λόγω περιορισμοί αποτελούν κατάχρηση θέσης εκ μέρους του αερομεταφορέα· καλεί ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κοινά ανώτατα όρια που θα επιβληθούν στις αεροπορικές εταιρίες στο πλαίσιο αυτών των περιορισμών και θεωρεί ότι οιοδήποτε έλεγχοι σχετικά με τους περιορισμούς στο βάρος και τις διαστάσεις της χειραποσκευής θα πρέπει να διενεργούνται πριν την πρόσβαση στην πύλη επιβίβασης·

14.

ζητεί οι λιανικές αγορές εντός αεροδρομίου να θεωρούνται «είδη βασικής ανάγκης» όπως ισχύει επί του παρόντος για είδη όπως τα παλτά· επικροτεί την απόφαση της Ισπανίας να κηρύξει παράνομες, εντός της επικράτειάς της, τις πρακτικές που περιγράφονται στην παράγραφο 13 (3) και καλεί την Επιτροπή να εισαγάγει παρόμοιο μέτρο για όλες τις αεροπορικές υπηρεσίες με αφετηρία την Ευρώπη·

15.

θεωρεί ότι η μεταφορά εμπορευμάτων αποτελεί θετικό παράγοντα για τους περιφερειακούς αερολιμένες, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη και απασχόληση μέσω της λειτουργίας των υπηρεσιών εδάφους και της δημιουργίας εμπορικών κέντρων που θα συνδέονται με τους περιφερειακούς αερολιμένες· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μια στρατηγική που θα προωθεί τη μεταφορά εμπορευμάτων, διευκολύνοντας τη συνεργασία μεταξύ κοντινών περιφερειακών αερολιμένων·

16.

παροτρύνει τις αρχές των κρατών μελών να προτείνουν σχέδια για την ανάπτυξη των υφιστάμενων περιφερειακών αεροδρομίων και την αποδοτικότερη λειτουργία τους·

17.

πιστεύει ότι οι περιφερειακοί αερολιμένες δεν θα πρέπει να συνιστούν μέσα ενίσχυσης των δημόσιων ελλειμμάτων και θα πρέπει να είναι, κατά γενικό κανόνα, οικονομικά βιώσιμοι μεσοπρόθεσμα·

Περιβάλλον και καινοτομία

18.

παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιταχύνουν την ανάπτυξη της κοινής επιχείρησης για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού συστήματος νέας γενιάς για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας (SESAR), την πρωτοβουλία «Clean Sky» και την επιβολή της νομοθεσίας για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό ως επείγοντα ζητήματα· σημειώνει με το έργο του συστήματος SESAR και το σημαντικό ρόλο της ευρωπαϊκής υπηρεσίας υπέρθεσης για τη γεωστατική πλοήγηση (EGNOS), οι περιφερειακοί αερολιμένες θα επωφεληθούν από έργα όπως απομακρυσμένοι πύργοι, ταχύτητα και διαχείριση της συμφόρησης, καθώς και βελτιωμένες επιχειρησιακές λειτουργίες·

19.

αναγνωρίζει ότι η διαχείριση χωρητικότητας διαφέρει μεταξύ αεροδρομίων που διαθέτουν χρονοθυρίδες και εκείνων που δεν διαθέτουν χρονοθυρίδες· είναι της άποψης ότι πολλοί περιφερειακοί αερολιμένες διαθέτουν πλεονάζουσα χωρητικότητα η οποία, αν χρησιμοποιηθεί καταλλήλως, μπορεί να ελαττώσει τη συμφόρηση και την πολυκοσμία που παρατηρούνται στους μεγάλους αερολιμένες καθώς και να μειώσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις· αναγνωρίζει ότι καλές συνδέσεις μεταξύ των μεγάλων αερολιμένων και των παραπλήσιων περιφερειακών μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της συμφόρησης·

20.

επισημαίνει τον ρόλο των περιφερειακών αεροδρομίων που λειτουργούν ως κομβικά σημεία για την ανάπτυξη καινοτομικών θυλάκων, μειώνοντας τα έξοδα εγκατάστασης για νέες επιχειρήσεις, ιδίως σε γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές·

21.

καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να συνυπολογίζουν, εκτός από τις εκτιμήσεις οικονομικής και δημοσιονομικής υφής, τους περιβαλλοντικούς, εδαφικούς, γεωλογικούς και μετεωρολογικούς παράγοντες και λοιπά ορθολογικά κριτήρια όταν λαμβάνουν αποφάσεις για τον τόπο εγκατάστασης των αεροδρομίων· υπογραμμίζει ταυτόχρονα ότι είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται και να εκσυγχρονίζονται οι υφιστάμενες κατασκευές πριν από την οικοδόμηση νέων·

Συμφόρηση και πολυτροπικότητα

22.

σημειώνει ότι οι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές περιφέρειες χάνουν τις απευθείας συνδέσεις τους προς ορισμένα αεροδρόμια με ιδιαίτερα μεγάλη συμφόρηση, και εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι οι εν λόγω μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρονται μόνο στους μεγάλους αερολιμένες· προτείνει, ως εκ τούτου, το πεδίο για οιεσδήποτε μελλοντικές μελέτες να επεκταθεί και στους περιφερειακούς αερολιμένες και, εν τω μεταξύ, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να ενισχύσουν τη σύνδεση μεταξύ των περιφερειακών και των μεγάλων αερολιμένων στα κράτη μέλη, συμβάλλοντας έτσι στην οικονομική ανάπτυξη των περιοχών γύρω από περιφερειακούς αερολιμένες παρέχοντας ταυτόχρονα λύση στο πρόβλημα της συμφόρησης της εναέριας κυκλοφορίας στην Ευρώπη·

23.

προτρέπει όλα τα ενεχόμενα μέρη και θεσμικά όργανα που έλαβαν μέρος στην αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 (όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 793/2004) να εστιάσουν τις προσπάθειες τους στην αύξηση της χωρητικότητας των αερολιμένων και όχι στο να θέσουν τις περιφερειακές αεροπορικές υπηρεσίες εκτός αγοράς λόγω της αύξησης των τιμών· θεωρεί απαραίτητη την πρόσβαση των περιφερειακών αερολιμένων στα κομβικά αεροδρόμια και υποστηρίζει ότι αυτό πρέπει να εξετασθεί κατά την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93, ιδιαίτερα σε σχέση με τη δευτερογενή εμπορία χρονοθυρίδων και την προβλεπόμενη σταδιακή εισαγωγή άλλων μηχανισμών αγοράς, περιλαμβανομένης της πρωτογενούς εμπορίας, οι οποίοι θα μπορούσαν να διακόψουν τις συνδέσεις μεταξύ περιφερειακών και κομβικών αερολιμένων·

24.

καλεί την Επιτροπή να τηρήσει την ορθολογικότητα ως προς τις διοικητικές-νομοθετικές ρυθμίσεις για τη διαχείριση των χρονοθυρίδων σε περιφερειακούς αερολιμένες, καθώς η έλλειψή της μπορεί να επηρεάσει την οριοθέτηση του δικτύου συνδέσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κεντρικοί αερολιμένες και οι μεγάλοι κόμβοι κοντεύουν να εξαντλήσουν τη μέγιστη χωρητικότητά τους, καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει στρατηγική για την κατανομή του διαθέσιμου χρόνου χρήσης στα περιφερειακά αεροδρόμια ώστε να προσελκύσουν νέες αεροπορικές εταιρείες και να προαχθεί ο ανταγωνισμός, η αποσυμφόρηση των κεντρικών αερολιμένων και η ανάπτυξη των περιφερειακών·

25.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι περιφερειακοί αερολιμένες που βρίσκονται μακριά από τα αστικά κέντρα δεν διαθέτουν επαρκή σύνδεση με τα επίγεια δίκτυα μεταφοράς· καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν τις πολιτικές τους διατροπικότητας και να επενδύσουν στις εν λόγω στρατηγικής σημασίας διατροπικές συνδέσεις, π.χ. συνδέσεις με τα σιδηροδρομικά δίκτυα μεταφοράς, όπως τη διασύνδεση των περιφερειακών αερολιμένων με τα υπόλοιπα τμήματα του δικτύου μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων άλλων αερολιμένων, που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη χρήση των περιφερειακών αερολιμένων όταν οι κομβικοί αερολιμένες υποφέρουν από καταστάσεις συμφόρησης·

26.

σημειώνει ότι η μη ανάληψη αποφασιστικών δράσεων για τη βελτίωση της πρόσβασης σε περιφερειακούς αερολιμένες μέσω της κατάλληλης επικοινωνίας με αστικά κέντρα και, μεταξύ άλλων, μέσω της πραγματοποίησης επενδύσεων σε υποδομές μεταφορών, περιορίζει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των περιφερειών·

27.

τονίζει την ανάγκη για καλύτερη ενσωμάτωση των μέσων μεταφοράς· καλεί την Επιτροπή να συντάξει ανακοίνωση με την οποία θα ενθαρρύνει τον κλάδο να αναπτύξει την πολυτροπικότητα μεταξύ των σιδηροδρόμων και του αεροπορικού κλάδου μέσω του συστήματος έκδοσης εισιτηρίων· υπογραμμίζει ότι παρόμοια συστήματα έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία σε ορισμένα κράτη μέλη και παροτρύνει συνεπώς όλα τα μέρη να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές στον τομέα αυτόν·

28.

διαπιστώνει την επείγουσα ανάγκη να διασφαλίσει την αερολιμενική χωρητικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να μην χαθεί ανταγωνιστικότητα σε σχέση με άλλες περιοχές που βρίσκονται σε ανάπτυξη και να αποφευχθεί έτσι η μετατόπιση της κίνησης σε γειτονικές περιοχές· θεωρεί ότι οι περιφερειακοί αερολιμένες μπορούν να βοηθήσουν στην αποσυμφόρηση των μεγάλων αερολιμένων της Ευρώπης και να τους επιτρέψουν να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο·

29.

σημειώνει ότι στο σιδηροδρομικό και στον οδικό τομέα πρέπει, κατά το σχεδιασμό της ανάπτυξης δικτύων σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών, να λαμβάνεται υπόψη η θέση των αερολιμένων ούτως ώστε οι αερολιμένες να εντάσσονται στα αναδυόμενα δίκτυα χερσαίας μεταφοράς· επισημαίνει την ανάγκη δημιουργίας ενός δικτύου περιφερειακών αερολιμένων που θα διασυνδέονται πλήρως με τους μεγάλους αερολιμένες, προάγοντας έτσι τόσο την κινητικότητα των κατοίκων όσο και τη δυνατότητα μεταφοράς εμπορευμάτων·

30.

σημειώνει ότι ένα καλά ανεπτυγμένο δίκτυο περιφερειακών αερολιμένων βελτιώνει και την ασφάλεια των επιβατών, καθώς εγγυάται, μεταξύ άλλων, την ασφάλεια σε περίπτωση χειροτέρευσης του καιρού και μπορεί να χρησιμεύσει ως εναλλακτική σε άλλες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης σχετιζόμενες με το δίκτυο αερολιμένων·

31.

θεωρεί απαραίτητο να συμπεριληφθεί ως απαραίτητο στοιχείο η εξειδίκευση της μεταφοράς εμπορευμάτων με σκοπό τη συμβολή στη διαμόρφωση του χάρτη αερολιμένων και τη βελτιστοποίηση της χρήσης των διαθέσιμων υποδομών· σημειώνει ότι η σωστή χρησιμοποίηση αυτής της αρχής, σε συνδυασμό με τη σωστή διαχείριση των χρονοθυρίδων, ώστε να κατατέμνονται η μεταφορά επιβατών και η μεταφορά εμπορευμάτων, πρέπει να συμβάλει στην αποφυγή του κορεσμού των μεγάλων αερολιμένων· τονίζει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν σε αυτήν τη στρατηγική οι περιφερειακοί αερολιμένες·

Διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ)

32.

θεωρεί ουσιαστικό το ρόλο που διαδραματίζουν οι περιφερειακοί αερολιμένες για την εδαφική συνοχή, την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών, ιδιαίτερα σε περιφέρειες όπου υπάρχει έλλειψη άλλων μορφών μεταφορών· καλεί ως εκ τούτου οι περιφερειακοί αερολιμένες, να ληφθούν υπόψη στην μελλοντική πολιτική των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών· πιστεύει περαιτέρω ακράδαντα ότι οι μεγαλύτεροι περιφερειακοί αερολιμένες που εμφανίζουν έντονη και συνεπή ετήσια αεροπορική δραστηριότητα, που συνεισφέρει έμπρακτα στην οικονομική ανάπτυξη, την αναζωογόνηση της βιομηχανίας και την απασχόληση στις περιφέρειές τους θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην εξέταση του σχεδιασμού του βασικού Δικτύου ΔΕΔ-Μ, ειδικότερα οι αερολιμένες με υψηλό βαθμό συνδεσιμότητας με τρίτες χώρες και ενδοευρωπαϊκή διαμετακόμιση, οι οποίοι συνεισφέρουν στον πολυτροπικό χαρακτήρα των μεταφορών στην περιοχή τους, καθώς και οι περιφερειακοί αερολιμένες που μπορούν να βοηθήσουν στην αποσυμφόρηση·

33.

τονίζει ότι οι περιφερειακοί αερολιμένες σε διασυνοριακές περιοχές που βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους θα πρέπει να συνεργάζονται και να συντονίζουν τη χρήση των υφιστάμενων δυνατοτήτων ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη συγχρηματοδότησης από την ΕΕ μέσω του ΔΕΔ-Μ, του Ταμείου Συνοχής και των περιφερειακών ταμείων·

34.

πιστεύει ότι στο πλαίσιο των ΔΕΔ-Μ, οι περιφερειακοί αερολιμένες θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στη δημιουργία ενός ευρύτερου κοινού ευρωπαϊκού αεροπορικού χώρου, ο οποίος θα εξυπηρετεί 1 δισ. άτομα εντός της ΕΕ και των γειτονικών της χωρών, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η ανακοίνωση της Επιτροπής (CΟΜ(2011)0415)·

35.

λυπάται για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έδειξε τη δέουσα προσοχή στο αίτημα του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το άρθρο 10(4) της απόφασης 884/2004/ΕΚ για τη σύνδεση των περιφερειακών αερολιμένων με το δίκτυο, και ειδικά όσον αφορά την ανάγκη να διασφαλιστούν οι αεροπορικές υπηρεσίες προς τις περιφέρειες της Ευρώπης παράλληλα με την ανάπτυξη σιδηροδρομικών υπηρεσιών, δεδομένου ότι οι αερομεταφορές μπορούν, υπό ορισμένες περιστάσεις, να καλύπτουν μεγαλύτερες αποστάσεις και να εξυπηρετούν αποτελεσματικότερα μικρότερες αγορές από απόψεως χρόνου, κόστους αλλά και περιβαλλοντικών επιπτώσεων· ως εκ τούτου, επισημαίνει πόσο σημαντική είναι η σύνδεση των τρένων υψηλής ταχύτητας και μεγάλων αποστάσεων με τους αερολιμένες·

36.

πιστεύει ότι η ευρύτερη συμπερίληψη αερολιμένων στις νέες κατευθυντήριες γραμμές ΔΕΔ-Μ θα διευκολύνει την πρόσβαση στην ιδιωτική χρηματοδότηση έργων υποδομής για τα αεροδρόμια στέλνοντας παράλληλα ένα θετικό μήνυμα στις κεφαλαιαγορές· καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει, κατά την αναθεώρηση του ΔΕΔ-Μ, τον ουσιώδη δεσμό μεταξύ των περιφερειακών αεροπορικών υπηρεσιών και της οικονομικής ανάκαμψης·

Ασφάλεια

37.

σημειώνει ότι το κόστος εφαρμογής των μέτρων ασφαλείας σε μικρούς περιφερειακούς αερολιμένες είναι κατ’ αναλογία υψηλότερο σε σχέση με τους μεγάλους αερολιμένες, που επωφελούνται από τις οικονομίες κλίμακας· πιστεύει ωστόσο ότι τυχόν πρόταση χρηματοδότησης των μέτρων ασφαλείας δεν μπορεί να στρεβλώνει τον ανταγωνισμό μεταξύ αερολιμένων ή ομίλων αερολιμένων·

38.

υπενθυμίζει ότι η οδηγία 2009/12/ΕΚ σχετικά με τα αερολιμενικά τέλη (4) καλύπτει αποκλειστικά αεροδρόμια που μεταφέρουν περισσότερους από 5 εκατομμύρια επιβάτες και/ή το μεγαλύτερο αεροδρόμιο κάθε κράτους μέλους της ΕΕ· πιστεύει ότι η αξιολόγηση επιπτώσεων σε αεροδρόμια μικρού και μεσαίου μεγέθους πρέπει να αποτελέσει το βασικό μέρος κάθε αναθεώρησης των σχετικών οδηγιών·

39.

προτρέπει το Συμβούλιο να υιοθετήσει μία θέση σχετικά με τα τέλη για την ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας και, επειδή η ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας αποτελεί θέμα εθνικής ασφάλειας, πιστεύει ότι είναι απαραίτητη η λήψη αυστηρότερων μέτρων, που θα πληρωθούν μέσω της γενικής φορολογίας από το εκάστοτε κράτος μέλος· υπογραμμίζει ότι παρόμοιοι κανόνες θα πρέπει να ισχύουν για όλους τους τρόπους μεταφορών με σκοπό να εξασφαλίζεται θεμιτός ανταγωνισμός·

40.

αναγνωρίζει την ανάγκη για έναν αξιόπιστο εξοπλισμό παρακολούθησης υλικών τύπου LAG (υγρά, αερολύματα και πηκτώματα) ο οποίος θα εξασφαλίζει υψηλό βαθμό πιθανοτήτων ανίχνευσης μεγάλου φάσματος υγρών εκρηκτικών και προτρέπει την Επιτροπή να εξετάσει τις επιπτώσεις στους περιφερειακούς αερολιμένες η συμμόρφωση με τις μελλοντικές απαιτήσεις για την ανίχνευση υλικών της κατηγορίας LAG·

41.

εφιστά την προσοχή στις συνέπειες που επιφέρουν οι νέες ρυθμίσεις σχετικά με την αεροπορική μεταφορά εμπορευματικού υλικού (cargo), και συγκεκριμένα στο γεγονός ότι πολλοί περιφερειακοί αερολιμένες βασίζουν τη λειτουργία τους στη μεταφορά εμπορευμάτων· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να μελετήσουν τον οικονομικό αντίκτυπο των εν λόγω ρυθμίσεων, με στόχο να διασφαλίσουν ότι οι εταιρείες μεταφοράς εμπορευμάτων δεν θα μεταγκαταστήσουν τις δραστηριότητες τους εκτός ΕΕ·

Διαφάνεια

42.

προτείνει στις εταιρείες να προσφέρουν σε όλους τους κατοίκους όλων των κρατών της ΕΕ την επιλογή πληρωμής με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα χωρίς χρέωση, και να μην υπάρχουν μηνιαίες επιβαρύνσεις ή έξοδα διαχείρισης για τις εν λόγω κάρτες, ακόμη και αν παρέχονται από άλλη εταιρεία πέραν της αεροπορικής και, στις περιπτώσεις που η πλειονότητα των επιβατών των αεροπορικών εταιρειών καταβάλλει επιπρόσθετη χρέωση για την πληρωμή των ναύλων, η χρέωση αυτή να κηρύσσεται παράνομη και να θεωρείται αναπόφευκτη επιβάρυνση και, ως εκ τούτου, να συμπεριλαμβάνεται στη βασική τιμή του ναύλου·

43.

επισημαίνει ότι ενώ σε ορισμένους τύπους αεροσκαφών, η στοιβασία μπορεί να περιοριστεί, εντούτοις δεν υπάρχουν κοινές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το μέγεθος ή το βάρος των χειραποσκευών και των παραδιδόμενων αποσκευών στις πτήσεις της ΕΕ· προτείνει η Επιτροπή να ενθαρρύνει τον κλάδο να καταρτίσει κοινά μέγιστα όρια περιορισμών, δεδομένου ότι μια ανάλογη κίνηση θα προσέφερε μεγαλύτερη αίσθηση βεβαιότητας στους επιβάτες στη διάρκεια του ταξιδιού· πιστεύει ότι η συμμετοχή της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) στην εν λόγω διαδικασία κρίνεται απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία των παραπάνω στην παγκόσμια αγορά·

44.

επισημαίνει ότι ορισμένες αεροπορικές εταιρείες ζητούν σε ορισμένες περιπτώσεις τέλη για τις αποσκευές των επιβατών που φαίνονται δυσανάλογα υψηλά και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη συγκεκριμένη προσέγγιση σε συνάρτηση με τις πρακτικές που αναφέρονται στο σημείο 13, καθώς και με μια δίκαιη και σαφή πολιτική τιμών·

45.

προτείνει να τεθεί ανώτατο όριο για το ποσό που μπορούν χρεώνουν οι αεροπορικές εταιρείες για τις επιπλέον αποσκευές και το υπέρβαρο·

Δυνατότητα πρόσβασης

46.

προτρέπει τις εταιρείες διαχείρισης των περιφερειακών αερολιμένων να προβλέψουν δομικές προσαρμογές για την υποδοχή ατόμων με αναπηρία, ώστε οι τελευταίοι να μπορούν να έχουν αυτόνομα πρόσβαση στα διάφορα τμήματα του αεροδρομίου και να μπορούν εύκολα να επωφελούνται από όλες τις υπηρεσίες·

47.

υπογραμμίζει ότι οι περιφερειακοί αερολιμένες, λόγω του μικρότερου μεγέθους των τερματικών σταθμών τους, της έλλειψης πολυπλοκότητας και της απλούστερης οργάνωσής τους, έχουν να προσφέρουν προστιθέμενη αξία στους επιβάτες με μειωμένη κινητικότητα, τους επιβάτες που ταξιδεύουν οικογενειακώς κ.λπ.· ζητεί από την Επιτροπή οι αερολιμένες και οι λοιποί εμπλεκόμενοι φορείς να παραδειγματιστούν από τον σχεδιασμό και την κατασκευή τερματικών σταθμών πιο προσιτών και φιλόξενων για τον επιβάτη·

*

* *

48.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.


(1)  EE C 312 της 9.12.2005, σ. 1.

(2)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0250.

(3)  Νόμος 1/2011 (4 Μαρτίου 2011) για τη θέσπιση του κρατικού προγράμματος για την Ασφάλεια της Πολιτικής Αεροπορίας, που τροποποιεί το νόμο 21/2003 σχετικά με την Ασφάλεια Αεροναυτιλίας (7 Ιουλίου 2003).

(4)  Οδηγία 2009/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2009 σχετικά με τα αερολιμενικά τέλη.