7.9.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 258/1

—

έχοντας υπόψη τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 355 και 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η οποία αναγνωρίζει ένα ειδικό καθεστώς για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, και το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ σχετικά με το καθεστώς των κρατικών ενισχύσεων στις περιοχές αυτές,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 174 καθώς και τα επόμενα της ΣΛΕΕ, που θέτουν τον στόχο της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής και προσδιορίζουν τα διαρθρωτικά χρηματοδοτικά μέσα για την επίτευξή του,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Μαΐου 2004 με τίτλο «Μια ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες» (COM(2004)0343),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του της 28ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με μια ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες (1),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 12ης Σεπτεμβρίου 2007 με τίτλο «Στρατηγική για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες: επιτεύγματα και μελλοντικές προοπτικές» (COM(2007)0507), και το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 12ης Σεπτεμβρίου 2007 που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση, με τίτλο «Στρατηγική για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες: επιτεύγματα και μελλοντικές προοπτικές» (SEC(2007)1112),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2008 σχετικά με μια στρατηγική για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες: επιτεύγματα και μελλοντικές προοπτικές (2),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 17ης Οκτωβρίου 2008 με τίτλο «Οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες: ένα πλεονέκτημα για την Ευρώπη» (COM(2008)0642),

—

έχοντας υπόψη το κοινό μνημόνιο για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της 14ης Οκτωβρίου 2009, με θέμα «Οι εξόχως απόκεντρες περιοχές με ορίζοντα το έτος 2020»,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

—

έχοντας υπόψη το μνημόνιο της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Πορτογαλίας και των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της 7ης Μαΐου 2010 με τίτλο «Ανανεωμένο όραμα μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες»,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της 3022ης συνεδρίασης του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στις 14 Ιουνίου 2010 (3),

—

έχοντας υπόψη την πρώτη έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της 24ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης του προγράμματος POSEI το 2006 (COM(2010)0501),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Σεπτεμβρίου 2010 περί καθορισμού ειδικών μέτρων στον τομέα της γεωργίας υπέρ των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της Ένωσης (COM(2010)0498),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 29ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Προϋπολογισμός για την «Ευρώπη 2020» » (COM(2011)0500 - Μέρη 1 και 2),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2011 για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (COM(2011)0398),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της 12ης Οκτωβρίου 2011 με θέμα «Οι εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ευρώπης στην ενιαία αγορά: η προβολή της ΕΕ στον κόσμο», προς τον Επίτροπο Michel Barnier, την οποία παρουσίασε ο Pedro Solbes Mira,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 18ης Οκτωβρίου 2010 με τίτλο «Γνωμοδότηση της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 355 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί της πρωτοβουλίας της γαλλικής κυβέρνησης για την τροποποίηση του καθεστώτος του Αγίου Βαρθολομαίου έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (COM(2010)0559) και την απόφαση 2010/718/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Οκτωβρίου 2010 σχετικά με την τροποποίηση του ευρωπαϊκού καθεστώτος της νήσου του Αγίου Βαρθολομαίου (4),

—

έχοντας υπόψη την τελική δήλωση της 17ης διάσκεψης των προέδρων των εξόχως απόκεντρων περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 3ης και 4ης Νοεμβρίου 2011,

—

έχοντας υπόψη τη συμβολή των εξόχως απόκεντρων περιοχών της 15ης Ιανουαρίου 2010 στη δημόσια διαβούλευση σχετικά με το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής - Διαβούλευση για τη μελλοντική στρατηγική «ΕΕ 2020» (COM(2009)0647),

—

έχοντας υπόψη την κοινή συμβολή των εξόχως απόκεντρων περιοχών της 28ης Ιανουαρίου 2011 σχετικά με την Πέμπτη Έκθεση για την Οικονομική, Κοινωνική και Εδαφική Συνοχή,

—

έχοντας υπόψη τη συμβολή των εξόχως απόκεντρων περιοχών της ΕΕ της 28ης Φεβρουαρίου 2011 με τίτλο «Προς μια Πράξη για την Ενιαία αγορά» (COM(2010)0608 της 27ης Οκτωβρίου 2010),

—

έχοντας υπόψη την κοινή πλατφόρμα της 6ης Ιουλίου 2010 που απέστειλε προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. José Manuel Durão Barroso, η Διάσκεψη των βουλευτών των εξόχως απόκεντρων περιοχών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A7-0084/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη προβλέπει στο άρθρο της 349 ειδική νομική βάση, που θεμελιώνεται στο πρωτογενές δίκαιο, δυνάμει της οποίας θεσπίζονται ειδικό νομικό καθεστώς και κοινές πολιτικές προς όφελος των εξόχως απόκεντρων περιοχών·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», η οποία προβλέπει την οργάνωση των πολιτικών πρωτοβουλιών γύρω από μια έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, και την ολοκλήρωση των στοιχείων της, ενθαρρύνοντας μια οικονομία με υψηλό επίπεδο απασχόλησης που διαθέτει κοινωνική και εδαφική συνοχή, και οφείλει να προβλέπει με κατάλληλο τρόπο τη διάσταση των εξόχως απόκεντρων περιοχών· λαμβάνοντας υπόψη ότι μία εξόχως απόκεντρη περιοχή (ΕΑΠ) ξεκινά για την επίτευξη των στόχων αυτών υπό συνθήκες πολύ πιο αντίξοες σε σχέση με ορισμένες περιοχές, και ότι οι εξόχως απόκεντρες περιοχές είναι έτοιμες να συνεργαστούν για την υλοποίηση των πέντε στόχων που πρέπει να έχουν επιτευχθεί ως το 2020 στον τομέα της απασχόλησης, της καινοτομίας, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής ένταξης, του κλίματος και της ενέργειας και ότι η ανάγκη να προσανατολιστούν οι στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους και στην ανάπτυξη των τομέων αριστείας δεν μπορεί να αγνοήσει, βεβαίως, ούτε τα διαρθρωτικά εμπόδια που συναντούν οι εν λόγω περιοχές ούτε και τον βασικό αναπτυξιακό ρόλο που διαδραματίζουν οι παραδοσιακοί τομείς·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ένα από τα κύρια μέσα της ευρωπαϊκής δράσης για τη μείωση των ανισοτήτων στις ευρωπαϊκές περιοχές γενικότερα και στις εξόχως απόκεντρες περιοχές (ΕΑΠ) ειδικότερα, αποβλέποντας στην ενσωμάτωσή τους στην εσωτερική αγορά και την επιβεβαίωσή τους στον γεωγραφικό τους χώρο, την προώθηση της ανάπτυξης και της οικονομικής σύγκλισης των εν λόγω περιοχών με την ηπειρωτική ΕΕ, καθώς και για στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής ΕΕ 2020, με τα ευρωπαϊκά ταμεία να αποτελούν τα βασικά εργαλεία, αλλά εκτιμώντας ότι η εν λόγω ευρωπαϊκή πολιτική δεν μπορεί από μόνη της να επιλύσει όλες τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι εξόχως απόκεντρες περιοχές (ΕΑΠ)·

Δ.

εκτιμώντας ότι η μεγάλη πρόκληση για τις οικονομίες των εξόχως απόκεντρων περιοχών είναι η μετατροπή των περιορισμών τους σε δυνατότητες και ευκαιρίες για ανάπτυξη, με τη χρήση μέσων που συμβάλλουν στον περιορισμό των ανισοτήτων κατά την ελεύθερη διακίνηση προσώπων και εμπορευμάτων, κεφαλαίων και υπηρεσιών, και ότι οι νέες παγκόσμιες προκλήσεις όπως η παγκοσμιοποίηση, η κλιματική αλλαγή, ο ενεργειακός εφοδιασμός, η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών, θαλάσσιων και γεωργικών πόρων, η προστασία της βιοποικιλότητας, η κοινωνική ένταξη και η καταπολέμηση της φτώχειας και οι δημογραφικές πιέσεις απαιτούν τον συντονισμό των πολιτικών και των μέσων της Ένωσης·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης λόγω της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης έπληξε ιδιαίτερα τις εξόχως απόκεντρες περιοχές (ΕΑΠ), αναδεικνύοντας τις διαρθρωτικές αδυναμίες των οικονομιών τους και της εξάρτησής τους από το εξωτερικό·

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι οι ευρωπαϊκές επενδύσεις στις ΕΑΠ δεν αποτελούν μόνο μια πολιτική κάλυψης των καθυστερήσεων και αντιστάθμισης των μειονεκτημάτων, αλλά ότι είναι επίσης επενδύσεις οι οποίες πραγματοποιούνται προς όφελος του συνόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

1.

επιμένει ότι, δυνάμει της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ΕΑΠ δικαιούνται μια διαφοροποιημένη και συνολική αντιμετώπιση, η οποία θα τους επιτρέψει να επωφεληθούν από τη μέγιστη πρόσβαση στις ενισχύσεις, ανεξάρτητα από το επίπεδο της ανάπτυξής τους, ώστε οι ιδιαιτερότητές τους να λαμβάνονται υπόψη και να προστατεύονται επαρκώς·

2.

υπογραμμίζει την ανάγκη – σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Πέμπτης έκθεσης για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή – να αυξηθεί η ευελιξία των μηχανισμών της πολιτικής συνοχής κατά τέτοιον τρόπο ώστε να επιτρέπει επενδύσεις ικανές να εξασφαλίζουν επίπεδα μεγέθυνσης και ανάπτυξης που συνάδουν με τους στόχους της στρατηγικής Ευρώπη 2020, ακόμα και όταν υφίστανται ιδιαίτερες γεωγραφικές και δημογραφικές συνθήκες·

3.

συμμερίζεται την ιδέα ότι οι ΕΑΠ πρέπει να επιδιώξουν τους βασικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», αλλά επιμένει στην ανάγκη οι στόχοι αυτοί να διαμορφωθούν ανάλογα με τις ιδιαίτερες πραγματικότητες των εν λόγω περιοχών, λαμβάνοντας υπόψη την περιφερειακή πολυμορφία τους, τη διαρθρωτική κατάστασή τους και τα ενδεχόμενα πλεονεκτήματά τους, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι το άρθρο 349 της ΣΛΕΕ που προβλέπει τη θέσπιση ειδικών μέτρων με σκοπό να μετριαστούν οι επιπτώσεις των χαρακτηριστικών των εξόχως απόκεντρων περιφερειών, θα πρέπει να χρησιμοποιείται περισσότερο και να του αποδίδεται η απαραίτητη νομική, θεσμική και πολιτική σημασία προκειμένου να εξασφαλιστεί η δίκαιη ολοκλήρωση των ΕΑΠ και να τους δοθεί η δυνατότητα για την οικονομική και κοινωνική τους ανάπτυξη εντός της εσωτερικής αγοράς και ευρύτερα εντός της Ένωσης καθώς και για πλήρη συμμετοχή τους σε ισότιμη βάση με τις άλλες περιφέρειες σε όλα τα σχετικά προγράμματα της Ένωσης·

4.

έχει την άποψη ότι θα πρέπει να καταστεί ελαστικότερη όσον αφορά τις ΕΑΠ η συγκέντρωση στους τρεις πρώτους θεματικούς στόχους, οι οποίοι προβλέπονται στις νέες προτάσεις κανονισμών από το 2014, πράγμα που θα απέτρεπε τον δυσανάλογο περιορισμό των δυνατοτήτων διαφοροποίησης και ανάπτυξης του υφιστάμενου δυναμικού καθώς και των δυνατοτήτων αξιοποίησης των συγκριτικών και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων τους·

5.

υποστηρίζει τη χρήση άλλων κριτηρίων για τον προσδιορισμό της επιλεξιμότητας των ΕΑΠ αναφορικά με την κατανομή των κονδυλίων των διαρθρωτικών ταμείων, δεδομένου ότι το κριτήριο του «κατά κεφαλήν» ΑΕΠ δεν αντικατοπτρίζει τις ιδιαίτερες συνθήκες των ΕΑΠ και είναι αντίθετο προς το πνεύμα του καθεστώτος τους και προς την ίδια τη συνθήκη· ζητεί, σε αυτό το πλαίσιο, την εφαρμογή ενός ειδικού κριτηρίου, το οποίο θα τοποθετεί τις ΕΑΠ μεταξύ των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών, καθώς, ανεξάρτητα από το επίπεδο του ΑΕΠ τους, δεδομένου ότι η εν λόγω προσέγγιση προσαρμόζεται καλύτερα στην ιδιαίτερη κατάστασή τους· επιμένει, εξάλλου, το ποσοστό συγχρηματοδότησης των ΕΑΠ να είναι 85 % για όλα τα μέσα ενίσχυσης προς αυτές τις περιοχές· ζητεί την παράταση της προθεσμίας εκτέλεσης των κονδυλίων των ταμείων στις ΕΑΠ με σκοπό την καλύτερη υλοποίησή τους·

6.

εκφράζει τη λύπη του, στο πλαίσιο των πρόσθετων πιστώσεων του ΕΤΠΑ, για την πρόταση για δραστική μείωση των πιστώσεων στις ΕΑΠ και στις περιφέρειες με μικρή δημογραφική πυκνότητα κατά την οικονομική περίοδο 2014–2020, και εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι εν λόγω πιστώσεις, οι οποίες αρχικά σχεδιάστηκαν για να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις των διαρθρωτικών μειονεκτημάτων των εξόχως απόκεντρων περιοχών και των περιοχών με μικρή δημογραφική πυκνότητα, αλλάζουν φύση λόγω της διοχέτευσης ποσοστού ύψους 50 % προς διαφορετικούς στόχους· ζητεί οι εν λόγω πιστώσεις να ανέλθουν σε ποσοστό συγχρηματοδότησης ύψους 85 %, όπως στην περίπτωση των «παραδοσιακών» μορφών ενίσχυσης του ΕΤΠΑ· ζητεί, σε αυτό το πλαίσιο, η οικονομική προσπάθεια για την υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020 να συνεπάγεται την πρόσβαση στις ίδιες τουλάχιστον ευρωπαϊκές ενισχύσεις, σε πραγματικούς όρους, όπως και για το ισχύον δημοσιονομικό πλαίσιο, έτσι ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί με συνέπεια και αποτελεσματικότητα η στρατηγική «Ευρώπη 2020»·

7.

εκφράζει τη λύπη του για τις περικοπές που έχουν επέλθει σε άλλους τομείς συνοχής, και συγκεκριμένα για το γεγονός ότι η Επιτροπή προτείνει γενική περικοπή της τάξης του 5,1 % στη χρηματοδότηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής σε σταθερές τιμές 2011 για την προσεχή περίοδο προγραμματισμού, περιλαμβανομένης περικοπής ύψους 20,2 % στη χρηματοδότηση για τις περιφέρειες σύγκλισης (εξαιρουμένων των περιφερειών μετάβασης), μείωσης κατά 5,6 % της χρηματοδότησης των περιφερειών ανταγωνιστικότητας και μείωσης κατά 2,9 % των χρηματοδοτικών πόρων του Ταμείου Συνοχής·

8.

χαιρετίζει το σχέδιο της Επιτροπής να περιληφθεί μια θέση του προϋπολογισμού για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και τις πολύ αραιοκατοικημένες περιοχές στο ΠΔΠ 2014-2020, δεδομένου ότι θα δημιουργηθεί έτσι ένας σαφέστερος σύνδεσμος μεταξύ των πόρων που κατανέμονται στις περιφέρειες αυτές και των στόχων τους·

9.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι, στην πρόταση κανονισμού του επόμενου ΕΚΤ, δεν γίνεται εκ νέου αναφορά στην κατάσταση των ΕΑΠ, δεδομένων όχι μόνο των διαρθρωτικών χαρακτηριστικών που απαριθμούνται στο άρθρο 349 της ΣΛΕΕ, αλλά επίσης της ειδικής οικονομικής τους κατάστασης, η οποία τις τοποθετεί μεταξύ των περιφερειών με τους υψηλότερους δείκτες ανεργίας της Ένωσης·

10.

τονίζει την ανάγκη προσαρμογής των ευρωπαϊκών φορολογικών και τελωνειακών πολιτικών με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών των εξόχως απόκεντρων περιοχών, και την ύψιστη σημασία της ύπαρξης κατάλληλων φορολογικών και τελωνειακών μηχανισμών στη διαφοροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας και στη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης στις ΕΑΠ·

11.

υπογραμμίζει ότι επιβάλλεται οι πολίτες των ΕΑΠ να εκμεταλλευτούν τα πλεονεκτήματα της εσωτερικής αγοράς σε ισότιμη βάση με τους άλλους πολίτες της Ένωσης και ζητεί να θεσπιστούν μέτρα σύμφωνα με τις συστάσεις της έκθεσης «Solbes»· ζητεί να εξεταστεί η δυνατότητα εκπόνησης πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις ειδικά για τις ΕΑΠ, και υπερασπίζεται τη διατήρηση των υφιστάμενων επιπέδων έντασης των ενισχύσεων για επενδύσεις σε μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις και της δυνατότητας χορήγησης λειτουργικών ενισχύσεων που δεν μειώνονται προοδευτικά και δεν έχουν χρονικούς περιορισμούς, βάσει ελαστικού κανονιστικού πλαισίου, δεδομένου ότι οι εν λόγω ενισχύσεις έχει αποδειχθεί ότι δεν βλάπτουν τον ανταγωνισμό και ότι βοηθούν τις ΕΑΠ να επιτύχουν τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» ιδίως όσον αφορά την καινοτομία, την έρευνα και το περιβάλλον· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία που έχουν οι δημόσιες υπηρεσίες για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή των ΕΑΠ, ιδίως στους τομείς των εναέριων και θαλάσσιων μεταφορών, του ταχυδρομείου, της ενέργειας και των επικοινωνιών·

12.

τονίζει τη σπουδαιότητα της υποστήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω της κατανομής κονδυλίων της Ένωσης, με στόχο την ανάπτυξη του παραγωγικού ιστού των ΙΑΠ, αλλά και ως μέσο προώθησης των προσόντων των εργαζομένων, ενισχύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τα προϊόντα της συγκεκριμένης περιοχής και την τοπική οικονομία·

13.

θεωρεί ότι οι παρεμβάσεις της Ένωσης πρέπει να έχουν ως στόχο να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο και να τονώσουν το πνεύμα του ανταγωνισμού ώστε να αναπτυχθούν, με σημείο εκκίνησης τις ΕΑΠ, πόλοι αριστείας βασισμένοι στους τομείς που αναδεικνύουν τα πλεονεκτήματα και την τεχνογνωσία τους, όπως είναι η διαχείριση των απορριμμάτων, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ενεργειακή αυτάρκεια, η βιοποικιλότητα, η κινητικότητα των φοιτητών, η έρευνα στο κλιματικό πεδίο ή ακόμα η διαχείριση κρίσεων· θεωρεί ότι ενώ τα μέτρα που έχουν ληφθεί στην κλίμακα και με βάση τα γενικά χαρακτηριστικά της ευρωπαϊκής ηπείρου δεν ισχύουν πάντοτε για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, οι πειραματικοί μηχανισμοί που επιτρέπονται από το άρθρο 349 της Συνθήκης και που γνωρίζουν πραγματική επιτυχία, μπορούν να επεκταθούν και στην υπόλοιπη Ένωση· ενθαρρύνει την Επιτροπή να μεγιστοποιήσει τους πειραματισμούς στο εσωτερικό των εν λόγω περιφερειών με στόχο την καινοτόμο, αλληλέγγυα και βιώσιμη ανάπτυξη·

14.

ζητεί την ενίσχυση των μέτρων στήριξης της γεωργίας του προγράμματος POSEI, ως απάντηση στον ανταγωνισμό από παραγωγούς που επωφελούνται από το χαμηλότερο κόστος παραγωγής και υποστηρίζει τη συνέχιση των ειδικών μηχανισμών για τις ΕΑΠ στο πλαίσιο της ΚΓΠ·

15.

υποστηρίζει την ανάγκη να διενεργηθεί μια προκαταρκτική ανάλυση των επιπτώσεων που θα έχουν τα σχέδια ευρωπαϊκών κανόνων στις οικονομίες των εξόχως απόκεντρων περιοχών·

16.

τονίζει την ανάγκη για: διατήρηση των μέτρων βιώσιμης διαχείρισης και προστασίας των θαλάσσιων πόρων· προοδευτικό περιορισμό της πρόσβασης στις θαλάσσιες περιοχές που χαρακτηρίστηκαν βιογεωγραφικά ευαίσθητες επιτρέποντας μόνο τους περιφερειακούς στόλους· χρήση αλιευτικών εργαλείων φιλικών προς το περιβάλλον αξιοποίηση της υδατοκαλλιέργειας επαναφορά της δυνατότητας χορήγησης ενισχύσεων για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του στόλου με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας και υγιεινής και την υλοποίηση βέλτιστων πρακτικών, και ζητεί την ενίσχυση της αντιστάθμισης του επιπλέον κόστους στο πρόγραμμα POSEI-Αλιεία· επιμένει στην ανάγκη να χαραχτεί μια προσέγγιση καλύτερα προσαρμοσμένη στις πραγματικότητες της κάθε περιοχής, με άξονα τα πρότυπα ανάπτυξης του κλάδου που έχουν επεξεργαστεί οι τοπικοί παράγοντες·

17.

εκφράζει τη λύπη του διότι η πρόταση μεταρρύθμισης της κοινής αλιευτικής πολιτικής δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη την κατάσταση και την πραγματικότητα στις ΕΑΠ· επιμένει στη θαλάσσια διάσταση των ΕΑΠ και στη σημασία της αλιευτικής δραστηριότητας για τον χωροταξικό σχεδιασμό και την απασχόληση των τοπικών πληθυσμών, δεδομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης αυτών των περιοχών, οι δυνατότητες των οποίων πρέπει να οδηγήσουν σε συγκεκριμένα και συνεπή μέτρα για μια πραγματική θαλάσσια οικονομία και να ληφθούν δεόντως υπόψη στο πρόγραμμα ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής της Ευρώπης· επισημαίνει το αυξανόμενο οικονομικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει ο απέραντος πλούτος των θαλάσσιων βυθών των ΕΑΠ στους τομείς της βιογενετικής και των ορυκτών και τονίζει ότι έχει σημασία να ληφθούν αυτά υπόψη στη «νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για τις ΕΑΠ», με σκοπό την ανάπτυξη οικονομίας που θα βασίζεται στη γνώση της θάλασσας· υποστηρίζει στο πλαίσιο αυτό ότι οι ΕΑΠ πρέπει να βρίσκονται στο κέντρο της θαλάσσιας πολιτικής της Ένωσης, επιμένοντας στο ρόλο τους σε σχέση με τη βιώσιμη εκμετάλλευση των θαλασσών και των παράκτιων ζωνών, καθώς και σε σχέση με τη διεθνή θαλάσσια διακυβέρνηση και τονίζει ότι οι ΕΑΠ του Ατλαντικού καλούνται να αποτελέσουν τμήμα της υπό επεξεργασία ατλαντικής στρατηγικής·

18.

υπενθυμίζει τη σημασία του τουριστικού τομέα και καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει την εφαρμογή του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης και να εξασφαλίσει μεγαλύτερο συντονισμό των υφιστάμενων πιστωτικών ορίων, αποδίδοντας ειδικά προσοχή στις ΕΑΠ·

19.

επιμένει στο γεγονός ότι οι ΕΑΠ προτίθενται να βασιστούν σε μια στρατηγική έρευνας και καινοτομίας και να αναπτύξουν το δίκτυο των επιχειρήσεών τους, ιδίως μέσω της προώθησης της νεανικής επιχειρηματικότητας με στόχο να εξελιχθούν οι ΜΜΕ και να αποτραπεί η ανεργία των νέων· υποστηρίζει τη δημιουργία τεχνολογικών υποδομών και κέντρων καινοτομίας ευρωπαϊκής εμβέλειας, την ανάπτυξη έργων και συμπράξεων με φορείς της επιστημονικής και τεχνολογικής κοινότητας και την ανταλλαγή ιδεών και βέλτιστων πρακτικών, μέσω των ευρωπαϊκών δικτύων υποστήριξης της καινοτομίας και στρατηγικών ευφυούς εξειδίκευσης, όπως η πλατφόρμα S3, και μακροπρόθεσμων επενδύσεων στις ΕΑΠ στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της συνοχής, καθώς και τη διασφάλιση ενεργού συμμετοχής στα εμβληματικά προγράμματα της στρατηγικής Ευρώπη 2020· ζητεί να συνεχιστούν οι προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι στιγμής σε σχέση με τις ΕΑΠ προκειμένου να ενισχυθεί η δημιουργία τοπικών μηχανισμών έρευνας αντάξιων των υφιστάμενων δυνατοτήτων αφενός, και να υποστηριχθεί και να υποβοηθηθεί η ανάπτυξη ελκυστικών πανεπιστημίων με καλές επιδόσεις, που θα διαθέτουν ουσιαστικά μέσα και θα είναι ισάξια των πανεπιστημίων που υπάρχουν στα λοιπά εδάφη της Ένωσης, αφετέρου·

20.

υπογραμμίζει την ανάγκη να διευκολυνθεί η συνέργια μεταξύ των κονδυλίων της πολιτικής συνοχής και του προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την ανάπτυξη, προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη εξόχως απόκεντρων περιφερειών και να περιοριστεί η ανεπαρκής αξιοποίηση των σχετικών με την έρευνα κονδυλίων·

21.

τονίζει ότι ένας ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος μεταφορών πρέπει να συμβάλει στο να εξασφαλιστεί η χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη των ΕΑΠ, στο να μειωθεί η έλλειψη προσβασιμότητάς τους και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· ζητεί να δημιουργηθεί ένα ειδικό πλαίσιο για τις ενισχύσεις των μεταφορών στις ΕΑΠ ιδίως υπέρ των δημόσιων συγκοινωνιών και για την ανάπτυξη των θαλάσσιων μεταφορών μεταξύ των νησιών· ζητεί περαιτέρω να δημιουργηθούν και πλατφόρμες υλικοτεχνικής υποδομής, και υποστηρίζει την υλοποίηση έργων όπως οι λεωφόροι της θάλασσας· υπογραμμίζει τις δυνατότητες του προγράμματος Marco Polo για τις ΕΑΠ· ζητεί από την Επιτροπή να το καταστήσει ελαστικότερο και να το παρατείνει μετά το 2013 και ο «μηχανισμός για τη διασύνδεση στην Ευρώπη» να αναφέρεται συγκεκριμένα στις ΕΑΠ· επιμένει για την ένταξη των ΕΑΠ στη γραμμή των ΔΕΔ-Μ και του νέου μέσου που αποσκοπεί στη διευκόλυνση των διασυνδέσεων στην Ευρώπη·

22.

υπενθυμίζει ότι η εξάρτηση των ΕΑΠ απέναντι στα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα συνεπάγεται σημαντικό πρόσθετο κόστος· διαπιστώνει επίσης ότι οι επενδύσεις της περιφερειακής πολιτικής στις ΕΑΠ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι σχετικά περιορισμένες· προτείνει την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, με πρωτοβουλίες όπως το «Σύμφωνο των νησιών», που αποβλέπουν στην επεξεργασία τοπικών σχεδίων δράσης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επιλέξιμων σχεδίων με στόχο την επίτευξη μείωσης των εκπομπών CO2 κατά τουλάχιστον 20 % μέχρι το 2020, μέσω της δημιουργίας ενός προγράμματος ειδικά για τα ερευνητικά έργα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στον τομέα της διαφοροποίησης της περιφερειακής ενεργειακής βάσης, και ειδικότερα στη γεωθερμική και την παλιρροιακή ενέργεια καθώς και στην ενέργεια υδρογόνου, και τη δημιουργία ενός ειδικού προγράμματος στον τομέα της ενέργειας για να μειωθεί το κόστος της απομάκρυνσης, των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών, προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι φιλόδοξες πολιτικές τις οποίες ξεκίνησαν οι ΕΑΠ όσον αφορά την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

23.

επισημαίνει με ανησυχία τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στις ΕΑΠ, και πιο συγκεκριμένα την άνοδο της στάθμης των υδάτων· καλεί την Ένωση να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την πρόληψη και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής· συνιστά την ορθή χρήση των ενεργειακών πόρων και την ανάπτυξη των δυνατοτήτων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

24.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα ειδικό πρόγραμμα στον τομέα της ενέργειας, των μεταφορών και των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών, με βάση τα προγράμματα POSEI, το οποίο θα έχει τον καλύτερο δυνατό βαθμό συνέργειας με τους άλλους άξονες δράσης της Ένωσης σε αυτούς τους τομείς·

25.

θεωρεί απαραίτητη την παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι κάτοικοι των εν λόγω περιοχών έχουν πλήρη πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης και επικοινωνίας που παρέχονται από νέες τεχνολογίες, όπως οι τεχνολογίες ευρυζωνικότητας και οι ασύρματες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των δορυφορικών και, ιδιαίτερα, η πρόσβαση στις ευρυζωνικές υποδομές έτσι ώστε να προωθηθεί η οικονομική ανάπτυξη και η βελτίωση της διοίκησης μέσω της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλοι οι πολίτες των ΕΑΠ θα έχουν πρόσβαση στο ευρυζωνικό διαδίκτυο έως το 2013·

26.

αναγνωρίζει, δεδομένου ότι η ψηφιακή οικονομία αναμφίβολα προωθεί την οικονομική ανάπτυξη της Ένωσης, τις επιπτώσεις του διογκούμενου προβλήματος του ψηφιακού αποκλεισμού, ο οποίος μπορεί να καταστεί σοβαρό εμπόδιο στην ανάπτυξη·

27.

θεωρεί ότι οι καινοτόμες χρηματοδοτήσεις της πολιτικής συνοχής θα μπορούσαν να απαντήσουν εν μέρει στο χρόνιο πρόβλημα έλλειψης επενδύσεων στις πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις των ΕΑΠ και υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης της πρόσβασης στη χρηματοδότηση επιχειρήσεων των ΕΑΠ, κυρίως μέσω της θέσπισης διαλόγου με τον «Όμιλο ΕΤΕπ» και μέσω της υποστήριξης τόσο της δημιουργίας τοπικών επενδυτικών ταμείων σε κάθε ΕΑΠ όσο και της ανάπτυξης περιφερειακών αγορών επιχειρηματικών κεφαλαίων και επενδύσεων σύμφωνα με την πρόταση της προαναφερθείσας έκθεσης του Pedro Solbes Mera για τις ευρωπαϊκές εξόχως απόκεντρες περιφέρειες στην ενιαία αγορά· καλεί την Επιτροπή να προτείνει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετική νομοθετική πράξη·

28.

επιθυμεί να δημιουργούνται πειραματικοί μηχανισμοί σε περιορισμένους τομείς στις εν λόγω περιφέρειες όσον αφορά τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων, ώστε να σταθμίζονται οι διαδικασίες ανάθεσης λαμβάνοντας υπόψη την εδαφικότητα των διαγωνιζόμενων φορέων·

29.

ζητεί μεγαλύτερη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών των ΕΑΠ στην προετοιμασία και την υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και πολιτικών της Ένωσης, με βάση τις αρχές της ευελιξίας, της προσαρμοστικότητας και της επεκτασιμότητας, στο πλαίσιο της επικουρικότητας και μιας από κοινού διακυβέρνησης σε διάφορα επίπεδα και σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και την κοινωνία των πολιτών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ειδικές τους ανάγκες λαμβάνονται υπόψη σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, καθώς και τη μεγαλύτερη προβολή αυτών των περιοχών στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα·

30.

θεωρεί ότι μία από τις κύριες αδυναμίες των ΕΑΠ είναι η διαχείριση των πόρων τους· θεωρεί απαραίτητο να τους παρασχεθούν επαρκείς δυνατότητες ώστε να διαχειριστούν τις επενδύσεις τους, κυρίως όσον αφορά τις υποδομές, όχι μόνο για τις μεταφορές, αλλά και για την υδροδότηση, την ενέργεια και τη διαχείριση των αποβλήτων·

31.

υπενθυμίζει ότι η προαναφερθείσα έκθεση του Pedro Solbes Mera σχετικά με τις ευρωπαϊκές εξόχως απόκεντρες περιφέρειες στην ενιαία αγορά έδειξε ότι οι οικονομίες των ΕΑΠ είναι δέσμιες, σχεδόν για τα πάντα, του επιπρόσθετου κόστους· εφιστά, επίσης, την προσοχή της Επιτροπής στις καταστάσεις μονοπωλίου, κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης και παράνομων συμπράξεων και οι οποίες έχουν ως άδικη συνέπεια την ενίσχυση της ακρίβειας· ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει λεπτομερή μελέτη για τη διαμόρφωση των τιμών στις ΕΑΠ προκειμένου να προσδιοριστούν οι κατάλληλοι μοχλοί δράσης που θα καταστήσουν την κοινή αγορά πιο αποτελεσματική στα εν λόγω εδάφη·

32.

υπογραμμίζει το ρόλο των ΕΑΠ ως συνόρων της Ένωσης με τον υπόλοιπο κόσμο και απευθύνει έκκληση για μια προσέγγιση, ιδίως με τη συνέχιση του προβληματισμού που ανήγγειλε η Επιτροπή σε συνεργασία με τις ΕΑΠ, που να αναγνωρίζει τη γειτονία της ΕΕ με τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των χωρών με προνομιούχους πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς· εφιστά την προσοχή στις δυσκολίες ενσωμάτωσης στις αντίστοιχες γεωγραφικές ζώνες, και στην ανάγκη να εξευρεθούν ειδικά καινοτόμα συστήματα που θα ενθαρρύνουν την πραγματική περιφερειακή ολοκλήρωση μέσω κοινών προγραμμάτων και έργων ανάμεσα στις ΕΑΠ και τις όμορες τρίτες χώρες και να υπάρξει συνδρομή ώστε να δημιουργηθεί δυνατότητα καλής σύνδεσης στις αντίστοιχες γεωγραφικές ζώνες· υπογραμμίζει τη σημασία του αντικτύπου της εξωτερικής διάστασης ορισμένων ευρωπαϊκών πολιτικών στις ΕΑΠ και επιμένει στην ανάγκη διενέργειας μελετών προκειμένου να υπολογιστούν οι επιπτώσεις των διεθνών εμπορικών και αλιευτικών συμφωνιών και οι συνέπειές τους στις ΕΑΠ, θεσπίζοντας αντισταθμιστικά μέτρα που επιτρέπουν τον μετριασμό των ζημιών που προκύπτουν από τη σύναψη των εν λόγω συμφωνιών·

33.

εκφράζει τη λύπη του για την απροθυμία που, εκ πρώτης όψεως, επιδεικνύει η ΓΔ Εμπορίου να λάβει υπόψη, κατά τη διαπραγμάτευση για τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ), τις ιδιαιτερότητες των ΕΑΠ, και ζητεί επίμονα από την Επιτροπή να συνεχίσει να αναζητεί συμβιβαστικές λύσεις που να σέβονται τα συμφέροντα των ενδιαφερόμενων ΕΑΠ στο πλαίσιο των οριστικών συμφωνιών που θα συναφθούν με τις χώρες ΑΚΕ·

34.

υπενθυμίζει εκ νέου την ανάγκη καλύτερης συνεργίας ανάμεσα στα ταμεία για την πολιτική συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, προκειμένου να βελτιωθούν τα έργα κοινού ενδιαφέροντος και η περιφερειακή ένταξη των ΕΑΠ· υπενθυμίζει, σε αυτό το πλαίσιο, την πρόταση που έχει κατ’ επανάληψη διατυπώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέρ της εγγραφής του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό·

35.

επιμένει στη σημασία της εδαφικής συνεργασίας για τις ΕΑΠ και ζητεί τη συνέχιση των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας στις ΕΑΠ· υποστηρίζει στο πλαίσιο αυτό την κανονιστική ευελιξία με σκοπό την καλύτερη χρήση της χρηματοδότησης που είναι διαθέσιμη και την υλοποίηση έργων συνεργασίας, καθώς και αύξηση στο 85 % του ποσοστού συγχρηματοδότησης του ΕΤΠΑ, με σκοπό να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στη διακρατική συνεργασία και να καταργηθεί, όσον αφορά τις ΕΑΠ, το κριτήριο των 150 χιλιομέτρων θαλάσσιων συνόρων στη διασυνοριακή συνεργασία· υπενθυμίζει επιπλέον ότι η προνομιούχα γεωγραφική θέση και η σημασία του γεωστρατηγικού ρόλου των ΕΑΠ αποφέρουν σημαντική προστιθέμενη αξία στην Ένωση όσον αφορά τις σχέσεις της με τις χώρες της Αφρικής και της Κεντρικής Αμερικής καθώς και με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής·

36.

θεωρεί ότι η ανάπτυξη των διασυνοριακών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης θα συνεισφέρει στην ενσωμάτωση των ΕΑΠ στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.

37.

υπενθυμίζει ότι οι υπερπόντιες χώρες και τα εδάφη της Δανίας, της Γαλλίας και των Κάτω Χωρών που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 355 της ΣΛΕΕ μπορούν να αποφασίσουν να γίνουν ΕΑΠ, επιλέγοντας το καθεστώς που τους ταιριάζει, και εφιστά την προσοχή των υφισταμένων ΕΑΠ στο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν όσον αφορά την προώθηση και την ενίσχυση του καθεστώτος τους·

38.

επισημαίνει την επικείμενη είσοδο της Μαγιότ στο καθεστώς των ΕΑΠ και καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη συνδρομή που είναι απαραίτητη για τη σωστή απορρόφηση των πόρων· επισημαίνει σχετικά με το θέμα τη διαθεσιμότητα του προϋπολογισμού για τις προπαρασκευαστικές δράσεις με σκοπό τη στήριξη της Μαγιότ και την ανάγκη να προβλεφθούν ειδικά μέτρα για την εν λόγω περιοχή ή για οποιοδήποτε άλλο εν δυνάμει θιγόμενο έδαφος στο προσεχές πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, κατά τη διαδικασία μετάβασης σε καθεστώς εξόχως απόκεντρης περιοχής, προκειμένου να στηριχθούν οι περιοχές κατά τη διαδικασία μετάβασής τους σε καθεστώς ΕΑΠ·

39.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή καθώς και στα κράτη μέλη.