30.8.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 249/27


Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2012
Πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Ουγγαρία

P7_TA(2012)0053

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2012 σχετικά με τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Ουγγαρία (2012/2511(RSP))

2013/C 249 E/08

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3, 4, 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), τα άρθρα 49, 56, 114, 167 και 258 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΑΔ) που ασχολούνται με τον σεβασμό, την προαγωγή και την προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων,

έχοντας υπόψη τον Θεμελιώδη Νόμο της Ουγγαρίας που εγκρίθηκε στις 18 Απριλίου 2011 από την Εθνοσυνέλευση της Ουγγρικής Δημοκρατίας, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2012 (στο εξής θα αναφέρεται ως «το νέο Σύνταγμα»), και τις Μεταβατικές Διατάξεις του Θεμελιώδους Νόμου της Ουγγαρίας, που εγκρίθηκαν στις 30 Δεκεμβρίου 2011 από την Εθνοσυνέλευση (στο εξής θα αναφέρονται ως Μεταβατικές Διατάξεις),

έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις αριθ. CDL(2011)016 και CDL(2011)001 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία μέσω της Νομοθεσίας (Επιτροπή της Βενετίας) σχετικά με το νέο ουγγρικό Σύνταγμα και τα τρία νομικά θέματα που προκύπτουν στην εκπόνηση του νέου Συντάγματος της Ουγγαρίας,

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 10ης Μαρτίου 2011 σχετικά με τον νόμο για τα μέσα ενημέρωσης στην Ουγγαρία (1) και της 5ης Ιουλίου 2011 σχετικά με το αναθεωρημένο Σύνταγμα της Ουγγαρίας (2),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το άρθρο 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση με τίτλο «Σεβασμός και προώθηση των αξιών στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2003)0606),

έχοντας υπόψη τη συγκρότηση ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για την Ελευθερία και την Πολυφωνία των Μέσων Ενημέρωσης, από την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Neelie Kroes τον Οκτώβριο του 2011,

έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής στην συζήτηση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 18 Ιανουαρίου 2012 σχετικά με τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Ουγγαρία, καθώς και την ακρόαση που πραγματοποιήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2012 από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 17ης Ιανουαρίου 2012 για δρομολόγηση ταχείας διαδικασίας παράβασης κατά της Ουγγαρίας σχετικά με την ανεξαρτησία της κεντρικής της τράπεζας και των αρχών προστασίας δεδομένων της, καθώς και σχετικά με μέτρα που επηρεάζουν τις δικαστικές αρχές,

έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις αξίες της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ, στον αδιαπραγμάτευτο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών όπως κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην ΕΣΑΔ, καθώς και στην αναγνώριση της νομικής ισχύος των εν λόγω δικαιωμάτων, ελευθεριών και αρχών η οποία αποδεικνύεται περαιτέρω από την προσεχή προσχώρηση της ΕΕ στην ΕΣΑΔ·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη, τα υφιστάμενα και τα υπό προσχώρηση, καθώς και η ΕΕ έχουν το καθήκον να εξασφαλίζουν ότι το περιεχόμενο και οι διαδικασίες της νομοθεσίας των κρατών μελών βρίσκονται σε συμμόρφωση με τους νόμους και τις αξίες της ΕΕ, όπως αυτά κατοχυρώνονται ιδίως στα κριτήρια της Κοπεγχάγης, στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και στην ΕΣΑΔ και ότι το γράμμα και το πνεύμα της νομοθεσίας που εγκρίνεται δεν αντιβαίνουν σε αυτές τις αξίες και στις εν λόγω πράξεις·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουγγαρία θέσπισε νέο σύνταγμα στις 18 Απριλίου 2011, η έγκριση και ορισμένες διατάξεις του οποίου επικρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2011, το οποίο κάλεσε την ουγγρική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα ζητήματα και τις ανησυχίες που τέθηκαν από την Επιτροπή της Βενετίας και ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πραγματοποιήσει διεξοδική εξέταση και ανάλυση του νέου Συντάγματος και των βασικών νόμων που ορίζονται με αυτό, ώστε να ελέγξει ότι είναι συνεπή προς το γράμμα και το πνεύμα του κοινοτικού κεκτημένου και ιδίως με το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση των βασικών νόμων δημιούργησε ανησυχίες σε ορισμένους τομείς, ιδίως όσον αφορά την ανεξαρτησία της δικαστικής αρχής, την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, την ανεξαρτησία της αρχής προστασίας δεδομένων, τις δίκαιες συνθήκες πολιτικού ανταγωνισμού και πολιτικής εναλλαγής, καθώς και τον λεγόμενο νόμο περί σταθερότητας ο οποίος υπάγει το σύστημα φορολογίας εισοδήματος σε πλειοψηφία δύο τρίτων, καθώς και τους βασικούς νόμους που παρέχουν αποκλειστικό δικαίωμα στην τρέχουσα πλειοψηφία να διορίζει αξιωματούχους για ασυνήθιστα μακρό διάστημα, επηρεάζοντας έτσι την ικανότητα μελλοντικών κυβερνήσεων να κυβερνήσουν·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νέος προϊστάμενος της Εθνικής Δικαστικής Αρχής και ο Γενικός Εισαγγελέας θα έχουν το δικαίωμα να αναθέτουν υποθέσεις σε δικαστήρια, παραβιάζοντας έτσι την αρχή του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη και σε δίκαιη δίκη, καθώς και την αρχή της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το νέο Σύνταγμα και τις Μεταβατικές Διατάξεις, το Ανώτατο Δικαστήριο μετονομάστηκε σε «Kúria», η δε εξαετής θητεία του πρώην Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου τερματίστηκε πρόωρα ύστερα από 2 έτη·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο Σύνταγμα επιβάλλει τη μείωση της ηλικίας υποχρεωτικής συνταξιοδότησης των δικαστών και των εισαγγελέων από τα 70 έτη στα 62 έτη, με εξαίρεση τον Πρόεδρο του Kúria και τον Γενικό Εισαγγελέα, κάτι το οποίο ενδέχεται να εισάγει διακρίσεις και θα οδηγήσει στη συνταξιοδότηση περίπου 300 δικαστών, κάτι που αποτελεί σοβαρή παρέμβαση στην ανεξάρτητη λειτουργία της δικαστικής αρχής·

Η.

λαμβάνοντας ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου Συντάγματος, το προηγούμενο σύστημα των τεσσάρων κοινοβουλευτικών επιτρόπων μειώθηκε σε έναν, με αποτέλεσμα τον πρόωρο τερματισμό της εξαετούς θητείας του Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων και Ελευθερίας των Πληροφοριών και μεταβίβαση των εξουσιών του σε νεοπαγή αρχή, κάτι που αποτελεί σοβαρή προσβολή της ανεξαρτησίας του·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ουγγρικό κοινοβούλιο έχει εγκρίνει αρκετούς αναδρομικούς νόμους, παραβαίνοντας έτσι μια από τις βασικές αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου, και συγκεκριμένα την αρχή της μη έγκρισης νόμων με αναδρομική ισχύ·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρόσφατα εγκριθείς νόμος για τις εκκλησίες και τα θρησκευτικά δόγματα περιέχει ασυνήθιστα περιοριστικές διατάξεις για την καταχώρηση των εκκλησιών και εξαρτά την καταχώρηση από κοινοβουλευτική έγκριση με πλειοψηφία δύο τρίτων·

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι, βάσει των διατάξεων του Συντάγματος, έχουν περιοριστεί αισθητά οι εξουσίες του Ουγγρικού Συνταγματικού Δικαστηρίου να εξετάζει νόμους που συνδέονται με τον προϋπολογισμό·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικός αριθμός των ζητημάτων των οποίων η λεπτομερής ρύθμιση ανατίθεται σε βασικούς νόμους που απαιτούν πλειοψηφία δύο τρίτων, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων που πρέπει να ρυθμίζονται μέσω της συνήθους πολιτικής διαδικασίας και τα οποία συνήθως αποφασίζονται με απλή πλειοψηφία, εγείρει ανησυχίες που εκφράστηκαν στην έκθεση της Επιτροπής της Βενετίας·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Viviane Reding, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπογράμμισε την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ελέγξει κατά πόσον η νέα οργάνωση του δικαστικού συστήματος της Ουγγαρίας θίγει την ανεξαρτησία της δικαστικής αρχής· ότι η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Neelie Kroes και η επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για την Ελευθερία και την Πολυφωνία των Μέσων Ενημέρωσης, Vaira Vike Freiberga, έχουν κατ’ επανάληψη εκφράσει ανησυχίες για την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης στην Ουγγαρία·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, José Manuel Barroso, τόνισε στις 18 Ιανουαρίου 2012 ότι, πέρα από τις νομικές πτυχές, έχουν επίσης εκφρασθεί ανησυχίες σχετικά με την ποιότητα της δημοκρατίας στην Ουγγαρία, και απεύθυνε έκκληση στις ουγγρικές αρχές να σέβονται τις αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας και να τις εφαρμόζουν όχι μόνο καταρχήν αλλά και στην πράξη και στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Ουγγαρίας·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 17 Ιανουαρίου 2012 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε διαδικασίες παράβασης κατά της Ουγγαρίας σε τρία θέματα: την ανεξαρτησία της Ουγγρικής Κεντρικής Τράπεζας, τη μείωση της ηλικίας υποχρεωτικής συνταξιοδότησης των δικαστών που κατοχυρώνεται με τον Θεμελιώδη Νόμο της Ουγγαρίας, και την ανεξαρτησία της αρχής προστασίας δεδομένων, ενώ παράλληλα ζήτησε από τις ουγγρικές αρχές περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το θέμα της ανεξαρτησίας της δικαστικής αρχής·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2009) – αποτελεσματική εφαρμογή μετά τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας (3), ζήτησε «να υπάρξει επακολούθηση της ανακοίνωσης του 2003 σχετικά με το άρθρο 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και να ορισθεί ένας διαφανής και συνεκτικός τρόπος για να αντιμετωπίζονται ενδεχόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να χρησιμοποιείται ουσιωδώς το άρθρο 7 της ΣΕΕ, με βάση τη νέα αρχιτεκτονική των θεμελιωδών δικαιωμάτων·»

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, και ιδίως το Ούγγρος Πρωθυπουργός, σε επιστολή του προς την Επιτροπή και απευθυνόμενος ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δήλωσε την προθυμία του να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που προκάλεσαν τις διαδικασίες παράβασης, να τροποποιήσει την εν λόγω νομοθεσία και να συνεργαστεί περαιτέρω με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, πέρα από τις νομικές διαδικασίες·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει το ρόλο της παρακολούθησης του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ελευθεριών και αρχών και στα 27 κράτη μέλη, όπως αυτά κατοχυρώνονται στο ευρωπαϊκό κεκτημένο·

1.

εκφράζει σοβαρή ανησυχία για την κατάσταση στην Ουγγαρία όσον αφορά την άσκηση της δημοκρατίας, το κράτος δικαίου, τον σεβασμό και την προστασία των ανθρώπινων και κοινωνικών δικαιωμάτων, το σύστημα ελέγχων και διασφαλίσεων, την ισότητα και την αποφυγή των διακρίσεων·

2.

καλεί, προς το κοινό συμφέρον, των Ούγγρων πολιτών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την κυβέρνηση της Ουγγαρίας να συμμορφωθεί με τις συστάσεις, αντιρρήσεις και αιτήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τα προαναφερθέντα ζητήματα και να τροποποιήσει αναλόγως τους σχετικούς νόμους, με σεβασμό των στοιχειωδών αξιών και προτύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

3.

λαμβάνει υπό σημείωση τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Επιτροπής της Βενετίας να εξετάσουν διεξοδικά τη συμμόρφωση της ουγγρικής νομοθεσίας όχι μόνο με το γράμμα αλλά και με το πνεύμα του ευρωπαϊκού δικαίου·

4.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, να παρακολουθεί από κοντά τις ενδεχόμενες τροποποιήσεις και την υλοποίηση των προαναφερθέντων νόμων και τη συμμόρφωσή τους με το γράμμα και το πνεύμα των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και να διενεργήσει διεξοδική μελέτη ώστε να εξασφαλίσει:

α.

την πλήρη ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, ιδίως εξασφαλίζοντας ότι η Εθνική Δικαστική Αρχή, η Εισαγγελία και γενικώς τα δικαστήρια θα λειτουργούν απαλλαγμένα από πολιτική επιρροή και ότι η θητεία των ανεξάρτητα διορισμένων δικαστών δεν θα είναι δυνατόν να συντομεύεται αυθαίρετα·

β.

ότι οι ρυθμίσεις που διέπουν την Ουγγρική Εθνική Τράπεζα συμμορφώνονται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία·

γ.

ότι η θεσμική ανεξαρτησία της αρχής προστασίας δεδομένων και ελευθερία των πληροφοριών θα αποκατασταθεί και θα εξασφαλιστεί με το γράμμα και την εφαρμογή του σχετικού νόμου·

δ.

ότι θα αποκατασταθεί πλήρως το δικαίωμα του Συνταγματικού Δικαστηρίου να εξετάζει οποιαδήποτε νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος εξέτασης δημοσιονομικών και φορολογικών νόμων·

ε.

ότι η ελευθερία και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης εξασφαλίζεται από το γράμμα και την εφαρμογή του ουγγρικού νόμου για τα μέσα ενημέρωσης, ιδίως όσον αφορά τη συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών και της αντιπολίτευσης στο Συμβούλιο Μέσων·

στ.

ότι ο νέος εκλογικός νόμος ικανοποιεί τα ευρωπαϊκά δημοκρατικά πρότυπα και σέβεται την αρχή της πολιτικής εναλλαγής·

ζ.

ότι το δικαίωμα άσκησης πολιτικής αντιπολίτευσης με δημοκρατικό τρόπο εξασφαλίζεται τόσο εντός όσο και εκτός των θεσμών·

η.

ότι ο νόμος για τις εκκλησίες και τις θρησκευτικά δόγματα θα τηρεί τις βασικές αρχές της ελευθερίας της συνείδησης και θα πάψει να υπάγει την καταχώρηση εκκλησιών σε έγκριση από το ουγγρικό κοινοβούλιο με πλειοψηφία δύο τρίτων·

5.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τη νομοθετική δέσμη που απαρτίζεται από το νέο Σύνταγμα, τις Μεταβατικές Διατάξεις και τους βασικούς νόμους ως σύνολο, και να συνεχίσει να συνεργάζεται για τα ζητήματα αυτά με το Συμβούλιο της Ευρώπης·

6.

αναθέτει στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Επιτροπή της Βενετίας, να παρακολουθεί το ζήτημα του εάν και πώς έχουν εφαρμοστεί οι συστάσεις της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εκτίθενται στην παράγραφο 4 του παρόντος ψηφίσματος, και να παρουσιάσει τα πορίσματά της σε έκθεση·

7.

αναθέτει στη Διάσκεψη των Προέδρων, στο φως της έκθεσης που περιγράφεται στην παράγραφο 6, να εξετάσει κατά πόσον θα ενεργοποιήσει απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων βάσει του άρθρου 74ε του Κανονισμού του και του άρθρου 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ·

8.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, τον ΟΑΣΕ και τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.


(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0094.

(2)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0483.

(3)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0483.