ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Όπως επιβεβαιώνεται στο Πρόγραμμα της Στοκχόλμης, η ανάπτυξη ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μολονότι έχει ήδη συντελεσθεί σημαντική πρόοδος στον συγκεκριμένο τομέα με τη έναρξη της ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, η οποία είχε ως επακόλουθο να αποκτήσει υποχρεωτική νομική ισχύ ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ένωση εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πληθώρα προκλήσεων, όπως η ανεπαρκής ή μη συνεκτική εφαρμογή ορισμένων δικαιωμάτων στα διάφορα κράτη μέλη και η έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με ορισμένες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης από μέρους των πολιτών αλλά και των δημόσιων αρχών. Τα νομοθετικά μέτρα και τα μέτρα πολιτικής καθώς και η συνεπής εφαρμογή τους αποτελούν βασικά εργαλεία στο πλαίσιο αυτό. Η παροχή χρηματοδότησης είναι ικανή να συμβάλει στην ανάπτυξη του εν λόγω τομέα μέσω της υποστήριξης του νομοθετικού έργου καθώς και της χάραξης πολιτικών και της προώθησης της εφαρμογής τους.

Με βάση την ανακοίνωση σχετικά με την επανεξέταση του προϋπολογισμού της ΕΕ[1], τα υφιστάμενα μέσα χρηματοδότησης και οι μηχανισμοί υλοποίησης πολιτικών επανεξετάστηκαν υπό μια νέα θεώρηση, προκειμένου να διασφαλισθεί η σαφής εστίαση στην ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και να επιτευχθούν ο εξορθολογισμός και η απλούστευση των μηχανισμών χρηματοδότησης. Στο έγγραφο «Ένας προϋπολογισμός για την Ευρώπη του 2020»[2], η Επιτροπή διαπίστωσε την ανάγκη για έναν απλούστερο και πιο διαφανή προϋπολογισμό με στόχο την υπερπήδηση των προβλημάτων που ανακύπτουν εξαιτίας της περιπλοκότητας των δομών των προγραμμάτων και της ύπαρξης πολλαπλών προγραμμάτων. Ο τομέας των Δικαιωμάτων επισημάνθηκε ως ένα παράδειγμα του υπάρχοντος κατακερματισμού, στον οποίο είναι σκόπιμη η ανάληψη δράσης.

Εντός αυτού του πλαισίου και με στόχο την απλούστευση και τον εξορθολογισμό, το πρόγραμμα «Δικαιώματα και Ιθαγένεια» αποτελεί τον διάδοχο τριών τρεχόντων προγραμμάτων:

-           Θεμελιώδη Δικαιώματα και Ιθαγένεια,

-           Daphne III,

-           Ενότητες «Καταπολέμηση των διακρίσεων και ποικιλομορφία» και «Ισότητα των φύλων» του προγράμματος «Απασχόληση και Κοινωνική Αλληλεγγύη» (PROGRESS).

Η συγχώνευση των προγραμμάτων αυτών, τα οποία στο σύνολό τους βασίζονται σε διατάξεις εκτός του μέρους III, τίτλος V της ΣΛΕΕ, θα επιτρέψει την υιοθέτηση σφαιρικής προσέγγισης για το θέμα της χρηματοδότησης στον συγκεκριμένο τομέα.

Γενικός στόχος της παρούσας πρότασης είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός χώρου στον οποίον προάγονται και προστατεύονται τα δικαιώματα των ατόμων, όπως αυτά διατυπώνονται στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, το παρόν Πρόγραμμα είναι σκόπιμο να προάγει τα δικαιώματα που απορρέουν από την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, τις αρχές της απαγόρευσης των διακρίσεων και της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, τα δικαιώματα του παιδιού, τα δικαιώματα που απορρέουν από τη νομοθεσία της Ένωσης για την προστασία του καταναλωτή και από την ελευθερία άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας στην εσωτερική αγορά.

Τα εν λόγω δικαιώματα, για να είναι όντως ουσιαστικά και να προσπορίζουν σαφή οφέλη στους πολίτες και στις επιχειρήσεις, πρέπει να είναι γνωστά σε εκείνους οι οποίοι τα εφαρμόζουν, σε εκείνους οι οποίοι συμβουλεύουν τους πολίτες σχετικά με τα δικαιώματά τους και σε εκείνους που ωφελούνται από τα δικαιώματα αυτά, και επιπλέον πρέπει να εφαρμόζονται κατά τρόπο συνεκτικό και αποτελεσματικό σε ολόκληρη την Ένωση. Τούτο μπορεί να επιτευχθεί με την υποστήριξη της κατάρτισης και της ευαισθητοποίησης, την ενίσχυση των δικτύων και τη διευκόλυνση της διεθνικής συνεργασίας. Εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εξοπλισθεί με μια αξιόπιστη βάση ανάλυσης με στόχο την υποστήριξη της χάραξης πολιτικής και της νομοθεσίας στον τομέα των δικαιωμάτων και της ιθαγένειας.

2.           ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ

2.1.        Διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Στις 20 Απριλίου 2011, εγκαινιάστηκε δημόσια διαβούλευση με τους ενδιαφερομένους σχετικά με τις μελλοντικές δραστηριότητες χρηματοδότησης στον τομέα της δικαιοσύνης, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ισότητας, για την περίοδο μετά το 2013[3]. Η διαβούλευση αυτή μέσω του διαδικτύου ήταν διάρκειας δύο μηνών και ήταν ανοικτή σε κάθε ενδιαφερόμενο και σε οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο. Τις παρατηρήσεις τους υπέβαλαν 187 ερωτηθέντες, οι οποίοι προέρχονταν από τα πλείστα κράτη μέλη και εκ των οποίων μεγάλο μέρος ήταν μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Οι ερωτηθέντες εξέφρασαν θετική άποψη για τους στρατηγικούς στόχους των προγραμμάτων και επιβεβαίωσαν την αναγκαιότητα παροχής χρηματοδότησης στους σχετικούς τομείς. Αναγνωρίστηκε η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, και δεν επισημάνθηκε κανένας τομέας στον οποίον θα ήταν σκόπιμη η διακοπή της χρηματοδότησης. Αναγνωρίστηκε η ανάγκη απλούστευσης και βελτίωσης, και τα περισσότερα από τα προτεινόμενα μέτρα απέσπασαν θετικά σχόλια, μη εξαιρουμένης της μείωσης του αριθμού των προγραμμάτων και της απλούστευσης των διαδικασιών.

Οι ενδιαφερόμενοι τάχθηκαν υπέρ της χρηματοδότησης ορισμένων δραστηριοτήτων, όπως η ανταλλαγή ορθών πρακτικών, η κατάρτιση των επαγγελματιών, οι δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, η υποστήριξη δικτύων, η εκπόνηση μελετών, κ.λπ. Όλα τα είδη δραστηριοτήτων τα οποία επικροτήθηκαν από τους ερωτηθέντες προβλέπονται ρητώς στο άρθρο 5 της πρότασης. Οι ερωτηθέντες δήλωσαν σύμφωνοι με τις προτάσεις της Επιτροπής όσον αφορά τους φορείς που ενδείκνυται να λάβουν χρηματοδότηση και τα είδη των μηχανισμών χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν.

2.2.        Εκτίμηση αντικτύπου

Εκπονήθηκε μία εκτίμηση αντικτύπου σχετικά με τις μελλοντικές χρηματοδοτικές δραστηριότητες για ολόκληρο τον τομέα της δικαιοσύνης, των δικαιωμάτων και της ισότητας, ο οποίος επί του παρόντος περιλαμβάνει έξι προγράμματα[4]. Η εν λόγω εκτίμηση αντικτύπου παρουσιάζει χρησιμότητα τόσο για την πρόταση σχετικά με το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη» όσο και για την πρόταση σχετικά με το πρόγραμμα «Δικαιώματα και ιθαγένεια». Η εκτίμηση αντικτύπου στηρίζεται στις ενδιάμεσες αξιολογήσεις των τρεχόντων προγραμμάτων[5], οι οποίες επιβεβαίωσαν τη συνολική αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων, συγχρόνως όμως κατέγραψαν ορισμένες αδυναμίες και περιθώρια βελτίωσης. Η εκτίμηση αντικτύπου εξετάζει τρεις επιλογές:

Επιλογή Α: διατήρηση έξι προγραμμάτων και διευθέτηση ορισμένων από τα προβλήματα που έχουν καταγραφεί με μεταβολές στην εσωτερική διαχείριση των προγραμμάτων. Η βελτίωση της διαχείρισης και η προώθηση μεγάλων συνεργειών μεταξύ των προγραμμάτων θα επέτρεπαν την επίλυση μερικών από τα ζητήματα. Πλην όμως, η κύρια αιτία των προβλημάτων, δηλαδή το μεγάλο πλήθος των προγραμμάτων, δεν θα αντιμετωπιζόταν άμεσα και, επομένως, οι βελτιώσεις που θα επιτυγχάνονταν με την επιλογή αυτή θα ήταν περιορισμένες.

Επιλογή Β: διατήρηση όλων των μέτρων της επιλογής A και, επιπροσθέτως, συγχώνευση των υφιστάμενων έξι προγραμμάτων σε δύο προγράμματα. Η επιλογή αυτή θα επέτρεπε ευελιξία κατά τη χρησιμοποίηση των κονδυλίων και κατά την υλοποίηση των ετήσιων προτεραιοτήτων πολιτικής. Θα οδηγούσε σε αυξημένη απλούστευση (τόσο για τους δικαιούχους όσο και για τη διοίκηση) και σε αύξηση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων, καθώς θα απαιτούνται σαφώς λιγότερες διαδικασίες. Επίσης, θα βελτιωνόταν η αποδοτικότητα των προγραμμάτων, δεδομένου ότι θα αντιμετωπίζονταν ικανοποιητικότερα στο πλαίσιο δύο προγραμμάτων τα προβλήματα του κατακερματισμού και της αραίωσης των κονδυλίων. Θα ήταν δυνατή η απελευθέρωση ανθρώπινων πόρων, καθώς ο περιορισμός των διαδικασιών θα οδηγούσε σε μείωση του διοικητικού φόρτου, και οι πόροι αυτοί θα μπορούσαν να διατεθούν για δραστηριότητες οι οποίες βελτιώνουν την αποδοτικότητα των προγραμμάτων (διάδοση των αποτελεσμάτων, παρακολούθηση, παροχή πληροφοριών, κ.λπ.).

Επιλογή Γ: εφαρμογή ενός και μόνον προγράμματος. Με την επιλογή αυτή αντιμετωπίζονται όλα τα προβλήματα που προκαλούνται από την ύπαρξη πολλαπλών νομικών πράξεων και από τον αυξημένο διοικητικό φόρτο τον οποίο συνεπάγεται η διαχείριση πολλαπλών προγραμμάτων. Ωστόσο, λόγω νομικών περιορισμών, το πεδίο εφαρμογής του προγράμματος αυτού δεν θα είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες χρηματοδότησης όλων των τομέων πολιτικής. Επομένως, θα πρέπει να γίνει μια επιλογή μεταξύ του τομέα της δικαιοσύνης και του τομέα των δικαιωμάτων και της ιθαγένειας. Μολονότι η λύση αυτή είναι ικανή να αποφέρει έναν μέγιστο αντίκτυπο από την άποψη της διαχείρισης, δεν θα ήταν εφικτή η σε ικανοποιητικό βαθμό κάλυψη των προτεραιοτήτων και των αναγκών πολιτικής ολόκληρου του συγκεκριμένου τομέα πολιτικής.

Με βάση την ανάλυση και σύγκριση των διαφόρων επιλογών, ως προτιμητέα επιλογή θεωρείται η εφαρμογή δύο προγραμμάτων, τα οποία θα καλύπτουν τις ανάγκες χρηματοδότησης όλων των τομέων πολιτικής (επιλογή B). Σε σύγκριση με τη διατήρηση της τρέχουσας κατάστασης, η επιλογή B παρουσιάζει σαφή πλεονεκτήματα χωρίς να χαρακτηρίζεται από κανένα μειονέκτημα. Η επιλογή A δεν αποφέρει τόσα οφέλη όσα η επιλογή B, ενώ η επιλογή Γ παρέχει μερική και μόνο κάλυψη των τομέων πολιτικής, γεγονός που καθιστά την επιλογή αυτή ακατάλληλη.

3.           ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η πρόταση βασίζεται στο άρθρο 19 παράγραφος 2, στο άρθρο 21 παράγραφος 2 και στα άρθρα 114, 168, 169 και 197 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο συνδυασμός των προαναφερθέντων άρθρων είναι αναγκαίος, προκειμένου να εξακολουθήσουν να στηρίζονται πολιτικές οι οποίες αναπτύσσονται και υλοποιούνται στο πλαίσιο των τριών τρεχόντων προγραμμάτων, και δεν αποσκοπεί στην επέκταση δραστηριοτήτων σε νέους τομείς πολιτικής. Ο συνδυασμός περισσοτέρων του ενός άρθρων είναι απαραίτητος, προκειμένου να επιτευχθούν οι γενικοί στόχοι του προγράμματος με ολοκληρωμένο τρόπο και να υιοθετηθεί απλουστευμένη και αποτελεσματικότερη προσέγγιση για το θέμα της χρηματοδότησης. Η προσφυγή στο ανωτέρω σύνολο άρθρων παρέχει την αναγκαία νομική βάση για τις προτεινόμενες δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να περιττεύει προσφυγή στο άρθρο 352 της ΣΛΕΕ.

Το άρθρο 19 παράγραφος 2 προβλέπει τη θέσπιση μέτρων ενθάρρυνσης με στόχο τη στήριξη των ενεργειών των κρατών μελών στον τομέα της καταπολέμησης των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής, εθνότητας, θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, περιλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που προάγουν την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και θωρακίζουν τα δικαιώματα του παιδιού.

Το άρθρο 21 παράγραφος 2 προβλέπει τη θέσπιση από την Ένωση μέτρων με στόχο να διευκολυνθεί η άσκηση των δικαιωμάτων των πολιτών να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών. Το συγκεκριμένο άρθρο είναι επίσης δυνατό να καλύπτει δράσεις που αποσκοπούν στην ενημέρωση πολιτών και αρχών σχετικά με τα δικαιώματα σε διπλωματική και προξενική προστασία και τα δικαιώματα ψήφου, δεδομένου ότι οι δράσεις αυτές διευκολύνουν στην πράξη την άσκηση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών.

Το άρθρο 114 προβλέπει την προσέγγιση της νομοθεσίας που έχει ως αντικείμενο την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Το άρθρο 169 προβλέπει, επιπλέον της προσέγγισης της νομοθεσίας βάσει του άρθρου 114, τη θέσπιση μέτρων που στηρίζουν, συμπληρώνουν και παρακολουθούν την πολιτική των κρατών μελών με σκοπό την προστασία της υγείας, της ασφάλειας και των οικονομικών συμφερόντων των καταναλωτών, καθώς και την προώθηση του δικαιώματός τους για ενημέρωση, εκπαίδευση και οργάνωσή τους με στόχο την υπεράσπιση των συμφερόντων τους. Αμφότερες οι διατάξεις μπορούν να χρησιμεύσουν ως βάση για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων που σχετίζονται με θέματα προστασίας του καταναλωτή ή δικαίου των συμβάσεων. Ένα υψηλό επίπεδο προστασίας του καταναλωτή και η ανάπτυξη του δικαίου των συμβάσεων με στόχο τη διευκόλυνση των διασυνοριακών συναλλαγών δημιουργούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την άσκηση σε διασυνοριακή βάση από τους πολίτες της Ένωσης των δικαιωμάτων που τους αναγνωρίζονται.

Το άρθρο 168 προβλέπει υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου και την ανάληψη από την Ένωση δράσης η οποία συμπληρώνει τις εθνικές πολιτικές και αποβλέπει στην πρόληψη σωματικών και ψυχικών ασθενειών και στην αποτροπή των πηγών κινδύνου για τη σωματική και ψυχική υγεία. Η βία κατά παιδιών συνιστά κίνδυνο για τη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών, ενώ στο πλαίσιο αυτό υφίστανται σε πολλές περιπτώσεις διασυνοριακές απειλές. Τα παιδιά είναι ευάλωτοι πολίτες και χρειάζονται αυξημένο επίπεδο προστασίας κατά των κινδύνων αυτών, που απειλούν τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Η βία κατά γυναικών αποτελεί επίσης σοβαρή απειλή για τη σωματική και ψυχική υγεία των θυμάτων, τα οποία χρήζουν αυξημένου επιπέδου προστασίας.

Το άρθρο 197 παρέχει τη δυνατότητα στήριξης των προσπαθειών των κρατών μελών για την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, με τη διευκόλυνση των ανταλλαγών πληροφοριών και την υποστήριξη προγραμμάτων κατάρτισης. Η συγκεκριμένη διατάξει θα είναι ιδιαιτέρως σημαντική σε τομείς όπως τα θεμελιώδη δικαιώματα, η ιθαγένεια και η προστασία δεδομένων, όπου οι εθνικές αρχές καλούνται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο.

Οι δραστηριότητες χρηματοδότησης που προτείνονται συνάδουν με τις αρχές της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας και της επικουρικότητας. Η χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ένωσης εστιάζεται σε δραστηριότητες των οποίων οι στόχοι δεν είναι δυνατό να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη μόνα τους και ως προς τις οποίες η παρέμβαση της Ένωσης μπορεί να προσπορίσει πρόσθετα οφέλη σε σύγκριση με τη δράση μόνο των κρατών μελών. Οι δραστηριότητες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό συμβάλλουν στην αποτελεσματική εφαρμογή του ενωσιακού κεκτημένου με την ανάπτυξη της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών, την αύξηση της διασυνοριακής συνεργασίας και της δικτύωσης και την επίτευξη της ορθής, συνεκτικής και συνεπούς εφαρμογής της νομοθεσίας της Ένωσης σε ολόκληρη την Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση σε σύγκριση με τα κράτη μέλη να διευθετήσει διασυνοριακές καταστάσεις και να παράσχει ένα ευρωπαϊκό όχημα ανταλλαγής γνώσεων. Θα υποστηριχθεί μια αξιόπιστη βάση ανάλυσης για την προώθηση και την ανάπτυξη πολιτικών. Η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιτρέπει τη συνεκτική άσκηση των σχετικών δραστηριοτήτων στο σύνολο της Ένωσης και αποφέρει οικονομίες κλίμακας.

Η πρόταση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας κατά το ότι περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη του δεδηλωμένου της στόχου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και δεν υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για τον σκοπό αυτό.

4.           ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Τα χρηματοδοτικά κονδύλια για την εκτέλεση του προγράμματος «Δικαιώματα και Ιθαγένεια» κατά την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 ανέρχονται σε 439 εκατ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές).

5.           ΚΥΡΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Στόχος της προτεινόμενης προσέγγισης είναι να συνδυασθεί η απλούστευση των διαδικασιών χρηματοδότησης, την οποία έχουν ζητήσει όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές, με μια προσέγγιση η οποία θα είναι περισσότερο προσανατολισμένη στην επίτευξη αποτελεσμάτων. Τα βασικά στοιχεία της προσέγγισης αυτής είναι τα ακόλουθα:

- Στην πρόταση καθορίζονται οι γενικοί και οι ειδικοί στόχοι του προγράμματος (άρθρα 3 και 4) και οι τομείς δράσεις στους οποίους θα επικεντρωθεί το πρόγραμμα (άρθρο 5). Οι γενικοί και οι ειδικοί στόχοι προσδιορίζουν το πεδίο εφαρμογής του προγράμματος (τομείς πολιτικής), ενώ οι τύποι δράσεων έχουν ως άξονα τη χρηματοδότηση, εφαρμόζονται σε όλους τους οικείους τομείς πολιτικής και προσδιορίζουν με οριζόντιο τρόπο τα αποτελέσματα που μπορούν να επιτευχθούν με τη χρηματοδότηση. Συγχρόνως, προσδιορίζουν τα σημεία ως προς τα οποία η χρηματοδότηση αντιπροσωπεύει πράγματι προστιθέμενη αξία για την επίτευξη των στόχων πολιτικής. Κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή θα καθορίζει σε ετήσια βάση τις προτεραιότητες της χρηματοδότησης στους αντίστοιχους τομείς πολιτικής. Για το πρόγραμμα είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν όλα τα χρηματοδοτικά μέσα που προβλέπονται στον δημοσιονομικό κανονισμό. Η συμμετοχή είναι ανοικτή σε κάθε νομική οντότητα η οποία λειτουργεί νομίμως στα κράτη μέλη ή σε τρίτη χώρα η οποία συμμετέχει στο πρόγραμμα, χωρίς πρόσθετους περιορισμούς όσον αφορά την πρόσβαση σε αυτό. Η δομή αυτή παρέχει τη δυνατότητα απλούστευσης, καθώς και καλύτερου προσανατολισμού του προγράμματος στις ανάγκες και της εξελίξεις της πολιτικής. Επιπλέον, παρέχει ένα σταθερό πλαίσιο αξιολόγησης, καθώς οι ειδικοί στόχοι συνδέονται ευθέως με τους δείκτες αξιολόγησης, οι οποίοι θα παραμείνουν συνεπείς καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος και θα υπόκεινται σε τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση. Προτείνεται να μην καθορισθούν ειδικά ποσά ανά τομέα πολιτικής στο εσωτερικό του προγράμματος, και τούτο για να επιτευχθεί ευελιξία και βελτίωση της εφαρμογής του προγράμματος.

- Η συμμετοχή τρίτων χωρών περιορίζεται στον ΕΟΧ, στις χώρες υπό ένταξη και στις υποψήφιες και δυνητικά υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Άλλες τρίτες χώρες, ιδίως οι χώρες στις οποίες εφαρμόζεται η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, είναι δυνατό να μετάσχουν σε δράσεις του προγράμματος, υπό την προϋπόθεση ότι η συμμετοχή αυτή εξυπηρετεί τον σκοπό των εν λόγω δράσεων.

- Οι ετήσιες προτεραιότητες του προγράμματος θα καθορίζονται στο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας. Επειδή τούτο απαιτεί επιλογές οι οποίες εξαρτώνται από την ακολουθούμενη πολιτική, η θέσπιση του ετήσιου προγράμματος εργασίας υπόκειται στη γνώμη επιτροπής των κρατών μελών με βάση τη συμβουλευτική διαδικασία.

- Η Επιτροπή έχει την ευχέρεια να προσφύγει, με βάση τα πορίσματα σχετικής ανάλυσης κόστους-ωφέλειας, στις υπηρεσίες ενός υφιστάμενου εκτελεστικού οργανισμού για την εφαρμογή του προγράμματος, κατά τα προβλεπόμενα στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 58/2003 του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 2002, περί θεσπίσεως του καταστατικού των εκτελεστικών οργανισμών που είναι επιφορτισμένοι με ορισμένα καθήκοντα σχετικά με τη διαχείριση κοινοτικών προγραμμάτων.

2011/0344 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη θέσπιση, για την περίοδο 2014-2020, του προγράμματος «Δικαιώματα και Ιθαγένεια»

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 19 παράγραφος 2, το άρθρο 21 παράγραφος 2 και τα άρθρα 114, 168, 169 και 197,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, αρχές που είναι κοινές στα κράτη μέλη. Κάθε πολίτης της Ένωσης απολαμβάνει τα δικαιώματα τα οποία προβλέπονται στη Συνθήκη. Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος, με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, απέκτησε υποχρεωτική νομική ισχύ σε ολόκληρη την Ένωση, αντικατοπτρίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες που αναγνωρίζονται στα άτομα στην Ένωση. Τα δικαιώματα αυτά, για να καταστούν πραγματικότητα, θα πρέπει να προάγονται και να γίνονται σεβαστά. Είναι σκόπιμο να κατοχυρώνεται η πλήρης απόλαυση των δικαιωμάτων αυτών και να αίρεται κάθε σχετικό εμπόδιο.

(2) Το Πρόγραμμα της Στοκχόλμης[6] επαναβεβαιώνει την προτεραιότητα της εγκαθίδρυσης ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, και μνημονεύει μεταξύ των πολιτικών του προτεραιοτήτων την επίτευξη μιας Ευρώπης των δικαιωμάτων. Η χρηματοδότηση κατονομάζεται ως ένα από τα βασικής σημασίας εργαλεία προκειμένου να υλοποιηθούν επιτυχώς οι πολιτικές προτεραιότητες του προγράμματος της Στοκχόλμης.

(3) Οι πολίτες θα πρέπει να μπορούν ασκούν στο ακέραιο τα δικαιώματα τα οποία απορρέουν από την ιθαγένεια της Ένωσης. Θα πρέπει να είναι σε θέση να ασκούν το δικαίωμα να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην Ένωση, το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στις δημοτικές εκλογές, το δικαίωμα σε προξενική προστασία και το δικαίωμα υποβολής αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα πρέπει να αισθάνονται άνετα όταν ζουν, ταξιδεύουν ή εργάζονται σε κάποιο άλλο κράτος μέλος και να έχουν τη βεβαιότητα ότι τα δικαιώματά τους προστατεύονται οπουδήποτε και αν τυχαίνει να βρίσκονται στην Ένωση.

(4) Πολίτες και επιχειρήσεις είναι επίσης σκόπιμο να επωφελούνται πλήρως από την εσωτερική αγορά. Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι σε θέση να απολαμβάνουν τα δικαιώματα που απορρέουν από τη νομοθεσία περί προστασίας του καταναλωτή, οι δε επιχειρήσεις θα πρέπει να διευκολύνονται στην άσκηση της ελευθερίας του επιχειρείν στην εσωτερική αγορά. Η κατάρτιση νομοθετικών πράξεων σχετικά με το δίκαιο των συμβάσεων και την προστασία του καταναλωτή παρέχει πρακτικές λύσεις σε επιχειρήσεις και καταναλωτές για τη διευθέτηση διασυνοριακών προβλημάτων, με στόχο την προσφορά περισσότερων πιθανών επιλογών και τη μείωση του κόστους της σύναψης συμβάσεων με εταίρους σε άλλα κράτη μέλη, σε συνδυασμό με τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του καταναλωτή.

(5) Η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, καθώς και η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών αποτελούν αξίες οι οποίες είναι κοινές για τα κράτη μέλη. Η καταπολέμηση κάθε μορφής διακριτικής μεταχείρισης αποτελεί έναν διαρκή στόχο, ο οποίος απαιτεί συντονισμένη δράση, περιλαμβανομένης της παροχής χρηματοδότησης.

(6) Κατ’ εφαρμογή των άρθρων 8 και 10 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Πρόγραμμα είναι σκόπιμο να στηρίζει την ένταξη στο σύνολο των δραστηριοτήτων που περιλαμβάνει τους στόχους της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και της απαγόρευσης των διακρίσεων. Είναι σκόπιμη η διενέργεια τακτικής παρακολούθησης και αξιολόγησης, προκειμένου να εκτιμάται ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Προγράμματος τα θέματα της ισότητας των φύλων και της απαγόρευσης των διακρίσεων.

(7) Η βία κατά γυναικών σε όλες τις μορφές της συνιστά παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων και σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Η βία αυτού του είδους απαντά σε ολόκληρη την Ένωση, και απαιτείται συντονισμένη δράση για την αντιμετώπισή της. Η λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της βίας κατά γυναικών συμβάλλει στην προώθηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών.

(8) Η Συνθήκη καλεί την Ένωση να προωθεί την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με ταυτόχρονη καταπολέμηση των διακρίσεων. Τα παιδιά είναι ευάλωτα, ιδίως υπό συνθήκες φτώχειας, κοινωνικού αποκλεισμού ή αναπηρίας ή σε άλλες ειδικές καταστάσεις που τα θέτουν σε κίνδυνο. Είναι σκόπιμη η ανάληψη δράσης για την προώθηση των δικαιωμάτων του παιδιού και τη συμβολή στην προστασία των παιδιών από κάθε βλάβη και βία, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ή ψυχική τους υγεία.

(9) Τα προσωπικά δεδομένα θα πρέπει να εξακολουθήσουν να προστατεύονται αποτελεσματικά υπό συνθήκες αέναων τεχνολογικών εξελίξεων και παγκοσμιοποίησης. Το νομικό πλαίσιο της Ένωσης σχετικά με την προστασία δεδομένων θα πρέπει να εφαρμόζεται με αποτελεσματικότητα και συνέπεια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, η Ένωση θα πρέπει να μπορεί να στηρίζει τις προσπάθειες των κρατών μελών για την εφαρμογή του εν λόγω νομικού πλαισίου.

(10) Στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Ευρώπη 2020»[7] καθορίζεται μια στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Η στήριξη και η προαγωγή των δικαιωμάτων των ατόμων στην Ένωση, η αντιμετώπιση των διακρίσεων και των ανισοτήτων και η προώθηση της ιθαγένειας συμβάλλουν στην προώθηση των ειδικών στόχων και των εμβληματικών πρωτοβουλιών της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

(11) Η πείρα από την ανάληψη δράσης σε επίπεδο Ένωσης καταδεικνύει ότι η επίτευξη των στόχων αυτών στην πράξη απαιτεί έναν συνδυασμό μέσων, ο οποίος περιλαμβάνει τη νομοθεσία, τις πρωτοβουλίες πολιτικής και τη χρηματοδότηση. Η χρηματοδότηση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο, το οποίο συμπληρώνει τα νομοθετικά μέτρα. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμη η κατάρτιση προγράμματος χρηματοδότησης. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Προϋπολογισμός για την "Ευρώπη 2020"»[8] τονίζεται η ανάγκη για εξορθολογισμό και απλούστευση της χρηματοδότησης της Ένωσης. Η ουσιαστική απλούστευση και η αποτελεσματική διαχείριση της χρηματοδότησης είναι δυνατό να επιτευχθούν μέσω της μείωσης του αριθμού των προγραμμάτων, καθώς και με τον εξορθολογισμό, την απλούστευση και την εναρμόνιση των κανόνων και των διαδικασιών χρηματοδότησης.

(12) Με γνώμονα την ανάγκη απλούστευσης και αποτελεσματικής διαχείρισης της χρηματοδότησης, ο παρών κανονισμός προβλέπει τη θέσπιση του προγράμματος «Δικαιώματα και Ιθαγένεια», το οποίο αποσκοπεί στη συνέχιση και ανάπτυξη των δραστηριοτήτων που κατά το παρελθόν ασκούνταν στο πλαίσιο της εφαρμογής τριών προγραμμάτων, τα οποία είχαν θεσπισθεί με την απόφαση αριθ. 2007/252/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Απριλίου 2007, για τη θέσπιση, για την περίοδο 2007-2013, του ειδικού προγράμματος Θεμελιώδη δικαιώματα και ιθαγένεια εντός του γενικού προγράμματος Θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη[9], με την απόφαση αριθ. 779/2007/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2007, σχετικά με τη θέσπιση, για την περίοδο 2007-2013, ειδικού προγράμματος για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας εις βάρος παιδιών, νέων και γυναικών και την προστασία των θυμάτων και των ομάδων κινδύνου (Πρόγραμμα "Δάφνη ΙΙΙ") στο πλαίσιο του γενικού προγράμματος "Θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη"[10] και με τις ενότητες «Ισότητα των φύλων» και «Καταπολέμηση των διακρίσεων και ποικιλομορφία» της απόφασης αριθ. 1672/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2006, για τη θέσπιση κοινοτικού προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική αλληλεγγύη - PROGRESS[11].

(13) Οι ανακοινώσεις της Επιτροπής «Επανεξέταση του προϋπολογισμού της ΕΕ»[12] και «Προϋπολογισμός για την "Ευρώπη 2020"» υπογραμμίζουν τη σημασία της εστίασης της χρηματοδότησης σε δράσεις με αδιαμφισβήτητη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, δηλαδή σε τομείς όπου η παρέμβαση της Ένωσης είναι ικανή να προσπορίσει πρόσθετη αξία σε σύγκριση με την ανάληψη δράσης μόνο από τα κράτη μέλη. Οι δράσεις που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό είναι σκόπιμο να συμβάλλουν στην ανάπτυξη αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών, στην αύξηση της διασυνοριακής συνεργασίας και της δικτύωσης και στην επίτευξη της ορθής, συνεκτικής και συνεπούς εφαρμογής της νομοθεσίας της Ένωσης. Οι δραστηριότητες χρηματοδότησης θα πρέπει επίσης να συντελούν στην επίτευξη ουσιαστικής και καλύτερης γνώσης του δικαίου και των πολιτικών της Ένωσης από όλους τους ενδιαφερομένους και να παρέχουν μια αξιόπιστη βάση ανάλυσης για τη στήριξη και την ανάπτυξη της νομοθεσίας και των πολιτικών της Ένωσης. Η παρέμβαση της Ένωσης επιτρέπει τη συνεκτική υλοποίηση των σχετικών δράσεων στο σύνολο της Ένωσης και αποφέρει οικονομίες κλίμακας. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση σε σύγκριση με τα κράτη μέλη για να διευθετεί διασυνοριακές καταστάσεις και να παρέχει ένα ευρωπαϊκό όχημα ανταλλαγής γνώσεων.

(14) Με στόχο την τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει κατάλληλους μηχανισμούς για την εκτίμηση της αποδοτικότητάς του. Προς τον σκοπό αυτό, ο παρών κανονισμός είναι σκόπιμο να καθορίζει γενικούς και ειδικούς στόχους. Προκειμένου να μετριέται η επίτευξη των εν λόγω ειδικών στόχων, είναι σκόπιμο να θεσπισθεί μια σειρά δεικτών, οι οποίοι θα πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ καθ’ όλη τη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος.

(15) Ο παρών κανονισμός καθορίζει για το πολυετές πρόγραμμα ένα χρηματοδοτικό κονδύλιο το οποίο πρόκειται να αποτελεί το πρωταρχικό σημείο αναφοράς, κατά την έννοια του σημείου 17 της διοργανικής συμφωνίας της XX μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, για την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή κατά την ετήσια διαδικασία έγκρισης του προϋπολογισμού.

(16) Ο παρών κανονισμός είναι σκόπιμο να εφαρμόζεται σε πλήρη συμμόρφωση με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. XX/XX της XX σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες οι οποίοι διέπουν τον ετήσιο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να κάνει χρήση μηχανισμών απλούστευσης οι οποίοι έχουν καθιερωθεί με τον προαναφερθέντα κανονισμό. Πέραν αυτού, τα κριτήρια που ισχύουν για τον προσδιορισμό των δράσεων που πρέπει να υποστηριχθούν θα πρέπει να στοχεύουν στη διοχέτευση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων σε δράσεις οι οποίες παράγουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο σε συνάρτηση με τον επιδιωκόμενο στόχο πολιτικής.

(17) Είναι σκόπιμο να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες σε σχέση με τη θέσπιση ετήσιων προγραμμάτων εργασίας. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή[13]. Λαμβανομένων υπόψη των σχετικών ετήσιων ποσών, οι δημοσιονομικές επιπτώσεις είναι δυνατό να θεωρηθούν περιορισμένης βαρύτητας. Ως εκ τούτου, ενδείκνυται να εφαρμοσθεί η συμβουλευτική διαδικασία.

(18) Προκειμένου να διασφαλισθεί η αποτελεσματική διάθεση κονδυλίων από τον προϋπολογισμό της Ένωσης, θα πρέπει να επιδιωχθούν συνέργειες, συνεκτικότητα και συμπληρωματικότητα μεταξύ χρηματοδοτικών προγραμμάτων τα οποία στηρίζουν τομείς πολιτικής που συνδέονται στενά μεταξύ τους, ιδίως δε μεταξύ του παρόντος προγράμματος και του προγράμματος «Δικαιοσύνη», το οποίο έχει θεσπισθεί με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. XX/XX της XX[14], του προγράμματος «Η Ευρώπη για τους Πολίτες», το οποίο έχει θεσπισθεί με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. XX/XX της XX[15], και των προγραμμάτων που έχουν θεσπισθεί στους εξής τομείς: εσωτερικών υποθέσεων, απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων, υγείας και προστασίας του καταναλωτή, εκπαίδευσης, κατάρτισης, νεολαίας και αθλητισμού, κοινωνίας της πληροφορίας, διεύρυνσης, με έμφαση στο Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας[16] και στα κονδύλια τα οποία παρέχονται κατ’ εφαρμογή του «Κοινού στρατηγικού πλαισίου» («κονδύλια CSF»).

(19) Τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης θα πρέπει να προστατευθούν μέσω αναλογικών μέτρων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης, της ανίχνευσης και της διερεύνησης των παρατυπιών, της ανάκτησης των απολεσθέντων, των αχρεωστήτως καταβληθέντων ή των μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων χρημάτων και, εφόσον χρειάζεται, με την επιβολή κυρώσεων. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθεί να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις σε οικονομικούς παράγοντες, σύμφωνα με τις διαδικασίες που καθορίζονται στον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96[17], με στόχο τη διαπίστωση τυχόν απάτης, διαφθοράς ή οποιασδήποτε άλλης παράνομης ενέργειας εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης σε σχέση με χρηματοδότηση που παρέχεται από την Ένωση κατ’ εφαρμογή του Προγράμματος.

(20) Εφόσον ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η συμβολή στη δημιουργία ενός χώρου στον οποίον προάγονται και προστατεύονται τα δικαιώματα των ατόμων, όπως αυτά διατυπώνονται στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη αλλά μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης, η Ένωση δύναται να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως αυτή καθορίζεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του προαναφερθέντος στόχου.

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1 Θέσπιση και διάρκεια του προγράμματος

1.           Με τον παρόντα κανονισμό θεσπίζεται το πρόγραμμα «Δικαιώματα και Ιθαγένεια» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφεξής καλούμενο «πρόγραμμα».

2.           Το πρόγραμμα καλύπτει την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.

Άρθρο 2 Ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία

Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί δράσεις οι οποίες εμπεριέχουν ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία. Προς τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή, αφενός, διασφαλίζει ότι οι δράσεις οι οποίες επιλέγονται προς χρηματοδότηση αποσκοπούν στην επίτευξη αποτελεσμάτων με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και, αφετέρου, ελέγχει κατά πόσον τα τελικά αποτελέσματα των χρηματοδοτούμενων από το πρόγραμμα δράσεων παρήγαγαν πράγματι ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία.

Άρθρο 3 Γενικοί στόχοι

Γενικός στόχος του προγράμματος είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός χώρου στον οποίον προάγονται και προστατεύονται τα δικαιώματα των ατόμων, όπως αυτά διατυπώνονται στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 4 Ειδικοί στόχοι

1.           Προκειμένου να επιτευχθεί ο γενικός στόχος ο οποίος καθορίζεται στο άρθρο 3, το πρόγραμμα κατατείνει στην επίτευξη των ακόλουθων ειδικών στόχων:

α)      συμβολή στην αύξηση της άσκησης των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ιθαγένεια της Ένωσης·

β)      προώθηση της αποτελεσματικής υλοποίησης των αρχών της απαγόρευσης των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής, εθνοτικής καταγωγής, θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, περιλαμβανομένης της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων·

γ)      συμβολή στη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των προσωπικών δεδομένων·

δ)      ενίσχυση του σεβασμού των δικαιωμάτων του παιδιού·

ε)      παροχή σε καταναλωτές και επιχειρήσεις της δυνατότητας να συναλλάσσονται και να προβαίνουν σε αγορές με εμπιστοσύνη εντός της εσωτερικής αγοράς, μέσω της εκτέλεσης των δικαιωμάτων που απορρέουν από τη νομοθεσία της Ένωσης περί προστασίας του καταναλωτή και της υποστήριξης της ελευθερίας του επιχειρείν στην εσωτερική αγορά με την πραγματοποίηση διασυνοριακών συναλλαγών.

2.           Οι δείκτες βάσει των οποίων εκτιμάται η επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην παράγραφο 1 συνίστανται, μεταξύ άλλων, στην αντίληψη των Ευρωπαίων όσον αφορά την τήρηση, άσκηση και εφαρμογή των δικαιωμάτων αυτών και στον αριθμό των σχετικών καταγγελιών.

Άρθρο 5 Δράσεις

1.           Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που καθορίζονται στα άρθρα 3 και 4, οι δράσεις του προγράμματος εστιάζονται στους ακόλουθους τομείς δράσης:

α)      ενίσχυση της ενημέρωσης των πολιτών και της γνώσης της νομοθεσίας και των πολιτικών της Ένωσης·

β)      στήριξη της εφαρμογής της νομοθεσίας και των πολιτικών της Ένωσης στα κράτη μέλη·

γ)      προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας και συγκρότηση αμοιβαίας γνώσης και αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των σχετικών ενδιαφερομένων·

δ)      βελτίωση της γνώσης και της κατανόησης δυνητικών ζητημάτων που επηρεάζουν την άσκηση των δικαιωμάτων και αρχών που κατοχυρώνονται από τη Συνθήκη, από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και από το παράγωγο δίκαιο της Ένωσης, με στόχο τη διασφάλιση τεκμηριωμένης κατάστρωσης πολιτικής και θέσπισης νομοθεσίας.

2.           Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί, ενδεικτικά, τους ακόλουθους τύπους δράσεων:

α)      εργασίες ανάλυσης, π.χ. συλλογή δεδομένων και στατιστικών· ανάπτυξη κοινών μεθοδολογιών και, εφόσον απαιτείται, δεικτών ή σημείων αναφοράς για συγκριτική αξιολόγηση· μελέτες, έρευνες και αναλύσεις· αξιολογήσεις και εκτιμήσεις αντικτύπου· κατάρτιση και δημοσίευση οδηγών, εκθέσεων και εκπαιδευτικού υλικού· παρακολούθηση και αξιολόγηση της μεταφοράς και της εφαρμογής της νομοθεσίας της Ένωσης, καθώς και της υλοποίησης των πολιτικών της Ένωσης· εργαστήρια, σεμινάρια, συναντήσεις εμπειρογνωμόνων, συνέδρια·

β)      δραστηριότητες κατάρτισης, π.χ. ανταλλαγές προσωπικού, εργαστήρια, σεμινάρια, εκδηλώσεις για την εκπαίδευση εκπαιδευτών, ανάπτυξη επιγραμμικών ή άλλου τύπου ενοτήτων κατάρτισης·

γ)       αλληλομάθηση, συνεργασία, δραστηριότητες ευαισθητοποίησης και διάδοσης, π.χ. εντοπισμός και ανταλλαγή ορθών πρακτικών, καινοτόμων μεθόδων και εμπειριών, διοργάνωση αξιολογήσεων από ομολόγους και δράσεων αλληλομάθησης· οργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων· διοργάνωση εκστρατειών ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης, εκστρατειών στα μέσα ενημέρωσης και εκδηλώσεων, περιλαμβανομένης της επικοινωνίας εταιρικού τύπου σχετικά με τις πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης· συλλογή και δημοσίευση υλικού για τη διάδοση πληροφοριών καθώς και αποτελεσμάτων του προγράμματος· ανάπτυξη, λειτουργία και συντήρηση συστημάτων και εργαλείων που στηρίζονται στη χρήση τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας·

δ)      παροχή στήριξης σε βασικούς παράγοντες, π.χ. στα κράτη μέλη, κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών της Ένωσης· υποστήριξη των κύριων δικτύων που λειτουργούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και των οποίων οι δραστηριότητες συνδέονται με την υλοποίηση των στόχων του προγράμματος· δικτύωση σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ εξειδικευμένων φορέων και οργανισμών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών· χρηματοδότηση δικτύων εμπειρογνωμόνων· χρηματοδότηση παρατηρητηρίων που λειτουργούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Άρθρο 6 Συμμετοχή

1.           Πρόσβαση στο πρόγραμμα έχουν όλοι οι δημόσιοι και/ή ιδιωτικοί φορείς και οντότητες που λειτουργούν νομίμως:

α)      στα κράτη μέλη·

β)      σε χώρες της ΕΖΕΣ οι οποίες είναι μέρη της συμφωνίας ΕΟΧ, σύμφωνα με τους όρους της ίδιας αυτής συμφωνίας·

γ)      σε χώρες υπό προσχώρηση, υποψήφιες χώρες και δυνητικά υποψήφιες χώρες, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τους γενικούς όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στις συμφωνίες-πλαίσια που έχουν συναφθεί με τις συγκεκριμένες χώρες σχετικά με τη συμμετοχή τους σε προγράμματα της Ένωσης.

2.           Οι δημόσιοι και/ή ιδιωτικοί φορείς και οντότητες που λειτουργούν νομίμως σε άλλες τρίτες χώρες, ιδίως σε χώρες στις οποίες εφαρμόζεται η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, είναι δυνατό να μετάσχουν σε δράσεις του προγράμματος, υπό την προϋπόθεση ότι η συμμετοχή αυτή εξυπηρετεί τον σκοπό των εν λόγω δράσεων.

3.           Κατ’ εφαρμογή του προγράμματος, η Επιτροπή δύναται να συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς οι οποίοι δραστηριοποιούνται στους τομείς που υπάγονται στο πρόγραμμα, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. Οι εν λόγω διεθνείς οργανισμοί μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα.

Άρθρο 7 Προϋπολογισμός

1.           Το δημοσιονομικό κονδύλιο για την υλοποίηση του προγράμματος ανέρχεται σε 439 εκατ. ευρώ.

2.           Η προβλεπόμενη χρηματοδότηση του προγράμματος μπορεί επίσης να καλύπτει δαπάνες που αφορούν τις δράσεις προετοιμασίας, παρακολούθησης, ελέγχου, λογιστικού ελέγχου και αξιολόγησης, οι οποίες είναι αναγκαίες για τη διαχείριση του προγράμματος και την επίτευξη των στόχων του· καλύπτονται, ιδίως, οι δαπάνες για μελέτες, συνεδριάσεις εμπειρογνωμόνων, δράσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας, περιλαμβανομένης της επικοινωνίας εταιρικού τύπου σχετικά με τις πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο μέτρο που σχετίζονται με τους γενικούς στόχους του παρόντος κανονισμού, δαπάνες για δίκτυα τεχνολογίας πληροφοριών που επικεντρώνονται στην επεξεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών καθώς και κάθε άλλη δαπάνη για τεχνική και διοικητική βοήθεια την οποία πραγματοποιεί η Επιτροπή για τη διαχείριση του προγράμματος

3.           Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή εγκρίνει τις διαθέσιμες πιστώσεις για κάθε έτος, εντός των ορίων που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. XX/XX του Συμβουλίου, της XX, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020.

Άρθρο 8 Εκτελεστικά μέτρα

1.           Η Επιτροπή υλοποιεί τη χρηματοδοτική στήριξη της Ένωσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. XX/XX, της XX, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες οι οποίοι διέπουν τον ετήσιο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.           Με στόχο την υλοποίηση του προγράμματος, η Επιτροπή θεσπίζει ετήσια προγράμματα εργασίας υπό τη μορφή εκτελεστικών πράξεων. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία συμβουλευτικής επιτροπής που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 2.

3.           Τα ετήσια προγράμματα εργασίας καθορίζουν τα μέτρα που απαιτούνται για την εφαρμογή τους, τις προτεραιότητες για τις προσκλήσεις προς υποβολή προτάσεων και όλα τα υπόλοιπα στοιχεία τα οποία προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. XX/XX, της XX, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες οι οποίοι διέπουν τον ετήσιο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 9 Διαδικασία επιτροπής

1.           Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Η τελευταία είναι επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.           Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Άρθρο 10 Συμπληρωματικότητα

1.           Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, μεριμνά για τη συνολική συνεκτικότητα, συμπληρωματικότητα και συνέργειες με άλλα μέσα της Ένωσης, στα οποία περιλαμβάνονται, επί παραδείγματι, το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη», το πρόγραμμα «Η Ευρώπη για τους Πολίτες» και τα προγράμματα που έχουν θεσπισθεί στους εξής τομείς: εσωτερικών υποθέσεων, απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων, υγείας και προστασίας του καταναλωτή, εκπαίδευσης, κατάρτισης, νεολαίας και αθλητισμού, κοινωνίας της πληροφορίας, διεύρυνσης, με έμφαση στο Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας και στα κονδύλια τα οποία παρέχονται κατ’ εφαρμογή του «Κοινού στρατηγικού πλαισίου» («κονδύλια CSF»).

2.           Για το πρόγραμμα είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν πόροι οι οποίοι προορίζονται για άλλα μέσα της Ένωσης, όπως, ιδίως το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη», με στόχο την υλοποίηση δράσεων οι οποίες εξυπηρετούν τους στόχους αμφοτέρων των προγραμμάτων. Μια δράση για την οποία έχει εγκριθεί χρηματοδότηση βάσει του προγράμματος μπορεί επίσης να λάβει έγκριση χρηματοδότησης και βάσει του προγράμματος «Δικαιοσύνη», υπό την προϋπόθεση ότι η χρηματοδότηση δεν προορίζεται να καλύψει το ίδιο είδος δαπάνης.

Άρθρο 11 Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης

1.           Κατά την υλοποίηση δράσεων που χρηματοδοτούνται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, με την εφαρμογή προληπτικών μέτρων κατά της απάτης, της διαφθοράς και κάθε άλλης παράνομης δραστηριότητας, με τη διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων και με την ανάκτηση, σε περίπτωση που διαπιστωθούν παρατυπίες, των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, καθώς επίσης, οσάκις κρίνεται σκόπιμο, με την επιβολή αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων.

2.           Η Επιτροπή ή οι αντιπρόσωποί της και το Ελεγκτικό Συνέδριο έχουν την εξουσία να ελέγχουν, βάσει δικαιολογητικών καθώς και επιτόπιων ελέγχων, όλους τους δικαιούχους επιχορηγήσεων, τους εργολάβους και τους υπεργολάβους που έχουν λάβει πόρους της Ένωσης κατ’ εφαρμογή του Προγράμματος.

              Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) δύναται να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις στους οικονομικούς παράγοντες που έχουν σχέση, άμεσα ή έμμεσα, με τη χρηματοδότηση αυτή, σύμφωνα με τις διαδικασίες που καθορίζονται στον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96, με στόχο τη διαπίστωση τυχόν απάτης, δωροδοκίας ή οποιασδήποτε άλλης παράνομης ενέργειας εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης σε σχέση με συμφωνία ή απόφαση επιχορήγησης ή με σύμβαση που αφορά χρηματοδότηση από μέρους της Ένωσης.

              Με την επιφύλαξη του πρώτου και του δεύτερου εδαφίου, στις συμφωνίες συνεργασίας με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, στις συμφωνίες και αποφάσεις επιχορήγησης και στις συμβάσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή, το Ελεγκτικό Συνέδριο και η OLAF εξουσιοδοτούνται ρητώς να διενεργούν τέτοιους διαχειριστικούς ελέγχους, επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις.

Άρθρο 12 Παρακολούθηση και αξιολόγηση

1.           Η Επιτροπή παρακολουθεί σε τακτική βάση την εφαρμογή του προγράμματος προκειμένου να ελέγχει την υλοποίηση δράσεων βάσει του προγράμματος στους τομείς δράσης οι οποίοι αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 και την επίτευξη των ειδικών στόχων οι οποίοι αναφέρονται στο άρθρο 4. Η παρακολούθηση παρέχει επίσης ένα μέσο εκτίμησης του τρόπου διευθέτησης των ζητημάτων της ισότητας των φύλων και της απαγόρευσης των διακρίσεων στο πλαίσιο ανάπτυξης του συνόλου των δράσεων κατ’ εφαρμογή του προγράμματος. Στις περιπτώσεις που κρίνεται σκόπιμο, οι σχετικοί δείκτες θα πρέπει να παρουσιάζονται αναλυτικά κατά φύλο, ηλικία και αναπηρία.

2.           Η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο:

α)      ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης, το αργότερο έως τα μέσα του 2018·

β)      εκ των υστέρων έκθεση αξιολόγησης.

3.           Η ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης εξετάζει την επίτευξη των στόχων του προγράμματος, την αποδοτικότητα της χρήσης των σχετικών πόρων και την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία του προγράμματος, προκειμένου να αποφασισθεί κατά πόσον επιβάλλεται ανανέωση, τροποποίηση ή αναστολή, μετά το 2020, της χρηματοδότησης σε τομείς οι οποίοι υπάγονται στο πρόγραμμα. Στο πλαίσιο της αξιολόγησης αυτής εξετάζονται επίσης οι δυνατότητες απλούστευσης του προγράμματος, η εσωτερική και η εξωτερική του συνεκτικότητα και το κατά πόσον εξακολουθούν να είναι χρήσιμοι όλοι οι σχετικοί στόχοι και οι δράσεις. Προς τον σκοπό αυτό, λαμβάνονται υπόψη τα πορίσματα των εκ των υστέρων αξιολογήσεων των προγραμμάτων που αναφέρονται στο άρθρο 13.

4.           Η εκ των υστέρων έκθεση αξιολόγησης εξετάζει τον πιο μακροπρόθεσμο αντίκτυπο και τη βιωσιμότητα των συνεπειών του προγράμματος, η οποία θα χρησιμεύσει για τη λήψη απόφασης σχετικά με ένα επακόλουθο πρόγραμμα.

Άρθρο 13 Μεταβατικά μέτρα

Δράσεις οι οποίες άρχισαν να υλοποιούνται προ της 1ης Ιανουαρίου 2014 βάσει της απόφασης 2007/252/ΕΚ, της απόφασης 779/2007/ΕΚ ή της ενότητας 4 «Καταπολέμηση των διακρίσεων» και της ενότητας 5 «Ισότητα των φύλων» της απόφασης 1672/2006/ΕΚ εξακολουθούν να διέπονται από τις διατάξεις των προαναφερθεισών αποφάσεων, μέχρι την ολοκλήρωσή τους. Σε σχέση με τις εν λόγω δράσεις, κάθε αναφορά στις επιτροπές οι οποίες προβλέπονται στο άρθρο 10 της απόφασης 2007/252/ΕΚ, στο άρθρο 10 της απόφασης 779/2007/ΕΚ και στο άρθρο 13 της απόφασης 1672/2006/ΕΚ νοείται ως αναφορά στην επιτροπή που προβλέπεται στο άρθρο 9 του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 14 Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την 20ή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο                     Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος                                                   Ο Πρόεδρος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

              1.1.    Ονομασία της πρότασης/πρωτοβουλίας

              1.2.    Σχετικός(-οί) τομέας(-είς) πολιτικής στη δομή ΔΒΔ/ΠΒΔ

              1.3.    Χαρακτήρας της πρότασης/πρωτοβουλίας

              1.4.    Στόχος(-οι)

              1.5.    Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

              1.6.    Διάρκεια και δημοσιονομικός αντίκτυπος

              1.7.    Προβλεπόμενη(-ες) τρόπος(-οι) διαχείρισης

2.           MEΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

              2.1.    Διατάξεις για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων

              2.2.    Σύστημα διαχείρισης και ελέγχου

              2.3.    Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπιών

3.           ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

              3.1.    Τομέας(-είς) του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμή(-ές) των δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

              3.2.    Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις δαπάνες

              3.2.1. Συνοπτική παρουσίαση του εκτιμώμενου αντικτύπου στις δαπάνες

              3.2.2. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις επιχειρησιακές πιστώσεις

              3.2.3. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα

              3.2.4. Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

              3.2.5. Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

              3.3.    Εκτιμώμενος αντίκτυπος στα έσοδα

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 1.1. Ονομασία της πρότασης/πρωτοβουλίας

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση, για την περίοδο 2014-2020, του προγράμματος «Δικαιώματα και Ιθαγένεια»

1.2. Σχετικός(-οί) τομέας(-είς) πολιτικής στη δομή ΔΒΔ/ΠΒΔ[18]

Τίτλος 33 - Δικαιοσύνη

1.3. Χαρακτήρας της πρότασης/πρωτοβουλίας

þ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά νέα δράση

¨ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά νέα δράση μετά από πιλοτικό έργο/προπαρασκευαστική δράση[19]

¨ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά την παράταση υφιστάμενης δράσης

¨ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά δράση ανακατευθυνόμενη προς νέα δράση

1.4. Στόχοι 1.4.1. Πολυετής(-είς) στρατηγικός(-οί) στόχος(-οι) της Επιτροπής που αφορά η πρόταση/πρωτοβουλία

Στόχος του προγράμματος είναι η συμβολή στη συγκρότηση ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, με την προώθηση και την υποστήριξη της αποτελεσματικής υλοποίησης μιας Ευρώπης των δικαιωμάτων, κατά τα προβλεπόμενα στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το εγχείρημα αυτό περιλαμβάνει, ειδικότερα, τα δικαιώματα που απορρέουν από την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, τις αρχές της απαγόρευσης των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής, εθνοτικής καταγωγής, θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, περιλαμβανομένης της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων και της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων, το δικαίωμα στην προστασία προσωπικών δεδομένων, τα δικαιώματα του παιδιού, τα δικαιώματα του καταναλωτή και την ελευθερία του επιχειρείν στην εσωτερική αγορά, μέσω της διευκόλυνσης των διασυνοριακών συναλλαγών.

1.4.2. Ειδικός(-οί) στόχος(-οι) και δραστηριότητα(-ες) ΔΒΔ/ΠΒΔ

Ειδικοί στόχοι

Προκειμένου να επιτευχθεί ο ανωτέρω γενικός στόχος, το πρόγραμμα κατατείνει στην επίτευξη των ακόλουθων ειδικών στόχων:

α) συμβολή στην αύξηση της άσκησης των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ιθαγένεια της Ένωσης·

β) προώθηση της αποτελεσματικής υλοποίησης των αρχών της απαγόρευσης των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής, εθνοτικής καταγωγής, θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, περιλαμβανομένης της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων·

γ) συμβολή στη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των προσωπικών δεδομένων·

δ) ενίσχυση του σεβασμού των δικαιωμάτων του παιδιού·

ε) παροχή σε καταναλωτές και επιχειρήσεις της δυνατότητας να συναλλάσσονται και να προβαίνουν σε αγορές με εμπιστοσύνη εντός της εσωτερικής αγοράς, μέσω της εκτέλεσης των δικαιωμάτων που απορρέουν από τη νομοθεσία της Ένωσης περί προστασίας του καταναλωτή και της υποστήριξης της ελευθερίας του επιχειρείν στην εσωτερική αγορά με την πραγματοποίηση διασυνοριακών συναλλαγών.

Σχετική δραστηριότητα ΔΒΔ/ΠΒΔ

ΠΒΔ 33 02 και 33 06.

1.4.3. Αναμενόμενο(-α) αποτέλεσμα(-τα) και αντίκτυπος

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους στοχοθετημένους(-ες) δικαιούχους/ομάδες.

Η πρόταση θα συντελέσει στην επιβολή του ενωσιακού κεκτημένου, επιτρέποντας σε πολίτες και επιχειρήσεις στην Ένωση να αντλήσουν όλα τα οφέλη της ισχύουσας νομοθεσίας. Πολίτες και επιχειρήσεις θα γνωρίζουν καλύτερα τα δικαιώματά τους, ενώ τα κράτη μέλη και οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν στη διάθεσή τους καλύτερους μηχανισμούς για να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με βέλτιστες πρακτικές και για να συνεργάζονται μεταξύ τους. Οι συνέπειες της πρότασης για τους δικαιούχους/τις ομάδες στόχους περιγράφονται αναλυτικότερα στο τμήμα 4.1.2 της εκτίμησης του αντικτύπου.

Πέραν αυτού, οι προτεινόμενες μεταβολές στα προγράμματα χρηματοδότησης θα έχουν αδιαμφισβήτητες ευεργετικές συνέπειες για τις διαδικασίες που διέπουν τη διαχείριση της χρηματοδοτικής στήριξης. Ως πρώτο βήμα, θα υιοθετηθεί ολοκληρωμένη προσέγγιση για το σύνολο των προγραμμάτων όσον αφορά τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων, τα αναγκαία δικαιολογητικά και τα συστήματα πληροφορικής που πρέπει να χρησιμοποιούνται. Το μέτρο αυτό από μόνο του θα οδηγήσει σε χειροπιαστή εξοικονόμηση χρόνου, καθώς πολλοί ενδιαφερόμενοι οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε τομείς που καλύπτονται από περισσότερα προγράμματα της τρέχουσας γενιάς δεν θα είναι πλέον υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται με ανόμοιες απαιτήσεις και θα μπορούν να εστιάζουν περισσότερο στην κατάρτιση ικανοποιητικών προτάσεων από την άποψη του περιεχομένου και της ποιοτικής στάθμης.

Εξάλλου, η καθιέρωση εναρμονισμένης και εξορθολογισμένης ενιαίας διαδικασίας για την επιλογή των έργων θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση του χρόνου που απαιτείται από την υποβολή των αιτήσεων έως την παραλαβή των αποτελεσμάτων και, κατ’ επέκταση, σε συντόμευση της περιόδου αβεβαιότητας για την υποψήφια οντότητα. Ένα πρόσθετο πλεονέκτημα που θα προκύψει με τον τρόπο αυτό είναι ότι η υλοποίηση των έργων θα ξεκινά πολύ πιο σύντομα από την αρχική τους σύλληψη, με αποτέλεσμα να ανταποκρίνονται τα έργα πολύ πιο αποτελεσματικά στις συγκεκριμένες ανάγκες που επιδιώκουν να καλύψουν με γνώμονα τις προτεραιότητες της πολιτικής της ΕΕ.

1.4.4. Δείκτες αποτελεσμάτων και αντικτύπου

Προσδιορίζονται οι δείκτες για την παρακολούθηση της υλοποίησης της πρότασης/πρωτοβουλίας.

Οι δείκτες βάσει των οποίων εκτιμάται η επίτευξη των προαναφερόμενων ειδικών στόχων συνίστανται, μεταξύ άλλων, στην αντίληψη των Ευρωπαίων όσον αφορά την τήρηση, άσκηση και εφαρμογή των δικαιωμάτων αυτών και στον αριθμό των σχετικών καταγγελιών.

Η ΓΔ Δικαιοσύνης δεν διαθέτει επαρκή στοιχεία σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση για να καθορίσει πρόσφορους μακροπρόθεσμους ή μεσοπρόθεσμους στόχους, αλλά πριν από την έναρξη της εφαρμογής του προγράμματος, η ΓΔ Δικαιοσύνης θα προσπαθήσει να συλλέξει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση, ούτως ώστε να καταστεί δυνατός ο καθορισμός οροσήμων και στόχων.

1.5. Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 1.5.1. Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών

Καίτοι η νομοθεσία αποτελεί πρωταρχικής σημασίας εργαλείο για την πραγμάτωση των στόχων της Ένωσης στον τομέα των δικαιωμάτων και της ιθαγένειας, είναι αναγκαία η συμπλήρωσή της με άλλα μέσα. Στο πλαίσιο αυτό, η χρηματοδότηση έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Ειδικότερα, η χρηματοδότηση θα πρέπει να ενισχύει την αποτελεσματικότητα της νομοθεσίας και των δικαιωμάτων τα οποία προβλέπονται απευθείας στη Συνθήκη, με την αύξηση των γνώσεων, της ευαισθητοποίησης και της ικανότητας των πολιτών, των επαγγελματιών και των ενδιαφερομένων, μέσω της υποστήριξης των εξής:

-            Αύξηση της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης των πολιτών, μεταξύ άλλων με τη στήριξη εθνικών και ευρωπαϊκών εκστρατειών για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα δικαιώματά τους, όπως αυτά κατοχυρώνονται από το δίκαιο της ΕΕ, και σχετικά με τους τρόπους άσκησής τους στην πράξη.

-         Κατάρτιση και ανάπτυξη ικανοτήτων για ασκούντες νομικά επαγγέλματα (π.χ. δικαστές και εισαγγελείς) και άλλους επαγγελματίες, προκειμένου να εφοδιασθούν με τα μέσα που θα τους επιτρέπουν να εφαρμόζουν έμπρακτα τα δικαιώματα και τις πολιτικές της ΕΕ.

Η χρηματοδότηση διαδραματίζει επίσης κεντρικό ρόλο σε σχέση με την προώθηση της συνεργασίας σε διεθνικό επίπεδο και την ανάπτυξη αμοιβαίας εμπιστοσύνης, με τους ακόλουθους τρόπους:

-         Ενίσχυση δικτύων, δηλαδή φορέων των οποίων η λειτουργία καλύπτει το σύνολο της ΕΕ, για την υποβοήθηση της κατάρτισης μελλοντικών πρωτοβουλιών στον συγκεκριμένο τομέα, καθώς επίσης για την προώθηση της συνεκτικής εφαρμογής τους σε ολόκληρη την Ευρώπη.

-         Διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου, π.χ. για τη συγκρότηση συστημάτων συναγερμού για ανηλίκους που αγνοούνται και για τον συντονισμό της επιχειρησιακής και διασυνοριακής συνεργασίας με σκοπό την καταπολέμηση των ναρκωτικών.

Επιπλέον, η χρηματοδότηση θα πρέπει να στηρίζει τα εξής:

-        Έρευνες, αναλύσεις και άλλες υποστηρικτικές εργασίες, ούτως να παρέχονται στον νομοθέτη σαφή και αναλυτικά πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τα προβλήματα και την πραγματική κατάσταση. Τα αποτελέσματα των εργασιών αυτών αξιοποιούνται για την ανάπτυξη και την εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ και διασφαλίζουν ότι αυτές είναι τεκμηριωμένες, καλά στοχοθετημένες και καταλλήλως διαρθρωμένες.

1.5.2. Προστιθέμενη αξία της παρέμβασης της ΕΕ

Η χρηματοδότηση την οποία προβλέπει το πρόγραμμα «Δικαιώματα και Ιθαγένεια» εστιάζεται σε δραστηριότητες ως προς τις οποίες η παρέμβαση της ΕΕ είναι ικανή να προσπορίσει πρόσθετη αξία σε σύγκριση με την ανάληψη δράσης μόνο από τα κράτη μέλη. Οι δραστηριότητες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό συμβάλλουν στην αποτελεσματική εφαρμογή του ενωσιακού κεκτημένου με την ανάπτυξη της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών, την αύξηση της διασυνοριακής συνεργασίας και της δικτύωσης και την επίτευξη της ορθής, συνεκτικής και συνεπούς εφαρμογής της νομοθεσίας της Ένωσης σε ολόκληρη την Ένωση. Μόνον η ανάληψη δράσης σε επίπεδο Ένωσης μπορεί να οδηγήσει σε συντονισμένες δραστηριότητες ικανές να συμπεριλάβουν το σύνολο των κρατών μελών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση σε σύγκριση με τα κράτη μέλη για να διευθετεί διασυνοριακές καταστάσεις και να παρέχει ένα ευρωπαϊκό όχημα ανταλλαγής γνώσεων. Χωρίς τη στήριξη της Ένωσης, οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν την τάση να διευθετούν παρεμφερή προβλήματα κατά τρόπο κατακερματισμένο και ασύνδετο. Η μεταξύ τους συνεργασία και δικτύωση θα επιτρέψουν τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών, ιδίως δε καινοτόμων και ολοκληρωμένων προσεγγίσεων σε διάφορα κράτη μέλη. Οι μετέχοντες στις σχετικές δραστηριότητες θα λειτουργήσουν ακολούθως ως πολλαπλασιαστές στο πλαίσιο των αντίστοιχων επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων και θα διαδώσουν ευρύτερα τις βέλτιστες πρακτικές στο κράτος μέλος τους.

Θα υποστηριχθεί μια αξιόπιστη βάση ανάλυσης για την προώθηση και την ανάπτυξη πολιτικών. Η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιτρέπει τη συνεκτική άσκηση των σχετικών δραστηριοτήτων στο σύνολο της Ένωσης και αποφέρει οικονομίες κλίμακας. Η παροχή χρηματοδότησης σε εθνικό επίπεδο δεν θα απέφερε τα ίδια αποτελέσματα, αλλά θα οδηγούσε απλώς σε μια κατακερματισμένη και περιορισμένη προσέγγιση, η οποία δεν θα ανταποκρινόταν στις ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της.

1.5.3. Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

Οι ενδιάμεσες αξιολογήσεις που έχουν διενεργηθεί με αντικείμενο τα τρέχοντα προγράμματα στον τομέα των δικαιωμάτων και της ιθαγένειας έχουν επιβεβαιώσει τη συνολική αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων, συγχρόνως όμως έχουν αναδείξει μια σειρά προβλημάτων, στα οποία συγκαταλέγεται η υπερβολική διασπορά των κονδυλίων μεταξύ πολλών σχεδίων μικρής κλίμακας με περιορισμένο αντίκτυπο. Παρά το γεγονός ότι παρέχεται χρηματοδότηση για πλήθος σχεδίων, δεν υπάρχει ισορροπημένη γεωγραφική κατανομή μεταξύ των φορέων που λαμβάνουν χρηματοδότηση. Οι ενδιάμεσες αξιολογήσεις συμφωνούν ως προς το ότι πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για τη βελτίωση της διάδοσης και εκμετάλλευσης των αποτελεσμάτων και των εκροών των χρηματοδοτούμενων δραστηριοτήτων. Η βελτίωση της διάδοσης είναι αλληλένδετη με τη βελτίωση της αξιολόγησης και της παρακολούθησης. Οι ενδιάμεσες αξιολογήσεις και η δημόσια διαβούλευση έφεραν στην επιφάνεια, από την άποψη της αποτελεσματικότητας, τις περίπλοκες και γραφειοκρατικές διαδικασίες με τις οποίες είναι αντιμέτωποι οι αιτούντες. Από τη σκοπιά της διοίκησης, η μεγάλη αύξηση του αριθμού των διαδικασιών για τα διάφορα προγράμματα επιβάλλει μεγάλο διοικητικό φόρτο στην Επιτροπή. Η μεγάλη αύξηση του αριθμού των διαδικασιών και ο μεγάλος διοικητικός φόρτος καθιστούν πιο χρονοβόρες τις σχετικές διαδικασίες. Η συνένωση των προγραμμάτων θα έδιδε λύση στο πρόβλημα αυτό και θα δημιουργούσε συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων.

1.5.4. Συνέπεια και ενδεχόμενη συνέργεια με άλλα συναφή μέσα

Το πρόγραμμα θα επιδιώξει συνέργειες, συνεκτικότητα και στοιχεία συμπληρωματικότητας με άλλα μέσα της Ένωσης, στα οποία περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη» και τα προγράμματα στους εξής τομείς: εσωτερικών υποθέσεων, απασχόλησης, υγείας και προστασίας του καταναλωτή, εκπαίδευσης, κατάρτισης, νεολαίας και αθλητισμού, επικοινωνίας, κοινωνίας της πληροφορίας, διεύρυνσης, με έμφαση στο Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας και στα κονδύλια τα οποία παρέχονται κατ’ εφαρμογή του «Κοινού στρατηγικού πλαισίου» («κονδύλια CSF»). Θα αποφευχθούν αλληλεπικαλύψεις με δραστηριότητες που αναπτύσσονται κατ’ εφαρμογή των εν λόγω άλλων προγραμμάτων, και είναι δυνατό να προβλεφθεί κοινή χρηματοδότηση του προγράμματος «Δικαιοσύνη» και του προγράμματος «Δικαιώματα και Ιθαγένεια» ενόψει της επίτευξης κοινών στόχων.

1.6. Διάρκεια και δημοσιονομικός αντίκτυπος

þ Πρόταση/πρωτοβουλία περιορισμένης διάρκειας

· þ  Πρόταση/πρωτοβουλία σε ισχύ από 01/01/2014 έως 31/12/2020

· þ  Δημοσιονομική επίπτωση από το 2014 έως το 2020 και εφεξής

¨ Πρόταση/πρωτοβουλία απεριόριστης διάρκειας

· Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ,

· και στη συνέχεια λειτουργία με κανονικό ρυθμό.

1.7. Προβλεπόμενος(-οι) τρόπος(-οι) διαχείρισης[20]

þ Κεντρική άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

þ Κεντρική έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης σε:

· þ  εκτελεστικούς οργανισμούς

· þ  οργανισμούς που δημιουργούνται από τις Κοινότητες[21]

· ¨  εθνικούς δημόσιους οργανισμούς/οργανισμούς με αποστολή δημόσιας υπηρεσίας

· ¨πρόσωπα επιφορτισμένα με την εκτέλεση συγκεκριμένων δράσεων δυνάμει του τίτλου V της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη κατά την έννοια του άρθρου 49 του δημοσιονομικού κανονισμού

¨ Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

¨ Αποκεντρωμένη διαχείριση με τρίτες χώρες

þ Από κοινού διαχείριση με διεθνείς οργανισμούς (όπως διευκρινίζεται κατωτέρω)

Αν αναφέρονται περισσότεροι τρόποι διαχείρισης, παρακαλείστε να τους διευκρινίσετε στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

Στην αιτιολογική έκθεση προβλέπεται η δυνατότητα ανάθεσης σε ήδη υπάρχοντα εκτελεστικό οργανισμό της πλήρους ή μερικής εκτέλεσης του προγράμματος. Στην παρούσα φάση, δεν έχει ληφθεί απόφαση για το θέμα αυτό, ούτε έχει διεξαχθεί σχετική ανάλυση κόστους/ωφέλειας, αλλά θα ήταν σκόπιμο να παραμείνει ανοικτή μια τέτοια επιλογή.

Η από κοινού διαχείριση είναι άλλη μια επιλογή που θα μπορούσε να εξετασθεί μελλοντικώς. Τούτο ισχύει ιδίως για τους διεθνείς οργανισμούς για τους οποίους γίνεται λόγος στο άρθρο 6 παράγραφος 2: Συμβούλιο της Ευρώπη, ΟΗΕ και ΟΟΣΑ.

2. MEΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 2.1. Διατάξεις για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων

Να διευκρινισθούν η συχνότητα και οι όροι.

Η πρόταση περιλαμβάνει υποχρεώσεις παρακολούθησης και αξιολόγησης. Η επίτευξη των ειδικών στόχων θα παρακολουθείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε συνάρτηση με τους δείκτες που καθορίζονται στην πρόταση.

Εξάλλου, ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με την επίτευξη των στόχων του προγράμματος, την αποδοτικότητα της χρήσης των σχετικών πόρων και την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία του προγράμματος θα υποβληθεί από την Επιτροπή το αργότερο έως τα μέσα του 2018. Εκ των υστέρων έκθεση αξιολόγησης σχετικά με τον πιο μακροπρόθεσμο αντίκτυπο και τη βιωσιμότητα των συνεπειών του προγράμματος θα υποβληθεί μετά τη λήξη του προγράμματος.

2.2. Σύστημα διαχείρισης και ελέγχου 2.2.1. Κίνδυνος(-οι) που έχει(-ουν) εντοπιστεί

Έως σήμερα, η ΓΔ Δικαιοσύνης δεν έχει αντιμετωπίσει σοβαρούς κινδύνους σφαλμάτων στο πλαίσιο των προγραμμάτων δαπανών της. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από τη συστηματική απουσία σημαντικών πορισμάτων στις ετήσιες εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς επίσης από την ανυπαρξία υπολειπόμενου ποσοστού σφάλματος άνω του 2% κατά τα τελευταία έτη στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριότητας της ΓΔ Δικαιοσύνης (και της πρώην ΓΔ JLS) (με μοναδική εξαίρεση το πρόγραμμα Daphne το 2009).

Οι βασικοί κίνδυνοι που έχουν καταγραφεί είναι οι εξής:

- Κίνδυνος ανεπαρκούς ποιότητας των επιλεγόμενων σχεδίων και ανεπαρκούς τεχνικής υλοποίησης των σχεδίων, με συνέπεια την άμβλυνση του αντικτύπου των προγραμμάτων· οι αιτίες είναι οι ακατάλληλες διαδικασίες επιλογής, η έλλειψη εμπειρογνωσίας ή η ανεπαρκής παρακολούθηση.

- Κίνδυνος αναποτελεσματικής ή οικονομικά ατελέσφορης χρησιμοποίησης της παρεχόμενης χρηματοδότησης, τόσο σε σχέση με τις επιχορηγήσεις (περιπλοκότητα της επιστροφής των πραγματικών επιλέξιμων δαπανών σε συνδυασμό με τις περιορισμένες δυνατότητες ελέγχου των επιλέξιμων δαπανών βάσει παραστατικών) όσο και σε σχέση με τις δημόσιες συμβάσεις (ενίοτε περιορισμένος αριθμός οικονομικών παραγόντων με τις αναγκαίες εξειδικευμένες γνώσεις, γεγονός που καθιστά ανεπαρκείς τις δυνατότητες σύγκρισης των προσφερόμενων τιμών).

- Κίνδυνος σχετικά με την ικανότητα (ιδίως) των μικρότερων οντοτήτων να ελέγχουν αποτελεσματικά τις δαπάνες και να διασφαλίζουν τη διαφάνεια των εκτελούμενων πράξεων.

- Κίνδυνος φήμης για την Επιτροπή, σε περίπτωση διαπίστωσης περιπτώσεων απάτης ή αξιόποινων δραστηριοτήτων· τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου των τρίτων παρέχουν μόνο μερική διασφάλιση, και τούτο λόγω του αρκετά μεγάλου αριθμού ετερόκλιτων εργοληπτών και δικαιούχων, οι οποίοι συχνά έχουν μάλλον μικρό μέγεθος και διαθέτουν ο καθένας το δικό του σύστημα ελέγχου.

Οι περισσότεροι από τους προαναφερθέντες κινδύνους αναμένεται να περιορισθούν χάρη στον καλύτερη στοχοθέτηση των προτάσεων και τη χρήση απλουστευμένων στοιχείων, τα οποία προβλέπονται στην ανά τριετία αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού.

2.2.2. Προβλεπόμενη-(ες) μέθοδος(-οι) ελέγχου

Περιγραφή του συστήματος εσωτερικού ελέγχου

Το σύστημα ελέγχου το οποίο προβλέπεται να εφαρμοσθεί για το μελλοντικό πρόγραμμα συνίσταται στη διατήρηση του τρέχοντος συστήματος ελέγχου. Απαρτίζεται από πέντε αρμούς: εποπτεία των πράξεων από τη Μονάδα Διαχείρισης Προγράμματος, εκ των προτέρων έλεγχος (δημοσιονομική επαλήθευση) από μέρους της κεντρικής Μονάδας Προϋπολογισμού και Ελέγχου, επιτροπή εσωτερικών προμηθειών (JPC), εκ των υστέρων έλεγχοι των επιχορηγήσεων και διενέργεια διαχειριστικών ελέγχων από μέρους της Ικανότητας Εσωτερικού Ελέγχου και/ή της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου.

Όλες οι πράξεις υπόκεινται σε εκ των προτέρων επαλήθευση από μέρους της Μονάδας Διαχείρισης Προγράμματος και σε δημοσιονομική επαλήθευση από μέρους της Μονάδας Προϋπολογισμού και Ελέγχου (με εξαίρεση της χαμηλού κινδύνου προχρηματοδοτήσεις). Για τις επιχορηγήσεις, οι αιτήσεις επιστροφής δαπανών υποβάλλονται σε ενδελεχή επαλήθευση, και, οσάκις κρίνεται αναγκαίο, ζητείται η προσκόμιση παραστατικών, με βάση εκτίμηση κινδύνου. Όλες οι ανοικτές και οι κλειστές διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και όλες οι διαδικασίες διαπραγμάτευσης άνω των 60.000 ευρώ υποβάλλονται στην επιτροπή εσωτερικών προμηθειών προς έλεγχο πριν από τη λήψη της απόφασης ανάθεσης.

Οι υπηρεσίες εκ των υστέρων ελέγχων εφαρμόζουν «στρατηγική ανίχνευσης» με στόχο την ανίχνευση του μέγιστου αριθμού παρατυπιών και την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Με βάση τη στρατηγική αυτή, διενεργούνται διαχειριστικοί έλεγχοι επί δείγματος σχεδίων, τα οποία επιλέγονται σχεδόν εξ ολοκλήρου με βάση ανάλυση κινδύνου.

Κόστος και οφέλη των ελέγχων

Εκτιμούμε ότι ποσοστό μεταξύ 50% και 70% του συνόλου του προσωπικού που ασχολείται με τη διαχείριση των τρεχόντων χρηματοδοτικών προγραμμάτων ασκεί ελεγκτικά καθήκοντα υπό την ευρεία έννοια (από την επιλογή των δικαιούχων/εργοληπτών έως την εφαρμογή των αποτελεσμάτων ελέγχου). Η εκτίμηση αυτή αντιστοιχεί σε ένα φάσμα από 2,1 εκατ. ευρώ (50% των δαπανών για ανθρώπινους πόρους για το 2014 σύμφωνα με το τμήμα 3.2.3) έως 3,2 εκατ. ευρώ (70% των δαπανών για ανθρώπινους πόρους για το 2020 σύμφωνα με το τμήμα 3.2.3). Εξάλλου, η εξωτερική ανάθεση των εκ των υστέρων ελέγχων συνεπάγεται έξοδα μεταξύ 75.000 και 100.000 ευρώ ετησίως, τα οποία χρηματοδοτούνται από τις πιστώσεις διοικητικής στήριξης. Τα εν λόγω έξοδα αντιπροσωπεύουν ποσοστό μεταξύ 6% και 4% του συνολικού προϋπολογισμού του προγράμματος, το οποίο μειώνεται εντός της επταετούς περιόδου, λόγω του ότι οι ετήσιες πιστώσεις αυξάνονται σημαντικά μεταξύ του 2014 και του 2020, ενώ το κόστος των ελέγχων παραμένει σχετικά σταθερό.

Χάρη στον συνδυασμό εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχων, καθώς και ελέγχων βάσει δικαιολογητικών εγγράφων και επιτόπιων ελέγχων, το ποσοτικά προσδιορίσιμο μέσο υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος κατά τα τελευταία έτη ήταν κάτω του 2%, με μία εξαίρεση για το πρόγραμμα Daphne το 2009, όπου το ποσοστό σφάλματος ανήλθε ελαφρώς πάνω από το 2%. Το ζήτημα αυτό διευθετήθηκε το επόμενο έτος, με την αύξηση των επιτόπιων εκ των υστέρων ελέγχων. Οι συγκεκριμένοι έλεγχοι επέτρεψαν την ανίχνευση και διόρθωση των υπολειπόμενων σφαλμάτων στον συγκεκριμένο πληθυσμό. Επομένως, το σύστημα εσωτερικού ελέγχου και το κόστος του θεωρούνται κατάλληλα στη ΓΔ Δικαιοσύνης για την επίτευξη του στόχου για χαμηλό ποσοστό σφάλματος.

Εντούτοις, στο πλαίσιο αυτό, η ΓΔ Δικαιοσύνης θα εξακολουθήσει να διερευνά τις δυνατότητες βελτίωσης της διαχείρισης και μεγαλύτερης απλούστευσης. Η μείωση του αριθμού των προγραμμάτων θα οδηγήσει σε εναρμονισμένους κανόνες και διαδικασίες, με αποτέλεσμα τη μείωση του κινδύνου σφαλμάτων. Επιπλέον, οι μέθοδοι απλούστευσης οι οποίες προβλέπονται στην ανά τριετία αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού θα χρησιμοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό, καθώς θεωρείται ότι θα συμβάλουν στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους δικαιούχους και ότι, κατ’ επέκταση, επιτρέπουν την ταυτόχρονη μείωση των κινδύνων σφάλματος και του διοικητικού φόρτου για την Επιτροπή.

Συνοπτική παρουσίαση του χαρακτήρα και της έντασης των (τρεχόντων) ελέγχων.

Συνοπτική περιγραφή των ελέγχων || Ποσό εκατ. ευρώ || Αριθμός δικαιούχων/ πράξεων (% επί του συνόλου) || Βάθος *(βαθμολόγηση 1-4) || Κάλυψη (% επί της αξίας)

Εκ των προτέρων έλεγχοι όλων των χρηματοοικονομικών πράξεων || Μ/Δ || 100% || 1-4, με βάση τον κίνδυνο και το είδος πράξης || 100%

Έλεγχοι της επιτροπής δημόσιων συμβάσεων του τομέα της δικαιοσύνης επί των αποφάσεων κατακύρωσης των συμβάσεων || Μ/Δ || 100% των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων αξίας άνω των 125.000 € και διαδικασίες ανάθεσης με διαπραγμάτευση αξίας άνω των 60.000 € || 4 || 100% των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων αξίας άνω των 125.000 € και διαδικασίες ανάθεσης με διαπραγμάτευση αξίας άνω των 60.000 €

Εκ των υστέρων έλεγχοι επί των τελικών πληρωμών των επιχορηγήσεων || Μ/Δ || Τουλάχιστον 10% || 4 || Μεταξύ 5% και 10%

*Βάθος των ελέγχων:

1. Ελάχιστος διοικητικός/αριθμητικός έλεγχος χωρίς παραπομπή σε δικαιολογητικά έγγραφα

2. Έλεγχος σε συνάρτηση με στοιχεία τεκμηρίωσης τα οποία περιλαμβάνουν στοιχείο ανεξάρτητης εποπτείας (π.χ. πιστοποιητικό ελεγκτή ή εξακρίβωση άλλου είδους), αλλά χωρίς παραπομπή σε υποκείμενα έγγραφα.

3. Έλεγχος σε συνάρτηση με εντελώς ανεξάρτητα στοιχεία τεκμηρίωσης (π.χ., βάση δεδομένων η οποία δικαιολογεί ορισμένα στοιχεία της αλυσίδας, αξιολόγηση από τρίτους ή από την Επιτροπή των οροσήμων που έχουν επιτευχθεί, κ.λπ.).

4. Έλεγχος που περιλαμβάνει και βασίζεται σε υποκείμενη τεκμηρίωση η οποία είναι διαθέσιμη κατά τον χρόνο διεξαγωγής της εκάστοτε διαδικασίας, ως προς όλες τις εισροές και εκροές (π.χ. καταστάσεις κατανομής χρόνου, τιμολόγια, υλική εξακρίβωση, κ.λπ.), ήτοι έλεγχος με την ίδια ένταση εξακρίβωσης πράξεων η οποία ισχύει και για τους ελέγχους που διενεργεί το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο στο πλαίσιο της Δήλωσης Αξιοπιστίας.

2.3. Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπιών

Προσδιορίζονται τα υφιστάμενα ή προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας.

Μια πλειάδα μέτρων προβλέπεται ήδη ή πρόκειται να θεσπισθεί σε σχέση με το μελλοντικό πρόγραμμα «Δικαιώματα και Ιθαγένεια», με στόχο την πρόληψη της απάτης και των παρατυπιών. Το άρθρο 11 της πρότασης περιλαμβάνει διάταξη σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατ’ εφαρμογή της στρατηγικής καταπολέμησης της απάτης της Επιτροπής (CAFS), η οποία εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2011, η ΓΔ Δικαιοσύνης καταστρώνει επί του παρόντος στρατηγική κατά της απάτης, η οποία καλύπτει ολόκληρο τον κύκλο δαπανών, σε συνάρτηση με την αναλογικότητα και τη σχέση κόστους-ωφέλειας των μέτρων που πρόκειται να εφαρμοσθούν. Η στρατηγική αυτή βασίζεται σε δύο πυλώνες: πρόληψη, με βάση αποτελεσματικούς ελέγχους, και κατάλληλη απόκριση, σε περίπτωση ανίχνευσης περιπτώσεων απάτης ή παρατυπιών, η οποία έγκειται στην ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και, οσάκις κρίνεται σκόπιμο, με την επιβολή αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων. Η στρατηγική κατά της απάτης περιγράφει το σύστημα εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχων, με βάση ένα σύστημα κόκκινων σημαιών, και προσδιορίζει τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται από τους υπαλλήλους όταν ανιχνεύονται περιπτώσεις απάτης και παρατυπίες. Επίσης παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμίσεις συνεργασίας με την OLAF.

3. ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 3.1. Τομέας(-είς) του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμή(-ές) των δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

· Νέες γραμμές του προϋπολογισμού των οποίων ζητείται η δημιουργία

Κατά σειρά τομέων πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού.

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || Γραμμή προϋπολογισμού || Είδος δαπάνης || Συνεισφορά

Αριθμός [Ονομασία……………………………………..] || ΔΠ/ ΜΔΠ || από χώρες ΕΖΕΣ || από υποψήφιες χώρες || τρίτων χωρών || κατά την έννοια του άρθρου 18 παράγραφος 1 στοιχείο αα) του δημοσιονομικού κανονισμού

[3…] || [33 01 04.YY] [Πρόγραμμα «Δικαιώματα και Ιθαγένεια»] || [ΜΔΠ…] || ΝΑΙ || ΝΑΙ || ΟΧΙ || ΟΧΙ

[3…] || [33 YY YY YY] [Πρόγραμμα «Δικαιώματα και Ιθαγένεια»] || [ΔΠ…] || ΝΑΙ || ΝΑΙ || ΟΧΙ || ΟΧΙ

|| || || || || ||

3.2. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις δαπάνες 3.2.1. Συνοπτική παρουσίαση του εκτιμώμενου αντικτύπου στις δαπάνες

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου: || Αριθμός || [Τομέας 3 – Ασφάλεια και ιθαγένεια]

ΓΔ: Δικαιοσύνη || || || Έτος 2014[22] || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || Μετά το 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

Ÿ Επιχειρησιακές πιστώσεις || || || || || || || || ||

Αριθμός γραμμής του προϋπολογισμού- 33 xx xx || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (1) || 42,400 || 47,900 || 53,900 || 60,900 || 67,900 || 74,900 || 83,400 || || 431,300

Πληρωμές || (2) || 17,100 || 27,700 || 39,800 || 49,000 || 59,100 || 65,900 || 73,300 || 99,400 || 431,300

Αριθμός γραμμής του προϋπολογισμού || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (1a) || || || || || || || || ||

Πληρωμές || (2a) || || || || || || || || ||

Πιστώσεις διοικητικής φύσεως χρηματοδοτούμενες από το κονδύλιο για ειδικά προγράμματα[23]* || || || || || || || || ||

Αριθμός γραμμής του προϋπολογισμού 33 01 04 yy || || (3) || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || || 7,700

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων για τη ΓΔ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ || Αναλήψεις υποχρεώσεων || =1+1a +3 || 43,500 || 49,000 || 55,000 || 62,000 || 69,000 || 76,000 || 84,500 || || 439,000

Πληρωμές || =2+2a +3 || 18,200 || 28,800 || 40,900 || 50,100 || 60,200 || 67,000 || 74,400 || 99,400 || 439,000

* Η Επιτροπή είναι πιθανό να εξετάσει τη σκοπιμότητα (μερικής) εξωτερικής ανάθεσης της εφαρμογής του προγράμματος σε υπάρχοντες εκτελεστικούς οργανισμούς. Εν ανάγκη, τα ποσά και οι καταλογισμοί θα προσαρμοσθούν με βάση τα αποτελέσματα της διαδικασίας εξωτερικής ανάθεσης.

Ÿ ΣΥΝΟΛΟ επιχειρησιακών πιστώσεων || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (4) || 42,400 || 47,900 || 53,900 || 60,900 || 67,900 || 74,900 || 83,400 || || 431,300

Πληρωμές || (5) || 17,100 || 27,700 || 39,800 || 49,000 || 59,100 || 65,900 || 73,300 || 99,400 || 431,300

Ÿ ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενων από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων || (6) || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || || 7,700

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 3 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || Αναλήψεις υποχρεώσεων || =4+ 6 || 43,500 || 49,000 || 55,000 || 62,000 || 69,000 || 76,000 || 84,500 || || 439,000

Πληρωμές || =5+ 6 || 18,200 || 28,800 || 40,900 || 50,100 || 60,200 || 67,000 || 74,400 || 99,400 || 439,000

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου: || 5 || «Διοικητικές δαπάνες»

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

|| || Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || Μετά το 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

ΓΔ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ || ||

Ÿ Ανθρώπινοι πόροι || 4,185 || 4,247 || 4,165 || 4,254 || 4,344 || 4,433 || 4,522 || || 30,150

Ÿ Άλλες διοικητικές δαπάνες || 0,054 || 0,055 || 0,056 || 0,057 || 0,059 || 0,060 || 0,061 || || 0,402

ΣΥΝΟΛΟ ΓΔ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ || Πιστώσεις || 4,239 || 4,302 || 4,221 || 4,311 || 4,403 || 4,493 || 4,583 || || 30,552

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || (Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών) || 4,239 || 4,302 || 4,221 || 4,311 || 4,403 || 4,493 || 4,583 || || 30,552

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

|| || Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || || ΣΥΝΟΛΟ

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || Αναλήψεις υποχρεώσεων || 47,739 || 53,302 || 59,221 || 66,311 || 73,403 || 80,493 || 89,083 || || 469,552

Πληρωμές || 22,439 || 33,102 || 45,121 || 54,411 || 64,603 || 71,493 || 78,983 || 99,400 || 469,552

3.2.2. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις επιχειρησιακές πιστώσεις

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

· þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω. Η ΓΔ Δικαιοσύνης δεν είναι σε θέση να παράσχει εξαντλητικό κατάλογο με όλες τις εκροές που πρέπει να επιτευχθούν μέσω της χρηματοδοτικής παρέμβασης στο πλαίσιο του προγράμματος, το μέσο κόστος τους και τους σχετικούς αριθμούς, όπως επιτάσσει το υπόψη τμήμα. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν στατιστικά εργαλεία που να επιτρέπουν τον προσδιορισμό του μέσου κόστους με βάση τα τρέχοντα προγράμματα, ενώ ένας τέτοιος επακριβής ορισμός θα αντέβαινε στην αρχή σύμφωνα με την οποία το μελλοντικό πρόγραμμα θα πρέπει να παρέχει ικανή ευελιξία ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις πολιτικές προτεραιότητες της περιόδου 2014-2020. Ωστόσο, ιδού ένας (μη εξαντλητικός) κατάλογος των αναμενόμενων εκροών:

- Αριθμός ατόμων σε ομάδα-στόχο τα οποία καλύπτονται από δραστηριότητες ευαισθητοποίησης.

- Αριθμός ατόμων σε ομάδα-στόχο τα οποία καλύπτονται από δραστηριότητες κατάρτισης.

- Αριθμός ενδιαφερομένων οι οποίοι μετέχουν, ενδεικτικά, σε δράσεις δικτύωσης, ανταλλαγές, επισκέψεις μελέτης.

- Αριθμός περιπτώσεων διασυνοριακής συνεργασίας, π.χ. μέσω της χρήσης εργαλείων τεχνολογίας πληροφορικής και ευρωπαϊκών διαδικασιών.

- Πρωτοβουλίες πολιτικής οι οποίες σχεδιάζονται με βάση αξιολογήσεις και εκτιμήσεις του αντικτύπου και οι οποίες στηρίζονται σε σφαιρικές διαβουλεύσεις ενδιαφερομένων και εμπειρογνωμόνων.

- Αριθμός αξιολογήσεων και εκτιμήσεων του αντικτύπου που διενεργούνται στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματος.

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Αναγράφονται οι στόχοι και οι εκροές ò || || || Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

ΕΚΡΟΕΣ

Είδος εκροής[24] || Μέσο κόστος της εκροής || Αριθμός εκροών || Κόστος || Αριθμός εκροών || Κόστος || Αριθμός εκροών || Κόστος || Αριθμός εκροών || Κόστος || Αριθμός εκροών || Κόστος || Αριθμός εκροών || Κόστος || Αριθμός εκροών || Κόστος || Συνολικός αριθμός εκροών || Συνολικό κόστος

ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ αριθ. 1[25]… || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Εκροές || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Εκροές || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Εκροές || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Υποσύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ.1 || || || || || || || || || || || || || || || ||

ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ αριθ. 2… || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Εκροές || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Υποσύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ. 2 || || || || || || || || || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ || || || || || || || || || || || || || || || ||

3.2.3. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα 3.2.3.1. Περίληψη

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα

· þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

|| Έτος 2014[26] || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

ΤΟΜΕΑΣ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || || || || || || || ||

Ανθρώπινοι πόροι || 4,185 || 4,247 || 4,165 || 4,254 || 4,344 || 4,433 || 4,522 || 30,150

Άλλες διοικητικές δαπάνες || 0,054 || 0,055 || 0,056 || 0,057 || 0,059 || 0,060 || 0,061 || 0,402

Υποσύνολο ΤΟΜΕΑ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || 4,239 || 4,302 || 4,221 || 4,311 || 4,403 || 4,493 || 4,583 || 30,552

Εκτός του ΤΟΜΕΑ 5[27] του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || || || || || || || ||

Ανθρώπινοι πόροι || || || || || || || ||

Λοιπές δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 7,700

Μερικό σύνολο εκτός ΤΟΜΕΑ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 1,100 || 7,700

ΣΥΝΟΛΟ || 5,339 || 5,402 || 5,321 || 5,411 || 5,503 || 5,593 || 5,683 || 38,252

Η Επιτροπή είναι πιθανό να εξετάσει τη σκοπιμότητα (μερικής) εξωτερικής ανάθεσης της εφαρμογής του προγράμματος σε υπάρχοντες εκτελεστικούς οργανισμούς. Εν ανάγκη, τα ποσά και οι καταλογισμοί θα προσαρμοσθούν με βάση τα αποτελέσματα της διαδικασίας εξωτερικής ανάθεσης.

3.2.3.2.  Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων

· þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Εκτίμηση η οποία πρέπει να διατυπωθεί σε μονάδες ισοδύναμου πλήρους απασχόλησης

|| || Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 ||

Ÿ Θέσεις οργανογράμματος (μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι) (σε ισοδύναμο πλήρους απασχόλησης, ΙΠΑ) ||

|| 33 01 01 01 (Έδρα και γραφεία αντιπροσωπειών της Επιτροπής) || 30,75 || 30,75 || 29,75 || 29,75 || 29,75 || 29,75 || 29,75 ||

|| XX 01 01 02 (Αντιπροσωπείες) || || || || || || || ||

|| XX 01 05 01 (Έμμεση έρευνα) || || || || || || || ||

|| 10 01 05 01 (Άμεση έρευνα) || || || || || || || ||

|| Ÿ Εξωτερικό προσωπικό (σε μονάδα ισοδυνάμου πλήρους απασχόλησης: ΙΠΑ)[28] ||

|| 33 01 02 01 (ΣΥ, ΠΠ, ΑΕΕ από το «συνολικό κονδύλιο»)) || 0,5 || 0,5 || 0 || 0 || 0 || 0 || 0 ||

|| XX 01 02 02 (ΣΥ, ΠΠ, ΝΕΑ, TΥ και ΑΕΕ στις αντιπροσωπείες) || || || || || || || ||

|| XX 01 04 yy [29] || - στην έδρα[30] || || || || || || || ||

|| - σε αντιπροσωπείες || || || || || || ||

|| XX 01 05 02 (CA, INT, SNE - Έμμεση έρευνα) || || || || || || || ||

|| 10 01 05 02 (CA, INT, SNE - άμεση έρευνα) || || || || || || || ||

|| Άλλη γραμμή του προϋπολογισμού (να προσδιοριστεί) || || || || || || || ||

|| ΣΥΝΟΛΟ || 31,25 || 31,25 || 29,75 || 29,75 || 29,75 || 29,75 || 29,75 ||

33 είναι ο τομέας πολιτικής ή ο σχετικός τίτλος του προϋπολογισμού.

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης ή/και που έχει ανακατανεμηθεί στο πλαίσιο της ίδιας της ΓΔ και θα συμπληρωθούν, ενδεχομένως, από όλα τα συμπληρωματικά κονδύλια που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση της δράσης ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας χορήγησης και με βάση τους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Τα ποσά και οι καταλογισμοί θα προσαρμοσθούν με βάση τα αποτελέσματα της προβλεπόμενης διαδικασίας εξωτερικής ανάθεσης.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων :

Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι || Τα προς εκτέλεση καθήκοντα περιλαμβάνουν όλα τα καθήκοντα που απαιτούνται για τη διαχείριση ενός χρηματοδοτικού προγράμματος, όπως: - παροχή συνεισφοράς στη διαδικασία του προϋπολογισμού· - εκπόνηση ετήσιων προγραμμάτων εργασίας/χρηματοδοτικών αποφάσεων, καθορισμός ετήσιων προτεραιοτήτων· - διαχείριση των προσκλήσεων προς υποβολή προτάσεων και των προκηρύξεων διαγωνισμών, καθώς και των επακόλουθων διαδικασιών επιλογής· - επικοινωνία με τους ενδιαφερομένους (δυνητικούς/πραγματικούς δικαιούχους, κράτη μέλη, κ.λπ)· - επιχειρησιακή και χρηματοοικονομική διαχείριση σχεδίων· - διενέργεια ελέγχων σύμφωνα με τα ως άνω οριζόμενα (εκ των προτέρων επαληθεύσεις, επιτροπή προμηθειών, εκ των υστέρων έλεγχοι, εσωτερικοί έλεγχοι)· - λογιστική· - ανάπτυξη και διαχείριση εργαλείων πληροφορικής για την διαχείριση επιχορηγήσεων· - παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σχετικά με την επίτευξη των στόχων, π.χ. στο πλαίσιο ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων και εκθέσεων AOS

Εξωτερικό προσωπικό || Τα καθήκοντα είναι παρόμοια με τα καθήκοντα μόνιμων και έκτακτων υπαλλήλων, με εξαίρεση τα καθήκοντα που δεν είναι δυνατό να ασκηθούν από εξωτερικό προσωπικό

3.2.4. Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

· þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία είναι συμβατή με το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία θα απαιτήσει αναπρογραμματισμό του σχετικού τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Να εξηγηθεί ο απαιτούμενος αναπρογραμματισμός, με προσδιορισμό των σχετικών γραμμών του προϋπολογισμού και των αντίστοιχων ποσών.

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία απαιτεί τη χρησιμοποίηση του μέσου ευελιξίας ή την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου[31].

Να εξηγηθεί η ανάγκη με τον προσδιορισμό των σχετικών τομέων και γραμμών του προϋπολογισμού, καθώς και των αντίστοιχων ποσών.

3.2.5. Συνεισφορές τρίτων

· þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία προβλέπει τη συγχρηματοδότηση που εκτιμάται παρακάτω:

Πιστώσεις σε εκατ. ευρώ (3 δεκαδικά ψηφία)

|| Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || Σύνολο

Να προσδιοριστεί ο φορέας συγχρηµατοδότησης || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΟ συγχρηματοδοτημένων πιστώσεων || || || || || || || ||

3.3. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στα έσοδα

· ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικό αντίκτυπο στα έσοδα.

· þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τον δημοσιονομικό αντίκτυπο που περιγράφεται κατωτέρω.

¨         στους ιδίους πόρους

þ         στα διάφορα έσοδα

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού: || Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον οικονομικό έτος || Αντίκτυπος της πρότασης/πρωτοβουλίας[32]

Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020

Άρθρο 6xxxx…………. || || || || || || || ||

Για τα διάφορα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστεί(-ούν) η(οι) γραμμή(-ές) δαπανών του προϋπολογισμού που έχει(-ουν) επηρεαστεί.

[33 yyyyyy…] Γραμμή εσόδων

Να προσδιοριστεί η μέθοδος υπολογισμού του αντίκτυπου στα έσοδα.

Τα έσοδα δεν είναι γνωστά στην παρούσα φάση και θα εξαρτηθούν από τη συμμετοχή υποψήφιων χωρών στο πρόγραμμα.

[1]               Ανακοίνωση σχετικά με την επανεξέταση του προϋπολογισμού της ΕΕ, COM(2010)700 τελικό, της 19.10.2010.

[2]               Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, Προϋπολογισμός για την «Ευρώπη 2020»: το τρέχον σύστημα χρηματοδότησης, οι μελλοντικές προκλήσεις, τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων με τους ενδιαφερομένους και οι διάφορες επιλογές για τη διευθέτηση των κύριων οριζόντιων και τομεακών ζητημάτων, SEC(2011) 868 τελικό, το οποίο συνοδεύει την ανακοίνωση «Προϋπολογισμός για την «Ευρώπη 2020», COM(2011)500 τελικό, της 29.6.2011.

[3]               http://ec.europa.eu/justice/news/consulting_public/news_consulting_0010_en.htm

[4]               Πρόγραμμα «Αστική δικαιοσύνη» (JCIV), πρόγραμμα «Ποινική Δικαιοσύνη» (JPEN), πρόγραμμα «Θεμελιώδη δικαιώματα και ιθαγένεια» (FRC), πρόγραμμα «Daphne III» (DAP), πρόγραμμα «Πρόληψη των ναρκωτικών και σχετική ενημέρωση» (DPIP) και τομείς «Καταπολέμηση των διακρίσεων και ποικιλομορφία» και «Ισότητα των φύλων» του προγράμματος «Απασχόληση και κοινωνική αλληλεγγύη» (PROGRESS).

[5]               Ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με τα επιτευχθέντα αποτελέσματα και τις ποιοτικές και ποσοτικές πτυχές της υλοποίησης του προγράμματος χρηματοδότησης «Αστική δικαιοσύνη», COM(2011) 351 τελικό, της 15.06.2011· ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με το πρόγραμμα «Ποινική δικαιοσύνη», COM(2011) 255 τελικό, της 11.5.2011· ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με το πρόγραμμα «Θεμελιώδη δικαιώματα και ιθαγένεια 2007–2013», COM(2011) 249 τελικό, της 5.5.2011· ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με το πρόγραμμα «Daphne III, 2007–2013», COM(2011) 254 τελικό, της 11.05.2011· ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με το ειδικό πρόγραμμα «Πρόληψη των ναρκωτικών και σχετική ενημέρωση» (DPIP) 2007–2013», COM(2011) 246 τελικό, της 5.5.2011.

[6]               ΕΕ C 115 της 04.05.2010, σ. 115.

[7]               COM(2010)2020 τελικό της 03.03.2010.

[8]               COM(2011)500 της 29.6.2011.

[9]               ΕΕ L 110 της 27.4.2007, σ. 33, και διορθωτικό, ΕΕ L 141 της 2.6.2007.

[10]             ΕΕ L 173 της 03.07.2007, σ. 19.

[11]             ΕΕ L 315 της 15.11.2006, σ.1.

[12]             COM(2010)700 της 19.10.2010.

[13]             ΕΕ L 55 της 28.02.2011, σ. 13.

[14]             ΕΕ L XX της XX.XX.XXXX, σ. XX.

[15]             ΕΕ L XX της XX, σ. XX.

[16]             ΕΕ L XX της XX, σ. XX.

[17]             ΕΕ L 292 της 15.11.1996, σ. 2.

[18]             ΔΒΔ: Διαχείριση βάσει δραστηριότητας – ΠΒΔ: Προϋπολογισμός βάσει δραστηριότητας.

[19]             Όπως αναφέρεται στο άρθρο 49 παράγραφος 6 στοιχείο α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.

[20]             Λεπτομέρειες για τους τρόπους διαχείρισης και παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό διατίθενται στον διαδικτυακό τόπο BudgWeb: http://www.cc.cec/budg/man/budgmanag/budgmanag_en.html

[21]             Κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 185 του δημοσιονομικού κανονισμού.

[22]             Το έτος N είναι το έτος έναρξης εφαρμογής της πρότασης/πρωτοβουλίας.

[23]             Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες υποστήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

[24]             Ως εκροές νοούνται τα παρασχετέα προϊόντα και υπηρεσίες (π.χ.: αριθμός χρηματοδοτούμενων ανταλλαγών σπουδαστών, αριθμός χιλιομέτρων κατασκευασθεισών οδών, κ.λπ).

[25]             Όπως περιγράφεται στην Ενότητα 1.4.2. «Ειδικός(-οί) στόχος(-οι)…»

[26]             Το έτος N είναι το έτος έναρξης εφαρμογής της πρότασης/πρωτοβουλίας.

[27]             Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες υποστήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

[28]             ΣΥ = Συμβασιούχος υπάλληλος· ΠΠ = προσωρινό προσωπικό («Intérimaire»), ΝΕΑ = Νέος εμπειρογνώμονας σε αντιπροσωπεία (Jeune Expert en Délégation), ΤΥ = τοπικός υπάλληλος, ΑΕΕ = αποσπασμένος εθνικός εμπειρογνώμονας.

[29]             Κάτω από το ανώτατο όριο εξωτερικού προσωπικού βάσει επιχειρησιακών πιστώσεων (πρώην γραµµές «BA»).

[30]             Κυρίως για τα διαρθρωτικά ταμεία, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ).

[31]             Βλ. σημεία 19 και 24 της διοργανικής συμφωνίας.

[32]             Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ίδιους πόρους (τελωνειακοί δασμοί, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά τη μείωση κατά 25% για έξοδα είσπραξης.