8.5.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 131/80


Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011
Φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας

P7_TA(2011)0460

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με το τέταρτο φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας (2011/2145(INI))

2013/C 131 E/09

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών της 8ης Σεπτεμβρίου 2000,

έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Συναίνεση για την Ανάπτυξη του 2005 (1),

έχοντας υπόψη τον κώδικα δεοντολογίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συμπληρωματικότητα και τον καταμερισμό της εργασίας στην αναπτυξιακή πολιτική (2),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με «περισσότερη και καλύτερη συνεργασία: η δέσμη μέτρων 2006 για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας της ΕΕ» (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2008 σχετικά με την «παρακολούθηση της Διακήρυξης του Παρισιού του 2005 για την αποτελεσματικότητα της αναπτυξιακής βοήθειας» (4),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της 17ης Νοεμβρίου 2009 του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων σχετικά με ένα επιχειρησιακό πλαίσιο ως προς την αποτελεσματικότητα της βοήθειας (5),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της 14ης Ιουνίου 2010 του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (υπουργοί Ανάπτυξης) σχετικά με την κατανομή της εργασίας σε διεθνές επίπεδο με την προσθήκη ή την αντικατάσταση ορισμένων στοιχείων (6),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της 9ης Δεκεμβρίου 2010 του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (υπουργοί Ανάπτυξης) σχετικά με την αμοιβαία ευθύνη και διαφάνεια: Ένα τέταρτο κεφάλαιο για το επιχειρησιακό πλαίσιο της ΕΕ σχετικά με την αποτελεσματικότητα της βοήθειας (7),

έχοντας υπόψη το ενοποιημένο κείμενο για το επιχειρησιακό πλαίσιο ως προς την αποτελεσματικότητα της βοήθειας της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 11ης Ιανουαρίου 2011 (8),

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Βουδαπέστης σχετικά με το τέταρτο φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας στο Busan της Νότιας Κορέας (2011), η οποία εγκρίθηκε κατά την 21η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ στη Βουδαπέστη,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Dili της 10ης Απριλίου 2010 σχετικά με την οικοδόμηση της ειρήνης και την ενίσχυση του κράτους,

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Μπογκοτά της 26ης Μαρτίου 2010 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών του σχεδίου δράσης της Άκκρα για τη συνεργασία Νότου-Νότου,

έχοντας υπόψη τη Συναίνεση της Τύνιδας «Στόχος η Αποτελεσματική Ανάπτυξη» στις 4-5 Νοεμβρίου 2010 σχετικά με το Αφρικανικό σχέδιο δράσης για την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας (ΕΑΒ) του ΟΟΣΑ με τίτλο «Αποτελεσματικότητα της βοήθειας: έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή της δήλωσης του Παρισιού» του Ιουνίου του 2009,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Θεματολόγιο για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας: πλεονεκτήματα μιας ευρωπαϊκής προσέγγισης», του Οκτωβρίου του 2009 (9),

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τον ρόλο της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών στην ανάπτυξη για το 2010-2015 (SEC(2010)0265) και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας στα οποία υιοθετείται το αντίστοιχο σχέδιο δράσης της ΕΕ,

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Κοινός πολυετής προγραμματισμός» του Μαρτίου του 2011 (10),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ενίσχυση της ευθύνης της ΕΕ όσον αφορά τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης ενόψει της αξιολόγησης από ομότιμους της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας της ΕΕ» του Απριλίου του 2011 (COM(2011)0218),

έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία που δρομολόγησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο του 2010 με τίτλο «Διαρθρωμένος διάλογος: προς μια αποτελεσματική εταιρική σχέση για την ανάπτυξη», η οποία αποσκοπεί στον προσδιορισμό πρακτικών τρόπων για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών στην ευρωπαϊκή συνεργασία,

έχοντας υπόψη την «Τελική έκθεση αξιολόγησης της Δήλωσης του Παρισιού: Φάση 2» που δημοσιοποιήθηκε τον Μάιο του 2011,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Μαρτίου 2007 για την τοπική αυτοδιοίκηση και την αναπτυξιακή συνεργασία (11),

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A7-0313/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το τέταρτο φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας πρέπει να καθορίσει τις μελλοντικές δεσμεύσεις μιας αποτελεσματικότερης αναπτυξιακής βοήθειας και να συμβάλει στη δημιουργία μιας νέας αρχιτεκτονικής της διεθνούς βοήθειας μετά τη λήξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας (ΑΣΧ) έως το 2015 και πέραν αυτού·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της δήλωσης του Παρισιού εστιάζουν κατά κύριο λόγο στους μηχανισμούς παράδοσης της βοήθειας και όχι στη χάραξη μιας επιτυχούς αναπτυξιακής πολιτικής και ότι το Πρόγραμμα Δράσης της Άκκρα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της βοήθειας εμποδίστηκε από διάφορους παράγοντες: τη χρηματοπιστωτική κρίση, το χαμηλό επίπεδο πληρωμών της ΕΑΒ, την αλλαγή πολιτικής ορισμένων χορηγών κεφαλαίων οι οποίοι απαιτούν περισσότερα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, καθώς και από την άφιξη νέων δημόσιων και ιδιωτικών χορηγών που δεν συμμετέχουν στην ΕΑΒ και των οποίων η προσέγγιση δεν διέπεται από τους συναινετικούς κανόνες της συνεργασίας·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ολοένα αυξανόμενο μέρος της συνολικής ΕΑΒ προέρχεται από αναδυόμενες χώρες που δεν ανήκουν στον ΟΟΣΑ·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες μελέτες παρακολούθησης και αξιολόγησης έδειξαν ότι οι χώρες αποδέκτες έχουν κάνει πολλά περισσότερα από τις χώρες δωρητές για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στην Αναπτυξιακή Πολιτική και στο Σχέδιο Δράσης της Άκκρα·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι προηγούμενες διασκέψεις υψηλού επιπέδου δεν κατόρθωσαν να ασκήσουν την απαραίτητη πολιτική πίεση ή να παραγάγουν ένα δεσμευτικό νομικό πλαίσιο και λαμβάνοντας υπόψη ότι η δήλωση του Παρισιού δεν οδήγησε στην αναμενόμενη μείωση του κατακερματισμού της βοήθειας και ότι πάρα πολλές δραστηριότητες εξακολουθούν να στερούνται διαφάνειας, για παράδειγμα από την άποψη των προϋποθέσεων χορήγησης,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια και η λογοδοσία αποτελούν προϋποθέσεις θεμελιώδους σημασίας για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας όχι μόνο μεταξύ των κυβερνήσεων των χωρών δωρητών και των χωρών εταίρων αλλά και μεταξύ κράτους και κοινωνίας· ότι, στο πρόγραμμα δράσης της Άκκρα, οι δωρητές και οι χώρες εταίροι συμφώνησαν να παράσχουν σε εύθετο χρόνο λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις σημερινές και τις μελλοντικές ροές βοήθειας έτσι ώστε οι αναπτυσσόμενες χώρες να μπορούν να καταρτίζουν τον προϋπολογισμό τους και να ελέγχουν τους λογαριασμούς τους με μεγαλύτερη ακρίβεια· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι εξακολουθεί να έχει πρωταρχική σημασία οι χώρες δωρητές να ενισχύουν τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς καθώς και τη συμμετοχή των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης και των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών ώστε η αναπτυξιακή πολιτική να θεμελιωθεί πάνω σε δημοκρατικές διαδικασίες·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη της συμβάλλουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50 % της ΕΑΒ σε παγκόσμιο επίπεδο και διαδραματίζουν, κατά συνέπεια, σημαντικό ρόλο στο πρόγραμμα για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη, ενόψει του τέταρτου φόρουμ, ότι είναι σημαντικό να υπομνησθεί στις δωρήτριες χώρες η δέσμευσή τους να διαθέτουν το 0,7 % του ΑΕΠ/ΑΕΕ τους σε αναπτυξιακή βοήθεια, μέχρι το 2015, να περιλάβουν ένα σημαντικό στοιχείο σχετικά με την ισότητα ανδρών και γυναικών σε όλες τις πολιτικές και τις πρακτικές τους στο πλαίσιο των σχέσεών τους με τις αναπτυσσόμενες χώρες, να καθοριστεί με μεγαλύτερη αυστηρότητα η ΕΑΒ και να τηρούνται οι αρχές του προγράμματος δράσης της Άκκρα, που εξακολουθούν να ισχύουν, και ότι είναι απαραίτητο να ξεπεραστεί το επίπεδο της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας προκειμένου να αποκατασταθούν εταιρικές σχέσεις με σκοπό την δημιουργία μιας αναπτυξιακής αντίληψης η οποία να προέρχεται από τις ίδιες τις χώρες και να προσιδιάζει σε αυτές·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το τοπίο της αναπτυξιακής βοήθειας ευρίσκεται σε συνεχή μεταβολή και ότι η ανάδυση νέων δωρητών θα έπρεπε να αντικατοπτρίζεται καλύτερα στους μηχανισμούς αποτελεσματικότητας της βοήθειας·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η όλη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων των νέων μηχανισμών χρηματοδότησης, όπως ο φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών ή οι συνολικές πρωτοβουλίες και χρηματοδοτήσεις για τη χρηματοδότηση της υγείας ή της εκπαίδευσης, πρέπει να εμπερικλείει και να εφαρμόζει τις αρχές της Δήλωσης του Παρισιού·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συναίνεση της Τύνιδας σχετικά με ένα Αφρικανικό σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη ζητεί η εστίαση της προσοχής να επεκταθεί από την αποτελεσματικότητα της βοήθειας σε ένα ευρύτερο σχέδιο δράσης για αναπτυξιακή αποτελεσματικότητα· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τα έξι στοιχεία που εντοπίστηκαν ως καίρια για την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης της Αφρικής είναι: οικοδόμηση ικανών κρατών, ανάπτυξη δημοκρατικής ευθύνης, προώθηση της συνεργασίας Νότου – Νότου, σκέψη και δράση σε περιφερειακό επίπεδο, στροφή προς νέους αναπτυξιακούς εταίρους, υπέρβαση της εξάρτησης από τη βοήθεια

1.

υπογραμμίζει την ανάγκη υιοθέτησης μιας φιλόδοξης θέσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά το τέταρτο φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας που θα έχει τη δυνατότητα να συμβάλει σημαντικά στην εμβάθυνση και στην πλήρη εφαρμογή των δεσμεύσεων για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας λαμβανομένης υπόψη της σημασίας της αποτελεσματικότητας της βοήθειας για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και την οπισθοχώρηση της φτώχειας στις δικαιούχους χώρες καθώς και για την επίτευξη των ΑΣΧ, προσβλέπει σε υψηλού επιπέδου εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Μπουσάν·

2.

υπενθυμίζει ότι μία βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση του «σχεδίου δράσης για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας» είναι η πλήρης υιοθέτηση της αρχής της «δημοκρατικής οικειοποίησης», που συνεπάγεται ότι οι αναπτυξιακές στρατηγικές ασκούνται από τις χώρες και αντικατοπτρίζουν τη δέσμευση όλων των εθνικών φορέων·

3.

σημειώνει ότι αφενός μεν οι δωρητές δεν παρέχουν στις αναπτυσσόμενες χώρες επαρκές πολιτικό περιθώριο για να επιλέγουν τον δικό τους δρόμο προς την ανάπτυξη, αφετέρου δε οι κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών δεν αφήνουν στο κοινοβούλιό τους και στην κοινωνία των πολιτών περιθώρια για τους χειρισμούς που είναι απαραίτητοι για την επίτευξη της πραγματικής οικειοποίησης· ζητεί συνεπώς από την ΕΕ να ενισχύσει τις δεσμεύσεις του Παρισιού και της Άκκρα προωθώντας τη δημοκρατική οικειοποίηση των αναπτυξιακών πολιτικών, του προγραμματισμού και των δράσεων μέσω της πλήρους δέσμευσης έναντι όλων των αναπτυξιακών φορέων και της λογοδοσίας προς αυτούς·

4.

είναι της γνώμης ότι το τέταρτο φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας θα έχει επιτυχία εάν καταλήξει σε ισχυρή δέσμευση για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας που θα μετατραπεί σε σαφείς και μετρήσιμους στόχους οι οποίοι θα συνοδεύονται από δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα για την υλοποίησή τους· έχοντας υπόψη τις ελλείψεις που παρατηρήθηκαν κατά την εφαρμογή της Δήλωσης του Παρισιού και του Σχεδίου Δράσης της Άκκρα, υπογραμμίζει την ιδιαίτερη σημασία της αναπτυξιακής «αυτεξουσιότητας» σύμφωνα με μία προσέγγιση εκ των κάτω προς τα άνω, του μη κατακερματισμού των ενισχύσεων, καθώς και την δημιουργία ισχυρών, αποτελεσματικών και ανεξάρτητων μηχανισμών παρακολούθησης, στους οποίους να συμμετέχουν κοινοβούλια και η κοινωνία των πολιτών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο· έχει την άποψη ότι, προκειμένου να είναι αποτελεσματική η βοήθεια θα πρέπει να εξετάζεται και να αξιολογείται με όρους της συγκεκριμένης συμβολής της για την υλοποίηση των αναπτυξιακών της στόχων και όχι μόνον στο επίπεδο των εισροών·

5.

υπενθυμίζει ότι η αποτελεσματική βοήθεια συνεπάγεται ότι οι φτωχές χώρες καθίστανται ικανές να κινητοποιήσουν εθνικά τους έσοδα· επομένως, ζητεί για άλλη μια φορά από την ΕΕ να αναλάβει αγώνα κατά των φορολογικών παραδείσων, με απόλυτη προτεραιότητα στη φοροδιαφυγή, ενώ ταυτόχρονα θα προωθεί εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης της ανάπτυξης, π.χ. μέσω της καθιέρωσης ενός φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών· ταυτόχρονα ζητεί από την ΕΕ να προσφέρει ισχυρή στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες για την εισαγωγή μεταρρυθμίσεων στο φορολογικό τους σύστημα, με σκοπό να υποστηρίξουν γνήσια, αποτελεσματικά, δίκαια και βιώσιμα φορολογικά συστήματα που θα οδηγήσουν σε περιορισμό της φτώχειας και της εξάρτησης από την βοήθεια·

6.

καλεί τις δωρήτριες χώρες και τις δικαιούχους χώρες να λάβουν άμεσα μέτρα προκειμένου να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις της δήλωσης του Παρισιού και του προγράμματος δράσης της Άκκρα, οι οποίες προσκρούουν μόνο στα εμπόδια της πολιτικής βούλησης και της γραφειοκρατίας και του υψηλού κόστους των συναλλαγών, για παράδειγμα όσον αφορά την αποσύνδεση της βοήθειας, την προβλεψιμότητα της βοήθειας, τις προϋποθέσεις χορήγησης και τη διαφάνεια· ιδιαίτερα τονίζει την ανάγκη υλοποίησης της δέσμευσης της Άκκρα να χρησιμοποιηθούν ως πρώτη επιλογή από τους δωρητές στη διμερή συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων τα εθνικά συστήματα και να αντιμετωπιστεί η έλλειψη προβλεψιμότητας στις ροές της βοήθειας· παρακαλεί επίσης τις δωρήτριες χώρες να δώσουν προτεραιότητα στον εφοδιασμό σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

7.

υπενθυμίζει τον ρόλο της βοήθειας ως μοχλού για την τόνωση της άνευ αποκλεισμών βιώσιμης ανάπτυξης με σκοπό τη μείωση της φτώχειας και της εξάρτησης από τη βοήθεια και την δημιουργία απασχόλησης, ο οποίος να λαμβάνει υπόψη τις συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας, διασφαλίζοντας παράλληλα την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της βοήθειας σε όσες την έχουν περισσότερο ανάγκη· σημειώνει επίσης ότι η βοήθεια πρέπει να θεωρείται ως προσωρινό μέτρο που αποσκοπεί να προωθήσει την αυτοσυντηρούμενη αύξηση στις αναπτυσσόμενες χώρες και δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη λύση·

8.

υπογραμμίζει ότι αυτή η ανάπτυξη διακυβεύεται από τις ακολουθούμενες από τους δωρητές πρακτικές εφοδιασμού οι οποίες αγνοούν την τοπική οικονομία· για τον λόγο αυτό ζητεί από τους δωρητές να προτιμούν τον εφοδιασμό από την τοπική και περιφερειακή παραγωγή, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό τις τοπικές οικονομικές δυνατότητες·

9.

υπενθυμίζει ότι η αναπτυξιακή βοήθεια δεν επαρκεί για την εκρίζωση της φτώχειας και ότι πρέπει μάλλον να αντιμετωπίζει τα αίτια παρά τα συμπτώματα της φτώχειας· επιμένει ως προς την ανάγκη μιας βοήθειας πιο αποτελεσματικής που θα εντάσσεται σε μια αναπτυξιακή διαδικασία ικανή να δημιουργήσει στις δικαιούχους χώρες οικονομίες ισχυρές, φιλικές προς το περιβάλλον, όπου η πρόσβαση στις βασικές κοινωνικές υπηρεσίες θα είναι εξασφαλισμένη για όλους τους πολίτες και ικανή να μειώσει, εν καιρώ, την εξάρτηση από τη βοήθεια· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία ενός κλίματος που να ενθαρρύνει την δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων απασχόλησης, την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας στις δικαιούχους χώρες· ενθαρρύνει τους δωρητές να χρησιμοποιούν κατά προτεραιότητα τις τοπικές οικονομικές δυνατότητες και να δραστηριοποιούνται για την ενίσχυσή τους·

10.

ζητεί καλύτερο διεθνή συντονισμό της διανομής της βοήθειας μεταξύ των χωρών προκειμένου να δοθεί απάντηση στο πρόβλημα των «χαϊδεμένων» («aid darlings») και των «ορφανών» χωρών ως προς την βοήθεια· τονίζει ότι ο στόχος της αύξησης του αντικτύπου της βοήθειας και της επίτευξης περισσότερων αποτελεσμάτων και μεγαλύτερης οικονομικής απόδοσης δεν πρέπει να οδηγήσει σε μία αναπτυξιακή πολιτική αποφυγής των κινδύνων η οποία θα εστιάζει μόνο σε «εύκολες χώρες»· επιμένει ότι η εκρίζωση της φτώχειας και οι ανάγκες πρέπει να παραμείνουν το καθοριστικό κριτήριο για τη χορήγηση αναπτυξιακής βοήθειας·

11.

υπογραμμίζει την ιδιαίτερη σημασία μιας διαφοροποιημένης προσέγγισης της αποτελεσματικότητας της βοήθειας που θα λαμβάνει υπόψη το επίπεδο ανάπτυξης των χωρών που την δέχονται (χώρες ολιγότερο ανεπτυγμένες, ευάλωτες και μέσου εισοδήματος) καθώς και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους· υπενθυμίζει ότι δεδομένου του μεγάλου αριθμού των ευάλωτων κρατών και του γεγονότος ότι αυτά πόρρω απέχουν των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας, αντιπροσωπεύοντας το 75 % του ελλείμματος, είναι σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο ζήτημα αυτό·

12.

τονίζει ότι η εμπλοκή των τοπικών αρχών και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στις αναπτυξιακές πολιτικές είναι ουσιώδης για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας και την εξασφάλιση χρηστής διακυβέρνησης· σημειώνει με ανησυχία ότι παρά την αναγνώρισή τους στην Άκκρα ως «αναπτυξιακών φορέων πλήρει δικαιώματι» πολλές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έρχονται αντιμέτωπες με πολιτικές και πρακτικές που υπονομεύουν τον ρόλο τους ως αναπτυξιακών φορέων· γενικότερα, καλεί τους δωρητές και τις χώρες εταίρους να δώσουν έμφαση στη μεγαλύτερη αναγνώριση της συμμετοχής των κοινοβουλίων, των τοπικών αρχών και της κοινωνίας των πολιτών, στην πιο διαφανή χρήση των εθνικών συστημάτων·

13.

υπενθυμίζει ότι η δημοσιονομική βοήθεια δεν αρκεί για να εξασφαλίσει βιώσιμη ανάπτυξη στο χρόνο και ότι οι τοπικές κυβερνήσεις και ο εγχώριος ιδιωτικός τομέας πρέπει να ενεργοποιηθούν περισσότερο για την υλοποίηση των προγραμμάτων που αποσκοπούν στην επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας· υπογραμμίζει τον ρόλο των ιδιωτικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη δημιουργία πλούτου και την ευθύνη των κρατών να εξασφαλίζουν τη σταθερότητα και το κράτος δικαίου· επιμένει, ως προς τούτο, στη σπουδαιότητα της χρηστής διακυβέρνησης στις δικαιούχους χώρες·

14.

υπογραμμίζει ότι οι δείκτες χρηστής διακυβέρνησης, ορισμένοι εκ των οποίων εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενοι, θα πρέπει επίσης να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης ως προς τη χρησιμότητά τους στον καθορισμό της ποιότητας των συμμετοχικών προσεγγίσεων που απαιτούνται για τη δημοκρατική οικειοποίηση·

15.

καλεί τις κυβερνήσεις εταίρους να σέβονται και να στηρίζουν τις προσπάθειες αποκέντρωσης (πολιτικής, διοικητικής και φορολογικής) και να ενισχύουν τον συντονισμό μεταξύ των τοπικών και εθνικών διαδικασιών αναπτυξιακού σχεδιασμού, συμβάλλοντας στη συμπληρωματικότητα και την εξειδίκευση, με παράλληλο σεβασμό της τοπικής αυτονομίας·

16.

ζητεί από τις δωρήτριες χώρες καλύτερο συντονισμό και εναρμόνιση των ενεργειών τους, καθώς και απλοποίηση των διαδικασιών τους και ενθάρρυνση της στενότερης συνεργασίας με τους ιδιώτες χορηγούς·

17.

ζητεί να ενισχυθεί και να ενθαρρυνθεί η Συνεργασία Νότου – Νότου και η Τριγωνική Συνεργασία, ως μορφές βοήθειας που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας, την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη των ικανοτήτων·

18.

υπενθυμίζει ότι όλες οι κυβερνήσεις – των χωρών δωρητών και των χωρών εταίρων – δεσμεύονται από τις υποχρεώσεις του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων· τονίζει ότι οι υποχρεώσεις αυτές και η λογοδοσία έναντι της διεθνούς νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν καίρια σημεία για την επίτευξη της αποτελεσματικότητας της αναπτυξιακής βοήθειας· κατά συνέπεια, ζητεί από την ΕΕ να υποστηρίξει στο Μπουσάν την θέσπιση δεσμευτικών μέτρων που θα εξασφαλίζουν ότι η βοήθεια χορηγείται σε συμφωνία με τις συμβάσεις που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα·

19.

υπογραμμίζει τη σημασία της επίτευξης ισορροπίας μεταξύ της εκπλήρωσης ορισμένων πολιτικών και δημοσιονομικών προϋποθέσεων και των προσεγγίσεων που εστιάζονται στους δείκτες επίδοσης έτσι ώστε οι αυστηρές απαιτήσεις σε θέματα πολιτικής και επίδοσης να μην αποθαρρύνουν τις κυβερνήσεις των χωρών εταίρων από την υλοποίηση των δικών τους πολιτικών ή ακόμη και τον πειραματισμό σε νέες πιο ριψοκίνδυνες προσεγγίσεις, προτιμώντας αντίθετα να ακολουθήσουν τις απαιτήσεις των δωρητών·

20.

επικροτεί την έγκριση του κώδικα δεοντολογίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον καταμερισμό της εργασίας στην αναπτυξιακή πολιτική και τονίζει ότι, μέχρι στιγμής, οι αρχές του δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως λόγω της έλλειψης πολιτικής βούλησης, γεγονός το οποίο παρακωλύει τη βέλτιστη αξιοποίηση της ευρωπαϊκής βοήθειας καθώς και τη δυνατότητα της Ένωσης να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στον καταμερισμό της εργασίας στο πλαίσιο του τέταρτου φόρουμ·

21.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να επισπεύσει την πρωτοβουλία «ταχείας υλοποίησης» ως προς τον καταμερισμό της εργασίας, ειδικά όσον αφορά την εφαρμογή της συγκέντρωσης ανά τομείς, ανά διαδικασία αναδιοργάνωσης και ανά κοινό προγραμματισμό, καθώς και να προωθήσει τη χρήση των εθνικών συστημάτων προκειμένου να τηρηθεί η δέσμευση που έχει αναληφθεί στο πλαίσιο της δήλωσης του Παρισιού για μεγαλύτερη προσφυγή σε όρους παροχής της βοήθειας που βασίζονται στην οικειοποίηση, ιδίως μέσω της δημοσιονομικής στήριξης·

22.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της Επιτροπής, όπως ορίζεται μέσω του Πράσινου Βιβλίου για την οικονομική στήριξη, που αποσκοπεί κατά πρώτον να προωθήσει την ενδογενή ανάπτυξη των χωρών εταίρων και ζητεί να προσδιοριστούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας στη δημοσιονομική στήριξη κατά τρόπον ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος ενδεχόμενων ολισθημάτων ή κακής χρήσης αυτού του τύπου της βοήθειας, λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία όπως τα επίπεδα διαφθοράς των χωρών·

23.

υπογραμμίζει τον ηγετικό ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στο πλαίσιο της νέας αρχιτεκτονικής της βοήθειας και υπενθυμίζει την ανάγκη να τους παρασχεθεί βοήθεια για την ενίσχυση των νομοθετικών τους ικανοτήτων και την προώθηση των αλλαγών που απαιτούνται ώστε να μπορούν να εξετάζουν όλες τις δαπάνες που αφορούν την ανάπτυξη·

24.

ζητεί από τα εθνικά κοινοβούλια να εγκρίνουν τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα και τον ετήσιο προϋπολογισμό κατόπιν διαβούλευσης με την κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές αρχές πριν από τον πολιτικό διάλογο με τους δωρητές, προκειμένου να διοχετευθεί όλη η δυναμική της κοινωνίας των πολιτών στον δημοκρατικό έλεγχο·

25.

υπενθυμίζει, για τον σκοπό αυτόν, τη δέσμευση που περιλαμβάνεται στο επιχειρησιακό πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την αποτελεσματικότητα της βοήθειας (12), η οποία αποσκοπεί στο να δοθεί η δυνατότητα η οικονομική βοήθεια που παρέχεται από τους δωρητές της Ένωσης να υπόκειται σε δημοκρατικό έλεγχο στο πλαίσιο των διαδικασιών των χωρών εταίρων·

26.

εφιστά την προσοχή στον σημαντικό ρόλο των ανωτέρων οργάνων ελέγχου των δημόσιων οικονομικών για να βοηθούν τα εθνικά κοινοβούλια στα καθήκοντά τους ελέγχου των συνδεόμενων με την ανάπτυξη δαπανών και για την προαγωγή της αποτελεσματικότητας της βοήθειας·

27.

υπενθυμίζει τον κίνδυνο η αποτελεσματικότητα της βοήθειας να καταστεί εξαιρετικά τεχνικό θέμα· υπογραμμίζει την ανάγκη να επικεντρωθεί περισσότερο σε δείκτες που σχετίζονται με τον αντίκτυπο της βοήθειας στην ανάπτυξη και στον τρόπο με τον οποίο συμβάλλει αποτελεσματικά στην εξάλειψη της φτώχειας, την προώθηση της ισότητας των φύλων και τη μείωση των ανισοτήτων και την δημιουργία πλούτου· είναι της άποψης ότι η στενότερη σύνδεση των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανάπτυξης και η ενσωμάτωση ανταλλαγής εμπειριών σχετικά με την υλοποίηση των δεσμεύσεων της δήλωσης του Παρισιού και του προγράμματος δράσης της Άκκρα θα συμβάλουν στη βελτίωση του προγράμματος για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας·

28.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναθεωρήσει τις πολιτικές της όσον αφορά τον καταμερισμό της εργασίας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν παραμελούνται οριζόντια θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η κοινωνική ενσωμάτωση, η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, η ιδιότητα του πολίτη ή η αλλαγή του κλίματος·

29.

υπογραμμίζει ότι η διαφάνεια της βοήθειας είναι ουσιώδης για να την εξασφάλιση της δημοκρατικής συνυπευθυνότητας και της αποτελεσματικότητας της αναπτυξιακής βοήθειας· καλεί, επομένως, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν φιλόδοξη στάση όσον αφορά τη διαφάνεια, προωθώντας σε διεθνές επίπεδο τη χρήση μηχανισμών για τον καθορισμό προτύπων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως η πρωτοβουλία για τη διαφάνεια της διεθνούς βοήθειας (IATI)· καλεί τα κράτη που δεν το έχουν ακόμη πράξει να υπογράψουν και θέσουν σε εφαρμογή την πρωτοβουλία αυτή·

30.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εκτιμηθούν σωστά οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι με την αυξανόμενη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και συνεπώς είναι ανάγκη να οριστούν σαφή κριτήρια για τη στήριξη προγραμμάτων από τον ιδιωτικό τομέα ταυτόχρονα με μηχανισμούς εκτίμησης του ισχυρού αντικτύπου οι οποίοι πρέπει να αναπτυχθούν προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα είναι αφενός βιώσιμες, ευθυγραμμισμένες προς τους διεθνώς συμπεφωνημένους αναπτυξιακούς στόχους και, αφετέρου, δεν οδηγούν σε οπισθοχώρηση προς την εξαρτημένη βοήθεια·

31.

θεωρεί ότι η ισότητα των φύλων πρέπει να έχει προτεραιότητα κατά την χάραξη των αναπτυξιακών πολιτικών και για τον λόγο αυτό ζητεί την πλήρη ένταξή της στο σχέδιο δράσης για την Αποτελεσματικότητα της Βοήθειας καθώς και τη συμμετοχή γυναικείων οργανώσεων σε όλες τις αναπτυξιακές διαδικασίες·

32.

υπογραμμίζει ότι το 4ο φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας πρέπει επίσης να θέσει τις βάσεις μιας παγκόσμιας σύμπραξης για την ανάπτυξη, με λιγότερους αποκλεισμούς, καθώς θα συνενώνει περισσότερο τους αναδυόμενους δωρητές, ιδιαίτερα τις χώρες των οποίων η προσέγγιση δεν διέπεται από γενικούς κανόνες στον τομέα της αποτελεσματικότητας· καλεί την ΕΕ να αναλάβει επί του θέματος ηγετικό ρόλο προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η βοήθεια από τις χώρες αυτές θα ευθυγραμμίζεται με τις διεθνώς συμπεφωνημένες αρχές όσον αφορά την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια· έχει ωστόσο την άποψη ότι τούτο δεν πρέπει να καταλήξει σε διάλυση του κεκτημένου όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της βοήθειας και των θεμελιωδών αρχών της·

33.

είναι της γνώμης ότι, δεδομένου του ρόλου του ως προς την άσκηση του δημοκρατικού ελέγχου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να συνεχίσει να συμμετέχει στον εν εξελίξει επαναπροσδιορισμό του προγράμματος για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης συμμετοχής στη σύνοδο του Μπουσάν·

34.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να αποδίδουν προσοχή στην ποιότητα της βοήθειας και να προβάλουν ένα διεθνές σχέδιο δράσης επικεντρωμένο στην ανάπτυξη·

35.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.


(1)  ΕΕ C 46 της 24.2.2006, σ. 1.

(2)  Συμπεράσματα του Συμβουλίου 9558/07 της 15.5.2007.

(3)  ΕΕ C 306 E της 15.12.2006, σ. 373.

(4)  ΕΕ C 279 E της 19.11.2009, σ. 100.

(5)  Έγγραφο 15912/2009.

(6)  Έγγραφο 11081/2010.

(7)  Έγγραφο 17769/2010.

(8)  Έγγραφο 18239/2010.

(9)  Έργο αριθ. 2008/170204 - Έκδοση 1.

(10)  Έργο αριθ. 2010/250763 - Έκδοση 1.

(11)  ΕΕ C 301 Ε της 13.12.2007, σ. 249.

(12)  Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενοποιημένο κείμενο 18239/2010.