11.12.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 380/132


Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011
Γκουαντάναμο: επικείμενη απαγγελία θανατικής ποινής

P7_TA(2011)0271

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Ιουνίου 2011 σχετικά με το Γκουαντάναμο: επικείμενη απαγγελία θανατικής ποινής

2012/C 380 E/18

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα διεθνή, ευρωπαϊκά και εθνικά κείμενα περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών και περί απαγόρευσης της αυθαίρετης κράτησης, της εξαναγκασμένης εξαφάνισης και των βασανιστηρίων, όπως είναι το Διεθνές Σύμφωνο Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων (ICCPR) της 16ης Δεκεμβρίου 1966 και η Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Τρόπων Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας της 10ης Δεκεμβρίου 1984, και τα σχετικά πρωτόκολλά της,

έχοντας υπόψη τα Ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αριθ. 62/149 της 18ης Δεκεμβρίου 2007 υπέρ ενός διεθνούς δικαιοστασίου (moratorium) στη χρήση της θανατικής ποινής και αριθ. 63/168 της 18ης Δεκεμβρίου 2008 υπέρ της εφαρμογής του Ψηφίσματος αριθ. 62/149 της Γενικής Συνέλευσης,

έχοντας υπόψη τα παλαιότερα ψηφίσματά του για τη θανατική ποινή και ειδικότερα το από 7 Οκτωβρίου 2010 ψήφισμά του για την Παγκόσμια Ημέρα κατά της θανατικής ποινής (1) και το από 10 Ιουλίου 2008 ψήφισμά του για τη θανατική ποινή και ειδικότερα για την περίπτωση του Troy Davis (2), για το Γκουαντάναμο, ειδικότερα το από 13 Ιουνίου 2006 ψήφισμά του για την κατάσταση των κρατουμένων στο Γκουαντάναμο (3) και το από 10 Μαρτίου 2004 ψήφισμά του για το δικαίωμα των κρατουμένων στο Γκουαντάναμο να έχουν δίκαιη δίκη (4), και για την καταγγελλόμενη χρήση του εδάφους ευρωπαϊκών χωρών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων, και ειδικότερα στην εγκριθείσα στις 14 Φεβρουαρίου 2007 έκθεση (5),

έχοντας υπόψη το από 4 Φεβρουαρίου 2009 ψήφισμά του για την επιστροφή και επανεγκατάσταση των κρατουμένων στις εγκαταστάσεις του Γκουαντάναμο (6),

έχοντας υπόψη την επιστολή που απέστειλε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα εθνικά κοινοβούλια σχετικά με την συνέχεια που έδωσαν τα κράτη μέλη στο από 14 Φεβρουαρίου 2007 ψήφισμά του,

έχοντας υπόψη το σχετικό με την κατάργηση της θανατικής ποινής Πρωτόκολλο αριθ. 6 της Σύμβασης της 28ης Απριλίου 1983 για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών,

έχοντας υπόψη το από 15 Δεκεμβρίου 1989 Δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων (ICCPR), για την κατάργηση της ποινής του θανάτου,

έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 του Κανονισμού,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κυβέρνηση των ΗΠΑ προτίθεται να ζητήσει την ποινή του θανάτου στην επικείμενη δίκη ενώπιον στρατιωτικής επιτροπής για τον Σαουδάραβα Abd al-Rahim Hussayn Muhammed al_Nashiri, που κρατείται στις εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στον Κόλπο του Γκουαντάναμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι προς το σκοπό αυτό απαιτείται η έγκριση ενός αξιωματούχου που φέρει τον τίτλο της «convening authority» (συγκαλούσας αρχής) κι ότι μια απόφαση αναμένεται εντός των ερχόμενων εβδομάδων,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο al-Rahim al-Nashiri κρατείται στις ΗΠΑ επί σχεδόν μια 9ετία κι ότι, αν και κατονομάσθηκε σε μια καταγγελία που υποβλήθηκε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ λίγους μήνες μετά τη σύλληψή του το 2002, δεν προσήχθη σύντομα ενώπιον κάποιας δικαστικής αρχής ούτε και προσήχθη σε δίκη χωρίς περιττές καθυστερήσεις, σύμφωνα με τα όσα απαιτεί το διεθνές δίκαιο, αλλά αντιθέτως παρέμεινε υπό μυστική κράτηση μέχρις το 2006 που μετήχθη στο Γκουαντάναμο,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τα τέσσερα σχεδόν έτη που εκρατείτο από την CIA είχε κατά τα φαινόμενα παραμείνει χωρίς επικοινωνία, σε ατομική απομόνωση, σε μυστικές τοποθεσίες, κι ότι σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα υπεβλήθη σε βασανιστήρια, συμπεριλαμβανομένου του μαρτυρίου του εικονικού πνιγμού (water-boarding),

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 20 Απριλίου 2011 το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε πως ο Abd al-Rahim al-Nashiri κατηγορείται δυνάμει του Νόμου του 2009 περί Στρατιωτικών Επιτροπών μεταξύ άλλων για «ανθρωποκτονία κατά παράβαση του δικαίου του πολέμου» και για «τρομοκρατία», βάσει του εικαζόμενου ηγετικού του ρόλου στην επίθεση κατά του αντιτορπιλικού USS Cole στην Υεμένη στις 12 Οκτωβρίου 2000 κατά την οποία 17 αμερικανοί ναύτες σκοτώθηκαν και άλλοι 40 τραυματίσθηκαν, καθώς και στην επίθεση κατά του γαλλικού δεξαμενοπλοίου MV Limburg στον Κόλπο του Άντεν στις 6 Οκτωβρίου 2002, κατά την οποία ένα μέλος του πληρώματος σκοτώθηκε,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίπτωση του Σαουδάραβα υπηκόου Abd al-Rahim al-Nashiri, θα είναι η πρώτη δίκη ενώπιον στρατιωτικής επιτροπής από τότε που ο Πρόεδρος Ομπάμα διέταξε την επανάληψη αυτών των δικών, ότι ακόμη δεν ορίσθηκε ημερομηνία για τη δίκη του από στρατιωτική επιτροπή κι ότι η κατηγορούσα αρχή συνέστησε να επιτραπεί κατά τη δίκη η απαγγελία της θανατικής ποινής, έστω κι αν οφείλει να εγκριθεί εκ των προτέρων από την «convening authority» των στρατιωτικών επιτροπών, δηλ. από τον αξιωματούχο που ορίζει ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σημερινός αξιωματούχος που αποτελεί την «convening authority» δήλωσε ότι είναι έτοιμος να λάβει γραπτά αιτήματα για το θέμα της θανατικής ποινής μέχρι τις 30 Ιουνίου 2011 κι ότι εν συνεχεία θα λάβει απόφαση,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδεικνύει ιδιαίτερο ζήλο υπέρ της εφαρμογής δικαιοστασίων ως προς την εκτέλεση της θανατικής ποινής από τρίτες χώρες, σε πρώτη φάση, και υπέρ της ενδεχόμενης κατάργησης της θανατικής ποινής παντού, κι ότι προσπαθεί να επιτύχει την καθολική αποδοχή αυτής της βασικής αρχής,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα δέχεται να διατηρήσουν μερικές χώρες τη θανατική ποινή, αλλά απαγορεύει την επιβολή και εκτέλεση θανατικής ποινής βάσει δίκης που δεν πληρούσε ανώτατες προδιαγραφές αμεροληψίας,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις του και έχει καλέσει τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν το σύστημα των στρατιωτικών επιτροπών, δεδομένου ότι δεν πληροί τις διεθνείς προδιαγραφές για δίκαιες δίκες,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2007 ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την προαγωγή και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών κάλεσε τις ΗΠΑ να καταργήσουν τις στρατιωτικές επιτροπές, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2009 ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές, συνοπτικές ή αυθαίρετες εκτελέσεις κάλεσε τις ΗΠΑ να μην επιβάλουν θανατικές ποινές μέσω των στρατιωτικών επιτροπών,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Abd al-Rahim al-Nashiri ισχυρίσθηκε ότι για αρκετούς μήνες το 2002 και το 2003 εκρατείτο μυστικά από τη CIA στην Πολωνία κι ότι σε αυτό το διάστημα υπέστη βασανιστήρια, και λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 10 Μαΐου 2011 προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με την υποστήριξη ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι παρά τις μαρτυρίες για εξαιρετικά σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για εγκλήματα που εμπίπτουν στο πεδίο του διεθνούς δικαίου, όπως βασανιστήρια, απάνθρωπη μεταχείριση, κράτηση σε συνθήκες απομόνωσης και εξαναγκασμένες εξαφανίσεις, στο πλαίσιο του αγώνα κατά της τρομοκρατίας, λίγοι προσήχθησαν στη δικαιοσύνη για το θέμα αυτό, είτε στις ΗΠΑ είτε στην ΕΕ,

1.

επισημαίνει τη στενή διατλαντική σχέση που στηρίζεται σε κοινές βασικές αξίες και στο σεβασμό βασικών, οικουμενικών και αδιαπραγμάτευτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και η απαγόρευση της αυθαίρετης κράτησης· χαιρετίζει τη στενή διατλαντική συνεργασία σε ένα ευρύ φάσμα διεθνών ζητημάτων που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα·

2.

επαναλαμβάνει την αγανάκτησή του και τον αποτροπιασμό του απέναντι σε κάθε μαζική τρομοκρατική επίθεση και την αλληλεγγύη του προς τα θύματα αυτών των επιθέσεων καθώς και τη συμπάθειά του για τον πόνο και την οδύνη των οικογενειών τους, των φίλων τους και των συγγενών τους· επαναλαμβάνει όμως ότι ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας δεν μπορεί να διεξαχθεί σε βάρος καθιερωμένων κοινών βασικών αξιών όπως είναι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου·

3.

επαναλαμβάνει τη σταθερή αντίθεσή του στη χρήση βασανιστηρίων και στην απάνθρωπη μεταχείριση καθώς και στη θανατική ποινή σε οποιαδήποτε περίπτωση και υπό οιεσδήποτε συνθήκες και τονίζει για άλλη μια φορά ότι η κατάργηση της θανατικής ποινής συμβάλλει στην ενίσχυση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και στην σταδιακή επέκταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

4.

ζητεί από τις αμερικανικές αρχές να μην επιβάλουν την ποινή του θανάτου στον Abd al-Rahim al-Nashiri και ζητεί από την Ύπατη Εκπρόσωπο κυρία Catherine Ashton, από την Προεδρία του Συμβουλίου, από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ζήτημα επειγόντως με τις αμερικανικές αρχές και να κάνουν έντονα διαβήματα προς τις ΗΠΑ σε μια προσπάθεια να πετύχουν να μην εκτελεσθεί ο Abd al-Rahim al-Nashiri·

5.

επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τις αμερικανικές αρχές να αναθεωρήσουν το σύστημα των στρατιωτικών επιτροπών με σκοπό τη διασφάλιση δίκαιων δικών, να κλείσουν το Γκουαντάναμο, να απαγορεύσουν σε κάθε περίσταση τη χρήση βασανιστηρίων, την απάνθρωπη μεταχείριση, την κράτηση σε απομόνωση, την επ'αόριστον κράτηση χωρίς δίκη και τις εξαναγκασμένες εξαφανίσεις, και υπενθυμίζει στα θεσμικά όργανα της ΕΕ και στα κράτη μέλη το καθήκον τους να μην συνεργάζονται ούτε και να καλύπτουν πράξεις που τις απαγορεύουν το διεθνές, το ευρωπαϊκό και το εθνικό δίκαιο·

6.

θεωρεί λυπηρή την από 7 Μαρτίου 2011 απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ να υπογράψει το εκτελεστικό διάταγμα για τις κρατήσεις και την ανάκληση της απαγόρευσης συγκρότησης στρατιωτικών δικαστηρίων· είναι πεπεισμένο ότι οι κανονικές ποινικές δίκες στα πολιτικά δικαστήρια αποτελούν τον καλύτερο τρόπο διευθέτησης του καθεστώτος των κρατουμένων του Γκουαντάναμο· τονίζει ότι πρέπει σύντομα να απαγγελθούν κατηγορίες κατά του κ. al-Nashiri και όλων των άλλων κρατουμένων από τις ΗΠΑ οι οποίοι και να δικασθούν σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές περί κράτους δικαίου ή αλλιώς να αφεθούν ελεύθεροι· τονίζει σε αυτό το πλαίσιο ότι για όλους άνευ εξαιρέσεων πρέπει να ισχύουν οι ίδιες προδιαγραφές περί δίκαιης δίκης·

7.

καλεί την ΕΕ και τις αρχές των κρατών μελών καθώς και τις αμερικανικές αρχές να μεριμνήσουν ώστε να διενεργηθούν πλήρεις, δίκαιες, αποτελεσματικές, ανεξάρτητες και αμερόληπτες ανακρίσεις και έρευνες σχετικά με τυχόν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα σε βάρος του διεθνούς, του ευρωπαϊκού και του εθνικού δικαίου και να προσαγάγουν στη δικαιοσύνη τους υπεύθυνους, συμπεριλαμβανομένων των αρμοδίων για το πρόγραμμα έκτακτων μεταγωγών και μυστικών φυλακών της CIΑ·

8.

επικροτεί το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη δέχθηκαν για επανεγκατάσταση κρατούμενους του Γκουαντάναμο και ζητεί να συνεργαστούν περισσότερα κράτη μέλη με την Κυβέρνηση των ΗΠΑ προς το σκοπό αυτό·

9.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Συγκαλούσα Αρχή (Convening Authority) των στρατιωτικών επιτροπών, στον Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, στο Κογκρέσο και τη Γερουσία των ΗΠΑ, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής και Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ, στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, στον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών του ΟΗΕ.


(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0351.

(2)  ΕΕ C 294 E της 3.12.2009, σ. 80.

(3)  ΕΕ C 300 E της 9.12.2006, σ. 136.

(4)  ΕΕ C 102 Ε της 28.4.2004, σ. 640.

(5)  ΕΕ C 287 E της 29.11.2007, σ. 309.

(6)  ΕΕ C 67 E της 18.3.2010, σ. 91.