15.6.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 169/45


Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010
Το μέλλον της στρατηγικής εταιρικής σχέσης Αφρικής / ΕΕ εν συνεχεία της τρίτης Συνόδου Κορυφής Αφρικής / ΕΕ

P7_TA(2010)0482

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με το μέλλον της στρατηγικής εταιρικής σχέσης Αφρικής - ΕΕ εν συνεχεία της τρίτης Συνόδου Κορυφής Αφρικής - ΕΕ

2012/C 169 E/06

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που συμμετέχουν στη σύνοδο της Τρίπολη στις 30 Νοεμβρίου 2010,

έχοντας υπόψη την προ της συνόδου κορυφής δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Παναφρικανικού Κοινοβουλίου, στις 27 Νοεμβρίου 2010,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 177 έως 181 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 4, του Κανονισμού,

Α.

έχοντας υπόψη ότι η εταιρική σχέση Αφρικής και ΕΕ βασίζεται στο αμοιβαίο συμφέρον τους να αξιοποιήσουν το συνδυασμένο δυναμικό τους,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διακήρυξη της Τρίπολης ενσαρκώνει τη βούληση μια σειράς ηγετών για την εδραίωση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης που συνήφθη πριν από τρία χρόνια ανάμεσα στις δύο ηπείρους για την από κοινού αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων και την προώθηση της διατηρήσιμης οικονομικής ανάπτυξης προς όφελος όλων όσων ζουν στην Αφρική,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ προσφέρει πάνω από τη μισή αναπτυξιακή βοήθεια και παραμένει ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Αφρικής,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αφρική άρχισε την διαφοροποίηση των εταιρικών της σχέσεων, ιδίως δε με τις μεγάλες χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής,

1.

επικροτεί την έγκριση του στρατηγικού σχεδίου δράσης 2010-2013 και των αντίστοιχων εταιρικών σχέσεων, και ελπίζει πως το Σχέδιο αυτό θα αποδώσει μια προστιθέμενη αξία σε σχέση με τη Συμφωνία του Κοτονού και την Ένωση για τη Μεσόγειο κι ότι αποτελεί την έκφραση μιας φιλόδοξης προσέγγισης των διηπειρωτικών σχέσεων·

2.

τονίζει ότι οι θεμελιώδεις αρχές της κοινής στρατηγικής Αφρικής-ΕΕ θα πρέπει να διαμορφωθούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να στηρίζουν τις ανάγκες βιωσιμότητας των αναπτυσσόμενων χωρών προκειμένου να καταπολεμηθεί η φτώχεια και να διασφαλίζονται αξιοπρεπή εισοδήματα και η διαβίωση, χωρίς να αγνοείται η προστασία βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων στον κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό τομέα·

3.

εύχεται να αντληθούν τα διδάγματα από τις δυσχέρειες που παρουσιάστηκαν κατά την εφαρμογή του πρώτου «Σχεδίου Δράσης» 2008-2010 και ελπίζει να δοθεί έμπρακτη συνέχεια στις δηλώσεις προθέσεων που καταγράφηκαν στην Τελική Δήλωση των Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων·

4.

επισημαίνει με ενδιαφέρον ότι θα μπορούσε να δοθεί η δυνατότητα τόσο στον ιδιωτικό τομέα όσο και στην κοινωνία των πολιτών, ιδίως στην Αφρική, να συμβάλλουν με πολύ πιο αποτελεσματικό τρόπο στη στρατηγική από ό, τι μέχρι σήμερα,

Εταιρική σχέση 1. Ειρήνη και ασφάλεια

5.

αναγνωρίζει επίσης τη σημαντική διάσταση της περιφερειακής ολοκλήρωσης για την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη και επισημαίνει ιδιαίτερα τη δέσμευση που διατυπώνεται στη διακήρυξη της Τρίπολης για να τεθεί πλήρη λειτουργία η Αφρικανική Αρχιτεκτονική Ειρήνης και Ασφάλειας, σε στενή συνεργασία με τις περιφερειακές οργανώσεις·

6.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που επετεύχθη στην εφαρμογή μιας αρχιτεκτονικής ειρήνης και ασφάλειας για την Αφρική, ως απάντηση στις προκλήσεις ειρήνης και ασφάλειας στην αφρικανική ήπειρο· υπογραμμίζει σχετικά πόσο σημαντικά είναι η προβλέψιμη και διαρκής χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στήριξης της ειρήνης στην Αφρική, η ανάγκη ανάπτυξης τοπικών δυνατοτήτων αντίστασης στις αποτυχίες και η βούληση προστασίας των αμάχων τις ένοπλες συγκρούσεις·

7.

είναι της γνώμης ότι η πολιτική πρόληψης των συγκρούσεων αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διαρκή ειρήνη και ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα διαρθρωτικά αίτια των συγκρούσεων με την εφαρμογή πολιτικής για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη, προκειμένου να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες του αφρικανικού πληθυσμού και να καταπολεμηθεί η ανεργία, καθώς και οι κοινωνικές και οικονομικές αδικίες·

8.

θεωρεί ότι η έγκριση του νέου νόμου των ΗΠΑ σχετικά με τα ορυκτά που τροφοδοτούν συγκρούσεις (conflict minerals) συνιστά σημαντική πρόοδο για την καταπολέμηση της παράνομης εκμετάλλευσης των ορυκτών στην Αφρική, η οποία πυροδοτεί εμφύλιους πολέμους και συγκρούσεις· είναι της άποψης ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα πρέπει να υποβάλουν παρεμφερείς προτάσεις ώστε να διασφαλιστεί ο έλεγχος των ορυκτών που εισάγονται στην αγορά της ΕΕ λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τις πρωτοβουλίες διαφάνειας (ΠΔΕΒ) της εξορυκτικής βιομηχανίας·

Εταιρική σχέση 2. Δημοκρατική διακυβέρνηση και ανθρώπινα δικαιώματα

9.

καλεί την ΕΕ και την Αφρικανική Ένωση (ΑΕ) να εγκύψουν από κοινού στα καίρια θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως είναι η αντιμετώπιση της πολιτικής κρίσης, και να στηρίξουν την οικονομική διακυβέρνηση, προκειμένου να ορίσουν κοινές προτεραιότητες μέσω της νεοσυσταθείσας Πλατφόρμας Διαλόγου για τη Διακυβέρνηση και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα·

10.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την κοινή δέσμευση Αφρικής - ΕΕ όσον αφορά θεμελιώδεις αρχές που περιλαμβάνουν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δημοκρατικών αρχών, του κράτους δικαίου και την καταδίκη όλων των μορφών τρομοκρατίας·

11.

επισημαίνει ότι, στη δήλωσή τους, οι αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων παρουσιάζονται «ενωμένοι (…) στην προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις δυο ηπείρους»· τονίζει την βασική αρχή της οικουμενικότητας των δικαιωμάτων αυτών, η οποία θα πρέπει όλως ιδιαιτέρως να διαπνέει τις δράσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο της «Εταιρικής Σχέσης για τη δημοκρατική διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα»·

12.

εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι, παρά τις επανειλημμένες δεσμεύσεις μας ως προς την δημοκρατική διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Robert Mugabe προσκλήθηκε και συμμετείχε ενεργά στην 3η Σύνοδο Κορυφής Αφρικής-ΕΕ· καλεί όλους τους παράγοντες να λάβουν ισχυρότερη πολιτική στάση στο μέλλον δίδοντας στις αφρικανικές χώρες το σαφές μήνυμα της προσήλωσής μας στο κράτος δικαίου και στη δημοκρατία·

13.

απαιτεί για όλες τις δράσεις που εκτελούνται στο πλαίσιο των διαφόρων εταιρικών σχέσεων να μην σημειώνονται διακρίσεις λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, ούτε και σε βάρος ατόμων που ζουν με τον ιό του HIV/AIDS·

14.

επιδοκιμάζει την έκκληση του Παναφρικανικού Κοινοβουλίου προς όλα τα κράτη μέλη της Αφρικανικής Ένωσης να κυρώσουν τον Χάρτη της Αφρικανικής Ένωσης για τη δημοκρατία, τις εκλογές και τη διακυβέρνηση·

15.

επισημαίνει την έκκληση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy προς τους αφρικανούς ηγέτες να στηρίξουν το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) και να «συμμεριστούν πλήρως την αρχή του αγώνα κατά της ατιμωρησίας»·

16.

προτρέπει την ΕΕ και την ΑΕ να δεσμευθούν να συνεργαστούν για μια βελτιωμένη Αφρο-ευρωπαϊκή συνεργασία στους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ΗΕ·

Εταιρική σχέση 3. Εμπόριο, περιφερειακή ενοποίηση και υποδομές

17.

επικροτεί τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της ΑΕ να αρχίσουν πολιτικό διάλογο για την εξεύρεση λύσεων στις κοινές τους ανησυχίες όσον αφορά τις Συμφωνίες Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης· αναγνωρίζει ότι η περιφερειακή ένωση, το εμπόριο και οι επενδύσεις είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την οικονομική σταθερότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

18.

παροτρύνει την ΕΕ και την ΑΕ να συνεργασθούν για την διατηρήσιμη εκμετάλλευση των πρώτων υλών εστιάζοντας ιδιαίτερα στην ανάπτυξη ικανοτήτων, στην διακυβέρνηση, την ανάπτυξη υποδομών, επενδύσεων, γεωλογικών γνώσεων και δεξιοτήτων, καθώς και στη διαφάνεια των συμβάσεων εξόρυξης· ζητεί εν προκειμένω την εισαγωγή περιβαλλοντικά ορθών και κοινωνικά αειφόρων πολιτικών για τις πρώτες ύλες, οι οποίες ωφελούν επίσης τον τοπικό πληθυσμό·

19.

παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη της Αφρικανικής Ένωσης να διευκολύνουν την εγκαθίδρυση ενός νομικού και φορολογικού πλαισίου το οποίο θα συντελέσει στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και αφενός μεν θα προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις αφετέρου δε θα εκριζώσει τη διαφθορά και θα περιορίσει τη γραφειοκρατία και την κακοδιαχείριση·

20.

ζητεί επιτακτικά από τους ιθύνοντες της Αφρικής και της Ευρώπης να τηρήσουν τη δέσμευση που ανέλαβαν στην Τρίπολη και να αξιοποιήσουν τη στρατηγική ως εργαλείο για την προώθηση του ενδοαφρικανικού εμπορίου, συμπεριλαμβανομένων των αναβαθμισμένων μέτρων στήριξης των περιφερειακών οικονομικών κοινοτήτων και για τη βελτίωση των υποδομών σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο·

Εταιρική σχέση 4. Αναπτυξιακοί στόχοι της χιλιετίας

21.

επισημαίνει την ανανέωση της δέσμευσης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διαθέσουν το 0,7 % του ΑΕΠ τους έως το 2015, γεγονός ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετηρίδας έως το 2015·

22.

θα μεριμνήσει ειδικότερα ώστε η υλοποίηση των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετηρίδας να αποτελεί το κεντρικό στοιχείο για την επίτευξη όλων των εταιρικών σχέσεων·

23.

υπενθυμίζει ότι για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετηρίδας είναι κεφαλαιώδους σημασίας να αναπτυχθούν ειδικές δράσεις για την υγεία των μητέρων, των νεογέννητων και των παιδιών, για την ισότητα ανδρών και γυναικών, για την παιδεία, την χωροταξία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, την πρόσβαση στην ύδρευση και την αποχέτευση και για τα άτομα με ειδικές ανάγκες· ενθαρρύνει τη συνέχιση προγραμμάτων στον τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας·

24.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια σε ολόκληρη την Αφρική και υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των τομέων της γεωργίας και της αλιείας στην Αφρική, με βιώσιμο τρόπο, ιδίως όσον αφορά μικροκτηματίες αγρότες και αλιείς·

25.

υπενθυμίζει τον εξέχοντα ρόλο της γεωργίας στις εθνικές οικονομίες της Αφρικής· τονίζει, ως εκ τούτου, τον βασικό ρόλο της εναρμόνισης των υγειονομικών και φυτο-υγειονομικών προτύπων καθώς και της ενίσχυσης των ικανοτήτων για τον αφρικανικό γεωργικό τομέα·

26.

εκφράζει τη λύπη του που κατά τη σύνοδο κορυφής δεν εξετάστηκε το φαινόμενο της αγοράς γεωργικών εδαφών στην Αφρική από ξένους επενδυτές με κυβερνητική υποστήριξη, η οποία, αν δεν αντιμετωπισθεί δεόντως, απειλεί να υπονομεύσει την τοπική επισιτιστική ασφάλεια και να έχει σοβαρές και ευρείες επιπτώσεις·

27.

πιστεύει ότι οι ηγέτες της Αφρικής και της ΕΕ θα πρέπει να επιδείξουν την πραγματική τους δέσμευση να θέσουν σε εφαρμογή έναν μηχανισμό με σκοπό την αναχαίτιση της παράνομης διαφυγής κεφαλαίων και της φοροδιαφυγής, την προώθηση της πλήρους διαφάνειας και της παροχής στοιχείων σε επίπεδο χώρας και να ενισχύσουν τη διεθνή πίεση σε όλες τις περιοχές δικαιοδοσίας που ενδεχομένως καθιστούν δυνατή τη φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή στην Αφρική·

Εταιρική σχέση 5. Ενέργεια

28.

πιστεύει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι ζωτικές για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Αφρικής και επισημαίνει την έκκληση του Προέδρου κ. Barroso για τη διενέργεια επανάστασης πράσινης ενέργειας στην Αφρική·

29.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το πρόγραμμα συνεργασίας Αφρικής-ΕΕ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς και για τους πολιτικούς στόχους για το 2020 που τέθηκαν κατά τη συνεδρίαση υψηλού επιπέδου για την ενέργεια, που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2010 στη Βιέννη, μεταξύ των οποίων πρόσβαση εκατό επιπλέον εκατομμυρίων αφρικανών πολιτών σε σύγχρονες και βιώσιμες ενεργειακές υπηρεσίες, διπλασιασμός της δυναμικότητας των διασυνοριακών ηλεκτρικών συνδέσεων εντός της Αφρικής και διπλασιασμός της χρήσης φυσικού αερίου στην Αφρική, μεγαλύτερη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αφρική και βελτίωση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας σε όλους τους τομείς στην ήπειρο αυτή·

Εταιρική σχέση 6. Αλλαγή του κλίματος

30.

καλεί την ΕΕ και την ΑΕ να ενώσουν τις προσπάθειές τους για τον περιορισμό των εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών·

31.

υπενθυμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να διαθέσει 7.2 δισ. ευρώ για την περίοδο 2010-2012 για επείγοντα σχέδια και πρωτοβουλίες στον τομέα της κλιματικής αλλαγής, σημαντικό μέρος των οποίων προορίζεται για την Αφρική·

32.

τονίζει το γεγονός ότι οι φτωχότεροι του κόσμου είναι οι πρώτοι που υφίστανται τις σκληρότερες επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος και καλεί όλους τους παράγοντες να υποστηρίξουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να αναπροσαρμοστούν στις συνέπειες της αλλαγής του κλίματος και να εφαρμόσουν μεθόδους καλλιέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα, προκειμένου να εξαλειφθεί η φτώχεια·

33.

λαμβάνει υπό σημείωση ότι η επίτευξη προόδου ως προς τη σύναψη παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα είναι κρίσιμης σημασίας για την αντιμετώπιση της φτώχειας, και τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, το τεράστιο δυναμικό φυσικών πόρων - ήλιος, άνεμοι, ποτάμια, παλίρροιες - που οι αφρικανικές χώρες διαθέτουν συχνά σε άφθονες ποσότητες·

Εταιρική σχέση 7. Μετανάστευση, κινητικότητα και απασχόληση

34.

επισημαίνει τα θετικά αποτελέσματα της μετανάστευσης και επιμένει στην ανάγκη κοινής στρατηγικής συνοδευόμενης από χρονοδιάγραμμα και στοχοθετημένα προγράμματα για τη μείωση των αρνητικών συνεπειών της παράνομης μετανάστευσης·

35.

υπενθυμίζει τη δέσμευση όλων των εταίρων να δημιουργήσουν περισσότερες και καλύτερες θέσεις απασχόλησης μέσω της προώθησης της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης·

36.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενίσχυση των υπαρχόντων προγραμμάτων για την κινητικότητα φοιτητών και πανεπιστημιακών και για άλλες πρωτοβουλίες, όπως το Παναφρικανικό Πανεπιστήμιο, καθώς και για τον συντονισμό των εκπαιδευτικών δομών και προγραμμάτων·

37.

θεωρεί ότι η διαρροή εγκεφάλων συνιστά μείζον πρόβλημα για την Αφρική και ότι πρέπει να δοθούν σε επαγγελματίες που έχουν εγκαταλείψει την χώρα τους ισχυρά κίνητρα να επιστρέψουν, ούτως ώστε το πλεονέκτημα της εκπαίδευσής τους να εξυπηρετήσει την χώρα καταγωγής τους·

Εταιρική σχέση 8. Επιστήμη, Κοινωνία της Πληροφορίας και Διαστημική Εταιρική Σχέση

38.

καλωσορίζει την έναρξη ενός διαλόγου υψηλού επιπέδου (ανώτατοι υπάλληλοι και υπουργοί) για τους τομείς των επιστημών και της τεχνολογίας, με σκοπό την ενίσχυση του πλαισίου επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας, προκειμένου να δοθεί ταχεία ώθηση στην χωρίς αποκλεισμούς οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη στην Αφρική·

Γενικές παρατηρήσεις

39.

σημειώνει την απουσία των εκπροσώπων του Σουδάν, οι αρχές του οποίου δεν θεωρούν ότι δεσμεύονται από την Δήλωση των Αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Δήλωσης της Τρίπολης, και επιθυμεί, σύμφωνα με τη δήλωση αυτή, την εφαρμογή όλων των στοιχείων της Ειρηνευτικής Συμφωνίας του 2005, συνεπώς και του δημοψηφίσματος που έχει προγραμματιστεί για τον Ιανουάριο του 2011, για το οποίο αναμένεται ότι θα δώσει στους πολίτες του Νότιου Σουδάν τη δυνατότητα να επιλέξουν το μέλλον τους·

40.

λυπάται που ορισμένοι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων μεταξύ των πιο σημαντικών κρατών μελών της ΕΕ δεν μπόρεσαν να συμμετάσχουν στη Διάσκεψη Κορυφής Αφρικής-ΕΕ·

41.

εκφράζει τη λύπη του για το ότι η Κοινή στρατηγική Αφρικής - ΕΕ δεν συνοδεύεται από πρόγραμμα χρηματοδότησης και ζητεί για άλλη μια φορά την εγγραφή του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό της ΕΕ, προκειμένου να μπορεί να ασκείται κοινοβουλευτικός έλεγχος στα διάφορα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα που χρησιμοποιούνται για την δημιουργία των διαφόρων εταιρικών σχέσεων·

42.

επιθυμεί μεγαλύτερη εμπλοκή των υπουργικών σωμάτων στην εφαρμογή της στρατηγικής·

43.

ζητεί να μπορούν το Παναφρικανικό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ασκούν τον ρόλο τους ως επιθεωρητών της εφαρμογής του στρατηγικού σχεδίου δράσης·

44.

επιθυμεί τα εθνικά κοινοβούλια όλων των χωρών της Αφρικής και της ΕΕ να εξετάσουν το στρατηγικό σχέδιο και να συζητήσουν επ’ αυτού·

*

* *

45.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στα Συμβούλια και τις Επιτροπές της ΕΕ και της ΑΕ, στην Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και στο Παναφρικανικό Κοινοβούλιο (ΠΑΚ).