16.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 341/59

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 3 Οκτωβρίου 2005 άρχισαν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία μετά την έγκριση του διαπραγματευτικού πλαισίου από το Συμβούλιο και ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων αυτών αποτέλεσε την αφετηρία μακράς και ανοικτής διαδικασίας,

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία έχει αναλάβει τη δέσμευση για μεταρρυθμίσεις, σχέσεις καλής γειτονίας και βαθμιαία ευθυγράμμιση με την ΕΕ και ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να γίνονται νοητές ως ευκαιρία για την ίδια την Τουρκία να εκσυγχρονιστεί,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι βάση για την προσχώρηση στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι η πλήρης τήρηση όλων των κριτηρίων της Κοπεγχάγης καθώς και η ικανότητα ενσωμάτωσης στην ΕΕ, η οποία αποτελεί κοινότητα βασιζόμενη σε κοινές αξίες, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2006,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 2009 η απτή πρόοδος που σημειώθηκε στον τομέα των πολιτικών μεταρρυθμίσεων ήταν περιορισμένη,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία εξακολουθεί να μην εφαρμόζει, για τέταρτη συνεχή χρονιά, τις διατάξεις που απορρέουν από τη συμφωνία σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας και το πρόσθετο πρωτόκολλό της,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2009, η Επιτροπή ενσωματώνει και αναλύει θέματα που ανέδειξε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο τελευταίο ψήφισμά του για την πρόοδο της Τουρκίας,

1.

χαιρετίζει τον ευρύ δημόσιο διάλογο για μια σειρά από παραδοσιακά ευαίσθητα ζητήματα όπως ο ρόλος της δικαστικής εξουσίας, τα δικαιώματα των πολιτών κουρδικής καταγωγής, τα δικαιώματα της κοινότητας των Αλεβιτών, ο ρόλος του στρατού και οι σχέσεις της Τουρκίας με τους γείτονές της· επαινεί την τουρκική κυβέρνηση για την εποικοδομητική στάση της και τον ρόλο της στη δρομολόγηση του διαλόγου·

2.

εκφράζει εκ νέου την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη πόλωση στο εσωτερικό της τουρκικής κοινωνίας και μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, και προτρέπει την κυβέρνηση, καθώς και όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, να διαμορφώσουν μια πρόσφορη ισορροπία μεταξύ πολιτικού ανταγωνισμού και πραγματιστικής συνεργασίας, με στόχο τη συμφιλίωση της τουρκικής κοινωνίας, και να καταστήσουν δυνατή την πραγματοποίηση καίριων μεταρρυθμίσεων, και ιδίως της μεταρρύθμισης του συντάγματος·

3.

επισημαίνει ότι η πρόοδος σε επίπεδο απτών μεταρρυθμίσεων παρέμεινε περιορισμένη το 2009 και ενθαρρύνει την κυβέρνηση να μετατρέψει τις πολιτικές πρωτοβουλίες της σε συγκεκριμένες αλλαγές της νομοθεσίας και επακόλουθη εφαρμογή τους·

4.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, σε όσους τομείς έχει θεσπιστεί νομοθεσία σχετική με την ανταπόκριση στα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης, η εφαρμογή της νομοθεσίας αυτής εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής· προτρέπει ειδικότερα την κυβέρνηση να εντείνει την εφαρμογή της νομοθεσίας στους τομείς των δικαιωμάτων των γυναικών, της απουσίας διακρίσεων, της θρησκευτικής ελευθερίας, της ελευθερίας της σκέψης και της γνώμης, της μηδενικής ανοχής στα βασανιστήρια και της καταπολέμησης της διαφθοράς·

5.

καλεί την Τουρκία να συνεχίσει και να εντείνει τις προσπάθειές της προκειμένου να ανταποκριθεί πλήρως στα κριτήρια της Κοπεγχάγης και να συνενώσει την τουρκική κοινωνία υπέρ των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, συσπειρώνοντάς την στη βάση της ισότητας για όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, την ηλικία και τον σεξουαλικό προσανατολισμό·

6.

εφιστά και πάλι την προσοχή στη ζωτική σημασία που έχει η ουσιαστική μεταρρύθμιση του συντάγματος κατά τρόπον ώστε να αναγάγει την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών σε ακρογωνιαίο λίθο του κράτους και της κοινωνίας της Τουρκίας· παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να ξαναρχίσει τις εργασίες της για την εν λόγω μεταρρύθμιση και ζητεί τη συνεργασία όλων των πολιτικών κομμάτων και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και όλων των μειονοτήτων·

7.

επαναλαμβάνει την έκκληση που είχε απευθύνει στα προηγούμενα ψηφίσματά του το 2006 και 2007 να μεταρρυθμιστεί το εκλογικό σύστημα, με μείωση του κατώτατου ορίου του 10 %, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται κομματικός πλουραλισμός, ιδίως προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στα νεοϊδρυόμενα κόμματα να αποκτούν πρόσβαση στην πολιτική διαδικασία, καθώς και να καταστεί δυνατή μια ευρύτερη αντιπροσώπευση των πολιτικών δυνάμεων και των μειονοτήτων στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση·

8.

εκφράζει την έντονη ανησυχία του σχετικά με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου για την απαγόρευση του Κόμματος Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTP) και για τον αποκλεισμό ορισμένων δημοκρατικά εκλεγμένων αντιπροσώπων του από την πολιτική δραστηριότητα· αποδοκιμάζει επίσης τις πρόσφατες συλλήψεις μελών του DΤΡ· επαναλαμβάνει την καταδίκη του για τη βία και την τρομοκρατία και προτρέπει όλες τις πολιτικές δυνάμεις της Τουρκίας να αποδυθούν ειρηνικά στην επιζήτηση συμφιλίωσης και να ενώσουν την τουρκική κοινωνία με βάση τα ίσα δικαιώματα για κάθε πολίτη· τονίζει ότι πρέπει να επιτραπεί στους πολιτικούς αντιπροσώπους του κουρδικού πληθυσμού να συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία αυτή· εφιστά την προσοχή στη γνώμη που υποβλήθηκε από την Επιτροπή της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Μάρτιο του 2009, η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η τουρκική νομοθεσία που διέπει την απαγόρευση πολιτικών κομμάτων δεν είναι συμβατή με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), και καλεί την κυβέρνηση να υποβάλει τις αναγκαίες μεταρρυθμιστικές προτάσεις, τηρώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα·

9.

εκτιμά ότι μια συνολική και ταχεία μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή έκβαση της διαδικασίας εκσυγχρονισμού της Τουρκίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η κυβέρνηση ενέκρινε τη στρατηγική μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος και σημειώνει με ικανοποίηση την ευρεία διαδικασία διαβούλευσης στην οποία βασίστηκε η στρατηγική αυτή· παροτρύνει την κυβέρνηση να εφαρμόσει τη στρατηγική χωρίς καθυστέρηση, με ιδιαίτερη προσοχή στα συστηματικά μέτρα ενίσχυσης της αμεροληψίας και του επαγγελματισμού του δικαστικού σώματος, καθώς και στη συμμόρφωσή του με τα πρότυπα της ΕΣΔΑ· καλεί εν προκειμένω την τουρκική κυβέρνηση να εκδώσει οδηγίες προς δικαστές και εισαγγελείς σχετικά με νόμους που χρησιμοποιούνται συχνά για τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης· ενθαρρύνει επίσης την κυβέρνηση να προβεί σε αναδιάρθρωση του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αντιπροσωπευτικότητα, η αντικειμενικότητα, η αμεροληψία και η διαφάνειά του·

10.

αποδοκιμάζει έντονα, ως σοβαρή ανάσχεση των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών της Τουρκίας, την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να ακυρώσει τη νομοθεσία που περιορίζει τη δικαιοδοσία των στρατοδικείων, και καλεί τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας να επιτύχει συναίνεση για μια συνταγματική μεταρρύθμιση· εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη εμπλοκή των ενόπλων δυνάμεων στα πολιτικά δρώμενα και την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και επαναλαμβάνει ότι σε μια δημοκρατική κοινωνία ο στρατός πρέπει να υπόκειται σε πλήρη πολιτική εποπτεία· καλεί ειδικότερα τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση να ενισχύσει την εποπτεία της επί του προϋπολογισμού και των δαπανών των ενόπλων δυνάμεων και να συμπράξει στην ανάπτυξη των πολιτικών ασφάλειας και άμυνας·

11.

εκφράζει την ανησυχία του για την εικαζόμενη έκταση του εγκληματικού δικτύου Εργκένεκον και του «Σχεδίου Βαριοπούλα»· παροτρύνει την κυβέρνηση και το δικαστικό σώμα να διασφαλίσουν ότι όλες οι διαδικασίες είναι απόλυτα σύννομες και ότι γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα όλων των κατηγορουμένων· συμμερίζεται την εκτίμηση της Επιτροπής ότι η Τουρκία οφείλει να αντιμετωπίσει αυτή την υπόθεση ως ευκαιρία για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην ορθή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και στο κράτος δικαίου της· προτρέπει την τουρκική κυβέρνηση να μην επιτρέπει να χρησιμοποιούνται οι δικαστικές διαδικασίες ως πρόσχημα για την άσκηση αδικαιολόγητα μεγάλης πίεσης σε επικριτικούς δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς ή πολιτικούς της αντιπολίτευσης·

12.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος ως προς τη δημιουργία της υπηρεσίας του διαμεσολαβητή· καλεί την κυβέρνηση να προτείνει, και όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα να υποστηρίξουν, την αναγκαία νομοθεσία περί ίδρυσης ενός αποτελεσματικού, ανεξάρτητου μηχανισμού καταγγελιών που θα είναι σε θέση να διενεργεί έρευνες για καταγγελλόμενες παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ανθρώπου·

13.

χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η τουρκική κυβέρνηση για να συνενώσει τους τούρκους πολίτες και να επιτρέψει σε κάθε πολίτη, ανεξαρτήτως φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας και σεξουαλικού προσανατολισμού, να απολαύει ίσων δικαιωμάτων και να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην τουρκική κοινωνία· έχει επίγνωση ότι πρόκειται για ένα ζήτημα με μεγάλη ιστορία, αλλά ζητεί επιμόνως από την κυβέρνηση να μετουσιώσει την πολιτική πρωτοβουλία της σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα και όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες να υποστηρίξουν αυτή τη διαδικασία, καταβάλλοντας παράλληλα προσπάθειες για να ξεπεραστούν οι αμοιβαίες ευαισθησίες· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο που υπέβαλε η κυβέρνηση στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση στις 13 Νοεμβρίου 2009 και την ενθαρρύνει να το εφαρμόσει, έτσι ώστε να κατοχυρωθούν οι ελευθερίες όλων των πολιτών·

14.

χαιρετίζει την έγκριση της νομοθεσίας για την άρση όλων των περιορισμών στη μετάδοση εκπομπών στην κουρδική γλώσσα από ιδιωτικούς και δημόσιους σταθμούς σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, καθώς και της νομοθεσίας για τη χρήση της κουρδικής γλώσσας στις φυλακές· παροτρύνει την κυβέρνηση να λάβει περαιτέρω μέτρα που θα εξασφαλίζουν πραγματικές ευκαιρίες εκμάθησης της κουρδικής γλώσσας στο πλαίσιο του κρατικού και του ιδιωτικού εκπαιδευτικού συστήματος και θα επιτρέπουν τη χρήση της κουρδικής γλώσσας στην πολιτική ζωή και για την πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες· καλεί την κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι η αντιτρομοκρατική νομοθεσία δεν χρησιμοποιείται καταχρηστικά για τον περιορισμό των θεμελιωδών ελευθεριών, ιδίως της ελευθερίας της έκφρασης, και να καταργήσει το σύστημα των φρουρών στα χωριά του νοτιοανατολικού τμήματος της Τουρκίας·

15.

επικροτεί την πρόθεση της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης να εγκρίνει δίχως χρονοτριβή τροποποιήσεις της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας, προκειμένου να απαλειφθούν οι διατάξεις βάσει των οποίων επιτρέπεται να δικάζονται σαν ενήλικοι τα παιδιά μεταξύ δεκαπέντε και δεκαοχτώ χρόνων·

16.

ενθαρρύνει την τουρκική κυβέρνηση να εντείνει τις προσπάθειές της για την υπερνίκηση των κοινωνικών και οικονομικών ελλείψεων στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποβάλει μελέτη σχετικά με τις συνέπειες του προγράμματος ανάπτυξης της ΝΑ Ανατολίας (GAP)· καλεί τις τουρκικές αρχές να διαφυλάξουν την πολιτιστική και περιβαλλοντική κληρονομιά που εμπλέκεται στο πρόγραμμα αυτό, με ιδιαίτερη έμφαση στους αρχαιολογικούς χώρους του Χασάνκεϊφ και του Αλιάνοϊ· εκφράζει την ανησυχία του για τον εκτοπισμό χιλιάδων ανθρώπων εξαιτίας της κατασκευής των φραγμάτων· προτρέπει την κυβέρνηση να αναστείλει τις εργασίες κατασκευής του φράγματος του Ιλίσου έως ότου υποβληθεί η προαναφερθείσα μελέτη της Επιτροπής·

17.

προτρέπει τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση να κατοχυρώσει ότι η βουλευτική ασυλία θα καλύπτει την έκφραση πολιτικών πεποιθήσεων για όλα ανεξαιρέτως τα μέλη του κοινοβουλίου·

18.

καταδικάζει τις συνεχιζόμενες πράξεις βίας του ΡΚΚ και άλλων τρομοκρατικών ομάδων στο τουρκικό έδαφος και καλεί το ΡΚΚ να ανταποκριθεί στην πολιτική πρωτοβουλία της τουρκικής κυβέρνησης καταθέτοντας τα όπλα και κηρύσσοντας τον τερματισμό της βίας·

19.

υπογραμμίζει ότι η θρησκευτική ελευθερία αποτελεί θεμελιώδη καθολική αξία και καλεί την Τουρκία να την κατοχυρώσει για όλους· επικροτεί τον διάλογο που άρχισε η τουρκική κυβέρνηση με εκπροσώπους των θρησκευτικών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Αλεβιτών, και ενθαρρύνει τις αρχές να εντείνουν τον διαθρησκευτικό διάλογο, ώστε να υπάρξει τακτική και εποικοδομητική επικοινωνία· επαναλαμβάνει ωστόσο, για μια ακόμη φορά, ότι μετά τα θετικά βήματα και χειρονομίες πρέπει να ακολουθήσουν ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις του νομικού πλαισίου, οι οποίες να επιτρέπουν στις εν λόγω θρησκευτικές κοινότητες να λειτουργούν χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς, σύμφωνα με την ΕΣΔΑ και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου· τονίζει ειδικότερα ότι όλες οι θρησκευτικές κοινότητες πρέπει να αποκτήσουν νομική προσωπικότητα·

20.

χαιρετίζει την εφαρμογή του νόμου περί ιδρυμάτων· εκφράζει τη λύπη του, ωστόσο, για το γεγονός ότι οι θρησκευτικές κοινότητες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ιδιοκτησίας τα οποία δεν επιλύονται από τον εν λόγω νόμο και αφορούν κατασχέσεις ακίνητης περιουσίας και πωλήσεις σε τρίτους ή την περιουσία ιδρυμάτων που συγχωνεύθηκαν πριν από την έγκριση του νέου νόμου· προτρέπει την τουρκική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το θέμα χωρίς καθυστέρηση·

21.

επαναλαμβάνει εκ νέου την ανησυχία του για τα εμπόδια που αντιμετωπίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως προς το νομικό καθεστώς του, την εκπαίδευση των κληρικών του και την εκλογή του Οικουμενικού Πατριάρχη· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την άμεση επαναλειτουργία της ελληνορθόδοξης Σχολής της Χάλκης και τη λήψη μέτρων που θα επιτρέψουν τη δημόσια χρήση του εκκλησιαστικού τίτλου του Οικουμενικού Πατριάρχη, και γενικότερα για να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την ανεμπόδιστη εκπαίδευση του κλήρου των χριστιανικών κοινοτήτων της Τουρκίας·

22.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι εξακολουθεί να υφίσταται αβεβαιότητα σχετικά με την αναγνώριση των Οίκων Cem ως χώρων λατρείας των Αλεβιτών και για τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της θρησκευτικής εκπαίδευσης στα σχολεία· ζητεί από την τουρκική κυβέρνηση να καταβάλει συστηματική προσπάθεια για να διορθώσει αυτή την κατάσταση·

23.

εκφράζει την ανησυχία του για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Συροχριστιανοί σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους· επισημαίνει, ειδικότερα, τις δικαστικές υποθέσεις που αφορούν απαλλοτριώσεις σε σχέση με το Συρορθόδοξο Μοναστήρι του Αγίου Γαβριήλ·

24.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει επιφυλάξεις όσον αφορά τα δικαιώματα των μειονοτήτων όπως κατοχυρώνονται από το διεθνές δίκαιο, ότι δεν έχει υπογράψει ακόμη τις σχετικές συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και ότι δεν έχει ακόμη ξεκινήσει διάλογο με τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΑΣΕ για τις εθνικές μειονότητες· παροτρύνει την κυβέρνηση να συμμορφώσει πλήρως την πολιτική της προς τα διεθνή πρότυπα και την ΕΣΔΑ και καλεί όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα να υποστηρίξουν την κίνηση αυτή· επισημαίνει σχετικά τις διοικητικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα μειονοτικά σχολεία και το αναχρονιστικό σύστημα διπλής προεδρίας· επιπλέον, καλεί την κυβέρνηση να υποστηρίξει ενεργά τη δημιουργία κλίματος πλήρους σεβασμού προς τις μειονότητες και να διασφαλίσει ότι τα κρούσματα εχθρότητας και βίας θα παραπέμπονται στα δικαστήρια·

25.

εκφράζει τη λύπη του διότι δεν έχει σημειωθεί καμιά ενθαρρυντική εξέλιξη από την εποχή της έκθεσης προόδου της Τουρκίας του 2008 όσον αφορά τον ελληνικό πληθυσμό των νήσων Gökçeada (Ίμβρος) και Bozcaada (Τένεδος), ο οποίος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα στους τομείς των περιουσιακών δικαιωμάτων και της εκπαίδευσης· προτρέπει συνεπώς την τουρκική κυβέρνηση να αναζητήσει λύσεις για τη διαφύλαξη του διπολιτισμικού χαρακτήρα των νήσων αυτών, σύμφωνα με το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (PACE), της 27ης Ιουνίου 2008·

26.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το τουρκικό νομικό πλαίσιο εξακολουθεί να μην παρέχει επαρκείς εγγυήσεις όσον αφορά την ελευθερία έκφρασης και ότι συνεχίζεται η καταχρηστική προσφυγή σε ορισμένους νόμους με στόχο τον περιορισμό αυτής της ελευθερίας· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να προτείνει εκτεταμένη μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου προκειμένου να εξασφαλίσει τη συμβατότητά του με την ΕΣΔΑ και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων· επισημαίνει ότι η αναθεώρηση του άρθρου 301 του τουρκικού ποινικού κώδικα οδήγησε σε αισθητή μείωση του αριθμού των ποινικών διώξεων σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια· εξακολουθεί ωστόσο να εκτιμά ότι το άρθρο 301 και το άρθρο 318 του ποινικού κώδικα θα πρέπει να καταργηθούν·

27.

εξακολουθεί να ανησυχεί διότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα αντίρρησης στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης και δεν διαθέτει εναλλακτική μη στρατιωτική θητεία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι παραμένει ανεκτέλεστη η απόφαση του ΕΔΑΔ του 2006 στην υπόθεση Ülke κατά Τουρκίας που απαιτεί από την Τουρκία να τροποποιήσει τη νομοθεσία που επιτρέπει τις επανειλημμένες διώξεις και καταδίκες των αντιρρησιών συνείδησης, και καλεί την κυβέρνηση να εκτελέσει την απόφαση χωρίς χρονοτριβή·

28.

εκφράζει τον προβληματισμό του για τους συνεχιζόμενους περιορισμούς της ελευθερίας του Τύπου, ιδιαίτερα στη διαδικασία ερευνών για το δίκτυο Ergenekon και μετά την επιβολή ενός πρωτοφανούς προστίμου σε όμιλο μέσων ενημέρωσης, καθώς και για τις συχνές απαγορεύσεις ιστοτόπων· τονίζει ότι η καλλιέργεια της ελευθερίας του Τύπου αποτελεί σημαντικό δείγμα πολιτικού πολιτισμού σε μια πλουραλιστική κοινωνία· συνιστά, στο πλαίσιο αυτό και υπό το φως των μη υγιών δεσμών μεταξύ ΜΜΕ, επιχειρηματικών συμφερόντων και πολιτικού κόσμου, την έγκριση ενός νέου νόμου για τα μέσα ενημέρωσης·

29.

καλεί την τουρκική κυβέρνηση να εντείνει τις προσπάθειές της για την εφαρμογή της πολιτικής της μηδενικής ανοχής στα βασανιστήρια και, προκειμένου να αυξηθεί η αξιοπιστία αυτών των προσπαθειών, να επιτρέψει τη δημοσίευση της έκθεσης της Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων· ζητεί εκ νέου από τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση να κυρώσει το προαιρετικό πρωτόκολλο στη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων· προτρέπει επίσης την κυβέρνηση να καταβάλει προσπάθειες για τον περιορισμό της ατιμωρησίας για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ιδίως μεταξύ των αρμοδίων για την επιβολή του νόμου·

30.

καλεί την τουρκική κυβέρνηση να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην εξάλειψη της διαφθοράς, να ενισχύσει τη διαφάνεια στη χρηματοδότηση των κομμάτων και των προεκλογικών εκστρατειών και να προωθήσει μια ανοικτή διοίκηση σε όλα τα επίπεδα·

31.

ενθαρρύνει την κυβέρνηση να εντείνει τις προσπάθειές της για κάνει πράξη την ισότητα των φύλων, όπως κατοχυρώνεται από τον νόμο· θεωρεί ειδικότερα ότι πρέπει να διαμορφωθεί μια στρατηγική για την εκπαίδευση και την απασχόληση των γυναικών, ώστε να μειωθεί η συμμετοχή των γυναικών στην παραοικονομία· καλεί την κυβέρνηση να αξιοποιήσει τις δυνατότητες των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ειδικά όταν πρόκειται για την αύξηση της ευαισθητοποίησης στα δικαιώματα των γυναικών, την πρόληψη της βίας και τα λεγόμενα «εγκλήματα τιμής»· επισημαίνει ότι η κυβέρνηση και η δικαιοσύνη πρέπει να εξασφαλίζουν ότι όλες οι περιπτώσεις βίας και διακρίσεων κατά των γυναικών παραπέμπονται στη δικαιοσύνη και οι υπεύθυνοι τιμωρούνται δεόντως και ότι οι γυναίκες και τα παιδιά που απειλούνται με βιαιοπραγίες ή εγκλήματα τιμής προστατεύονται και υποστηρίζονται από τις αρχές· ενθαρρύνει την τουρκική κυβέρνηση να δρομολογήσει μια αποτελεσματική εκστρατεία πληροφόρησης σε ολόκληρη τη χώρα με στόχο την ευαισθητοποίηση στα δικαιώματα των γυναικών·

32.

αναγνωρίζει μεν ότι υπάρχει το νομικό πλαίσιο για την ενδοοικογενειακή βία, τα εγκλήματα τιμής και τους πρόωρους καταναγκαστικούς γάμους, αλλά επισημαίνει ότι υπάρχουν αμφιβολίες ως προς την εφαρμογή του· καλεί συνεπώς τις αρχές να παρέχουν προστασία στα θύματα, αυξάνοντας τον αριθμό των καταφυγίων και άλλων εγκαταστάσεων· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην Τουρκία είναι το χαμηλότερο μεταξύ όλων των χωρών του ΟΟΣΑ και ότι θα πρέπει να αυξηθεί προκειμένου να προωθηθούν τα οικονομικά δικαιώματα και η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών·

33.

εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη εγγυήσεων κατά των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού· καλεί τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας να εγκρίνει ένα νέο νόμο που θα απαγορεύει τις άμεσες και έμμεσες διακρίσεις για οιοδήποτε λόγο και σε όλους τους τομείς, και καλεί την τουρκική κυβέρνηση να εντείνει τις προσπάθειες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης στο θέμα των ατομικών ανθρώπινων δικαιωμάτων και της καταπολέμησης των διακρίσεων, και να εξασφαλίσει την εξάλειψη από τη νομοθεσία των διατάξεων που εισάγουν διακρίσεις και την κατάλληλη τιμωρία των πράξεων μίσους και βίας ομοφοβικού χαρακτήρα·

34.

εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προόδου όσον αφορά τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και καλεί εκ νέου την κυβέρνηση, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, να υποβάλει νέα πρόταση στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση προκειμένου να εγκριθεί τάχιστα ένας νέος νόμος για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, ο οποίος να είναι σύμφωνος με τα πρότυπα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, περιλαμβάνοντας διασφαλίσεις για το δικαίωμα στην απεργία και στη σύναψη συλλογικών συμβάσεων· εκφράζει την ανησυχία του για την πρόσφατη σύλληψη (στα μέσα Νοεμβρίου 2009) περίπου είκοσι τούρκων συνδικαλιστών και ζητεί τον αυστηρό σεβασμό των κοινωνικών τους δικαιωμάτων·

35.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, για τέταρτη συνεχή χρονιά, το πρόσθετο πρωτόκολλο στη συμφωνία σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή από την Τουρκία· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να το εφαρμόσει πλήρως και χωρίς καθυστέρηση, κατά τρόπο που δεν θα εισάγει διακρίσεις, και υπενθυμίζει ότι η μη εφαρμογή του μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων·

36.

επαναλαμβάνει την αδιαμφισβήτητη υποχρέωση της Τουρκίας για σχέσεις καλής γειτονίας, όπως προβλέπεται από το διαπραγματευτικό πλαίσιο· υπογραμμίζει τη δέσμευσή της, μαζί με όλα τα άλλα μέρη, να υποστηρίξει τις προσπάθειες για την επίτευξη συνολικής διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος και για την επίλυση κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς με τις γειτονικές χώρες, με βάση την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών·

37.

καλεί την τουρκική κυβέρνηση και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποστηρίξουν ενεργά τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις και να συμβάλουν με απτό τρόπο στη συνολική διευθέτηση του κυπριακού ζητήματος, με βάση μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ· καλεί την Τουρκία να διευκολύνει τη δημιουργία πρόσφορου κλίματος για τις διαπραγματεύσεις αρχίζοντας αμέσως να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις της από την Κύπρο, αντιμετωπίζοντας το ζήτημα του εποικισμού της νήσου με τούρκους πολίτες και επιτρέποντας να επιστραφεί το αποκλεισμένο τμήμα της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους του σύμφωνα με την απόφαση 550(1984) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ·

38.

καλεί την τουρκική κυβέρνηση να πάψει να παρεμποδίζει τα μη στρατιωτικά πλοία που κάνουν έρευνες για πετρέλαιο για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ανατολική Μεσόγειο·

39.

προτρέπει την Τουρκία να διασφαλίσει ότι γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα όλων των εκτοπισμένων ατόμων στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των θρησκευτικών μειονοτήτων, και ότι τους επιτρέπεται να ασκούν ελεύθερα τα θρησκευτικά δικαιώματά τους· τονίζει ότι, όσον αφορά την κοινότητα των Καθολικών Μαρωνιτών, θα πρέπει επίσης να δοθούν ελευθερίες και στα τέσσερα χωριά Μαρωνιτών·

40.

εκφράζει επιδοκιμασία για την επανενεργοποίηση της Επιτροπής Αγνοουμένων και καλεί την Τουρκία να αναλάβει κατάλληλη δράση σε σχέση με αυτό το ανθρωπιστικό ζήτημα·

41.

επαινεί τις διπλωματικές προσπάθειες που καταβλήθηκαν για την εξομάλυνση των σχέσεων με την Αρμενία και προτρέπει την τουρκική κυβέρνηση να ανοίξει τα σύνορα με την Αρμενία· καλεί τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας και το Κοινοβούλιο της Αρμενίας να κυρώσουν πάραυτα τα σχετικά πρωτόκολλα χωρίς να θέσουν οιοδήποτε προαπαιτούμενο, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή του Νότιου Καύκασου·

42.

σημειώνει την περιορισμένη πρόοδο που έχει επιτευχθεί ως προς τη βελτίωση των διμερών σχέσεων Τουρκίας-Ελλάδας· καλεί τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας να αποσύρει την απειλή casus belli και αναμένει από την τουρκική κυβέρνηση να τερματίσει τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου·

43.

χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη βελτίωση των σχέσεων με το Ιράκ και με την κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση· υπογραμμίζει εκ νέου την έκκλησή του προς την τουρκική κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι κάθε διεξαγόμενη αντιτρομοκρατική επιχείρηση σέβεται πλήρως την εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο, και να μεριμνήσει για την αποφυγή απωλειών μεταξύ των αμάχων·

44.

σημειώνει την έναρξη διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας στην Κοινότητα Ενέργειας· χαιρετίζει την υπογραφή, εκ μέρους της Τουρκίας, της διακυβερνητικής συμφωνίας για τον αγωγό φυσικού αερίου Nabucco, η υλοποίηση του οποίου παραμένει μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ, και ζητεί να ανοίξει το κεφάλαιο για την ενέργεια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις· σημειώνει παράλληλα τη συνεργασία μεταξύ Τουρκίας, Ρωσίας και ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ στο έργο South Stream·

45.

επισημαίνει τη σημασία της Τουρκίας ως χώρας διέλευσης και προορισμού της λαθρομετανάστευσης· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να λάβει επειγόντως μέτρα για να εξασφαλίσει τον σεβασμό των διεθνών δικαιωμάτων σχετικά με την προστασία και υποδοχή των μεταναστών και όσων ζητούν άσυλο· σημειώνει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη συμφωνίας επανεισδοχής με την ΕΕ και προτρέπει την Τουρκία να εφαρμόζει πλήρως, στο μεταξύ, τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής με τα κράτη μέλη· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να ενισχύσει τη συνεργασία της με την ΕΕ όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης, την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος και την εμπορία ανθρώπων· σημειώνει εν προκειμένω τις προσπάθειες της Τουρκίας για τη συνομολόγηση λειτουργικών διευθετήσεων με τη Frontex·

46.

σημειώνει την ολοένα και πιο ενεργό εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και επικροτεί τις προσπάθειές της να συμβάλει στην εξεύρεση λύσεων για διάφορες περιοχές σε κρίση· ζητεί από την τουρκική κυβέρνηση να προβεί σε στενότερο συντονισμό της εξωτερικής πολιτικής της με αυτήν της ΕΕ, ιδιαίτερα σε σχέση με το Ιράν· αναγνωρίζει τον ρόλο της Τουρκίας ως σημαντικού εταίρου της ΕΕ, ενόψει της υλοποίησης των στόχων εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, στην Κεντρική Ασία και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αξιοποιήσουν καλύτερα το δυναμικό των στενών σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας σε αυτές τις περιοχές·

47.

εκτιμά τη διαρκή συμβολή της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας και στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του για τη συνεχιζόμενη, λόγω των αντιρρήσεων της Τουρκίας, αδυναμία επέκτασης της στρατηγικής συνεργασίας ΝΑΤΟ-ΕΕ πέρα από τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στη συμφωνία «Βερολίνο Συν», γεγονός που έχει αρνητικές συνέπειες για την προστασία του προσωπικού που έχει αναπτύξει η ΕΕ, και ζητεί από την Τουρκία να άρει τις αντιρρήσεις αυτές το συντομότερο·

48.

καλεί και πάλι την τουρκική κυβέρνηση να υπογράψει και να υποβάλει προς κύρωση τον οργανισμό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, αυξάνοντας έτσι περαιτέρω τη συμβολή και τη δέσμευσή της στο παγκόσμιο πολυμερές σύστημα·

49.

καλεί την Υπάτη Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας να εξετάσει τις συνέργειες μεταξύ των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ και της Τουρκίας και να κάνει εντατικότερη χρήση τους, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στον κόσμο·

50.

παροτρύνει την Τουρκία να ενεργήσει με πραγματιστικό πνεύμα και να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η επιτυχία των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλήνων και Τουρκοκυπρίων ηγετών, οι οποίες περιέρχονται τώρα σε κρίσιμο στάδιο· σημειώνει ότι αυτή είναι πιθανόν η τελευταία ευκαιρία για τη διευθέτηση της μακρόχρονης διαίρεσης του νησιού· χαιρετίζει την εκτίμηση που εξέφρασε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις αποφασιστικές προσπάθειες των ηγετών των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, του κ. Χριστόφια και του κ. Talat, προκειμένου να επιτευχθεί συνολικός διακανονισμός·

51.

πιστεύει ότι η διευθέτηση του Κυπριακού θα επιφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα, ευημερία και ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και θα επιτρέψει την ταχεία βελτίωση των σχέσεων ΕΕ - ΝΑΤΟ και την απεμπλοκή της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση· προτείνει, ως εκ τούτου, να συμπαραταχθεί η Τουρκία με τις άλλες εγγυήτριες δυνάμεις, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο, στην υπόσχεση για υποστήριξη κάθε συμφωνίας που μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ του κ. Χριστόφια και του κ. Talat για την επανένωση της Κύπρου και έχει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών·

52.

λαμβάνει γνώση της ειδικής έκθεσης αριθ. 16/2009 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία εντοπίζει ορισμένες αδυναμίες στη διαχείριση της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία· σημειώνει ωστόσο ότι, κατά τη γνώμη του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τα ελεγχθέντα σχέδια πέτυχαν τα αποτελέσματα που είχαν προβλεφθεί και τα αποτελέσματα αυτά θα είναι πιθανώς διατηρήσιμα· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει τις συστάσεις της έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά την παροχή βοήθειας στο πλαίσιο του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ), και ιδίως να δώσει προτεραιότητα στους στόχους και κατ’ ακολουθία στα σχέδια που συμπλέουν με τα κριτήρια προσχώρησης· καλεί ειδικότερα την Επιτροπή να δρομολογήσει μια αξιολόγηση ολόκληρου του προγράμματος προενταξιακής βοήθειας και να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του·

53.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Τουρκικής Δημοκρατίας.