18.1.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 15/10

—

η Επιτροπή των Περιφερειών πρέπει να συμμετάσχει στην περαιτέρω εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με διαρθρωμένο τρόπο – αξιοποιώντας παράλληλα τα συμπεράσματα της πλατφόρμας παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· για τον σκοπό αυτόν, η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εαρινή σύνοδο κορυφής πρέπει να προβλέπει ένα μόνιμο κεφάλαιο για τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή της στρατηγικής·

—

η πολιτική συνοχής πρέπει να προσανατολίζεται και στο μέλλον προς τους στόχους της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη ΕΕ, ιδίως μέσω της μείωσης των αποκλίσεων μεταξύ διαφόρων περιοχών ως προς το επίπεδο ανάπτυξης και της μείωσης της καθυστέρησης των πλέον μειονεκτικών περιοχών· υπό αυτήν την προϋπόθεση θα έχει ενεργό συμβολή στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

—

μόνο με την οριζόντια προσέγγιση της πολιτικής συνοχής μπορεί να εξασφαλιστεί ότι όλες οι περιφέρειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν ενεργά στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

—

αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω ενός εδαφικού συμφώνου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές που θα προσδιορίζει σε επίπεδο ευρωπαϊκών οργάνων ποια θα είναι η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» καθώς και μέσω συγκεκριμένου τύπου για τα εδαφικά σύμφωνα που θα επιτρέπουν σε εθνικό επίπεδο τη διαρθρωμένη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών αναλόγως των αρμοδιοτήτων τους·

Γενικός εισηγητής

:

ο Δρ Michael Schneider (DE/EVP)

Υφυπουργός ομοσπονδιακών και ευρωπαϊκών υποθέσεων,

εκπρόσωπος του ομόσπονδου κράτους Σαξονίας-Άνχαλτ στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση.

Έγγραφο αναφοράς

:

Αίτηση γνωμοδότησης της βελγικής Προεδρίας.

1.

διαπιστώνει ότι με την παρουσίαση της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» ελήφθησαν σημαντικές αποφάσεις για τον μελλοντικό προσανατολισμό των πολιτικών της ΕΕ προς την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης, της καινοτομίας και της απασχόλησης·

2.

υπογραμμίζει ότι στην περαιτέρω πορεία των συζητήσεων τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα συμφώνησαν σχετικά με βασικούς στόχους και προτεραιότητες δράσης που θα υποστηριχθούν τους επόμενους μήνες με εμβληματικές πρωτοβουλίες και νομοθετικές προτάσεις·

3.

επισημαίνει ότι είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να συμπεριληφθούν και να συμμετέχουν ενεργά οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στην περαιτέρω διαμόρφωση της στρατηγικής, καθώς και να ενισχυθεί ο ρόλος τους κατά την εφαρμογή της στρατηγικής αυτής·

4.

διαπιστώνει, σε συνάρτηση με αυτό, ότι βασικός παράγοντας για την επιτυχία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι η αξιοποίηση των δυνατοτήτων και των πόρων των τοπικών και περιφερειακών αρχών που επικεντρώνεται στην επίτευξη στόχων·

5.

υπογραμμίζει τη σημαντική συμβολή που μπορεί να έχει η πολιτική συνοχής της ΕΕ στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

6.

επικροτεί για τον λόγο αυτόν το γεγονός ότι η βελγική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ ζήτησε από την Επιτροπή των Περιφερειών γνωμοδότηση με θέμα τον μελλοντικό ρόλο της πολιτικής συνοχής στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

7.

υπενθυμίζει ότι τα προηγούμενα χρόνια η Επιτροπή των Περιφερειών ασχολήθηκε εντατικά με τον προσανατολισμό της στρατηγικής της Λισσαβώνας και τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή της, και εξέφερε γνώμη και για το θέμα του μελλοντικού προσανατολισμού της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

8.

σε αυτό το πλαίσιο εφιστά την προσοχή κυρίως στα εξής έγγραφα:

9.

υπογραμμίζει ότι αφετηρία μιας αξιολόγησης του μελλοντικού ρόλου της πολιτικής συνοχής για την εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» πρέπει να είναι οι διατάξεις της Συνθήκης και οι στόχοι των διάφορων ενωσιακών πολιτικών·

10.

διαπιστώνει, σε συνάρτηση με αυτό, ότι η συμβολή της πολιτικής συνοχής στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» πρέπει να κινείται μέσα στο πλαίσιο του στόχου που ορίζεται στο άρθρο 174 της ΣΛΕΕ καθώς και του εγκάρσιου στόχου της εδαφικής συνοχής που ενσωματώθηκε τελευταία με τη Συνθήκη της Λισσαβώνας στο άρθρο 3 της ΣΕΕ·

11.

επισημαίνει ότι η πολιτική συνοχής έχει ως στόχο να ενισχύσει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή προκειμένου να προαγάγει την αρμονική ανάπτυξη της Ένωσης συνολικά και να μειώσει τις διαφορές μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διάφορων περιοχών και την καθυστέρηση των πλέον μειονεκτικών περιοχών. Εδώ δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στις αγροτικές περιοχές, τις περιοχές που πλήττονται από κάποιο οικονομικό μειονέκτημα ή εκείνες όπου συντελείται βιομηχανική μετάβαση και τις περιοχές που πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά προβλήματα, όπως οι υπερβόρειες περιοχές που είναι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένες και οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές· επιπλέον, η ΕτΠ υπενθυμίζει τις προκλήσεις που προκύπτουν, σύμφωνα με τη μελέτη «Ευρώπη 2020», για τις περιφέρειες της ΕΕ, και ιδίως εκείνες που ευρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, αλλά και στις αστικές περιοχές οι περίμετροι των οποίων βρίσκονται συχνά σε κατάσταση σταδιακής υποβάθμισης ή κοινωνικής και οικονομικής επισφάλειας· φρονεί, επίσης, πως κατά την εφαρμογή της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 πρέπει να αναγνωρισθούν οι ιδιαιτερότητες των εξόχως απόκεντρων περιοχών, σύμφωνα με το άρθρο 349 της ΣΛΕΕ.

12.

σημειώνει ότι τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ συνεισέφεραν ουσιαστικά στην υλοποίηση της μέχρι τώρα στρατηγικής της Λισσαβώνας, εκφράζει δε τη λύπη της για την εξαιρετικά περιορισμένη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εν λόγω υλοποίηση·

13.

για τον λόγο αυτόν, υποστηρίζει τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 17.06.2010, στα οποία το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να προωθηθεί η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή και να επεκταθούν οι υποδομές, προκειμένου να συμβάλουν στην επιτυχία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· εκφράζει τη λύπη της όμως για την εξαιρετικά χαμηλή εδαφική «ευαισθησία» που χαρακτηρίζει τα εν λόγω συμπεράσματα.

14.

παραπέμπει στα συμπεράσματα της έκθεσης Kok σχετικά με το γεγονός ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη κατά την εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβώνας, και συμπεραίνει εξ αυτού ότι είναι ανάγκη να δημιουργηθεί, μέσω της ενεργού επί τόπου συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών, μια σημαντική προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

15.

θεωρεί, ως εκ τούτου, τις εξής πτυχές ως ιδιαίτερες προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»:

16.

προειδοποιεί, ωστόσο, ότι με την αύξηση των υποχρεώσεων αναφοράς, οι οποίες υπερβαίνουν τις τρέχουσες διαδικασίες, η πολιτική συνοχής θα επιβαρυνθεί με ακόμη περισσότερο διοικητικό φόρτο.

17.

υπογραμμίζει ότι πρέπει και στο μέλλον να βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής συνοχής ευέλικτες, τοπικά και περιφερειακά προσαρμοσμένες στρατηγικές, που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ανταποκρινόμενες επί τόπου στις άκρως διαφορετικές αναπτυξιακές απαιτήσεις στις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

18.

επαναλαμβάνει την πλήρη αντίθεσή της με την πρόταση περί παύσεως της συνδρομής του Ταμείου συνοχής για τα κράτη μέλη που αποτελούν αντικείμενο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) που εισηγείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην οικεία ανακοίνωση της 12ης Μαΐου 2010 και υπενθυμίζεται τη θέση που έλαβε η ΕΤΠ στο σχετικό ψήφισμα της 10ης Ιουνίου 2010 (CdR 175/2010, σημείο 12) (4).

19.

υπενθυμίζει ότι η πολιτική συνοχής συνδέεται στενά επίσης με τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, καθότι οι δύο πολιτικές συμβάλλουν εγκάρσια στην ενδυνάμωση και της εσωτερικής αγοράς και της συνοχής στην Ευρώπη. Φρονεί συνεπώς ότι οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, καθοριστικός παράγοντας της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, θα πρέπει να προβληθούν εξόχως στην στρατηγική «Ευρώπη 2020». Όπως συνιστά η έκθεση Monti σχετικά με τη νέα στρατηγική για την εσωτερική αγορά (Μάιος 2010), ως πολιτικοί στόχοι της μελλοντικής αναπτυξιακής στρατηγικής της ΕΕ πρέπει να τεθούν συγκεκριμένα η χρηματοδότηση των υποδομών για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας καθώς και οι υπηρεσίες που συνδέονται με την κοινωνική ένταξη.

20.

θεωρεί κεντρικό καθήκον και σημαντική προστιθέμενη αξία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» τη δρομολόγηση των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη, με τη συμπερίληψη των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, με στόχο την ενίσχυση της αειφόρου ανάπτυξης, της καινοτομίας και της απασχόλησης. Οι εν λόγω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις έχουν επίσης μεγάλη σημασία για την επιτυχή εφαρμογή της πολιτικής συνοχής·

21.

απορρίπτει μέτρα που περιορίζουν υπερβολικά την εστίαση της χρησιμοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων στις διαρθρωτικές δυσκολίες που εντοπίστηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», εάν αυτά δεν είναι ταυτόχρονα σύμφωνα και με τους στόχους της πολιτικής συνοχής (εξάρτηση από όρους ως προς το περιεχόμενο)·

22.

θεωρεί ωστόσο ότι, στο πλαίσιο διαλόγου συνεργασίας με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, ο οποίος πρέπει να αρχίσει εγκαίρως πριν από τον επόμενο προγραμματισμό των διαρθρωτικών ταμείων και ενδεχομένως επί τη βάσει συμφωνιών, όπως τα εδαφικά σύμφωνα που έχουν προταθεί από την ΕτΠ, υπάρχουν δυνατότητες για να καθοριστούν κοινοί στόχοι και όροι για τη μελλοντική χρήση των διαρθρωτικών ταμείων, οι οποίοι θα είναι σε μεγάλο βαθμό δεσμευτικοί για όλους τους συμμετέχοντες και με τον τρόπο αυτόν θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην εξάρτηση από μακροοικονομικούς όρους.

23.

επικροτεί τον βασικό προσανατολισμό της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» προς την αειφόρο ανάπτυξη, την καινοτομία και την απασχόληση, και υποστηρίζει την ενίσχυση της ενσωμάτωσης της κοινωνικής και περιβαλλοντικής διάστασης·

24.

διακρίνει εν προκειμένω μια έκφραση ευρείας θεώρησης, σύμφωνα με την οποία η ανταγωνιστικότητα πρέπει να στηριχθεί στην αειφορία και στην ενίσχυση της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής·

25.

διαπιστώνει ότι η πολιτική συνοχής έχει ήδη συμβάλει σημαντικά στο παρελθόν στην ενίσχυση της έξυπνης, αειφόρου και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στοιχεία που διαδραματίζουν πλέον κεντρικό ρόλο στη στρατηγική «Ευρώπη 2020».

26.

υπογραμμίζει ότι τα μέσα της πολιτικής συνοχής –στο πλαίσιο των στόχων της πολιτικής συνοχής που ορίζονται στη Συνθήκη– μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Εδώ είναι απολύτως απαραίτητο να διατηρηθεί η ισορροπία ανάμεσα στην παραδοσιακή (ακόμα σήμερα) αποστολή της πολιτικής αυτής και τις νέες στρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια τέτοια ισορροπία μπορεί να επιτευχθεί, μεταξύ άλλων, με τη διατήρηση της ειδικής θέσης των περιφερειών σύγκλισης.

27.

επισημαίνει ότι, ιδίως και υπό το πρίσμα της προοδευτικής μείωσης των χρηματοδοτικών πόρων, οι στόχοι της μελλοντικής στρατηγικής «Ευρώπη 2020» δεν προσανατολίζονται πρωτίστως στην ποσοτική χρησιμοποίηση δημοσιονομικών πόρων και φρονεί ότι η . Η επιτυχία της υλοποίησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το είδος και την ποιότητα, καθώς και την ευχρηστία των μέσων που θα χρησιμοποιηθούν· Ως εκ τούτου, επισημαίνει ότι είναι θεμιτό να επιδιώκεται η μέγιστη ενσωμάτωση όλων των υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα μέσα που χρησιμεύουν όντως για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων παρόμοιου χαρακτήρα (π.χ. ΕΤΠΑ και ΕΓΤΑΑ στο μέρος που αφορά την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών).

28.

θεωρεί αναγκαία την περαιτέρω ανάπτυξη καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, όπως για παράδειγμα τα ανανεωμένα κεφάλαια, προκειμένου να βελτιωθεί έτσι ακόμα περισσότερο το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα της πολιτικής συνοχής για την υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

29.

επισημαίνει, υπό το πρίσμα του στόχου για την απασχόληση (αύξηση του ποσοστού της απασχόλησης των ατόμων ηλικίας 20-64 ετών στο 75 % στην Ευρωπαϊκή Ένωση), ότι στο πλαίσιο των εν εξελίξει προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων περίπου 14 δισ. ευρώ από τους πόρους διατίθενται για την ενίσχυση της ικανότητας των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, προκειμένου να προετοιμαστούν για την αλλαγή και να προσαρμοστούν σε αυτήν. Από το ποσό αυτό, περίπου 9,4 δισ. ευρώ προβλέπονται για βοήθεια προς τις επιχειρήσεις προκειμένου να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα για την εξέλιξη των εργαζομένων·

30.

τονίζει επ'αυτού ότι είναι ανάγκη να τονωθεί η αλληλεπίδραση μεταξύ των ταμείων με εδαφική διάσταση και ειδικότερα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, προκειμένου να δημιουργηθούν νέες δυνατότητες απασχόλησης και να αυξηθεί η ικανότητα επαγγελματικής ένταξης με μέτρα για την εκπαίδευση και κατάρτιση.

31.

υποστηρίζει συνεπώς το αίτημα για τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού στρατηγικού πλαισίου που θα συμπεριλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό κοινωνικό ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ)· καλεί, ως εκ τούτου, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξασφαλίσει και για την επόμενη περίοδο στήριξης αυτήν τη σύμπραξη του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ μέσω κοινού κανονισμού–πλαισίου για την πολιτική συνοχής·

32.

επισημαίνει, παραπέμποντας στον ερευνητικό στόχο (αύξηση των δαπανών για την έρευνα και ανάπτυξη στην Ένωση στο 3 % του ΑΕγχΠ), ότι κατά την τρέχουσα περίοδο στήριξης, σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής, 86 δισ. ευρώ ή το 25 % των πόρων της συνοχής χρησιμοποιούνται για την έρευνα και ανάπτυξη και για την καινοτομία, και επομένως διατίθενται για τη δημιουργία και επέκταση του πεδίου της έρευνας στις περιφέρειες της Ευρώπης·

33.

επισημαίνει ότι μια πολιτική στήριξης με στόχο τις περιφερειακές και δημοτικές αρχές όπως αυτή που περιλαμβάνει η πολιτική συνοχής μπορεί να εξασφαλίσει, συμπληρώνοντας την προώθηση της ευρωπαϊκής αριστείας, ότι η ευρωπαϊκή πολιτική για την έρευνα και καινοτομία θα έχει αρκετά ευρεία αποτελέσματα ώστε να οδηγήσει σε επιτυχία τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»·

34.

φρονεί ότι, ως προς τον στόχο για το κλίμα και την ενέργεια (μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αύξηση που ποσοστού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά 20 % αντίστοιχα), η βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα των προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων σε όλα τα κράτη μέλη και σημειώνει ότι κατά την τρέχουσα περίοδο στήριξης διατίθεται περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των πόρων συνοχής (105 δισ. ευρώ). Θεωρεί εντούτοις ότι η ίδρυση ταμείου για το κλίμα, που συζητείται σε διεθνές επίπεδο στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών διαπραγματεύσεων δεν πρέπει να επιφέρει περικοπές στα μέσα που χορηγούνται στην πολιτική συνοχής, Υπενθυμίζει υπό το ίδιο πνεύμα το αίτημά της όσον αφορά την αξιολόγηση του αποτυπώματος άνθρακα των σχεδίων που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία·

35.

διαπιστώνει ότι από τους πόρους αυτούς περίπου 48 δισ. ευρώ συνεισφέρουν σε μέτρα σε διάφορους τομείς για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής, όπως π.χ. μέτρα προστασίας και προσαρμογής. Σε αυτά συγκαταλέγονται και επενδύσεις όπως η προώθηση αποδοτικών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (9 δισ. ευρώ), καθώς και έμμεσα μέτρα όπως τα βιώσιμα έργα στον τομέα των αστικών μεταφορών (6,2 δισ. ευρώ)·

36.

επισημαίνει, σε σχέση με τον στόχο για την εκπαίδευση (μείωση του αριθμού των ατόμων που εγκαταλείπουν το σχολείο και αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού ηλικίας 30-34 ετών με πανεπιστημιακή παιδεία ή αντίστοιχο επίπεδο προσόντων στο 40 %), ότι στο πλαίσιο πολλών επιχειρησιακών προγραμμάτων, η πολιτική συνοχής συνεισέφερε ήδη σημαντικά κατά την τρέχουσα περίοδο στήριξης στη μείωση του ποσοστού των ατόμων που εγκαταλείπουν το σχολείο. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να ληφθεί υπόψη και η ειδικότερη πρόκληση σχετικά με την προσβασιμότητα και τη συντήρηση των εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων σε αραιοκατοικημένες περιοχές.

37.

υπογραμμίζει όμως επίσης ότι οι αρμοδιότητες της Ένωσης στον τομέα αυτόν είναι περιορισμένες και ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν την επαρκή χρηματοδότηση και τις αρμοδιότητες λήψης αποφάσεων των τοπικών και των περιφερειακών αρχών και να καθορίζουν τους εθνικούς τους στόχους, ανάλογα με την εκάστοτε αρχική τους κατάσταση και τα εθνικά τους δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους κεντρικούς στόχους·

38.

είναι της άποψης, υπό το πρίσμα του στόχου καταπολέμησης της φτώχειας (μείωση των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας ή απειλούνται από αυτήν κατά 20 εκατομμύρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση), ότι η πολιτική συνοχής μπορεί να συμβάλει στην καταπολέμηση της φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προσανατολισμού της προς την ανάπτυξη και την απασχόληση, ιδίως μέσω της ενίσχυσης τοπικών και περιφερειακών προγραμμάτων για την ένταξη και την απασχόληση· στα νέα προγράμματα διατίθενται περίπου 19 δισ. ευρώ για την άρση των εμποδίων στην απασχόληση, ιδίως για τις γυναίκες, τους νέους, τους ηλικιωμένους ή τους εργαζόμενους με χαμηλή εξειδίκευση.

39.

επισημαίνει ότι, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από τα εν εξελίξει προγράμματα του ΕΚΤ για το 2007 και το 2008 επωφελήθηκαν ήδη σχεδόν έξι εκατομμύρια άνθρωποι, το 52 % των οποίων ήταν γυναίκες. Περίπου το ένα τρίτο των μέτρων είχε ως στόχο την ενίσχυση των εργαζομένων. Περαιτέρω μέτρα απευθύνονταν σε ανέργους (33 % των δικαιούχων, εκ των οποίων το 7 % ήταν μακροχρόνια άνεργοι) και σε ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες όπως οι μετανάστες και οι μειονότητες (13 %)·

40.

διαπιστώνει σε συνάρτηση με αυτό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με το άρθρο 153 της ΣΛΕΕ απλώς υποστηρίζει και συμπληρώνει τη δραστηριότητα των κρατών μελών σε αυτόν τον τομέα·

41.

τονίζει ότι είναι ανάγκη να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τα διαρθρωτικά ταμεία για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων που υφίστανται στην υγειονομική περίθαλψη·

42.

διαπιστώνει ότι οι εμβληματικές πρωτοβουλίες που προβλέπονται στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» επιδιώκουν ουσιαστικά θεματικούς ή τομεακούς στόχους, οι οποίοι όμως καλύπτουν και μεγάλο μέρος της πολιτικής συνοχής·

43.

σημειώνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη επισημάνει τη συμβολή των διαρθρωτικών ταμείων στην υλοποίηση των περισσότερων εμβληματικών πρωτοβουλιών και θεωρεί την πολιτική συνοχής και τα διαρθρωτικά ταμεία σημαντικούς παράγοντες για μια έξυπνη, αειφόρο και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες της ΕΕ·

44.

υπογραμμίζει ότι είναι ανάγκη να εναρμονιστούν τα μέτρα που αναφέρονται στο πλαίσιο των εμβληματικών πρωτοβουλιών της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με τις υφιστάμενες διαδικασίες και τα υφιστάμενα μέτρα, προκειμένου να διατηρηθεί η σαφήνεια και να αποφευχθούν οι επικαλύψεις των διαδικασιών και της υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων·

45.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υιοθετήσει στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάπτυξης εμβληματικών πρωτοβουλιών μια ολοκληρωμένη προσέγγιση μεταξύ διάφορων ευρωπαϊκών μέσων στήριξης και να εξασφαλίσει ότι σε αυτό το πλαίσιο θα ληφθεί υπόψη και θα διευρυνθεί περαιτέρω –όπου είναι εφικτό και αναγκαίο– η αποκεντρωμένη προσέγγιση της πολιτικής συνοχής·

46.

επαναλαμβάνει το αίτημά του, που διατυπώθηκε ήδη στη γνωμοδότηση με θέμα το μέλλον της πολιτικής συνοχής, ότι οι προτεινόμενες εμβληματικές πρωτοβουλίες δεν πρέπει να οδηγήσουν σε περιορισμό της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής. Τα διαρθρωτικά ταμεία πρέπει να διατηρήσουν την ικανότητά τους για ολοκληρωμένη επίλυση προβλημάτων σε περιφερειακό επίπεδο και δεν πρέπει να περιοριστούν στην εκπλήρωση τομεακών εντολών·

47.

διαπιστώνει, σε σχέση με την εμβληματική πρωτοβουλία για το «Ψηφιακό θεματολόγιο», ότι υπάρχει στενή σύνδεση μεταξύ του ψηφιακού θεματολογίου και της χρήσης της πολιτικής συνοχής, ιδίως όσον αφορά τη γενικευμένη πρόσβαση στα ευρυζωνικά δίκτυα στις αγροτικές περιοχές ή την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της δημογραφικής αλλαγής·

48.

όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Ένωση καινοτομίας», θεωρεί δυνατό να επιτευχθεί καλύτερη κατανομή εργασίας και καθηκόντων ανάμεσα στην προώθηση της βασικής έρευνας με στόχο την αριστεία και της εφαρμοσμένης έρευνας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφενός, και στην προώθηση της καινοτομίας σε αποκεντρωμένο επίπεδο, αφετέρου, προκειμένου να επιτευχθούν τα αναγκαία ευρεία αποτελέσματα·

49.

παραπέμπει, σε συνάρτηση με αυτό, στα μέτρα της πολιτικής συνοχής για τη δημιουργία περιφερειακών συστημάτων καινοτομίας και των μέσων για εδαφική συνεργασία, στη διάθεση επιχειρηματικών κεφαλαίων και σε μέτρα με στόχο την πιο σύντομη καθιέρωση καινοτόμων προϊόντων, καθώς και τη δικτύωση των ενδιαφερόμενων φορέων της οικονομίας, της επιστήμης και της διοίκησης·

50.

ζητεί την ενίσχυση της συμπληρωματικής κατανομής ρόλων μεταξύ των μέσων της ΕΕ στο πλαίσιο των αποκεντρωμένων μέτρων στήριξης της καινοτομίας, εφόσον μάλιστα η στήριξη της καινοτομίας αποτελεί ήδη σήμερα κεντρικό δομικό στοιχείο των προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ·

51.

επικροτεί, αναφορικά με την εμβληματική πρωτοβουλία «Αποτελεσματική χρησιμοποίηση των πόρων», τον στόχο της μελλοντικής αποσύνδεσης της χρήσης πόρων από την ανάπτυξη, και επισημαίνει ότι θα ήταν σκόπιμη η υιοθέτηση αποκεντρωμένης προσέγγισης στις πολιτικές δράσης με μεγαλύτερο ρόλο των Διαρθρωτικών ταμείων, πράγμα που συνεπάγεται μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της πρωτοβουλίας αυτής, ιδίως όσον αφορά την ενεργειακή εξυγίανση, τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, την προώθηση της οικονομίας της ανακύκλωσης και την ανάπτυξη βιώσιμων σχεδίων στον τομέα των μεταφορών·

52.

καθιστά σαφές ότι, όσον αφορά τα πολλά και διάφορα επιμέρους μέτρα στον εν λόγω τομέα, πρέπει να γίνει προσεκτική οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών και να τηρείται η αρχή της επικουρικότητας. Επιπροσθέτως πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην αποτελεσματικότητα των διάφορων μέτρων που εφαρμόζονται·

53.

υπογραμμίζει, αναφορικά με την εμβληματική πρωτοβουλία για τη «βιομηχανική πολιτική για την εποχή της παγκοσμιοποίησης», ότι η πολιτική συνοχής έχει σημαντική συμβολή στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσω της αξιοποίησης του δυναμικού βιομηχανικής ανάπτυξης ιδίως στις πιο αδύναμες περιφέρειες, της στήριξης συνεργατικών πρωτοβουλιών, των μέτρων ενίσχυσης των ΜΜΕ, της επέκτασης των υποδομών που σχετίζονται με την οικονομία ή της υποστήριξης της διαφοροποίησης των τόπων εγκατάστασης της βιομηχανίας

54.

επικροτεί, αναφορικά με την εμβληματική πρωτοβουλία «Στρατηγική για τις νέες δεξιότητες και τις νέες θέσεις απασχόλησης», τις προσπάθειες της Επιτροπής για τη στήριξη της νέας γενιάς στους χώρους της εκπαίδευσης και της εργασίας, και υποστηρίζει την ενίσχυση της κινητικότητας σπουδαστών και ασκουμένων, καθώς και τα μέτρα στήριξης για την ένταξη νέων ανθρώπων στην αγορά εργασίας·

55.

επισημαίνει τις μεγάλες επικαλύψεις με τους τομείς εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και υποστηρίζει την πρόθεση βελτίωσης της σύνδεσης αυτών των στόχων με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα.

56.

διαπιστώνει ότι το πολυεπίπεδο σύστημα της διαρθρωτικής πολιτικής που αναπτύχθηκε με επιτυχία τα τελευταία χρόνια μπορεί, με την ουσιαστική συμμετοχή τοπικών και περιφερειακών φορέων και λαμβανομένων υπόψη των εκάστοτε τοπικών συνθηκών, να συμβάλει σημαντικά στην επιτυχή εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

57.

υπογραμμίζει ότι για τον σκοπό αυτόν πρέπει να διατηρηθούν ή να επεκταθούν τα εξής στοιχεία της πολιτικής συνοχής:

58.

θεωρεί ότι επιβεβαιώνεται η άποψή της ότι ο μέχρι τώρα προσανατολισμός της πολιτικής συνοχής στην ανάπτυξη και την απασχόληση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και, ως εκ τούτου, δεν θεωρεί αναγκαίο να αυξηθεί ακόμα περισσότερο η υφιστάμενη κατανομή κονδυλίων (earmarking) για τα διαρθρωτικά ταμεία· ωστόσο, οι προσαρμοζόμενες στις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες στρατηγικές, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές αναπτυξιακές ανάγκες, πρέπει να εξακολουθήσουν να αποτελούν τη βάση της πολιτικής συνοχής.

59.

καλεί τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να εξασφαλίσουν, στο πλαίσιο της ταχείας εφαρμογής της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και της σύνδεσής της με την πολιτική συνοχής, τις δυνατότητες για τη δημοκρατική και ισότιμη συμμετοχή των αρμόδιων υπηρεσιών, για παράδειγμα με την παραχώρηση αρκετού χρόνου για διαβουλεύσεις και διαμόρφωση απόψεων σε όλα τα επίπεδα και τη διατήρηση της διαφάνειας και της δυνατότητας κατανόησης των διαδικασιών λήψης αποφάσεων.

60.

η εδαφική συνοχή, όπως αυτή καθορίζεται στη Συνθήκη, πρέπει να αποτελέσει κατευθυντήρια αρχή για την υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», καθώς και για τις άλλες πολιτικές της ΕΕ. Η αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης πρέπει να ενσωματωθεί σε όλα τα στάδια υλοποίησης της στρατηγικής.

61.

θεωρεί όμως επίσης αναγκαίο να ενισχυθούν, εφόσον χρειαστεί, οι διοικητικές ικανότητες των τοπικών και περιφερειακών αρχών, προκειμένου να είναι σε θέση να εκπληρώσουν τον σημαντικό τους ρόλο στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

62.

καλεί, ως εκ τούτου, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη να καθορίσουν, στο πλαίσιο ενός εδαφικού συμφώνου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τη συμμετοχή τους στην εφαρμογή της στρατηγικής Ευρώπη 2020 της πολιτικής συνοχής, περιγράφοντας σε αυτό και τον τοπικό ρόλο των εμβληματικών πρωτοβουλιών. Μία σχετική με τα εδαφικά σύμφωνα σύσταση θα πρέπει να καθιστά δυνατή σε επίπεδο κρατών μελών τη διαρθρωμένη εμπλοκή των τοπικών και περιφερειακών αρχών αναλόγως των αρμοδιοτήτων τους και με σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας·

63.

συνιστά να χρησιμοποιηθεί η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής ως κύριο μέσο συμμετοχής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», στο πνεύμα αυτού του εδαφικού συμφώνου. Μέσω των εδαφικών συμφώνων θα πρέπει να μπορεί να επιτευχθεί σε όλες τις επιλέξιμες περιοχές της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής η κινητοποίηση όλων των βασικών τοπικών παραγόντων για την επίτευξη των προτεραιοτήτων και των κυριότερων στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

64.

για τον σκοπό αυτόν τάσσεται υπέρ της θέσπισης συμπληρωματικών ρυθμίσεων για τους στόχους της πολιτικής συνοχής, με τις οποίες οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν ενεργά, μέσω των επιχειρησιακών προγραμμάτων τους, στην επίτευξη των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων και των βασικών στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

65.

προτείνει, στα πλαίσια του στόχου «ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία», να διοργανωθεί η ανταλλαγή εμπειριών και η δημιουργία δικτύων μεταξύ περιφερειακών και τοπικών αρχών, με σκοπό την επίτευξη των προτεραιοτήτων και των βασικών στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ενδεχομένως και με την αξιοποίηση του μέσου του Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ). Το πεδίο δράσης της διασυνοριακής συνεργασίας θα μπορούσε να συμπληρωθεί με πρόσθετους άξονες προτεραιότητας όσον αφορά τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην υλοποίηση εμβληματικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

66.

συνιστά να αντληθούν στοιχεία για τα αποτελέσματα των προσπαθειών που κατέβαλαν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές κατά την υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», από τις εκθέσεις που υποβάλλονται στην Επιτροπή σχετικά με τις παρεμβάσεις των ευρωπαϊκών ταμείων. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθεί η δημιουργία νέων γραφειοκρατικών δομών και η υποχρεωτική υποβολή περαιτέρω εκθέσεων. Δεν θα χρειασθεί να συσταθούν νέα όργανα ούτε να διατεθούν πρόσθετοι πόροι.

67.

απευθύνει έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλλει σε τακτικά διαστήματα, με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις, έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την εφαρμογή των εδαφικών συμφώνων για την στρατηγική «Ευρώπη 2020» στα πλαίσια της πολιτικής συνοχής της ΕΕ, και να συζητήσει μαζί τους προσαρμογές στρατηγικής σημασίας·

68.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να περιγράψει, στο πλαίσιο της 5ης έκθεσης για την οικονομική και κοινωνική συνοχή, τις ιδέες της για τις μελλοντικές σχέσεις μεταξύ της πολιτικής συνοχής και της εφαρμογής της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

69.

φρονεί ότι η 5η έκθεση για τη συνοχή που θα δημοσιευθεί στις αρχές Νοεμβρίου 2010 πρέπει να πυροδοτήσει μια συζήτηση σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τις μελλοντικές κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής συνοχής υπό το πρίσμα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με τη συμμετοχή του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου, προκειμένου αυτές να εγκριθούν μετά από μια φάση διαβούλευσης και συνεργασίας, εγκαίρως, πριν από την έναρξη της νέας περιόδου στήριξης·

70.

θεωρεί επιπλέον αναγκαία τη διαρθρωμένη συμμετοχή της Επιτροπής των Περιφερειών στην περαιτέρω εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», και προτείνει σε αυτό το πλαίσιο να προβλεφθεί στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εαρινή σύνοδο κορυφής ένα μόνιμο κεφάλαιο σχετικά με τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη στρατηγική·

71.

εξαίρει την εδαφική εμπειρογνωμοσύνη που παρέχεται από την πλατφόρμα παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» όσον αφορά την ανάλυση της εφαρμογής της εν λόγω στρατηγικής·

72.

η πολιτική συνοχής πρέπει να προσανατολίζεται και στο μέλλον προς τους στόχους της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη ΕΕ, ιδίως μέσω της μείωσης των αποκλίσεων μεταξύ διαφόρων περιοχών ως προς το επίπεδο ανάπτυξης και της μείωσης της καθυστέρησης των πλέον μειονεκτικών περιοχών·

73.

υπό αυτήν την προϋπόθεση θα έχει ενεργό συμβολή στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

74.

αυτό όμως μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν η πολιτική συνοχής απευθύνεται και στο μέλλον σε όλες τις περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

75.

μόνο με την οριζόντια προσέγγιση της πολιτικής συνοχής μπορεί να εξασφαλιστεί ότι όλες οι περιφέρειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν ενεργά στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

76.

αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω ενός εδαφικού συμφώνου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές που θα προσδιορίζει σε επίπεδο ευρωπαϊκών οργάνων ποια θα είναι η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» καθώς και μέσω συγκεκριμένου τύπου για τα εδαφικά σύμφωνα που θα επιτρέπουν σε εθνικό επίπεδο τη διαρθρωμένη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών αναλόγως των αρμοδιοτήτων τους·

77.

σε αυτό το πλαίσιο, η ενίσχυση της πολιτικής συνοχής πρέπει να εξακολουθήσει να επικεντρώνεται στις πιο αδύναμες περιοχές με τα περισσότερα προβλήματα και, λαμβανομένων υπόψη των αδυναμιών που θα συνεχίσουν να υπάρχουν, πρέπει να βρεθούν ανάλογες και δίκαιες μεταβατικές διατάξεις για τις περιφέρειες που δεν θα λαμβάνουν τη μέγιστη στήριξη μετά το 2013, (συμπεριλαμβανομένων των περιοχών που έχουν υποστεί τον λεγόμενο στατιστικό αντίκτυπο), προκειμένου να διατηρηθούν τα όσα επιτεύχθηκαν στις περιοχές που χάνουν τη στήριξη, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα·

78.

ταυτόχρονα πρέπει να συνεχιστεί η ενίσχυση των περιφερειών που συνεισφέρουν ήδη σημαντικά στην ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Ακόμη, στις ισχυρότερες οικονομικά περιφέρειες υπάρχουν και επιμέρους περιοχές με διαρθρωτικές αδυναμίες, οι οποίες έχουν επίσης ανάγκη στήριξης·

79.

η εδαφική συνεργασία μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στο πλαίσιο της διασυνοριακής, διακρατικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας·

80.

το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο πρέπει να παραμείνει και μελλοντικά μέρος της πολιτικής συνοχής, και αυτό πρέπει να εξασφαλιστεί με κοινό κανονισμό–πλαίσιο·

81.

η Επιτροπή των Περιφερειών πρέπει να συμμετάσχει στην περαιτέρω εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με διαρθρωμένο τρόπο – αξιοποιώντας παράλληλα τα συμπεράσματα της πλατφόρμας παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· για τον σκοπό αυτόν, η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εαρινή σύνοδο κορυφής πρέπει να προβλέπει ένα μόνιμο κεφάλαιο για τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή της στρατηγικής·

82.

οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διατεθειμένες να συμβάλουν στην επιτυχία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στο πλαίσιο της εφαρμογής της μελλοντικής πολιτικής συνοχής!