28.5.2009 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 119/2 |
Συμπεράσματα του συμβουλίου της 12ης Μαΐου 2009 σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020»)
2009/C 119/02
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
|
ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την έγκριση, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης του Μαρτίου 2002, του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» το οποίο - στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισσαβώνας - θέσπισε, για πρώτη φορά, στερεό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, βάσει κοινών στόχων και με κύριο σκοπό τη στήριξη της βελτίωσης των εθνικών συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης χάρη στην ανάπτυξη αλληλοσυμπληρούμενων ενωσιακών μέσων, της αμοιβαίας αξιοποίησης των διδαγμάτων και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μέσω της ανοικτής μεθόδου συντονισμού, |
|
και ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι η συνεργασία βάσει του προαναφερόμενου προγράμματος εργασίας, μαζί με τη διαδικασία της Κοπεγχάγης και κοινές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια, οδήγησε σε ουσιαστική πρόοδο - κυρίως για την υποστήριξη των εθνικών μεταρρυθμίσεων της διά βίου μάθησης, του εκσυγχρονισμού της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της εκπόνησης κοινών ευρωπαϊκών μέσων για την προαγωγή της ποιότητας, της διαφάνειας και της κινητικότητας - αλλά ότι εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές προκλήσεις για την υλοποίηση της φιλοδοξίας της Ευρώπης να καταστεί η πλέον ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία της γνώσης παγκοσμίως, |
ΤΟΝΙΖΕΙ ότι
1. |
Η εκπαίδευση και η κατάρτιση διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο για την αντιμετώπιση των πολλαπλών σημερινών και μελλοντικών κοινωνικοοικονομικών, δημογραφικών, περιβαλλοντικών και τεχνολογικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν η Ευρώπη και οι πολίτες της. |
2. |
Η αποτελεσματική επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό μέσω των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι ουσιαστική συνιστώσα της στρατηγικής της Ευρώπης για την επίτευξη των υψηλών επιπέδων βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης βάσει της γνώσης τα οποία αποτελούν τον πυρήνα της Στρατηγικής της Λισσαβώνας, προάγοντας παράλληλα την προσωπική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την ενεργό συμμετοχή στα κοινά. |
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι
1. |
Ένα ενημερωμένο στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης - βασιζόμενο στην πρόοδο που σημειώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» - θα μπορούσε, προβάλλοντας την ευρωπαϊκή ποικιλομορφία και τις μοναδικές ευκαιρίες που αυτή προσφέρει και τηρώντας πλήρως την αρμοδιότητα των κρατών μελών για τα εκπαιδευτικά τους συστήματα, να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας αυτής και να προσφέρει διαρκή οφέλη και στήριξη στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης των κρατών μελών έως το 2020. |
2. |
Η εκπαίδευση και η κατάρτιση έχουν συμβάλει σημαντικά στην υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στόχων της στρατηγικής της Λισσαβώνας για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση. Επομένως, ενόψει των μελλοντικών εξελίξεων της διαδικασίας αυτής, θα πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες ώστε να εξασφαλισθεί ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση θα εξακολουθήσουν να βασίζονται απόλυτα στην ευρύτερη στρατηγική. Είναι επίσης ουσιώδους σημασίας να παραμείνει το πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας αρκετά ευέλικτο ώστε να μπορούν να αντιμετωπισθούν τόσο οι τρέχουσες όσο και οι μελλοντικές προκλήσεις, περιλαμβανομένων εκείνων που θα δημιουργήσει οποιαδήποτε νέα στρατηγική μετά το 2010. |
ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ένα επικαιροποιημένο στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στην εκπαίδευση και την κατάρτιση» (1).
ΣΥΜΦΩΝΕΙ ότι:
1. |
Έως το 2020, ο κύριος στόχος της ευρωπαϊκής συνεργασίας θα πρέπει να είναι η στήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης των κρατών μελών τα οποία επιδιώκουν να εξασφαλίσουν:
|
2. |
Οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να επιδιώκονται στο πλαίσιο παγκόσμιας προοπτικής. Τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν τη σημασία του ανοίγματος προς τον κόσμο γενικά ως αναγκαία προϋπόθεση της παγκόσμιας ανάπτυξης και ευμάρειας που θα βοηθήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση - μέσω της παροχής ευκαιριών για εξαιρετική και ελκυστική εκπαίδευση, κατάρτιση και έρευνα - να εκπληρώσει το στόχο της και να καταστεί μια παγκοσμίως ηγετική οικονομία της γνώσης. |
3. |
Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για την έως το 2020 περίοδο θα πρέπει να καθορισθεί στο πλαίσιο ενός στρατηγικού πλαισίου που θα καλύπτει τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης στο σύνολό τους, με βάση μια προοπτική ολοκληρωμένης διά βίου μάθησης. Πράγματι, η διά βίου μάθηση θα πρέπει να θεωρείται ως θεμελιώδης αρχή στην οποία θα βασίζεται ολόκληρο το πλαίσιο, το οποίο έχει σχεδιασθεί ώστε να καλύπτει κάθε είδους μάθηση - τυπική, μη τυπική και άτυπη - σε όλα τα επίπεδα: από την προσχολική και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την εκπαίδευση των ενηλίκων. Το πλαίσιο θα πρέπει να αφορά ιδίως τους τέσσερις ακόλουθους στρατηγικούς στόχους (που περιγράφονται λεπτομερέστερα κατωτέρω):
|
4. |
Η περιοδική παρακολούθηση της προόδου προς την εκπλήρωση ενός στόχου συμβάλλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση πολιτικής βάσει αποδεικτικών στοιχείων. Επομένως, οι στρατηγικοί στόχοι που διαγράφονται ανωτέρω θα πρέπει να συνοδεύονται κατά την περίοδο 2010 - 2020 από δείκτες και επίπεδα αναφοράς μέσων ευρωπαϊκών επιδόσεων («Ευρωπαϊκά κριτήρια αξιολόγησης»), όπως εκτίθεται στο Παράρτημα Ι του παρόντος εγγράφου. Βασιζόμενοι στα υφιστάμενα κριτήρια αξιολόγησης, αυτοί οι δείκτες και επίπεδα αναφοράς θα επιτρέψουν τη μέτρηση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, της επιτευχθείσας προόδου και την επίδειξη των επιτευγμάτων. |
Στρατηγικός στόχος 1: Υλοποίηση της διά βίου μάθησης και της κινητικότητας
Λόγω των προκλήσεων που θέτουν οι δημογραφικές αλλαγές και η τακτική ανάγκη ενημέρωσης και ανάπτυξης των δεξιοτήτων ανάλογα με τις μεταβαλλόμενες οικονομικές και κοινωνικές περιστάσεις, απαιτούνται διά βίου προσέγγιση της μάθησης καθώς και συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ικανότερα να ανταποκρίνονται στις αλλαγές και πλέον ανοικτά στον ευρύτερο κόσμο. Μολονότι είναι δυνατόν να αναπτυχθούν νέες πρωτοβουλίες στον τομέα της διά βίου μάθησης ώστε να αντιμετωπισθούν μελλοντικές προκλήσεις, πρέπει να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί ήδη, ιδίως όσον αφορά την υλοποίηση συνεκτικών και γενικών στρατηγικών διά βίου μάθησης. Συγκεκριμένα, πρέπει να αναληφθούν ενέργειες για να εξασφαλιστούν τόσο η εκπόνηση εθνικών πλαισίων προσόντων τα οποία να βασίζονται σε χρήσιμα αποτελέσματα μάθησης όσο και η σύνδεσή τους με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων, η δημιουργία πλέον ευέλικτων οδών μάθησης - στις οποίες περιλαμβάνονται η καλύτερη μετάβαση μεταξύ των διαφόρων τομέων εκπαίδευσης και κατάρτισης, το μεγαλύτερο άνοιγμα προς τη μη τυπική και την άτυπη μάθηση, και μεγαλύτερη διαφάνεια και αναγνώριση της μαθησιακών αποτελεσμάτων. Πρέπει επίσης να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να προαχθεί η εκπαίδευση των ενηλίκων, να βελτιωθεί η ποιότητα των συστημάτων καθοδήγησης και να καταστεί ελκυστικότερη η μάθηση - μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη νέων μορφών μάθησης και με τη χρήση νέων διδακτικών και μαθησιακών τεχνολογιών.
Ως ουσιώδες στοιχείο της διά βίου μάθησης και ως σημαντικό μέσο για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας και της προσαρμοστικότητας των ατόμων, η μαθησιακή κινητικότητα και η κινητικότητα των διδασκόντων και των εκπαιδευτών τους θα πρέπει να διευρυνθούν σταδιακά ώστε οι περίοδοι μάθησης στο εξωτερικό - τόσο στην Ευρώπη όσο και στον ευρύτερο κόσμο - να καταστούν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Με τον τρόπο αυτόν, θα πρέπει να εφαρμόζονται οι αρχές του Ευρωπαϊκό Χάρτη Ποιότητας για την Κινητικότητα. Προς τούτο, θα απαιτηθούν νέες προσπάθειες από όλους τους ενδιαφερομένους, π.χ. για την εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης.
Στρατηγικός στόχος 2: Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης
Τα αποτελεσματικά και ισότιμα συστήματα ποιοτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης έχουν ζωτική σημασία για την επιτυχία της Ευρώπης και την ενίσχυση της απασχολησιμότητας. Η κυριότερη πρόκληση έγκειται στην εξασφάλιση της απόκτησης βασικών ικανοτήτων από όλους, με παράλληλη ανάπτυξη της αριστείας και της ελκυστικότητας σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης που θα παράσχουν στην Ευρώπη τη δυνατότητα να διατηρήσει ισχυρό παγκόσμιο ρόλο. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός κατά βιώσιμο τρόπο, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην αύξηση του επιπέδου βασικών δεξιοτήτων, όπως ο γραμματισμός και ο αριθμητισμός, με τη βελτίωση της ελκυστικότητας των μαθηματικών, των άλλων θετικών επιστημών και της τεχνολογίας, καθώς και στη βελτίωση των γλωσσικών ικανοτήτων. Ταυτόχρονα, πρέπει να εξασφαλιστεί διδασκαλία υψηλής ποιότητας, να παρασχεθεί κατάλληλη αρχική εκπαίδευση των διδασκόντων, συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη στους διδάσκοντες και τους εκπαιδευτές, και να καταστεί η διδασκαλία ελκυστική επιλογή σταδιοδρομίας. Είναι επίσης σημαντικό να βελτιωθούν η διοίκηση και η ηγεσία των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και να διαμορφωθούν αποτελεσματικά συστήματα εξασφάλισης της ποιότητας. Η υψηλή ποιότητα θα επιτευχθεί μόνο με την αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση των πόρων - τόσο δημόσιων όσο και ιδιωτικών, ανάλογα με την περίπτωση - και μέσω της προαγωγής της βάσει αποδεικτικών στοιχείων πολιτικής και πρακτικής στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Στρατηγικός στόχος 3: Προαγωγή της ισοτιμίας, της κοινωνικής συνοχής και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά
Η πολιτική εκπαίδευσης και κατάρτισης θα πρέπει να παρέχει σε όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως προσωπικών, κοινωνικών ή οικονομικών περιστάσεων, τη δυνατότητα να αποκτούν, να ενημερώνουν και να αναπτύσσουν, κατά τη διάρκεια της ζωής τους, τόσο δεξιότητες σχετιζόμενες με συγκεκριμένη απασχόληση όσο και τις βασικές ικανότητες που απαιτούνται για την απασχολησιμότητά τους και να υποστηρίζει την περαιτέρω μάθηση, την ενεργό συμμετοχή στα κοινά και το διαπολιτισμικό διάλογο. Τα εκπαιδευτικά μειονεκτήματα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με την παροχή υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης και στοχοθετημένης στήριξης στα μικρά παιδιά, καθώς και με την προώθηση εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς. Στόχος των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης θα πρέπει να είναι να εξασφαλισθεί ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι, περιλαμβανομένων όσων προέρχονται από μειονεκτικό περιβάλλον, όσων έχουν ειδικές ανάγκες και των μεταναστών, θα ολοκληρώνουν την εκπαίδευσή τους, μεταξύ άλλων - ανάλογα με την περίπτωση - μέσω σχολείων δεύτερης ευκαιρίας και της παροχής πιο εξατομικευμένης εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση θα πρέπει να προάγει τις διαπολιτισμικές ικανότητες, τις δημοκρατικές αξίες, και το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος καθώς και να καταπολεμά όλες τις μορφές διακρίσεων, παρέχοντας σε όλους τους νέους τη δυνατότητα θετικής αλληλεπίδρασης με τους ομηλίκους τους με διαφορετικές πολιτιστικές καταβολές.
Στρατηγικός στόχος 4: Ενίσχυση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας καθώς και του επιχειρηματικού πνεύματος, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης
Η δημιουργικότητα, πέρα από το ότι προσφέρει προσωπική ολοκλήρωση, αποτελεί σημαντική πηγή καινοτομίας η οποία, με τη σειρά της, αναγνωρίζεται ως μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της αειφόρου οικονομικής ανάπτυξης. Η δημιουργικότητα και η καινοτομία έχουν ζωτική σημασία γα την ανάπτυξη επιχειρήσεων και για τη δυνατότητα της Ευρώπης να ανταγωνίζεται σε διεθνές επίπεδο. Ένα πρώτο μέλημα είναι να προαχθεί η απόκτηση, από όλους τους πολίτες, εγκάρσιων βασικών ικανοτήτων, όπως η ψηφιακή ικανότητα, οι μεταγνωστικές ικανότητες, το πνεύμα πρωτοβουλίας και το επιχειρηματικό πνεύμα, και η πολιτιστική συνείδηση. Ένα δεύτερο μέλημα είναι να εξασφαλισθεί ένα πλήρως λειτουργικό τρίγωνο εκπαίδευσης - έρευνας - καινοτομίας. Η σύμπραξη με τον επιχειρηματικό κόσμο και με διάφορα επίπεδα και τομείς εκπαίδευσης, κατάρτισης και έρευνας μπορεί να συμβάλει στην εξασφάλιση καλύτερης εστίασης στις δεξιότητες και τις ικανότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας καθώς και στην υποστήριξη της καινοτομίας και του επιχειρηματικού πνεύματος σε όλες τις μορφές της μάθησης. Θα πρέπει να προαχθούν ευρύτερες μαθησιακές κοινότητες, που θα περιλαμβάνουν εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και άλλους ενδιαφερομένους, ώστε να δημιουργηθεί ένα κλίμα που να ευνοεί τη δημιουργικότητα και να συγκεραστούν καλύτερα οι επαγγελματικές και οι κοινωνικές ανάγκες, καθώς και η ατομική ευημερία.
ΣΥΜΦΩΝΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ότι
1. |
Στην προσπάθεια για την επίτευξη των προαναφερόμενων στρατηγικών στόχων και τη συνακόλουθη εξασφάλιση αποτελεσματικής συμβολής στις εθνικές μεταρρυθμίσεις, θα πρέπει, κατά την περίοδο έως το 2020, να τηρηθούν οι εξής αρχές:
|
2. |
Η επιτυχία της ανοικτής μεθόδου συντονισμού στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης εξαρτάται από την πολιτική δέσμευση των κρατών μελών και από την εφαρμογή αποτελεσματικών μεθόδων εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για να επιτευχθούν μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα, οι μέθοδοι εργασίας που θα εφαρμόζονται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας θα πρέπει να βασίζονται στα ακόλουθα:
|
3. |
Το Συμβούλιο μπορεί να επανεξετάζει το στρατηγικό πλαίσιο - συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων αξιολόγησης και των μεθόδων εργασίας - και να επιφέρει τις τυχόν απαιτούμενες προσαρμογές ανάλογα με τις τυχόν σημαντικές εξελίξεις στην Ευρώπη, ιδίως δε τις αποφάσεις που λαμβάνονται σχετικά με την ενωσιακή Στρατηγική για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση μετά το 2010. |
ΚΑΛΕΙ, ΣΥΝΕΠΩΣ, ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ
1. |
Να συνεργαστούν, με την υποστήριξη της Επιτροπής και εφαρμόζοντας την ανοικτή μέθοδο συντονισμού όπως περιγράφεται στα παρόντα συμπεράσματα, για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης κατά την έως το 2020 περίοδο βάσει των τεσσάρων στρατηγικών στόχων, των αρχών και των μεθόδων εργασίας που προαναφέρονται, και των τομέων προτεραιότητας που συμφωνούνται για κάθε κύκλο (οι τομείς προτεραιότητας του πρώτου κύκλου 2009-2011 περιγράφονται στο Παράρτημα ΙΙ). |
2. |
Να εξετάσουν το ενδεχόμενο, βάσει των εθνικών προτεραιοτήτων, να λάβουν μέτρα σε εθνικό επίπεδο για την επίτευξη των στόχων που περιγράφονται στο στρατηγικό πλαίσιο και για τη συμβολή στην επίτευξη των ευρωπαϊκών κριτηρίων αξιολόγησης που καθορίζονται στο Παράρτημα Ι. Να εξετάσουν επίσης εάν, κατά τη χάραξη εθνικών πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης, είναι δυνατόν να αντληθεί έμπνευση από την αμοιβαία αξιοποίηση διδαγμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. |
ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:
1. |
Να συνεργάζεται με τα κράτη μέλη και να τα στηρίζει - κατά την περίοδο έως το 2020 - στην συνεργασία εντός του παρόντος πλαισίου βάσει των τεσσάρων στρατηγικών στόχων, των αρχών και των μεθόδων εργασίας που περιγράφονται ανωτέρω, και των κριτηρίων αξιολόγησης και των συμφωνηθέντων τομέων προτεραιότητας που περιγράφονται στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ, αντιστοίχως. |
2. |
Να εξετάζει, ιδίως μέσω των κοινών εκθέσεων προόδου, το κατά όσον έχουν εκπληρωθεί οι στόχοι του παρόντος πλαισίου. Επιπλέον, να αξιολογήσει, κατά τη διάρκεια του 2010, την πρόοδο που θα έχει σημειωθεί προς την εκπλήρωση των κριτηρίων αξιολόγησης που έχουν εγκριθεί στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010». |
3. |
Να εκπονήσει προτάσεις για δυνητικά κριτήρια αξιολόγησης στους τομείς της κινητικότητας, της απασχολησιμότητας και της εκμάθησης γλωσσών, όπως αναφέρεται στο Παράρτημα Ι. |
4. |
Να εργαστεί με τα κράτη μέλη προκειμένου να εξετάσει πώς να βελτιωθούν οι υφιστάμενοι δείκτες, μεταξύ των οποίων οι δείκτες των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και κατάρτιση, και να υποβάλει, μέχρι τα τέλη του 2010, έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με τη δυνατότητα προσαρμογής του συνεκτικού πλαισίου δεικτών και σημείων αναφοράς που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο το Μάιο του 2007 (4), ώστε να εξασφαλίζεται η συνεκτικότητά του με τους στρατηγικούς στόχους του παρόντος πλαισίου. Εν προκειμένω, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους τομείς της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και του επιχειρηματικού πνεύματος. |
(1) Έγγρ. 17535/08 + ADD 1 + ADD 2.
(2) Ιδίως, το CEDEFOP και το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
(3) Σε κάθε περίπτωση άμεσης ή έμμεσης αναφοράς του ΟΟΣΑ στο παρόν κείμενο, εννοείται ότι πρέπει να εξασφαλίζεται το δικαίωμα συμμετοχής όλων των κρατών μελών στις εργασίες αυτού του οργανισμού.
(4) Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 25ης Μαΐου 2007 σχετικά με συνεκτικό πλαίσιο δεικτών και σημείων αναφοράς για την παρακολούθηση της προόδου που έχει επιτευχθεί ως προς τους στόχους της Λισσαβώνας στην εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕ C 311, 21.12.2007 σ. 13-15).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΕΠΙΠΕΔΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΕΣΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ
(«Ευρωπαϊκά κριτήρια αξιολόγησης»)
Ως μέσο για την παρακολούθηση της προόδου και τον εντοπισμό των προκλήσεων, καθώς και για τη διευκόλυνση της τεκμηριωμένης χάραξης πολιτικής, μια σειρά επιπέδων αναφοράς μέσων ευρωπαϊκών επιδόσεων («Ευρωπαϊκά κριτήρια αξιολόγησης») θα πρέπει να υποστηρίζει τους στρατηγικούς στόχους που περιγράφονται στα ανωτέρω συμπεράσματα κατά την περίοδο 2010-2020.
Τα κριτήρια αυτά βασίζονται στα υφιστάμενα (1) που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010». Θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε συγκρίσιμα δεδομένα και να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές καταστάσεις που επικρατούν στα επιμέρους κράτη μέλη. Δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως συγκεκριμένοι στόχοι τους οποίους πρέπει να επιτύχουν οι επιμέρους χώρες μέχρι το 2020. Αντίθετα, τα κράτη μέλη καλούνται να εξετάσουν, βάσει των εθνικών προτεραιοτήτων και λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβαλλόμενες οικονομικές περιστάσεις, πώς και σε ποιο βαθμό μπορούν να συμβάλουν στη συλλογική επίτευξη των ευρωπαϊκών κριτηρίων αξιολόγησης μέσω εθνικών ενεργειών.
Βάσει των ανωτέρω, τα κράτη μέλη συμφωνούν τα ακόλουθα πέντε κριτήρια αξιολόγησης:
Συμμετοχή ενηλίκων στη διά βίου μάθηση
Προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή των ενηλίκων, ιδίως δε των ανειδίκευτων, στη διά βίου μάθηση:
— |
Μέχρι το 2020, το 15 % τουλάχιστον των ενηλίκων κατά μέσον όρο θα πρέπει να συμμετέχει σε διά βίου μάθηση (2). |
Άτομα με χαμηλές επιδόσεις σε βασικές δεξιότητες
Για να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι επιτυγχάνουν κατάλληλο επίπεδο βασικών δεξιοτήτων, ιδίως όσον αφορά την ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες:
— |
Μέχρι το 2020, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 15 ετών με χαμηλές επιδόσεις στην ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες (3) θα πρέπει να είναι χαμηλότερο από 15 %. |
Επίτευξη επιπέδου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
Λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για τριτοβάθμιο μορφωτικό επίπεδο, και με παράλληλη αναγνώριση της ίσης σημασίας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης:
— |
Έως το 2020 το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 30-34 ετών με τριτοβάθμιο μορφωτικό επίπεδο (4) θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 40 %. |
Άτομα που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση
Ως συμβολή για την εξασφάλιση ότι όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός εκπαιδευομένων ολοκληρώνει την εκπαίδευση και την κατάρτισή του:
— |
Μέχρι το 2020, το ποσοστό των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και κατάρτιση (5) θα πρέπει να είναι χαμηλότερο του 10 %. |
Προσχολική εκπαίδευση
Για να αυξηθεί η συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση η οποία αποτελεί το θεμέλιο της μετέπειτα εκπαιδευτικής επιτυχίας, ιδίως στην περίπτωση των ατόμων από μειονεκτικό περιβάλλον:
— |
Μέχρι το 2020, το 95 % τουλάχιστον των παιδιών ηλικίας μεταξύ 4 ετών και της ηλικίας έναρξης της υποχρεωτικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να συμμετέχει σε προσχολική εκπαίδευση. |
Επιπλέον, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να εργαστεί περαιτέρω στους εξής τομείς:
Κινητικότητα
Λόγω της ευρέως αναγνωρισμένης προστιθέμενης αξίας της μαθησιακής κινητικότητας, και προκειμένου να βελτιωθεί η κινητικότητα αυτή, η Επιτροπή καλείται να υποβάλει στο Συμβούλιο, πριν από τα τέλη του 2010, πρόταση σχετικού κριτηρίου αξιολόγησης που θα εστιάζεται αρχικά στη φυσική κινητικότητα μεταξύ χωρών στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, θα λαμβάνει υπόψη ποσοτικές καθώς και ποιοτικές πτυχές και θα αντικατοπτρίζει τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί και τους συμφωνηθέντες στόχους στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια, όπως αναδείχθηκε πλέον πρόσφατα στη διάσκεψη της Leuven και Louvain-la-Neuve (6). Ταυτοχρόνως η Επιτροπή καλείται να μελετήσει τη δυνατότητα επέκτασης του κριτηρίου αυτού αξιολόγησης, ώστε να περιλαμβάνει την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την κινητικότητα των διδασκόντων.
Απασχολησιμότητα
Λόγω της σημασίας της βελτίωσης της απασχολησιμότητας μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι σημερινές και οι μελλοντικές προκλήσεις της αγοράς εργασίας, η Επιτροπή καλείται να υποβάλει στο Συμβούλιο πρόταση για ενδεχόμενο σχετικό κριτήριο αξιολόγησης πριν από τα τέλη του 2010.
Εκμάθηση γλωσσών
Λόγω της σημασίας της εκμάθησης δύο ξένων γλωσσών σε νεαρή ηλικία, όπως τονίζεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης, του Μαρτίου του 2002, η Επιτροπή καλείται να υποβάλει στο Συμβούλιο — μέχρι τα τέλη του 2012 — πρόταση για ενδεχόμενο σχετικό κριτήριο αξιολόγησης το οποίο να βασίζεται στις διεξαγόμενες εργασίες για τις γλωσσικές δεξιότητες (7).
(1) Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 5ης και 6ης Μαΐου 2003 σχετικά με Επίπεδα Αναφοράς Μέσων Ευρωπαϊκών Επιδόσεων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση (Benchmarks) (έγγρ. 8981/03).
(2) δηλ. το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας μεταξύ 25 και 64 ετών που συμμετέχει σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης κατά τις 4 εβδομάδες που προηγούνται της έρευνας (Eurostat/Έρευνα για το εργατικό δυναμικό). Χρήσιμες ενδεχομένως είναι και οι πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση που προέρχονται από την Έρευνα για την Εκπαίδευση των Ενηλίκων.
(3) Πηγή: ΟΟΣΑ/PISA. (Το δικαίωμα συμμετοχής όλων των κρατών μελών στις εργασίες αυτές θα πρέπει να είναι διασφαλισμένο). Οι σχετικοί δείκτες θα παρακολουθούνται χωριστά.
(4) δηλ. το ποσοστό των ατόμων ηλικίας μεταξύ 30 και 34 ετών που έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τριτοβάθμια εκπαίδευση (επίπεδα 5 και 6 της ISCED). (EUROSTAT, UOE).
(5) δηλ. το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας μεταξύ 18 και 24 που έχει ολοκληρώσει μόνον τον πρώτο κύκλο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το πολύ και δεν παρακολουθεί πλέον προγράμματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης. (Eurostat/Έρευνα για το εργατικό δυναμικό). Θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων, μεταξύ άλλων μέσω εξέτασης του κατά πόσον είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικές πηγές δεδομένων.
(6) Ανακοινωθέν της Διάσκεψης των Ευρωπαίων Υπουργών αρμόδιων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, Leuven και Louvain-la-Neuve, Βέλγιο, 28-29 Απριλίου 2009.
(7) Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Δείκτη Γλωσσικών Γνώσεων (ΕΕ C 172 της 25.7.2006, σ. 1).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II
ΤΟΜΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΚΥΚΛΟ: 2009-2011
Για να επιτευχθούν οι τέσσερις στρατηγικοί στόχοι του κοινού πλαισίου «ΕΚ 2020», ο καθορισμός τομέων προτεραιότητας για ένα συγκεκριμένο κύκλο εργασίας αναμένεται ότι θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, και ότι θα αντικατοπτρίζει καλύτερα τις επιμέρους ανάγκες των κρατών μελών, ιδίως όταν ανακύπτουν νέες περιστάσεις και προκλήσεις.
Οι τομείς προτεραιότητας οι οποίοι αναφέρονται ανωτέρω, στην παράγραφο 2 στοιχεία β) και γ) του τμήματος «Συμφωνεί επίσης ότι:», και οι οποίοι εκτίθενται λεπτομερέστερα κατωτέρω αντικατοπτρίζουν την ανάγκη:
i) |
να συνεχιστεί η συνεργασία στους τομείς όπου εξακολουθούν να υπάρχουν βασικές προκλήσεις, |
ii) |
να αναπτυχθεί η συνεργασία στους τομείς που θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικοί κατά τη διάρκεια του συγκεκριμένου κύκλου εργασίας. |
Τα κράτη μέλη θα επιλέγουν, ανάλογα με τις εθνικές τους προτεραιότητες, τους τομείς εργασίας και συνεργασίας στους οποίους επιθυμούν να συμμετάσχουν στο πλαίσιο κοινών περαιτέρω εργασιών. Εάν τα κράτη μέλη το κρίνουν αναγκαίο, οι εργασίες για συγκεκριμένους τομείς προτεραιότητας μπορεί να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια των επόμενων κύκλων εργασίας.
Στρατηγικός στόχος 1: Υλοποίηση της διά βίου μάθησης και της κινητικότητας
|
Διεξαγωγή εργασιών σχετικά με τα εξής:
|
|
Ανάπτυξη συνεργασίας σχετικά με τα εξής:
|
Στρατηγικός στόχος 2: Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης
|
Διεξαγωγή εργασιών σχετικά με τα εξής:
|
|
Ανάπτυξη συνεργασίας σχετικά με τα εξής:
|
Στρατηγικός στόχος 3: Προαγωγή της ισοτιμίας, της κοινωνικής συνοχής και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά
|
Διεξαγωγή εργασιών σχετικά με τα εξής:
|
|
Ανάπτυξη συνεργασίας σχετικά με τα εξής:
|
Στρατηγικός στόχος 4: Ενίσχυση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας καθώς και του επιχειρηματικού πνεύματος, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης
|
Διεξαγωγή εργασιών σχετικά με τα εξής:
|
|
Ανάπτυξη συνεργασίας σχετικά με τα εξής:
|