29.5.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 141/22


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα: «υποδομές ΤΠΕ για την ηλεκτρονική επιστήμη· στρατηγική για την E&A, την καινοτομία και την έρευνα ΤΠΕ για μελλοντικές και αναδυόμενες τεχνολογίες στην Ευρώπη»

2010/C 141/05

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι οργανισμοί τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης συμμετέχουν πλήρως και ενεργά στη διαχείριση των πρωτοβουλιών που άπτονται του ΕΧΕ·

θεωρεί ότι προγράμματα ΤΠΕ σε ευρωπαϊκή κλίμακα, είτε αφορούν την Ε&Α είτε την ανάπτυξη, δύνανται να εξασφαλίσουν ουσιαστικά κοινωνικο-οικονομικά οφέλη προς τους αντίστοιχους δήμους και περιφέρειες·

καλεί την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να στηρίξουν ενεργά τη συμμετοχή των ΤΠΑ στα διάφορα στάδια των διαδικασιών Ε&Α καθώς και τη χρήση καινοτομιών ΤΠΕ στο δημόσιο τομέα, και συγκεκριμένα με την προώθηση βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών και την παροχή συμβουλών και μεθοδολογικών συστάσεων·

τονίζει με έμφαση την ιδιαίτερη σημασία που έχει ο τομέας των υπηρεσιών για την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων των ΤΠΕ, δεδομένου ότι κλάδοι, όπως το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, οι χρηματοπιστωτικές και επιχειρηματικές υπηρεσίες, συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικότερων επενδυτών των ΤΠΕ.

Εισηγητής: κ. Liudvikas Žukauskas (LT/EPP), Δημοτικό συμβούλιο διαμερίσματος Skuodas

Έγγραφα αναφοράς

COM(2009) 108 τελικό

COM(2009) 116 τελικό

COM(2009) 184 τελικό

I.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

τονίζει ότι οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) που αποτελούν, στις μέρες μας, τη βάση της ανοικτής σε όλους κοινωνίας της πληροφορίας, πρέπει να καλύπτουν τις ανάγκες όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων όσων διατρέχουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού. Από την άποψη αυτή, η ΕΤΠ έχει ζητήσει επανειλημμένως να γίνουν επενδύσεις στην έρευνα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για να διασφαλισθεί η ανάπτυξη και να δημιουργηθούν νέες επιχειρήσεις, και φρονεί ότι η χρήση ΤΠΕ στην καινοτομία μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση βασικών κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων·

2.

παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι οργανισμοί τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης συμμετέχουν πλήρως και ενεργά στη διαχείριση των πρωτοβουλιών που άπτονται του ΕΧΕ· Στον τομέα της έρευνας στο χώρο της ΤΠΕ, οι περιφέρειες αποκτούν εξέχουσα σημασία. Είναι βασικοί παράγοντες ανάπτυξης περιφερειακών στρατηγικών για την έρευνα και την καινοτομία· διοικούν συχνά ερευνητικά ιδρύματα· στην επικράτειά τους ιδρύονται πανεπιστήμια και άλλα ερευνητικά ιδρύματα, και ευνοούν το περιβάλλον καινοτομίας. Επιπλέον, πολλές περιφερειακές κυβερνήσεις και διοικήσεις διαθέτουν νομοθετικές εξουσίες και, κατά συνέπεια, ίδια κονδύλια για την έρευνα·

3.

επισημαίνει ότι η προώθηση της ηλεκτρονικής συμμετοχής, δηλαδή μιας περιεκτικής και δίκαιης σε περιφερειακό και κοινωνικό επίπεδο κοινωνίας των πολιτών, που χρησιμοποιεί τις ΤΠΕ για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών, αποτελεί βασικό στόχο για την ΕΤΠ στα πλαίσια της αναθεωρημένης στρατηγικής της Λισσαβώνας·

4.

τονίζει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές περιλαμβάνονται στους κύριους αποδέκτες των προτάσεων της πρωτοβουλίας i2010 για την ηλεκτρονική ένταξη και μπορούν να αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για την εφαρμογή της. Η ηλεκτρονική ένταξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων και να ωθήσει την κοινωνικοοικονομική δραστηριότητα του κοινού, στηρίζοντας παράλληλα περιφερειακές, αποτελεσματικότερες και εξατομικευμένες δημόσιες υπηρεσίες καθώς και τοπικές επιχειρήσεις. Συνεπώς, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να συμμετέχουν στην ένταξη όλων των γενεών στην κοινωνία, και σε πρωτοβουλίες ΤΠΕ που αποσκοπούν στη διευκόλυνση και βελτίωση της ζωής τους. Οι δήμοι και περιφέρειες έχουν στη διάθεσή τους διάφορα μέσα για τη διασφάλιση της πλήρους αξιοποίησης αυτής της δυναμικής.

Μια στρατηγική για την Ε&Α και την καινοτομία στις ΤΠΕ στην Ευρώπη: Ανεβάζοντας τον πήχυ COM(2009) 116 τελικό

5.

χαιρετίζει το γεγονός ότι στην εν λόγω ανακοίνωση τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες αναγνωρίζονται ως οι κύριοι παράγοντες προώθησης της στενότερης συνεργασίας μεταξύ των χρηστών και των παραγωγών καινοτομιών ΤΠΕ σε διαφορετικούς τομείς της διακυβέρνησης και των διοικήσεων, που θα οδηγήσουν σε κοινούς οδικούς χάρτες αναγκών των δημοσίων υπηρεσιών στην αντιμετώπιση των οποίων μπορούν να συμβάλουν οι ΤΠΕ (1). Η ΕΤΠ έχει ήδη εκφράσει τη γνώμη (2) ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει να συμμετάσχουν σε μια προσπάθεια εκτεταμένης συνεργασίας με στόχο τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας στη δημόσια διοίκηση και την αποτελεσματικότερη παροχή δημόσιων υπηρεσιών·

6.

στηρίζει το συμπέρασμα της Επιτροπής ότι η επιτυχία των προσπαθειών διευκόλυνσης της ανάδυσης αγορών καινοτομίας και επίτευξης διαλειτουργικότητας και κοινών προδιαγραφών εξαρτάται από τη συνεχή στήριξη και συμμετοχή των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών, και ότι αυτές οι προσπάθειες πρέπει να συνεπικουρούνται από δράσεις σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο (3)·

7.

χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να απλουστεύσει τις διαδικασίες και να περιορίσει το διοικητικό φόρτο για να καταστήσει ελκυστικότερη για τις καινοτόμες εταιρίες, και ιδίως τις τοπικές ΜΜΕ, τη συμμετοχή σε τοπικές, περιφερειακές και ευρωπαϊκές δράσεις·

8.

θεωρεί ότι προγράμματα ΤΠΕ σε ευρωπαϊκή κλίμακα, είτε αφορούν την Ε&Α είτε την ανάπτυξη, δύνανται να εξασφαλίσουν ουσιαστικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη στους αντίστοιχους δήμους και περιφέρειες. Η ΕΤΠ έχει ήδη επισημάνει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ΤΠΕ στην υλοποίηση της στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη της ΕΕ·

9.

συνιστά την πλήρη αξιοποίηση της δυναμικής της Ευρώπης για την ανάπτυξη υπηρεσιών ΤΠΕ στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, και κατά συνέπεια τη χρήση των ΤΠΕ ως μέσου βελτίωσης των υπηρεσιών των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη, η παιδεία, η δημιουργία θέσεων εργασίας, η δημόσια τάξη, η ασφάλεια και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Η υποστηριζόμενη από την ΕΕ σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού τομέα μεταξύ τοπικών και περιφερειακών αρχών (ΤΠΑ) και ΜΜΕ ανάπτυξης ΤΠΕ στο πεδίο των δημοσίων υπηρεσιών ΤΠΕ μπορεί να χρησιμεύσει ως εξαιρετική βάση καλλιέργειας τοπικών δεξιοτήτων και γνώσεων σε όλη την ΕΕ·

10.

υπογραμμίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να ηγηθούν στη χρήση ΤΠΕ για την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και να διαδραματίσουν πρωτεύοντα ρόλο στον εντοπισμό τοπικών ευκαιριών ανταλλαγής τεχνολογικών βέλτιστων πρακτικών, στην εξεύρεση προγραμματικών εταίρων και στη χρηματοδότηση·

11.

καλεί την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να στηρίξουν ενεργά τη συμμετοχή των ΤΠΑ στα διάφορα στάδια των διαδικασιών Ε&Α καθώς και τη χρήση καινοτομιών ΤΠΕ στο δημόσιο τομέα, και συγκεκριμένα με την προώθηση βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών και την παροχή συμβουλών και μεθοδολογικών συστάσεων·

12.

τονίζει με έμφαση την ιδιαίτερη σημασία που έχει ο τομέας των υπηρεσιών για την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων των ΤΠΕ, καθώς κλάδοι όπως το χονδρεμπόριο και το λιανεμπόριο, οι χρηματοπιστωτικές και επιχειρηματικές υπηρεσίες συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικότερων επενδυτών των ΤΠΕ (4)·

13.

σημειώνει ότι οι ΤΠΕ αναδύθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία ως καίρια τεχνολογία με δυναμική μεταμόρφωσης της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας και συνέβαλαν έτσι στη βιώσιμη ανάπτυξη καθώς και στην αύξηση του ανταγωνισμού. Ωστόσο, οι πολιτικές προώθησης των ΤΠΕ δεν θα οδηγήσουν από μόνες τους σε καλύτερες οικονομικές επιδόσεις και (5) δεν μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς την ενεργό στήριξη και συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών·

14.

υπογραμμίζει την ανάγκη συνεργασίας των κοινωνικών εταίρων, των ΤΠΑ και της κυβέρνησης για τη διασφάλιση της δημιουργίας ενός φαύλου κύκλου αναβάθμισης των ανθρωπίνων πόρων, οργανωτικών αλλαγών, ΤΠΕ και παραγωγικότητας, και της αποτελεσματικής ανάπτυξης και χρήσης των ΤΠΕ. Οι πολιτικές που αποσκοπούν στην ενίσχυση της εκμάθησης στοιχειωδών γνώσεων ΤΠΕ, στην κατάρτιση προσωπικού ειδικευμένου σε τεχνολογίες της πληροφορίας, στην ανάπτυξη υψηλού επιπέδου δεξιοτήτων ΤΠΕ, στην ενθάρρυνση της δια βίου μάθησης στις ΤΠΕ και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων διαχείρισης και δικτύωσης που απαιτεί η αποτελεσματική χρήση των ΤΠΕ είναι ιδιαίτερα σημαντικές (6) και ανήκουν στον πυρήνα των αρμοδιοτήτων των τοπικών και των περιφερειακών αρχών·

15.

συμμεριζόμενη πλήρως την άποψη ότι η κινητικότητα των ερευνητών αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας και, στις περισσότερες περιπτώσεις, της ελκυστικότητας της σταδιοδρομίας στην έρευνα ΤΠΕ, η ΕΤΠ υπογραμμίζει ότι

θα πρέπει να τονωθεί στην κοινωνία το ενδιαφέρον, ιδίως των νέων, για την έρευνα και την καινοτομία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προσαρμόζουν τα εθνικά τους προγράμματα κατά τρόπο που να εξοικειώνει τους φοιτητές με τη δυναμική των ΤΠΕ στην επιστήμη και την έρευνα, ξεκινώντας από πρώιμα προγράμματα σχολικής εκπαίδευσης. Οι ΤΠΑ, όντας η βαθμίδα διακυβέρνησης που είναι άμεσα υπεύθυνη για την εκπαιδευτική οργάνωση, πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας, συνδυάζοντας την τοπική εμπειρία με τα ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης που θα αναπτυχθούν στον τομέα. η Επιτροπή θα πρέπει να αναζητήσει την ευκαιρία να αναπτύξει κατάλληλο μηχανισμό στήριξης·

16.

σημειώνει ότι είναι εξίσου απαραίτητο να προελκυσθούν εξέχοντες ακαδημαϊκοί εκτός Ευρώπης και, συνεπώς, τονίζει τη σημασία ευρωπαϊκών προγραμμάτων κινητικότητας, όπως το πρόγραμμα Μαρί Κιουρί, και των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν σε ορισμένες περιφέρειες προκειμένου να υποστηριχθούν οι επαναπατριζόμενοι ακαδημαϊκοί (7)·

17.

υπενθυμίζει τα πορίσματα της ομάδας ειδικών ΕΧΕ (8) αναφορικά με την ολοένα αυξανόμενη βαρύτητα των εθνικών και περιφερειακών εμπλεκόμενων φορέων στη λήψη νέων ευρέων πρωτοβουλιών όπως οι ERA-NETs, Eurostars, Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT) ή οι κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες (ΚΤΠ) και Cluster·

18.

συστήνει σε όλους τους παράγοντες, ΕΕ, κράτη μέλη και περιφέρειες να εξερευνήσουν όλα τα δυνατά μέσα επίτευξης συμπληρωματικοτήτων μεταξύ των υπαρχουσών πολιτικών και μέσων συνεργασίας και θέσπισης μηχανισμών που θα διασφαλίζουν ότι τα υπάρχοντα προγράμματα συντονισμού στηρίζουν στο έπακρο την έρευνα ΤΠΕ (9). Ειδικότερα, όπως έχει αναφέρει σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις η ΕΤΠ (10), καλεί σε συντονισμένη χρήση του έβδομου προγράμματος πλαίσιο, του κοινοτικού ταμείου, και του προγράμματος πλαίσιο ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας διότι τούτο είναι θεμελιώδες για τη συνέργεια της πολιτικής στους τομείς της συνοχής, της έρευνας, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της καινοτομίας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο·

19.

υπογραμμίζει ότι ο συντονισμός βασικών κοινοτικών μέσων, όπως το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το πρόγραμμα πλαίσιο ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας, δεν είναι μόνο θέμα πολιτικών προθέσεων, αλλά και πρόκληση ως προς τη συνοχή της πολιτικής. Η διασφάλιση της πολιτικής συνοχής στην περίπτωση πολυεπίπεδων και πολυμερών προγραμμάτων απαιτεί ένα σύστημα πολυμερούς διακυβέρνησης (11).

20.

επισημαίνει τη σημασία της βέλτιστης χρήσης των οργάνων συντονισμού του ΠΠ7 από τις περιφέρειες. Αυτό θα επιτρέψει στις περιφέρειες να επιδιώξουν την αριστεία και την ανταγωνιστικότητα σε ευρωπαϊκό ή διεθνές επίπεδο για τα συστήματα έρευνας και καινοτομίας τους. Τούτο συνεπάγεται τη βελτίωση της περιφερειακής δικτύωσης μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων, πανεπιστημίων, ΜΜΕ και άλλων σχετικών φορέων· τη δημιουργία ομίλων, περιφερειακών πόλων και βημάτων τεχνολογίας· και τη συνδρομή των περιφερειακών παραγόντων στη σύνδεσή τους με προγράμματα και σχέδια συνεργασίας στην έρευνα και καινοτομία της ΕΕ, όπως οι ERA-Net και οι Ευρωπαϊκές τεχνολογικές πλατφόρμες (12).

21.

χαιρετίζει την ευκαιρία που προσφέρεται για την καλύτερη αναγνώριση του ρόλου των τοπικών αρχών στη στήριξη της έρευνας ΤΠΕ. Οι δήμοι και οι περιφέρειες μπορούν να διευκολύνουν την είσοδο νέων προϊόντων στην αγορά και να στηρίξουν την καινοτομία και την έρευνα μέσω προ-εμπορικής σύναψης συμβάσεων·

22.

τονίζει ότι οι ΤΠΑ μπορούν επίσης να ωθήσουν τη ζήτηση για νέες λύσεις που βασίζονται στις ΤΠΕ και κατά συνέπεια να δημιουργήσουν νέες αγορές για τον ευρωπαϊκό ερευνητικό κλάδο. Επιπλέον, οι δήμοι και οι περιφέρειες δύνανται να προσαρμόσουν τις επενδύσεις τους στην Ε&A για τη στήριξη ορισμένων σημαντικών τομέων, συνδέοντας αυτές τις προσπάθειες με υπάρχουσες και αναδυόμενες τοπικές βιομηχανίες και ομίλους και συνδράμοντας έτσι στην αντιμετώπιση της οικονομικής ύφεσης και των ανεπαρκών επενδύσεων στον τομέα της Ε&Α·

23.

επισημαίνει τη γενική έλλειψη συντονισμού των προσπαθειών σε σειρά διαφορετικών πεδίων, όπως η εκπαίδευση, η καινοτομία, η έρευνα, οι επενδύσεις και η προώθηση καινοτόμων λύσεων ΤΠΕ. Υπό αυτήν την άποψη, η έννοια της καινοτομίας που πηγάζει από το χρήστη μπορεί να αποτελέσει βασικό εργαλείο βελτίωσης, που χρησιμοποιείται σε ολοένα και περισσότερες περιφέρειες και δήμους ανά την Ευρώπη, και έχει αποδειχθεί κεντρικός μοχλός για τις επενδύσεις Ε&Α και την είσοδο νέων καινοτομιών στην αγορά· κατά συνέπεια, ζητά την εντονότερη παρουσία αυτής της έννοιας στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

24.

υπογραμμίζει τη σημασία της στενής σύνδεσης της Ε&Α και των βιομηχανικών πρακτικών, και συνεπώς καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για την προώθηση της ταχείας μετάδοσης της έρευνας στις καθημερινές εμπορικές και δημόσιες πρακτικές.

Διεύρυνση των ορίων των ΤΠΕ – στρατηγική έρευνας για τις μελλοντικές και τις αναδυόμενες τεχνολογίες στην Ευρώπη, COM(2009) 184 τελικό

25.

τονίζει ότι η διαδικασία ανάπτυξης ενός δυναμικού έρευνας και καινοτομίας για τη διεύρυνση των ορίων των ΤΠΕ μπορεί να επιτύχει μόνο με την εμπλοκή των δήμων και περιφερειακών αρχών. Χάρη στην γεωγραφική τους εγγύτητα, είναι οι κύριοι καταλύτες γνώσης και καινοτομίας στην Ευρώπη. Ένας αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών περιφερειών έχει ορίσει την έρευνα και καινοτομία ως βασική προτεραιότητα της δημόσιας χρηματοδότησης (13).

26.

σημειώνει ότι, στο πλαίσιο των πολιτικών τους για την έρευνα, και μέσω προγραμματικών, διαρθρωτικών και νομοθετικών μέτρων στήριξης, οι περιφέρειες συμβάλλουν καθοριστικά στην παραγωγή ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας στον τομέα της έρευνας, καθώς και στη δημιουργία ενός δυναμικού ΕΧΕ (14)·

27.

επισημαίνει ότι συνεχίζουν να αναδύονται πρωτοβουλίες σχετικές με τη στρατηγική, τη δικτύωση και τη δημιουργία ομίλων, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται η στήριξή τους με στόχο τη δημιουργία παγκοσμίου κύρους «κόμβων» που θα συνδεθούν με τις παγκόσμιες αλυσίδες καινοτομίας. Κατά συνέπεια, οι σύνδεσμοι και η συνεργασία μεταξύ περιφερειών σε εθνικό και διακρατικό επίπεδο αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία (15).

28.

εφιστά την προσοχή στη μείζονα σημασία των δήμων και των περιφερειών στην ανάπτυξη καινοτόμου περιβάλλοντος μέσω τοπικών πολιτικών καινοτομίας, τεχνολογικών κέντρων, φυτωρίων επιχειρήσεων, επιστημονικών πάρκων και επιχειρηματικού κεφαλαίου (16).

29.

χαιρετίζει την προτεινόμενη από την Επιτροπή στρατηγική για τον εντοπισμό και δρομολόγηση δύο ή τριών νέων τολμηρών εμβληματικών πρωτοβουλιών στην έρευνα FET, που θα κατευθύνουν ευρύτερες διακλαδικές επιστημονικές προσπάθειες της ερευνητικής κοινότητας προς την κατεύθυνση θεμελιακών αλμάτων στην περιβάλλουσα των ΤΠΕ·

30.

αναγνωρίζει ότι ο κοινός προγραμματισμός, εάν έχει καλή διάρθρωση και διαχείριση, δύναται να καταστεί εξίσου σημαντικός μηχανισμός με το Πρόγραμμα πλαίσιο της ΕΕ όσον αφορά την προώθηση της έρευνας FET. Για την πλήρη αξιοποίηση αυτής της δυναμικής, η ΕΤΠ τονίζει εκ νέου την αυξανόμενη ανάγκη καλύτερου συντονισμού της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης για την έρευνα (17)·

31.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν κάθε ευκαιρία ευθυγράμμισης και βελτίωσης των συνεργειών στα πλαίσια των υπαρχόντων διακρατικών μέσων πολιτικής και μηχανισμών συνεργασίας, τροποποιώντας τις σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας (18)·

32.

επαναλαμβάνει ότι οι ERA-Nets που συντονίζουν τα περιφερειακά και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα έχουν αποδείξει την αξία τους και θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω (19), καθώς η επιτυχία τους πηγάζει από τη συμμετοχή ευρέως φάσματος φορέων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών·

33.

ζητά περαιτέρω προσπάθειες ενίσχυσης του ανοικτού χαρακτήρα και της διαφάνειας στις ευρωπαϊκές τεχνολογικές πλατφόρμες, διασφάλισης της συμμετοχής άλλων φορέων πέραν της βιομηχανίας και των ερευνητικών κοινοτήτων, όπως οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οργανισμοί της κοινωνίας των πολιτών και ΜΜΕ (20)·

Υποδομές ΤΠΕ για την ηλ-επιστήμη, COM(2009) 108 τελικό

34.

θεωρεί ότι οι περιφέρειες και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (ΕΧΕ), διότι εξυπηρετούν τους φορείς εκπροσώπησης σε τοπικό επίπεδο, φέρνουν την πολιτική του εγγύτερα στους πολίτες, και βρίσκονται πιο κοντά στην πραγματικότητα των φορέων που δρουν σε αυτόν. Έτσι, η ΕΤΠ υποστηρίζει ότι οι περιφέρειες πρέπει να διαδραματίζουν στρατηγικό ρόλο στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την ενίσχυση και διεύρυνση του ΕΧΕ, ειδικά δε σε όσες σχετίζονται με τη δημιουργία σταθερών ιδρυμάτων έρευνας σε καινοτόμα πεδία και με δραστηριότητες συνεργασίας και σύμπραξης σε ζητήματα έρευνας (21)·

35.

επαναλαμβάνει τις προτάσεις της ΕΤΠ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τις αρχές τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στην επιλογή, δημιουργία και εφαρμογή υποδομών σύγχρονης έρευνας:

να διασφαλισθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στις περιφέρειες και τους ΟΤΑ κατά το σχεδιασμό του οδικού χάρτη του ESFRI (22) για τις ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές, και ειδικά κατά την εξέταση των 35 ήδη εγκεκριμένων προγραμμάτων-κλειδιών ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος,

να ληφθεί υπόψη η βαρύτητα των περιφερειών και των ΟΤΑ και η επίδρασή τους στις ΕΕΥ, και

να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή των ΟΤΑ στην αποτελεσματική διαχείριση των ΕΕΥ (23)·

36.

τονίζει τη σημασία των οργανισμών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στην προώθηση κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου συμμετέχουν τρίτες χώρες, δεδομένου ότι βρίσκονται πιο κοντά στην τοπική πραγματικότητα ως προς την επιστήμη, την τεχνολογία ή την οικονομία και, συνεπώς, γνωρίζουν πότε απαιτείται συνεργασία σε τομείς στρατηγικής σημασίας (24)·

37.

θεωρεί ότι η υλοποίηση και χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού χάρτη πορείας– που περιλαμβάνει 35 καίρια προγράμματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που θα αναπτυχθούν εντός 10-20 ετών (25) - αποτελεί καθοριστικό ορόσημο για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας·

38.

υπενθυμίζει ότι το κριτήριο αριστείας πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο της προσπάθειας για την εφαρμογή του χάρτη πορείας και καλεί τα νέα κράτη μέλη να συμμετάσχουν στενότερα στην εν λόγω πρωτοβουλία (26)·

39.

στηρίζει τις συστάσεις της ομάδας ειδικών του ΕΧΕ (27) για την περαιτέρω βελτίωση της μεθοδολογίας του ESFRI για την αξιολόγηση μεγάλης κλίμακας πανευρωπαϊκών ερευνητικών υποδομών, ιδίως όσον αφορά στη διαφάνεια των διαδικασιών και τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων φορέων·

40.

τονίζει την ανάγκη πλήρους συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή και αναθεώρηση του χάρτη πορείας του ESFRI, ιδίως σχετικά με την αναγκαία ιεράρχηση των προγραμμάτων και του συντονισμού μεταξύ του οδικού χάρτη και παρόμοιων δραστηριοτήτων σε εθνικό/περιφερειακό επίπεδο, που περιλαμβάνουν υλικές και μη εγκαταστάσεις·

41.

επισημαίνει την ανάγκη γνωστοποίησης των ευκαιριών που δημιουργεί η ηλεκτρονική επιστήμη στο ευρύτερο δυνατό κοινό, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας και της προώθησης δημοσίων βάσεων δεδομένων για βέλτιστες πρακτικές ηλεκτρονικής επιστήμης, παραδείγματα και διαθέσιμες επιτυχημένες λύσεις, και ταυτόχρονης διασφάλισης της παροχής σχετικής ενημέρωσης σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ.

Βρυξέλλες, 3 Δεκεμβρίου 2009.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών

Luc VAN DEN BRANDE


(1)  COM(2009) 116 τελικό

(2)  CdR 10/2009 fin

(3)  COM(2009) 116 τελικό

(4)  Ο οικονομικός αντίκτυπος των ΤΠΕ. Μέτρηση, ενδείξεις και επιπτώσεις http://browse.oecdbookshop.org/oecd/pdfs/browseit/9204051E.PDF

(5)  Ο οικονομικός αντίκτυπος των ΤΠΕ. Μέτρηση, ενδείξεις και επιπτώσεις http:///browse.oecdbookshop.org/oecd/pdfs/browseit/9204051E.PDF

(6)  Ο οικονομικός αντίκτυπος των ΤΠΕ. Μέτρηση, ενδείξεις και επιπτώσεις http:///browse.oecdbookshop.org/oecd/pdfs/browseit/9204051E.PDF

(7)  CdR 83/2007 fin

(8)  Έκθεση της ομάδας ειδικών ΕΧΕ με τίτλο «Άνοιγμα στον κόσμο: διεθνής επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία»

(9)  CdR 283/2008 fin

(10)  CdR 263/2007 fin

(11)  CdR 263/2007 fin

(12)  CdR 263/2007 fin

(13)  CdR 263/2007 fin

(14)  CdR 83/2007 fin

(15)  Πίνακας αποτελεσμάτων του ΟΟΣΑ για την Επιστήμη, την Τεχνολογία και τη Βιομηχανία, 2008 – Κύρια σημεία

(16)  CdR 83/2007 fin

(17)  CdR 83/2007 fin

(18)  Έκθεση της ομάδας ειδικών ΕΧΕ με τίτλο «Βελτιστοποίηση των ερευνητικών προγραμμάτων και προτεραιοτήτων», βλ. παράρτημα

(19)  CdR 83/2007 fin

(20)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μάρτιος 2007: Τρίτη έκθεση προόδου για τις ΕΤΠ, κεφάλαιο 41

(21)  CdR 283/2008 fin

(22)  Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Φόρουμ για τις Υποδομές Έρευνας, http://cordis.europa.eu/esfri/home.html

(23)  CdR 283/2008 fin

(24)  CdR 283/2008 fin

(25)  http://www.riportal.eu

(26)  CdR 263/2007 fin· CdR 83/2007 fin

(27)  Έκθεση της ομάδας ειδικών ΕΧΕ με τίτλο «Ανάπτυξη παγκοσμίου κύρους ερευνητικών υποδομών για τον ΕΧΕ»