22.9.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 228/90

1.1

Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της πρωτοβουλίας της Επιτροπής για την αναπροσαρμογή της οδηγίας 92/75/ΕΟΚ σχετικά με την επισήμανση της ενεργειακής απόδοσης των οικιακών συσκευών, μιας οδηγίας η οποία έχει πλέον καταστεί ευρέως γνωστή όχι μόνον σε εκατομμύρια καταναλωτές, αλλά και σε ολόκληρο τον κλάδο της βιομηχανίας και της διανομής των εν λόγω προϊόντων.

1.2

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, το σύστημα αυτό επέτρεψε:

1.3

Η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντικό να επισημάνει τα στοιχεία που είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάληψη μιας επιτυχημένης πολιτικής:

1.4

Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι μια πρωτοβουλία η οποία αποσκοπεί στην επανεξέταση του συστήματος επισήμανσης οφείλει να διαφυλάξει τα χαρακτηριστικά της επιτυχίας της: απλότητα, διαφάνεια, αξιοπιστία και συγκρισιμότητα· να διασφαλίσει την αναπροσαρμογή της μέσω ευέλικτων και δυναμικών μηχανισμών ταξινόμησης των επιδόσεων των προϊόντων· και να επιδιώξει τη συνετή επιλογή αποδοτικότερων και ανθεκτικότερων προϊόντων και αξιόπιστων προτύπων εκ μέρους των καταναλωτών.

1.5

Η ΕΟΚΕ συνιστά, πριν την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας σε νέες ομάδες «συνδεόμενων με την ενέργεια προϊόντων», τη διενέργεια εκτίμησης επιπτώσεων και ανάλυσης κόστους/οφέλους ανά τομέα, η οποία να χαρακτηρίζεται από σαφήνεια και διαφάνεια, να είναι αποδεκτή από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και να βασίζεται σε επιστημονικές αποδείξεις.

1.6

Επιπλέον, η ΕΟΚΕ θεωρεί σκόπιμο να διαφυλαχθεί η ορθή εφαρμογή της οδηγίας 92/75/ΕΟΚ (1), με την παράλληλη βελτίωσή της, καθώς και με την τελειοποίηση των δυναμικών μηχανισμών εκ νέου ταξινόμησης (2).

1.7

Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της επέκτασης του συστήματος ενεργειακής επισήμανσης (Energy Label) και σε άλλα προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια διότι το μήνυμα είναι σαφές και πρόδηλο, μπορεί εύκολα να υποβληθεί σε σύγκριση στην αγορά και έχει τη δυνατότητα να καταστεί επιτυχημένο μέσο εμπορίας (marketing).

1.8

Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι, στην περίπτωση άλλων προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν καταναλώνουν ενέργεια παρότι συνδέονται με την ενεργειακή κατανάλωση, μπορούν να εξευρεθούν άλλα καταλληλότερα περιβαλλοντικά μέσα και μέσα ενημέρωσης.

1.9

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, είναι αναγκαίο να αποφευχθεί οποιαδήποτε επικάλυψη συχνά αποκλινουσών ή/και αντικρουόμενων κανονιστικών ρυθμίσεων που επιφέρει πρόσθετες δαπάνες και γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις και να επικρατήσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση ανά τομέα η οποία να συνδυάζει τους τρεις πυλώνες της βιωσιμότητας.

1.10

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η δυνατότητα παροχής κινήτρων, χωρίς παραβίαση του κοινοτικού καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων.

1.11

Όσον αφορά τις απαιτήσεις που προτείνονται για τις δημόσιες συμβάσεις, η ΕΟΚΕ συνιστά να επιδειχθεί σύνεση κατά την επιβολή δεσμευτικών μέτρων διότι θεωρεί σημαντικό να εξασφαλιστεί η παροχή ευελιξίας στα κράτη μέλη για την ανάληψη δράσης, καθώς και η επίτευξη ορθού συνδυασμού με τις εθελοντικές δράσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων (Green Public Procurement).

2.1

Η οδηγία 92/75/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 1992, για την ένδειξη της κατανάλωσης ενέργειας και λοιπών πόρων των οικιακών συσκευών με την επισήμανση αποτελεί οδηγία-πλαίσιο, η οποία αποσκοπεί στον προσανατολισμό των ηλεκτρικών συσκευών προς ενεργειακά αποδοτικότερα προϊόντα χάρη στην παροχή χρήσιμων και συγκρίσιμων πληροφοριών στους καταναλωτές και στους παράγοντες της αγοράς.

2.2

Τα βασικότερα πλεονεκτήματα της ενεργειακής επισήμανσης (Energy Label) είναι τα εξής:

2.3

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι το σύστημα αυτό, παρότι περιορίζεται σε ορισμένους τομείς και υπόκειται σε διεξοδικές τομεακές αναλύσεις και μελέτες, επέτρεψε:

2.4

Η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντικό να επισημάνει ότι η ισχύουσα οδηγία για την ενεργειακή επισήμανση αποτελεί ένα από τα πιο επιτυχημένα κοινοτικά μέσα διότι βασίζεται σε:

2.5

Στους στοχευόμενους τομείς, οι οποίοι έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, συμπεριλήφθηκαν τα εξής: ψυγεία, καταψύκτες και συνδυασμοί τους· πλυντήρια ρούχων, στεγνωτήρια και συνδυασμοί τους· πλυντήρια πιάτων· φούρνοι· θερμοσίφωνες· φωτιστικές πηγές· και συσκευές κλιματισμού. Στους εν λόγω τομείς, οι ενεργειακές ετικέτες προβλέπεται να αναπροσαρμοστούν κατά το 2009 και το 2010.

2.6

Οι προκαταρκτικές μελέτες σχετικά με τα προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια, οι οποίες δρομολογήθηκαν από την Επιτροπή, κατέδειξαν ότι το στάδιο της χρήσης των εν λόγω προϊόντων ευθύνεται για την πρόκληση ποσοστού υψηλότερου του 80 % των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

2.7

Η επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας 92/75/EOK σε περισσότερα είδη οικιακού εξοπλισμού και σε όλα τα «συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα», εκτός των μεταφορών που αποτελούν ήδη αντικείμενο ιδιαίτερων κανονιστικών ρυθμίσεων, επιφέρει μια εκτεταμένη αλλαγή που προϋποθέτει την ανάληψη σημαντικής δέσμευσης. Ανάλογη δέσμευση επιδεικνύεται επίσης επί του παρόντος όσον αφορά την εν εξελίξει αναθεώρηση της οδηγίας 2005/32/ΕΚ για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού.

2.8

Η προβλεπόμενη εφαρμογή του στόχου περί «εξοικονόμησης ενέργειας» σε «κάθε προϊόν που, κατά τη χρήση του, έχει αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και διατίθεται στην αγορά ή/και τίθεται σε λειτουργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των εξαρτημάτων τα οποία προορίζονται να ενσωματωθούν σε συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα» σημαίνει ότι ο εν λόγω στόχος δεν περιορίζεται μόνον στα προϊόντα με άμεση κατανάλωση ενέργειας, αλλά συμπεριλαμβάνει και εκείνα που επηρεάζουν, κατά τη χρήση τους, άμεσα ή έμμεσα την ενεργειακή κατανάλωση, όπως παραδείγματος χάρη οι πόρτες και τα παράθυρα, τα δομικά υλικά και οι επιστρώσεις.

2.9

Η ενσωμάτωση των εν λόγω νέων προϊόντων και τομέων στο πεδίο εφαρμογής μιας οδηγίας που έχει ήδη τροποποιηθεί θα μπορούσε να επιφέρει τροποποίηση των παραμέτρων που χρήζουν συνεκτίμησης για την «ενεργειακή» επισήμανση, παράλληλα με την τροποποίηση της ίδιας της ετικέτας, έτσι ώστε να προστεθούν διάφορες παράμετροι ανάλογα με τον τομέα και το προϊόν.

2.10

Η αναδιατύπωση της οδηγίας για την επισήμανση της ενεργειακής απόδοσης εξαγγέλθηκε ως προτεραιότητα του σχεδίου δράσης για την ενεργειακή απόδοση (3) και του σχεδίου δράσης για τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή και τη βιώσιμη βιομηχανική πολιτική (ΒΚΠ/ΒΒΠ) (4), επί του οποίου η ΕΟΚΕ είχε την ευκαιρία να εκφραστεί στη σχετική γνωμοδότησή της (5). Σε αυτό το πλαίσιο δεν εμπίπτει μόνον η ενεργειακή επισήμανση (Energy Label), αλλά και το οικολογικό σήμα (EcoLabel), το σήμα «Energy Star», οι τεχνικές προδιαγραφές οικολογικού σχεδιασμού, τα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων (Building Efficiency Standards), το πρότυπο αριστείας του EMAS και άλλες περιβαλλοντικές πληροφορίες, όπως οι περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων (EPD -Environmental Product Declarations), καθώς και πολυάριθμες ετικέτες που έχουν τομεακό χαρακτήρα, ιδιαίτερα στον τομέα των ειδών διατροφής (6).

2.11

Κατά τον ίδιο τρόπο, η ΕΟΚΕ είχε τη δυνατότητα να συστήσει «να προωθηθεί η ανάπτυξη των οικολογικών (πράσινων) δημόσιων συμβάσεων (GPP) με τον ορισμό των τεχνικών χαρακτηριστικών των προϊόντων», ξεκινώντας από τα προϊόντα με τις βέλτιστες περιβαλλοντικές επιδόσεις, και πρότεινε ειδικότερα τα εξής:

3.1

Η υπό εξέταση πρόταση αποσκοπεί στην επέκταση του πεδίου εφαρμογής της ισχύουσας κοινοτικής νομοθεσίας (8) – το οποίο περιορίζεται προς το παρόν στις οικιακές συσκευές – σε όλα τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των κλάδων των οικιακών προϊόντων, του εμπορίου και της βιομηχανίας, καθώς και ορισμένων προϊόντων που δεν καταναλώνουν ενέργεια, όπως τα παράθυρα, τα οποία παρουσιάζουν σημαντικό δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας κατά τη χρήση ή μετά την εγκατάστασή τους.

3.2

Γενικός στόχος της πρότασης είναι η εξασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας των προϊόντων και η βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης.

3.3

Η προτεινόμενη οδηγία-πλαίσιο για την επισήμανση της ενεργειακής απόδοσης προκύπτει από την αναδιατύπωση της οδηγίας 92/75/ΕΟΚ και περιλαμβάνει επίσης διατάξεις σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την παροχή κινήτρων· κατά την άποψη της Επιτροπής, η εν λόγω οδηγία θα αποτελέσει τον μοχλό μιας ενοποιημένης αειφόρου περιβαλλοντικής πολιτικής για τα προϊόντα, με την οποία θα προωθείται και θα τονώνεται η ζήτηση για καλύτερα προϊόντα και θα υποβοηθούνται οι καταναλωτές να επιλέγουν καλύτερα.

3.4

Η Επιτροπή εκτιμά ότι η προτεινόμενη οδηγία-πλαίσιο αποτελεί συμπληρωματικό μέσο άλλων ήδη υφιστάμενων κοινοτικών νομοθετικών πράξεων, όπως είναι η οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό (9), ο κανονισμός Energy Star (10) και ο κανονισμός για το οικολογικό σήμα (11).

—

πρόκειται για ετικέτα η οποία προσδιορίζει με σαφήνεια και απλότητα την ενεργειακή κατανάλωση των προϊόντων κατά τη χρήση, σύμφωνα με μονοσήμαντες παραμέτρους οι οποίες διασφαλίζουν την πλήρη συγκρισιμότητα και τη δυναμική εκ νέου ταξινόμηση κατά τη δέουσα αναπροσαρμογή της ενεργειακής επισήμανσης – εναλλασσόμενα πρότυπα / απροσδιόριστης διάρκειας κλίμακα επισήμανσης + σταδιακή κατάργηση των προϊόντων με τις χειρότερες επιδόσεις (rolling standards / open-ended labelling scale + phasing out).

—

πρόκειται για ετικέτα η οποία, συγχρόνως με την κατανάλωση ενέργειας, αξιολογεί τις επιδόσεις από πλευράς ενεργειακής απόδοσης, κατανάλωσης ύδατος, θορύβου, πρόσφυσης κλπ.· πράγμα που δυσχεραίνει τόσο τη δυνατότητα σύγκρισης για την πραγματοποίηση αντικειμενικής επιλογής μεταξύ ενός προϊόντος που φέρει ετικέτα και κάποιου άλλου προϊόντος όσο και τα περιθώρια δυναμικού επαναπροσδιορισμού. Η εν λόγω ετικέτα θα μπορούσε να συμπεριληφθεί καλύτερα σε ένα σήμα οικολογικού σχεδιασμού των προϊόντων, στο πλαίσιο της αναθεώρησης της οδηγίας 2005/32/ΕΚ.

—

ειδάλλως μπορεί να θεσπισθεί μια ειδική τομεακή οδηγία, όπως έπραξε η Επιτροπή με τη δημοσίευση πρότασης οδηγίας σχετικά με τη σήμανση των ελαστικών επισώτρων αναφορικά με την οικονομία καυσίμου (13).