[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 27.5.2008

COM(2008) 320 τελικό

2008/0107 (CNS)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την εξουσιοδότηση των κρατών μελών να κυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τη σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας του 2007 σχετικά με την εργασία στον τομέα της αλιείας (σύμβαση αριθ. 188)

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Πλαίσιο της πρότασης |

Αιτιολογία και στόχοι της πρότασης Τον Ιούνιο του 2007, κατά την ενενηκοστή έκτη σύνοδο της Διεθνούς Συνδιάσκεψης Εργασίας, εγκρίθηκε η σύμβαση αριθ. 188 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (στο εξής «ΔΟΕ») σχετικά με την εργασία στον τομέα της αλιείας (στο εξής «σύμβαση αριθ. 188»). Η έκδοση της σύμβασης αριθ. 188 κατέστη αναγκαία μετά την έκδοση από τη ΔΟΕ της ενοποιημένης σύμβασης ναυτικής εργασίας (στο εξής «ΣΝΕ») τον Φεβρουάριο του 2006[1]. Η ΣΝΕ απέκλειε τον τομέα της αλιείας από το πεδίο εφαρμογής της. Το 2003 το Διεθνές Γραφείο Εργασίας και το τριμερούς σύνθεσης Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΟΕ (κράτη, εργοδότες, εργαζόμενοι) ξεκίνησαν τις εργασίες τους για ην κατάρτιση ενός επικαιροποιημένου και συνολικού διεθνούς προτύπου εργασίας για τον τομέα της αλιείας, το οποίο θα παρείχε επαρκή προστασία στους αλιείς σε παγκόσμιο επίπεδο και θα κυρωνόταν ευρέως. Σκοπός της σύμβασης αριθ. 188 είναι να καθιερωθούν ελάχιστα διεθνή πρότυπα για τον τομέα της αλιείας. Ως εκ τούτου, αναθεωρεί τη σύμβαση σχετικά με την ελάχιστη ηλικία απασχόλησης των αλιέων (1959 – σύμβαση αριθ. 112), τη σύμβαση σχετικά με τις ιατρικές εξετάσεις των αλιέων (1959 – σύμβαση αριθ. 113), τη σύμβαση εργασίας για τους αλιείς (1959 – σύμβαση αριθ. 114) και τη σύμβαση για την ενδιαίτηση (αλιέων) στα αλιευτικά πλοία (1966 – σύμβαση αριθ. 126). Επιπλέον, καλύπτει και άλλα σημαντικά ζητήματα όπως είναι η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία, η επάνδρωση και οι ώρες ανάπαυσης, το ναυτολόγιο, ο επαναπατρισμός, η πρόσληψη και η εύρεση εργασίας, η κοινωνική ασφάλιση, καθώς και η συμμόρφωση και η επιβολή των κανόνων. Η σύμβαση αριθ. 188 συνοδεύεται από τη σύσταση 199 σχετικά με την εργασία στον τομέα της αλιείας, η οποία εκδόθηκε από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη Εργασίας τον Ιούνιο του 2007. Ο απώτατος σκοπός της σύμβασης του 2007 είναι η επίτευξη και η διατήρηση ισοτιμίας στον τομέα της αλιείας με την προώθηση αξιοπρεπών όρων διαβίωσης και εργασίας για τους αλιείς καθώς και δικαιότερων όρων ανταγωνισμού στον κόσμο, αντισταθμίζοντας με τον τρόπο αυτό το χαμηλό ποσοστό κύρωσης μεγάλου αριθμού συμβάσεων στον τομέα της ναυτικής εργασίας. Η ΕΕ συμμετείχε ενεργά στις διαπραγματεύσεις και στην οριστικοποίηση της σύμβασης αριθ. 188 μέσω του κοινοτικού συντονιστικού μηχανισμού. Η συνέπεια και η συμβατότητα μεταξύ των διατάξεων της ΔΟΕ και του κοινοτικού κεκτημένου εξετάστηκαν στο πλαίσιο του κοινοτικού συντονισμού κατά τις συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν το 2004, το 2005 και το 2007. Αυτό ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για ορισμένους τομείς της σύμβασης οι οποίοι εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας, όπως ο συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης που απορρέει από τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 1971, περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφαλίσεως στους μισθωτούς και τις οικογένειές τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας, ο οποίος εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 42 της συνθήκης ΕΚ. Το άρθρο 13 παράγραφος 2 στοιχείο γ) και το άρθρο 14β του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 θεσπίζουν ειδικές διατάξεις για τους ναυτικούς και τους αλιείς. Η εφαρμογή του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 επεκτάθηκε σε υπηκόους τρίτων χωρών με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 859/2003 της 14ης Μαΐου 2003. Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει τους κανόνες που εφαρμόζονται σε υπηκόους τρίτων χωρών και τους παρέχει τα ίδια δικαιώματα προστασίας όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση με εκείνα που απολαύουν οι υπήκοοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν κινούνται εντός της ΕΕ. Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 θα αντικατασταθεί σε εύθετο χρόνο από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας, μόλις εκδοθεί το νέο σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού. Σύμφωνα με το κείμενο της ΔΟΕ υπεύθυνα είναι τόσο το κράτος σημαίας όσο και το κράτος κατοικίας, αλλά για διαφορετικούς τομείς κάλυψης της κοινωνικής ασφάλισης, ενώ, βάσει του κοινοτικού δικαίου, το κράτος σημαίας θεωρείται κατά κανόνα το κράτος του οποίου πρέπει να εφαρμόζεται η νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004. Για τη ρύθμιση ενδεχόμενων περιπτώσεων σύγκρουσης δικαίων μεταξύ της σύμβασης του 2007 και του κοινοτικού κεκτημένου σχετικά με τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, στο κείμενο συμπεριλήφθηκε ρήτρα διασφάλισης (άρθρο 37). Σκοπός αυτής της ρήτρας είναι να κατοχυρώνεται και να διασφαλίζεται η υπεροχή του κοινοτικού δικαίου του σχετικού με τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, εάν η σύμβαση παράγει αποτέλεσμα διαφορετικό από των οικείων κοινοτικών κανόνων. Σύμφωνα με τη νομολογία AETR του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων περί εξωτερικής αρμοδιότητας, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να κυρώσουν τη σύμβαση του 2007 χωρίς την εξουσιοδότηση της Κοινότητας, δεδομένου ότι οι διατάξεις της περί συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης επηρεάζουν την άσκηση της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Κοινότητας στον τομέα αυτό. Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να διασφαλιστεί η κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών που καθορίζεται από τη Συνθήκη, η Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο να επιτρέψει στα κράτη μέλη να κυρώσουν τη σύμβαση αριθ. 188 προς το συμφέρον της Κοινότητας. |

Γενικό πλαίσιο Η σύμβαση αριθ. 188 είναι σύμφωνη με την εντολή της ΔΟΕ, η οποία περιλαμβάνει την καθιέρωση διεθνών προτύπων εργασίας για τον τομέα της αλιείας με στόχο την προώθηση αξιοπρεπών όρων εργασίας για τους αλιείς. Η σύμβαση αριθ. 188 λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι οι αλιείς, λόγω της ιδιαίτερης φύσης του τομέα και των ειδικών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης που επικρατούν σε αυτόν, χρειάζονται ιδιαίτερη προστασία. Η σύμβαση προβλέπει εννέα διαφορετικές ομάδες προτύπων: (I) ορισμοί και πεδίο εφαρμογής, (II) γενικές αρχές, (III) ελάχιστες απαιτήσεις εργασίας σε αλιευτικά πλοία, (IV) όροι παροχής υπηρεσιών, (V) ενδιαίτηση και σίτιση, (VI) ιατρική περίθαλψη, προστασία της υγείας και κοινωνική ασφάλιση, (VII) συμμόρφωση και επιβολή, (VIII) τροποποίηση των παραρτημάτων I, II και III και (IX) τελικές διατάξεις. Η σύμβαση αριθ. 188 απαιτεί για την εφαρμογή της τόσο από τα κράτη σημαίας όσο και από τα κράτη λιμένα να εφαρμόσουν ένα σύστημα συμμόρφωσης και επιβολής. Η σύμβαση προβλέπει επίσης ρήτρα «μη ευνοϊκότερης μεταχείρισης», ώστε να διασφαλίζεται ότι τα πλοία των κρατών που δεν έχουν κυρώσει τη σύμβαση δεν απολαύουν ευνοϊκότερης μεταχείρισης από τα αλιευτικά σκάφη που φέρουν τη σημαία κράτους που την έχει κυρώσει. Υπάρχει σημαντικό κοινοτικό κεκτημένο δυνάμει των άρθρων 42, 71, 137 και 138 της Συνθήκης για ευρύ φάσμα θεμάτων που καλύπτονται από τη ΣΝΕ. Θέματα συναρμοδιότητας που επηρεάζονται από την σύμβαση του 2007 αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των διατάξεων του κειμένου. Η κοινοτική αρμοδιότητα ασκείται μεταξύ άλλων σε τομείς όπως είναι το εργατικό δίκαιο, οι συνθήκες εργασίας, η προστασία της ασφάλειας και της υγείας, η ενδιαίτηση και οι απαιτήσεις ασφάλειας για την κατασκευή και τη συντήρηση αλιευτικών σκαφών. Οι συμφωνίες αλιευτικής σύμπραξης (ΣΑΣ) που συνάπτει η ΕΕ με τρίτες χώρες περιλαμβάνουν επίσης μια κοινωνική ρήτρα που αναφέρεται στα πρότυπα της ΔΟΕ. Το γαλάζιο βιβλίο της ΕΕ για τη ναυτιλία («Ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση») στηρίζει την κύρωση και την εφαρμογή των διεθνών συμβάσεων εργασίας για τον ναυτιλιακό κλάδο, συμπεριλαμβανομένης της σύμβασης αριθ. 188. |

Ισχύουσες διατάξεις στον τομέα που καλύπτεται από την πρόταση Δεν υφίστανται διατάξεις στον τομέα που καλύπτεται από την πρόταση. |

Συνοχή με άλλες πολιτικές και στόχους της Ένωσης Άνευ αντικειμένου. |

2. Διαβούλευσεισ με τα ενδιαφερομενα μερη και εκτιμηση αντικτυπου |

Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη |

Άνευ αντικειμένου. |

Συγκέντρωση και χρήση εμπειρογνωμοσύνης |

Δεν υπήρξε ανάγκη προσφυγής σε εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. |

Εκτίμηση αντικτύπου Άνευ αντικειμένου. Ως εκ τούτου, δεν χρειάζεται να εξεταστούν διάφορες επιλογές. |

3. Νομικά στοιχεια της προτασης |

Συνοπτική παρουσίαση της προτεινόμενης δράσης Η εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων στους τομείς που καλύπτονται από τη σύμβαση αριθ. 188 θα πρέπει να προστατευθεί. Επιπλέον, θα πρέπει να γίνει σαφής στον υπόλοιπο κόσμο η σημασία που αποδίδει η Κοινότητα στη σύμβαση αριθ. 188 και στους όρους εργασίας και διαβίωσης των αλιέων. Σε αντίθεση με άλλα διεθνή φόρα, οι κανόνες λειτουργίας της ΔΟΕ δεν περιλαμβάνουν διαδικασία επίσημης υπογραφής πριν από την κύρωση. Στο πλαίσιο της ΔΟΕ, η υπογραφή αντικαθίσταται από ψηφοφορία που οδηγεί στην έγκριση, η οποία ισοδυναμεί με υπογραφή. Η υπό εξέταση σύμβαση εγκρίθηκε κατόπιν ψηφοφορίας στις 14 Ιουνίου 2007 κατά τη Διεθνή Συνδιάσκεψη Εργασίας, αλλά δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ. Παρά το γεγονός ότι μόνο κράτη μπορούν να προσχωρούν στη σύμβαση, η Επιτροπή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, είχε αναμειχθεί ενεργά στην προετοιμασία και τις διαπραγματεύσεις μέσω του συντονιστικού μηχανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λόγω της τριμερούς σύνθεσης της ΔΟΕ, στις διαπραγματεύσεις και στην ψηφοφορία για την έγκριση της σύμβασης αριθ. 188 συμμετείχαν αντιπρόσωποι κρατών, εργοδοτών και εργαζομένων. Η Επιτροπή διευκόλυνε επίσης τον κοινοτικό συντονισμό με τη διοργάνωση, σε συνεργασία με την Προεδρία της ΕΕ, συνεδριάσεων με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών και διαβουλεύσεων με την ΕΕ και τους διεθνείς κοινωνικούς εταίρους. Η Επιτροπή ήταν παρούσα ως ενεργός παρατηρητής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω σύμβαση πρέπει να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό. Δεδομένου ότι η αρμοδιότητα για το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ανήκει στην Κοινότητα, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να κυρώσουν τη σύμβαση χωρίς κοινοτική εξουσιοδότηση. Η Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο να επιτρέψει στα κράτη μέλη να κυρώσουν τη σύμβαση αριθ. 188 προς το συμφέρον της Κοινότητας. Ως εκ τούτου, η προτεινόμενη απόφαση θα επιτρέψει στα κράτη μέλη –τα οποία και θα ενθαρρύνει– να λάβουν χωρίς περισσότερη καθυστέρηση όλα τα αναγκαία μέτρα για την κύρωση της σύμβασης. |

Νομική βάση Άρθρο 42 της συνθήκης ΕΚ |

Αρχή της επικουρικότητας Η πρόταση εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας. Συνεπώς, η αρχή της επικουρικότητας δεν εφαρμόζεται. |

Αρχή της αναλογικότητας Η πρόταση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας, για τον(τους) ακόλουθο(-ους) λόγο(-ους): |

Άνευ αντικειμένου. |

Άνευ αντικειμένου. |

Επιλογή μέσων |

Προτεινόμενα μέσα: άλλα. |

Η χρήση άλλης νομικής πράξης δεν ενδείκνυται, για τον(τους) ακόλουθο(-ους) λόγο(-ους). Άνευ αντικειμένου και απρόσφορη. |

4. Δημοσιονομικές Επιπτώσεις |

Η πρόταση δεν έχει επιπτώσεις στον κοινοτικό προϋπολογισμό. |

5. προσθετεσ πληροφοριεσ |

Αναλυτική εξήγηση της πρότασης Άνευ αντικειμένου. |

2008/0107 (CNS)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την εξουσιοδότηση των κρατών μελών να κυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τη σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας του 2007 σχετικά με την εργασία στον τομέα της αλιείας (σύμβαση αριθ. 188)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 42 σε συνδυασμό με την πρώτη περίοδο του πρώτου εδαφίου του άρθρου 300 παράγραφος 2 και το πρώτο εδάφιο του άρθρου 300 παράγραφος 3,

την πρόταση της Επιτροπής[2],

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[3],

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Η σύμβαση αριθ. 188 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (στο εξής «η σύμβαση» και «η ΔΟΕ», αντίστοιχα) σχετικά με την εργασία στον τομέα της αλιείας εκδόθηκε στις 14 Ιουνίου 2007 από τη ναυτιλιακή σύνοδο της Διεθνούς Συνδιάσκεψης Εργασίας της ΔΟΕ, που συγκλήθηκε στη Γενεύη και κατά την οποία όλες οι αντιπροσωπείες των κρατών μελών της ΕΕ ψήφισαν υπέρ της έκδοσης[4].

(2) Η σύμβαση αποτελεί σημαντική συμβολή στον τομέα της αλιείας σε διεθνές επίπεδο, προωθώντας αξιοπρεπείς όρους εργασίας για τους αλιείς και δικαιότερους όρους ανταγωνισμού για τους ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών και, ως εκ τούτου, οι διατάξεις της θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατό.

(3) Η Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προωθούν την κύρωση των διεθνών συμβάσεων εργασίας που είναι ταξινομημένες από τη ΔΟΕ ως επικαιροποιημένες ως συμβολή στις προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ για την προώθηση αξιοπρεπών όρων εργασίας για όλους εντός και εκτός ΕΕ[5].

(4) Το άρθρο 19 παράγραφος 8 του καταστατικού της ΔΟΕ αναφέρει ότι η έγκριση οποιασδήποτε σύμβασης ή σύστασης από τη Συνδιάσκεψη, ή η κύρωση οποιασδήποτε σύμβασης από οποιοδήποτε μέλος, δεν θεωρείται σε καμία περίπτωση ότι επηρεάζει οποιοδήποτε δίκαιο, απόφαση, έθιμο ή συμφωνία που εξασφαλίζει ευνοϊκότερους όρους στους οικείους εργαζόμενους από εκείνους που προβλέπονται από τη σύμβαση ή τη σύσταση.

(5) Ορισμένες διατάξεις της σύμβασης εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας όσον αφορά το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης.

(6) Η Κοινότητα δεν μπορεί να κυρώσει τη σύμβαση, δεδομένου ότι μόνο κράτη μπορούν να είναι συμβαλλόμενα μέρη της.

(7) Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο θα πρέπει να εξουσιοδοτήσει τα κράτη μέλη, τα οποία δεσμεύονται από τους κοινοτικούς κανόνες σχετικά με τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης βάσει του άρθρου 42 της Συνθήκης, να κυρώσουν τη σύμβαση προς το συμφέρον της Κοινότητας, με τους όρους που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Τα κράτη μέλη εξουσιοδοτούνται να κυρώσουν, όσον αφορά τα τμήματα που εμπίπτουν στην κοινοτική αρμοδιότητα, τη σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας του 2007 σχετικά με την εργασία στον τομέα της αλιείας, η οποία εκδόθηκε στις 14 Ιουνίου 2007.

Άρθρο 2

Τα κράτη μέλη προβαίνουν στις αναγκαίες ενέργειες για την κατάθεση των εγγράφων κύρωσης της σύμβασης στον Γενικό Διευθυντή του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας το συντομότερο δυνατό και κατά προτίμηση πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2012. Το Συμβούλιο θα επανεξετάσει την πρόοδο της κύρωσης πριν από τον Ιανουάριο του 2012.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη σύμφωνα με τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

[1] Το Συμβούλιο εξουσιοδότησε τα κράτη μέλη να κυρώσουν τη ΣΝΕ με την απόφαση 2007/431/ΕΚ της 7ης Ιουνίου 2007 (ΕΕ L 161 της 22.6.2007, σ. 63).

[2] ΕΕ C σ.

[3] ΕΕ C σ.

[4] ΔΟΕ, Διεθνής Συνδιάσκεψη Εργασίας, προσωρινά πρακτικά, ενενηκοστή έκτη σύνοδος, Γενεύη, 2007 αριθ. 12 και 25.

[5] COM(2006) 249 τελικό και SEC(2006) 643· συμπεράσματα του Συμβουλίου της 30ής Νοεμβρίου – 1ης Δεκεμβρίου 2006, 2767η συνεδρίαση. Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Μαΐου 2007 για την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους.