[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ | Βρυξέλλες, 9.4.2008 COM(2008) 180 τελικό 2008/0070 (COD) Πρόταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη θέσπιση του ευρωπαϊκού συστήματος ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET) [SEC(2008) 442 SEC(2008) 443] (υποβληθείσα από την Επιτροπή) ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Πλαίσιο της πρότασης Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης H ανάγκη για συνεχή ανανέωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των πολιτών έχει κρίσιμη σημασία για την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική συνοχή της ΕΕ. Η επαγγελματική εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Ωστόσο, η πολυπλοκότητα του θέματος και η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων παρόχων/αρχών, καθώς και μεταξύ των διαφόρων εθνικών συστημάτων, μειώνουν τον αντίκτυπό τους. Διάφορα εμπόδια δεν επιτρέπουν στους πολίτες να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση και τους εμποδίζουν να συνδυάσουν και να συσσωρεύσουν μαθησιακά αποτελέσματα που πέτυχαν σε διάφορα μαθησιακά πλαίσια. Δυσκολεύουν την προσπάθεια των πολιτών να κινηθούν μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) και στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, καθώς και να επωφεληθούν από μια πραγματική διά βίου μάθηση χωρίς σύνορα. Το 2000 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αύξηση της διαφάνειας όσον αφορά τα προσόντα και η διά βίου μάθηση πρέπει να είναι δύο από τις κύριες συνιστώσες των προσπαθειών που καταβάλλονται για την προσαρμογή των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης της Ευρώπης τόσο στις απαιτήσεις της κοινωνίας της γνώσης όσο και στην ανάγκη για βελτίωση του επιπέδου και της ποιότητας της απασχόλησης. Το ψήφισμα που εκδόθηκε το 2002 από το Συμβούλιο σχετικά με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της ΕΕΚ ( «διαδικασία της Κοπεγχάγης») τóνισε ότι η απόδοση προτεραιότητας σε ένα σύστημα μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων για την ΕΕΚ είναι ένα από τα κοινά μέτρα που χρειάζονται για να προωθηθούν η διαφάνεια, η συγκρισιμότητα, η δυνατότητα μεταφοράς και η αναγνώριση των ικανοτήτων και/ή των προσόντων μεταξύ διαφόρων χωρών και σε διάφορα επίπεδα. Στο ανακοινωθέν του Μάαστριχτ, που εκδόθηκε το 2004, οι αρμόδιοι για θέματα ΕΕΚ υπουργοί, η Επιτροπή και οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι συμφώνησαν να δώσουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή του ECVET, πράγμα που επιβεβαιώθηκε το 2006 από την ίδια ομάδα στο ανακοινωθέν του Ελσίνκι, το οποίο ζητά την περαιτέρω ανάπτυξη κοινών ευρωπαϊκών εργαλείων, και ειδικότερα του ECVET[1]. Η παρούσα πρόταση για το ECVET ανταποκρίνεται στην εν λόγω πολιτική εντολή. Γενικό πλαίσιο Ένα από τα κύρια εμπόδια που παρακωλύουν την αύξηση του ενδιαφέροντος για τη διασυνοριακή κινητικότητα, στο πλαίσιο της αρχικής και της συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης, είναι η δυσχέρεια προσδιορισμού, επικύρωσης και αναγνώρισης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται κατά τη διάρκεια παραμονής σε άλλη χώρα. Επιπλέον, η διά βίου μάθηση υλοποιείται ολοένα και περισσότερο σε διάφορες χώρες και σε πολυποίκιλα πλαίσια, επίσημα, άτυπα και ανεπίσημα. Συνεπώς, αυτό που χρειάζεται είναι να βρεθεί ένας τρόπος που θα δίνει στους πολίτες τη δυνατότητα να συνεχίσουν τις μαθησιακές τους προσπάθειες, στηριζόμενοι στα μαθησιακά αποτελέσματα που έχουν ήδη επιτύχει, όταν μετακινούνται από ένα μαθησιακό πλαίσιο σε κάποιο άλλο και από μια χώρα σε κάποια άλλη. Μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι η ποικιλία και ενίοτε ο κατακερματισμός των συστημάτων εκπαίδευσης, ΕΕΚ και προσόντων στην Ευρώπη. Οι σχετικές διαδικασίες είναι δυνατόν να αφορούν μεγάλο αριθμό προσόντων και να εμπλέκουν διάφορους αρμόδιους φορείς και παράγοντες, οι δραστηριότητες των οποίων ενδέχεται να περιλαμβάνουν τον ορισμό των προσόντων και των μεθόδων αξιολόγησης και επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων, τον καθορισμό στόχων κατάρτισης, τον προσδιορισμό του περιεχομένου των μαθησιακών αποτελεσμάτων και την εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης. Είναι δυνατόν να εμπλέκεται ευρύ φάσμα παρόχων: υπουργεία, οργανισμοί, επαγγελματικοί τομείς, εταιρείες, κοινωνικοί εταίροι, επιμελητήρια, μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ο.κ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια εθνική αρχή μπορεί να διαπιστεύσει ή να εξουσιοδοτήσει παρόχους κατάρτισης ή άλλους φορείς να εκδίδουν και να χορηγούν τίτλους προσόντων, βαθμούς κ.λπ. Σε άλλες περιπτώσεις, καθήκοντα αυτού του είδους είναι δυνατόν να ανατεθούν σε αρχές περιφερειακού επιπέδου ή στους παρόχους. Οι διάφορες επιμέρους χώρες έχουν ένα εθνικό πλαίσιο που καθορίζει τα επίπεδα προσόντων ή μια ταξινόμηση των επιπέδων αυτών. Τα λόγω πλαίσια μπορεί να έχουν ή να μην έχουν ως άξονα την οργάνωση κύκλων εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Επιπλέον, ανάλογα με το κάθε σύστημα, ενδέχεται να είναι δυνατόν να αποκτηθούν τίτλοι προσόντων είτε μετά την παρακολούθηση ενός μόνον είδους επίσημου προγράμματος κατάρτισης είτε μετά την παρακολούθηση περισσότερων της μίας μαθησιακών διαδικασιών. Σε ορισμένα συστήματα η χορήγηση τίτλων προσόντων βασίζεται στη συσσώρευση ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων είτε σε συνδυασμό με ακαδημαϊκές μονάδες (Ηνωμένο Βασίλειο, Φινλανδία, Σουηδία κ.λπ.) είτε χωρίς ακαδημαϊκές μονάδες (Γαλλία, Ισπανία κ.λπ.). Μερικές φορές, τα συστήματα ακαδημαϊκών μονάδων αναπτύσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πιστοποίησης προσόντων (σκωτικό και ουαλικό πλαίσιο ακαδημαϊκών μονάδων και πιστοποίησης προσόντων) ή σχεδιάζονται για συγκεκριμένους τίτλους προσόντων (σύστημα IFTS στην Ιταλία). Επιπλέον, ανάλογα με τη χώρα, υπάρχουν πολλοί τρόποι χρησιμοποίησης των ενοτήτων και των βαθμών για τα μαθησιακά αποτελέσματα, ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί, σε κάποιες χώρες, να συνυπάρχουν διάφορες πρακτικές χορήγησης βαθμών για την πιστοποίηση μαθησιακών αποτελεσμάτων. Με δεδομένη την προαναφερθείσα ανομοιογένεια, επιβάλλεται η εφαρμογή κοινών συμβάσεων και τεχνικών αρχών, για να εξασφαλιστεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη και να καταστεί δυνατή η μεταφορά και η αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων στο πλαίσιο της διακρατικής κινητικότητας. Οι διατάξεις που ισχύουν στον τομέα αυτόν σε ευρωπαϊκό επίπεδο Η παρούσα πρόταση για το ECVET συγκαταλέγεται σε μια σειρά ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών, στις οποίες περιλαμβάνονται το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης ακαδημαϊκών μονάδων (ECTS), το Europass[2], ο ευρωπαϊκός χάρτης ποιότητας για την κινητικότητα (EQCM), οι ευρωπαϊκές αρχές για τον προσδιορισμό και την επικύρωση της άτυπης και της ανεπίσημης μάθησης και το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση (EQF)[3]: - Το ECTS δρομολογήθηκε με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Ιουλίου 2001, για την ενδοκοινοτική κινητικότητα των σπουδαστών, των επιμορφούμενων ατόμων, των εθελοντών, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών[4] και αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το ECVET πρέπει να είναι συμβατό με το ECTS, για να λειτουργήσει ως γέφυρα ανάμεσα στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. - Το Europass δημιουργήθηκε με την απόφαση αριθ. 2241/2004/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με το ενιαίο κοινοτικό πλαίσιο για τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων και ικανοτήτων (Europass). - Οι ευρωπαϊκές αρχές για τον προσδιορισμό και την επικύρωση της άτυπης και της ανεπίσημης μάθησης συμφωνήθηκαν με τη μορφή συμπερασμάτων του Συμβουλίου το 2004[5]. Κατά την εφαρμογή του ECVET θα λαμβάνονται υπόψη αυτές οι αρχές. - Ο EQCM εγκρίθηκε μέσω της σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη διακρατική κινητικότητα εντός της Κοινότητας για σκοπούς εκπαίδευσης και κατάρτισης: ευρωπαϊκός χάρτης ποιότητας για την κινητικότητα[6]. Στο σημείο 8 του παραρτήματος της σύστασης αυτής αναφέρεται ότι, όταν η κινητικότητα αναλαμβάνεται από μεμονωμένα άτομα, «οι συμμετέχοντες θα πρέπει να λάβουν βοήθεια προκειμένου να διευκολυνθεί η επαρκής αναγνώριση και πιστοποίηση» των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Το ECVET θα υποστηρίζει την ποιότητα της κινητικότητας των μεμονωμένων ατόμων, όπως απαιτεί η προαναφερόμενη σύσταση. - Το EQF δρομολογήθηκε το 2008 με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων (EQF)[7] ως εργαλείο αναφοράς για τη σύγκριση των επιπέδων επαγγελματικών προσόντων στα εθνικά συστήματα προσόντων και επίσης στα συστήματα προσόντων που αναπτύσσονται από διεθνείς τομεακούς οργανισμούς. Το ECVET θα συμπληρώνει το EQF και θα στηρίζεται σε κοινές έννοιες και αρχές μ’ αυτό. Πράγματι, το ECVET χρησιμοποιεί το EQF ως το επίπεδο αναφοράς για τα προσόντα. Συνοχή με άλλες πολιτικές και στόχους της Ένωσης Το ECVET δεν εφαρμόζεται στην αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων στον τομέα των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, όπως αυτή εξασφαλίζεται από την οδηγία 2005/36/EΚ[8] της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, διότι το ECVET δεν είναι μέσο που χορηγεί δικαιώματα σε διακινούμενους εργαζόμενους, αναγνωρίζοντας τα προσόντα που έχουν αποκτήσει σε κάποιο κράτος μέλος, με σκοπό να ασκήσουν ένα νομοθετικά κατοχυρωμένο επάγγελμα σε ένα άλλο κράτος μέλος. Στην περίπτωση αυτή, μόνο η οδηγία επιβάλλει νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις στις αρχές των κρατών μελών. 2. Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη και εκτίμηση του αντικτυπου Διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες Η έκθεση (2005) του Cedefop με τίτλο « Ευρωπαϊκές προσεγγίσεις όσον αφορά τα συστήματα (μεταφοράς) ακαδημαϊκών μονάδων στην ΕΕΚ - Μια εκτίμηση της δυνατότητας εφαρμογής των υπαρχόντων συστημάτων ακαδημαϊκών μονάδων σε ένα ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET) » στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις σχετικές διεθνείς περιπτώσεις και πρακτικές στον τομέα των συστημάτων ακαδημαϊκών μονάδων. Το 2005 η Επιτροπή χρηματοδότησε δύο μελέτες στόχος των οποίων ήταν να διερευνηθεί το ECVET στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής κινητικότητας στον τομέα της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης[9]. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν αυτές οι δύο μελέτες ήταν ότι οι αρχές του ECVET αντιμετωπίζονται θετικά από τους ενδιαφερόμενους φορείς με τους οποίους έγινε συνάντηση και συζήτηση. Το ECVET θεωρείται επίσης βασικό μέσο για τη βελτίωση των συστημάτων ΕΕΚ, με προοπτική την καλύτερη αντιστοίχιση των αναγκών των μεμονωμένων ατόμων και των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας. Ωστόσο, οι μελέτες υπογραμμίζουν ότι το ECVET δεν θα μπορέσει να εισαχθεί και να χρησιμοποιηθεί παρά μόνο αν προσαρμοστεί, «πολιτισμικά» και τεχνικά, στα εθνικά, περιφερειακά ή τομεακά πλαίσια. Επιβεβαιώνουν ότι το ECVET μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να τεθεί σε αμφισβήτηση το υφιστάμενο πλαίσιο αρχικής εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ούτε οι θεμελιώδεις αρχές πιστοποίησης και προσόντων. Τέλος, η Επιτροπή συνήγαγε χρήσιμα συμπεράσματα από τα αποτελέσματα σχεδίων που είχαν χρηματοδοτηθεί στο παρελθόν βάσει του προγράμματος Leonardo da Vinci και από τα οποία είχε προκύψει ότι μια προσέγγιση βασισμένη σε ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων είναι η κατάλληλη απάντηση για το ζήτημα της μεταφοράς και συσσώρευσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων των ατόμων που μετακινούνται από ένα μαθησιακό πλαίσιο σε κάποιο άλλο. Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη (2006-2007) Από το Νοέμβριο του 2006 έως το Μάρτιο του 2007, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξήγαγε πανευρωπαϊκή διαβούλευση για ένα προσχέδιο του ECVET, με βάση το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Ευρωπαϊκό σύστημα ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET) – ένα σύστημα μεταφοράς, συσσώρευσης και αναγνώρισης των μαθησιακών αποτελεσμάτων στην Ευρώπη» - SEC(2006) 1431. Το έγγραφο αυτό βασιζόταν στις εργασίες μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων, η οποία είχε συσταθεί το 2003 και απαρτιζόταν από εκπροσώπους όλων των κύριων τομέων της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (γενική, για ενηλίκους, επαγγελματική, τριτοβάθμια εκπαίδευση και κατάρτιση), καθώς και από εκπροσώπους δημόσιων αρχών, διαφόρων τομέων, κοινωνικών εταίρων και του Cedefop. Στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας διαβούλευσης, το προσχέδιο του ECVET παρουσιάστηκε και συζητήθηκε σε διάφορες συνεδριάσεις που διοργανώθηκαν, κατά τη διάρκεια της περιόδου που διήρκεσε η διαβούλευση, από τις εθνικές αρχές, τους κοινωνικούς εταίρους, τους κλαδικούς φορείς και άλλους παράγοντες. Κατά την ίδια περίοδο διενεργήθηκε ανοικτή διαβούλευση μέσω του Διαδικτύου. Τα αποτελέσματα[10] της διαδικασίας διαβούλευσης συζητήθηκαν σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Μόναχο τον Ιούνιο του 2007. Η διαδικασία διαβούλευσης επιβεβαίωσε την ευρεία υποστήριξη του ECVET. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι υπάρχει ανάγκη για ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ακαδημαϊκών μονάδων για το ΕΕΚ. Ωστόσο, η υποστήριξη δόθηκε υπό την αίρεση διαφόρων απαιτήσεων και συστάσεων, οι οποίες ελήφθησαν υπόψη στην παρούσα πρόταση. Συλλογή και χρήση εμπειρογνωμοσύνης Σχετικοί επιστημονικοί τομείς/τομείς εμπειρογνωμοσύνης Μετά τη διαδικασία διαβούλευσης, συγκροτήθηκε, το 2007, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία ανέλαβε να καταρτίσει μια νέα δέσμη τεχνικών προδιαγραφών καθώς και ένα σύνολο βασικών ορισμών που αποτελούν τη βάση της παρούσας σύστασης. Το Cedefop και το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Κατάρτισης συνέβαλαν ενεργά στις σχετικές εργασίες, συνεργαζόμενα στενά με την Επιτροπή, τους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες και τις ομάδες εμπειρογνωμόνων. Σύνοψη των συμβουλών που συγκεντρώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν Βλ. ανωτέρω Μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημοσιοποίηση των υποδείξεων των εμπειρογνωμόνων Τέλος, οι τεχνικές προδιαγραφές που καταρτίστηκαν από την ομάδα εμπειρογνωμόνων ενσωματώθηκαν σε έγγραφο που υποβλήθηκε στη συμβουλευτική επιτροπή επαγγελματικής κατάρτισης, η οποία εξέδωσε θετική γνώμη για τα κύρια στοιχεία της πρότασης κατά τη συνεδρίασή της στις 13 Δεκεμβρίου 2007. Εκτίμηση αντικτύπου Η εκτίμηση αντικτύπου υπογραμμίζει την προστιθέμενη αξία που θα προσφέρει το ECVET, καθώς θα διευκολύνει τη διά βίου μάθηση και θα μειώσει τα εμπόδια που παρακωλύουν την κινητικότητα στην Ευρώπη. Περιγράφει τις διαφορές επιλογές που εξέτασε η Επιτροπή στην προσπάθειά της να βρει λύσεις στα προβλήματα αυτά και να εξασφαλίσει την υιοθέτηση του ECVET. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κάνει καμία ενέργεια σχετικά με το θέμα αυτό, η σημερινή μη ικανοποιητική κατάσταση θα συνεχιστεί, πράγμα το οποίο, κατά την άποψη πολλών εμπλεκόμενων παραγόντων, είναι απαράδεκτο, αν ληφθούν υπόψη τα προαναφερόμενα εμπόδια που παρακωλύουν τη μεταφορά και την αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων· επιπλέον, δεν θα υλοποιούσε τη σαφή εντολή που δόθηκε στην Επιτροπή. Η έκδοση ανακοίνωσης από την Επιτροπή δεν θα ενέπλεκε τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη σχετική διαδικασία και, επομένως, δεν θα ενεργοποιούσε την πολιτική δέσμευση που είναι αναγκαία για τη δημιουργία και την έμπρακτη εφαρμογή ενός λειτουργικού ECVET. Ούτε η έκδοση σύστασης της Επιτροπής βάσει του άρθρου 150 της Συνθήκης θα είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο απ’ ό,τι η προηγούμενη επιλογή, διότι δεν θα ενέπλεκε στην επίσημη διαδικασία έκδοσης τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και, ως εκ τούτου, δεν θα οδηγούσε στο βαθμό πολιτικής δέσμευσης που απαιτείται για την έμπρακτη εφαρμογή του ECVET. Η έκδοση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου βάσει των άρθρων 149 και 150 της Συνθήκης θα θέσπιζε αρχές και υποχρεώσεις για τα κράτη μέλη τα οποία συνδέουν τα εθνικά τους συστήματα με το ECVET. Ωστόσο, οι ενδιαφερόμενοι φορείς (κράτη μέλη, κοινωνικοί εταίροι, κλάδοι και άλλοι) υποστηρίζουν αναφανδόν ότι το ECVET πρέπει να έχει απολύτως προαιρετικό χαρακτήρα. Η έκδοση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, βάσει των άρθρων 149 και 150 της Συνθήκης, θα δεσμεύει, σε προαιρετική βάση, τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν το ECVET ως μέσο διευκόλυνσης της διαφάνειας, της συγκρισιμότητας, της μεταφοράς και της συσσώρευσης μαθησιακών αποτελεσμάτων μεταξύ διαφόρων μαθησιακών πλαισίων και διαφόρων χωρών, με προοπτική τη δημιουργία ενός χώρου διά βίου μάθησης χωρίς σύνορα. Η Επιτροπή θεωρεί την επιλογή αυτή ως την πλέον κατάλληλη. Αυτή είναι η επιλογή που ανταποκρίνεται καλύτερα στις προσδοκίες τόσο των κρατών μελών όσο και των εμπλεκόμενων φορέων, αναμένεται δε να αποτελέσει την καλύτερη βάση για την επιτυχή εφαρμογή ενός λειτουργικού ECVET και για την επίτευξη της πραγματικής προστιθέμενης αξίας την οποία μπορεί να προσφέρει η ευρωπαϊκή διάσταση. Η έκθεση για την εκτίμηση αντικτύπου την οποία πραγματοποίησε η Επιτροπή βρίσκεται στο διαδικτυακό τόπο της Επιτροπής. 3. Νομικά στοιχεία της πρότασης Συνοπτική παρουσίαση της προτεινόμενης δράσης Η προτεινόμενη σύσταση επιβάλλει στα κράτη μέλη τη δέσμευση να χρησιμοποιούν το ECVET σε προαιρετική βάση. Θεσπίζει το ECVET ως μεθοδολογικό πλαίσιο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περιγραφή των προσόντων υπό μορφή ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων που εκφράζονται σε αντίστοιχους βαθμούς, με προοπτική τη μεταφορά και τη συσσώρευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Το ECVET βασίζεται στο σχεδιασμό συνεκτικών και λογικών ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων και όχι στον κατακερματισμό των προσόντων. Το ECVET δεν αποσκοπεί ούτε απαιτεί την εναρμόνιση των προσόντων και των συστημάτων ΕΕΚ· αντίθετα, σκοπός του είναι η βελτίωση της συγκρισιμότητας και της συμβατότητας. Η προτεινόμενη σύσταση περιλαμβάνει δύο παραρτήματα, στα οποία υπάρχει ένα γλωσσάριο και παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά του ECVET. Συνιστάται στα κράτη μέλη να αρχίσουν να εφαρμόζουν το ECVET έως το 2012. Συνιστάται επίσης στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν συμπράξεις και δίκτυα σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό, τοπικό και κλαδικό επίπεδο, κατά περίπτωση, καθώς επίσης να προωθήσουν και να εφαρμόζουν τις αρχές διασφάλισης της ποιότητας της ΕΕΚ κατά την εφαρμογή του ECVET. Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν την πρόσβαση σε πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με το ECVET, να παρέχουν σχετική καθοδήγηση στους εμπλεκόμενους φορείς και στους πολίτες και να διασφαλίζουν ότι όλα τα σχετικά προσόντα και τα συναφή έγγραφα «Europass» που εκδίδονται από τις αρμόδιες αρχές περιλαμβάνουν σαφείς πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του ECVET. Τέλος, συνιστάται στα κράτη να εξασφαλίσουν τη θέσπιση λειτουργικών μηχανισμών συντονισμού, παρακολούθησης και επανεξέτασης, που θα λαμβάνουν υπόψη τους τα υπάρχοντα μέσα, ούτως ώστε να κατοχυρώνεται η συνεκτικότητα των πρωτοβουλιών εντός και πέραν των επιμέρους χωρών. Οι επανεξετάσεις που θα γίνονται σε εθνικό επίπεδο θα συμβάλουν σε μια ευρωπαϊκή επανεξέταση, την οποία θα οργανώσει η Επιτροπή. Η πρόταση καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στην εκτέλεση των προαναφερόμενων καθηκόντων, να καταρτίσει έναν οδηγό και μέσα χρήσης του ECVET, να συγκροτήσει μια πιλοτική ομάδα χρηστών του ECVET και να αναπτύξει ένα ευρωπαϊκό δίκτυο ECVET, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα και η εν γένει συνοχή της διαδικασίας συνεργασίας για την εφαρμογή του ECVET. Επιπλέον, η Επιτροπή θα παρακολουθεί τις ενέργειες που θα γίνουν στο πλαίσιο της υλοποίησης της σύστασης, με προοπτική την πιθανή επανεξέτασή της τέσσερα έτη μετά την έκδοσή της. Νομική βάση Άρθρα 149 και 150 της Συνθήκης. Αρχή της επικουρικότητας Με την κοινοτική δράση θα επιτευχθούν καλύτερα οι στόχοι της πρότασης για τους ακόλουθους λόγους: - η πρόταση παρέχει έναν κοινό μηχανισμό, μια κοινή ορολογία, κοινές αναφορές και κοινές προσεγγίσεις και συμβάσεις για τη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων. Αυτές οι συνθήκες δεν μπορούν να εξασφαλιστούν με ενέργειες εθνικού επιπέδου· - οι προκλήσεις που αφορούν την αμοιβαία εμπιστοσύνη, τη διαφάνεια, την επικύρωση και τη μεταφορά των μαθησιακών αποτελεσμάτων στον τομέα της ΕΕΚ σε ευρωπαϊκή κλίμακα είναι κοινές για όλα τα κράτη μέλη και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποκλειστικά σε εθνικό ή κλαδικό επίπεδο· - αν οι εμπλεκόμενοι στην ΕΕΚ φορείς και των 27 κρατών μελών διαπραγματεύονταν διμερείς συμφωνίες για το θέμα που καλύπτεται από την προτεινόμενη σύσταση με όλους τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς ατομικά και με μη συντονισμένο τρόπο, χρησιμοποιώντας ειδικές και ιδιαίτερες έννοιες, αρχές και κανόνες, αυτό θα οδηγούσε σε μια εξαιρετικά περίπλοκη και αδιαφανή συνολική δομή σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αρχή της αναλογικότητας Η παρούσα σύσταση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας, διότι δεν αντικαθιστά και δεν καθορίζει εθνικά συστήματα προσόντων ή/και προσόντα, δεν εναρμονίζει την ΕΕΚ και τα συστήματα προσόντων και αφήνει την εφαρμογή της σύστασης στα κράτη μέλη. Θα χρησιμοποιηθούν τα συστήματα υποβολής εκθέσεων που υπάρχουν ήδη, πράγμα που θα ελαχιστοποιήσει το διοικητικό φόρτο. Επιλογή μέσων Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. 4. Δημοσιονομικές Επιπτώσεις Δεν υπάρχουν επιπτώσεις για τον κοινοτικό προϋπολογισμό. 5. Επιπροσθετεσ πληροφοριεσ Ρήτρα επανεξέτασης/αναθεώρησης/λήξης Η πρόταση περιλαμβάνει ρήτρα επανεξέτασης. Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος Η προτεινόμενη πράξη παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και, ως εκ τούτου, πρέπει να επεκταθεί σ’ αυτόν. Λεπτομερής επεξήγηση της πρότασης Στόχος του ECVET είναι να υποστηρίζει και να προάγει τη διακρατική κινητικότητα και την πρόσβαση στη διά βίου μάθηση στον τομέα της ΕΕΚ. Ενώ το EQF παρέχει ένα κοινό πλαίσιο αναφοράς το οποίο προορίζεται να χρησιμεύσει ως μηχανισμός αντιστοίχισης μεταξύ των διαφόρων συστημάτων προσόντων και των επιπέδων τους, το ECVET παρέχει ένα κοινό μεθοδολογικό πλαίσιο, σκοπός του οποίου είναι να διευκολύνει τη μεταφορά ακαδημαϊκών μονάδων για μαθησιακά αποτελέσματα από ένα σύστημα προσόντων σε κάποιο άλλο ή από έναν μαθησιακό δίαυλο σε κάποιον άλλο (βλ. παραδείγματα στο παράρτημα της αιτιολογικής έκθεσης, διάγραμμα 1). Συμβάλλει στην άρση των στεγανών μεταξύ των μαθησιακών συστημάτων και στη συμβατότητα ανάμεσα στην αυτόνομη εκπαίδευση και στα συστήματα ΕΕΚ και, με τον τρόπο αυτό, υποστηρίζει τη δυνατότητα των εκπαιδευομένων να δημιουργήσουν ατομικούς διαύλους μάθησης που οδηγούν στην απόκτηση προσόντων. Η εφαρμογή του βασίζεται στην αρχή της προαιρετικής συμμετοχής των κρατών μελών και των εμπλεκόμενων φορέων. Tο μεθοδολογικό πλαίσιο του ECVET περιλαμβάνει αρχές και βασικές τεχνικές προδιαγραφές που επιτρέπουν την έκφραση των προσόντων σε ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων και σχετικούς βαθμούς ECVET (βλέπε διάγραμμα 2 στο παράρτημα), για τους σκοπούς της μεταφοράς και της συγκέντρωσης ακαδημαϊκών μονάδων και της υποστήριξης των συμπράξεων. Οι αρχές και οι τεχνικές προδιαγραφές του ECVET έχουν σχεδιαστεί με τρόπο που να επιτρέπει την ευέλικτη αλλά συγκροτημένη χρησιμοποίησή τους. Θα επεξηγηθούν λεπτομερέστερα στον οδηγό χρήσης του ECVET. Ως σύστημα κατοχύρωσης ακαδημαϊκών μονάδων βάσει ενοτήτων σπουδών , το ECVET θα συμβάλει στην ανάπτυξη και την επέκταση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Καθώς βασίζεται στα μαθησιακά αποτελέσματα, το προτεινόμενο σύστημα κατοχύρωσης ακαδημαϊκών μονάδων βάσει ενοτήτων σπουδών συνάδει με όλα τα συστήματα προσόντων, με όλα τα μαθησιακά πλαίσια και με όλες τις μαθησιακές προσεγγίσεις. Μια προσέγγιση που βασίζεται σε ενότητες σπουδών υποστηρίζει τους ευέλικτους ατομικούς μαθησιακούς διαύλους, στο πλαίσιο των οποίων οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να συσσωρεύσουν διαχρονικά τις απαραίτητες ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων σε διάφορες χώρες, και με διάφορους τρόπους μάθησης, για να αποκτήσουν έναν τίτλο προσόντων. Η ευελιξία του συστήματος διευκολύνει τη διαδικασία οργάνωσης εμπειριών κινητικότητας για τους εκπαιδευόμενους στο πλαίσιο της ΕΕΚ, ενώ οι αρχές του διατηρούν τη συνολική συνοχή και ακεραιότητα κάθε τίτλου προσόντων και αποτρέπουν τον υπερβολικό κατακερματισμό των μαθησιακών αποτελεσμάτων που πρέπει να επικυρώνονται και να αναγνωρίζονται. Τέλος, ένα σύστημα κατοχύρωσης ακαδημαϊκών μονάδων βάσει ενοτήτων σπουδών δημιουργεί τη δυνατότητα ανάπτυξης κοινών αναφορών για τα προσόντα ΕΕΚ, παρέχοντας μια κοινή δομή και κοινές συμβάσεις. Οι συμπράξεις και τα δίκτυα του ECVET, στα οποία συμμετέχουν αρμόδια ιδρύματα, αρμόδιες αρχές, κοινωνικοί εταίροι, κλάδοι και πάροχοι υπηρεσιών, έχουν θεμελιώδη σημασία για τη δοκιμή, την ανάπτυξη και την ευρεία εφαρμογή του ECVET. Προσφέρουν στους πολυποικίλους φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ΕΕΚ μια δυνατότητα συνεργασίας. Δημιουργούν ένα περιβάλλον στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί αμοιβαία εμπιστοσύνη και παρέχουν ένα πλαίσιο για την μεταφορά ακαδημαϊκών μονάδων βάσει του ECVET. Αυτές οι συμπράξεις πρέπει να θεσμοθετηθούν μέσω μνημονίων συμφωνίας ECVET. Οι συμφωνίες σπουδών προσφέρουν απλές, χρήσιμες και συστηματικές κατευθυντήριες γραμμές για την πρακτική εφαρμογή των ρυθμίσεων και των διαδικασιών μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων για κάθε επιμέρους εκπαιδευόμενο. Οι βαθμοί ECVET συνδέονται με τα προσόντα και τις ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων ως αναγκαία και συμπληρωματική πηγή πληροφοριών. Ορίζονται βάσει κοινών ευρωπαϊκών συμβάσεων και, καθώς βελτιώνουν την ευχέρεια κατανόησης των επιτευχθέντων μαθησιακών αποτελεσμάτων, διευκολύνουν τη μεταφορά και τη συσσώρευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που πέτυχε ο εκπαιδευόμενος. Επιπλέον, με τη σύνδεση των βαθμών ECVET τόσο με έναν τίτλο προσόντων όσο και με τις ενότητες που τον αποτελούν, τα μαθησιακά αποτελέσματα γίνονται πιο «απτά». Με τον τρόπο αυτό, οι βαθμοί ECVET παρέχουν πληροφορίες για τη συνολική βαρύτητα των μαθησιακών αποτελεσμάτων που απαιτούνται για την απόκτηση ενός τίτλου προσόντων και επιτρέπουν τον προσδιορισμό της σχετικής βαρύτητας καθεμιάς από τις συστατικές ενότητές του. Αντανακλούν την επιτυχή ολοκλήρωση ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων και τη συσσώρευσή τους. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι βαθμοί ECVET έχουν νόημα μόνο σε σχέση με τα μαθησιακά αποτελέσματα που αφορούν το συγκεκριμένο τίτλο προσόντων, εκτός αν οι εθνικοί, περιφερειακοί ή τομεακοί κανόνες επιτρέπουν τη χρήση των βαθμών ECVET με άλλο τρόπο. Κατά σύμβαση, απαιτούνται 60 βαθμοί για τα μαθησιακά αποτελέσματα που αναμένεται να επιτευχθούν σε ένα έτος επίσημης ΕΕΚ πλήρους φοίτησης. Στο ECVET, κάθε ακαδημαϊκή μονάδα που αποκτάται από έναν εκπαιδευόμενο είναι η έκφραση της ισχύος των μαθησιακών αποτελεσμάτων που πέτυχε για το σκοπό της μεταφοράς και συσσώρευσής τους ενόψει της απόκτησης ενός τίτλου προσόντων. Αυτά τα μαθησιακά αποτελέσματα αξιολογούνται και επικυρώνονται, ούτως ώστε οι ακαδημαϊκές μονάδες (ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων) να μπορούν να μεταφέρονται από ένα σύστημα προσόντων ΕΕΚ σε άλλο ή από ένα μαθησιακό πλαίσιο σε άλλο. Το ECVET μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανεξαρτήτως του αν τα εν λόγω συστήματα προσόντων έχουν τα δικά τους συστήματα ακαδημαϊκών μονάδων. Το ECVET μπορεί να εφαρμοστεί στο πλαίσιο οποιουδήποτε τίτλου προσόντων ΕΕΚ και οποιουδήποτε επιπέδου αναφοράς EQF. Ισχύει για τα μαθησιακά αποτελέσματα που επιτυγχάνονται σε κάθε πλαίσιο (παραδείγματα στο παράρτημα, διάγραμμα 3). Οι τελικοί χρήστες του ECVET είναι οι εκπαιδευόμενοι. Το ECVET θα λειτουργήσει στην πράξη μόνο αφού το θέσουν σε εφαρμογή τα σχετικά αρμόδια ιδρύματα σε εθνικό, περιφερειακό, τοπικό ή κλαδικό επίπεδο. Αυτά τα ιδρύματα πρέπει να καθορίσουν και να αποφασίσουν το πεδίο εφαρμογής του και να λάβουν επίσημες αποφάσεις στο κατάλληλο επίπεδο. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν ότι η εφαρμογή και η χρήση του ECVET θα πληροί συγκεκριμένα κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας. Για να δημιουργηθούν συνθήκες αποτελεσματικών διαδικασιών αναγνώρισης και μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων και, συνεπώς, για να προαχθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των διαφόρων παραγόντων, το ECVET απαιτεί δέσμευση για την τήρηση κριτηρίων και διαδικασιών διασφάλισης από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και σε όλα τα επίπεδα του συστήματος. Η εφαρμογή του ECVET πρέπει να είναι μια συνεχής διαδικασία, η οποία απαιτεί την έμπρακτη και αδιάλειπτη δέσμευση των αρμόδιων ιδρυμάτων, των αρμόδιων αρχών, των κοινωνικών εταίρων, των επιμέρους κλάδων και των παρόχων υπηρεσιών, και θα απαιτήσει υψηλό βαθμό συνέργειας μεταξύ των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται σε ευρωπαϊκό, εθνικό και κλαδικό επίπεδο. Παράρτημα της αιτιολογι κής έκθεσης Διάγραμμα 1: EQF και ECVET για τη διαφάνεια και τη δυνατότητα μεταφοράς των μαθησιακών αποτελεσμάτων (παράδειγμα) . [pic] Σ το ανωτέρω παράδειγμα, ο πολίτης απέκτησε τον τίτλο προσόντων του στη Γαλλία (FR), συσσωρεύοντας μαθησιακά αποτελέσματα τα οποία μετέφερε από την Ουγγαρία (HU) και την Ιρλανδία (EI). Διάγραμμα 2: ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων και βαθμοί ECVET (παράδειγμα) [pic] Διάγραμμα 3: εφαρμογή του ECVET για τη μεταφορά και τη συσσώρευση μαθησιακών αποτελεσμάτων Παράδειγμα 1 : μεταφορά που οργανώνεται από δύο εταίρους (παρόχους ΕΕΚ) σε επίσημο μαθησιακό πλαίσιο για άτομα που συμμετέχουν σε πρόγραμμα κινητικότητας όπως το Leonardo da Vinci. [pic] Παράδειγμα 2 : μεταφορά και αξιοποίηση μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν σε επαγγελματικό και βιοτικό πλαίσιο (άτυπο και ανεπίσημο μαθησιακό πλαίσιο), από άτομο που έχει επαγγελματική πείρα και επιθυμεί να αποκτήσει έναν τίτλο προσόντων. [pic] 2008/0070 (COD) Πρόταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη θέσπιση του ευρωπαϊκού συστήματος ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως τα άρθρα 149 παράγραφος 4 και 150 παράγραφος 4, την πρόταση της Επιτροπής[11], τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[12], τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών[13], Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης[14], Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Η ανάπτυξη και η αναγνώριση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των πολιτών έχει καθοριστική σημασία για την προσωπική ανέλιξη, την ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή στην Κοινότητα. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να διευκολύνουν τη διακρατική κινητικότητα των εργαζομένων και των εκπαιδευομένων και να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των απαιτήσεων της προσφοράς και της ζήτησης στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Συνεπώς, πρέπει να προαχθούν και να βελτιωθούν σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο η συμμετοχή στη διά βίου μάθηση χωρίς σύνορα για όλους, η μεταφορά, η αναγνώριση και η συσσώρευση μαθησιακών αποτελεσμάτων που πέτυχαν οι πολίτες σε επίσημα, άτυπα και ανεπίσημα πλαίσια. (2) Το 2000 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αύξηση της διαφάνειας όσον αφορά τα προσόντα πρέπει να είναι μία από τις κύριες συνιστώσες που απαιτούνται για την προσαρμογή των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης της Κοινότητας στις απαιτήσεις της κοινωνίας της γνώσης. Επιπλέον, το 2002, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης τόνισε τη σημασία που έχει η βελτίωση της διαφάνειας και των μεθόδων αναγνώρισης στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. (3) Το ψήφισμα που εκδόθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2002 από το Συμβούλιο σχετικά με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης[15] («διαδικασία της Κοπεγχάγης») και η κοινή έκθεση του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010», που εκδόθηκε το 2004[16], τονίζουν τη σημασία ενός συστήματος μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. (4) Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνεδρίασαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, της 15ης Νοεμβρίου 2004[17], σχετικά με τις μελλοντικές προτεραιότητες της ενισχυμένης ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης έδωσαν προτεραιότητα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή ενός ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET), ούτως ώστε οι εκπαιδευόμενοι να μπορούν να αξιοποιούν τα επιτεύγματα της μαθησιακής τους πορείας, όταν μετακινούνται μεταξύ συστημάτων επαγγελματικής κατάρτισης. (5) Σκοπός της παρούσας σύστασης είναι η δημιουργία του ευρωπαϊκού συστήματος ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (εφεξής «ECVET»), προορισμός του οποίου είναι να διευκολύνει τη μεταφορά, την αναγνώριση και τη συσσώρευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των ατόμων τα οποία επιδιώκουν να αποκτήσουν έναν τίτλο προσόντων. Αυτό θα αυξήσει τη διαφάνεια και θα διευκολύνει τη δυνατότητα μεταφοράς των μαθησιακών αποτελεσμάτων των πολιτών εντός και μεταξύ των κρατών μελών μέσα σε ένα χώρο διά βίου μάθησης χωρίς σύνορα. (6) Το ECVET πρέπει να βασίζεται στις αρχές και τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται στο παράρτημα 2 της παρούσας σύστασης. Επιπλέον, πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τις κοινές αρχές διασφάλισης της ποιότητας που προβλέπονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (Μάιος 2004[18]), καθώς και τη σύσταση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης[19]. (7) Το ECVET εφαρμόζεται για όλα τα μαθησιακά αποτελέσματα, τα οποία πρέπει καταρχήν να μπορούν να επιτευχθούν μέσω μιας ποικιλίας εκπαιδευτικών και μαθησιακών διαύλων και, στη συνέχεια, να μεταφερθούν και να αναγνωριστούν. Συνεπώς, η παρούσα σύσταση συμβάλλει στους ευρύτερους στόχους της προώθησης της διά βίου μάθησης και της αύξησης της απασχολησιμότητας, της κινητικότητας και της κοινωνικής ενσωμάτωσης των εργαζομένων και των εκπαιδευομένων, στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, στην ανάπτυξη ευέλικτων και εξατομικευμένων διαύλων ΕΕΚ, στη σύνδεση μεταξύ εκπαίδευσης, κατάρτισης, απασχόλησης και αναγκών των πολιτών, στη δημιουργία γεφυρών μεταξύ επίσημης, άτυπης και ανεπίσημης μάθησης και στην αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται μέσω βιοτικών και επαγγελματικών εμπειριών. (8) Η εφαρμογή διαφανών αρχών διασφάλισης της ποιότητας, η ανταλλαγή πληροφοριών και η δημιουργία συμπράξεων μεταξύ των φορέων που είναι αρμόδιοι για τους τίτλους προσόντων, των παρόχων ΕΕΚ και των άλλων σχετικών εμπλεκόμενων παραγόντων αναμένεται να συμβάλουν στην οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να στηρίξουν την εφαρμογή της παρούσας σύστασης. (9) Η παρούσα σύσταση αναμένεται να διευκολύνει τη συμβατότητα και τη συγκρισιμότητα μεταξύ των συστημάτων ακαδημαϊκών μονάδων που χρησιμοποιούνται στον τομέα της ΕΕΚ και του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης ακαδημαϊκών μονάδων (ECTS), το οποίο χρησιμοποιείται στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και, ως εκ τούτου, να βοηθήσει στην μεγαλύτερη «διαπερατότητα» μεταξύ επιπέδων εκπαίδευσης και κατάρτισης, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική. (10) Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις κοινές ευρωπαϊκές αρχές για προσδιορισμό και την επικύρωση της άτυπης και της ανεπίσημης μάθησης, της 28ης Μαΐου 2004[20], πρέπει να προαχθεί η επικύρωση των άτυπων και των ανεπίσημων μαθησιακών αποτελεσμάτων. (11) Η παρούσα σύσταση συμπληρώνει τη σύσταση […] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της […] σχετικά με τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων για τη διά βίου μάθηση (εφεξής «EQF»)[21], η οποία συνιστά στα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανάπτυξη στενών σχέσεων μεταξύ του EQF και των υπαρχόντων ή μελλοντικών ευρωπαϊκών συστημάτων μεταφοράς και συσσώρευσης ακαδημαϊκών μονάδων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Ενώ ο κύριος στόχος του EQF είναι η αύξηση της διαφάνειας, της συγκρισιμότητας και της δυνατότητας μεταφοράς των αποκτηθέντων προσόντων, το ECVET θα διευκολύνει τη μεταφορά, την αναγνώριση και τη συσσώρευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των πολιτών στην πορεία τους προς την απόκτηση ενός τίτλου προσόντων. (12) Η παρούσα σύσταση λαμβάνει υπόψη την απόφαση αριθ. 2241/2004/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με το ενιαίο κοινοτικό πλαίσιο για τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων και ικανοτήτων (Europass)[22] και τη σύσταση 2006/961/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη διακρατική κινητικότητα εντός της Κοινότητας για σκοπούς εκπαίδευσης και κατάρτισης: ευρωπαϊκός χάρτης ποιότητας για την κινητικότητα[23]. (13) Η παρούσα σύσταση δεν πρέπει να θίγει την οδηγία 2005/36/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων[24], η οποία δημιουργεί δικαιώματα και υποχρεώσεις τόσο για την αρμόδια εθνική αρχή όσο και για το διακινούμενο εργαζόμενο. Η χρήση του ECVET δεν πρέπει να επηρεάζει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας, όταν έχει γίνει αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων σύμφωνα με την οδηγία 2005/36/ΕΚ. (14) Επειδή ο στόχος της παρούσας σύστασης, δηλαδή η διευκόλυνση της συνεργασίας και η αύξηση της επικοινωνίας και της διαφάνειας, ούτως ώστε να προαχθούν η κινητικότητα και η διά βίου μάθηση, είναι αδύνατον να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και δύναται συνεπώς, λόγω των διαστάσεων του, να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η παρούσα σύσταση συνάδει με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που αναφέρεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα σύσταση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των εν λόγω στόχων, διότι δεν αντικαθιστά ούτε ορίζει εθνικά συστήματα προσόντων και/ή προσόντα και/ή εθνικά συστήματα ακαδημαϊκών μονάδων, δεν περιγράφει ειδικά μαθησιακά αποτελέσματα ή ικανότητες συγκεκριμένων ατόμων και δεν επιδιώκει ούτε απαιτεί την εξατομίκευση ή την εναρμόνιση των συστημάτων προσόντων, ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: 1. να προωθήσουν το ευρωπαϊκό σύστημα ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (εφεξής «ECVET»), όπως ορίζεται στα παραρτήματα 1 και 2, για να διευκολύνουν τη διασυνοριακή κινητικότητα στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και τη διά βίου μάθηση χωρίς σύνορα· 2. να χρησιμοποιούν το ECVET από το 2012, λαμβάνοντας μέτρα για τη σταδιακή εφαρμογή του στα προσόντα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική, για τους σκοπούς της μεταφοράς, αναγνώρισης και συσσώρευσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που έχουν επιτύχει οι πολίτες σε επίσημα, άτυπα και ανεπίσημα πλαίσια· 3. να υποστηρίξουν την ανάπτυξη εθνικών και ευρωπαϊκών συμπράξεων και δικτύων, στα οποία θα συμμετέχουν αρμόδια ιδρύματα και αρχές, κοινωνικοί εταίροι, κλάδοι και πάροχοι ΕΕΚ, με ειδική αποστολή τον πειραματισμό, την εφαρμογή και την προώθηση του ECVET· 4. να μεριμνήσουν ώστε οι πολίτες και φορείς που εμπλέκονται στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες και οδηγίες για τη χρήση του ECVET. Επιπλέον, να εξασφαλίσουν ότι η εφαρμογή του ECVET στα προσόντα θα τύχει της κατάλληλης δημοσιότητας από τις αρμόδιες αρχές και ότι τα σχετικά έγγραφα «Europass», που εκδίδονται από τις αρμόδιες αρχές, περιλαμβάνουν σαφείς σχετικές πληροφορίες· 5. να εφαρμόζουν τις αρχές διασφάλισης της ποιότητας, όταν χρησιμοποιούν το ECVET, ιδίως σε σχέση με την αξιολόγηση, την επικύρωση και την αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων· 6. να μεριμνήσουν για την ύπαρξη λειτουργικών μηχανισμών συντονισμού και παρακολούθησης στα κατάλληλα επίπεδα, σύμφωνα με τη νομοθεσία, τις δομές και τις απαιτήσεις κάθε κράτους μέλους, ούτως ώστε να κατοχυρωθεί η ασφάλεια, η διαφάνεια και η συνοχή των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται για την εφαρμογή του ECVET, ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ: 1. να υποστηρίξει τα κράτη μέλη κατά την εκτέλεση των καθηκόντων που αναφέρονται στα σημεία 1 έως 6 και κατά την εφαρμογή των αρχών και των τεχνικών προδιαγραφών του ECVET, που ορίζονται στο παράρτημα 2, ιδίως διευκολύνοντας τις δοκιμές, τη συνεργασία, την αμοιβαία μάθηση, την προώθηση και την υλοποίηση ενεργειών ενημέρωσης και διαβούλευσης, μέσω ενός ευρωπαϊκού δικτύου ECVET· 2. να καταρτίσει έναν οδηγό χρήσης και σχετικά «εργαλεία», σε συνεργασία με τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς εμπειρογνώμονες και χρήστες, να αναπτύξει εμπειρογνωμοσύνη για την ενίσχυση της συμβατότητας μεταξύ του ECVET και του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης ακαδημαϊκών μονάδων, που χρησιμοποιείται στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και να παρέχει τακτική πληροφόρηση για τις εξελίξεις του ECVET· 3. να δημιουργήσει, μέσα σε ένα έτος από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας σύστασης, μια ομάδα χρηστών του ECVET, στην οποία θα συμμετέχουν παράγοντες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και τα αρμόδια εθνικά ιδρύματα, και η οποία θα συμμετέχει στο ευρωπαϊκό δίκτυο ECVET, για να συμβάλει στην επικαιροποίηση του οδηγού χρήσης και στην ποιότητα και τη συνολική συνοχή της διαδικασίας συνεργασίας για την εφαρμογή του ECVET· 4. να παρακολουθεί τις υλοποιούμενες ενέργειες και να εξασφαλίζει την κατάλληλη συνέχεια, ιδίως επικαιροποιώντας το υλικό καθοδήγησης και, μετά την αξιολόγηση της παρούσας ενέργειας, η οποία θα γίνει σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να υποβάλει έκθεση, τέσσερα έτη μετά την έκδοση της παρούσας σύστασης, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την πείρα που θα αποκτηθεί και τις συνέπειες για το μέλλον, συμπεριλαμβανομένης, αν χρειάζεται, της πιθανής επανεξέτασης και προσαρμογής της παρούσας σύστασης. Βρυξέλλες, Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Για τους σκοπούς της σύστασης, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί: α) «προσόντα / τίτλος προσόντων»: το επίσημο αποτέλεσμα μιας διαδικασίας αξιολόγησης και επικύρωσης, το οποίο προκύπτει όταν το αρμόδιο ίδρυμα διαπιστώνει ότι ένα άτομο έχει επιτύχει μαθησιακά αποτελέσματα που ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες προδιαγραφές· β) «μαθησιακά αποτελέσματα»: η περιγραφή όλων αυτών που ο εκπαιδευόμενος γνωρίζει, κατανοεί και μπορεί να κάνει μετά την ολοκλήρωση μιας μαθησιακής διαδικασίας και τα οποία ορίζονται υπό μορφή γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων· γ) «ενότητα μαθησιακών αποτελεσμάτων» (ενότητα): συστατικό στοιχείο ενός τίτλου προσόντων, που αποτελείται από ένα συνεκτικό σύνολο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, που μπορούν να αξιολογηθούν και να επικυρωθούν· δ) «ακαδημαϊκή μονάδα μαθησιακών αποτελεσμάτων» (ακαδημαϊκή μονάδα): τα μαθησιακά αποτελέσματα ενός ατόμου που έχουν αξιολογηθεί και τα οποία μπορούν να συσσωρευθούν για την απόκτηση ενός τίτλου προσόντων ή να μεταφερθούν σε άλλα μαθησιακά προγράμματα ή τίτλους προσόντων· ε) «αρμόδιο ίδρυμα»: ίδρυμα αρμόδιο για το σχεδιασμό και τη χορήγηση τίτλων προσόντων ή για την αναγνώριση ενοτήτων ή την εκτέλεση άλλων λειτουργιών που συνδέονται με το ECVET, όπως η απονομή βαθμών ECVET σε τίτλους προσόντων και ενότητες, η αξιολόγηση, η επικύρωση και η αναγνώριση μαθησιακών αποτελεσμάτων, σύμφωνα με τους κανόνες και τις πρακτικές των συμμετεχουσών χωρών· στ) «αξιολόγηση μαθησιακών αποτελεσμάτων»: μέθοδοι και διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο ένας εκπαιδευόμενος έχει όντως αποκτήσει τις συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες· ζ) «επικύρωση μαθησιακών αποτελεσμάτων»: η διαδικασία με την οποία επιβεβαιώνεται ότι ορισμένα αξιολογηθέντα μαθησιακά αποτελέσματα που έχει επιτύχει ένας εκπαιδευόμενος αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα τα οποία είναι δυνατόν να απαιτηθούν για μια ενότητα ή έναν τίτλο προσόντων· η) «αναγνώριση μαθησιακών αποτελεσμάτων»: η διαδικασία επίσημης πιστοποίησης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν, με την χορήγηση ενοτήτων ή τίτλων προσόντων· θ) «βαθμοί ECVET»: η αριθμητική έκφραση της συνολικής βαρύτητας των μαθησιακών αποτελεσμάτων σε έναν τίτλο προσόντων και της σχετικής βαρύτητας των ενοτήτων σε σχέση με τον τίτλο προσόντων. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 ECVET – Αρχές και τεχνικές προδιαγραφές Το ευρωπαϊκό σύστημα ακαδημαϊκών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση προορίζεται να διευκολύνει την αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, στο πλαίσιο της κινητικότητας, για τους σκοπούς της απόκτησης ενός τίτλου προσόντων. Η εφαρμογή του για ένα συγκεκριμένο τίτλο προσόντων βασίζεται στις ακόλουθες αρχές και τεχνικές προδιαγραφές. 1. Ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων Μια ενότητα είναι μια συνιστώσα ενός τίτλου προσόντων, που συνίσταται σε ένα μέρος των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων που απαιτούνται για ένα συγκεκριμένο τίτλο προσόντων. Ένας τίτλος προσόντων περιλαμβάνει καταρχήν περισσότερες από μία ενότητες και απαρτίζεται από το πλήρες σύνολο ενοτήτων. Συνεπώς, ένας εκπαιδευόμενος μπορεί να αποκτήσει έναν τίτλο προσόντων συσσωρεύοντας τις απαιτούμενες ενότητες, τις οποίες έχει ολοκληρώσει σε διάφορες χώρες και σε διάφορα πλαίσια (επίσημο, άτυπο και ανεπίσημο). Οι ενότητες που συναπαρτίζουν έναν τίτλο προσόντων πρέπει: - να περιγράφονται με σαφή και κατανοητό τρόπο, με αναφορά στις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που περιλαμβάνουν· - να δομούνται και να οργανώνονται με συνεκτικό τρόπο σε σχέση με το συνολικό τίτλο προσόντων· - να δομούνται με τρόπο που να καθιστά δυνατή τη χωριστή αξιολόγηση και επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που περιλαμβάνονται σε κάθε ενότητα. Η ενότητα μπορεί είτε να αφορά ειδικά μόνο έναν τίτλο προσόντων είτε να είναι κοινή σε πολλούς τίτλους προσόντων. Τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα που καθορίζουν μια ενότητα μπορούν να επιτευχθούν ανεξάρτητα από τον τόπο ή τον τρόπο επίτευξής τους. Επομένως, καταρχήν, μια ενότητα δεν πρέπει να συγχέεται με μια συνιστώσα ενός επίσημου προγράμματος μάθησης ή κατάρτισης. Οι κανόνες και οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των χαρακτηριστικών των ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων και για το συνδυασμό και τη συσσώρευση ενοτήτων για ένα συγκεκριμένο τίτλο προσόντων καθορίζονται από τα αρμόδια ιδρύματα σύμφωνα με τους εθνικούς, περιφερειακούς ή κλαδικούς κανόνες. Οι προδιαγραφές μιας ενότητας πρέπει να περιλαμβάνουν: - το γενικό τίτλο της ενότητας· - το γενικό τίτλο του τίτλου προσόντων τον οποίο αφορά η ενότητα· - τα στοιχεία αναφοράς του τίτλου προσόντων σύμφωνα με το επίπεδο EQF (ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων) και, κατά περίπτωση, με το επίπεδο NQF (εθνικό πλαίσιο προσόντων), σε σχέση με τους βαθμούς ακαδημαϊκών μονάδων ECVET που συνδέονται με τον τίτλο προσόντων· - τα μαθησιακά αποτελέσματα που περιλαμβάνονται στην ενότητα· - τη διαδικασία και τα κριτήρια αξιολόγησης αυτών των μαθησιακών αποτελεσμάτων· - τους βαθμούς ECVET που συνδέονται με την ενότητα· - τη διάρκεια ισχύος της ενότητας, κατά περίπτωση. 2. Μεταφορά και συσσώρευση μαθησιακών αποτελεσμάτων, συμπραξεις ECVET Στο ECVET, οι ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται σε ένα πλαίσιο αξιολογούνται και στη συνέχεια, αν αξιολογηθούν θετικά, μεταφέρονται σε ένα άλλο πλαίσιο. Σ’ αυτό το δεύτερο πλαίσιο, επικυρώνονται και αναγνωρίζονται από το αρμόδιο ίδρυμα ως τμήμα των απαιτήσεων που προβλέπονται για τον τίτλο προσόντων που επιδιώκει να αποκτήσει ο ενδιαφερόμενος. Στη συνέχεια, είναι δυνατή η συσσώρευση ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων για την απόκτηση του συγκεκριμένου τίτλου, σύμφωνα με τους ισχύοντες εθνικούς, κλαδικούς ή περιφερειακούς κανόνες. Οι διαδικασίες και οι κατευθυντήριες γραμμές που διέπουν την αξιολόγηση, την επικύρωση, τη συσσώρευση και την αναγνώριση των ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων καθορίζονται από τα σχετικά αρμόδια ιδρύματα. Η μεταφορά ακαδημαϊκών μονάδων βάσει του ECVET για μαθησιακά αποτελέσματα που επιτυγχάνονται σε επίσημα μαθησιακά πλαίσια πρέπει να διευκολύνεται με τη δημιουργία συμπράξεων και δικτύων μεταξύ των αρμόδιων ιδρυμάτων, καθένα από τα οποία θα έχει το δικαίωμα, στο δικό του πλαίσιο, να χορηγεί τίτλους προσόντων ή ενότητες ή να παρέχει ακαδημαϊκές μονάδες για επιτευχθέντα μαθησιακά αποτελέσματα προς μεταφορά και επικύρωση. Η δημιουργία συμπράξεων έχει τους εξής σκοπούς: - θέσπιση ενός γενικού πλαισίου συνεργασίας και δικτύωσης μεταξύ των εταίρων, που θα καθορίζεται σε μνημόνια συμφωνίας με τα οποία θα εδραιώνεται ένα κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης· - διευκόλυνση των εταίρων όσον αφορά την πρόβλεψη ειδικών ρυθμίσεων για τη μεταφορά ακαδημαϊκών μονάδων για τους εκπαιδευόμενους. Το μνημόνιο συμφωνίας πρέπει να επιβεβαιώνει ότι οι εταίροι: - αποδέχονται αμοιβαία το αντίστοιχο καθεστώς τους ως αρμόδιων ιδρυμάτων· - αποδέχονται αμοιβαία ότι τα κριτήρια και οι διαδικασίες που χρησιμοποιεί τόσο ο ένας όσο και ο άλλος για τη διασφάλιση της ποιότητας, την αξιολόγηση, την επικύρωση και την αναγνώριση είναι ικανοποιητικά για τους σκοπούς της μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων· - συνομολογούν τους όρους λειτουργίας της σύμπραξης, όπως τους στόχους, τη διάρκεια και τις ρυθμίσεις επανεξέτασης του μνημονίου συμφωνίας· - συμφωνούν σχετικά με τη συγκρισιμότητα των σχετικών τίτλων προσόντων για τους σκοπούς της μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων, χρησιμοποιώντας το EQF (ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων) για τον καθορισμό των επιπέδων αναφοράς· - προσδιορίζουν άλλους παράγοντες και αρμόδια ιδρύματα που ενδέχεται να συμμετάσχουν στη σχετική διαδικασία και καθορίζουν τα καθήκοντα τους. Για την εφαρμογή του ECVET σε μαθησιακά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί σε άτυπα και ανεπίσημα μαθησιακά πλαίσια ή εκτός του πλαισίου ενός συγκεκριμένου μνημονίου συμφωνίας, το αρμόδιο ίδρυμα το οποίο δικαιούται να χορηγεί τίτλους προσόντων ή ενότητες ή να παρέχει ακαδημαϊκές μονάδες πρέπει να θεσπίσει διαδικασίες και μηχανισμούς για τον προσδιορισμό, την επικύρωση και την αναγνώριση αυτών των μαθησιακών αποτελεσμάτων μέσω της χορήγησης των αντίστοιχων ενοτήτων και των σχετικών βαθμών ECVET. 3. Συμφωνία σπουδών και προσωπικό πιστοποιητικό αναλυτικης βαθμολογίας Για την πραγματοποίηση μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων στην οποία συμμετέχουν δύο εταίροι και ένας συγκεκριμένος διακινούμενος εκπαιδευόμενος, συνάπτεται συμφωνία σπουδών μεταξύ των δύο αρμόδιων ιδρυμάτων, στο πλαίσιο μνημονίου συμφωνίας, και του εκπαιδευόμενου. Η εν λόγω συμφωνία πρέπει: - να προβαίνει σε διάκριση μεταξύ των αρμόδιων ιδρυμάτων «προέλευσης» και «υποδοχής»[25]· - να προσδιορίζει τους ιδιαίτερους όρους μιας περιόδου κινητικότητας, όπως τα στοιχεία ταυτότητας του εκπαιδευόμενου, τη διάρκεια της περιόδου κινητικότητας, τα μαθησιακά αποτελέσματα που αναμένεται να επιτευχθούν και τους σχετικούς βαθμούς ECVET. Η συμφωνία σπουδών πρέπει να ορίζει ότι, αν ο εκπαιδευόμενος επιτύχει τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα και αν τα αποτελέσματα αυτά αξιολογηθούν θετικά από το ίδρυμα «υποδοχής», το ίδρυμα «προέλευσης» μπορεί να τα επικυρώσει και να τα αναγνωρίσει ως μέρος των απαιτήσεων που προβλέπονται για έναν τίτλο προσόντων, σύμφωνα με τους κανόνες και τις διαδικασίες που έχει καθορίσει το αρμόδιο ίδρυμα. Μεταφορά ακαδημαϊκών μονάδων μεταξύ εταίρων μπορεί να πραγματοποιηθεί για μαθησιακά αποτελέσματα που επιτυγχάνονται σε επίσημα και σε άτυπα πλαίσια. Επομένως, η μεταφορά ακαδημαϊκών μονάδων για επιτευχθέντα μαθησιακά αποτελέσματα έχει τρία στάδια: - το ίδρυμα «υποδοχής» αξιολογεί τα επιτευχθέντα μαθησιακά αποτελέσματα και χορηγεί ακαδημαϊκές μονάδες στον εκπαιδευόμενο. Τα επιτευχθέντα μαθησιακά αποτελέσματα και οι αντίστοιχοι βαθμοί ECVET καταχωρίζονται στο «προσωπικό πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας» του εκπαιδευόμενου[26]· - το ίδρυμα «προέλευσης» επικυρώνει τις ακαδημαϊκές μονάδες ως έγκυρη απόδειξη των μαθησιακών αποτελεσμάτων του εκπαιδευόμενου· - στη συνέχεια, το ίδρυμα «προέλευσης» αναγνωρίζει τα μαθησιακά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί. Η αναγνώριση αυτή οδηγεί στη χορήγηση των ενοτήτων και των αντίστοιχων βαθμών ECVET, σύμφωνα με τους κανόνες του συστήματος «προέλευσης». Η επικύρωση και η αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων από το αρμόδιο ίδρυμα «προέλευσης» εξαρτάται από την επιτυχή αξιολόγησή τους από το αρμόδιο ίδρυμα «υποδοχής», σύμφωνα με τις διαδικασίες και τα κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας που έχουν συμφωνηθεί. 4. Βαθμοι ECVET Οι βαθμοί ECVET παρέχουν συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τους τίτλους προσόντων και τις ενότητες σε αριθμητική μορφή. Δεν έχουν καμία αξία όταν δεν συσχετίζονται με τα επιτευχθέντα μαθησιακά αποτελέσματα τα οποία αφορούν, ενώ αντανακλούν την επίτευξη και συσσώρευση ενοτήτων. Για να καταστεί δυνατή η εφαρμογή μιας κοινής προσέγγισης για τη χρήση των βαθμών ECVET, εφαρμόζεται κατά σύμβαση μια ρύθμιση σύμφωνα με την οποία χορηγούνται 60 βαθμοί στα μαθησιακά αποτελέσματα που αναμένεται να επιτευχθούν σε ένα έτος επίσημης ΕΕΚ πλήρους φοίτησης. Στο ECVET η χορήγηση των βαθμών γίνεται συνήθως σε δύο φάσεις: πρώτα χορηγούνται βαθμοί ECVET σε έναν τίτλο προσόντων συνολικά και, στη συνέχεια, στις ενότητες που τον συναπαρτίζουν. Για κάθε συγκεκριμένο τίτλο προσόντων λαμβάνεται ως αναφορά ένα επίσημο μαθησιακό πλαίσιο και, με βάση την προαναφερόμενη συμβατική ρύθμιση, χορηγείται ο συνολικός αριθμός βαθμών για τον εν λόγω τίτλο προσόντων. Στη συνέχεια, από αυτό το συνολικό βαθμό, χορηγούνται βαθμοί ECVET σε κάθε ενότητα, σύμφωνα με τη σχετική βαρύτητα που έχει στο πλαίσιο του τίτλου προσόντων. Για τους τίτλους προσόντων για τους οποίους δεν υπάρχει αναφορά σε επίσημο μαθησιακό δίαυλο, μπορούν να χορηγηθούν βαθμοί ECVET μέσω εκτιμήσεως σε σύγκριση με άλλο τίτλο προσόντων για τον οποίο υπάρχει επίσημο πλαίσιο αναφοράς. Για τον προσδιορισμό της συγκρισιμότητας των τίτλων προσόντων, το αρμόδιο ίδρυμα πρέπει να χρησιμοποιεί ως αναφορά το ισοδύναμο επίπεδο EQF (ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων) ή, πιθανώς, το επίπεδο NQF (εθνικό πλαίσιο προσόντων) ή την ομοιότητα των ικανοτήτων ή των επαγγελματικών πεδίων ή των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Η σχετική βαρύτητα μιας ενότητας μαθησιακών αποτελεσμάτων σε σχέση με τον τίτλο προσόντων πρέπει να προσδιορίζεται σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια ή συνδυασμό τους: - σχετική σημασία των μαθησιακών αποτελεσμάτων που απαρτίζουν την ενότητα για τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, για την ανέλιξη σε άλλα επίπεδα προσόντων ή για την κοινωνική ένταξη· - πολυπλοκότητα, εμβέλεια και έκταση των μαθησιακών αποτελεσμάτων της ενότητας· - προσπάθεια που απαιτείται από τον εκπαιδευόμενο για να αποκτήσει τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που απαιτούνται για την ενότητα. Η σχετική βαρύτητα κάθε συγκεκριμένης ενότητας κοινής σε περισσότερους του ενός τίτλους προσόντων, όπως εκφράζεται σε βαθμούς ECVET, μπορεί να ποικίλλει μεταξύ των επιμέρους τίτλων προσόντων. Κατά κανόνα, η χορήγηση βαθμών ECVET αποτελεί τμήμα του σχεδιασμού των τίτλων προσόντων και των ενοτήτων. Γίνεται από το αρμόδιο ίδρυμα που είναι υπεύθυνο για το σχεδιασμό και την τήρηση του τίτλου προσόντων ή ειδικά εξουσιοδοτημένο για το έργο αυτό. Στις χώρες στις οποίες υπάρχει ήδη εθνικό σύστημα βαθμών, τα οικεία αρμόδια ιδρύματα θεσπίζουν ρυθμίσεις για τη μετατροπή των εθνικών βαθμών ακαδημαϊκών μονάδων σε βαθμούς ECVET. Η απόκτηση ενός τίτλου προσόντων ή η επιτυχής ολοκλήρωση μιας ενότητας συνεπάγεται τη χορήγηση των σχετικών βαθμών ECVET, ανεξάρτητα από το χρόνο που απαιτείται στην πράξη για τη διαδικασία αυτή. Συνήθως, η μεταφορά μιας ενότητας συνεπάγεται τη μεταφορά των αντίστοιχων βαθμών ECVET, με αποτέλεσμα οι εν λόγω βαθμοί να περιλαμβάνονται κατά την αναγνώριση των μεταφερόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων. Εναπόκειται στο αρμόδιο ίδρυμα να επανεξετάσει, αν χρειαστεί, τους βαθμούς ECVET που πρέπει να ληφθούν υπόψη, εφόσον οι κανόνες και οι μεθοδολογίες που προβλέπονται για το σκοπό αυτό είναι διαφανείς και υποστηρίζονται από αρχές διασφάλισης της ποιότητας. Κάθε τίτλος προσόντων που αποκτάται μέσω άτυπης ή ανεπίσημης μάθησης για την οποία μπορεί να προσδιοριστεί ένας επίσημος μαθησιακός δίαυλος αναφοράς, καθώς και οι αντίστοιχες ενότητες, φέρουν τον ίδιο αριθμό βαθμών ECVET με το δίαυλο αναφοράς, διότι επιτυγχάνονται τα ίδια μαθησιακά αποτελέσματα. [1] Ανακοινωθέν του Μάαστριχτ, της 14ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με τις μελλοντικές προτεραιότητες της ενισχυμένης ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (http://ec.europa.eu/education/news/ip/docs/maastricht_com_en.pdf)· ανακοινωθέν του Ελσίνκι, της 5ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με την ενισχυμένη ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (http://ec.europa.eu/education/policies /2010/doc/helsinkicom_en.pdf) [2] Κοινοτικό πλαίσιο για τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων και ικανοτήτων (Europass). [3] Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση, COM(2006) 479 τελικό, Βρυξέλλες, 5.9.2006. [4] ΕΕ L 215 της 09.08.2001. [5] 9600/04 EDUC 118 SOC 253, 28 Μαΐου 2004. [6] ΕΕ L 394 της 30.12.2006, σ. 5. [7] ΕΕ […] [8] ΕΕ L 255 της 30.09.2005, σ. 22. [9] ECVET Reflector (http://www.ecvet.net/c.php/ecvet/index.rsys); ECVET Connexion (http://www.ecvetconnexion.com/) [10] http://ec.europa.eu/education/ecvt/results_en.html [11] ΕΕ C […] της […], σ. […]. [12] ΕΕ C […] της […], σ. […]. [13] ΕΕ C […] της […], σ. […]. [14] ΕΕ C 145 της 30.06.2007, σ. 5-9. [15] ΕΕ C 13 της 18.1.2003, σ. 2. [16] Έγγρ. 6905/04 EDUC 43 του Μαρτίου 2004. [17] Έγγρ. 13832/04 EDUC 204 SOC 499 του Νοεμβρίου 2004. [18] Έγγρ. 9599/04 EDUC 117 SOC 252 του Μαΐου 2004. [19] ΕΕ … […] της […], σ. […]. [20] Έγγρ. 9600/04 EDUC 118 SOC 253. [21] ΕΕ … […] της […], σ. […]. [22] ΕΕ L 390 της 31.12.2004, σ. 6. [23] ΕΕ L 394 της 30.12.2006, σ. 5. [24] ΕΕ L 255 της 30.9.2005, σ. 22. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2006/108/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 363 της 20.12.2006, σ. 141). [25] Ίδρυμα «προέλευσης» είναι το ίδρυμα το οποίο επικυρώνει και αναγνωρίζει τα μαθησιακά αποτελέσματα που έχει επιτύχει ο εκπαιδευόμενος. Ίδρυμα «υποδοχής» είναι το ίδρυμα το οποίο παρέχει εκπαίδευση για τα σχετικά μαθησιακά αποτελέσματα και αξιολογεί τα επιτευχθέντα μαθησιακά αποτελέσματα. [26] Το προσωπικό πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας είναι ένα έγγραφο στο οποίο καταγράφονται λεπτομερώς τα αξιολογημένα μαθησιακά αποτελέσματα του εκπαιδευόμενου, οι ενότητες και οι βαθμοί ECVET που του έχουν χορηγηθεί.