ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Σύσταση 1 (όσον αφορά τη μορφή και το πεδίο εφαρμογής του μηχανισμού που πρέπει να εγκριθεί)

Λόγω μη ύπαρξης ψηφίσματος του Συμβουλίου σχετικά με σχέδιο δράσης στην υλοποίηση του οποίου θα συμμετάσχει η Επιτροπή, ζητείται από την Επιτροπή να καταρτίσει σχέδιο δράσης για την ηλεκτρονική δικαιοσύνη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα πρέπει να αποτελείται από σειρά χωριστών δράσεων όπως εκτίθεται λεπτομερώς κατωτέρω, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να καταλήξουν σε νομοθετικές προτάσεις όπως, για παράδειγμα, για διοικητική συνεργασία βάσει του άρθρου 66 της Συνθήκης ΕΚ, άλλες σε συστάσεις, και άλλες σε διοικητικές πράξεις και αποφάσεις.

(Συγκεκριμένη δράση για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης). Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι φυσικά να εφοδιαστεί κάθε δικαστική αρχή στην ΕΕ με ηλεκτρονικό υπολογιστή, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και σύνδεση στο Διαδίκτυο. Τούτο ενδέχεται να θεωρείται αυτονόητο αλλά δυστυχώς δεν είναι: σε πολλές περιπτώσεις: οι δικαστικές αρχές δεν διαθέτουν το απαραίτητο αυτό εργαλείο ή, όταν το διαθέτουν, δεν μπορούν ή δεν θέλουν να το χρησιμοποιήσουν. Η κατάσταση αυτή πρέπει να διορθωθεί.

(Σαφής προσδιορισμός του πεδίου της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης). Προκειμένου να αποφευχθούν παρεξηγήσεις, θα ήταν σκόπιμο να προσδιοριστούν σαφώς τα θέματα που καλύπτονται από τη δράση της ΕΕ, για παράδειγμα με χρήση διαφορετικού ορισμού ή με πρόθεση του όρου ΕΕ στον όρο «ηλεκτρονική δικαιοσύνη» ώστε να αναφέρεται στην «ηλεκτρονική δικαιοσύνη της ΕΕ» ή στη «δικαιοσύνη-ΕΕ».

Σύσταση 2 (όσον αφορά το ελάχιστο περιεχόμενο του μηχανισμού που πρέπει να εγκριθεί)

Το σχέδιο δράσης πρέπει να αποτελείται τουλάχιστον από τις εξής δράσεις:

1.   Σχέδιο Δράσης ΕΕ-δικαιοσύνης

Προκειμένου να αποφευχθεί ο κατακερματισμός και να αυξηθεί η συνεργασία και η συνέπεια, η Επιτροπή μαζί με το Κοινοβούλιο πρέπει να καταρτίσουν Σχέδιο Δράσης για την ΕΕ-δικαιοσύνη, προσανατολισμένο στις ανάγκες των πολιτών και των νομικών, που να προτείνει μια στρατηγική για τη βέλτιστη υλοποίηση του ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης. Από την σκοπιά αυτή, τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη πρέπει να συνεργαστούν υπεύθυνα (σύμφωνα με άρθρο 10 της Συνθήκης ΕΚ) δεσμευόμενα να ειδοποιούν οι μεν τους δε για οποιεσδήποτε σχετικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένης της νεοθεσπιζόμενης νομοθεσίας, όπως ήδη συμβαίνει τηρουμένων των αναλογιών στην εσωτερική αγορά με την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους εθνικούς τεχνικούς κανονισμούς. Ταυτόχρονα, και παρά το γεγονός ότι οιοδήποτε μέτρο αποβλέπει στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης των πληροφοριών είναι ευπρόσδεκτο, πρέπει να δοθεί προσοχή στον σαφή ορισμό και την παράκαμψη της χρήσης συστημάτων αυτόματης μετάφρασης, δεδομένου ότι τα συστήματα αυτά παράγουν ορισμένες φορές «μεταφράσεις» που μπορούν να αποδειχτούν παραπλανητικές.

2.   Δράση για μελλοντικώς βιώσιμη νομοθεσία

Η Επιτροπή οφείλει να συγκροτήσει κατάλληλο μηχανισμό για να διασφαλίσει ότι όλη η μελλοντική νομοθεσία στον τομέα του αστικού δικαίου είναι σχεδιασμένη ώστε να μπορεί να χρησιμοποιείται σε επιγραμμικές εφαρμογές. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να ληφθούν μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί ότι η προτεινόμενη ευρωπαϊκή ιδιωτική εταιρία να μπορεί να συσταθεί με τη χρήση επιγραμμικών εφαρμογών και ότι προτάσεις για την αναγνώριση μέσων όπως αυτά που αφορούν τη νομική προστασία ενηλίκων καθώς και άλλες αυθεντικές πράξεις προσαρμόζονται για επιγραμμική χρήση. Κατά συνέπεια, όταν συντάσσονται προτάσεις οι οποίες προβλέπουν έντυπα που πρέπει να συμπληρωθούν από τους πολίτες, τα έντυπα θα πρέπει να σχεδιάζονται και να μορφοποιούνται εξαρχής για ηλεκτρονική χρήση και να διατίθενται σε όλες τις επίσημες γλώσσες των κρατών μελών. Πρέπει να αναληφθεί δράση για να μειωθεί στο ελάχιστο η ανάγκη παρεμβολής ελεύθερου κειμένου στα έντυπα και να διασφαλιστεί ότι, όταν απαιτείται, παρέχεται επιγραμμική βοήθεια σε όλες τις επίσημες γλώσσες και διατίθενται ηλεκτρονικές υπηρεσίες μετάφρασης. Ομοίως, όταν υπάρχει ανάγκη για επίδοση δικαστικών εγγράφων, πρέπει να προβλέπονται μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι τα έγγραφα είναι δυνατό να επιδοθούν και να πραγματοποιείται επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και να υπάρχουν ρυθμίσεις για ηλεκτρονική υπογραφή και, όταν υπάρχει ανάγκη για προφορική μαρτυρία, να ενθαρρύνεται η χρήση βιντεοδιασκέψεων.

Όλες οι μελλοντικές προτάσεις πρέπει να περιλαμβάνουν αιτιολογημένη δήλωση της Επιτροπής ότι διενεργήθηκε έλεγχος αναφορικά με τη συμβατότητά τους προς την ηλεκτρονική δικαιοσύνη.

Η Επιτροπή πρέπει να διενεργήσει λεπτομερή έλεγχο όλης της ισχύουσας νομοθεσίας στον τομέα του αστικού δικαίου και να προτείνει τις τροποποιήσεις που απαιτούνται προκειμένου η ισχύουσα νομοθεσία να είναι συμβατή με τις απαιτήσεις της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης. Ειδικότερα, στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή καλείται να εξετάσει κατά προτεραιότητα την ευρωπαϊκή διαδικασία σχετικά με τις μικροδιαφορές, τον ευρωπαϊκό εκτελεστό τίτλο και την εναλλακτική επίλυση διαφορών (ΕΕΔ) έτσι ώστε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να έχουν άμεση επιγραμμική πρόσβαση σε αυτές. Ομοίως, πρέπει να αναθεωρηθούν ο κανονισμός σχετικά με την επίδοση πράξεων (1) και ο κανονισμός σχετικά με τα αποδεικτικά μέσα στον τομέα του αστικού δικαίου (2). Στόχος είναι η δημιουργία μιας δέσμης αποτελεσματικών και απλών μέσων για τους απλούς πολίτες και τις μικρές επιχειρήσεις, τα οποία μέσα να είναι χρήσιμα και εύχρηστα, και όχι ένα σύστημα το οποίο ευνοεί εμπορικούς διαδίκους που εμπλέκονται σε μαζικές αγωγές.

3.   Δράση στον τομέα της πολιτικής δικονομίας

Η Επιτροπή και το Συμβούλιο πρέπει να υποβάλουν έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τη μεταρρύθμιση και την εναρμόνιση του δικονομικού δικαίου και του δικαίου περί αποδεικτικών στοιχείων σε διασυνοριακές υποθέσεις και υποθέσεις που εκδικάζονται ενώπιον του Δικαστηρίου, σχετικά με τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών. Στόχος θα πρέπει να είναι απλούστερες, οικονομικότερες, και ταχύτερες αστικές διαδικασίες σε διασυνοριακές υποθέσεις

4.   Δράση στους τομείς του ενοχικού δικαίου και του δικαίου σε θέματα προστασίας των καταναλωτών

Εδώ, η έμφαση πρέπει να δοθεί στην προληπτική νομοθεσία προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια και απλότητα και να αποτρέπονται παγίδες, προβλήματα και δαπάνες που προκύπτουν ιδίως μέσω του διεθνούς δικαίου.

Στο πλαίσιο αυτό, ζητείται από την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την τυποποίηση των όρων και συνθηκών του ηλεκτρονικού εμπορίου. Τελικά, τούτο θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου να προσφέρουν ένα απλό μέσο με το οποίο οι καταναλωτές (ή άλλοι έμποροι) θα μπορούν να δέχονται την εφαρμογή του πρότυπου ευρωπαϊκού ενοχικού δικαίου στις συναλλαγές τους. Αυτό θα μπορούσε να συνδυαστεί με ένα επιγραμμικό σύστημα παραπόνων και πρόσβαση σε μια εγκεκριμένη επιγραμμική εναλλακτική επίλυση διαφορών.

5.   Δράση στον τομέα των γλωσσών, της πολυγλωσσίας και της διαλειτουργικότητας

Θα πρέπει να εγκαινιαστεί ένα πρόγραμμα για να εξεταστεί ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να παρασχεθούν επιγραμμικά μέσα μετάφρασης για τις ευρωπαϊκές διαδικτυακές πύλες της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης. Παράλληλα, πρέπει να συγκροτηθεί ομάδα εργασίας για την απλοποίηση και τυποποίηση της ορολογίας. Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να παράσχει μια βάση δεδομένων μεταφραστών και διερμηνέων νομικών θεμάτων.

6.   Δράση στον τομέα των διαδικτυακών πυλών της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης

Όλες οι παραπάνω δράσεις θα πρέπει να τροφοδοτήσουν μια μονάδα συντονισμού και διαχείρισης η οποία θα είναι υπεύθυνη και για τον συντονισμό των συνεισφορών των διαφόρων κρατών μελών και για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας αυτών.

Η ομάδα συντονισμού και διαχείρισης θα πρέπει να είναι υπεύθυνη και για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία της πύλης της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης η οποία θα πρέπει να παράσχει χώρους για πολίτες, επαγγελματίες του νομικού τομέα και τους δικαστικούς και δημοσίους υπαλλήλους, και να υποβάλλει έκθεση στον αρμόδιο Επίτροπο για θέματα δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Θα πρέπει, το συντομότερο δυνατόν, να εκπονηθούν μελέτες σκοπιμότητας για τη χρήση των ηλεκτρονικών υπογραφών σε νομικό πλαίσιο, την εξ αποστάσεως πρόσβαση στα εθνικά μητρώα (μητρώα αφερεγγυότητας, κτηματολόγια, εμπορικά μητρώα κλπ,) ενώ και η δημιουργία ασφαλούς δικτύου θα πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν (πριν από το 2009-2010), λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα που έχουν ήδη επιτευχθεί από το Συμβούλιο (διασύνδεση μητρώων αφερεγγυότητας, πιθανή συνεργασία με την EULIS και το EBR). Η μελέτη σκοπιμότητας για μια εικονική πλατφόρμα ανταλλαγών θα πρέπει να ξεκινήσει το 2011. Οι μελέτες σκοπιμότητας θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες δημοσιότητας και πρόσβασης στις πληροφορίες οι οποίοι προβλέπονται σε κάθε κράτος μέλος για την εγγύηση της προστασίας των δεδομένων και τη νομική ασφάλεια των πληροφοριών.

Κατά την εκπόνηση των εν λόγω μελετών, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το έργο που έχει επιτελέσει ήδη στον τομέα ο κλάδος των συμβολαιογράφων (αναγνώριση υπογραφών, ηλεκτρονικές συμβολαιογραφικές υπηρεσίες, μητρώα διαθηκών, κ.λπ.). Στόχος είναι να διασφαλιστούν ασφαλή και εύχρηστα εργαλεία για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τους επαγγελματίες, τον δικαστικό κλάδο και τους υπαλλήλους που είναι υπεύθυνοι για τη διοίκηση της δικαιοσύνης.

α)   Η διαδικτυακή πύλη της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης για τους πολίτες

Η πολύγλωσση αυτή πύλη θα πρέπει να σχεδιαστεί προκειμένου να παρέχεται κάθε βοήθεια στους πολίτες και τις επιχειρήσεις που ζητούν δικαστική συνδρομή και αρχικές νομικές συμβουλές σχετικά με διασυνοριακά νομικά προβλήματα.

Πέρα από την πρόσβαση σε νομικές βάσεις δεδομένων και ηλεκτρονικά νομικά μέσα (μικροδιαφορές, εντάλματα πληρωμής), επιγραμμικά συστήματα εναλλακτικής επίλυσης διαφορών (συμπεριλαμβανομένου του Solvit) και διαμεσολαβητές, η εν λόγω διαδικτυακή πύλη θα πρέπει να ενσωματώνει ευφυή συστήματα σχεδιασμένα για τη συνδρομή των πολιτών που αναζητούν πληροφόρηση για την αντιμετώπιση νομικών προβλημάτων. Τα εν λόγω συστήματα θα πρέπει να βοηθούν τους πολίτες προκειμένου α) να βρίσκουν δικηγόρο σε άλλο κράτος μέλος ο οποίος να ομιλεί τη γλώσσα τους (δικηγόρο, συμβολαιογράφο, νομικό σύμβουλο, κ.λπ., και να εξηγούν τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους), β) να εντοπίζουν τι είδους νομική συνδρομή είναι ενδεχομένως διαθέσιμη, γ) να διαπιστώνουν σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβούν προκειμένου να τηρηθούν ορισμένες τυπικές διαδικασίες στα διάφορα κράτη μέλη (π.χ., για την ίδρυση εταιρείας, την τήρηση λογιστικών βιβλίων, τη σύνταξη διαθήκης, την αγοροπωλησία οικιών, κ.λπ.). Θα πρέπει, επίσης, να μπορούν να παρέχουν οδηγίες σχετικά με τη φύση του προβλήματος, τις διαδικασίες που πρέπει να τηρηθούν κ.λπ.

Όποτε είναι δυνατόν, θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν αρχικές νομικές συμβουλές μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και υπό την επίβλεψη των εθνικών επαγγελματικών φορέων. Τουλάχιστον, θα πρέπει να διατίθενται κατάλογοι δικηγόρων, συμβολαιογράφων, κλητήρων και αρμοδίων για την επίδοση εγγράφων, ορκωτών λογιστών, πιστοποιημένων εθνικών εμπειρογνωμόνων, ορκωτών μεταφραστών και διερμηνέων σε κάθε κράτος μέλος, καθώς και σύνδεσμοι προς τους αρμόδιους επαγγελματικούς φορείς. Θα πρέπει να διατίθενται επίσης απλοί οδηγοί σχετικά με τα νομικά συστήματα κάθε κράτους μέλους.

Θα πρέπει να είναι επίσης δυνατή η πρόσβαση σε επείγουσα νομική αρωγή και στην αστυνομία.

Επιπλέον, η διαδικτυακή πύλη θα πρέπει να προσφέρει πρόσβαση στα διάφορα μητρώα και να επιτρέπει τη δημοσίευση των εθνικών επισήμων κοινοποιήσεων.

β)   Η ασφαλής διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής εφημερίδας

Η εν λόγω διαδικτυακή πύλη πρέπει να σχεδιαστεί έτσι ώστε να τη χρησιμοποιούν ως εργαλείο οι δικαστές, οι υπάλληλοι των δικαστηρίων, οι υπάλληλοι των εθνικών υπουργείων Δικαιοσύνης και οι δικηγόροι, ενώ η ασφάλεια θα είναι εγγυημένη λόγω των διαφορετικών δικαιωμάτων πρόσβασης.

Εκτός από την παροχή πρόσβασης σε νομικές και νομοθετικές βάσεις δεδομένων και το πληρέστερο δυνατό φάσμα εθνικών μητρώων, θα πρέπει επίσης να επιτρέπει την ασφαλή επικοινωνία, τις βιντεοδιασκέψεις και την ανταλλαγή εγγράφων μεταξύ δικαστηρίων και μεταξύ δικαστηρίων και διαδίκων (απομάκρυνση των διαδικασιών από υλικούς περιορισμούς). Για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει επίσης να καθιστά δυνατή την επαλήθευση των ηλεκτρονικών υπογραφών και να προβλέπει κατάλληλα συστήματα επαλήθευσης.

Επίσης, η διαδικτυακή πύλη θα πρέπει να προσφέρει μέσα για την ανταλλαγή πληροφοριών για άτομα που, επί παραδείγματι, δεν επιτρέπεται να εργάζονται με παιδιά ή να αναλαμβάνουν καθήκοντα διευθυντών εταιρειών.

Οι σύνδεσμοι των Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου Αστικών και Εμπορικών Υποθέσεων στα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης με τη συμβολή τους στη σύλληψη και στο σχεδιασμό των μελλοντικών πυλών, συμπεριλαμβανομένης της πύλης ηλεκτρονικής δικαιοσύνης για τους πολίτες, ως μέρους της κοινοτικής πολιτικής για την ηλεκτρονική δικαιοσύνη, σχεδιασμένη ειδικά για να παράσχει άμεση πρόσβαση των πολιτών στη δικαιοσύνη. Ως πρώτο βήμα, οι ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο των Υπουργείων Δικαιοσύνης των κρατών μελών θα πρέπει να περιλαμβάνουν σύνδεση με την ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου.

Η πύλη πρέπει να παρέχει στους πολίτες της ΕΕ πληροφορίες σχετικά με το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης των κρατών μελών, ιδίως δε όσον αφορά τα δικαιώματά τους να αποκτούν πρακτικές πληροφορίες σχετικά με σε ποια αρχή να απευθύνονται και πως, πώς να αποκτούν έντυπα, σχετικά με τη νομική βοήθεια και με καταλόγους δικηγόρων οι οποίοι είναι σε θέση να συναλλάσσονται με αλλοδαπούς πελάτες. Η πύλη θα πρέπει επίσης να προσφέρει στους νομικούς λειτουργούς πρόσβαση στην νομοθεσία της ΕΕ και τη σχετική νομοθεσία των κρατών μελών. Ήδη, οι ιστοθέσεις της Ευρωπαϊκής Δικαστικής Κατάρτισης (EJT), του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου (EJN) για θέματα αστικού και εμπορικού δικαίου, του Ευρωπαϊκού Δικτύου Δικαστικής Κατάρτισης (EJTN) και άλλες προσφέρουν πολλές χρήσιμες πληροφορίες. Ωστόσο, οι πληροφορίες αυτές έχουν αποσπασματικό χαρακτήρα και είναι δύσκολο να εντοπισθούν. Πρέπει επίσης να γίνονται διαθέσιμες οι σχετικές δικαστικές αποφάσεις. Όλες αυτές οι πληροφορίες πρέπει να είναι διαθέσιμες σε άμεση επικοινωνία και εκτός επικοινωνίας, ενώ ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε μηχανισμούς συγχρονισμού που να προσφέρουν ενημερωμένες πληροφορίες (RSS-feed).

7.   Δικαστική κατάρτιση

Προκειμένου να διαδοθεί η ευρωπαϊκή δικαστική κουλτούρα και να φτάσει σε όσο το δυνατό περισσότερες δικαστικές αρχές από την πρώτη στιγμή που προσχωρούν στο δικαστικό σώμα, πρέπει να καταρτιστεί μια «συλλογή άμεσης ανάγκης» με τη μορφή CD ή «κλειδιού» USB, που να περιέχει τη Συνθήκη ΕΕ, τη Συνθήκη ΕΚ καθώς και βασικά κείμενα σχετικά με τη δικαστική συνεργασία, μαζί με πληροφορίες για τα δικαστικά συστήματα άλλων κρατών μελών, που να προσφέρεται σε οποιαδήποτε νεοδιοριζόμενη δικαστική αρχή. Πρέπει επίσης να υπάρξει προβληματισμός όσον αφορά εκδόσεις της ΕΕ που απευθύνονται στους πολίτες και παρέχουν πρακτικές πληροφορίες για τη δικαστική συνεργασία στην ΕΕ και για τα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης άλλων κρατών μελών. Εκτός αυτού, τα ηλεκτρονικά εργαλεία κατάρτισης που προσφέρονται από το EJTN, το οποίο αντιπροσωπεύει σχολές δικαστικής κατάρτισης από ολόκληρη την ΕΕ, πρέπει να τύχουν της κατάλληλης προσοχής και στήριξης από την Επιτροπή και το Συμβούλιο.

8.   Πρόληψη και καταπολέμηση της διεθνικής εγκληματικότητας

Μέχρι στιγμής, η σημαντικότερη εφαρμογή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης είναι η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για Ποινικά Μητρώα. Για να είναι αποτελεσματικό, το σύστημα αυτό πρέπει να υποστηρίζεται από μια ηλεκτρονική δομή ικανή να διασυνδέει όλα τα εθνικά ποινικά μητρώα (3) η οποία πρέπει να δημιουργηθεί το ταχύτερο δυνατό. Μια άλλη σχετική εφαρμογή της τεχνολογίας πληροφοριών στον τομέα της δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας είναι το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), μια μεγάλης κλίμακας βάση δεδομένων που επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να συνεργάζονται με πολλούς τρόπους, μεταξύ των οποίων, με διαβίβαση, κατά ασφαλή και ταχύτατο τρόπο, Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης. Όπως εκφράζεται στη θέση του Κοινοβουλίου της 2ας Σεπτεμβρίου 2008 (4), η Eurojust είναι βασικός παράγοντας στην καταπολέμηση της διεθνικής εγκληματικότητας σε επίπεδο ΕΕ. Η δράση συντονισμού της είναι θεμελιώδης για την αντιμετώπιση σοβαρών φαινομένων εγκληματικότητας στα οποία όλο και περισσότερο χρησιμοποιούν τεχνολογικά μέσα. Χάρη επίσης στο καινοτόμο σύστημα επεξεργασίας δεδομένων του (το σύστημα E-POC), ο αριθμός των υποθέσεων που διεκπεραίωσε η Eurojust το 2008 έφτασε το συμβολικό όριο των 1 000. Τα παραδείγματα αυτά πρέπει να πολλαπλασιαστούν και να χρηματοδοτηθούν από πόρους της ΕΕ.

9.   Βιντεοδιάσκεψη

Σε ορισμένα κράτη μέλη είναι πολύ διαδεδομένη η χρήση βιντεοδιασκέψεων στις ποινικές διαδικασίες. Επιτρέπει να λαμβάνονται στοιχεία με λήψη των καταθέσεων των κατηγορουμένων, μαρτύρων ή εμπειρογνωμόνων χωρίς αυτοί να είναι υλικά παρόντες και ταυτόχρονα προσφέρει επαρκή προστασία σε όσους χρειάζονται προστασία. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση του 2000 για την αλληλοβοήθεια σε ποινικά θέματα προβλέπει κανόνες για την ακρόαση μαρτύρων, κατηγορουμένων και εμπειρογνωμόνων με βιντεοδιάσκεψη. Η σύμβαση έχει πλέον κυρωθεί από 24 κράτη μέλη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τη διαδικασία κύρωσης το ταχύτερο δυνατόν. Δεν υπάρχουν ακόμη στατιστικά στοιχεία σχετικά με την πρακτική εφαρμογή των βιντεοδιασκέψεων. Κατά τα φαινόμενα οι βιντεοδιασκέψεις δεν αξιοποιούνται πλήρως και ένας από τους λόγους είναι η έλλειψη της αναγκαίας ηλεκτρονικής υποστήριξης. Υποστήριξη και οικονομική συνδρομή από την ΕΕ πρέπει να προσφερθούν το ταχύτερο δυνατό.

10.   Ενίσχυση θεμελιωδών δικαιωμάτων και διαδικαστικών διασφαλίσεων

Η κάθε τεχνολογική πρόοδος είναι ευπρόσδεκτη εφόσον δεν δημιουργεί κίνδυνο για τα θεμελιώδη δικαιώματα. Έχοντας τούτο κατά νου, πρέπει κατά την εκπόνηση και την υλοποίηση της στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης να δοθεί προσοχή στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ιδίως των διαδικαστικών διασφαλίσεων και της προστασίας δεδομένων, ώστε να παρέχεται στους πολίτες της ΕΕ το δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες που έχουν αποθηκεύσει και χρησιμοποιούν από κοινού οι αρμόδιες αρχές και να ενημερώνονται για τα διαθέσιμα ένδικα μέσα τους. Η ηλεκτρονική δικαιοσύνη δεν μπορεί να λειτουργήσει πραγματικά χωρίς εναρμόνιση των διαδικαστικών διασφαλίσεων και κατάλληλες διασφαλίσεις για την προστασία των δεδομένων που θα εφαρμόζονται στη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις.

---

(1)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1348/2000 του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2000, περί επιδόσεως και κοινοποιήσεως στα κράτη μέλη δικαστικών και εξωδίκων πράξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ L 160 της 30.6.2000, σ. 37).

(2)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1206/2001 του Συμβουλίου της 28ης Μαΐου 2001 για τη συνεργασία μεταξύ των δικαστηρίων των κρατών μελών κατά τη διεξαγωγή αποδείξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ L 174 της 27.6.2001, σ. 1).

(3)  Το Κοινοβούλιο υποστηρίζει το έργο αυτό και ελπίζει ότι θα υλοποιηθεί με συνεκτίμηση της θέσης του της 9ης Οκτωβρίου 2008 σχετικά με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS) (P6_TA(2008)0465).

(4)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με την πρωτοβουλία της Δημοκρατίας της Αυστρίας, του Βασιλείου του Βελγίου, της Γαλλικής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Εσθονίας, του Βασιλείου της Ισπανίας, της Ιταλικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου των Κάτω Χωρών, του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, της Δημοκρατίας της Πολωνίας, της Πορτογαλικής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Σλοβακίας, της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, του Βασιλείου της Σουηδίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας με σκοπό την έκδοση απόφασης του Συμβουλίου για την ενίσχυση της Eurojust και την τροποποίηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0384).