14.1.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 8/18

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχοι της διαδικασίας της Μπολόνια είναι η δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έως το 2010, συμπεριλαμβανομένων μεταρρυθμίσεων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της εξάλειψης των εναπομενόντων εμποδίων στην κινητικότητα φοιτητών και εκπαιδευτικών, και της βελτίωσης της ποιότητας, της ελκυστικότητας και της ανταγωνιστικότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη,

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητικότητα των φοιτητών και η ποιότητα της εκπαίδευσης πρέπει να παραμείνουν μεταξύ των βασικών στοιχείων της διαδικασίας της Μπολόνια,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητικότητα των φοιτητών δημιουργεί πολιτιστικές, κοινωνικές και ακαδημαϊκές αξίες και δημιουργεί ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη και βελτιούμενα ακαδημαϊκά πρότυπα και απασχολησιμότητα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητικότητα των φοιτητών δεν είναι ακόμη προσιτή για πολλούς φοιτητές, ερευνητές και άλλου είδους προσωπικό, ιδίως στα νεότερα κράτη μέλη, κυρίως λόγω ανεπαρκών επιχορηγήσεων, ενώ τα εμπόδια είναι γνωστά και έχουν επισημανθεί επανειλημμένως από πολλούς ενδιαφερόμενους που συμμετέχουν στη συζήτηση,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην κατάλληλη χρηματοδότηση της μάθησης, των δαπανών διαβίωσης και της κινητικότητας των φοιτητών,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθιστούσε πάντοτε την κινητικότητα των φοιτητών δημοσιονομική προτεραιότητα και κατέβαλλε προσπάθειες ώστε να διασφαλίσει επαρκές επίπεδο χρηματοδότησης για τα κοινοτικά προγράμματα στον τομέα της εκπαίδευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σθεναρή του θέση στο θέμα αυτό οδήγησε, παρά τις περικοπές που επέφερε το Συμβούλιο στην πρόταση της Επιτροπής, σε αύξηση των πιστώσεων για τα προγράμματα «Διά βίου μάθηση» και «Erasmus Mundus», τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2007-2013 και σε πρόσφατες διαδικασίες του προϋπολογισμού,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία σχετικά με την κινητικότητα των φοιτητών προκειμένου να διαπιστωθούν, να συγκριθούν και να αξιολογηθούν, καθώς και να αναπτυχθούν κατάλληλες πολιτικές και μέτρα,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγνώριση της άτυπης και της μη τυπικής εκπαίδευσης αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο μιας στρατηγικής για τη διά βίου μάθηση και ότι, συνεπώς, η εκπαίδευση ενηλίκων είναι σημαντική σε αυτήν τη διαδικασία,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιλογή να μεταβαίνει κανείς στο εξωτερικό δεν πρέπει να παρεμποδίζεται από κανένα διοικητικό, οικονομικό ή γλωσσικό εμπόδιο,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητικότητα ενθαρρύνει την εκμάθηση ξένων γλωσσών και τη βελτίωση των συνολικών επικοινωνιακών δεξιοτήτων,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται επειγόντως μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμός των πανεπιστημίων από άποψη ποιότητας, διάρθρωσης των σπουδών, καινοτομίας και ευελιξίας,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιότητα της διδασκαλίας είναι εξίσου σημαντική με την ποιότητα της έρευνας και ότι πρέπει να μεταρρυθμιστεί και να εκσυγχρονιστεί σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι οι δύο αυτές διαστάσεις συνδέονται στενά,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι διαφορετικά εθνικά συστήματα αναγνώρισης συνιστούν σημαντικό εμπόδιο για την ισότιμη μεταχείριση των φοιτητών και την πρόοδο στον ευρωπαϊκό χώρο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η αδυναμία πλήρους και δέουσας αναγνώρισης των μαθημάτων που παρακολουθήθηκαν και η έλλειψη ισοτιμίας των αποκτηθέντων βαθμών μπορούν να αποτελέσουν εμπόδιο για την κινητικότητα,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επείγον να εφαρμοστεί, να συντονιστεί και να προαχθεί συνεκτική προσέγγιση μεταξύ όλων των χωρών που υπέγραψαν τη διαδικασία της Μπολόνια,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία της Μπολόνια πρέπει να δημιουργήσει ένα νέο προοδευτικό μοντέλο εκπαίδευσης το οποίο θα εγγυάται πρόσβαση στην κατάρτιση για όλους, με κύριο στόχο τη μετάδοση γνώσης και αξιών, δημιουργώντας μια βιώσιμη κοινωνία για το μέλλον, η οποία θα γνωρίζει την κατάστασή της και θα είναι απαλλαγμένη από κοινωνικές ανισότητες,

1.

θεωρεί ότι η αύξηση της κινητικότητας των φοιτητών και η ποιότητα των διαφορετικών εκπαιδευτικών συστημάτων πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στο πλαίσιο του ανακαθορισμού των μειζόνων στόχων της διαδικασίας της Μπολόνια μετά το 2010·

2.

τονίζει ότι, προκειμένου να επιτευχθεί η κινητικότητα των φοιτητών, πρέπει να αναληφθούν οριζόντιες δράσεις σε διάφορους τομείς πολιτικής· διάφορες πτυχές της κινητικότητας ξεπερνούν το πεδίο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και εμπίπτουν στο πεδίο των κοινωνικών υποθέσεων, των οικονομικών, της μετανάστευσης και των πολιτικών θεώρησης διαβατηρίων·

3.

σημειώνει ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις περιορισμένες δυνατότητες για ελιγμούς λόγω των στενών περιθωρίων που απομένουν στον τίτλο 1α του δημοσιονομικού πλαισίου, είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτες οι προσπάθειες που κατέβαλαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της διακυβερνητικής συνεργασίας για τη βελτίωση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας της εκπαίδευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω, ιδίως, της προώθησης της κινητικότητας, της εξασφάλισης της αναγνώρισης των προσόντων και της διασφάλισης της ποιότητας·

4.

είναι πεπεισμένο ότι πρέπει να συνεχιστεί η μέθοδος διαβούλευσης που ακολούθησαν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που συμμετείχαν στη διαδικασία: ιδρύματα και εκπρόσωποι των φοιτητών πρέπει να συνεργαστούν στενά προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα εναπομένοντα εμπόδια στην κινητικότητα και τα προβλήματα που σχετίζονται με την ποιότητα και την εφαρμογή της διαδικασίας της Μπολόνια·

5.

επισημαίνει ότι, κατά την εφαρμογή της διαδικασίας της Μπολόνια, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη στενή και εντατική συνεργασία και στο συντονισμό εντός του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας·

6.

επιμένει ότι είναι επείγουσα η ανάγκη για συγκρίσιμες και αξιόπιστες στατιστικές σχετικά με την κινητικότητα των φοιτητών και το κοινωνικοοικονομικό προφίλ των φοιτητών, όπως κοινοί δείκτες, κριτήρια και σημεία αναφοράς, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η παρούσα έλλειψη δεδομένων και να προωθηθεί η ανταλλαγή καλών πρακτικών·

7.

καλεί τα πανεπιστήμια να βελτιώσουν και να απλουστεύσουν τις παρεχόμενες επιγραμμικές ή μη πληροφορίες τόσο για τους φοιτητές από το εξωτερικό όσο και για τους φοιτητές που μεταβαίνουν στο εξωτερικό· τα πανεπιστήμια και οι εθνικές υπηρεσίες Erasmus πρέπει να συνεργάζονται με φοιτητικές οργανώσεις προκειμένου να καθιστούν διαθέσιμες τις απαραίτητες πληροφορίες εγκαίρως· τα πανεπιστήμια πρέπει να στηρίζουν τα φοιτητικά δικαιώματα, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει βάσει του Πανεπιστημιακού Χάρτη Erasmus·

8.

υπογραμμίζει ότι, προκειμένου η διαδικασία της Μπολόνια να εκπληρώσει τους στόχους της, είναι απαραίτητη η αμοιβαιότητα από την άποψη της ροής φοιτητών και μελετητών· υπογραμμίζει τη δυσαναλογία στις τρέχουσες τάσεις και ιδίως την ανεπαρκή κινητικότητα προς τα κράτη μέλη που προσχώρησαν στην Ένωση το 2004 και το 2007·

9.

επισημαίνει τη σημασία της παροχής συμβουλών για την κοινωνική, πολιτιστική και γλωσσική ένταξη των φοιτητών από το εξωτερικό·

10.

υπογραμμίζει ότι η βελτιωμένη γνώση γλωσσών αποτελεί σημαντικό εφόδιο και έναν από τους λόγους για την κινητικότητα των φοιτητών, ότι είναι σημαντική η προσφορά εντατικών μαθημάτων γλώσσας σε φοιτητές από το εξωτερικό πριν ή/και κατά τη διάρκεια περιόδων σπουδών στο πλαίσιο του Erasmus·

11.

καλεί τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να προβούν σε καινοτόμο, φιλόδοξη και μεθοδική μεταρρύθμιση του προγράμματος σπουδών· το φιλόδοξο και υψηλής ποιότητας περιεχόμενο και η αναδιάρθρωση της οργάνωσης είναι βασικά στοιχεία για την κινητικότητα των φοιτητών και τη μεγαλύτερη ευελιξία· ζητεί να εισαχθεί «περίοδος κινητικότητας σε συνδυασμό με σπουδές» σε όλα τα προγράμματα πτυχίων ώστε να ενθαρρύνονται οι φοιτητές να μεταβαίνουν στο εξωτερικό·

12.

ζητεί να δοθεί έμφαση στην ανάγκη θέσπισης κοινών ευρωπαϊκών διδακτορικών προγραμμάτων τα οποία θα προωθούν την κινητικότητα των διδακτορικών φοιτητών και τη δημιουργία ενός πλαισίου για ευρωπαϊκό διδακτορικό·

13.

τονίζει τον ουσιώδη ρόλο της ποιότητας και της αριστείας της διδασκαλίας, δεδομένου ότι η εξέλιξη και η συνεχής κατάρτιση των εκπαιδευτικών με προσόντα σε όλους τους τομείς είναι βασικοί παράγοντες για την ελκυστικότητα και την αποτελεσματικότητά τους και για την επίτευξη των στόχων της διαδικασίας της Μπολόνια·

14.

επαναλαμβάνει την ανάγκη για περισσότερο διεθνικό διάλογο και ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών προκειμένου να διευκολυνθεί η σύγκλιση της κατάρτισης των εκπαιδευτικών, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης των πρωτοβάθμιων εκπαιδευτικών και της αποτελεσματικότητας της συνέχισης της επαγγελματικής ανέλιξης·

15.

ζητεί να παρέχεται ειδική αρωγή στους φοιτητές από μειονεκτούσες κοινωνικές ομάδες, προτείνοντας, για παράδειγμα, οικονομικά προσιτή και αξιοπρεπή στέγη· επιπλέον στήριξη μετά την άφιξη είναι συχνά απαραίτητη·

16.

προτείνει την εισαγωγή ενιαίας Ευρωπαϊκής Φοιτητικής Ταυτότητας, προκειμένου να διευκολυνθεί η κινητικότητα και να δοθεί η δυνατότητα στους φοιτητές να εξασφαλίσουν εκπτώσεις για τη στέγαση και τα μέσα διαβίωσης·

17.

καλεί τα κράτη μέλη και τις αρμόδιες αρχές να εγγυηθούν ισότιμη και καθολική πρόσβαση στην κινητικότητα μέσω απλών, ευέλικτων και διαφανών διαδικασιών χορήγησης υποτροφιών και μέσω επιπρόσθετης οικονομικής στήριξης για προορισμούς με υψηλό κόστος και για τους φοιτητές που την χρειάζονται· θεωρεί απαραίτητο να λαμβάνουν οι φοιτητές αυτήν τη στήριξη πριν από την αναχώρησή τους, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική οικονομική επιβάρυνσή τους·

18.

επικροτεί το γεγονός ότι στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που προβλέπεται στη δήλωση που είναι προσαρτημένη στη διοργανική συμφωνία σχετικά με τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, της 17ης Μαΐου 2006, πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενίσχυσης του χρηματοδοτικού κονδυλίου που προβλέπεται για τα προγράμματα στον τομέα της εκπαίδευσης και κυρίως για τις υποτροφίες Erasmus, με την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της παρακολούθησης και της αξιολόγησης του κάθε προγράμματος·

19.

επισημαίνει ότι πρέπει να εισαχθούν και να προωθηθούν νέα μέσα χρηματοδότησης της κινητικότητας των φοιτητών όπως τα άτοκα δάνεια ή/και τα μεταβιβάσιμα δάνεια·

20.

καλεί τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να συνεργαστούν με τον ιδιωτικό τομέα (π.χ. οικονομικές ή επιχειρηματικές οργανώσεις όπως εμπορικά επιμελητήρια), προκειμένου να ανευρεθούν νέοι αποτελεσματικοί μηχανισμοί συγχρηματοδότησης της κινητικότητας των φοιτητών σε κάθε στάδιο (πτυχίο-μάστερ-διδακτορικό), βελτιώνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο την ποιότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων·

21.

συνιστά εποικοδομητικό διάλογο και αμφίδρομες ανταλλαγές μεταξύ εταιρειών και πανεπιστημίων προκειμένου να δημιουργηθούν καινοτόμες εταιρικές σχέσεις και να διερευνηθούν νέοι τρόποι συνεργασίας·

22.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στην εφαρμογή ευρωπαϊκών πλαισίων αναφοράς (πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων της Μπολόνια, ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση, ευρωπαϊκά πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για τη διασφάλιση ποιότητας και τη Σύμβαση αναγνώρισης της Λισαβόνας) ώστε να εδραιωθεί ο Ευρωπαϊκός Χώρος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης·

23.

τονίζει, συνεπώς, τον επείγοντα χαρακτήρα της εφαρμογής του συνολικού, ενιαίου και αποτελεσματικού συστήματος μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων ECTS: τα προσόντα φοιτητών και ακαδημαϊκών πρέπει να είναι δυνατόν να μεταφέρονται εύκολα σε όλη την Ευρώπη χάρη σε ένα ενιαίο κοινό πλαίσιο·

24.

υπογραμμίζει ότι το σύστημα πτυχίων τριών σταδίων (πτυχίο-μάστερ-διδακτορικό) θα μπορούσε να καταστεί περισσότερο ευέλικτο ιδίως χρησιμοποιώντας το σύστημα «4 + 1» αντί του «3 + 2» για το πρώτο και το δεύτερο στάδιο· τονίζει ότι αυτό θα μπορούσε να είναι πιο κατάλληλο προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη κινητικότητα και απασχολησιμότητα των πτυχιούχων·

25.

ζητεί οι πρακτικές ασκήσεις και άλλες άτυπες και μη τυπικές εμπειρίες κινητικότητας εγκεκριμένες από πανεπιστήμια να λάβουν μονάδες ECTS και να αναγνωριστούν ως αναπόσπαστο τμήμα του προγράμματος σπουδών·

26.

ζητεί από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να ενθαρρύνουν και να προωθήσουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τις πρωτοβουλίες για αύξηση της ενημέρωσης·

27.

προτρέπει τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τις διαδικασίες θεώρησης και να μειώσουν το κόστος τους για τους φοιτητές που συμμετέχουν σε προγράμματα κινητικότητας, ιδίως όσον αφορά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης και υποψήφιες χώρες σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τη θεώρηση διαβατηρίων·

28.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.