52008DC0046

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαικο Κοινοβουλιο, την Ευρωπαικη Οικονομικη και Κοινωνικη Επιτροπη και την Επιτροπη των Περιφερειων - Η πορεία προς το Ενιαίο Σύστημα Πληροφοριών για το Περιβάλλον (ΕΣΠΠ-SEIS) {SEC(2008) 111} {SEC(2008) 112} /* COM/2008/0046 τελικό */


[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 1.2.2008

COM(2008) 46 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Η πορεία προς το Ενιαίο Σύστημα Πληροφοριών για το Περιβάλλον (ΕΣΠΠ-SEIS) {SEC(2008) 111}{SEC(2008) 112}

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ , ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Η πορεία προς το Ενιαίο Σύστημα Πληροφοριών για το Περιβάλλον (ΕΣΠΠ-SEIS) (Κείμενο που ενδιαφέρει τον ΕΟΧ)

1. Εισαγωγη

Με την παρούσα ανακοίνωση υιοθετείται προσέγγιση για τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση της συλλογής, της ανταλλαγής και της χρήσης των δεδομένων και των πληροφοριών που απαιτούνται για το σχεδιασμό και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής, βάσει της οποίας τα ήδη υφιστάμενα - ως επί το πλείστον συγκεντρωτικά - συστήματα αναφοράς δεδομένων θα αντικατασταθούν σταδιακά από συστήματα τα οποία βασίζονται στην πρόσβαση, την κοινοποίηση και τη διαλειτουργικότητα. Γενικός στόχος είναι η διατήρηση και η βελτίωση της ποιότητας και της διαθεσιμότητας των απαιτούμενων πληροφοριών για την περιβαλλοντική πολιτική, σύμφωνα με την αντίληψη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, με παράλληλη ελαχιστοποίηση της αντίστοιχης διοικητικής επιβάρυνσης.

Καταρχάς προτείνεται δέσμη αρχών βάσει των οποίων θα οργανωθεί μελλοντικά η συλλογή, η ανταλλαγή και η χρήση περιβαλλοντικών δεδομένων και πληροφοριών. Καθοριστικής σημασίας στάδιο για την εφαρμογή της συγκεκριμένης προσέγγισης θα αποτελέσει ο εκσυγχρονισμός του τρόπου με τον οποίον διατίθενται οι πληροφορίες που απαιτούνται βάσει σειράς περιβαλλοντικών νομοθετικών πράξεων, με ένα νομοθετικό μέσο το οποίο θα προταθεί το 2008, προβλέποντας κατά πάσα πιθανότητα την αναθεώρηση της ήδη υφιστάμενης οδηγίας «για την τυποποιημένη υποβολή εκθέσεων» 91/692/EK.

Η εν λόγω αναθεώρηση θα παράσχει επίσης άμεσα τη δυνατότητα να καταργηθεί ένας περιορισμένος αριθμός παρωχημένων απαιτήσεων όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων (αναφορών-στοιχείων) ενώ, παράλληλα, θα επιτρέψει την περαιτέρω απλοποίηση και τον εκσυγχρονισμό με βάση τους κάτωθι άξονες:

- θα διευκολύνει την τόνωση των προσπαθειών για περαιτέρω εξορθολογισμό των απαιτήσεων που προβλέπει η θεματική περιβαλλοντική νομοθεσία σχετικά με την παροχή πληροφοριών, εξασφαλίζοντας τη δέουσα συνέπεια και παρέχοντας ενημερωμένο συνολικό πλαίσιο,

- ενδέχεται να τονώσει ανάλογες εξελίξεις στις διεθνείς συμβάσεις, από τις οποίες, σύμφωνα με διάφορους υπολογισμούς, απορρέει το 70% περίπου των απαιτήσεων για την υποβολή περιβαλλοντικών εκθέσεων στις οποίες καλούνται να ανταποκριθούν τα κράτη μέλη,

- θα ενθαρρύνει βελτιώσεις στον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται η συλλογή και η ανταλλαγή δεδομένων στο εσωτερικό των κρατών μελών.

Η παρούσα ανακοίνωση περιγράφει επίσης άλλα συνοδευτικά μέτρα, που θα πρέπει να ληφθούν σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο και θα είναι αναγκαία για την εφαρμογή των αρχών που αναφέρονται κατωτέρω.

2. ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Οι αρχές στις οποίες πρόκειται να βασισθεί το Ενιαίο Σύστημα Πληροφοριών για το Περιβάλλον (ΕΣΠΠ - SEIS) έχουν ως εξής:

- η διαχείριση των πληροφοριών θα πρέπει να πραγματοποιείται κατά το δυνατόν πλησιέστερα προς την πηγή,

- οι πληροφορίες θα πρέπει να συλλέγονται άπαξ και να κοινοποιούνται σε τρίτους για πλειάδα σκοπών,

- οι πληροφορίες πρέπει να διατίθενται άμεσα στις δημόσιες αρχές και να τις διευκολύνουν να ανταποκριθούν στις κατά νόμον προβλεπόμενες υποχρεώσεις τους για υποβολή αναφορών (εκθέσεων)

- οι πληροφορίες επιβάλλεται να είναι άμεσα προσπελάσιμες από τους τελικούς χρήστες, που ως επί το πλείστον είναι οι δημόσιες αρχές, σε όλα τα επίπεδα, από το τοπικό έως το ευρωπαϊκό, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογούν εγκαίρως την κατάσταση του περιβάλλοντος και την αποτελεσματικότητα των πολιτικών τους και να χαράσσουν νέες πολιτικές,

- οι πληροφορίες επιβάλλεται επίσης να είναι προσπελάσιμες, ώστε οι τελικοί χρήστες, είτε πρόκειται για δημόσιες αρχές, είτε για πολίτες, να δύνανται να πραγματοποιούν τις συγκρίσεις στη δέουσα γεωγραφική κλίμακα (π.χ. χώρες , πόλεις , λεκάνες απορροής ) και να συμμετέχουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής,

- οι πληροφορίες πρέπει να διατίθενται πλήρως στο ευρύ κοινό, αφού ληφθεί δεόντως υπόψη το πλέον ενδεδειγμένο επίπεδο για τη συγκέντρωσή τους και υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρούνται οι προβλεπόμενοι περιορισμοί όσον αφορά την εμπιστευτικότητα, και, σε εθνικό επίπεδο, στην αντίστοιχη ή στις αντίστοιχες γλώσσες, και

- η ανταλλαγή και η επεξεργασία πληροφοριών πρέπει να υποστηριχθεί με κοινά και δωρεάν λογισμικά εργαλεία ανοικτής πηγής.

Οι εν λόγω αρχές αποτελούν το προϊόν σειράς πολυετών μελετών και αναλύσεων των εμπειρογνωμόνων. Έχουν σχεδιασθεί μάλιστα έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η κατά το δυνατόν αποτελεσματικότερη οργάνωση των περιβαλλοντικών πληροφοριών, και ιδίως να εξασφαλίζεται ότι οι επενδύσεις που σήμερα αφιερώνονται στην παρακολούθηση και άλλες διαδικασίες συγκέντρωσης πληροφοριών αποδίδουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα όσον αφορά τη χρήση των προκυπτόντων δεδομένων. Εν προκειμένω αναγνωρίζεται ότι η μεγάλη ποσότητα δεδομένων που έχουν συγκεντρώσει οι δημόσιες αρχές ανά την Ε.Ε (σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο), δεν χρησιμοποιείται πάντοτε αποτελεσματικά, είτε επειδή η ύπαρξη των εν λόγω δεδομένων δεν είναι ευρύτερα γνωστή, είτε επειδή υφίσταται σήμερα κωλύματα νομικού, οικονομικού, τεχνικού και διαδικαστικού χαρακτήρα.

3. ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΕΣΠΠ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ;

Tο έκτο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (6ΠΔΠ) επιβεβαίωσε οτι οι αξιόπιστες πληροφορίες για την κατάσταση του περιβάλλοντος καθώς και για τις καθοριστικής σημασίας παρατηρούμενες τάσεις, πιέσεις και κινητήριες δυνάμεις της περιβαλλοντικής αλλαγής είναι πρωταρχικής σημασίας παράγοντες για την ανάπτυξη μιας αποτελεσματικής πολιτικής, την εφαρμογή της και, ευρύτερα, την ενίσχυση των εξουσιών των πολιτών. Δεδομένου ότι το περιβάλλον αποτελεί κοινόκτητο δημόσιο αγαθό, η ευρεία ανταλλαγή και διάθεση των εν λόγω πληροφοριών είναι, επίσης, θεμελιώδους σημασίας.

Η Ευρώπη έχει μακρά παράδοση όσον αφορά την ανταλλαγή περιβαλλοντικών πληροφοριών. Τα συστήματα περιβαλλοντικών πληροφοριών χρησιμοποιήθηκαν αποτελεσματικά για την υποστήριξη της υποβολής εκθέσεων εκ μέρους των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Κοινότητας, και, πιο πρόσφατα, για την υποστήριξη διάφορων διαδικασιών συναρτήσει δεικτών, που βασίζονταν στις ασκούμενες πολιτικές εκ μέρους της Ε.Ε. και των κρατών μελών. Σήμερα εντούτοις, αντιμετωπίζουμε νέες προκλήσεις που σχετίζονται με τις προτεραιότητες του 6ΠΔΠ και ιδίως την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος, την ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας και τη διαχείριση των φυσικών πόρων, που θα απαιτήσουν την εκ μέρους μας εισέτι αποτελεσματικότερη χρήση των ήδη υφιστάμενων πληροφοριών. Η πρόσφατη πείρα μας από τις δασικές πυρκαγιές, τις πλημμύρες και τις ξηρασίες ενισχύει την ανάγκη άμεσης και ευχερούς διάθεσης ακριβών περιβαλλοντικών πληροφοριών.

Παράλληλα με τις νέες προκλήσεις εμφανίζονται και νέες ευκαιρίες. Αξίζει ιδίως να σημειωθεί ότι η τεχνολογία καθιστά πλέον εφικτή την παροχή άμεσα επικαιροποιούμενων δεδομένων (δεδομένων πραγματικού χρόνου), επιτρέποντας τη λήψη άμεσων αποφάσεων και, σε μερικές περιπτώσεις, τη σωτηρία ζωών. Εφόσον ικανοποιηθούν ορισμένες τεχνικές απαιτήσεις, που, για παράδειγμα, αφορούν την εναρμόνιση των δελτίων και τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων δεδομένων, είναι πλέον συχνότερα δυνατός ο συνδυασμός των εν λόγω δεδομένων κατά τρόπο που να καθίσταται εφικτή η εκτέλεση των ολοκληρωμένων αναλύσεων επί των οποίων βασίζεται κάθε καλή πολιτική.

4. το δικτυο του οζοντοσ: ενα παραδειγμα του τι μπορει να επιτευχθει

Το 2006, 22 χώρες διαβίβαζαν στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), ανά τακτά χρονικά διαστήματα, σχεδόν απόλυτα επικαιροποιημένες τιμές για το όζον, ενώ πέντε άλλες συμμετείχαν στο έργο αναλαμβάνοντας τη διαδικασία συγκρότησης. Το διαδικτυακό έργο του όζοντος απέδωσε τα αρχικά του αποτελέσματα τον Ιούλιο του 2006, όταν δημοσιεύθηκε η πρότυπη μορφή του στο διαδικτυακό τόπο του ΕΟΠ. Η σταδιακή αύξηση της παροχής δεδομένων εξακολούθησε μέχρι το τέλος του θέρους, όταν περίπου 700 σταθμοί μετρήσεων ανά την Ευρώπη διαβίβαζαν τα δεδομένα στο σχεδόν απόλυτα επικαιροποιημένο ιστότοπο για το όζον.

Ο συγκεκριμένος διαδικτυακός τόπος προσφέρει στους φορείς παροχής δεδομένων, τους εμπειρογνώμονες για την ποιότητα του αέρα , καθώς και στους πολίτες της Ε.Ε., ευκαιρία συνολικής επισκόπησης της κατάστασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ παράλληλα παρακολουθεί τις εξελίξεις της ποιότητας του αέρα σε συγκεκριμένη περιοχή και ενημερώνει τους χρήστες σχετικά με τους επιμέρους διαδικτυακούς τόπους που παρέχουν πληροφορίες για την ποιότητα του αέρα , εξασφαλίζοντας τη σύνδεση των εθνικών και των περιφερειακών ιστοτόπων με αντικείμενο το όζον. Έτσι διευκολύνεται η σύγκριση των κρατουσών συνθηκών ως προς την ποιότητα του αέρα, εκατέρωθεν των εθνικών και περιφερειακών συνόρων.

Για το ευρύτερο κοινό, ο σχεδόν απόλυτα επικαιροποιημένος ιστότοπος του ΕΟΠ παραθέτει τα μετρούμενα επίπεδα όζοντος μέσω χαρτογραφικής διεπαφής, καθώς και γενικότερες πληροφορίες όσον αφορά τον αντίκτυπο στην ποιότητα του αέρα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι πληροφορίες στον ιστότοπο του ΕΟΠ διαβιβάζονται με χρονική υστέρηση δύο ωρών. Εαν επιτυγχανόταν η πλήρης κάλυψη της Ε.Ε., το σύστημα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παροχή των πληροφοριών που χρησιμεύουν για τη σύνταξη των εκθέσεων που υποβάλλονται στην Επιτροπή με θέμα τις θερινές συγκεντρώσεις του όζοντος. Ο ΕΟΠ προτίθεται να διευρύνει το δίκτυο του όζοντος, ώστε να καλυφθούν και άλλοι ρύποι. Εντούτοις, για την επιτυχία του εγχειρήματος απαιτείται να συμμετάσχουν όλα τα κράτη μέλη. Τελικά το σύστημα, μετά την ολοκλήρωσή του, θα μπορούσε να παρέχει πληροφορίες στους πολίτες, αναγκαία για τους ερευνητές δεδομένα, στοιχεία σχετικά με την κατάσταση του περιβάλλοντος στον ΕΟΠ, καθώς και πληροφορίες αναφορκά με τη συμμόρφωση προς τις κείμενες διατάξεις για την Επιτροπή.

Το δίκτυο του όζοντος αποτελεί σύγχρονο και χαρακτηριστικό παράδειγμα του είδους των υπηρεσιών που θα καταστήσει προσιτό ένα ανοικτό σύστημα ανταλλαγής περιβαλλοντικών πληροφοριών, και ως εκ τούτου συνιστά εννοιολογική απόδειξη του ΕΣΠΠ. Ωστόσο, περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ένα ρύπο. Η προσέγγιση αυτού του είδους θα πρέπει να γενικευθεί για τις πολύ ευρύτερου φάσματος πληροφορίες που αφορούν το περιβάλλον, με στόχο να στηρίξει τις ολοκληρωμένες αναλύσεις που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα.

5. ποια θα ειναι τα οφελη απο το ΕΣΠΠ;

5.1. Απλοποίηση και αποτελεσματικότητα

Μολονότι τα οφέλη της ανάληψης πολιτικών δεσμεύσεων ως προς τις προαναφερθείσες αρχές υπερβαίνουν το θέμα της απλοποίησης, συγκροτούν το εννοιολογικό πλαίσιο που είναι αναγκαίο για να απλοποιηθούν οι ισχύουσες υποχρεώσεις περί υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης.

Όπως αναφέρθηκε στην εισαγωγή, καθοριστικής σημασίας στάδιο κατά την εφαρμογή της προσέγγισης που βασίζεται στο ΕΣΠΠ θα αποτελέσει ο εκσυγχρονισμός των νομοθετικών διατάξεων σχετικά με τον τρόπο διάθεσης των απαιτούμενων πληροφοριών βάσει της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Κοινότητας. Όταν εγκαταλειφθούν οι εκθέσεις σε χαρτί, οι διαδικασίες για τη διάθεση των πληροφοριών θα καταστούν απλούστερες, ελαστικότερες και αποτελεσματικότερες.

Όπως επίσης αναφέρεται στην εισαγωγή, εφόσον ανάλογη πρόταση συνοδευθεί με την ανάληψη πολιτικών δεσμεύσεων βάσει των αρχών που διέπουν το ΕΣΠΠ, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα οφέλη σε ό,τι αφορά (i) το περιεχόμενο των απαιτήσεων παροχής πληροφοριών στη θεματική νομοθεσία περιβάλλοντος, (ii) το περιεχόμενο και τη διαδικασία για την υποβολή εκθέσεων (αναφορών) σε διεθνές επίπεδο και, (iii) την αποτελεσματικότερη οργάνωση των δραστηριοτήτων συλλογής δεδομένων στο εσωτερικό των κρατών μελών.

Εξασφαλίζοντας την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των διαθέσιμων δεδομένων, το ΕΣΠΠ θα διευκολύνει την περαιτέρω απλοποίηση και την υιοθέτηση προτεραιοτήτων για τις απαιτήσεις ενημέρωσης που έχουν θεσπιστεί με την ισχύουσα θεματική νομοθεσία για το περιβάλλον. Αυτό ενδέχεται να έχει θετικό αντίκτυπο σε ό,τι αφορά τις διεθνείς συμβάσεις που είναι ως επί το πλείστον υπεύθυνες για το διοικητικό φόρτο που συνεπάγεται για τις εθνικές διοικήσεις η υποβολή εκθέσεων, πολλές εκ των οποίων έχουν γεωγραφική εμβέλεια ανάλογη με εκείνη της Ε.Ε.. Τέλος, σε ό,τι αφορά το κόστος από τη διενεργηθείσα ανάλυση, προκύπτει ότι οι σημαντικότερες εξοικονομήσεις θα ήταν δυνατόν να επιτευχθούν βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων συλλογής δεδομένων στα ίδια τα κράτη μέλη. Η κλιμάκωση της εναρμόνισης και η σαφέστερη καθιέρωση προτεραιοτήτων σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες παρακολούθησης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, ενδέχεται να αποδειχθούν ιδιαίτερης χρησιμότητας παράγοντες για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του κόστους των ήδη ανειλημμένων επενδύσεων.

5.2. Kαλύτερες ρυθμίσεις, καλύτερη πολιτική

Μολονότι η απλοποίηση αποτελεί βασικό μέρος του θεματολογίου για τη βελτίωση της νομοθεσίας, πρέπει επίσης να αναγνωριστεί ότι η καλύτερη νομοθεσία, και γενικότερα οι καλύτερες πολιτικές, εξαρτώνται από την έγκαιρη διαβίβαση πληροφοριών υψηλής ποιότητας. Είναι σαφές ότι η μείωση του διοικητικού φόρτου θα πρέπει να σχεδιασθεί έτσι ώστε να οδηγεί όντως σε βελτίωση, και όχι σε υποβάθμιση, της ποιότητας των δημοσίων πολιτικών και των ρυθμίσεων.

Η ανάληψη πολιτικών δεσμεύσεων βάσει των ως άνω αρχών θα συμβάλει στην επίτευξη του προαναφερθέντος αποτελέσματος, επιτρέποντας την αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων δεδομένων. Επειδή τα περιβαλλοντικά δεδομένα και οι πληροφορίες ενδέχεται να είναι χρήσιμα σε πάρα πολλούς ενδιαφερομένους και για πολλούς σκοπούς, η αναβάθμιση των μηχανισμών συλλογής, ανταλλαγής και χρήσης των δεδομένων αναμένεται να επιτευχθεί ιδίως κατά τη χρήση δεδομένων σχετικών με το περιβάλλον, παράλληλα με την ουσιαστική μείωση του κόστους για τους χρήστες. Έτσι θα βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της περιβαλλοντικής πολιτικής για ολόκληρο το θεματολόγιο, συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, της προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος, της προστασίας της βιοποικιλότητας, της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, καθώς και της πρόληψης και της διαχείρισης περιβαλλοντικών κρίσεων, όπως είναι οι πλημμύρες και οι δασικές πυρκαγιές.

5.3. Η ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών

Παράλληλα με τα οφέλη σε ό,τι αφορά τη διοικητική απλοποίηση και την καλύτερη νομοθεσία, η δεσμευτική τήρηση των ως άνω αρχών θα συμβάλει επίσης στη διεύρυνση και την ενίσχυση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών, παρέχοντάς τους – έγκαιρα - αξιόπιστες πληροφορίες, ώστε να λαμβάνουν εν επιγνώσει αποφάσεις σχετικά με το περιβάλλον τους, συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης δράσης για την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων, και να επηρεάζουν τη δημόσια πολιτική. Η παροχή χρήσιμων πληροφοριών αναγκαίων για το κοινό και μάλιστα στη γλώσσα του, θα συμβάλει επίσης στην εκ νέου στράτευση των πολιτών στο ευρωπαϊκό όραμα.

6. ποσο θα κοστίσει το ΕΣΠΠ?

Κατά την αξιολόγηση του κόστους εφαρμογής των αρχών του ΕΣΠΠ, είναι σημαντικό να αναγνωρισθούν οι ήδη εκτελούμενες σχετικές δραστηριότητες, και το γεγονός ότι η κύρια πρόκληση, καθώς και ο λόγος για τον οποίο απαιτείται να αναληφθούν επισημότερες πολιτικές δεσμεύσεις ως προς τις ως άνω αρχές, είναι να επιτευχθεί η αποτελεσματικότερη εναρμόνιση των εν λόγω δραστηριοτήτων. Ορισμένες από τις σημαντικότερες δραστηριότητες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο συνοψίζονται στο τμήμα 7.

Ωστόσο, ενδέχεται να απαιτηθούν συμπληρωματικές επενδύσεις για να επιτευχθεί η πλήρης εφαρμογή των αρχών του ΕΣΠΠ που περιγράφονται στο τμήμα 2. Αυτές μπορούν να καταταγούν στις εξής κατηγορίες.

- Θα χρειαστεί να αποδοθεί μεγαλύτερη πολιτική και διοικητική προσοχή, μεριμνώντας παράλληλα για τη δέουσα χρηματοδότησή τους, στις υπό εξέλιξη προσπάθειες εφαρμογής της οδηγίας INSPIRE σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.

- Οι κυβερνητικοί και άλλοι φορείς που συμμετέχουν στη συλλογή και την επεξεργασία δεδομένων σχετικών με το περιβάλλον θα πρέπει να επανεξετάσουν, και σε ορισμένες περιπτώσεις ενδεχομένως να τροποποιήσουν, τα οργανωτικά και επιχειρηματικά μοντέλα τους, ώστε να καταστήσουν διαλειτουργικά τα ήδη υφιστάμενα συστήματα και να τα συνδέσουν με ένα «σύστημα συστημάτων».

- Τα θεσμικά όργανα και οι φορείς της Ε.Ε. θα πρέπει να συνεχίσουν ή να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για ενημέρωση και απλοποίηση των κατά νόμον απαιτήσεων, εξασφαλίζοντας, παράλληλα, ότι τα ήδη υφιστάμενα συστήματα αναφοράς, τα περισσότερα από τα οποία εξακολουθούν να βασίζονται σε συγκεντρωτικές προσεγγίσεις, θα αναμορφωθούν ή θα προσαρμοσθούν δεόντως ώστε να συμφωνούν με το ολοένα και περισσότερο διαλειτουργικό και κατανεμημένο δίκτυο.

- Θα χρειασθούν επίσης συμπληρωματικές επενδύσεις για την παραγωγή νέων δεδομένων, που επί του παρόντος δεν αποτελούν αντικείμενο συλλογής, αλλά θεωρούνται καθοριστικής σημασίας όσον αφορά την υποστήριξη της πολιτικής, ή, ενδεχομένως, για την εναρμόνιση των συστημάτων παρακολούθησης και δεδομένων, αν και ανάλογες επενδύσεις θα αντισταθμιστούν από την καλύτερη θέσπιση προτεραιοτήτων σχετικά με τις απαιτήσεις για τα δεδομένα καθώς και από την κατάργηση παρωχημένων υποχρεώσεων.

7. οι ηδη καταβαλλομενες προσπαθειεσ για τη δημιουργια του ΕΣΠΠ

Έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στην εφαρμογή του ΕΣΠΠ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και με τη συμμετοχή των κρατών μελών, για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων και για να αξιοποιηθούν δεόντως οι δυνατότητες που προσφέρει η εξελισσόμενη τεχνολογία της πληροφορίας. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται και οι εξής.

- Tα τελευταία χρόνια η Επιτροπή έχει προτείνει ή επεξεργάζεται μέτρα με τα οποία επιτυγχάνεται η ουσιαστική απλοποίηση των κατά νόμον απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων. Μεταξύ των ήδη προταθέντων μέτρων περιλαμβάνεται η θεματική στρατηγική για τη ρύπανση του αέρα (CAFE). Με την επανεξέταση της οδηγίας για την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης (96/61/EC) ελέγχεται, μεταξύ άλλων, η συνέπεια των διατάξεών της (συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων αναφοράς - υποβολής εκθέσεων) προς τις αντίστοιχες διατάξεις των οδηγιών για τις μεγάλης κλίμακας μονάδες καύσης και την αποτέφρωση των αποβλήτων, ενώ πρόσφατα δρομολογήθηκε έργο που αποσκοπεί στην ταυτοποίηση διασυνδέσεων μεταξύ των απαιτήσεων παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων βάσει των επιμέρους νομοθετικών πράξεων στους τομείς της ρύπανσης του αέρα και της αλλαγής του κλίματος, επιδιώκοντας παράλληλα να διατυπωθούν συγκεκριμένες προτάσεις απλοποίησης.

- Οι παρατηρούμενες εξελίξεις στο πλαίσιο της θεματικής νομοθεσίας περιβάλλοντος αναγνωρίζουν ολοένα και περισσότερο την ανάγκη να εγκριθεί μια πιο σύγχρονη προσέγγιση σε ό,τι αφορά την παραγωγή, την ανταλλαγή και τη χρήση δεδομένων και πληροφοριών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Σύστημα Πληροφοριών για το Νερό στην Ευρώπη (WISE), το οποίο αρχικά είχε σχεδιαστεί ως εργαλείο υποβολής δεδομένων με βάση την οδηγία πλαίσιο για το νερό και το οποίο έχει πλέον διευρυνθεί, ώστε μέχρι το 2010 να ενσωματώσει τις ροές των δεδομένων από σειρά υφιστάμενων και επικείμενων οδηγιών σχετικά με το νερό, καθώς και τα αντίστοιχα στατιστικά δεδομένα για το νερό.

- Η οδηγία 2007/2/ΕΚ για τη δημιουργία υποδομής χωρικών πληροφοριών στην Ευρώπη (INSPIRE). Η συγκεκριμένη οδηγία εκδόθηκε το Μάρτιο του 2007 και περιέχει διατάξεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της προσβασιμότητας και της διαλειτουργικότητας των χωρικών δεδομένων. Το INSPIRE βασίζεται σε παρεμφερείς με το ΕΣΠΠ αρχές και η επιτυχής εφαρμογή της οδηγίας θα συμβάλει ουσιαστικά στην υπέρβαση των παρατηρουμένων ανεπαρκειών σε ό,τι αφορά τη χρήση και την ευχρηστία των χωρικών δεδομένων που αποδελτιώνουν οι δημόσιες αρχές. Είναι εν τούτοις σημαντικό να αναγνωρισθεί ότι το INSPIRE δεν αντιμετωπίζει κατά τρόπο άμεσο θέματα δεδομένων που δεν είναι χωρικού ή αριθμητικού χαρακτήρα και ως εκ τούτου δεν εξασφαλίζει την οργανωτική κωδικοποίηση στο εσωτερικό των κρατών μελών, ούτε θα οδηγήσει άμεσα στη βελτίωση της ποιότητας και της συγκρισιμότητας των δεδομένων.

- Η οδηγία 2003/4/ΕΚ για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες (οδηγία Aarhus) εξασφαλίζει στους πολίτες το δικαίωμα πρόσβασης στις περιβαλλοντικές πληροφορίες που κατέχουν ή παράγουν οι δημόσιες αρχές, συμπεριλαμβανόμενων των πληροφοριών για την κατάσταση του περιβάλλοντος, καθώς και την πρόσβαση σε πολιτικές ή ληφθέντα μέτρα, ή στην κατάσταση της ανθρώπινης υγείας και ασφάλειας, εφόσον ενδεχομένως θίγονται από την κατάσταση του περιβάλλοντος. Επιπλέον, οι δημόσιες αρχές θα μεριμνούν υποχρεωτικά για την ενεργό διάδοση των περιβαλλοντικών πληροφοριών τους.

- Η πρωτοβουλία για την παγκόσμια παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της ασφάλειας (GMES) αποσκοπεί στην παροχή λειτουργικών υπηρεσιών πληροφορησης βάσει δορυφορικών δεδομένων γεωσκόπησης και επιτόπιων παρατηρήσεων του νερού, του αέρα και του εδάφους. Οι συγκεκριμένες υπηρεσίες θα αντιμετωπίσουν ειδικά τις ανάγκες των αρμοδίων για τη χάραξη πολιτικών σε όλα τα επίπεδα, από την Ε.Ε. έως το τοπικό επίπεδο. Η πρωτοβουλία GMES θα εστιαστεί αρχικά στην ανάπτυξη τριών «υπηρεσιών ταχείας διεκπεραίωσης» για τις αντιδράσεις στην ξηρά, τη θάλασσα και τις περιπτώσεις έκτακτων καταστάσεων, ενώ παράλληλα άρχισε πρόσφατα η προπαρασκευή για την εφαρμογή τέταρτης υπηρεσίας. Οι εν λόγω υπηρεσίες ταχείας διεκπεραίωσης αποτελούν θαυμάσια ευκαιρία για την ενοποίηση και βελτίωση των ήδη υφιστάμενων συστημάτων ανά την Ευρώπη, δεδομένου ότι διευκολύνουν την ταυτοποίηση και την αντιμετώπιση των κενών στα ήδη διαθέσιμα δεδομένα και προϊόντα πληροφοριών, ενώ παράλληλα εξασφαλίζουν τη βιώσιμη και λειτουργική παροχή τους.

- Τόσο η Κοινότητα, όσο και τα κράτη μέλη, συγκαταλέγονται μεταξύ των τακτικών μελών της ομάδας για τη γεωσκόπηση (GEO), με στόχο τη δημιουργία παγκόσμιου συστήματος συστημάτων γεωσκόπησης (GEOSS), και ως εκ τούτου δεσμεύονται από τις αρχές της GEO σχετικά με τη διαλειτουργικότητα και την ανταλλαγή δεδομένων. Οι αρχικές πρωτοβουλίες στον εν λόγω τομέα εστιάστηκαν στη βελτίωση της προσπελασιμότητας και της ανταλλαγής των δεδομένων μεταξύ συστημάτων, με την υιοθέτηση διεθνών προτύπων και άλλων ρυθμίσεων για τη διαλειτουργικότητα, την ανάπτυξη μηχανισμών ανταλλαγής και χρήσης των προϊόντων, δεδομένων και πληροφοριών και την ανάπτυξη λεπτομερών προδιαγραφών και επιδείξεων για τη βασική αρχιτεκτονική και τα συστατικά στοιχεία της εκάστοτε διεπαφής του χρήστη.

- Στο πλαίσιο της ναυτιλιακής πολιτικής της Ε.Ε θα συγκροτηθεί ευρωπαϊκό δίκτυο θαλάσσιων παρατηρήσεων και δεδομένων, το οποίο θα εξασφαλίσει κοινή πύλη πρόσβασης των ερευνητών και των φορέων παροχής υπηρεσιών σε υψηλής ποιότητας θαλάσσια δεδομένα βιολογικού, φυσικού, χημικού και βιολογικού χαρακτήρα, καθώς και σε στοιχεία για τις ανθρώπινες δραστηριότητες που έχουν αντίκτυπο στις θάλασσες και τους ωκεανούς.

- Διάφορες δραστηριότητες ερευνητικού και μη χαρακτήρα που χρηματοδοτούνται από την Επιτροπή, εστιάζονται στα ανοιχτά κατανεμημένα συστήματα για τη διαχείριση του περιβάλλοντος. Αυτές περιλαμβάνουν τα ερευνητικά προγράμματα πλαίσια, τα eTEN και eContent και, πρόσφατα, το πρόγραμμα CIP για την υποστήριξη της πολιτικής. Επιπλέον στο πλαίσιο του προγράμματος IDABC η Επιτροπή ανέπτυξε, το 2004, το ευρωπαϊκό πλαίσιο διαλειτουργικότητας, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη. Στο αντίστοιχο έγγραφο καθορίζεται δέσμη συστάσεων και κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις οργανωτικές, σημειολογικές και τεχνικές πτυχές της διαλειτουργικότητας για τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (PEGS), με στόχο να καταστούν δυνατές οι διασυνοριακές και διατομεακές αλληλεπιδράσεις μεταξύ δημόσιων διοικήσεων, επιχειρήσεων και πολιτών. Το 2008 προβλέπεται η έκδοση αναθεωρημένης μορφής του εγγράφου ως ανακοίνωσης της Επιτροπής.

- Eξυπακούεται ότι ο Eυρωπαϊκός Oργανισμός Περιβάλλοντος διαδραματίζει καθοριστικής σημασίας ρόλο όσον αφορά τη συλλογή και την παροχή περιβαλλοντικών πληροφοριών, με τη βοήθεια του ευρωπαϊκού δικτύου πληροφοριών και παρατηρήσεων σχετικά με το περιβάλλον (EIONET). Το EIONET είναι ένα δίκτυο που αποτελείται από 900 περίπου εμπειρογνώμονες, από περισσότερους από 300 εθνικούς οργανισμούς περιβάλλοντος και άλλους φορείς που ασχολούνται με τις περιβαλλοντικές πληροφορίες σε 37 ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και από πέντε ευρωπαϊκά θεματικά κέντρα που εστιάζονται σε συγκεκριμένα περιβαλλοντικά ζητήματα. Το EIONET ωφελείται επίσης από την υποδομή υποστήριξης και βελτίωσης των ροών δεδομένων και πληροφοριών Reportnet, στην οποία ενσωματώνονται διάφορες διαδικτυακές υπηρεσίες και η οποία επιτρέπει την κατανομή αρμοδιοτήτων. Το Reportnet αρχικά χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την υποβολή περιβαλλοντικών δεδομένων στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος αλλά φιλοξενεί πλέον και ορισμένες από τις πληροφορίες της Επιτροπής σχετικά με τις περιβαλλοντικές εκθέσεις.

Πέραν των ως άνω ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών, πρέπει να σημειωθεί ότι συμβάλλουν στην υλοποίηση του ΕΣΠΠ και διάφορες άλλες πρωτοβουλίες σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται:

- Η γερμανική Πύλη Περιβαλλοντικών Πληροφοριών (PortalU) που καλύπτει πολλές εκατοντάδες χιλιάδες διαδικτυακούς τόπους και βάσεις δεδομένων από δημόσιους φορείς σε ομοσπονδιακό επίπεδο και σε επίπεδο ομόσπονδων κρατών της Γερμανίας,

- Στην Ιρλανδία, το Μέσο Υποβολής Εκθέσεων (Αναφοράς) για την Κατανομή των Κινδύνων μεταξύ Βορρά και Νότου, μέρος του οποίου αποτελεί το διαλογικό σύστημα χαρτών και βάσης δεδομένων, του οποίου προβλέπεται τόσο η χρήση εκ μέρους των ειδικών, όσον και εκ μέρους του ευρύτερου κοινού.

- Στην Ιταλία αναπτύσσεται το σύστημα περιβαλλοντικής πληροφόρησης και παρακολούθησης (EIMS) από τον Οργανισμό Προστασίας Περιβάλλοντος και Τεχνικών Υπηρεσιών, καθώς και τα περιφερειακά συστήματα οργανισμών περιβάλλοντος.

- Στις Κάτω Χώρες, η πύλη RIVM για τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του περιβάλλοντος, δρομολογήθηκε το Σεπτέμβριο του 2007.

- Επίσης, στις Κάτω Χώρες, διάφοροι κυβερνητικοί φορείς ανέθεσαν πρόσφατα την εκτέλεση κοινής μελέτης επισκόπησης με θέμα τις υποχρεώσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων, καθώς και τις αντιστοίχως καταβαλλόμενες προσπάθειες για το περιβάλλον, τη φύση και το νερό στις Κάτω Χώρες, υπό το πρίσμα των ισχυόντων κανονισμών σε ευρωπαϊκό, εθνικό και δι-επαρχιακό επίπεδο.

- Η Αυστρία επιδιώκει την κατά 100% ηλεκτρονική υποβολή εκθέσεων και έχει ήδη επιτύχει την υποβολή όλων των δεδομένων που έχει ζητήσει ο ΕΟΠ στο πλαίσιο των οικείων εθνικών «δεδομένων υψηλής προτεραιότητας ».

- Στη Δημοκρατία της Σλοβενίας εκτελείται έργο ηλεκτρονικής διαβίβασης εκθέσεων της στατιστικής υπηρεσίας, στο πλαίσιο του οποίου επίκειται η δοκιμή του αντίστοιχου λογισμικού.

- Η στρατηγική του Ηνωμένου Βασιλείου όσον αφορά την παρακολούθηση και την αξιολόγηση εγκρίθηκε από την Επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου για την Αξιολόγηση της Ναυτιλιακής Πολιτικής το Μάιο του 2006, με στόχο να διαμορφωθεί καταλλήλως η επιχειρησιακή ικανότητα του Ηνωμένου Βασιλείου ως προς την παροχή των απαιτούμενων στοιχείων για την αειφόρο ανάπτυξη στο πλαίσιο ενός καθαρού, υγιούς, ασφαλούς, παραγωγικού και βιολογικά ποικιλόμορφου θαλάσσιου οικοσυστήματος.

8. ποιεσ δράσεις απαιτούνται για την υλοποίηση του ΕΣΠΠ?

Η ανάληψη πολιτικών δεσμεύσεων με βάση τις αρχές που ορίζονται στην παρούσα ανακοίνωση συνιστά το πρώτο βήμα για την εφαρμογή του ΕΣΠΠ, δεδομένου ότι ισοδυναμεί με την αποστολή σαφούς μηνύματος προς πολλούς από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, εντός και εκτός των κυβερνήσεων, των οποίων οι προσπάθειες θα πρέπει να στραφούν προς ένα ολοκληρωμένο έργο το οποίο να εξυπηρετεί πολλούς και διάφορους επιμέρους σκοπούς. Παράλληλα θα συμβάλει στην αποφυγή του κινδύνου για τις ήδη εκτελούμενες δραστηριότητες, να εξακολουθήσουν να χαρακτηρίζονται από κατάτμηση και ως εκ τούτου να είναι λιγότερο αποτελεσματικές απ' όσο θα έπρεπε για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που περιγράφονται στην ανακοίνωση. Η ως άνω πρωτοποριακή αντιμέτωπιση πρέπει να συνοδεύεται από την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων εντός των κρατών μελών, ώστε να εξασφαλιστεί ο αναγκαίος συντονισμός των δραστηριοτήτων πληροφόρησης σε εθνικό επίπεδο.

Oι ήδη εκτελούμενες δραστηριότητες σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, συμπεριλαμβανόμενων των περιγραφόμενων στο τμήμα 5, πρέπει να ενισχυθούν και να συντονιστούν σύμφωνα με το ΕΣΠΠ. Η Επιτροπή θα δώσει προτεραιότητα στην εφαρμογή της οδηγίας INSPIRE και στην περαιτέρω ανάπτυξη της πρωτοβουλίας GMES, οι οποίες θα αποτελέσουν αντιστοίχως το υπόβαθρο για τη βελτίωση της ανταλλαγής δεδομένων και πληροφοριών σχετικών με το περιβάλλον εντός της Ευρώπης και την παροχή υπηρεσιών σε δημόσιους φορείς χάραξης πολιτικής, καθώς και στους πολίτες. Η επίλυση των σχετικών προβλημάτων με τις δύο ως άνω δραστηριότητες και η ενδεχόμενη ανάγκη δρομολόγησης συμπληρωματικών πρωτοβουλιών θα αποτελέσουν αντικείμενο προσεκτικής παρακολούθησης. Έτσι θα εξασφαλιστεί η αμοιβαία υποστήριξη των ΕΣΠΠ, INSPIRE και GMES.

Όπως προαναφέρθηκε, καθοριστικής σημασίας στάδιο για την υλοποίηση του ΕΣΠΠ, και ιδίως για την ενεργοποίηση των μηχανισμών που θα επιτρέψουν την εξασφάλιση των αναμενόμενων οφελών από την απλοποίηση, θα αποτελέσει ο εκσυγχρονισμός των νομοθετικών διατάξεων σχετικά με τον τρόπο διάθεσης των πληροφοριών που απαιτεί η περιβαλλοντική νομοθεσία. Αυτό αναμένεται να επιτευχθεί με την αναθεώρηση της οδηγίας για την τυποποιημένη υποβολή εκθέσεων 91/692/EΚ , η οποία χρειάζεται να ενημερωθεί και να ευθυγραμμιστεί προς τις αρχές του ΕΣΠΠ. Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή προτίθεται να καταθέσει σχετική νομοθετική πρόταση το 2008, στην οποία θα περιλάβει την κατάργηση των παρωχημένων διατάξεων της ήδη ισχύουσας οδηγίας για την τυποποιημένη υποβολή εκθέσεων. Μολονότι η κείμενη οδηγία για την τυποποιημένη υποβολή εκθέσεων (SRD) εφαρμόζεται μόνο για μικρό σχετικά μέρος των υποχρεώσεων αναφοράς βάσει της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, οι υπό μελέτη νέες διατάξεις στην αναθεωρημένη οδηγία για τον εκσυγχρονισμό του τρόπου διάθεσης των πληροφοριών θα μπορούσαν να καλύψουν ουσιαστικά και τις 100 υφιστάμενες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων για το περιβάλλον. Η προτεινόμενη νέα οδηγία θα καθορίσει επίσης τις αρχές και τους στόχους του ΕΣΠΠ ως υποχρεώσεις απορρέουσες από τη νομοθεσία. Επ’ευκαιρία, η Επιτροπή θα επιχειρήσει περαιτέρω τροποποιήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ώστε να εξασφαλίσει την κατά το δυνατόν συστηματική ενσωμάτωση των αρχών του ΕΣΠΠ στις ήδη θεσπισμένες διατάξεις περί υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειες για απλοποίηση των απαιτήσεων διάθεσης πληροφοριών στη θεματική νομοθεσία του περιβάλλοντος και την ευθυγράμμισή τους με τις αρχές που αναφέρονται στην παρούσα ανακοίνωση. Θα χρειασθούν περαιτέρω αναλύσεις, βάσει των εκτελούμενων εργασιών στο πλαίσιο της θεματικής πολιτικής για το περιβάλλον και της GMES, ώστε να διευκρινισθούν οι πραγματικές απαιτήσεις για τα δεδομένα και τις πληροφορίες και να αναπτυχθούν τα αναγκαία νομοθετικά ή/και οικονομικά μέσα. Η Επιτροπή θα αξιοποιήσει επίσης τη συμμετοχή της στα αντίστοιχα διεθνή φόρα για να ασκήσει πιέσεις υπέρ της καταβολής ανάλογων προσπαθειών ως προς τις διεθνείς υποχρεώσεις. Τα κράτη μέλη, από πλευράς τους, θα πρέπει να υποστηρίξουν τις προσπάθειες που καταβάλλει η Επιτροπή υπέρ του εκσυγχρονισμού στα διεθνή φόρα, λαμβάνοντας παράλληλα και μέτρα για τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση των διαδικασιών συλλογής δεδομένων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) καλείται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή του ΕΣΠΠ και έχει πρωτοστατήσει ως εισηγητής πολλών από τις αρχές που περιγράφονται στην παρούσα ανακοίνωση. Ενώ συνεχίζει να ανταποκρίνεται στην εντολή που του έχει δοθεί για την παροχή έγκαιρων και αξιόπιστων περιβαλλοντικών πληροφοριών, θα είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό για τον ΕΟΠ να καταστήσει το ΕΣΠΠ κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής του. Παράλληλα, τα κράτη μέλη του ΕΟΠ θα πρέπει να υιοθετήσουν πλήρως το Reportnet του ΕΟΠ, που πρέπει σταδιακά να καταστεί συμβατό με το υπό καθιέρωση κατανεμημένο ευρωπαϊκό σύστημα .

Για να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση των απαραίτητων υποδομών, θα χορηγηθεί κοινοτική οικονομική ενίσχυση μέσω των προγραμμάτων πλαισίων για την έρευνα, το LIFE+, το πρόγραμμα πλαίσιο για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (CIP) και τα διαρθρωτικά ταμεία. Δεδομένου ότι όλα τα εν λόγω προγράμματα δεν έχουν σχεδιαστεί για την υποστήριξη επιχειρησιακών υποδομών, η επιτυχία του ΕΣΠΠ θα εξαρτηθεί επίσης από την επαρκή χρηματοδότηση μέσω των εθνικών και περιφερειακών προϋπολογισμών των ως άνω αναγκαίων δράσεων και στόχων.

Η ουσιαστική βελτίωση της διαθεσιμότητας των πληροφοριών και η αποτελεσματική αξιοποίηση των απαιτούμενων επενδύσεων για την παραγωγή τους θα επιτευχθούν μόνο εφόσον επιχειρηθεί η περαιτέρω εναρμόνιση των υφιστάμενων συστημάτων παρακολούθησης και ο διαθεματικός συντονισμός του προγραμματισμού και της εφαρμογής τους στα κράτη μέλη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα της ανάγκης διαθεματικού συντονισμού αποτελούν η επιτόπια παρακολούθηση των γλυκών υδάτων, του εδάφους , των χρήσεων γης και της βιοποικιλότητας στο πλαίσιο των οικοσυστημάτων, καθώς και ο ρόλος της επιτόπιας παρακολούθησης για την επικύρωση των δεδομένων χωρικής παρατήρησης. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει έκθεση στα επόμενα τρία έτη, στην οποία θα περιγράψει συνοπτικά τα κατά τη γνώμη της αναγκαία μέτρα και ενδεχομένως θα διατυπώσει νομοθετικές προτάσεις.

Μολονότι η παρούσα ανακοίνωση εστιάζεται πρωτίστως στην ανάπτυξη του ΕΣΠΠ στο εσωτερικό της Ε.Ε., οι ως άνω αρχές θα προαχθούν επίσης στο πλαίσιο των σχέσεων με τρίτες χώρες, ιδίως μάλιστα με τις υποψήφιες και τις γειτονικές χώρες, ενώ παράλληλα θα καταβληθούν προσπάθειες για να εξασφαλισθεί ότι θα επιτραπεί η συμμετοχή των ανωτέρω χωρών στο ΕΣΠΠ.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα συντάξουν, το 2008, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τον ΕΟΠ, λεπτομερές σχέδιο εφαρμογής για την επίτευξη των στόχων που αναφέρει η παρούσα ανακοίνωση. Το συγκεκριμένο σχέδιο εφαρμογής θα παράσχει ιδίως περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο συγκρότησης του ΕΣΠΠ, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τις αντίστοιχες δαπάνες και τα σχετικά οφέλη. Εν προκειμένω, πέραν των πλέον τεχνικών πτυχών, θα καλυφθούν θέματα που σχετίζονται με νομικά, οικονομικά, οργανωτικά, διαδικαστικά και επιχειρηματικά ζητήματα, εφόσον αυτά δεν έχουν ήδη αντιμετωπισθεί ικανοποιητικά .