31.3.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 76/6


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για το «Κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ)» και «Κοινό προγραμματισμό στην έρευνα»

(2009/C 76/02)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

θεωρεί ότι οι περιφέρειες και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (ΕΧΕ), διότι φέρνουν την πολιτική του εγγύτερα στους πολίτες, και βρίσκονται πιο κοντά στην πραγματικότητα των φορέων που δρουν σε αυτόν.

στηρίζει την εφαρμογή ενός κοινοτικού νομικού πλαισίου που ζητήθηκε από τα κράτη μέλη, προκειμένου να διευκολυνθεί η δημιουργία και αποτελεσματική υλοποίηση υποδομών αριστείας στην Ευρώπη που προωθούν την έρευνα και που, σε τελική ανάλυση, θα οδηγήσουν σε βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της Ευρώπης απέναντι σε τρίτες χώρες.

για τη διασφάλιση της διεθνικής φύσης των ερευνητικών υποδομών, σε περίπτωση που οι ενεχόμενοι σε αυτές είναι περιφέρειες ή ΟΤΑ, προτείνει να συμμετέχουν τουλάχιστον τρεις περιφέρειες ή ΟΤΑ από διαφορετικά κράτη, ανεξαρτήτως προέλευσης των λοιπών συμμετεχόντων.

καλεί να ληφθεί ιδιαίτερα υπόψη η πραγματικότητα των ΕΟΕΣ, ως άλλου νομικού μέσου πραγμάτωσης ερευνητικών υποδομών με ευρωπαϊκή διάσταση (1). Υπό αυτήν την έννοια, τα σημεία 5 και 9 του νέου Κανονισμού του Συμβουλίου θα έπρεπε να αναφέρονται σαφέστερα και πιο ρητά στο θέμα.

υπογραμμίζει τη σημασία των περιφερειών και των ΟΤΑ ως φορέων προώθησης των κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, καθώς βρίσκονται σε στενότερη επαφή με τις ειδικές τοπικές επιστημονικές, τεχνολογικές και επιχειρηματικές πραγματικότητες, και συνεπώς γνωρίζουν τις ανάγκες συνεργασίας σε στρατηγικούς τομείς.

τονίζει τη σημασία που έχει η μεγιστοποίηση του περιφερειακού και τοπικού αντίκτυπου μέσω των αποκεντρωμένων ερευνητικών υποδομών, καθώς και η ανάγκη να συνυπολογίσουν οι ΕΕΥ τη δυνητική στήριξη που θα αποτελέσει για αυτές η εγκαθίδρυση ενός εικονικού δικτύου υποδομών στην Ευρώπη.

Εισηγητής

:

ο κ. AGUIRRE ARIZMENDI (ES/ALDE), Γενικός Γραμματέας Εξωτερικών Υποθέσεων, Αυτόνομη κοινότητα της Χώρας των Βάσκων, Ισπανία

Έγγραφα αναφοράς

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ)

COM(2008) 467 τελικό — 2008/0148 (CNS)

Ανακοίνωση «Προς κοινό προγραμματισμό στην έρευνα: Συνεργασία για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων»

COM(2008) 468 τελικό

Ι.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

θεωρεί ότι οι περιφέρειες και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (ΕΧΕ), διότι φέρνουν την πολιτική του εγγύτερα στους πολίτες, και βρίσκονται πιο κοντά στην πραγματικότητα των φορέων που δρουν σε αυτόν. Έτσι, η ΕΤΠ υποστηρίζει ότι οι περιφέρειες πρέπει να διαδραματίζουν στρατηγικό ρόλο στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την ενίσχυση και διεύρυνση του ΕΧΕ, ειδικά δε σε όσες σχετίζονται με τη δημιουργία σταθερών ιδρυμάτων έρευνας σε καινοτόμα πεδία και με δραστηριότητες συνεργασίας και σύμπραξης σε ζητήματα έρευνας·

2.

χαιρετίζει τις δύο πρωτοβουλίες που παρουσιάσθηκαν και τις αναγνωρίζει ως σημαντική συμβολή στην εμβάθυνση και διεύρυνση του ΕΧΕ. Πράγματι, στην έκθεσή της «Ευρωπαϊκός χώρος έρευνας: νέες προοπτικές» (2) η ΕΤΠ έχει ήδη τονίσει ότι πρέπει να αναληφθούν οι απαραίτητες δράσεις για την εντατικοποίηση της διαδικασίας δημιουργίας του ΕΧΕ, στα πλαίσια της προσπάθειας να γίνει η Ευρώπη η πιο δυναμική οικονομία στον κόσμο·

3.

εξακολουθεί να θεωρεί τις περιφέρειες και τους ΟΤΑ ως βασικές μονάδες διαχείρισης, τόσο εδαφικής όσο και οικονομικής, και εμμένει στο ρόλο-κλειδί που οι ευρωπαϊκές περιφέρειες και δήμοι διαδραματίζουν στην εφαρμογή της νέας ατζέντας της Λισσαβώνας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας, μέσω μιας στρατηγικής με έμφαση στην καινοτομία·

4.

υπογραμμίζει την ιδιαιτερότητα κάθε μίας ευρωπαϊκής περιφέρειας σε ότι αφορά τον επιχειρηματικό ιστό και τα επίπεδα ωριμότητας και εξειδίκευσης. Συνεπώς, εφιστά την προσοχή στην ανάγκη συνυπολογισμού αυτής της ιδιαιτερότητας κατά τη συσχέτιση των περιφερειών με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη συνολική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Θα πρέπει συνεπώς να διασφαλιστεί ότι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ορισμένων περιφερειών, όπως ο εξόχως απόκεντρος χαρακτήρας τους, δεν θα αποτελούν αιτία αποκλεισμού όταν υποβάλλεται αίτηση για σύσταση ΕΕΥ. Είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα για την εξασφάλιση της πρόσβασης των εξόχως απόκεντρων περιφερειών (ΕΑΠ) σε αυτό το εικονικό δίκτυο υποδομών·

5.

καλεί τα κράτη μέλη να αποφασίσουν συντονισμένα και από κοινού με τις περιφέρειες που τα αποτελούν ως προς τις πολιτικές καινοτομίας, καθώς και τα μέτρα και μέσα που θα τις τονώσουν, προκειμένου τα αποτελέσματα που θα επιφέρει η πολιτική να ανταποκρίνονται εξίσου στις τρέχουσες ανάγκες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

6.

συμμερίζεται τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας (3) για τη βελτίωση της διακυβέρνησης του ΕΧΕ, που βασίζονται σε μια μακροπρόθεσμη θεώρησή του και αναπτύχθηκαν από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη σε συνεργασία με τις ομάδες συμφερόντων και τους πολίτες. Προς τούτο, η Επιτροπή των Περιφερειών εμμένει στην πρόταση για συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων και ιδιαίτερα της επιστημονικής κοινότητας στη διακυβέρνηση του ΕΧΕ από τα πρώτα στάδια της διαμόρφωσής του, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και σε διασύνδεση με άλλες πολιτικές, όπως της εκπαίδευσης, της καινοτομίας και της συνοχής·

7.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα που θα επιτρέψουν, κατά τρόπο αποτελεσματικό και πλήρη, τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών στη διαχείριση των δύο πρωτοβουλιών που αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας γνωμοδότησης·

Κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ) — COM(2008) 467 τελικό

8.

στηρίζει την εφαρμογή ενός κοινοτικού νομικού πλαισίου που ζητήθηκε από τα κράτη μέλη, προκειμένου να διευκολυνθεί η δημιουργία και αποτελεσματική υλοποίηση υποδομών αριστείας στην Ευρώπη που προωθούν την έρευνα και που, σε τελική ανάλυση, θα οδηγήσουν σε βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της Ευρώπης απέναντι σε τρίτες χώρες·

9.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει, κατά τον καθορισμό της φύσης και των προϋποθέσεων των ενεχομένων σε κάθε μία εκ των ΕΕΥ, ως πλήρη μέλη τις περιφέρειες από κοινού με τα κράτη μέλη, τις διακυβερνητικές οργανώσεις και τις τρίτες χώρες. Οι περιφέρειες δεν πρέπει να θεωρούνται ως εκπρόσωποι ενός κράτους μέλους, αλλά ως αυτόνομες μονάδες διαχείρισης, καθώς κατέχουν ικανές αρμοδιότητες και πόρους, καθώς και επιστημονικά και τεχνολογικά συστήματα ώριμα και ικανά που τους επιτρέπουν να συμμετάσχουν με επιτυχία ως ηγετικοί παράγοντες σε μια κοινή προσπάθεια για την ανάπτυξη και υλοποίηση μεγάλων υποδομών αριστείας·

10.

για τη διασφάλιση της διεθνικής φύσης των ερευνητικών υποδομών, σε περίπτωση που οι ενεχόμενοι σε αυτές είναι περιφέρειες ή ΟΤΑ, προτείνει να συμμετέχουν τουλάχιστον τρεις περιφέρειες ή ΟΤΑ από διαφορετικά κράτη, ανεξαρτήτως προέλευσης των λοιπών συμμετεχόντων·

11.

χαιρετίζει το γεγονός ότι οι ΕΕΥ μπορούν να χρηματοδοτούνται τόσο μέσω του Προγράμματος Πλαισίου Έρευνας όσο και μέσω των Διαρθρωτικών Ταμείων. Προτείνει επίσης τη συντονισμένη χρήση άλλων πηγών χρηματοδότησης, τόσο δημοσίων όσο και ιδιωτικών, που διατίθενται στους κόλπους των κρατών μελών·

12.

προτείνει τη θέση σε ισχύ στρατηγικών μηχανισμών συντονισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που συμπεριλαμβάνουν τις συναφέστερες ομάδες συμφερόντων για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή μιας πολιτικής με συνοχή για τις ΕΕΥ, συμπεριλαμβανομένων και σημαντικών ζητημάτων όπως η αξιολόγηση των πρωτοβουλιών και η επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με την τοποθεσία των νέων ΕΕΥ·

13.

συμφωνεί με την Επιτροπή στην ανάγκη προώθησης πρωτοβουλιών που βασίζονται στη συνεργασία παραγόντων για τη διευκόλυνση της εκατέρωθεν ανταλλαγής πληροφοριών και γνώσης, προκειμένου να διευρυνθεί η καταλυτική επίδραση που θα έχουν τα οφέλη τους στον επιχειρηματικό, επιστημονικό, ακαδημαϊκό και τεχνολογικό ιστό των διαφόρων περιφερειών και ΟΤΑ. Υπό αυτό το πρίσμα, χαιρετίζει τη διαδικτυακή Πύλη για τις ερευνητικές υποδομές, που δημιουργήθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για την Επιστήμη·

14.

αναγνωρίζει τους περιορισμούς των υπαρχουσών νομικών σχημάτων ως προς τη δημιουργία ευρωπαϊκών ερευνητικών υποδομών, και την ανάγκη ύπαρξης ενός ευρωπαϊκού πλαισίου για την καλύτερη λειτουργία των υποδομών και την αποτελεσματική εξάλειψη φραγμών και εμποδίων στην υπερεθνική έρευνα·

15.

υπενθυμίζει ότι υπάρχουν άλλα μέσα, συμπληρωματικά προς τις ΕΕΥ, σε διεθνές, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, και ότι ενώ αυτά δημιουργήθηκαν για συγκεκριμένο σκοπό, άλλα, όπως ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ) έχουν ευρύτερους στόχους: τη διευκόλυνση και προώθηση της εδαφικής συνεργασίας για την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής σε διαφορετικούς τομείς. Συστήνει ωστόσο τη συνεκτική διασύνδεση των ΕΕΥ με αυτό και άλλα μέσα που έχουν ήδη δημιουργηθεί ώστε να προκύψει το μεγαλύτερο δυνατό όφελος·

16.

καλεί να ληφθεί ιδιαίτερα υπόψη η πραγματικότητα των ΕΟΕΣ, ως άλλου νομικού μέσου πραγμάτωσης ερευνητικών υποδομών με ευρωπαϊκή διάσταση (1). Υπό αυτήν την έννοια, τα σημεία 5 και 9 του νέου Κανονισμού του Συμβουλίου θα έπρεπε να αναφέρονται σαφέστερα και πιο ρητά στο θέμα·

17.

εμμένει στην τρέχουσα γεωγραφική κατανομή των ερευνητικών υποδομών που, για ιστορικούς κυρίως λόγους, βρίσκονται στο δυτικό τμήμα, και θα έπρεπε να σχεδιαστούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να κατανέμονται ομοιογενώς σε όλη την έκταση της Ένωσης και, στο μέτρο του δυνατού, και μεταξύ των κρατών. Αυτή η αποκεντρωμένη κατανομή των εγκαταστάσεων θα αποσκοπεί στην ευθυγράμμιση του περιφερειακού οφέλους με την ανάγκη νέων υποδομών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και θα μπορούσε να ενισχυθεί μέσω ενός εικονικού δικτύου που θα συνδέει όλες αυτές τις εγκαταστάσεις, δίνοντας έμφαση στις μικρές και μεσαίες ερευνητικές υποδομές που μπορεί να είναι σημαντικές για την ανάπτυξη της γνώσης σε τομείς στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως και για την οικονομική ανάπτυξη και την ανάπτυξη της καινοτομίας στις αντίστοιχες περιοχές ή περιφέρειες·

18.

επικροτεί τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας της 30ης Μαΐου 2008 στα οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη καλούνται να στηρίξουν το δυναμικό των ευρωπαϊκών περιφερειών και ΟΤΑ για την πρόσβαση, την κατασκευή και την υλοποίηση ερευνητικών υποδομών. Μεταξύ των πιθανών μέτρων που μπορούν να ληφθούν προς τούτο, η ΕΤΠ προτείνει:

να δοθεί στις περιφέρειες και τους ΟΤΑ μεγαλύτερη βαρύτητα κατά το σχεδιασμό του οδικού χάρτη του ESFRI για τις ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές, και ειδικά κατά την εξέταση των 35 ήδη εγκεκριμένων προγραμμάτων-κλειδιών ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος,

να ληφθεί υπόψη η βαρύτητα των περιφερειών και των ΟΤΑ και η επίδρασή τους στις ΕΕΥ,

να διασφαλισθεί η συνοχή των ΕΕΥ με άλλες διαρθρώσεις που υπάρχουν σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο στην Ευρώπη, όπως ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας,

να διευκολυνθεί με το κατάλληλο νομικό πλαίσιο η αποκέντρωση των ΕΕΥ, προκειμένου να ωφεληθούν όλα τα κράτη μέλη, οι περιφέρειες και οι δήμοι,

να διασφαλισθεί η πραγματική και ενεργός συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε μια αποτελεσματική διακυβέρνηση των ΕΕΥ·

19.

εφιστά την προσοχή στη σημασία των περιφερειών και των ΟΤΑ στην ανάπτυξη καινοτόμου περιβάλλοντος γύρω από τις ΕΕΥ, καθώς οι περιφερειακές πολιτικές έχουν σημαντικό αντίκτυπο τόσο στην προσέλκυση επιστημόνων όσο και στην προώθηση των ΕΕΥ ως κέντρων περιφερειακής ανάπτυξης. Έτσι, οι ΕΕΥ έχουν το δυναμικό που χρειάζεται για να προκύψει σημαντικό κοινωνικοοικονομικό όφελος κερδών για τις πόλεις και τις περιφέρειες στις οποίες είναι εγκατεστημένες.

20.

επικροτεί το γεγονός ότι οι αποφάσεις για τις ΕΕΥ θα λαμβάνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ΕΤΠ θεωρεί ότι κατ' αυτόν τον τρόπο, η διαδικασία θα είναι απλούστερη και συντομότερη από ότι στην περίπτωση που κάθε απόφαση για τις ΕΕΥ θα λαμβάνεται μεμονωμένα από το Συμβούλιο. Προκειμένου η διαδικασία να πραγματοποιηθεί έτσι ώστε να διασφαλίζει την πλήρη διαφάνεια και νομιμότητα στη λήψη αποφάσεων, η ΕΤΠ προτείνει να αναλύονται τα κριτήρια αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να συσταθεί μία επιτροπή διαχείρισης αποτελούμενη από εκπροσώπους των κρατών μελών ή/και, κατά περίπτωση, των περιφερειών, ή των τοπικών και περιφερειακών αρχών ή των συνδέσμων αυτών και η γνώμη των οποίων θα είναι καθοριστική για τις αποφάσεις που θα λαμβάνει η Επιτροπή αναφορικά με τις ΕΕΥ. Επίσης, προτείνει να ορισθούν από τα κράτη οι κατάλληλοι μηχανισμοί συντονισμού που θα επιτρέψουν η γνώμη κάθε κράτους στην επιτροπή διαχείρισης να ανακλά τη γνώμη των περιφερειών ή ΟΤΑ που αντιπροσωπεύει·

21.

χαιρετίζει την εξάλειψη διοικητικών, νομικών και οικονομικών εμποδίων που χαρακτηρίζει τη νομική μορφή που προτείνεται για τις ΕΕΥ στον κανονισμό, σε ό,τι αφορά στις φοροαπαλλαγές και στις ευστοχότερες και πιο ευέλικτες διαδικασίες σύναψης συμβάσεων. Θεωρεί δε ότι αυτό θα συμβάλει στην απλούστευση της υλοποίησης των μεγάλων ερευνητικών υποδομών, καθώς και στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των δραστηριοτήτων και των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνουν·

Ανακοίνωση της Επιτροπής «Προς κοινό προγραμματισμό στην έρευνα» — COM(2008) 468 τελικό

22.

υπογραμμίζει τη σημασία των περιφερειών και των ΟΤΑ ως φορέων προώθησης των κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, καθώς βρίσκονται σε στενότερη επαφή με τις ειδικές τοπικές επιστημονικές, τεχνολογικές και επιχειρηματικές πραγματικότητες, και συνεπώς γνωρίζουν τις ανάγκες συνεργασίας σε στρατηγικούς τομείς. Πράγματι, πολλές ευρωπαϊκές περιφέρειες συμμετέχουν ήδη και ηγούνται επιτυχώς μέσων συντονισμού και συνεργασίας ερευνητικών προγραμμάτων, όπως συμβαίνει με τα προγράμματα ERA-NET. Η πρόταση της Επιτροπής των Περιφερειών έχει ως στόχο κινητήρια δύναμη των συμφωνιών συνεργασίας του Κοινού Προγράμματος να μην είναι μόνο τα κράτη μέλη αλλά επίσης —και κυρίως— οι ευρωπαϊκοί ΟΤΑ·

23.

σημειώνει την ανάγκη να συμπεριληφθούν στην πρόταση και να ορισθούν καταλλήλως οι αποτελεσματικότεροι μηχανισμού συντονισμού για την ορθή λειτουργία των συμφωνιών μεταξύ των διαφόρων περιφερειών και ΟΤΑ της Ευρώπης·

24.

αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει ανάγκη να καταρτιστεί πρόγραμμα με αυτά τα χαρακτηριστικά,· ωστόσο, θεωρεί ότι η εφαρμογή αυτού του προγράμματος δεν πρέπει να αποτελέσει βάρος για τα κράτη και τις περιφέρειες, και για αυτό συνιστά να υποστηριχθεί από την Επιτροπή όχι μόνο με τη διευκόλυνση των συμφωνιών αλλά και με τη δέσμευση δημοσιονομικών πόρων, στοιχείου που είναι αναγκαίο για την ικανοποιητική απόδοση του προγράμματος. Η ΕΤΠ προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη δημιουργία ειδικού ταμείου για τη στήριξη αυτής της πρωτοβουλίας·

25.

θεωρεί ότι πριν την υλοποίηση νέων προγραμμάτων, τόσο η Ένωση όσο και τα κράτη μέλη πρέπει να εκμεταλλεύονται καταλλήλως όλες τις ευκαιρίες συνεργίας μεταξύ των υπερεθνικών πολιτικών και των ήδη υπαρχόντων μέσων συνεργασίας, εγκαθιδρύοντας τους μηχανισμούς που διασφαλίζουν το μέγιστο αποτέλεσμα από τα προγράμματα συντονισμού που εφαρμόζονται ήδη, όπως το πρόγραμμα ERANet, η Ανοικτή Μέθοδος Συντονισμού, οι Ευρωπαϊκές Τεχνολογικές Πλατφόρμες κλπ·

26.

αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η ανάληψη πρωτοβουλιών που θα βασίζονται στο συντονισμό και τη συνεργασία των φορέων που αποτελούν την ευρωπαϊκή πραγματικότητα στην Ε+Α+Κ (Έρευνα, Ανάπτυξη, Καινοτομία), με το στόχο που ετέθη στη Στρατηγική της Λισσαβώνας, τη μετατροπή της Ευρώπης στην ανταγωνιστικότερη και δυναμικότερη οικονομία στον κόσμο. Σημειώνει ωστόσο ότι αυτός ο συντονισμός πρέπει να γίνεται «από κάτω προς τα πάνω», σε συμφωνία με τις αρχές της μεταβλητής γεωμετρίας και της επικουρικότητας. Ως προς αυτό, η προαιρετική συμμετοχή των περιφερειών πρέπει να εκληφθεί ως βήμα προς την ενίσχυση της μεταβλητής γεωμετρίας·

27.

συμφωνεί με την Επιτροπή ως προς την ανάγκη από κοινού αντιμετώπισης προκλήσεων που υπερβαίνουν το εθνικό επίπεδο, καθώς οι περιφέρειες και οι ΟΤΑ γνωρίζουν καλύτερα τα προβλήματα και τις δυσχέρειες που καλούνται να αντιμετωπίσουν, και είναι ακριβώς η συνένωση πόρων, ατόμων και γνώσεων που θα διευρύνει την πιθανότητα εύρεσης λύσεων στα πιο σύνθετα επιστημονικά και τεχνολογικά προβλήματα·

28.

επιθυμεί οι αποφάσεις για τις προτεραιότητες του Κοινού Προγράμματος να είναι προϊόν συναίνεσης, λαμβάνοντας υπόψη το μέγιστο αριθμό περιφερειών με σχετικές αρμοδιότητες, καθώς και διαβούλευσης με την επιστημονική κοινότητα και όλες τις ομάδες συμφερόντων που σχετίζονται με κάθε τομέα·

29.

θεωρεί ότι, λόγω της φύσης του και του πνεύματος αλλαγής που το διακρίνει, αυτό το πρόγραμμα πρέπει να προωθήσει μια διαδικασία πραγματιστικής, ευέλικτης και λεπτομερούς ανάπτυξης όπου οι περιφερειακές ερευνητικές προτεραιότητες θα κατέχουν σημαντικό ρόλο.

ΙΙ.   ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Τροπολογία: 1

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), αρχικές εκτιμήσεις (6)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

(…) Οι ερευνητικές αυτές υποδομές μπορεί να είναι «ενιαίας θέσης» ή «κατανεμημένες» (οργανωμένο δίκτυο πόρων).

(…) Οι ερευνητικές αυτές υποδομές μπορεί να είναι «ενιαίας θέσης» ή «κατανεμημένες» (οργανωμένο δίκτυο πόρων). Σε αυτά τα πλαίσια, υπογραμμίζεται η σημασία της μεγιστοποίησης του περιφερειακού και τοπικού αντίκτυπου μέσω των αποκεντρωμένων ερευνητικών υποδομών, καθώς και η ανάγκη οι ΕΕΥ να συνυπολογίσουν τη δυνητική στήριξη που θα αποτελέσει για αυτές η εγκαθίδρυση ενός εικονικού δικτύου υποδομών στην Ευρώπη.

Αιτιολογία

Οι περιφέρειες και οι δήμοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας (ΕΧΕ) και για αυτό πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σχετικά, ειδικά δε σε όσες σχετίζονται με τη δημιουργία ισχυρών οργάνων έρευνας σε καινοτόμα πεδία και με δραστηριότητες συνεργασίας και σύμπραξης σε ζητήματα έρευνας.

Τροπολογία: 2

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 3 (γ)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

η ευρωπαϊκή ερευνητική κοινότητα, απαρτιζόμενη από ερευνητές των κρατών μελών και χωρών συνδεδεμένων με τα κοινοτικά προγράμματα έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης, έχει ουσιαστική πρόσβαση στην ερευνητική αυτή υποδομή· και

η ευρωπαϊκή ερευνητική κοινότητα, απαρτιζόμενη από ερευνητές των κρατών μελών, των περιφερειών και χωρών συνδεδεμένων με τα κοινοτικά προγράμματα έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης, έχει ουσιαστική πρόσβαση στην ερευνητική αυτή υποδομή· και

Αιτιολογία

Οι περιφέρειες και οι δήμοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας (ΕΧΕ) και για αυτό πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σχετικά, ειδικά δε σε όσες σχετίζονται με τη δημιουργία ισχυρών οργάνων έρευνας σε καινοτόμα πεδία και με δραστηριότητες συνεργασίας και σύμπραξης σε ζητήματα έρευνας.

Τροπολογία: 3

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 4 (1) (γ)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

τεχνική και επιστημονική περιγραφή της ερευνητικής υποδομής που θα δημιουργήσει και θα εκμεταλλεύεται η ΕΕΥ, ιδίως ως προς τις απαιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 3

τεχνική και επιστημονική περιγραφή της ερευνητικής υποδομής που θα δημιουργήσει και θα εκμεταλλεύεται η ΕΕΥ, καθώς και κατάλογο των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που αυτή θα δημιουργήσει σε περιφερειακό επίπεδο, ιδίως ως προς τις απαιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 3

Αιτιολογία

Είναι αναγκαίο να συνεξετασθούν τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη που θα επιφέρει σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο η υλοποίηση μιας ερευνητικής υποδομής, όχι μόνο σε επιστημονικό και τεχνολογικό επίπεδο αλλά για το σύνολο της κοινότητας.

Τροπολογία: 4

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

(…)

2.   Μια ΕΕΥ έχει, σε κάθε κράτος μέλος, την ευρύτερη δικαιοπρακτική ικανότητα που αναγνωρίζεται σε νομικά πρόσωπα από το δίκαιο του κράτους μέλους. Δύναται ιδίως να αποκτά, να κατέχει και να διαθέτει κινητή, ακίνητη και διανοητική περιουσία, να συνάπτει συμβάσεις και να παρίσταται ενώπιον δικαστηρίου.

(…)

(…)

2.   Μια ΕΕΥ έχει, σε κάθε κράτος μέλος ή περιφέρεια, την ευρύτερη δικαιοπρακτική ικανότητα που αναγνωρίζεται σε νομικά πρόσωπα από το δίκαιο του κράτους μέλους της περιοχής. Δύναται ιδίως να αποκτά, να κατέχει και να διαθέτει κινητή, ακίνητη και διανοητική περιουσία, να συνάπτει συμβάσεις και να παρίσταται ενώπιον δικαστηρίου.

(…)

4.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα δυνατά μέτρα ώστε να χορηγείται στην ΕΕΥ η ευρύτερη δυνατή απαλλαγή από φόρους, πέραν εκείνων που προβλέπονται στην παράγραφο 3, σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

4.   Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες λαμβάνουν όλα τα δυνατά μέτρα ώστε να χορηγείται στην ΕΕΥ η ευρύτερη δυνατή απαλλαγή από φόρους, πέραν εκείνων που προβλέπονται στην παράγραφο 3, σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

Αιτιολογία

Βλ. αιτιολόγηση της τροπολογίας 2.

Τροπολογία: 5

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 7 (1)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Μια ΕΕΥ έχει καταστατική έδρα στην επικράτεια ενός από τα μέλη της, το οποίο πρέπει να είναι κράτος μέλος ή χώρα συνδεδεμένη με κοινοτικό πρόγραμμα έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης.

Μια ΕΕΥ έχει καταστατική έδρα στην επικράτεια ενός από τα μέλη της, το οποίο πρέπει να είναι κράτος μέλος, περιφέρεια ή χώρα συνδεδεμένη με κοινοτικό πρόγραμμα έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης.

Αιτιολογία

Βλ. αιτιολόγηση της τροπολογίας 2.

Τροπολογία: 6

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 8

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

1.   Οι ακόλουθες οντότητες μπορούν να γίνουν μέλη μιας ΕΕΥ:

(a)

κράτη μέλη·

(b)

τρίτες χώρες

(c)

διακυβερνητικοί οργανισμοί.

1.   Οι ακόλουθες οντότητες μπορούν να γίνουν μέλη μιας ΕΕΥ:

(a)

κράτη μέλη·

(b)

οι περιφέρειες ή ΟΤΑ

(c)

τρίτες χώρες

(d)

διακυβερνητικοί οργανισμοί.

2.   Μια ΕΕΥ πρέπει ανά πάσα στιγμή να έχει τουλάχιστον τρία κράτη μέλη ως μέλη. Και άλλα κράτη μέλη μπορούν ανά πάσα στιγμή να γίνουν μέλη της ΕΕΥ, υπό δίκαιους και εύλογους όρους, καθοριζόμενους στο καταστατικό της.

2.   Μια ΕΕΥ πρέπει ανά πάσα στιγμή να έχει τουλάχιστον τρία κράτη μέλη ως μέλη, ή τουλάχιστον τρεις περιφέρειες ή ΟΤΑ που ανήκουν σε διαφορετικά κράτη μέλη. Και άλλα κράτη μέλη μπορούν ανά πάσα στιγμή να γίνουν μέλη της ΕΕΥ, υπό δίκαιους και εύλογους όρους, καθοριζόμενους στο καταστατικό της.

3.   Τα κράτη μέλη κατέχουν από κοινού την πλειοψηφία στη Συνέλευση των Μελών που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος α).

3.   Τα κράτη μέλη, περιφέρειες ή ΟΤΑ κατέχουν από κοινού την πλειοψηφία στη Συνέλευση των Μελών που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος α).

4.   Οποιοδήποτε κράτος μέλος ή τρίτη χώρα μπορεί, για την άσκηση των καθορισμένων δικαιωμάτων του/της και την εκπλήρωση των καθορισμένων υποχρεώσεών του/της ως μέλους της ΕΕΥ, να αντιπροσωπεύεται από μία ή περισσότερες δημόσιες οντότητες, συμπεριλαμβανομένων περιφερειών, ή από ιδιωτικές οντότητες επιφορτισμένες με αποστολή δημόσιας υπηρεσίας.

(…)

4.   Οποιοδήποτε κράτος μέλος, περιφέρεια ή ΟΤΑ ή τρίτη χώρα μπορεί, για την άσκηση των καθορισμένων δικαιωμάτων του/της και την εκπλήρωση των καθορισμένων υποχρεώσεών του/της ως μέλους της ΕΕΥ, να αντιπροσωπεύεται από μία ή περισσότερες δημόσιες οντότητες, συμπεριλαμβανομένων περιφερειών ή ΟΤΑ, ή από ιδιωτικές οντότητες επιφορτισμένες με αποστολή δημόσιας υπηρεσίας.

(…)

Αιτιολογία

Βλ. αιτιολόγηση της τροπολογίας 2

Τροπολογία: 7

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 9

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Το καταστατικό περιέχει τουλάχιστον τα ακόλουθα:

(…)

Το καταστατικό περιέχει τουλάχιστον τα ακόλουθα:

(…)

(η)

τις βασικές αρχές:

(η)

τις βασικές αρχές:

(i) … (viii)

(i) … (viii)

 

(ix)

της πολιτικής επικοινωνίας με τις τοπικές και περιφερειακές δημόσιες αρχές, ομάδες συμφερόντων και πολίτες της περιοχής όπου θα εγκαθιδρυθεί η υποδομή ΕΕΥ·

Αιτιολογία

Είναι σημαντικό να συνεξετασθεί η διάσταση της ΕΕΥ ως παράγοντα διάχυσης και βελτιστοποίησης των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων που πραγματοποιεί η επιστημονική κοινότητα.

Τροπολογία: 8

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 18 (2)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η ΕΕΥ και τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με κάθε περίσταση ικανή να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την εκπλήρωση των καθηκόντων της ΕΕΥ.

Η ΕΕΥ, οι περιφέρειες ή ΟΤΑ και τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με κάθε περίσταση ικανή να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την εκπλήρωση των καθηκόντων της ΕΕΥ.

Αιτιολογία

Βλ. αιτιολόγηση της τροπολογίας 2

Τροπολογία: 9

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 19

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν την ουσιαστική εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες ή ΟΤΑ λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν την ουσιαστική εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

Αιτιολογία

Βλ. αιτιολόγηση της τροπολογίας 2.

Τροπολογία: 10

Πρόταση Κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό νομικό πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ΕΕΥ), Άρθρο 21

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από συμβουλευτική επιτροπή.

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από συμβουλευτική επιτροπή διαχείρισης αποτελούμενη από αντιπροσώπους όλων των κρατών μελών και/ή των περιφερειών, κατά περίπτωση.

2.   Στις περιπτώσεις που γίνεται μνεία του παρόντος άρθρου, εφαρμόζονται τα άρθρα 3 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ.

2.   Στις περιπτώσεις που γίνεται μνεία του παρόντος άρθρου, εφαρμόζονται τα άρθρα 3 4 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ.

Αιτιολογία

Η αλλαγή μιας συμβουλευτικής επιτροπής σε επιτροπή και διαδικασία διαχείρισης θα εξασφαλίσει ότι, αν η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως προς την αίτηση δημιουργίας μιας ΕΕΥ δε συμφωνεί με την άποψη της επιτροπής, η Επιτροπή θα πρέπει να ενημερώσει το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο, θα μπορεί να λάβει διαφορετική απόφαση με ειδική πλειοψηφία. Η επιτροπή διαχείρισης θα συμπεριλαμβάνει εκπροσώπους όλων των κρατών μελών και/ή περιφερειών, κατά περίπτωση.

Βρυξέλλες, 26 Νοεμβρίου 2008.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Luc VAN DEN BRANDE


(1)  Βλ. CDR 308/2007 τελικό — Σημείο 19.

(2)  CdR 83/2007 τελικό.

(3)  Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βρυξέλλες, 30 Μαϊου 2008 — Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την έναρξη της διαδικασίας της Λουμπλιάνα.