19.12.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 325/87


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την «Ανακοίνωση της Επιτροπής “Μια ισχυρή ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας”»

(2008/C 325/15)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

επαναλαμβάνει την πεποίθησή της ότι ευημερούσα και ασφαλής γειτονία μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν υπάρχει μία αποτελεσματική συνεργασία στο τοπικό και το περιφερειακό επίπεδο. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές βρίσκονται στην καλύτερη θέση για τον προσδιορισμό και την αντιμετώπιση των αναγκών των πολιτών και την παροχή των κατάλληλων υπηρεσιών·

υπογραμμίζει την ανάγκη να συσταθούν περιφερειακά φόρουμ των υποεθνικών αρχών, κατ' αντιστοιχία προς την περιφερειακή προσέγγιση της ΕΠΓ (Μεσογειακή διάσταση, Βόρεια διάσταση, Ατλαντική διάσταση και Εύξεινος Πόντος), και να προαχθεί η περιφερειακή και αποκεντρωμένη συνεργασία·

επικροτεί την πρόταση, που υπεβλήθη σε μια συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 26 Μαΐου 2008, να αναπτυχθούν στενότερες σχέσεις με τους ανατολικούς γείτονες της ΕΕ, δηλαδή την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Λευκορωσία, τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία·

επικροτεί την αναζωογόνηση της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης και τονίζει ότι είναι σημαντικό να αποκτήσει και εδαφική διάσταση και να υποστηρίξει τον διάλογο μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών της ΕΕ και των εταίρων χωρών της ΕΠΓ στη Νότια Μεσόγειο·

επικροτεί το νέο Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI), που άρχισε να λειτουργεί το 2007, και ιδιαίτερα τη διασυνοριακή διάστασή του, η οποία επιτρέπει τη συνεργασία με τις περιφέρειες που συνορεύουν με την ΕΕ (με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το ENPI)·

προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσει στον προϋπολογισμό της ΕΕ ένα νέο θεματικό ταμείο (επιπροσθέτως του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης), προκειμένου να βοηθήσει τις τοπικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ με ιδιαίτερα υψηλή εισροή μεταναστών από τρίτες χώρες να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που θέτει επί του παρόντος ο μεταναστευτικός πληθυσμός στις τοπικές υπηρεσίες.

Εισηγήτρια

:

η κ. Sharon TAYLOR (UK/PES) Μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου του Stevenage

Έγγραφο αναφοράς

Ανακοίνωση της Επιτροπής «Μία ισχυρή ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας»

(COM(2007) 774 τελικό)

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Πολιτικός διάλογος και αποκεντρωτικές μεταρρυθμίσεις

1.

επαναλαμβάνει την πεποίθησή της ότι ευημερούσα και ασφαλής γειτονία μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν υπάρχει αποτελεσματική συνεργασία στο τοπικό και το περιφερειακό επίπεδο. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές βρίσκονται στην καλύτερη θέση για τον προσδιορισμό και την αντιμετώπιση των αναγκών των πολιτών και την παροχή των κατάλληλων υπηρεσιών·

2.

ζητεί από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) να εφαρμόζουν και να διαδίδουν ορθές εκλογικές πρακτικές και να υποδεχθούν διεθνείς παρατηρητές που θα παρακολουθούν τις εκλογές τους, προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια των εκλογικών διαδικασιών και να ενισχυθεί έτσι η εμπιστοσύνη των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες·

3.

ζητεί να προβληθεί ευρύτερα η ΕΠΓ στο κοινό, ώστε να αυξηθεί η επίγνωση των πολιτών, τόσο στην ΕΕ όσο και στις χώρες της ΕΠΓ, με τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, μέσω προγραμμάτων ή ειδικών δράσεων·

4.

υπογραμμίζει την ανάγκη να συσταθούν περιφερειακά φόρουμ των υποεθνικών αρχών, κατ' αντιστοιχία προς την περιφερειακή προσέγγιση της ΕΠΓ (Μεσογειακή διάσταση, Βόρεια διάσταση, Ατλαντική διάσταση και Εύξεινος Πόντος), και να προαχθεί η περιφερειακή και αποκεντρωμένη συνεργασία μέσω της στήριξης προγραμμάτων εταιρικής σχέσης και ανάπτυξης με ολοκληρωμένα μέτρα στις εν λόγω περιφέρειες. Στις εργασίες κάθε φόρουμ θα πρέπει να συμμετέχουν και εκπρόσωποι της ΕΤΠ·

5.

επικροτεί την κοινή πρόταση της Σουηδίας και της Πολωνίας προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για μια «Ανατολική Εταιρική Σχέση»·

6.

επιθυμεί να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη διαδικασία κατάρτισης και αξιολόγησης των προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI), προκειμένου να προωθήσει την καλύτερη ενσωμάτωση των θεμάτων που αφορούν την εδαφική διάσταση στο επιχειρησιακό πλαίσιο αυτού του μέσου·

7.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει και άλλα προγράμματα για την ανάπτυξη και την υποστήριξη ελεύθερων και επαγγελματικών μέσων μαζικής ενημέρωσης στις χώρες της ΕΠΓ·

8.

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει μεγαλύτερη έμφαση, στο πλαίσιο των επιμέρους σχεδίων δράσης ανά χώρα, στην τοπική οικονομική ανάπτυξη και να χορηγήσει επαρκείς πόρους μέσω του ΕΝΡΙ·

9.

τονίζει ότι οι επιτροπές παρακολούθησης των προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας αποτελούν σημαντικό μηχανισμό διαβούλευσης για την επίλυση οποιωνδήποτε δυσκολιών μπορεί να παρουσιασθούν σχετικά με τους επιχειρησιακούς όρους, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης κονδυλίων·

10.

προτρέπει τις κυβερνήσεις των εταίρων χωρών να εργαστούν για την αύξηση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, καθώς και για την ανάπτυξη επαρκούς διοικητικής ικανότητας, και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθήσει στενά το συνολικό επίπεδο της διαφθοράς αλλά και της πρόληψης των φαινομένων διαφθοράς σε εκείνες τις εταίρους χώρες όπου η διαφθορά εξακολουθεί να ανακόπτει την πρόοδο της δημοκρατίας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας· εκτός αυτού, στις δράσεις στήριξης και προώθησης πρέπει να ληφθεί υπόψη η πρόοδος που έχει επιτευχθεί στους τομείς αυτούς·

11.

καλεί τις κυβερνήσεις του Ισραήλ, της Γεωργίας, της Τυνησίας και της Ουκρανίας να κυρώσουν τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά της διαφθοράς και να συνταχθούν έτσι με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΠΓ που την έχουν ήδη κυρώσει·

12.

επικροτεί το άνοιγμα γραφείου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Μινσκ της Λευκορωσίας και ελπίζει ότι το γραφείο αυτό θα μπορέσει να συμβάλει στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών και της τοπικής και περιφερειακής δημοκρατίας και στη μεγαλύτερη και ευρύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα θεσμικά της όργανα και τις κοινές της αξίες·

13.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει επειγόντως αποτελεσματικότερη στήριξη στη Λευκορωσία για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών της, ανεξάρτητων και επαγγελματικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, καθώς και πολιτικών κομμάτων δεσμευμένων υπέρ της δημοκρατίας και των μεταρρυθμίσεων·

14.

υπενθυμίζει πως μία από τις βασικές αρχές της ΕΠΓ είναι ότι παραμένει διακεκριμένη από τη διαδικασία και την πολιτική της διεύρυνσης, όπως και από το ζήτημα της προσχώρησης στην ΕΕ. Ωστόσο, δεν πρέπει να προδικάζει καμία ενδεχόμενη μελλοντική εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ των εταίρων χωρών και της ΕΕ·

15.

καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσφέρουν στην Ουκρανία και τη Μολδαβία δυνατότητες ευρωπαϊκών προοπτικών στις επικείμενες νέες συμφωνίες, μετά την εκπνοή των δεκαετών συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας·

16.

επικροτεί την πρόταση, που παρουσιάστηκε σε μια συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 26 Μαΐου 2008, να αναπτυχθούν στενότερες σχέσεις με τους ανατολικούς γείτονες της ΕΕ, δηλαδή την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Λευκορωσία, τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία·

17.

αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Γαλλικής Προεδρίας για την επανέναρξη του διαλόγου και την πολυμερή συνεργασία με τους γείτονες της ΕΕ στη Ν. και Α. Μεσόγειο, που συμβάλλει έτσι στην ενδυνάμωση της διαδικασίας της Βαρκελώνης·

18.

επικροτεί τη συνέχιση των εργασιών για την εφαρμογή των σχεδίων δράσης που έχουν συμφωνηθεί, επειδή αποτελούν εξαίρετα εργαλεία για την ενθάρρυνση των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων των χωρών, και καλεί την ΕΕ να εργαστεί για την κατάρτιση σχεδίων δράσης για όλες τις άλλες εναπομένουσες χώρες·

19.

επικροτεί την αναθεώρηση των σχεδίων δράσης που τέθηκαν σε ισχύ στις αρχές του 2005 και ζητεί να αναπτυχθούν ενισχυμένες συμφωνίες με τη Μολδαβία και το Ισραήλ·

20.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει, όποτε είναι δυνατό, μέλη της κοινωνίας των πολιτών των χωρών της ΕΠΓ στη διαδικασία παρακολούθησης της προόδου των σχεδίων δράσης της ΕΠΓ, προκειμένου να λάβει άμεση και αμερόληπτη αξιολόγηση ορισμένων πτυχών της εφαρμογής κάθε σχεδίου δράσης·

21.

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει εκπροσώπους των τοπικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών στη διαδικασία παρακολούθησης της επεξεργασίας και της εφαρμογής του σχεδίου δράσης κάθε χώρας·

22.

συνιστά να καθοριστούν προσεκτικά οι προτεραιότητες της διασυνοριακής συνεργασίας, όχι μόνο στον Νότο, αλλά και στον Βορρά και στην Ανατολή, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι συνέργειες και να καταστούν πιο αποτελεσματικές οι εργασίες για την επίτευξη των στόχων των σχεδίων δράσης, όπου έχουν συμφωνηθεί τέτοια σχέδια·

23.

επαναλαμβάνει ότι απαιτείται περισσότερη τεχνική και πολιτική υποστήριξη για να διασφαλιστεί συνεχής διασυνοριακή και διεθνής συνεργασία των κρατών μελών της ΕΕ και των γειτονικών χωρών κατά μήκος των κοινών τους συνόρων·

24.

επικροτεί το νέο Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI), που άρχισε να λειτουργεί το 2007, και ιδιαίτερα τη διασυνοριακή διάστασή του, η οποία επιτρέπει τη συνεργασία με τις περιφέρειες που συνορεύουν με την ΕΕ (με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το ENPI)·

25.

επιδοκιμάζει την έναρξη της διαδικασίας εφαρμογής των προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας (ΔΣ) βάσει του ENPI και είναι έτοιμη να συνεργασθεί επιβλέποντας τα προγράμματα. Καλεί την Επιτροπή και τα συμμετέχοντα μέρη να διασφαλίσουν την ολοκλήρωση και την έγκαιρη υιοθέτηση όλων προγραμμάτων ΔΣ. Τονίζει ότι είναι ανάγκη να αξιοποιηθούν όλοι οι πόροι που προβλέπονται στο πλαίσιο της ΕΠΓ για τη διασυνοριακή συνεργασία, ανακατανέμοντάς τους, αν είναι απαραίτητο, μεταξύ των προγραμμάτων που έχουν ήδη αρχίσει, σε γειτονική περιφέρεια·

26.

επικροτεί την αυξημένη χρηματοδότηση της διασυνοριακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για την περίοδο 2007-2013. Ζητεί, ωστόσο, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αυξήσει ακόμη περισσότερο, στο πλαίσιο της νέας πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή, τη χρηματοδότηση του INTERREG μετά το 2013, ώστε να μπορέσουν, με τη διασυνοριακή συνεργασία των τοπικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών της ΕΠΓ, να αντιμετωπιστούν ειδικά κοινά προβλήματα των περιοχών στις οποίες ανήκουν αυτές οι χώρες·

27.

καλεί τα κράτη μέλη και τις συμμετέχουσες χώρες να αξιοποιήσουν στο μέγιστο το TAIEX και τα μέσα αδελφοποίησης, προκειμένου να παράσχουν στοχοθετημένες πολιτικές ή/και νομικές συμβουλές στις τοπικές και περιφερειακές αρχές των χωρών της ΕΠΓ όσον αφορά την προσέγγιση της νομοθεσίας τους στο «κοινοτικό κεκτημένο»·

28.

επαναλαμβάνει την υποστήριξή της για τη νεοσυσταθείσα Ευρωπεριφέρεια του Ευξείνου Πόντου, η οποία αποσκοπεί στην προαγωγή της συνεργασίας στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο μεταξύ των παρευξείνιων χωρών, προωθώντας κατ' αυτόν τον τρόπο την τοπική δημοκρατία, τη σταθερότητα, τη χρηστή διακυβέρνηση και την αειφόρο ανάπτυξη·

29.

επικροτεί τα υφιστάμενα θεματικά χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, στα οποία μπορούν ήδη να συμμετάσχουν οι χώρες της ΕΠΓ, όπως το 7ο ΠΠ και το DAPHNE·

30.

καλεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των χωρών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ισλανδία, Νορβηγία και Λιχτενστάιν) να αξιοποιήσουν τη σημαντική πείρα τους στην οικοδόμηση δημοκρατικών θεσμών στις χώρες της διεύρυνσης και να βοηθήσουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στις χώρες της ΕΠΓ να αυξήσουν τις δημοκρατικές τους ικανότητες και να αναπτύξουν τις οικονομίες τους·

31.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τις ατομικές και τις συλλογικές προσπάθειες υποστήριξης της κοινωνίας των πολιτών στις χώρες της ΕΠΓ, προκειμένου να αποφευχθούν οι επαναλήψεις και να αυξηθούν οι συνέργειες μεταξύ των μελλοντικών προγραμμάτων·

32.

επικροτεί τη συνέχιση των προγραμμάτων Tempus, Erasmus Mundus και άλλων προγραμμάτων ακαδημαϊκής συνεργασίας κατά την περίοδο 2007-2010, για τις εκπαιδευτικές δυνατότητες που παρέχουν στους σπουδαστές των χωρών της ΕΠΓ·

33.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να στηρίξει περαιτέρω τη συνεργασία των ερευνητικών ιδρυμάτων και των ομάδων προβληματισμού στις χώρες της ΕΠΓ και στα κράτη μέλη της ΕΕ, καθότι αποτελούν φόρουμ για τη συζήτηση θεμάτων που ενδέχεται να είναι ευαίσθητα για τις κυβερνήσεις τους·

34.

επισημαίνει ότι, με την αύξηση της κινητικότητας και της χρήσης των μέσων μεταφοράς, θα αυξηθεί η παραγωγή CO2 και αερίων του θερμοκηπίου και ζητεί από τις χώρες της ΕΠΓ να θεωρήσουν τις περιβαλλοντικές πολιτικές ουσιώδεις για την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στις χώρες της ΕΠΓ μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη επικοινωνίας και σχεδιασμού που λαμβάνουν υπόψη τα θέματα της αλλαγής του κλίματος. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να υποδεχθούν ευνοϊκά έναν αμφίδρομο διάλογο για αυτά τα θέματα·

35.

επικροτεί την αναζωογόνηση της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης και τονίζει ότι είναι σημαντικό να αποκτήσει και εδαφική διάσταση και να υποστηρίξει τον διάλογο μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών της ΕΕ και των εταίρων χωρών της ΕΠΓ στη Νότια Μεσόγειο· είναι της άποψης ότι το ENPI, ως μέσο στήριξης αυτής της διεργασίας, θα πρέπει να προσαρμοστεί στην ανανεωμένη διαδικασία της Βαρκελώνης·

36.

ζητεί να αναπτυχθούν φόρουμ των τοπικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών της ΕΕ και των εταίρων χωρών της ΕΠΓ για την ανατολική διάσταση·

37.

υπενθυμίζει την υποστήριξη, που είχε εκφράσει στην πολιτική της δήλωση σχετικά με τη «Διαμεθοριακή συνεργασία στις Βόρειες Περιφέρειες της Ευρώπης» (CdR 313/2006), για την πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διοργανώσει ένα κοινοβουλευτικό φόρουμ για τη βόρεια διάσταση και επαναλαμβάνει την πρότασή της για τη δημιουργία κατάλληλου μόνιμου σώματος, όπου θα συζητούνται τα θέματα τοπικής και περιφερειακής σημασίας στο πλαίσιο της πολιτικής για τη βόρεια διάσταση·

38.

επικροτεί το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδίδει τη δέουσα σημασία στην επέκταση των μεγάλων διευρωπαϊκών αξόνων μεταφορών στις γειτονικές χώρες της ΕΕ στο πλαίσιο της ΕΠΓ· ένα ολοκληρωμένο, αειφόρο σύστημα μεταφορών είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της οικονομικής διάστασης της ΕΠΓ·

Κινητικότητα και μετανάστευση

39.

επαναλαμβάνει ότι η κινητικότητα και οι διαπροσωπικές επαφές ενισχύουν την ικανότητα των χωρών της ΕΠΓ να ωφεληθούν από την οικονομική ολοκλήρωση, ενώ η πρόοδος της αλληλοκατανόησης θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη εάν δεν αυξάνονταν οι δυνατότητες των πολιτών των χωρών της ΕΠΓ να ταξιδέψουν στην ΕΕ·

40.

επικροτεί τη δυνατότητα περαιτέρω ανταλλαγών ασκουμένων και αποσπασμένων υπαλλήλων των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης και περιφερειακής διοίκησης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, των χωρών της διεύρυνσης και των χωρών της ΕΠΓ·

41.

προτρέπει τα κράτη μέλη της ΕΕ να βελτιώσουν τη διαδικασία έκδοσης θεωρήσεων, ώστε να αυξηθεί η κινητικότητα των πολιτών. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στους σπουδαστές, στις πολιτιστικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές και στους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Οι διαπροσωπικές επαφές θα προαχθούν περισσότερο, εάν μειωθεί το κόστος της έκδοσης θεωρήσεων και απλουστευτούν οι διαδικασίες έκδοσης·

42.

καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των προξενικών υπηρεσιών τους στις χώρες της ΕΠΓ και ενθαρρύνει τη σύσταση κοινών κέντρων αίτησης θεωρήσεων Σένγκεν·

43.

επικροτεί τη σύναψη συμφωνιών διευκόλυνσης των θεωρήσεων και επανεισδοχής με την Ουκρανία και τη Μολδαβία· προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βασιστεί στην πείρα της από τις χώρες της πρόσφατης διεύρυνσης της ΕΕ και να αρχίσει διαπραγματεύσεις παρόμοιων συμφωνιών και με άλλες χώρες της ΕΠΓ·

44.

υπογραμμίζει ότι η κινητικότητα δεν μπορεί να αναπτυχθεί παρά σε ένα ασφαλές περιβάλλον· για το σκοπό αυτό απαιτείται, στο πλαίσιο του νέου συστήματος των «εταιρικών σχέσεων κινητικότητας» κοινή ευθύνη όλων των χωρών να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις που θέτει η μετανάστευση. Για την επίτευξη αυτού του στόχου πρέπει να κληθούν και οι χώρες εταίροι της ΕΠΓ να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να πράξουν περισσότερα υπέρ της ασφάλειας και της δικαιοσύνης. Το σύστημα αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και να παρέχει περισσότερες δυνατότητες νόμιμης μετανάστευσης από τις χώρες της ΕΠΓ στην ΕΕ·

45.

επαναλαμβάνει την πεποίθησή της ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης των ζητημάτων που θέτει η μετανάστευση. Αυτό αφορά την παράνομη μετανάστευση, όταν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να διαχειριστούν την υποδοχή και να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες από άποψη παράνομης εργασίας. Αφορά επίσης τη νόμιμη μετανάστευση, όπου οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι υπεύθυνες για την παροχή τοπικών υπηρεσιών·

46.

αναγνωρίζει τη συνεργασία του FRONTEX (1) και των τοπικών αρχών για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης και κάνει έκκληση για στενότερη συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των παραμεθόριων κρατών μελών·

47.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενθαρρύνει και να συμβάλει στην ανάπτυξη πρακτικών λύσεων για την ενίσχυση της διαχείρισης των νότιων θαλάσσιων εξωτερικών συνόρων και να βελτιώσει την ικανότητα της Κοινότητας, των κρατών μελών της και των τοπικών και περιφερειακών της αρχών να αντιμετωπίζουν καταστάσεις κρίσεως, όπως η μαζική εισροή παράνομων μεταναστών (2), σε συνεργασία με τις χώρες προέλευσης·

48.

προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσει στον προϋπολογισμό της ΕΕ ένα νέο θεματικό ταμείο (επιπροσθέτως του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης), προκειμένου να βοηθήσει τις τοπικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ με ιδιαίτερα υψηλή εισροή μεταναστών από τρίτες χώρες να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που θέτει επί του παρόντος ο μεταναστευτικός πληθυσμός στις τοπικές υπηρεσίες·

49.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μελετήσει τα απαραίτητα μέσα που θα επιτρέψουν στις τοπικές αρχές εκείνων των χωρών προέλευσης μεταναστών που πλήττονται ιδιαίτερα από τη φυγή του ειδικευμένου εργατικού δυναμικού να αναπτύξουν ευκαιρίες που θα προσελκύσουν ειδικευμένα και εκπαιδευμένα άτομα και θα διασφαλίσουν την τοπική οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη·

50.

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αυξήσει, στο πλαίσιο της νέας πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή, τη χρηματοδότηση του INTERREG μετά το 2013, ώστε να αντιμετωπιστούν, με τη διασυνοριακή συνεργασία των τοπικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών της ΕΓΠ, τα ειδικά κοινά προβλήματα των περιοχών στις οποίες ανήκουν αυτές οι χώρες·

51.

καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να χρησιμοποιούν τον «κανονισμό μικρής διασυνοριακής κυκλοφορίας», ο οποίος τους επιτρέπει να συνάπτουν διμερείς συμφωνίες με γειτονικές τρίτες χώρες για τη βελτίωση των διασυνοριακών επαφών· τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να απλουστεύουν και να επισπεύδουν τη διαδικασία έκδοσης θεωρήσεων για τους αιτούντες που πληρούσαν τις απαιτήσεις χορήγησης της θεώρησης στο παρελθόν·

Ανθρώπινα δικαιώματα και εμπορία ανθρώπων

52.

παρατηρεί σημαντική πρόοδο στη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας από την έναρξη της ΕΠΓ και του προγράμματος της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης και προτρέπει τις κυβερνήσεις των χωρών της ΕΠΓ να συνεχίσουν να ασπάζονται τα παγκοσμίως αναγνωρισμένα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας, καθότι συγκαταλέγονται στις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ·

53.

προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεχίζει να συνεργάζεται με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και την κοινωνία των πολιτών των χωρών της ΕΠΤ για τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών. Καλεί τις κυβερνήσεις των χωρών της ΕΠΓ να φανούν πιο ανοιχτές στις συμβολές της κοινωνίας των πολιτών·

54.

επικροτεί τα μέτρα που έχουν λάβει όλες οι χώρες της ΕΠΓ για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή και την προαγωγή των ίσων δικαιωμάτων γυναικών και ανδρών, αλλά παρατηρεί ότι εξακολουθούν να υπάρχουν, σε μεγάλο βαθμό, διακρίσεις κατά των γυναικών και φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας· καλεί, συνεπώς, τις συμμετέχουσες χώρες να αυξήσουν τις προσπάθειές τους για την προαγωγή των δικαιωμάτων των γυναικών·

55.

αναγνωρίζει ότι η παράνομη διακίνηση ανθρώπων με σκοπό τη σωματεμπορία μεταξύ ορισμένων χωρών της ΕΠΓ και των κρατών μελών της ΕΕ παραμένει ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα·

56.

καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να κυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τη Διασφάλιση των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και Θεμελιωδών Ελευθεριών και τα συναφή πρωτόκολλα και να αρχίσει εποικοδομητικό διάλογο με την ΕΕ και πλήρη συμμετοχή στην ΕΠΓ·

57.

επαναλαμβάνει τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου και καλεί την Ιορδανία, τον Λίβανο και το Μαρόκο να κυρώσουν τις θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ σχετικά με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις·

58.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταστήσει την προστασία των θυμάτων της σωματεμπορίας προτεραιότητα της πολιτικής της για τη γειτονία, σύμφωνα με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θεμελιώδους αρχής της ΕΕ·

59.

επισημαίνει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της σωματεμπορίας· συνιστά, συνεπώς, στις τοπικές και περιφερειακές αρχές των χωρών της ΕΠΓ να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν, σύμφωνα με το εθνικό τους νομικό πλαίσιο και σε στενή συνεργασία με τις κεντρικές τους κυβερνήσεις και άλλα κράτη μέλη, σχέδια δράσης και στρατηγικές για την αποτροπή της σωματεμπορίας και την προστασία των θυμάτων·

60.

καλεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ να βοηθήσουν τις αντίστοιχες αρχές των χωρών της ΕΓΠ να αναπτύξουν σχέδια δράσης, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη σύσταση, σε περιφερειακό ή/και τοπικό επίπεδο, κέντρου ειδικευμένων πόρων ή μονάδας υποστήριξης ειδικά αφιερωμένης στη δράση για την καταπολέμηση της σωματεμπορίας, τη διοργάνωση εκστρατειών ευαισθητοποίησης, την εξειδικευμένη κατάρτιση των αστυνομικών και των άλλων επαγγελματιών που έρχονται σε επαφή με τα θύματα, την παροχή περισσότερων εκπαιδευτικών ευκαιριών στις γυναίκες και τα παιδιά κλπ.·

61.

επικροτεί το γεγονός ότι όλες οι χώρες της ΕΠΓ έχουν υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος και καλεί τις κυβερνήσεις του Ισραήλ, του Μαρόκου και της Ιορδανίας να υπογράψουν και να κυρώσουν το πρώτο και το δεύτερο πρωτόκολλο αυτής της Σύμβασης, που αφορούν τη σωματεμπορία και τη λαθρομετανάστευση·

62.

υποστηρίζει τα συμπεράσματα της Προεδρίας από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 1ης Σεπτεμβρίου σχετικά με τη σύγκρουση στη Γεωργία και επιθυμεί, συγχρόνως, να τονίσει το σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στην επίλυση των συγκρούσεων και στη μετέπειτα ανασυγκρότηση· ζητεί από τις κυβερνήσεις της Γεωργίας, της Ρωσίας και από τις αρχές της Νότιας Οσετίας να λάβουν επειγόντως τα απαραίτητα μέτρα που θα διασφαλίζουν ασφαλή και μόνιμη επιστροφή όλων των προσφύγων και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό λόγω του πολέμου στη Νότια Οσετία·

Περιφερειακές συγκρούσεις

63.

επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ έχει άμεσο συμφέρον να συνεργαστεί με τις χώρες της ΕΠΓ, προκειμένου να συμβάλει στην επίλυση των αποκαλούμενων «παγωμένων συγκρούσεων» (3), διότι υπονομεύουν την ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης λόγω της περιφερειακής κλιμάκωσης, των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών, της διατάραξης του ενεργειακού εφοδιασμού κλπ·

64.

επαναλαμβάνει ότι η ΕΠΓ θα έχει δυσκολίες να αναπτύξει το πλήρες δυναμικό της. αν δεν επιλυθούν προηγουμένως οι συγκρούσεις που καθιστούν την περιφερειακή συνεργασία εξαιρετικά δύσκολη ή αδύνατη. Οι άνθρωποι και οι τοπικές κοινότητες αμφοτέρωθεν των συνόρων είναι εκείνοι που πλήττονται περισσότερο από την αδυναμία των κεντρικών τους κυβερνήσεων να ξεκινήσουν διάλογο και εποικοδομητική διευθέτηση των προβλημάτων·

65.

καλεί την ΕΕ να συμμετάσχει πιο ενεργά στην επίλυση των αποκαλούμενων «παγωμένων συγκρούσεων» μέσω της υποστήριξης διάφορων προγραμμάτων ανάπτυξης της εμπιστοσύνης, διαχείρισης των συγκρούσεων, διαπροσωπικών επαφών, «διπλωματίας των πόλεων», καθώς και ανάπτυξης των ικανοτήτων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στις αποσχισθείσες περιφέρειες. Η ΕΕ θα πρέπει να έχει πάντα το θέμα των συγκρούσεων στην ημερήσια διάταξη των συναντήσεων με τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς και τις ενδιαφερόμενες χώρες·

66.

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει προγράμματα διαχείρισης των συνόρων και ανάπτυξης εμπιστοσύνης μεταξύ τοπικών κοινοτήτων στις δύο πλευρές των συνόρων των «αποσχισμένων» περιφερειών. Η προώθηση της σύγκλισης των πολιτικών, οικονομικών και νομικών συστημάτων θα επιτρέχει την καλύτερη κοινωνική ενσωμάτωση και την αποκατάσταση των υποδομών. Ιδιαίτερα σημαντικά σε αυτό το πλαίσιο είναι τα τοπικά σχέδια που αποβλέπουν στη δημιουργία εισοδήματος·

67.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιοποιήσει την πείρα της από την πρόσφατη διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ και να καταστήσει τις καλές σχέσεις γειτονίας προϋπόθεση για την πλήρη απόλαυση των οφελών και του δυναμικού της ΕΠΓ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να παρακινήσει τις χώρες που μετέχουν σε «παγωμένες συγκρούσεις» να καταβάλουν νέες και ειλικρινείς προσπάθειες για την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτών και βιώσιμων λύσεων.

Βρυξέλλες, 9 Οκτωβρίου 2008.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Luc VAN DEN BRANDE


(1)  Ο FRONTEX (Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της ΕΕ) είναι ο οργανισμός της ΕΕ για την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων.

(2)  CdR 64/2007 fin.

(3)  Αποκαλούνται έτσι οι συγκρούσεις στην Υπερδνειστερία, την Αμπχαζία, τη Νότια Οσετία, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, τη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Σαχάρα.