[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 23.1.2007

SEC(2007) 72 τελικό

Σύσταση για

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7 ης Ιουλίου 1997 σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σλοβακίας, για την περίοδο 2006-2009

(υποβάλλεται από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Γενικο πλαισιο

Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 1998, βασίζεται στον στόχο της επίτευξης υγιών δημόσιων οικονομικών ως μέσου ενίσχυσης των προϋποθέσεων για σταθερότητα των τιμών και ισχυρή διατηρήσιμη ανάπτυξη, οι οποίες ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης. Η μεταρρύθμιση του Συμφώνου το 2005, αφενός, αναγνώριζε τη χρησιμότητά του για την εδραίωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αφετέρου δε, αποσκοπούσε στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και των οικονομικών του ερεισμάτων, καθώς και στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών[1], ο οποίος αποτελεί στοιχείο του συμφώνου, ορίζει ότι τα κράτη μέλη υποβάλλουν υποχρεωτικά, στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης, καθώς και ετήσιες επικαιροποιήσεις τους (τα κράτη μέλη που έχουν ήδη υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα υποβάλλουν (επικαιροποιημένα) προγράμματα σταθερότητας, ενώ τα κράτη μέλη που δεν το έχουν υιοθετήσει ακόμη υποβάλλουν (επικαιροποιημένα) προγράμματα σύγκλισης). Το πρώτο πρόγραμμα σύγκλισης της Σλοβακίας υποβλήθηκε το Μάιο του 2004. Κατ’ εφαρμογή του κανονισμού, το Συμβούλιο εξέδωσε γνώμη για το πρόγραμμα στις 5 Ιουλίου 2004 βάσει σύστασης της Επιτροπής και μετά από διαβουλεύσεις με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή. Βάσει της ίδιας διαδικασίας, τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης αξιολογούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εξετάζονται από την προαναφερθείσα επιτροπή, ενώ το Συμβούλιο δύναται να τα εξετάσει.

Ιστορικο για την Αξιολογηση του επικαιροποιημενου προγραμματος

Η Επιτροπή εξέτασε το πλέον πρόσφατο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σλοβακίας, που υποβλήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2006 και εξέδωσε σύσταση για την έκδοση γνώμης του Συμβουλίου επ' αυτού (βλ. πλαίσιο για τα κυριότερα σημεία της αξιολόγησης).

Προκειμένου να σχηματισθεί μια εικόνα του πλαισίου εντός του οποίου αξιολογείται η δημοσιονομική στρατηγική του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης, στις παραγράφους που ακολουθούν περιγράφονται συνοπτικά τα εξής:

1. οι οικονομικές και δημοσιονομικές επιδόσεις κατά την τελευταία δεκαετία

2. η κατάσταση της χώρας βάσει του διορθωτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος)

3. η πλέον πρόσφατη αξιολόγηση της κατάστασης της χώρας βάσει του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (περίληψη της γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το προηγούμενο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης)

4. η αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2006.

Πρόσφατες οικονομικές και δημοσιονομικές επιδόσεις

Η Σλοβακία γνώρισε υψηλούς αναπτυξιακούς ρυθμούς κατά το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας. Ωστόσο, δεν βελτιώθηκε ούτε η κατάσταση της αγοράς εργασίας ούτε περιορίστηκαν οι περιφερειακές ανισότητες. Παρόλο που οι επιδόσεις της αγοράς εργασίας άρχισαν πλέον να βελτιώνονται το 2005, το ποσοστό απασχόλησης που φθάνει σε 54,2% εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερο από το στόχο της Λισαβόνας που έχει οριστεί σε 70%. Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ καθώς διαμορφώθηκε σε 16,3% το 2005, πλήττοντας κυρίως τους νέους. Μέχρι στιγμής δεν παρατηρήθηκε αντιστροφή των περιφερειακών ανισοτήτων. Οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων συνεχίζουν να έχουν σχετικά σημαντική επιρροή στον πληθωρισμό της Σλοβακίας, όπως μετρείται από τον ΕνΔΤΚ και, συνεπώς θα μπορούσαν να αποτελέσουν κίνδυνο για το στόχο σύγκλισης του ποσοστού πληθωρισμού της χώρας με εκείνο της ζώνης του ευρώ, λαμβανομένων ιδίως υπόψη των αβεβαιοτήτων σχετικά με τις προοπτικές εξέλιξης των τιμών του πετρελαίου. Χάρη στην μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος που εφαρμόζεται από το 2005 έχουν μετριαστεί οι πιέσεις που ασκούνται στη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.

Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος για τη Σλοβακία

Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση στην οποία διαπιστώνεται ότι η Σλοβακία είχε υπερβολικό έλλειμμα σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6. Συγχρόνως, το Συμβούλιο απηύθυνε σύσταση βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 στην οποία όριζε ότι το υπερβολικό έλλειμμα έπρεπε να διορθωθεί μέχρι το 2007. Ειδικότερα, ζητήθηκε από τη Σλοβακία να λάβει αποτελεσματικά μέτρα μέχρι τις 5 Νοεμβρίου 2004 για την επίτευξη του στόχου για το έλλειμμα του 2005, να εφαρμόσει με αυστηρότητα τα μέτρα που προβλέπονταν στο πρόγραμμα του Μαΐου 2004, και να επιταχύνει τη δημοσιονομική προσαρμογή εάν οι εφαρμοσθείσες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οδηγούσαν σε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τους αναμενόμενους βάσει του προγράμματος, διαθέτοντας ιδίως τυχόν υψηλότερα από τα αναμενόμενα έσοδα για την ταχύτερη μείωση του ελλείμματος.

Σε ανακοίνωση της 22ας Δεκεμβρίου 2004 η Επιτροπή κατέληγε στο συμπέρασμα ότι, με βάση τις τρέχουσες διαθέσιμες πληροφορίες και σύμφωνα με τα μέτρα που προβλέπονταν αναλυτικά στον προϋπολογισμό του 2005, η κυβέρνηση της Σλοβακίας είχα λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την επίτευξη του στόχου του 2005 σχετικά με το έλλειμμα, μέχρι την καταληκτική ημερομηνία της 5ης Νοεμβρίου, σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 να διορθώσει το υπερβολικό έλλειμμα μέχρι το 2007 το αργότερο.

Η αξιολόγηση που διατυπώνεται στη γνώμη του Συμβουλίου σχετικά με το προηγούμενο πρόγραμμα

Στις 24 Ιανουαρίου 2006, το Συμβούλιο εξέδωσε γνώμη σχετικά με το προηγούμενο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης, για την περίοδο 2005-2008. Το Συμβούλιο σημειώνει ότι "το πρόγραμμα ακολουθεί την κατεύθυνση προσαρμογής του ελλείμματος που όρισε το Συμβούλιο με τις συστάσεις που έχει διατυπώσει βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7" Το Συμβούλιο κάλεσε τη Σλοβακία "(i) να ενισχύσει, στο πλαίσιο έντονης οικονομικής μεγέθυνσης και ευνοϊκών αναπτυξιακών προοπτικών, την προσπάθεια διαρθρωτικής δημοσιονομικής προσαρμογής, προκειμένου να επιταχύνει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου· και (ii)να ενισχύσει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα των μεσοπρόθεσμων ανώτατων ορίων που ισχύουν για τις δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης".

H αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2006

Η έκθεση εφαρμογής του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων της Σλοβακίας, που καταρτίστηκε στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, υποβλήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2006. Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Σλοβακίας αναγνωρίζει ως βασικές προκλήσεις/προτεραιότητες τα εξής: ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας, προώθηση της Ε&Α και της καινοτομίας, βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, βελτίωση της εκπαίδευσης και αύξηση της απασχόλησης.

Η αξιολόγηση του εν λόγω προγράμματος από την Επιτροπή (που εκδόθηκε στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης προόδου που συνέταξε τον Δεκέμβριο 2006 [2] ) έδειξε ότι η Σλοβακία πραγματοποιεί πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις και ανάγκη λήψης περαιτέρω μέτρων, ιδίως στους τομείς της μικροοικονομίας και της απασχόλησης.

Βάσει των ισχυρών σημείων και των αδυναμιών που προσδιορίστηκαν, απευθύνθηκε η σύσταση στη Σλοβακία να λάβει μέτρα στους τομείς: της Ε&Α και της καινοτομίας, της διά βίου μάθησης και της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και να εφαρμόσει ενεργές πολιτικές στην αγορά εργασίας για τις πιο ευάλωτες ομάδες.

Πλαίσιο: Κυριότερα σημεία της αξιολόγησης Όπως απαιτεί το άρθρο 5 παράγραφος 1 (για τα προγράμματα σταθερότητας) και το άρθρο 9 παράγραφος 1 (για τα προγράμματα σύγκλισης) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, κατά την αξιολόγηση εξετάζεται: αν είναι ευλογοφανείς οι οικονομικές παραδοχές στις οποίες βασίζεται το πρόγραμμα, ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος (ΜΔΣ) που καθόρισε το κράτος μέλος και αν η πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι κατάλληλη, αν τα μέτρα που λαμβάνονται ή/και προτείνονται για την τήρηση της πορείας προσαρμογής επαρκούν για την επίτευξη του ΜΔΣ κατά τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου, κατά την αξιολόγηση της πορείας προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΔΣ, αν καταβάλλεται μεγαλύτερη προσπάθεια προσαρμογής σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας, ενώ η προσπάθεια μπορεί να είναι πιο περιορισμένη σε περιόδους δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας και, για τη ζώνη του ευρώ και κράτη μέλη του ΜΣΙ ΙΙ, αν το κράτος μέλος προβλέπει ετήσια βελτίωση του κυκλικά προσαρμοσμένου αποτελέσματος, μείον έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα, ίση προς 0,5% του ΑΕΠ ως ένδειξη προόδου για την επίτευξη του ΜΔΣ του, κατά τον προσδιορισμό της πορείας προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΔΣ (για κράτη μέλη που δεν τον έχουν ακόμη επιτύχει) ή την προσωρινή απόκλιση από αυτόν (για κράτη μέλη που τον έχουν επιτύχει), αν εφαρμόζονται μείζονες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που οδηγούν άμεσα στην εξοικονόμηση πόρων μακροπρόθεσμα (μεταξύ άλλων, μέσω της αύξησης της δυνητικής ανάπτυξης) και, ως εκ τούτου, έχουν απτά αποτελέσματα για τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών (υπό τον όρο ότι εξασφαλίζεται κατάλληλο περιθώριο ασφαλείας σε σχέση με την τιμή αναφοράς 3% του ΑΕΠ και εφόσον η δημοσιονομική θέση αναμένεται να επανέλθει στα επίπεδα του ΜΔΣ εντός της περιόδου του προγράμματος), με ιδιαίτερη προσοχή στις μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος που εισάγουν πολυπυλωνικό σύστημα που περιλαμβάνει έναν υποχρεωτικό και πλήρως κεφαλαιοποιητικό πυλώνα, αν οι οικονομικές πολιτικές του κράτους μέλους παρουσιάζουν συνοχή με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών. Η ευλογοφάνεια των μακροοικονομικών παραδοχών του προγράμματος αξιολογείται με βάση τις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2006, χρησιμοποιώντας επίσης την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία για την εκτίμηση του δυνητικού προϊόντος και των κυκλικά προσαρμοσμένων αποτελεσμάτων. Η αξιολόγηση της συνεκτικότητας με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών πραγματοποιείται με βάση τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών στον τομέα των δημόσιων οικονομικών όπως παρουσιάζονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Κατά την αξιολόγηση εξετάζεται επίσης: η εξέλιξη του δείκτη χρέους και οι προοπτικές της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών τα οποία, σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου της 20ής Μαρτίου 2005 για τη «Βελτίωση της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης», πρέπει να αποτελούν αντικείμενο «αρκετής προσοχής … κατά την εποπτεία των δημοσιονομικών θέσεων». Σε ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Οκτωβρίου 2006, περιγράφεται η προσέγγιση που πρέπει να τηρείται κατά την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας[3], ο βαθμός συνοχής με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που υπέβαλε το κράτος μέλος στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Στο διαβιβαστικό σημείωμα της 7ης Ιουνίου 2005 προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών για την περίοδο 2005-2008, το Συμβούλιο ΕCOFIN δήλωσε ότι τα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή με τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης, η συμμόρφωση με τον κώδικα δεοντολογίας[4] ο οποίος, μεταξύ άλλων, προβλέπει μια κοινή διάρθρωση και τυποποιημένους πίνακες δεδομένων για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης. |

- Σύσταση για

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7 ης Ιουλίου 1997 σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σλοβακίας, για την περίοδο 2006-2009

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών[5], και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 3,

τη σύσταση της Επιτροπής,

Έπειτα από διαβουλεύσεις με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΓΝΩΜΗ:

5. Στις [27 Φεβρουαρίου 2007] το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σλοβακίας για την περίοδο 2006 έως 2009.

6. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζεται το πρόγραμμα προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα σημειώσει άνοδο από 6,6% το 2006 σε 7,1% το 2007 και μετά θα μειωθεί σε 5,5% και 5,1% το 2008 και το 2009, αντίστοιχα. Εκτιμώμενο με βάση τα διαθέσιμα σήμερα πληροφοριακά στοιχεία, το σενάριο αυτό φαίνεται να βασίζεται σε προσεκτικές αναπτυξιακές παραδοχές για το 2006 και σε ευλογοφανείς αναπτυξιακές παραδοχές για την υπόλοιπη περίοδο του προγράμματος. Ρεαλιστικές φαίνονται και οι προβλέψεις του προγράμματος όσον αφορά τον πληθωρισμό.

7. Για το 2006, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται σε 3,4% του ΑΕΠ στις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2006, έναντι στόχου 4,2% του ΑΕΠ που είχε τεθεί στην προηγούμενη επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης. Αυτά τα ευνοϊκότερα αποτελέσματα οφείλονται στην πολύ ισχυρότερη αύξηση του ΑΕΠ και της απασχόλησης και στις χαμηλότερες πληρωμές τόκων και δαπάνες συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης σε σχέση με τις αναμενόμενες. Ωστόσο, κάποιο μέρος των πρόσθετων εσόδων, λόγω της μη αναμενόμενης υψηλότερης ανάπτυξης, δαπανήθηκε αντί να διατεθεί για την ταχύτερη μείωση του ελλείμματος.

8. Όπως και στην προηγούμενη επικαιροποίηση, ο βασικός στόχος της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής του νέου προγράμματος είναι να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών το 2010, ιδίως με την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου (ΜΔΣ), πράγμα που σημαίνει ότι το διαρθρωτικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα (δηλ. κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα πλην των εκτάκτων και λοιπών προσωρινών μέτρων) πρέπει να φθάσει σε -0,9% ΑΕΠ. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, το πραγματικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί σταδιακά από 3,7% του ΑΕΠ το 2006 σε 1,9% του ΑΕΠ το 2009 και το πρωτογενές έλλειμμα από 1,9% του ΑΕΠ το 2006 σε 0,2% του ΑΕΠ το 2009. Η προβλεπόμενη δημοσιονομική εξυγίανση στηρίζεται σε περικοπές των δαπανών τόσο όσον αφορά τις τρέχουσες όσο και τις κεφαλαιουχικές δαπάνες (μείωση του δείκτη δαπανών κατά περίπου 3¼ εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ), η οποία δεν εξουδετερώνεται πλήρως από την μείωση του δείκτη εσόδων (1½ εκατοστιαίες μονάδες). Σε σύγκριση με την προηγούμενη επικαιροποίηση, το νέο πρόγραμμα επιβεβαιώνει την σχεδιαζόμενη προσαρμογή στο πλαίσιο ενός πιο ευνοϊκού μακροοικονομικού σεναρίου.

9. Το διαρθρωτικό αποτέλεσμα όπως υπολογίζεται με βάση την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία προβλέπεται να μειωθεί από περίπου -3½% του ΑΕΠ το 2006 σε περίπου -2½% του ΑΕΠ το 2009. Όπως και στην προηγούμενη επικαιροποίηση, ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος (ΜΔΣ) για τη δημοσιονομική θέση που παρουσιάζεται στο πρόγραμμα είναι η επίτευξη διαρθρωτικού ελλείμματος ελαφρά χαμηλότερου από 1% του ΑΕΠ, στόχος που δεν επιδιώκεται να επιτευχθεί εντός της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα, αλλά μέχρι το 2010. Δεδομένου ότι ο ΜΔΣ είναι απαιτητικότερος από το ελάχιστο ενδεικτικό όριο (που εκτιμάται σε έλλειμμα κυμαινόμενο σε περίπου 2% του ΑΕΠ), η επίτευξή του θα επιτρέψει την εξασφάλιση του περιθωρίου ασφαλείας κατά του κινδύνου εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Ο ΜΔΣ βρίσκεται εντός του φάσματος που προβλέπεται για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και του ΜΣΙ II στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και στον κώδικα δεοντολογίας και είναι συνεκτικός με το δείκτη χρέους και τη μέση αύξηση του δυνητικού προϊόντος σε μακροπρόθεσμη βάση.

10. Οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Οι κίνδυνοι λόγω του μακροοικονομικού σεναρίου είναι σε γενικές γραμμές ουδέτεροι, ενώ οι φορολογικές προβλέψεις φαίνεται να στηρίζονται συνολικά σε προσεκτικές παραδοχές. Η σχεδιαζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση του προγράμματος στηρίζεται κατά κύριο λόγο σε περικοπές των δαπανών, αλλά το πρόγραμμα δεν παρέχει επαρκείς πληροφορίες για τα συνοδευτικά μέτρα αυτής της στρατηγικής (μετά το 2007) ούτε υπάρχει δεσμευτικό μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δαπανών. Εντούτοις, η Σλοβακία έχει επιδείξει ικανοποιητικά αποτελέσματα κατά τα πρόσφατα έτη, παρόλο που η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων διευκολύνθηκε από τους υψηλότερους σε σχέση με τους αναμενόμενους αναπτυξιακούς ρυθμούς και τη χαμηλότερη από την αναμενόμενη απορρόφηση των πόρων της ΕΕ.

11. Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την αξιολόγηση των κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος θεωρείται σε γενικές γραμμές συνεπής με το στόχο της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2007, όπως είχε συστήσει το Συμβούλιο. Ωστόσο, η πορεία προσαρμογής σε διαρθρωτικούς όρους κατά τη διάρκεια της περιόδου διόρθωσης του ελλείμματος θα πρέπει να ενισχυθεί λαμβάνοντας υπόψη την προς τα άνω αναθεώρηση των αναπτυξιακών προοπτικών και την ευνοϊκή οικονομική συγκυρία. Κατά τα προσεχή έτη, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός δεν φαίνεται να εξασφαλίζει επαρκή περιθώρια ασφάλειας έναντι μιας υπέρβασης της τιμής αναφοράς του 3% του ΑΕΠ υπό συνθήκες κανονικών μακροοικονομικών διακυμάνσεων. Επιπλέον, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός δεν θεωρείται επαρκής ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο ΜΔΣ θα μπορέσει να επιτευχθεί το 2010, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα. Κατά τα έτη που θα ακολουθήσουν τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, ο ρυθμός της προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΔΣ που προβλέπει το πρόγραμμα θα πρέπει να ενισχυθεί έτσι ώστε να εναρμονιστεί με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο ορίζει ότι για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και του ΜΣΙ II, η ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος πρέπει να είναι ίση προς 0,5% του ΑΕΠ ως ένδειξη προόδου και ότι πρέπει να καταβάλλεται μεγαλύτερη προσπάθεια προσαρμογής σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας. Ειδικότερα, από το 2007 έως το 2009, περίοδος κατά την οποία η οικονομική συγκυρία αναμένεται να είναι ευνοϊκή, προβλέπεται βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος κατά μόλις ¾% του ΑΕΠ.

12. Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι έχει φθάσει 33,1% του ΑΕΠ το 2006, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς 60% του ΑΕΠ που προβλέπει η συνθήκη. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι δείκτης του χρέους θα μειωθεί κατά 3,4 εκατοστιαίες μονάδες κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

13. Οι μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού στη Σλοβακία είναι πιο περιορισμένες σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ, δεδομένου ότι, υπό την επίδραση της πρόσφατης συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, οι συνταξιοδοτικές δαπάνες εμφανίζουν μικρότερη αύξηση σε σχέση με πολλές άλλες χώρες. Η αρχική δημοσιονομική θέση αποτελεί εντούτοις κίνδυνο για τη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών, ακόμη και πριν ληφθούν υπόψη οι μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού. Η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών θα συνέβαλλε, συνεπώς, στη μείωση των κινδύνων για τη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Συνολικά, εκτιμάται ότι η Σλοβακία αντιμετωπίζει μεσαίας τάξεως κίνδυνο σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

14. Το πρόγραμμα σύγκλισης δεν περιλαμβάνει ποιοτική αξιολόγηση του συνολικού αντίκτυπου της έκθεσης για την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων, που παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 2006 στο πλαίσιο της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής. Ωστόσο, παρέχει ορισμένες πληροφορίες για το άμεσο δημοσιονομικό κόστος και τις δαπάνες ή τις εξοικονομήσεις πόρων που συνεπάγονται οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και οι δημοσιονομικές προβλέψεις του φαίνεται να λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά των δράσεων που περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Τα μέτρα στον τομέα των δημόσιων οικονομικών που προβλέπονται στο πρόγραμμα σύγκλισης δεν φαίνεται να είναι απολύτως συνεκτικά με εκείνα που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, εκτός από την εκπαίδευση, οι προτεραιότητες σχετικά με τις δαπάνες που περιγράφονται στο πρόγραμμα είναι διαφορετικές από τις κυριότερες προκλήσεις που προσδιορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Επιπλέον, δεν προκύπτει από τον προϋπολογισμό του 2007 ή το πρόγραμμα σύγκλισης η σημαντική στήριξη του τομέα της εκπαίδευσης που είχε προβλεφθεί στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

15. Η δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος είναι σε γενικές γραμμές συνεπής με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών όπως παρουσιάζονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008.

16. Όσον αφορά τις απαιτήσεις περί πληροφοριακών στοιχείων που περιλαμβάνονται στον κώδικα δεοντολογίας για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης, στο πρόγραμμα παρέχονται όλα τα υποχρεωτικά και το μεγαλύτερο μέρος των προαιρετικών στοιχείων[6].

Το συνολικό συμπέρασμα είναι ότι το πρόγραμμα είναι συνεκτικό με το στόχο διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2007, αλλά προβλέπει περιορισμένη μόνο πρόοδο για την επίτευξη του ΜΔΣ στη συνέχεια.

Λαμβάνοντας υπόψη την ανωτέρω αξιολόγηση καθώς και τη σύσταση βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 της 5ης Ιουλίου 2004, η Σλοβακία καλείται:

i) να αξιοποιήσει τις ευνοϊκές αναπτυξιακές προοπτικές για την ενίσχυση της διαρθρωτικής προσαρμογής έτσι ώστε να εξασφαλίσει τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το 2007 με μεγαλύτερο περιθώριο και να εντείνει τις προσπάθειές της για την ταχύτερη επίτευξη του ΜΔΣ· και

ii) να ενισχύσει το δεσμευτικό χαρακτήρα των ορίων για τις μεσοπρόθεσμες δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης.

Σύγκριση βασικών μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλέψεων

2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 |

Πραγματικό ΑΕΠ (% μεταβολή) | ΠΣ Δεκ. 2006 | 6,1 | 6,6 | 7,1 | 5,5 | 5,1 |

COM Noέμ. 2006 | 6,0 | 6,7 | 7,2 | 5,7 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | 5,1 | 5,4 | 6,1 | 5,6 | μ.δ.σ. |

Πληθωρισμός ΕνΔΤΚ (%) | ΠΣ Δεκ. 2006 | 2,8 | 4,4 | 3,1 | 2,0 | 2,4 |

COM Noέμ. 2006 | 2,8 | 4,5 | 3,4 | 2,5 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | 2,2 | 1,5 | 2,2 | 2,5 | μ.δ.σ. |

Κενό παραγωγής (% του δυνητικού ΑΕΠ) | ΠΣ Δεκ. 2006 | -2,2 | -0.9 | 1,0 | 1,6 | 1,9 |

COM Νοεμ. 20065 | -2,0 | -0,7 | 1,1 | 1.6 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | -1,6 | -1,1 | 0.1 | 0,8 | μ.δ.σ. |

Αποτέλεσμα γενικής κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Δεκ. 2006 | -3,1 | -3,7 | -2.9 | -2,4 | -1,9 |

COM Α 2006 | -3,1 | -3,4 | -3,0 | -2,9 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | -4,9 | -4,2 | -3,0 | -2,7 | μ.δ.σ. |

Πρωτογενές αποτέλεσμα6 (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Δεκ. 2006 | -1,4 | -1,9 | -0,9 | -0.6 | -0,2 |

COM Noέμ. 2006 | -1,4 | -1,7 | -1,1 | -0,9 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | -3,1 | -2,3 | -1,1 | -0,8 | μ.δ.σ. |

Κυκλικά προσαρμοσμένο6 αποτέλεσμα (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Δεκ. 20061 | -2,4 | -3,4 | -3,2 | -2,9 | -2,5 |

COM Noέμ. 2006 | -2,5 | -3,2 | -3,3 | -3,3 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | -4,4 | -3,9 | -3,0 | -2,9 | μ.δ.σ. |

Διαρθρωτικό αποτέλεσμα2 (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Δεκ. 20063 | -1,6 | -3,5 | -3,2 | -2,9 | -2,5 |

COM Νοεμ. 20064 | -1,7 | -3,3 | -3,3 | -3,3 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | -3,6 | -3,9 | -3,1 | -2,9 | μ.δ.σ. |

Ακαθάριστο δημόσιο χρέος6 (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Δεκ. 2006 | 34,5 | 33,1 | 31,8 | 31,0 | 29,7 |

COM Νοεμ. 2006 | 34,5 | 33,0 | 31,6 | 31.0 | μ.δ.σ. |

ΠΣ Δεκ. 2005 | 33,7 | 35,5 | 35,2 | 36,2 | μ.δ.σ. |

Σημειώσεις: 1Οι υπολογισμοί των υπηρεσιών της Επιτροπής πραγματοποιήθηκαν βάσει των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα 2Κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα (όπως και στις προηγούμενες γραμμές) πλην εκτάκτων και λοιπών προσωρινών μέτρων. 3Έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα σύμφωνα με το πρόγραμμα (0,8% του ΑΕΠ το 2005 – οδηγούν σε αύξηση του ελλείμματος· 0,1% το 2006 – οδηγούν σε μείωση του ελλείμματος). 4Έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2006 (0,9% του ΑΕΠ το 2005 – οδηγούν σε αύξηση του ελλείμματος· 0,1% το 2006 – οδηγούν σε μείωση του ελλείμματος). 5Βάσει εκτιμώμενης δυνητικής ανάπτυξης 5,2%, 5,3%, 5,3% και 5,2% αντιστοίχως την περίοδο 2005-2008. 6Από τον Οκτώβριο του 2006, η Σλοβακία εφαρμόζει την απόφαση της Ευρωστάτ της 2ας Μαρτίου 2004 σχετικά με την ταξινόμηση του δεύτερου πυλώνα των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων. Τα στοιχεία για τη γενική κυβέρνηση από την προηγούμενη επικαιροποίηση έχουν προσαρμοστεί κατάλληλα έτσι ώστε να διευκολύνεται η σύγκριση με τη νέα επικαιροποίηση και τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2006. Πηγή : Πρόγραμμα σύγκλισης (ΠΣ), φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2006 (COM), υπολογισμοί των υπηρεσιών της Επιτροπής |

[1] ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1055/2005 (ΕΕ L 174 της 7.7.2005, σ. 1). Όλα τα έγγραφα που αναφέρονται στο παρόν κείμενο διατίθενται στον ακόλουθο δικτυακό τόπο:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm

[2] Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, "Εφαρμογή της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση - Ένα έτος επίτευξης αποτελεσμάτων", 12.12.2006, COM(2006)816.

[3] Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - Μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών στην ΕΕ, της 12.10.2006, COM (2006) 574 τελικό και έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων (2006), «Μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση», Ευρωπαϊκή Οικονομία, τεύχος αριθ. 4/2006.

[4] «Λεπτομερείς ρυθμίσεις για την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και κατευθυντήριες γραμμές για τη μορφή και το περιεχόμενο των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης», που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο ECOFIN στις 11 Οκτωβρίου 2005.

[5] ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1055/2005 (ΕΕ L 174 της 7.7.2005, σ. 1). Τα έγγραφα που αναφέρονται στο παρόν κείμενο διατίθενται στον ακόλουθο δικτυακό τόπο:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm

[6] Ειδικότερα, δεν παρέχονται στοιχεία για τις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης κατά κατηγορία για το 2009.