28.4.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 97/34

1.1

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέτρεψε την ΕΟΚΕ να μελετήσει τις εξελίξεις της κοινωνίας των πολιτών στην Ιαπωνία και να εξετάσει δυνατούς τρόπους συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μαζί της, προκειμένου να ενισχυθούν περαιτέρω οι σχέσεις ΕΕ-Ιαπωνίας.

1.2

Η ΕΕ και η Ιαπωνία μοιράζονται πολλές κοινές αξίες και ενδιαφέροντα. Υπάρχουν πολλοί τομείς όπου έχει καθιερωθεί και λειτουργεί εύρυθμα συνεργασία σε επίσημο επίπεδο.

1.3

Εντείνεται όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον της Ιαπωνίας για την περιφερειακή συνεργασία βάσει του προτύπου της «λειτουργικής ολοκλήρωσης».

1.4

Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών αποκτά σταθερά αυξανόμενη σημασία στην Ιαπωνία, μολονότι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, εξακολουθεί να επικεντρώνεται σε τοπικά και περιφερειακά ζητήματα.

1.5

Επί του παρόντος, υπάρχουν σχετικά λίγοι τομείς στενών επαφών μεταξύ της ευρωπαϊκής και της ιαπωνικής κοινωνίας των πολιτών, παρόλο που η αυξανόμενη αναγνώριση των κοινών προκλήσεων καταδεικνύει ότι είναι πλέον η κατάλληλη στιγμή για αύξηση των επαφών.

1.6

Θα απαιτηθεί αρκετός χρόνος για να καθιερωθούν περισσότερες και στενότερες επαφές και αυτό που θα έχει ζωτική σημασία είναι ο εντοπισμός των βέλτιστων εταίρων.

1.7

Ένα σημαντικό αρχικό βήμα θα μπορούσε να είναι η διοργάνωση συνάντησης για τον εντοπισμό των κοινών προβλημάτων και την εξέταση δυνατών τρόπων αντιμετώπισής τους.

1.8

Θα πρέπει να εξετάζεται τακτικά η δυνατότητα συμμετοχής κατάλληλων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών σε σημαντικά σεμινάρια και παρεμφερείς εκδηλώσεις.

1.9

Με την πάροδο του χρόνου, θα μπορούσε να εξεταστεί ως ενδεχόμενο η καθιέρωση ενός πιο διαρθρωμένου διαλόγου, βασισμένου στο πρότυπο της στρογγυλής τραπέζης.

1.10

Τα δύο κέντρα ευρωπαϊκών σπουδών, που έχουν ιδρυθεί στην Ιαπωνία, παρέχουν ήδη μια βάση για δικτύωση και εταιρική σχέση.

1.11

Οι χρηματοδοτικές απαιτήσεις αναμένεται να μειωθούν με την αύξηση της χρήσης τεχνικών όπως οι βιντεοδιασκέψεις και η φωνητική τηλεφωνία μέσω του πρωτοκόλλου του Διαδικτύου (VoIP).

2.1

Σε συνέχεια της αυξανόμενης συνεργασίας που είχαν αναπτύξει κατά τα προηγούμενα χρόνια, η ΕΕ και η Ιαπωνία αποφάσισαν το 2001 να εγκαινιάσουν μια δεκαετία συνεργασίας ΕΕ-Ιαπωνίας με τον τίτλο «Διαμορφώνοντας το κοινό μας μέλλον» (1). Αυτό το πρόγραμμα δράσης περιλάμβανε τέσσερα τμήματα («στόχους»). Ο τελευταίος στόχος (Στόχος 4) είχε τον τίτλο «Προσέγγιση των λαών και των πολιτισμών »και περιλάμβανε την «Ανάπτυξη των σχέσεων στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών και ενθάρρυνση των διαπεριφερειακών ανταλλαγών». Σημαντικός είναι επίσης ο Στόχος 3 («Αντιμετώπιση των παγκόσμιων και των κοινωνιακών προκλήσεων»).

2.2

Πρόσφατες εκδηλώσεις που περιλάμβαναν επαφές στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών ήταν το ιδιαίτερα επιτυχές «Έτος ανταλλαγών μεταξύ των λαών »το 2005, η ίδρυση δύο κέντρων ευρωπαϊκών σπουδών στην Ιαπωνία (2), ενός στην περιοχή του Τόκιο (3) και ενός στο Κανσάι (4), και η διοργάνωση κοινού συμποσίου στις Βρυξέλλες, τον Απρίλιο του 2006, για να εξεταστεί η πρόοδος που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής με το πρόγραμμα δράσης «Διαμορφώνοντας το κοινό μας μέλλον »και οι ενδεχόμενες αλλαγές που πρέπει να επέλθουν σ' αυτό το πρόγραμμα λόγω των μεταβαλλόμενων συνθηκών στην Ιαπωνία, στην ΕΕ και αλλού.

2.3

Στόχος της παρούσας γνωμοδότησης είναι να μελετήσει τις εξελίξεις της κοινωνίας των πολιτών στην Ιαπωνία και να εξετάσει με ποιους τρόπους θα μπορούσε η κοινωνία των πολιτών της ΕΕ — και ειδικότερα η ΕΟΚΕ — να συνεργαστούν μαζί της προκειμένου να ενισχυθούν περαιτέρω οι σχέσεις της ΕΕ με την Ιαπωνία (5).

2.4

Η ΕΟΚΕ ορίζει την «κοινωνία των πολιτών »ως «το σύνολο των οργανωτικών δομών, τα μέλη των οποίων έχουν στόχους και ευθύνες γενικού συμφέροντος και οι οποίες λειτουργούν ως μεσολαβητές μεταξύ των δημόσιων αρχών και των πολιτών» (6).

3.1

Η Ιαπωνία αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην Ανατολική Ασία, μια περιοχή αυξανόμενης οικονομικής σημασίας, όπου η περιφερειακή συνεργασία βελτιώνεται γρήγορα, αλλά και όπου αυξάνονται οι ανησυχίες για την ασφάλεια. Επειδή η περιοχή της Ανατολικής Ασίας, συμπεριλαμβανόμενης της Κίνας, καθίσταται σημαντικότερη για την ΕΕ, η ανάπτυξη στενότερων σχέσεων με την Ιαπωνία θα εξασφαλίσει ισορροπία και θα αυξήσει τη συνεργασία σε σχέση με τα περιφερειακά ζητήματα (7).

3.2

Η Ιαπωνία αποτελεί, επίσης, έναν από τους στρατηγικούς εταίρους της ΕΕ. Μολονότι η Ευρώπη και Ιαπωνία βρίσκονται στους αντίποδες της υδρογείου και μολονότι αμφότερες έχουν περίπλοκους και πολύ διαφορετικούς πολιτισμούς, εντούτοις έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Και οι δύο είναι σημαντικές οικονομικές οντότητες που επιθυμούν να διαδραματίσουν ευρύτερο διεθνή ρόλο. Ασπάζονται εν πολλοίς τις ίδιες θεμελιώδεις αξίες και έχουν πολλά κοινά συμφέροντα και ανησυχίες. Και οι δύο είναι δημοκρατικές κοινωνίες. Είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας να παγιώσουμε και να εμβαθύνουμε τις σχέσεις μας και την αμοιβαία κατανόηση.

3.3

Από οικονομική άποψη, η Ιαπωνία αποτελεί για την ΕΕ την πέμπτη μεγαλύτερη αγορά εξαγωγών με ποσοστό 6,6 %, ενώ η ΕΕ αποτελεί για την Ιαπωνία τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά εξαγωγών. Σήμερα, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕγχΠ της είναι περίπου 2,7 % ετησίως, ενώ το ποσοστό ανεργίας είναι περίπου 4,5 %. Η Ιαπωνία παράγει περίπου το 14 % του παγκόσμιου ΑΕΠ (η Κίνα το 3,4 %) και το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημά της ανέρχεται σε 32 230 δολάρια ΗΠΑ (ενώ της Κίνας σε 780 δολάρια ΗΠΑ).

3.4

Στις παλαιότερες φάσεις της συνεργασίας, τα κυριότερα θέματα κοινού ενδιαφέροντος ήταν εκείνα που σχετίζονταν με το εμπόριο και άλλους οικονομικούς παράγοντες όπως οι εξωτερικές επενδύσεις, που ήταν σημαντικές και προς τις δύο κατευθύνσεις. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις είναι σημαντικές και για τα δύο μέρη, εάν θέλουν να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους στην παγκοσμιοποιημένη αγορά, διατηρώντας ταυτόχρονα το ιδιαίτερο κοινωνικό τους πρότυπο και μεριμνώντας για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

3.5

Σήμερα, υπάρχουν πολλοί τομείς όπου η συνεργασία ΕΕ-Ιαπωνίας είναι αρκετά αναπτυγμένη. Παραδείγματος χάρη, υπάρχουν μόνιμα φόρουμ συζητήσεων σχετικά με τη βιομηχανική πολιτική, την επιστήμη και τεχνολογία, την τεχνολογία των πληροφοριών, την απασχόληση, τα κοινωνικά θέματα, το ηλεκτρονικό εμπόριο, την έρευνα, την αναπτυξιακή βοήθεια και την προστασία του περιβάλλοντος. Το 2006 οι κοινωνικοί εταίροι στην Ιαπωνία έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις πρακτικές κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων. Επιπλέον, ο Διάλογος ΕΕ-Ιαπωνίας για τη Ρυθμιστική Μεταρρύθμιση (που εγκαινιάστηκε πριν από 12 περίπου χρόνια) εξετάζει όλα τα ρυθμιστικά ζητήματα με συνεκτικό τρόπο. Λεπτομερείς πληροφορίες για ορισμένα προγράμματα παρέχονται στο Παράρτημα Ι. Στον διάλογο αυτό συμμετέχουν πολλές Γενικές Διευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ.

3.6

Στην Ιαπωνία εξαπλώνεται σταδιακά κάτι που μπορεί να περιγραφεί ως «αίσθημα εγγύτητας »με την Ευρώπη. Εντούτοις, τα κράτη μέλη που προσχώρησαν πρόσφατα εξακολουθούν να είναι ελάχιστα γνωστά σε αυτή τη χώρα.

4.1

Όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, ο πολιτισμός της Ιαπωνίας είναι πολύ διαφορετικός από τον πολιτισμό της ΕΕ (8), όπως διαφορετικές είναι και οι κοινωνικές συνθήκες. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών της Ιαπωνίας είναι διαφορετικές. Η εμφανέστερη διαφορά είναι ότι μέχρι πολύ πρόσφατα το κράτος διαδραμάτιζε αρκετά καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινωνίας των πολιτών· εκτός από τους κοινωνικούς εταίρους, οι οργανώσεις έπρεπε να εγκριθούν και από τις αρχές, οι οποίες εν συνεχεία τις επέβλεπαν.

4.2

Αυτό ήταν αποδεκτό από το κοινό, επειδή ο συνδυασμός μιας κεντρικής ελιτίστικης γραφειοκρατίας με τα μεγάλα βιομηχανικά συμφέροντα (που υποστηρίζονταν από τους βουλευτές) επέτρεπε την ταχεία λήψη και εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών αποφάσεων· όλα αυτά συνέβαλλαν στην οικονομική ανάπτυξη (9). Υπό τις συνθήκες αυτές, ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών στη διακυβέρνηση ήταν πολύ περιορισμένος. Πράγματι, οι έννοιες της κοινωνίας των πολιτών, της διακυβέρνησης και της υποχρέωσης λογοδοσίας δεν υπήρχαν ακόμη ούτε καν στο λεξιλόγιο του λαού.

4.3

Στα τέλη της δεκαετίας του '80 εξερράγη η λεγόμενη «οικονομική φούσκα», με αποτέλεσμα μια περίοδο ύφεσης και οικονομικής στασιμότητας, η οποία ξεπεράστηκε μόλις πρόσφατα. Έπειτα, κατά τη δεκαετία του '90, ξέσπασαν διάφορα σκάνδαλα όπου εμπλέκονταν ανώτεροι γραφειοκράτες, εξαιτίας των οποίων άρχισε να κλονίζεται η εμπιστοσύνη του λαού σε αυτή την υπεροχή του κράτους και των μεγάλων βιομηχανικών συμφερόντων. Τα σκάνδαλα αυτά, μαζί με την κακοδιαχείριση του έργου διάσωσης και αποκατάστασης μετά τον μεγάλο σεισμό στο Hanshin-Awaji του Κobe το 1995, έδειξαν στο κοινό την αποτελεσματικότητα (και το δυναμικό) ορισμένων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Αυτό οδήγησε το 1998 στη θέσπιση ενός νέου νόμου για τους «Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς», ο οποίος αναγνώριζε ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη χρηστή διακυβέρνηση (10). Ο νόμος αυτός ήρε πολλά από τα εμπόδια για την ανάπτυξη των ΜΚΟ, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της επαχθούς γραφειοκρατικής εποπτείας. Ήταν μία από τις αλλαγές που μείωσαν τις ρυθμίσεις και τη συγκέντρωση στην κοινωνία και στα πολιτικά πράγματα της Ιαπωνίας.

4.4

Μετά τα γεγονότα αυτά, η κοινωνία των πολιτών άρχισε να αλλάζει· οι οργανώσεις πολλαπλασιάζονται τώρα πολύ γρήγορα και η μεγαλύτερη ανάπτυξη παρατηρείται σε εκείνες τις ομάδες που τονίζουν την ανεξαρτησία τους από τις αρχές. Το θέμα που συζητείται στην Ιαπωνία σήμερα είναι πώς μπορεί να αξιοποιηθεί πληρέστερα το σύνολο των θετικών στοιχείων που διαθέτει η ιαπωνική κοινωνία. Έτσι θα αυξηθεί η σημασία και η επιρροή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Η δημοκρατική συμμετοχική διαδικασία αρχίζει να γίνεται καλύτερα κατανοητή και όλα τα νομοσχέδια δημοσιεύονται πλέον στο Διαδίκτυο για την υποβολή παρατηρήσεων· πάντως, σύμφωνα με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οι απόψεις της (εκτός από τους κοινωνικούς εταίρους) δεν επηρεάζουν επαρκώς τις τελικές αποφάσεις.

4.5

Στη συζήτηση για την ιαπωνική κοινωνία των πολιτών, οι οργανώσεις αυτές συνήθως εξετάζονται σε δύο κύριες κατηγορίες. Η πρώτη είναι οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), οι οποίες παρέχουν κατά κύριο λόγο αναπτυξιακές και ανθρωπιστικές υπηρεσίες στο εξωτερικό. Οι οργανώσεις αυτές χρηματοδοτούνται ως επί το πλείστον από την κυβέρνηση (Υπουργείο Εξωτερικών), συνεργάζονται στενά με τις αρχές για τα προγράμματα της Επίσημης Αναπτυξιακής Βοήθειας (ΕΑΒ) και έχουν τακτικές συναντήσεις με την κυβέρνηση για την προαγωγή στενότερου διαλόγου και συνεργασίας. Εντούτοις, οι χρηματοδοτικοί και οι ανθρώπινοι πόροι τους παραμένουν περιορισμένοι.

4.6

Έπειτα υπάρχουν οι Μη Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί, οι οποίοι καλύπτουν ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Σ' αυτούς συγκαταλέγονται οι κοινωνικοί εταίροι, οι εμπορικές και επαγγελματικές ενώσεις και οι οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του περιβάλλοντος, των καταναλωτών, της γεωργίας, του πολιτισμού και άλλους. Οι φορείς αυτοί θα διαδραματίζουν ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στον διάλογο που αρχίσει να αναπτύσσεται μεταξύ των ιαπωνικών και των ξένης ιδιοκτησίας εταιρειών σχετικά με την κοινωνική τους ευθύνη, με σεβασμό της εθελοντικής της φύσης. Οι οργανώσεις στον τομέα της υγείας διαδραματίζουν επίσης πολύ σημαντικό ρόλο. Ορισμένες φορές λαμβάνουν χρηματοδότηση από τις αρχές. Ένα πολύ σημαντικό ποσοστό τους ενδιαφέρεται κυρίως για την εξεύρεση τοπικών και περιφερειακών λύσεων για τα τοπικά και περιφερειακά θέματα και η εργασία τους είναι προς όφελος των τοπικών κοινοτήτων. Ως εκ τούτου, οι εθνικοί μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί είναι αριθμητικά λιγότεροι.

4.7

Η νεολαία εκπροσωπείται επίσης επαρκώς από φοιτητικές και άλλες οργανώσεις.

5.1

Ενώ υπάρχουν πολλές και τακτικές επαφές μεταξύ των αρχών της ΕΕ και της Ιαπωνίας (βλ. σημείο 3.5 ανωτέρω και παραρτήματα), η σημασία των οποίων τονίζεται τακτικά από τους πολιτικούς ηγέτες και των δύο μερών, οι σχέσεις μεταξύ των περισσότερων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών είναι εντούτοις πολύ πιο περιορισμένες. Ωστόσο, σε ορισμένους τομείς έχουν ήδη αναπτυχθεί στενές και αποτελεσματικές σχέσεις.

5.3

Η Στρογγυλή Τράπεζα για τον Επιχειρηματικό Διάλογο ΕΕ-Ιαπωνίας (εργοδότες) πραγματοποιεί ετήσιες συναντήσεις τα τελευταία δέκα χρόνια, προκειμένου να συζητήσει τρόπους βελτίωσης των οικονομικών και των εμπορικών σχέσεων και — όλο και πιο συχνά — για να εξετάσει παγκόσμια ζητήματα, όπως το ενεργειακό. Οι συστάσεις της παρουσιάζονται κατά την ετήσια διμερή σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ιαπωνίας στους πολιτικούς ηγέτες, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να τις λάβουν υπόψη. Επιπλέον, οι οργανώσεις εργοδοτών της ΕΕ και της Ιαπωνίας αναπτύσσουν εδώ και καιρό διάλογο για ευρύ φάσμα θεμάτων.

5.4

Ενώπιον παγκόσμιων προκλήσεων όπως η ασφάλεια και η επισήμανση των τροφίμων, οι οργανώσεις των καταναλωτών της ΕΕ και της Ιαπωνίας πραγματοποιούν συναντήσεις τα τελευταία έξι χρόνια. Άλλα παραδείγματα συνεργασίας είναι οι ετήσιοι διάλογοι των δημοσιογράφων, των κινημάτων των πολιτών, των ΜΚΟ και των οικολόγων. Υπάρχει επίσης ακαδημαϊκή συνεργασία, η οποία πραγματοποιείται ήδη μεταξύ πανεπιστημίων, κολεγίων και ερευνητικών ιδρυμάτων και η οποία θα ενισχυθεί μετά την πρόσφατη ίδρυση των δύο κέντρων ευρωπαϊκών σπουδών στην Ιαπωνία. Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ιαπωνία έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα στενές σχέσεις μεταξύ τους, καθώς και με άλλα αντίστοιχα ιδρύματα στην ΕΕ.

5.5

Αναγνωρίζοντας την ανάγκη για προσωπικές επαφές προκειμένου να αναπτυχθεί μεγαλύτερη κατανόηση, η ΕΕ και η Ιαπωνία συμφώνησαν να ανακηρυχθεί το 2005 «Έτος ανταλλαγών μεταξύ των λαών». Επρόκειτο για ένα επιτυχημένο πρόγραμμα, κατά το οποίο οργανώθηκαν 1 900 περίπου εκδηλώσεις, και σήμερα τελεί υπό εξέταση ένα πρόγραμμα συνέχισής του. Η πρόκληση είναι να διατηρηθούν και να αναπτυχθούν όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα.

5.6

Οι τρέχουσες αυτές επαφές είναι πολύ χρήσιμες και δείχνουν ότι είναι δυνατό να καθιερωθούν πιο μακροπρόθεσμες επαφές όταν υπάρχει ένα σαφές υπόβαθρο κοινών προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο ενός μεταβαλλόμενου κόσμου με παγκοσμιοποιημένες πρακτικές και πρότυπα και όλο και εντονότερη ανάγκη ανταγωνιστικότητας. Οι προκλήσεις αυτές περιλαμβάνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη (κυρίως την ενεργειακή ασφάλεια, τις «πράσινες αγορές» (12) και τους φυσικούς πόρους), την αναπτυξιακή βοήθεια (όπου η ΕΕ και Ιαπωνία είναι οι μεγαλύτεροι χορηγοί στον κόσμο), τη γήρανση των πληθυσμών (με τις συνακόλουθες επιπτώσεις στις συντάξεις, στις υγειονομικές υπηρεσίες και στην κοινωνική πρόνοια), τη μετανάστευση, την εργασία σε πολυεθνοτικές κοινωνίες, την ισορροπία εργασίας/οικογένειας και τις προκλήσεις της απασχόλησης. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη, όπως και η ισορροπία μεταξύ των φύλων, είναι τομείς όπου διακρίνονται σαφέστερα τα κοινά συμφέροντα. Θα ήταν χρήσιμο να πραγματοποιηθεί ανταλλαγή απόψεων για τα ανωτέρω θέματα.

5.7

Η ΕΟΚΕ έχει αναπτύξει ανεπίσημες σχέσεις με το Κέντρο της ΕΕ στο Κανσάι. Επί του παρόντος, οι σχέσεις αυτές είναι οι μοναδικοί δεσμοί της ΕΟΚΕ με την Ιαπωνία, μολονότι πολλά μέλη της ΕΟΚΕ έχουν συνεργαστεί κατά το παρελθόν με ιαπωνικές οργανώσεις.

6.1

Είναι σαφές ότι η κοινωνία των πολιτών μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων, τόσο στο εσωτερικό της ΕΕ και της Ιαπωνίας όσο και στα κοινά εγχειρήματα και στις μεταξύ μας σχέσεις. Μέσω διμερών συνομιλιών και καθιστώντας σαφείς τις θέσεις τους, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών θα συμβάλουν στην εξελισσόμενη πολιτική διεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ιαπωνίας. Είναι σαφές ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο δράσης για την ανάπτυξη εκείνων των τμημάτων του προγράμματος δράσης ΕΕ-Ιαπωνίας (13) που αφορούν την κοινωνία των πολιτών και ότι αυτό το έργο μπορεί να αποτελέσει σημαντικό στοιχείο προστιθέμενης αξίας στις σχέσεις ΕΕ-Ιαπωνίας.

6.2

Ο πρώτος στόχος της ανάπτυξης επαφών μεταξύ των οργανωμένων κοινωνιών των πολιτών της Ιαπωνίας και της ΕΕ πρέπει να είναι η αμοιβαία γνωριμία και κατανόηση· θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της δικτύωσης. Τότε μόνο θα μπορέσουμε να αρχίσουμε να συνεργαζόμαστε κανονικά, ώστε να προσθέσουμε τις συμβολές μας στις ισχυρές υφιστάμενες σχέσεις μεταξύ των αρχών μας. Η διαδικασία δεν θα είναι ταχεία· θα ήταν, όμως, χρήσιμο να ζητηθεί υποστήριξη από την Επιτροπή και από τις ιαπωνικές αρχές για τη διοργάνωση μιας αρχικής συνάντησης για τον εντοπισμό των κοινών προβλημάτων, τη συζήτηση της μελλοντικής πορείας και τον προσδιορισμό, μεταξύ άλλων, των οργανώσεων που θα μπορούσαν να εκπροσωπήσουν πιο επωφελώς τα δύο μέρη (14)· μετά την αρχική αυτή συνάντηση θα πρέπει να ακολουθήσουν στοχοθετημένες εργασίες, συμπεριλαμβανομένης της κοινής δράσης. Οι συμμετέχοντες στην αρχική συνάντηση θα πρέπει να είναι εκπρόσωποι της ευρωπαϊκής και της ιαπωνικής κοινωνίας των πολιτών, οι οποίοι θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για περαιτέρω δικτύωση. Για την ΕΕ, η πλειονότητα των εκπροσώπων θα πρέπει να προέρχεται από την ΕΟΚΕ και τους κοινωνικούς εταίρους.

6.3

Η Επιτροπή θα πρέπει να προβλέπει τη συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) τόσο της ΕΕ όσο και της Ιαπωνίας σε όλα τα σχετικά σεμινάρια και τις παρεμφερείς εκδηλώσεις· θα πρέπει επίσης να ενθαρρύνει και τις ιαπωνικές αρχές να πράξουν ανάλογα. Αυτό, με τον καιρό, θα συμβάλει στην αμοιβαία κατανόηση των εταίρων, καθώς και στη δημιουργία δικτύου που θα μπορεί έπειτα να χρησιμοποιηθεί για κάθε λογής επαφές. Ο εντοπισμός τέτοιων εκδηλώσεων θα πρέπει να αποτελεί μόνιμο σημείο της ημερήσιας διάταξης των συναντήσεων μεταξύ της Επιτροπής και των ιαπώνων συνομιλητών της.

6.4

Η επιλογή κατάλληλων θεμάτων για τις συνομιλίες στις οποίες θα συμμετέχουν οι ΟΚΠ θα έχει καθοριστική σημασία. Όταν στις συναντήσεις που διεξάγονται σε επίσημο επίπεδο εντοπίζονται θέματα που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τη συμβολή των ΟΚΠ, η Επιτροπή και οι ιαπωνικές αρχές θα πρέπει να αναθέτουν στην ΕΟΚΕ να παράσχει αυτή τη συμβολή από κοινού με τους ιάπωνες ομολόγους της. Αρχικά το έργο αυτό θα μπορούσε να ανατεθεί σε ομάδες που θα συσταθούν για τον σκοπό αυτό· όποτε ενδείκνυται, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο της σύστασης μικρών ειδικών συμβουλευτικών ομάδων (15).

6.5

Αναγνωρίζοντας την αυξανόμενη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας για την Ιαπωνία, οι ΟΚΠ της ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν με την πείρα τους κράτη που βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ανάπτυξης να ολοκληρωθούν περισσότερο, σύμφωνα με το δόγμα της «λειτουργικής ολοκλήρωσης». Η πείρα που διαθέτουν ορισμένα από τα νέα κράτη μέλη στη συγκρότηση βιώσιμων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και στην ενθάρρυνση των αρχών να τις ενσωματώνουν στη διαδικασία διαβούλευσης και λήψης των αποφάσεων αποτελούν μερικά ενδιαφέροντα παραδείγματα. Η επιτυχία της ΕΕ στη συγκράτηση και τη μείωση των πιθανοτήτων ανταγωνισμού και σύγκρουσης θα μπορούσε επίσης να παράσχει ένα χρήσιμο πρότυπο, το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει όσον αφορά την περιφερειακή ασφάλεια.

6.6

Η ίδρυση των δύο κέντρων ευρωπαϊκών σπουδών στην Ιαπωνία (στο Τόκιο και στο Κανσάι) προσφέρει δυνατότητες δικτύωσης και αύξησης της κατανόησης. Για παράδειγμα:

Το κέντρο του Κανσάι εξετάζει ήδη τη δυνατότητα συνδιοργάνωσης μιας σειράς σεμιναρίων/εργαστηρίων που θα εστιάζονται σε ειδικά θέματα. Πιθανά σημαντικά αρχικά θέματα σε αυτό το πλαίσιο είναι η επισήμανση των τροφίμων, η προστασία του περιβάλλοντος και η γήρανση της κοινωνίας.

6.7

Πρέπει, επίσης, να επισημανθεί ότι τα πανεπιστήμια (και οι παρεμφερείς φορείς) έχουν μεγάλη σημασία στην ιαπωνική κοινωνία και αποτελούν άλλο ένα μέσο προώθησης της αμοιβαίας κατανόησης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Τα πανεπιστήμια μπορούν, επίσης, να προωθήσουν τη συμμετοχή της νεολαίας, που είναι βασικός παράγοντας για την ανάπτυξη μακροπρόθεσμων επαφών.

6.8

Η ΕΟΚΕ θα πρέπει επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο της σύστασης μιας μικρής ομάδας επαφής, η οποία θα τη βοηθά να ενημερώνεται και θα αποτελεί σημείο επαφής με τους ιάπωνες εταίρους. Πιο μακροπρόθεσμα, όταν οι κοινωνίες των πολιτών θα αρχίσουν να κατανοούν καλύτερα η μία την άλλη, θα πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο της σύστασης μονιμότερου οργάνου, κατά το πρότυπο της Στρογγυλής Τραπέζης.

6.9

Η επαφή με τη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Ιαπωνίας θα πρέπει να διατηρηθεί, προκειμένου να διασφαλισθεί η κατανόηση του ρόλου και του δυναμικού της κοινωνίας των πολιτών και, όπου κρίνεται σκόπιμο, η χρήση τους προς το κοινό συμφέρον.

6.10

Η χρηματοδότηση θα έχει, όπως πάντοτε, καθοριστική σημασία. Ωστόσο, το κόστος των σχετικών διευθετήσεων δεν θα πρέπει να είναι υψηλό και οι σύγχρονες τεχνικές, όπως οι βιντεοδιασκέψεις και η φωνητική τηλεφωνία μέσω του πρωτοκόλλου του Διαδικτύου (Voice over Internet Protocol — τηλεφωνικές διασκέψεις), θα μπορούσαν να συμβάλουν στη διατήρηση του κόστους σε χαμηλά επίπεδα σε πολλές περιπτώσεις, με προφανέστερη τις επαφές μεταξύ των μικρών ομάδων ad hoc που ενδέχεται να συσταθούν.