9.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 257/15


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας: νέα ώθηση στην εδαφική συνεργασία στην Ευρώπη»

(2008/C 257/03)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

τονίζει την ανάγκη ταχείας και συνεκτικής εφαρμογής του κανονισμού σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πνεύμα του νέου μέσου·

υπογραμμίζει ότι ο ΕΟΕΣ —προσδίδοντας μια κοινοτική νομική χροιά στις μορφές εδαφικής συνεργασίας μεταξύ θεσμικών φορέων από διάφορα επίπεδα που ανήκουν σε δύο ή περισσότερα κράτη μέλη— μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για μια οριζόντια διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, κατ' εφαρμογήν των αρχών της επικουρικότητας και της εγγύτητας·

επισημαίνει ότι η δυνατότητα συμμετοχής διαφόρων θεσμικών επιπέδων σε μια ενιαία δομή συνεργασίας διανοίγει το δρόμο για νέες μορφές πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, επιτρέποντας στις ευρωπαϊκές περιφερειακές και τοπικές αρχές να καταστούν κινητήριες δυνάμεις στη χάραξη και την εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ και συμβάλλοντας ώστε η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση να καταστεί ποιο ανοιχτή, συμμετοχική, δημοκρατική, υπεύθυνη και διαφανής·

δηλώνει την πρόθεσή της να διαδραματίσει θεμελιώδη ρόλο τόσο στην ενημέρωση για το μέσο που συνιστά ο ΕΟΕΣ όσο και στην προβολή αυτού, προώθηση διαμέσου πολιτικής κινητοποίησης, ανάληψης πρωτοβουλιών επικοινωνίας, δημιουργίας δικτύων για την ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών, καθώς και εκπόνησης μελετών·

καλεί την Επιτροπή να αρχίσει μια στρατηγική συζήτηση για τον ΕΟΕΣ στην επικείμενη Πράσινη Βίβλο για την Ευρωπαϊκή εδαφική συνοχή.

Εισηγητής

:

ο κ. Mercedes BRESSO, (IT/PES) Πρόεδρος της Περιφέρειας Piedmont

H ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

Οι προκλήσεις της ηπείρου και η ανάγκη ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης

1.

χαιρετίζει θερμά την υιοθέτηση του κανονισμού για τον Ευρωπαϊκό Όμιλο Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ), ο οποίος ανταποκρίνεται ουσιαστικά στη θεμελιώδη ανάγκη επίσπευσης της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σεβόμενος την περιφερειακή ποικιλομορφία, με την προσαρμογή των υφισταμένων προτύπων διακυβέρνησης στις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση·

2.

σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με αλλαγές που έχουν καθοριστική σημασία για το μέλλον της: ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν η νέα Συνθήκη της Λισσαβώνας που υπογράφηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2007, η πρόσφατη διεύρυνση της ζώνης Σένγκεν με την είσοδο εννέα νέων χωρών, η υιοθέτηση του ευρώ από την Κύπρο και τη Μάλτα στις αρχές του 2008 και η εν εξελίξει αναθεώρηση του προϋπολογισμού·

3.

εκφράζει κατ' αρχήν την ιδιαίτερη ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η νέα Συνθήκη της Λισσαβώνας συμπεριλαμβάνει, στο άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την εδαφική συνοχή μεταξύ των στόχων της Ένωσης και τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις διασυνοριακές περιοχές· τούτο αποτελεί ρητή αναγνώριση του γεγονότος ότι, κατά τη διαμόρφωση των πολιτικών της Ένωσης, απαιτείται η προαγωγή της αρμονικής και ισόρροπης ανάπτυξης της πολυκεντρικής ευρωπαϊκής επικράτειας· η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση σχετικά με τα μέτρα και τις δραστηριότητες σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα μπορούσαν στο μέλλον να συμπεριληφθούν σε αυτούς τους στόχους.

4.

αναγνωρίζει ότι το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των εδαφών της εξαρτάται, όχι μόνο από την ενίσχυση της συνέργειας μεταξύ των πολιτικών για τη συνοχή και των στρατηγικών για την προώθηση της ανταγωνιστικότητας, αλλά και από την ανάπτυξη εκείνων των τομεακών πολιτικών που θα επιτρέψουν, ιδίως στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές, να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, διαμέσου μιας διασυνοριακής, διεθνικής και διαπεριφερειακής προσέγγισης· σημειώνει ότι η διασυνοριακή, η διεθνική και η διαπεριφερειακή συνεργασία έχουν ήδη δημιουργήσει και εξακολουθούν να δημιουργούν προστιθέμενη αξία: ευρωπαϊκή, πολιτική, θεσμική, οικονομική και κοινωνικοπολιτιστική προστιθέμενη αξία·

5.

υπενθυμίζει ότι η εδαφική συνοχή βρίσκεται στο επίκεντρο της Εδαφικής Ατζέντας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός το οποίο καταδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου που θα διαδραματίζει μελλοντικά η εδαφική διάσταση στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής και των υπολοίπων κοινοτικών πολιτικών·

6.

εκτιμά ότι η εδαφική συνοχή αποτελεί βασική συνιστώσα για την επίτευξη των στόχων της οικονομικής ανάπτυξης και της αλληλεγγύης, καθώς και για την υλοποίηση μιας άκρως ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, η οποία αποσκοπεί στην πλήρη απασχόληση, την κοινωνική πρόοδο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

7.

υποστηρίζει ότι η εδαφική συνοχή μπορεί συγχρόνως να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα των περιφερειών της Ευρώπης, σύμφωνα με τους στόχους της ανανεωμένης Στρατηγικής της Λισσαβώνας που επικαιροποιήθηκε από τα κράτη μέλη το 2008·

8.

θεωρεί ότι η εδαφική συνεργασία — και πρωτίστως η διασυνοριακή συνεργασία — αποτελεί βασική συνιστώσα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και πολιτική προτεραιότητα της ΕΕ και υπενθυμίζει την ιδιαίτερη σημασία της εδαφικής συνεργασίας στις εξόχως απομακρισμένες περιοχές, νήσους και όροι.

9.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει ένα στρατηγικό προβληματισμό σχετικά με τον ΕΟΕΣ στο πλαίσιο της επόμενης Πράσινης Βίβλου της για την ευρωπαϊκή εδαφική συνοχή·

Η πολιτική και στρατηγική σημασία του ΕΟΕΣ

10.

επιδοκιμάζει την εδαφική συνεργασία ως θεμελιώδες μέσο της πολιτικής συνοχής για την επίλυση ζητημάτων που έχουν έντονη εδαφική χροιά από οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και περιβαλλοντική άποψη·

11.

τονίζει ότι η εδαφική συνεργασία δίδει αποτελεσματική απάντηση στην ανάγκη πιο ισόρροπης γεωγραφικής κατανομής των κεφαλαίων που προβλέπονται για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013·

12.

χαιρετίζει το γεγονός ότι, κατά την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, προβλέπεται να ενισχυθεί σημαντικά η εδαφική συνεργασία στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, μέσω:

της θεώρησης της κοινοτικής πρωτοβουλίας INTERREG, η πρωταρχικού πολιτικού στόχου (Στόχος 3) της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής·

του εντονότερου προσανατολισμού των πρωτοβουλιών εδαφικής συνεργασίας στην επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας και του Γκέτεμποργκ·

της εδραίωσης της εδαφικής συνεργασίας και της σύνδεσής της με άλλες θεματικές πολιτικές της ΕΕ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Περιφέρειες για την οικονομική αλλαγή»

της ενδυνάμωσης των δομών συνεργασίας, των λειτουργικών μηχανισμών και των διαδικασιών κεφαλαιοποίησης μέσω, μεταξύ άλλων, των προγραμμάτων δικτύωσης των 27 κρατών μελών (URBACT, INTERACT, ESPON)·

13.

θεωρεί ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 για τον Ευρωπαϊκό Όμιλο Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ) αποτελεί σημαντικό νομικό μέσο για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην Ευρώπη βάσει ομοιόμορφων κοινοτικών κανόνων άμεσα εφαρμόσιμων σε όλα τα κράτη μέλη·

14.

φρονεί ότι το προβλεπόμενο δυναμικό του ενισχύεται ακόμη περισσότερο με τον άμεσο συσχετισμό του με το κοινοτικό κεκτημένο, ο οποίος του προσδίδει μεγαλύτερη ισχύ και ικανότητα ενσωμάτωσης στις εθνικές νομοθεσίες, αλλά και μεγαλύτερη εμβέλεια και δυναμισμό σε σύγκριση με τα κλασικά μέσα συνεργασίας·

15.

επισημαίνει ότι το προηγούμενο νομικό πλαίσιο —η κατάργηση του οποίου δεν προβλέπεται εντούτοις από τον εν λόγω κανονισμό— είχε συχνά οδηγήσει σε αβέβαιες καταστάσεις·

16.

διαπιστώνει με ιδιαίτερη χαρά ότι στον κανονισμό για τον ΕΟΕΣ έχει ενσωματωθεί μεγάλο μέρος των εξελίξεων που επέφερε το κεκτημένο του Συμβουλίου της Ευρώπης στον τομέα της εδαφικής συνεργασίας. Είναι γεγονός ότι το δικαίωμα συνεργασίας των τοπικών και περιφερειακών αρχών πέραν των εθνικών συνόρων αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά από το Συμβούλιο της Ευρώπης με την ευρωπαϊκή σύμβαση — πλαίσιο για τη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ τοπικών κοινοτήτων ή αρχών του 1980 και με τα πρόσθετα πρωτόκολλά της του 1995 και του 1998·

17.

υπογραμμίζει ότι ο ΕΟΕΣ συνιστά μέσο το οποίο καθιερώνει μια δομή ευρωπαϊκής συνεργασίας που έχει ως σκοπό να καταστήσει δυνατή την αντιμετώπιση και την επίλυση των συνήθων νομικών και διοικητικών προβλημάτων που σχετίζονται με την εφαρμογή και τη διαχείριση διασυνοριακών, διεθνικών και διαπεριφερειακών προγραμμάτων και σχεδίων, καθώς και με την εδαφική συνεργασία γενικότερα·

18.

τονίζει ότι ο ΕΟΕΣ προσδίδει ασφάλεια και σταθερότητα στις πρωτοβουλίες εδαφικής συνεργασίας μέσω της σύστασης ομάδων συνεργασίας με νομική προσωπικότητα οι οποίες διαθέτουν τα μέσα που απαιτούνται για την υλοποίηση σχεδίων και δράσεων, με ή χωρίς την οικονομική συμβολή της Κοινότητας·

19.

θεωρεί ότι ο ΕΟΕΣ μπορεί να αποτελέσει μια νέα ευκαιρία για τη διαμόρφωση νομικού πλαισίου και τη συνεκτική ανάπτυξη των «ευρωπεριφερειών» οι οποίες, κατά τα προηγούμενα έτη και στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών συνεργασίας, συνέβαλαν αποφασιστικά στην επίτευξη πραγματικής συνεργασίας σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, στην ενίσχυση των σχέσεων εγγύτητας, στην προσέγγιση των λαών, στη μεταφορά γνώσεων και στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών·

20.

τονίζει ότι ο κανονισμός για τον ΕΟΕΣ δεν επιδιώκει την κατάργηση των «ευρωπεριφερειών» που έχουν ήδη δημιουργηθεί ή τη σύσταση μιας πρόσθετης διοικητικής δομής, αλλά την παροχή μιας αξιόπιστης εναλλακτικής επιλογής για διευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία·

21.

υπογραμμίζει ότι ο ΕΟΕΣ παρέχει ένα ισχυρό μέσο για την επίτευξη αποκεντρωμένης συνεργασίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκής Ένωση σε μία σειρά τομέων πολιτικής βάσει σταθερών δομών, ικανών να κινητοποιήσουν τη συμμετοχή των πολιτών και τη λήψη κοινών αποφάσεων που θα τεθούν πλήρως σε εφαρμογή και θα οδηγήσουν ακόμη και σε μακροπρόθεσμη στρατηγική συνεργασία·

22.

εννοεί ότι ο ΕΟΕΣ μπορεί και πρέπει να αποτελεί επιχειρησιακό μέσο προτεραιότητας, επειδή διευκολύνει την πρόσβαση στην πιστωτική αγορά για τη χρηματοδότηση υποδομών ή υπηρεσιών κοινής ωφελείας σε διάφορες περιοχές της ΕΕ, οι οποίες, με τη σειρά τους, θα παράγουν τα έσοδα που απαιτούνται για την υποστήριξη της οικονομικής υγείας αυτών των μέτρων·

23.

υπογραμμίζει ότι ένα μέτρο που θα πρέπει να εφαρμοστεί σε κοινοτικό επίπεδο είναι η ενθάρρυνση της χρήσης του ΕΟΕΣ ως του προτιμητέου μέσου συνεργασίας, λόγω των σημαντικών οφελών που απορρέουν, αφενός, από την απλουστευμένη διαχείριση των πολιτικών, των σχεδίων και των έργων συνεργασίας και, αφετέρου, από τη διάδοση των βέλτιστων διοικητικών πρακτικών σε όλη την ΕΕ·

24.

εκτιμά ότι η υιοθέτηση του ΕΟΕΣ θα μπορούσε να ευνοήσει τη λειτουργία των υπαρχουσών δομών συνεργασίας κατά τρόπο συνεκτικότερο και αποτελεσματικότερο, με στόχο τον ορθολογική χρήση των κεφαλαίων και την αποτροπή του διασκορπισμού τους, αλλά και τη βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων αποτελεσμάτων·

25.

επαναλαμβάνει ότι ο ΕΟΕΣ θα συμβάλει σημαντικά στην αποτελεσματικότερη διάθεση και διαχείριση των πόρων, χάρη στη μεγαλύτερη συμμετοχή τόσο των περιφερειακών και τοπικών αρχών όσο και των οικονομικών και κοινωνικών φορέων σε εδαφικό επίπεδο·

26.

υπογραμμίζει ότι ο ΕΟΕΣ — προσδίδοντας μια κοινοτική νομική χροιά στις μορφές εδαφικής συνεργασίας μεταξύ θεσμικών φορέων από διάφορα επίπεδα που ανήκουν σε δύο ή περισσότερα κράτη μέλη — μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για μια οριζόντια διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, κατ' εφαρμογήν των αρχών της επικουρικότητας και της εγγύτητας·

27.

υποστηρίζει ότι, χάρη στο μέσο που αποτελεί ο ΕΟΕΣ, οι ευρωπαϊκές τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να καταστούν κινητήριες δυνάμεις στη διαμόρφωση και την εφαρμογή των πολιτικών της Ένωσης, συμβάλλοντας σε μια πιο ανοικτή, συμμετοχική, δημοκρατική, υπεύθυνη και διαφανή ευρωπαϊκή διακυβέρνηση·

28.

επισημαίνει ότι η δυνατότητα συμμετοχής διαφόρων θεσμικών επιπέδων σε μια ενιαία δομή συνεργασίας διανοίγει το δρόμο για νέες μορφές πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, στο πλαίσιο της οποίας, οι ενδιαφερόμενοι φορείς μπορούν να συνεισφέρουν στη συνολική επιτυχία του εγχειρήματος ανάλογα με το πεδίο δικαιοδοσίας του καθενός από αυτούς·

29.

υπογραμμίζει ότι αυτή καθ' εαυτή η φύση του νομικού μέσου που συνιστά ο κανονισμός εγγυάται την ομοιομορφία των κανόνων οι οποίοι διέπουν την εδαφική συνεργασία στο σύνολο των κρατών μελών και περιορίζει τις ανομοιογένειες που οφείλονται στον κατακερματισμό της νομοθεσίας· είναι η πρώτη φορά που θεσπίζεται ένα κοινό μέσο με τόσο ευρεία γεωγραφική εμβέλεια·

30.

πιστεύει ότι η εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 πρέπει επίσης να αποτελέσει αντικείμενο σωστού συντονισμού, ώστε τα διάφορα νομοθετήματα που θα εκπονήσουν τα κράτη μέλη για την εφαρμογή του να μπορούν να συνδυαστούν χωρίς ασυμβατότητες ή εμπόδια·

Δέσμευση για την εφαρμογή του κανονισμού σύμφωνα με το κοινοτικό πνεύμα

31.

τονίζει την ανάγκη ταχείας και συνεκτικής εφαρμογής του κανονισμού σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πνεύμα που διαπνέει το νέο μέσο·

32.

επισημαίνει, σύμφωνα με τις διαδικασίες που αναφέρονται στην εισαγωγή του κανονισμού σχετικά με τον ΕΟΕΣ, τη σημασία που έχει η συμμετοχή των τρίτων χωρών, όσο το δυνατό συντομότερα και με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο, στην εφαρμογή του νέου κοινοτικού μέσου·

33.

λαμβάνει γνώση του γεγονότος ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη εγκρίνει τις διατάξεις εφαρμογής του κανονισμού, αλλά επιφυλάσσεται να προβεί σε διεξοδική ανάλυση των σχετικών μέτρων προκειμένου να αξιολογηθεί η συμμόρφωσή τους με τους στόχους της κανονιστικής εναρμόνισης και της προώθησης της εδαφικής συνεργασίας·

34.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η πλειονότητα των κρατών μελών δεν έχει ακόμη μεριμνήσει για την υιοθέτηση των διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού και προτρέπει τις αρμόδιες αρχές να υιοθετήσουν τις διατάξεις αυτές άνευ περαιτέρω καθυστερήσεων και χωρίς να θέσουν κωλύματα και να εισάγουν γραφειοκρατικές διατυπώσεις που θα μπορούσαν να τροχοπεδήσουν τη σύσταση και την πλήρη λειτουργικότητα των ΕΟΕΣ·

35.

επισημαίνει ότι ο ΕΟΕΣ δημιουργείται και για να απλοποιήσει τις διαδικασίες διαχείρισης και εφαρμογής των πρωτοβουλιών εδαφικής συνεργασίας και επιζητεί την ευρύτερη δυνατή συνεργασία στο εσωτερικό κάθε κράτους μέλους μεταξύ των διαφόρων εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών σε ό,τι αφορά τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους·

36.

θεωρεί επίσης ότι είναι καθοριστικής σημασίας η συνεργασία και η αμοιβαία ενημέρωση μεταξύ κρατών μελών μαζί με την άμεση συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών·

37.

υπενθυμίζει ότι, με τον κανονισμό για τον ΕΟΕΣ, το κοινοτικό δίκαιο θεσπίζει μια νέα κατηγορία νομικών προσώπων η οποία — παρά τις σημαντικές αναφορές στα εθνικά δίκαια — πρέπει να τύχει ουσιαστικά ομοιόμορφης αντιμετώπισης στα διάφορα κράτη μέλη, σύμφωνα με τις αρχές της άμεσης εφαρμογής και της άμεσης ισχύος·

38.

επισημαίνει ότι στο άρθρο 2 του κανονισμού ορίζεται επακριβώς η ιεράρχηση σύμφωνα με την οποία, όχι μόνον η κοινοτική νομοθεσία, αλλά και τα μέτρα που προβλέπονται από τις συμβάσεις και τα καταστατικά των προς σύσταση ΕΟΕΣ υπερισχύουν του δικαίου του κράτους μέλους στο οποίο έχει την έδρα του ο ΕΟΕΣ, πράγμα που ισχύει μόνο σε τομείς οι οποίοι δεν διέπονται καθόλου ή που διέπονται εν μέρει από τον εν λόγω κανονισμό·

39.

τονίζει ότι οι διατάξεις του κανονισμού οι οποίες δεν παραπέμπουν στο εθνικό δίκαιο εφαρμόζονται άμεσα κάθε φορά που συστήνεται ένας ΕΟΕΣ·

40.

θεωρεί ότι ο κανονισμός παρέχει στα εν δυνάμει μέλη του ΕΟΕΣ, τα οποία βρίσκονται στην επικράτεια τουλάχιστον δύο κρατών, το πλήρες και άμεσα εφαρμοστέο δικαίωμα να προβαίνουν στη σύσταση ΕΟΕΣ σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου του κανονισμού·

41.

υπενθυμίζει ότι η μη τήρηση εκ μέρους των κρατών μελών της υποχρέωσής τους όσον αφορά την υιοθέτηση των ενδεδειγμένων διατάξεων εφαρμογής παρεμποδίζει τις δυνατότητες που παρέχονται από τον ΕΟΕΣ και προτρέπει επομένως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καλέσει τα κράτη μέλη να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις για τις οποίες έχουν δεσμευτεί σε αυτό το πλαίσιο

42.

εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για να καταστεί ο ΕΟΕΣ πλήρως λειτουργικός, σύμφωνα με το αυθεντικό πνεύμα του κανονισμού·

43.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παροτρύνει τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν τα απαιτούμενα μέτρα εφαρμογής, παρέχοντας συγχρόνως τη δέουσα υποστήριξη στις αρμόδιες εθνικές αρχές μέσω της υιοθέτησης κατευθυντηρίων γραμμών, κριτηρίων ερμηνείας και τεχνικών ενδείξεων· προς τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα μπορούσε να αξιοποιήσει το έργο της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τον ΕΟΕΣ η οποία συστάθηκε από την Επιτροπή των Περιφερειών·

44.

ελπίζει ότι, εάν συνεχιστούν οι περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο να κινήσει τις επιβεβλημένες διαδικασίες παράβασης κατά των κρατών μελών που δεν εκπλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους για την υιοθέτηση των αναγκαίων μέτρων εφαρμογής του κανονισμού, χωρίς βάσιμο λόγο·

45.

είναι της γνώμης ότι ο Ευρωπαϊκός Ομίλος Εδαφικής Συνεργασίας μπορεί να προαχθεί μέσω ειδικών κοινοτικών δράσεων επικοινωνίας και κατάρτισης, καθώς και με τη λήψη οποιουδήποτε άλλου επωφελούς μέτρου, συμπεριλαμβανομένης και της παροχής νομικών, οικονομικών και δημοσιονομικών κινήτρων·

46.

προς τον σκοπό αυτό, πιστεύει ότι τα βασικά κίνητρα χρηματοοικονομικής φύσεως μπορούν να χωριστούν σε δύο μεγάλες ομάδες. Η πρώτη προϋποθέτει την πρόβλεψη ειδικού προγράμματος, το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και το οποίο θα ενθάρρυνε τη σύσταση νέων ΕΟΕΣ ή τη μετατροπή υφιστάμενων προγραμμάτων συνεργασίας, η διαχείριση των οποίων γίνεται με παραδοσιακό τρόπο·

Η προαγωγή της χρήσης του ΕΟΕΣ

47.

η δεύτερη ομάδα μέτρων χρηματοοικονομικής φύσεως θα συνίσταται στη συμπερίληψη, στις προκηρύξεις διαγωνισμών της Επιτροπής,

48.

του κριτηρίου της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας στην αξιολόγηση των έργων που της υποβάλλονται, όταν αυτά περιλαμβάνουν την ίδρυση ΕΟΕΣ,

49.

και την πρόβλεψη της βιωσιμότητας μετά την αποπεράτωση του έργου. Με αυτόν τον τρόπο θα ενθαρρυνθεί η μεσο-μακροπρόθεσμη ανάπτυξη ενός πνεύματος συνεργασίας, για την αναζήτηση νέων μεθόδων χρηματοδότησης, πέραν της προσφυγής στον κοινοτικό προϋπολογισμό.

50.

όσον αφορά τα νομικά μέτρα που θα πρέπει να αναληφθούν για να συμβάλουν στην επιτυχία του θεσμού σε όλη την ΕΕ, πιστεύεται ότι η ευθύνη θα πρέπει να ανήκει πρωτίστως στην Επιτροπή, με την τεχνική συνδρομή της Επιτροπής των Περιφερειών·

51.

προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνει τη δράση ενημέρωσης που αναλαμβάνεται στο εσωτερικό των Γενικών Διευθύνσεών της, με στόχο την καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με το μέσο που συνιστά ο ΕΟΕΣ για την υλοποίηση των τομεακών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

52.

δηλώνει πρόθυμη να συνεργαστεί με τους θεσμικούς φορείς για την ανάληψη των προαναφερθεισών δράσεων προβολής του ΕΟΕΣ·

Ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερειών

53.

υπενθυμίζει ότι διαθέτει ειδικές συμβουλευτικές αρμοδιότητες στον τομέα της εδαφικής συνεργασίας, κατά την έννοια του άρθρου 265 της Συνθήκης ΕΚ:

η εδαφική συνεργασία, και ειδικότερα ο ΕΟΕΣ, περιλαμβάνονται μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων της παρούσας πολιτικής εντολής της Επιτροπής των Περιφερειών και του νέου πρωτοκόλλου συνεργασίας με την Επιτροπή·

στο άρθρο 5 του κανονισμού ορίζεται ότι τα μέλη του ΕΟΕΣ είναι υποχρεωμένα να ενημερώνουν την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τις μελλοντικές συμβάσεις και την καταχώριση ή/και τη δημοσίευση των καταστατικών· το γεγονός αυτό διανοίγει το δρόμο για την κατάρτιση «ευρωπαϊκού μητρώου» των ΕΟΕΣ στην Επιτροπή των Περιφερειών, όπως είχε αρχικά ζητηθεί από την ίδια την ΕΤΠ στη γνωμοδότησή της του 2004 σχετικά με την πρόταση κανονισμού (CdR 62/2004)·

54.

δηλώνει την πρόθεσή της να διαδραματίσει θεμελιώδη ρόλο τόσο στην ενημέρωση για το μέσο που συνιστά ο ΕΟΕΣ όσο και στην προβολή αυτού, προώθηση διαμέσου πολιτικής κινητοποίησης, ανάληψης πρωτοβουλιών επικοινωνίας, δημιουργίας δικτύων για την ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών, καθώς και εκπόνησης μελετών·

55.

επισημαίνει ότι έχει συσταθεί ομάδα εμπειρογνωμόνων για τον ΕΟΕΣ με στόχο την υιοθέτηση των εθνικών διατάξεων εφαρμογής και την προαγωγή της ανταλλαγής εμπειριών σχετικά με τη δημιουργία και τη λειτουργία ΕΟΕΣ σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

56.

δεσμεύεται να προβάλλει τις δυνατότητες που παρέχει η νομοθεσία τόσο των κρατών μελών όσο και των γειτονικών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση τρίτων χωρών, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι ευκαιρίες συνεργασίας μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αντιστοίχων αρχών των τρίτων χωρών·

57.

σκοπεύει να εντείνει τη συνεργασία της με πανευρωπαϊκές περιφερειακές οργανώσεις που διαθέτουν ειδική και μακρά εμπειρία στον τομέα της διευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας·

58.

τονίζει ότι μια ισχυρή διοργανική συνεργασία, με τη συμμετοχή των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, των εθνικών κυβερνήσεων και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχία του ΕΟΕΣ και της εδαφικής συνεργασίας.

Βρυξέλλες, 18 Ιουνίου 2008.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Luc VAN DEN BRANDE