27.4.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 93/25

1.1

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να συμπεριληφθούν μεταξύ των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενιαία αγορά τα ακόλουθα μέτρα.

1.1.1

Για να υπερνικηθούν τα εμπόδια που εναπομένουν, η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς απαιτεί την εξισορρόπηση της δυναμικής της οικονομίας με την κοινωνική διάσταση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς είναι να αντιληφθούν όλοι οι πολίτες — εργοδότες, εργαζόμενοι, καταναλωτές κλπ. — ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Η ενιαία αγορά πρέπει να ωφελήσει όσο το δυνατόν περισσότερους, ενώ πρέπει να θεσπισθούν αντισταθμιστικά μέτρα για τους χαμένους. Ο μόνος τρόπος για να αντιπαρέλθουμε τον σκεπτικισμό του κοινού έναντι της Ευρώπης είναι η θέσπιση πολιτικών που ανταποκρίνονται στις πιεστικές ανάγκες των πολιτών. Η επικοινωνία από μόνη της δεν αρκεί.

1.1.2

Για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης — προσαρμογή στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, εξασφάλιση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, δημιουργία των απαραίτητων υποδομών, καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, κατοχύρωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, ανταπόκριση στην αυξανόμενη επιρροή που ασκούν οι χρηματαγορές στην οικονομία ως σύνολο — και να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτή, πρέπει να αξιοποιηθεί ολόκληρο το δυναμικό της ενιαίας αγοράς. Συνεπώς, τα μέτρα για την προώθηση της ελευθέρωσης της αγοράς και του ανταγωνισμού πρέπει να συνοδεύονται από μακροοικονομικές πολιτικές προσανατολισμένες προς την απασχόληση και την ανάπτυξη, μαζί με μέτρα για τη δημιουργία μιας κοινωνίας της γνώσης, ενώ ο γενικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των λαών της (όπως καθορίστηκε στο Προοίμιο της Συνθήκης της Ρώμης και αναφέρεται σε όλα τα μετέπειτα κείμενα). Οι πρωτοβουλίες αυτές θα συμβάλουν σημαντικά στην ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς.

1.1.3

Η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει περισσότερο στην εκπαίδευση, στην κατάρτιση και στην έρευνα σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι επενδύσεις αυτές αποτελούν αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια για την Ευρώπη. Συνεπώς, η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και η καθιέρωση της διά βίου μάθησης αποτελούν προτεραιότητες.

1.1.4

Η αξιοπιστία της ερευνητικής πολιτικής της ΕΕ επλήγη σε μεγάλο βαθμό από τις επανειλημμένες καθυστερήσεις της καθιέρωσης του κοινοτικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Καθώς δεν στάθηκε δυνατό να επιτευχθεί εντός λογικού χρονικού διαστήματος συμφωνία για τη διαμόρφωση του μέσου αυτού, το οποίο έχει καθοριστική σημασία για την οικονομία της γνώσης, που αποτελεί έναν από τους κυριότερους στόχους της ΕΕ, πρέπει τώρα να εξεταστεί σοβαρά εάν θα ήταν σκόπιμο να εφαρμοστεί αρχικά το μέσο αυτό σε όλα τα κράτη μέλη, σε περίπτωση που παραμένει αδύνατο να επιτευχθεί ομόφωνη συμφωνία (1).

1.1.5

Πέρα από το σημαντικό ζήτημα των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και το συναφές θέμα της πνευματικής ιδιοκτησίας, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι πρέπει να εξεταστεί σε επίπεδο ΕΕ και το θέμα της οικονομικής πληροφόρησης. Σε σχέση με αυτό, διερωτάται μήπως θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την ενίσχυση του ρόλου και την καλύτερη προβολή, μεταξύ των οικονομικών φορέων, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Δικτύων και των Πληροφοριών (ENISA) (2), προκειμένου να συμβάλει στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων της ΕΕ και στην αποτροπή της διαρροής εμπιστευτικών δεδομένων σχετικά με τις παραγωγικές μεθόδους και την έρευνα και την καινοτομία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σε ανταγωνιστές εκτός ΕΕ.

1.1.6

Στο πλαίσιο των διατλαντικών σχέσεων, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα πρέπει να απαιτήσουν σθεναρότερα από τις ΗΠΑ να συμμορφωθούν με την αρχή της μη διακριτικής μεταχείρισης. Θα πρέπει, συγκεκριμένα, να αξιώσουν την κατάργηση της «Επιτροπής για τις Ξένες Επενδύσεις στις ΗΠΑ »(CFIUS), η οποία συστάθηκε πριν από διάστημα 30 και πλέον ετών για να εξετάζει και ενδεχομένως να απαγορεύει τις ξένες συμμετοχές σε αμερικανικές επιχειρήσεις βάσει του μοναδικού — και απροσδιόριστου — κριτηρίου της «εθνικής ασφάλειας». Ομοίως, στις εμπορικές αντιδικίες μεταξύ μιας ξένης και μιας αμερικανικής επιχείρησης υπάρχει μεροληψία υπέρ της τελευταίας.

1.1.6.1

Εάν αποδειχθεί αδύνατο να εξασφαλιστεί η μη διακριτική μεταχείριση στις συγχωνεύσεις-εξαγορές ή στις εμπορικές πρακτικές, η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο παραπομπής των σχετικών υποθέσεων ενώπιον του Οργάνου Διευθέτησης Διαφορών του ΠΟΕ ή να καθιερώσει μηχανισμούς παρόμοιους με τη CFIUS. Οι αρχές αυτές θα πρέπει να εφαρμόζονται και στις σχέσεις με τους άλλους εταίρους της ΕΕ.

1.1.7

Η προσέγγιση της «βελτίωσης της νομοθεσίας »μπορεί να απλουστεύσει τις συνθήκες για τις επιχειρήσεις και να δημιουργήσει μεγαλύτερη διαφάνεια για τους πολίτες και τους καταναλωτές. Ωστόσο, η θέσπιση λιγότερων ρυθμίσεων δεν συνεπάγεται κατ' ανάγκη καλύτερο ρυθμιστικό πλαίσιο. Η ΕΟΚΕ είναι, επίσης, υπέρ της χρήσης νομικών μέσων σε σημαντικούς τομείς — όπως εκείνοι που καλύπτονται από τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας — όπου η θέσπιση εθνικής νομοθεσίας δεν επαρκεί.

1.1.8

Οι συλλογικές συμφωνίες των κοινωνικών εταίρων, οι οποίες αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικό μέρος της πολιτικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε πολλά κράτη μέλη, μπορούν επίσης να συμβάλουν στην διαμόρφωση των πολιτικών και στην εξασφάλιση της αποδοχής των μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο, για να γίνει αυτό, χρειάζεται προθυμία και των δύο πλευρών να συμμετάσχουν στον κοινωνικό διάλογο.

1.1.9

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη έχουν υποσχεθεί να μειώσουν τον διοικητικό φόρτο των επιχειρήσεων κατά 25 % έως το 2012. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ ανησυχεί για το γεγονός ότι η υπόσχεση αυτή είναι πολύ ευρεία και πρέπει να προσδιοριστεί σαφέστερα. Εάν δεν υιοθετηθεί μια προσεκτικότερη προσέγγιση, η μη εκπλήρωση των υποσχέσεων απλώς και μόνο θα υπονομεύσει ακόμη περισσότερο την αξιοπιστία.

1.1.10

Η χρήση ρυθμίσεων θα δημιουργήσει, επίσης, σαφέστερο νομικό περιβάλλον όπου είναι δυνατόν και θα προωθήσει τη συνοχή.

1.1.11

Η ενιαία αγορά στηρίζεται στην αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και διπλωμάτων, π.χ. για τις μαίες, τους δικηγόρους κ.ά., οι οποίοι όμως, παρά την ύπαρξη των σχετικών οδηγιών, δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν απ' αυτές.

1.1.12

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι η προς τα άνω εναρμόνιση των 27 χωρών, όσο δύσκολη και αν είναι, αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ενιαία αγορά.

1.1.13

Για να εξασφαλιστεί ο απαιτούμενος βαθμός διοικητικής απλούστευσης και η βελτίωση της νομοθεσίας σε λογικό χρονικό πλαίσιο, πρέπει να διεξαχθούν διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους σε όλα τα στάδια. Είναι σημαντικό να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα σε αυτό το πεδίο, αν η Ευρώπη δεν θέλει να απολέσει ακόμη περισσότερο την αξιοπιστία της στα μάτια των πολιτών.

1.1.14

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί ταχύτερη πρόοδο προς την επίτευξη της ενιαίας αγοράς των υπηρεσιών. Διαφορετικά, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η εσωτερική αγορά έχει ολοκληρωθεί. Επικροτεί τις τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επί της οδηγίας για τις υπηρεσίες, οι οποίες σε γενικές γραμμές συμφωνούν με τις δικές της προτάσεις. Ορισμένα σημεία θα πρέπει να διασαφηνιστούν και να βελτιωθούν περαιτέρω, π.χ. στον τομέα των κοινωφελών υπηρεσιών. Τώρα που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει υιοθετήσει την οδηγία περί υπηρεσιών, οι επιχειρήσεις μπορούν να αναμένουν πραγματικά οφέλη από την ελευθερία εγκατάστασης και παροχής διασυνοριακών υπηρεσιών.

1.1.15

Στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (3), η ΕΟΚΕ έχει απευθύνει έκκληση για δυναμική ενοποίηση με αποφυγή της συσσώρευσης υπερβολικά πολλών ρυθμιστικών παρεμβάσεων (του λεγόμενου «gold-plating»)· όμως, έχει επίσης επισημάνει ότι αυτό πρέπει να γίνει σύμφωνα με το πνεύμα της στρατηγικής της Λισαβόνας και με συνεκτίμηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου. Αυτό ισχύει και για τη διασυνοριακή παροχή αυτού του είδους των υπηρεσιών (όπως, για παράδειγμα, για τις συναλλαγές επί μετοχών και τη δυνατότητα μεταφοράς των συμπληρωματικών συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων), καθώς και για τις βασικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, όπως η παροχή καθολικής πρόσβασης στους τραπεζικούς λογαριασμούς. Με δεδομένη την αύξηση της επιρροής που ασκούν οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές στην οικονομία, μαζί με τις δυναμικές και δημιουργικές καινοτομίες στον κλάδο (όπως τα αντισταθμιστικά κεφάλαια και οι ιδιωτικές επενδύσεις), για τη ρύθμιση του κλάδου πρέπει να ληφθούν υπόψη οι συνεπακόλουθοι συστημικοί κίνδυνοι και οι συνέπειες για την πραγματική οικονομία, ενώ παράλληλα πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την πρόληψη των αντιπαραγωγικών επιπτώσεων. Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει το συντομότερο δυνατό τις νομοθετικές της προτάσεις για τη βελτίωση της πληροφόρησης που παρέχουν οι θεσμικοί επενδυτές σε σχέση με την πολιτική που ακολουθούν στα θέματα των επενδύσεων και της ψηφοφορίας. Η παρουσίαση αυτών των προτάσεων θα ευθυγραμμιζόταν με το πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής για τον εκσυγχρονισμό του εταιρικού δικαίου και της εταιρικής διακυβέρνησης.

1.1.16

Στο μέτρο που μπορεί να υιοθετηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα φορολογικά μέτρα πρέπει να προωθούν την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ισορροπία μεταξύ της οικονομικής δυναμικής, της κοινωνικής διάστασης και της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως. Αυτό περιλαμβάνει και την εναρμόνιση της βάσης για τη φορολογία των επιχειρήσεων και την αποφυγή της διπλής φορολόγησης. Η διπλή φορολόγηση δεν έχει θέση σε μία ενιαία αγορά.

1.1.17

Η ΕΟΚΕ ζητεί, επίσης, από την Επιτροπή να εξετάσει το θέμα των περιορισμών στην ενιαία αγορά που εξακολουθούν να επιβάλλουν τα κράτη μέλη, οι δημόσιοι οργανισμοί ή διάφορες επαγγελματικές ομάδες (4).

1.1.18

Το βασικό θέμα είναι ότι ο σχεδιασμός ασφαλιστικών προϊόντων, για παράδειγμα, επηρεάζεται σημαντικά από τα τοπικά νομικά και φορολογικά χαρακτηριστικά. Τούτο ισχύει για την υποχρεωτική ασφάλιση, αλλά και για πολλά άλλα βασικά ασφαλιστικά προϊόντα που προβλέπουν, για παράδειγμα, αποκλίνουσες λύσεις για θέματα όπως η ασφαλιστική κάλυψη για φυσικές καταστροφές ως τμήμα των συμβολαίων ασφάλισης πυρός για κατοικίες ή η ασφαλιστική κάλυψη για πράξεις τρομοκρατίας μέσω των κοινών ασφαλιστικών προϊόντων.

1.1.19

Ένα από τα εμπόδια στην ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς είναι η διατήρηση σημαντικών περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων. Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη που δεν επιτρέπουν την ελεύθερη κυκλοφορία να άρουν τα εμπόδια στην κινητικότητα των εργαζομένων. Η ελεύθερη διακίνηση των ανθρώπων αποτελεί δομικό στοιχείο της ενιαίας αγοράς και η κινητικότητα προσφέρει πλεονεκτήματα στους εργαζόμενους.

1.1.20

Οι ΜΜΕ δεν φαίνεται να επωφελούνται από την ενιαία αγορά όσο θα μπορούσαν. Η ύπαρξη σημαντικών εμποδίων στο εμπόριο υπηρεσιών στην ΕΕ σημαίνει ότι το εμπόριο υπηρεσιών ανέρχεται μόνο στο 20 % του συνολικού εμπορίου στην Ευρώπη. Η οδηγία περί υπηρεσιών θα μπορέσει να προωθήσει σημαντικά τις επιχειρηματικές ευκαιρίες και τις δυνατότητες απασχόλησης, ιδίως μέσω του προτεινόμενου μηχανισμού εξέτασης των εθνικών νομοσχεδίων και της χρήσης ενιαίων σημείων επαφής για τους ξένους παρόχους υπηρεσιών.

1.1.21

Η διαφάνεια και το άνοιγμα των δημόσιων συμβάσεων έχουν ζωτική σημασία για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Ως συνέχεια της νομοθετικής δέσμης για την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων, η οποία υιοθετήθηκε το 2004, είναι εξαιρετικά σημαντικό να προχωρήσει ταχέως η τρέχουσα αναθεώρηση των αποκαλούμενων οδηγιών «επανόρθωσης». Οι προτάσεις μεταρρύθμισης που υποβάλλει η Επιτροπή δεν πρέπει να αμβλυνθούν, ιδιαίτερα λαμβανομένων υπόψη της αρκετά μακράς περιόδου αδράνειας που μεσολαβεί μεταξύ της απόφασης ανάθεσης και της υπογραφής της σύμβασης και των συνεπειών της μη ενεργοποίησης μιας σύμβασης σε περίπτωση που δεν πληρούνται ορισμένα κριτήρια της δημοσίευσης.

1.1.22

Το άνοιγμα της αγοράς για τις δημόσιες συμβάσεις αποτελεί αντικείμενο εντατικών διαβουλεύσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, με σημαντικές διαφορές απόψεων σχετικά με την προσέγγιση που πρέπει να υιοθετηθεί. Για την ελευθέρωση της αγοράς για τις δημόσιες συμβάσεις, πρέπει να συνεκτιμηθούν σοβαρά θέματα όπως η απασχόληση, ο κοινωνικός τομέας και το περιβάλλον, τα οποία έχουν ίση σημασία στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής.

1.1.23

Το δίκτυο επίλυσης προβλημάτων στην εσωτερική αγορά (SOLVIT) λειτουργεί ικανοποιητικά και θα μπορούσε θεωρητικά να συμβάλει στην αντιμετώπιση των νομικών εμποδίων (τα οποία συχνά οφείλονται στην πλημμελή εφαρμογή, η οποία, με τη σειρά της, οφείλεται στην έλλειψη πληροφόρησης, στην ανεπαρκή κατάρτιση των δημόσιων υπαλλήλων ή στον προστατευτισμό), αλλά χρειάζεται σαφώς περισσότερους πόρους και προσωπικό στις εθνικές πρωτεύουσες. Απαιτείται μια διαρθρωμένη ενημερωτική εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση των ΜΜΕ σχετικά με την ύπαρξη και τις διευκολύνσεις που παρέχει ο μηχανισμός αυτός.

1.1.24

Η ΕΟΚΕ έχει καταρτίσει λεπτομερή κατάλογο των εμποδίων στην ενιαία αγορά (5), ο οποίος επιτρέπει μια ρεαλιστική κατανόηση των ρυθμιστικών προκλήσεων που εξακολουθούν να παρακωλύουν την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς. Τα εμπόδια αυτά δεν είναι πάντα κυβερνητικά.

1.1.25

Κατ' εφαρμογή της διοργανικής συμφωνίας του 2003, η ΕΟΚΕ αναπτύσσει, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μια βάση δεδομένων (PRISM II) αναφορικά με τις κοινοτικές πρωτοβουλίες συρρύθμισης και αυτορρύθμισης (6). Η ΕΟΚΕ και ειδικότερα τα μέλη του Παρατηρητηρίου της Ενιαίας Αγοράς (ΠΕΑ) αποτελούν πόρο που η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μπορούν να αξιοποιήσουν. Το ΠΕΑ, ειδικότερα, διοργανώνει κάθε χρόνο δημόσιες ακροάσεις στα διάφορα κράτη μέλη με ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα απασχόλησης στα νέα κράτη μέλη.

1.1.26

Λόγω της εμπειρογνωσίας και της αντιπροσωπευτικότητάς της, η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο κατά την κατάρτιση των αναλύσεων του αντίκτυπου, τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να συστηματοποιήσει. Είναι ουσιώδες να αντικατοπτρίζουν οι νομοθετικές προτάσεις μια πληθώρα απόψεων και να τεκμηριώνονται με περισσότερη ακρίβεια και αντικειμενικότητα. Η κατά προτεραιότητα διαβίβαση των αναλύσεων του αντίκτυπου στην ΕΟΚΕ, ώστε να είναι σε θέση να τις σχολιάζει προτού υποβληθούν στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, μπορεί να αυξήσει την αποδοχή των νομοθετικών πρωτοβουλιών της ΕΕ, στο πνεύμα της εταιρικής σχέσης για την ανανέωση της Ευρώπης. (7)

1.1.27

Τέλος, η προώθηση των πλεονεκτημάτων της ενιαίας αγοράς στους καταναλωτές και η ενθάρρυνσή τους να επωφεληθούν από αυτά μπορούν να θεωρηθούν ως προτεραιότητα της προσπάθειας για περαιτέρω ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς.

2.1

Η παρούσα γνωμοδότηση καταρτίστηκε ύστερα από αίτηση της Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κας Wallström, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, της 5ης Οκτωβρίου 2006.

2.2

Ζητείται από την ΕΟΚΕ να αποφανθεί σχετικά με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμβάλλοντας στην έκθεση που θα υποβληθεί κατά την εαρινή σύνοδο του Συμβουλίου το 2007 και, τελικά, στην τελική έκθεση.

2.3

Λαμβανομένων υπόψη των σύντομων προθεσμιών εντός των οποίων έπρεπε να ολοκληρώσει η ΕΟΚΕ τις εργασίες της, αποφασίστηκε η γνωμοδότηση να εστιαστεί σε ορισμένα βασικά μηνύματα και να εντοπίσει ορισμένους καίριους τομείς στους οποίους, κατά την άποψή της, απαιτείται περαιτέρω πρόοδος.

3.1

Η αρχική λογική της ενιαίας αγοράς ήταν να αντικατασταθούν οι διάφορες δέσμες εθνικών ρυθμίσεων από μια δέσμη ρυθμίσεων σε κοινοτικό επίπεδο και, με τον τρόπο αυτό, να δημιουργηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού, οι οποίοι θα επέτρεπαν στην ευρωπαϊκή οικονομία να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές της. Στην πραγματικότητα, οι κοινοτικοί κανονισμοί πολύ συχνά θεωρούνται προσθήκη στις εθνικές ρυθμίσεις και όχι αντικατάστασή τους.

3.2

Ένας νέος και αυξημένης σημασίας παράγοντας είναι η «παγκοσμιοποίηση», η οποία είναι ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία. Η πρόκληση μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο εάν αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες της ενιαίας αγοράς.

3.3

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταρτίσει ένα νέο πολιτικό πρόγραμμα δράσης με βάση μια νέα εταιρική σχέση και μια πιο αποτελεσματική συνεργασία των οργάνων. Ως μέρη του κοινού αυτού προγράμματος, οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές θα πρέπει να αναλάβουν επίσης την ευθύνη παραγωγής αποτελεσμάτων φέρνοντας την Ευρώπη πλησιέστερα στους πολίτες της.

3.4

Η άποψη ότι κατά κάποιο τρόπο περισσότερη ρύθμιση σημαίνει «περισσότερη Ευρώπη »πρέπει να απορριφθεί. Είναι τα αποτελεσματικότερα μέσα για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού; Πρέπει να δοθεί έμφαση στην προώθηση εναλλακτικών λύσεων αντί της νομοθεσίας, όπως π.χ. οι βέλτιστες πρακτικές στις πρωτοβουλίες συρρύθμισης και αυτορρύθμισης ή οι συλλογικές συμφωνίες, και να ενθαρρυνθεί η ευρύτερη χρήση αυτών των πρακτικών. Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να λησμονείται η συνέχεια του κοινωνικού διαλόγου — την προαγωγή του οποίου επιβάλλει η Συνθήκη στην Επιτροπή — με στόχο την επίτευξη συλλογικών συμφωνιών.

3.5

Ωστόσο, η αποτελεσματική χρήση της εκτίμησης της ποιότητας και των επιπτώσεων, οι αξιολογήσεις και οι διαβουλεύσεις πρέπει να διασφαλίζονται καλύτερα κατά τη νομοθετική διαδικασία και τη διαδικασία χάραξης της πολιτικής (η νομοθεσία είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα; Εάν όχι, γιατί;). Σε σχέση με αυτό το σημείο, η ΕΟΚΕ θα εκδώσει διερευνητική γνωμοδότηση με θέμα «Ποιοτικά πρότυπα για το περιεχόμενο, τις διαδικασίες και τις μεθόδους των αξιολογήσεων κοινωνικού αντίκτυπου από την άποψη των κοινωνικών εταίρων και άλλων παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών».

3.6

Η ενιαία αγορά υπήρξε επιτυχής σε ορισμένους τομείς που αφορούν μεγάλο αριθμό καταναλωτών (π.χ. ασφάλεια των προϊόντων ή εγγυήσεις μετά την πώληση), ενώ σε άλλους τομείς η πρόοδος ήταν βραδεία ή ανύπαρκτη για τον τελικό καταναλωτή (π.χ. χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες ή ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας).

3.7

Η δημιουργία θέσεων απασχόλησης και η κινητικότητα των εργαζομένων αποτελούν βασικούς στόχους της ενιαίας αγοράς, ενώ τα προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης πρέπει να προσανατολίζονται περισσότερο προς την προετοιμασία της «οικονομίας της γνώσης». Ωστόσο, η δημιουργία της ενιαίας αγοράς δεν θα επιλύσει από μόνη της τα προβλήματα της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας· απαιτούνται πρόσθετα μέτρα που να ενθαρρύνουν την πρωτοβουλία και τη δράση.

3.8

Οι νομοθετικές προτάσεις πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να κατανοούνται εύκολα από τους δυνητικούς τελικούς χρήστες και όχι μόνο για τις νομοθετικές αρχές. Η ίδια λογική θα πρέπει να ισχύει και για τους κανονισμούς.

3.9

Πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προτεραιότητα στη βελτίωση της νομοθεσίας. Η ΕΟΚΕ έχει αναφερθεί στο θέμα αυτό σε πλήθος γνωμοδοτήσεων (8). Υπάρχει πληθώρα ενδείξεων από τις διαβουλεύσεις τόσο της Επιτροπής όσο και των κρατών μελών ότι οι εθνικές αρχές συχνά καθιστούν τις οδηγίες επαχθέστερες κατά τη μεταφορά τους στο εθνικό δίκαιο (προσθέτοντας υπερβολικά πολλές ρυθμιστικές παρεμβάσεις). Τούτο επιβαρύνει περισσότερο τις ΜΜΕ από ό,τι τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ συχνά πρέπει να συνδυάζουν όλες τις αρμοδιότητες που οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να αναθέσουν σε ειδικούς.

3.10

Η καλύτερη εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ύπαρξη της ενιαίας αγοράς. Η γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ «Πρακτικές και διασύνδεση της ΕΕ και των εθνικών διοικήσεων»  (9) εφιστά την προσοχή στα σημερινά προβλήματα:

3.11

Η καλύτερη εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας διασφαλίζει τον μη κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς.

3.12

Υπάρχει προφανής έλλειψη συνεκτικότητας εντός των εθνικών διοικήσεων, ενώ η αποτελεσματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης απειλείται επειδή τα κράτη μέλη δεν συμμορφώνονται με τις ίδιες τις αποφάσεις τους. Σε ορισμένα κράτη μέλη υπάρχει περιορισμένη επικοινωνία και πληροφόρηση σε εθνικό επίπεδο σχετικά με τα θέματα της ενιαίας αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των επιτυχών περιπτώσεων. Οι κυβερνήσεις, τα εθνικά κοινοβούλια ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν αισθάνονται ηθική υποχρέωση να διαδραματίσουν τον ρόλο τους. Οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνία των πολιτών οφείλουν να εμπλακούν περισσότερο προκειμένου οι πολίτες να αισθανθούν ότι αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των εξελίξεων, συμπεριλαμβανομένης της μη κυρωθείσας Συνταγματικής Συνθήκης. Όμως, το ενδιαφέρον δεν πρέπει να επικεντρωθεί αποκλειστικά στα προβλήματα επικοινωνίας. Το πρώτο βήμα για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών της ΕΕ είναι η συνέχεια των προσπαθειών για την ανεύρεση χρήσης για τα επείγοντα προβλήματα της Ένωσης.