[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ | Βρυξέλλες, 26.9.2006 SEC(2006) 1196 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ για τη δημοσιονομική κατάσταση στην Ουγγαρία Σύσταση της Επιτροπής για ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ κατ’ εφαρμογή του άρθρου 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 Για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας, 2005-2009 και Σύσταση της Επιτροπής για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΥΓΓΑΡΙΑ προκειμένου να τερματισθεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η παρούσα ανακοίνωση εξετάζει την κατάσταση των δημόσιων οικονομικών στην Ουγγαρία βάσει του διορθωμένου επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης που υπέβαλε η Ουγγαρία την 1 η Σεπτεμβρίου 2006 και της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Περιλαμβάνει δύο έγγραφα, πρώτον, σύσταση της Επιτροπής για γνώμη του Συμβουλίου για το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης και, δεύτερον, σύσταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 προκειμένου να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα. 1. Πλαίσιο Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1 η Ιουλίου 1998, βασίζεται στο στόχο της επίτευξης υγιών δημόσιων οικονομικών ως μέσο ενίσχυσης των προϋποθέσεων για σταθερότητα των τιμών και ισχυρή διατηρήσιμη ανάπτυξη, οι οποίες ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης. Το 2005, το σύμφωνο τροποποιήθηκε για πρώτη φορά. Η μεταρρύθμιση αναγνώριζε τη χρησιμότητα του συμφώνου για την εδραίωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αλλά είχε ως σκοπό την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και των οικονομικών του ερεισμάτων, καθώς επίσης τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης έχει δύο σκέλη. Το προληπτικό, που καθορίζεται στον κανονισμό ΕΚ 1466/97 του Συμβουλίου για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και συντονισμό των οικονομικών πολιτικών[1], ορίζει ότι τα κράτη μέλη υποβάλλουν στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης, καθώς και ετήσιες επικαιροποιήσεις τους (τα κράτη μέλη που έχουν ήδη υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα υποβάλλουν (επικαιροποιημένα) προγράμματα σταθερότητας, ενώ τα κράτη μέλη που δεν το έχουν υιοθετήσει ακόμη υποβάλλουν (επικαιροποιημένα) προγράμματα σύγκλισης. Βάσει του κανονισμού, το Συμβούλιο εκδίδει γνώμη για κάθε πρόγραμμα κατόπιν σύστασης της Επιτροπής και αφού συμβουλευθεί την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, συνεκτιμώντας τον κώδικα δεοντολογίας[2], την κοινή μέθοδο υπολογισμού της δυνητικής παραγωγής και των κυκλικά προσαρμοσμένων αποτελεσμάτων και τους γενικούς προσανατολισμούς οικονομικής πολιτικής, και των προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής. Το διορθωτικό σκέλος, που καθορίζεται στον κανονισμό ΕΚ αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος[3], εφαρμόζει το άρθρο 104 της Συνθήκης. Το Μάιο του 2004, οι ουγγρικές αρχές υπέβαλαν το πρώτο πρόγραμμα σύγκλισής τους. Σύμφωνα με τον κανονισμό, το Συμβούλιο εξέδωσε γνώμη για το θέμα αυτό στις 5 Ιουλίου 2004, και ενέκρινε την πορεία που παρουσίασαν οι ουγγρικές αρχές στο πρόγραμμα αυτό για τη διόρθωση του ελλείμματος ως το 2008. Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο αποφάσισε επίσης ότι η Ουγγαρία βρισκόταν σε κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος, και της απηύθυνε σύσταση βάσει του άρθρου 104, παράγραφος 7, ώστε να τερματισθεί η κατάσταση αυτή το 2008 το αργότερο, ακολουθώντας την ίδια πορεία προσαρμογής. Μετά από απόφαση του Συμβουλίου τον Ιανουάριο του 2005, βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 8, με την οποία διαπιστώνεται ότι η Ουγγαρία δεν συμμορφώθηκε με τις συστάσεις του, και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα δύο τελευταία στάδια της διαδικασίας σχετικά με το υπερβολικό έλλειμμα, που προβλέπονται στα άρθρα 104, παράγραφοι 9 και 11, δεν εφαρμόζονται στις χώρες που δεν συμμετέχουν στη ζώνη ευρώ, όπως συμβαίνει με την Ουγγαρία, το Συμβούλιο εξέδωσε και νέα σύσταση βάσει του άρθρου 104, παράγραφος 7, στις 8 Μαρτίου 2005, υπενθυμίζοντας ότι το υπερβολικό έλλειμμα έπρεπε να διορθωθεί ως το 2008 το αργότερο, σύμφωνα με την πορεία προσαρμογής που καθορίζεται στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης που υπέβαλαν οι ουγγρικές αρχές το Δεκέμβριο του 2004 και για το οποίο το Συμβούλιο είχε εκδώσει γνώμη το Μάρτιο του 2005. Στις 8 Νοεμβρίου 2005, το Συμβούλιο αποφάσισε βάσει του άρθρου 104, παράγραφος 8, ότι η δράση που ανέλαβε η Ουγγαρία ανταποκρινόμενη στη σύσταση του Συμβουλίου του Μαρτίου 2005, ήταν ακατάλληλη. Ειδικότερα, υπογράμμισε το γεγονός ότι η Ουγγαρία είχε αποκλίνει ουσιωδώς από την πορεία προσαρμογής που αναφερόταν στη σύσταση του Συμβουλίου του Μαρτίου 2005, ιδίως σε ό,τι αφορά τους στόχους για έλλειμμα 3,6% του ΑΕΠ το 2005 και 2,9% του ΑΕΠ το 2006, όπως και για τον αναθεωρημένο στόχο 5,2% του ΑΕΠ του τελευταίου αυτού έτους (όλα τα ποσοστά έχουν υπολογισθεί χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η επιβάρυνση από τα συνταξιοδοτικά συστήματα του δεύτερου πυλώνα).[4] Την 1 η Δεκεμβρίου 2005, οι ουγγρικές αρχές υπέβαλαν επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης που περιείχε αναθεωρημένη και επικεντρωμένη στο τέλος της περιόδου πορεία προσαρμογής, διατηρώντας το 2008 ως έτος – στόχο για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Στις 24 Ιανουαρίου 2006, το Συμβούλιο ενέκρινε γνώμη για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα, στην οποία διαπίστωνε ότι η δημοσιονομική εξυγίανση που προέβλεπε το πρόγραμμα βασιζόταν σε ουσιώδη μείωση των δαπανών, της τάξης του 7,5% του ΑΕΠ, αλλά ότι η εφαρμογή της δεν βασιζόταν σε συγκεκριμένα μέτρα. Το Συμβούλιο κάλεσε την Ουγγαρία «να παρουσιάσει το συντομότερο δυνατόν, και το αργότερο την 1η Σεπτεμβρίου 2006, διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης που να εντοπίζει συγκεκριμένα και διαρθρωτικά μέτρα τα οποία να συμφωνούν πλήρως με τη μεσοπρόθεσμη πορεία προσαρμογής» [5]. 2. Γνώμη του Συμβουλίου για το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης 1. Την 1η Σεπτεμβρίου 2006, η Ουγγαρία υπέβαλε διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας (εφεξής το πρόγραμμα) στο Συμβούλιο και την Επιτροπή. Το πρόγραμμα καλύπτει την περίοδο από το 2005 έως το 2009, αλλά αναφέρεται και στα έτη 2010 και 2011. Γενικά, το πρόγραμμα ακολουθεί το πρότυπο και τις απαιτήσεις υποβολής δεδομένων που ισχύουν για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης με βάση το νέο κώδικα δεοντολογίας.[6] 2. Μετά την έγκριση μιας ευρείας σειράς μέτρων οικονομικής μεταρρύθμισης στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η ουγγρική οικονομία σημείωσε σταθερούς και σχετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης καθώς και μείωση του πληθωρισμού, ιδίως χάρη σε υγιείς μακροοικονομικές πολιτικές και κατάλληλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, από το 2001 και ειδικότερα κατά τα τελευταία έτη, η σημαντική αύξηση των δημόσιων δαπανών και οι γενναιόδωρες μισθολογικές αυξήσεις στο δημόσιο τομέα οδήγησαν σε ετήσια δημοσιονομικά ελλείμματα υψηλότερα από το 5% του ΑΕΠ τα τέσσερα τελευταία έτη, που απέκλιναν συνεπώς σημαντικά από τους αρχικούς στόχους. Επιπλέον, οι εκτιμήσεις για το τέλος του έτους αναθεωρούνταν προς τα πάνω εκ των υστέρων, ουσιωδώς, για όλες σχεδόν τις δημοσιονομικές κοινοποιήσεις. Ενώ οι στόχοι για το έλλειμμα που παρουσιάζονταν στο πρόγραμμα σύγκλισης του Μαΐου 2004 ανέρχονταν σε 4,6% του ΑΕΠ για το 2004, 4,1% του ΑΕΠ για το 2005 και 3,6% για το 2006, το έλλειμμα ανήλθε στην πραγματικότητα σε 6,6% του ΑΕΠ το 2004 και 7,5% το 2005, και κατά την κυβέρνηση θα είναι της τάξης του 10,1% του ΑΕΠ το 2006, μακράν το υψηλότερο στην ΕΕ (όλα τα ποσοστά περιλαμβάνουν τις επιπτώσεις από τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων). Ένα μεγάλο μέρος των δημοσιονομικών παρεκκλίσεων οφείλεται στον υπεραισιόδοξο δημοσιονομικό προγραμματισμό, σημαντικές υπερβάσεις των δαπανών, φορολογικές μειώσεις και συνολική έλλειψη επαρκών προσπαθειών διαρθρωτικής προσαρμογής. Η ιδιαίτερα επεκτατική δημοσιονομική πολιτική έχασε την αξιοπιστία της και επιβαρύνει ολοένα και περισσότερο την οικονομία. Ειδικότερα, συνέβαλε σε σοβαρές εξωτερικές ανισορροπίες και σημαντική αύξηση του συνολικού εξωτερικού χρέους (από λιγότερο από 20% του ΑΕΠ το 2001 σε σχεδόν 30% του ΑΕΠ το 2005) και πολύ μεγαλύτερα ανοίγματα επιτοκίων σε σχέση με άλλα νέα μέλη. 3. Στο διορθωμένο πρόγραμμα, η πραγματική αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να υποχωρήσει από 4,1% το 2006 σε 2,2% και 2,6% το 2007 και το 2008 αντίστοιχα, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που προβλέπει το πρόγραμμα, μερικά από τα οποία τέθηκαν σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2006. Η ανάπτυξη αναμένεται να επιστρέψει στα επίπεδα που καταγράφηκαν πριν την διόρθωση το 2009, το αργότερο. Οι εξελίξεις αυτές αντικατοπτρίζονται επίσης και στις τεκμαρτές κυκλικές συνθήκες, που εμφανίζουν αρνητικά κενά παραγωγής για τα έτη 2007 και 2008 και την επιστροφή της παραγωγής στο δυνητικό της επίπεδο στο 2009. Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών και με την επιφύλαξη των προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του φθινοπώρου 2006, το μακροοικονομικό αυτό σενάριο φαίνεται γενικά ρεαλιστικό. Ωστόσο, είναι κάπως αισιόδοξο σε ό,τι αφορά το επίπεδο της ανάπτυξης το 2009 και την εξέλιξη της αγοράς απασχόλησης, ιδιαίτερα για τα τελευταία έτη του προγράμματος, που δεν φαίνεται να επηρεάζονται από την επιβράδυνση της ανάπτυξης και την απώλεια των θέσεων εργασίας που έχουν ανακοινωθεί στο δημόσιο τομέα. Η ουσιώδης βελτίωση των εξωτερικών ανισορροπιών που προβλέπει το πρόγραμμα φαίνεται πιθανή λαμβανομένων υπόψη των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Ειδικότερα, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί από σχεδόν 8% του ΑΕΠ το 2006 σε λιγότερο από 4% του ΑΕΠ το 2009. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να φθάσει ανώτατη τιμή 6,2% το 2007 μετά από 3,5% το 2006 και να μειωθεί σε 3% ως το 2009. Η πρόβλεψη αυτή μπορεί να εξηγηθεί από την αύξηση του ΦΠΑ (που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο στις 10 Ιουλίου 2006) και τη μείωση της επιδότησης των τιμών (που εγκρίθηκε με υπουργικό διάταγμα στις 30 Ιουνίου), καθώς και άλλα μέτρα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα που θα δημιουργήσουν πληθωριστικές πιέσεις λόγω αύξησης του κόστους των συντελεστών παραγωγής (π.χ. αυξήσεις της φορολογίας εισοδήματος και των κοινωνικών εισφορών). Ωστόσο, ο πληθωρισμός φαίνεται να έχει υποεκτιμηθεί για το σύνολο της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. 4. Οι ουγγρικές αρχές εγκατέλειψαν επισήμως το 2010 ως στόχο για την υιοθέτηση του ευρώ αλλά δεν ανακοίνωσαν ακόμη άλλη ημερομηνία. Η νομισματική πολιτική της Ουγγαρίας συνεχίζει να συνδυάζει στόχους σχετικά με τον πληθωρισμό και τη σταθερή σύνδεση της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Από το Φεβρουάριο του 2006, η ισοτιμία φιορινιού/ευρώ εξασθένισε σημαντικά, σχεδόν κατά 10%, σε ένα γενικό πλαίσιο μείωσης της έκθεσης σε κινδύνους στις αναδυόμενες αγορές συνολικά και ανησυχιών μεταξύ των επενδυτών σχετικά με τη δημοσιονομική κατάσταση στην Ουγγαρία. Η απόκλιση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων σε σχέση με τη ζώνη ευρώ διευρύνθηκε επίσης το καλοκαίρι, σε περίπου 350 μονάδες βάσης, εν μέρει λόγω των ανησυχιών μεταξύ των επενδυτών σχετικά με το εύρος και τη δυνατότητα εφαρμογής της σχεδιαζόμενης δημοσιονομικής προσαρμογής. Η νομισματική πολιτική αντέδρασε στους κινδύνους αναζωπύρωσης του πληθωρισμού και στις αρνητικές εξελίξεις στις χρηματοοικονομικές αγορές αυξάνοντας το βασικό επιτόκιο κατά 125 μονάδες βάσης σε τρία στάδια στο 7,25 %, από τα μέσα Ιουνίου ως τα τέλη Αυγούστου 2006. Το νόμισμα σταθεροποιήθηκε από τις αρχές Αυγούστου. Οι υποθέσεις του προγράμματος για τα επιτόκια φαίνονται κάπως αισιόδοξες, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη τους κινδύνους αναθεώρησης προς τα πάνω των προβλέψεων για το βασικό πληθωρισμό. 5. Μετά από δημοσιονομικό έλλειμμα από 7,5% του ΑΕΠ το 2005 που δημοσιεύθηκε την άνοιξη του 2006, οι ουγγρικές αρχές ανακοίνωσαν μετά τις εκλογές του Απριλίου 2006 σημαντικές αναθεωρήσεις του ελλείμματος του 2006 προς τα πάνω το οποίο, αν δεν λαμβάνονταν διορθωτικά μέτρα, θα μπορούσε να φθάσει στο 11,6% του ΑΕΠ[7]. Η υπέρβαση του στόχου για έλλειμμα 6,1% του ΑΕΠ στο νόμο για τον προϋπολογισμό του 2006 και στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης του Δεκεμβρίου 2005 οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην υπέρβαση των δαπανών (περίπου 5% του ΑΕΠ). Παρατηρήθηκε κυρίως στους τομείς του λειτουργικού και μισθολογικού κόστους των κεντρικών δημοσιονομικών θεσμικών οργάνων, των πληρωμών συντάξεων, των δαπανών υγείας και των υψηλότερων σε σχέση με τις προβλέψεις επενδύσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης λόγω της προεκλογικής περιόδου. Η υπέρβαση, για περίπου 1,5% του ΑΕΠ, οφείλεται σε επενδύσεις της δημόσιας διοίκησης σε αυτοκινητοδρόμους (1,1% του ΑΕΠ) που επρόκειτο αρχικά να πραγματοποιηθούν εκτός προϋπολογισμού με συμπράξεις δημόσιου ιδιωτικού τομέα, και στο κόστος αγοράς στρατιωτικών αεροσκαφών με χρηματοδοτική μίσθωση (0,3% του ΑΕΠ). Αρχικά, τα δύο αυτά κονδύλια δεν συνυπολογίζονταν στους επίσημους στόχους. 6. Αντιμέτωπη με την επιτάχυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος, η νέα κυβέρνηση που ανέλαβε τα καθήκοντά της μετά τις εκλογές του Απριλίου 2006 αποφάσισε τον Ιούνιο να αποσύρει το υπόλοιπο πρόγραμμά της για την πενταετή μείωση των φόρων, που θα μείωνε ακόμη τα έσοδα κατά 3% περίπου του ΑΕΠ το 2010[8], και ενέκρινε ένα σύνολο μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Ορισμένα διορθωτικά μέτρα, ιδιαίτερα όλα τα μέτρα που προβλέπονται στο σκέλος των εσόδων, έχουν ήδη εγκριθεί από το Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, οι αυξήσεις των φόρων καθώς και ορισμένες άμεσες μειώσεις των δαπανών υγείας, των επιδοτήσεων της τιμής του φυσικού αερίου, των δαπανών της δημόσιας διοίκησης και η κατάργηση του γενικού αποθεματικού 0,3% του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό, αναμένεται να μειώσουν την υπέρβαση του ελλείμματος κατά 1,5% του ΑΕΠ το 2006 ώστε να επιτευχθεί ο νέος στόχος για έλλειμμα 10,1% του ΑΕΠ, που ωστόσο παραμένει πολύ υψηλό. Τα μέτρα αυτά αναμένεται να αποδώσουν σημαντικά αποτελέσματα και τα επόμενα έτη. 7. Το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του Σεπτεμβρίου 2006 στοχεύει στον τερματισμό του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009 το αργότερο. Αυτό αναμένεται να πραγματοποιηθεί με σημαντική μείωση του ελλείμματος τα πρώτα έτη του προγράμματος κατά 6,9 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ εντός τριών ετών, από την υψηλή θέση εκκίνησης 10,1% του ΑΕΠ το 2006 σε 3,2% του ΑΕΠ το 2009. Η βελτίωση στο πρωτογενές ισοζύγιο την περίοδο αυτή είναι του ίδιου εύρους. Το πρόγραμμα αναγνωρίζει ότι ο στόχος για έλλειμμα 3,2% του ΑΕΠ το 2009 συνεχίζει να υπερβαίνει το όριο 3% του ΑΕΠ που καθορίζει η συνθήκη, αλλά θεωρεί ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή, όταν θα εξετάσουν τη δυνατότητα τερματισμού της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για την Ουγγαρία, θα λάβουν υπόψη ένα μέρος του καθαρού κόστους της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, σύμφωνα με το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.[9] Το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί στο μισό σχεδόν το 2007. Η σχεδιαζόμενη μείωση του ονομαστικού ελλείμματος συνεπάγεται τη βελτίωση του δείκτη των εσόδων προς το ΑΕΠ κατά 3 εκατοστιαίες μονάδες και μείωση του δείκτη δαπανών προς το ΑΕΠ κατά 3,9 εκατοστιαίες μονάδες κατά την περίοδο του προγράμματος. Σε ό,τι αφορά τα έσοδα, έχουν εγκριθεί όλα τα μέτρα για τη βελτίωση του δείκτη εσόδων προς το ΑΕΠ όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα. Πέρα από τα μέτρα που έχουν εγκριθεί για τη μείωση των δαπανών και προαναφέρονται, οι ουγγρικές αρχές προβλέπουν να επιτύχουν τους στόχους τους βελτιώνοντας τη δημοσιονομική πειθαρχία (με περισσότερο διαφανή λογιστική, και χάρη στην εισαγωγή του κανόνα των πολυετών ανώτατων ορίων για τις δαπάνες). Τα σχέδια αυτά θα περιλαμβάνονται λεπτομερώς στο νόμο για τον προϋπολογισμό του 2007 που θα υποβληθεί στο Κοινοβούλιο πριν το τέλος Οκτωβρίου. Επιπλέον, το πρόγραμμα ανακοινώνει συνολικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να διασφαλιστούν οι στόχοι για το έλλειμμα, ιδιαίτερα για τα τελευταία έτη της περιόδου (ιδίως με την εισαγωγή προγραμμάτων συμμετοχής στο κόστος στον τομέα της υγείας, την αναθεώρηση των μέτρων για την επιδότηση των τιμών και την εκλογίκευση της δημόσιας διοίκησης). 8. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των υπηρεσιών της Επιτροπής βάσει των πληροφοριών που περιλαμβάνει το πρόγραμμα και της κοινής μεθοδολογίας, μετά από επιδείνωση που υπολογίζεται σε περίπου 2% του ΑΕΠ το 2006, το διαρθρωτικό έλλειμμα (κυκλικά προσαρμοσμένο και μη υπολογιζομένων των έκτακτων και προσωρινών μέτρων) θα μειωθεί από 9,75% του ΑΕΠ το 2006 σε 3,25% το 2009, με ετήσια βελτίωση της τάξης του 2,25% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο για όλη την περίοδο προγραμματισμού. Το πρόγραμμα καθορίζει μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικό στόχο (MTO) βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης ως διαρθρωτικό έλλειμμα μεταξύ 0,5% και 1% του ΑΕΠ, που δεν αναμένεται να επιτευχθεί κατά την περίοδο που καλύπτεται από το πρόγραμμα. Ο ΜΤΟ εντάσσεται στην ψαλίδα που καθορίζεται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και τον κώδικα δεοντολογίας, και αντικατοπτρίζει κατάλληλα τη δυνητική ανάπτυξη του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα και τον δείκτη χρέους, αλλά ο στόχος αυτός δεν θα επιτευχθεί κατά τη διάρκεια του προγράμματος. 9. Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα των δημόσιων οικονομικών, μπορούν να σημειωθούν διάφορα θετικά στοιχεία. Ένα μεγάλο μέρος των μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος το 2006 και το 2007 έχουν ήδη εγκριθεί ή θα ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό του 2007. Επιπλέον, τους τελευταίους μήνες, η κυβέρνηση έλαβε αποφάσεις για μια σειρά μέτρων στο πλαίσιο των σχεδιαζόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Εξάλλου, οι ουγγρικές αρχές αποφάσισαν να βελτιώσουν τη δημοσιονομική διαδικασία με την εισαγωγή ενός κανόνα ελέγχου των δαπανών από το 2007 και τον πολυετή προγραμματισμό των δαπανών για τα δημοσιονομικά θεσμικά όργανα. Δεσμεύονται επίσης στο πρόγραμμα να ενημερώνουν δύο φορές τον χρόνο την Επιτροπή και το Συμβούλιο για τις δημοσιονομικές εξελίξεις και να ανακοινώνουν διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση εκτροπής. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης και σημαντικοί κίνδυνοι. Συνεχίζει να υπάρχει αβεβαιότητα για την πρακτική εφαρμογή του σχεδιαζόμενου «παγώματος» των δαπανών το 2007 και το 2008 και για τον έλεγχο της αύξησης των δαπανών στους τομείς που δεν καλύπτονται από το «πάγωμα». Ακόμη, παρά τα προβλεπόμενα μέτρα, η επιτυχία των δημοσιονομικών στόχων τα τελευταία έτη της περιόδου προγραμματισμού ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Μολονότι οι αβεβαιότητες για τα έσοδα βάσει του μακροοικονομικού σεναρίου φαίνονται συνολικά περιορισμένες, τα αναμενόμενα έσοδα τα τελευταία έτη της περιόδου και ιδιαίτερα το 2009 είναι σχετικά αισιόδοξα, όπως και όλες οι σχετικές προβλέψεις για θέματα απασχόλησης. Επιπλέον, πέρα από τα μη ικανοποιητικά αποτελέσματα που καταγράφηκαν στο παρελθόν στο επίπεδο του ελέγχου των δαπανών και της έλλειψης ακριβών πληροφοριών για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί στο μέλλον, η αδυναμία του θεσμικού ελέγχου σε σχέση με τη δημοσιονομική διαδικασία εκθέτει τα δημόσια οικονομικά σε ουσιώδεις εκτροπές. Συνεπώς, η σχεδιαζόμενη μείωση του ελλείμματος εξαρτάται από την αυστηρή εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και από τον έλεγχο των προβλεπόμενων δαπανών από τα πρώτα έτη ήδη του προγράμματος. Τέλος, δεν αποκλείεται να αναλάβει η κυβέρνηση τα σωρευτικά χρέη των δημόσιων εταιρειών μεταφορών από το 2002 που ισοδυναμούν με σχεδόν 2% του ΑΕΠ (δεδομένου ότι συνέβη ήδη επανειλημμένα στο παρελθόν). Κάτι τέτοιο θα επηρέαζε προσωρινά το έλλειμμα. Συνολικά, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα μπορεί να είναι χειρότερα από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και κατά τα τελευταία έτη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. 10. Ενόψει της παραπάνω αξιολόγησης κινδύνων, η διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009, όπως προβλέπεται, θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει αυστηρά τους δημοσιονομικούς της στόχους. Για να το επιτύχει, θα πρέπει να εφαρμόσει πραγματικά όλα τα μέτρα που ανακοινώνονται στο πρόγραμμα για τα έτη 2006 ως 2009, και να λάβει αποφάσεις στον κατάλληλο χρόνο για την έγκριση και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και τον έλεγχο των δαπανών. 11. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του προγράμματος, ο δείκτης του χρέους προς το ΑΕΠ θα αυξηθεί σημαντικά το 2006 για να φθάσει το 68,5% (έναντι 62,3% το 2005), και στο 71,3% το 2007 και στο 72,3% το 2008. Ο δείκτης υπολογίζεται να αρχίσει να μειώνεται μόνο το 2009 σε 70,4%. Η δυναμική του προγράμματος είναι τελείως διαφορετική από αυτή του προηγούμενου επικαιροποιημένου προγράμματος, που προέβλεπε ότι ο δείκτης του χρέους προς το ΑΕΠ θα ήταν της τάξης του 61-63% καθόλη τη διάρκεια τη περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα λαμβάνοντας υπόψη το κόστος των συντάξεων. Η επικαιροποίηση δεν προβλέπει μείζονες πράξεις (όπως ιδιωτικοποιήσεις ή αναλήψεις χρεών) που θα επηρέαζαν σημαντικά το χρέος. Οι κίνδυνοι που βαρύνουν την πορεία του χρέους απορρέουν κυρίως από την πιθανότητα υψηλότερων ελλειμμάτων σε σχέση με τις προβλέψεις, όπως προαναφέρθηκε, κυρίως λόγω της ενδεχόμενης ανάληψης του χρέους των δημόσιων εταιρειών μεταφορών. Με γνώμονα την ανωτέρω εκτίμηση κινδύνων, ο δείκτης χρέους δεν φαίνεται να μειώνεται ικανοποιητικά ώστε να προσεγγίσει την τιμή αναφοράς. 12. Η διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών της Ουγγαρίας φαίνεται να αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο[10]. Η ιδιαίτερα αδύναμη δημοσιονομική θέση, σε συνδυασμό με τον σχετικά υψηλό και αυξανόμενο δείκτη χρέους, αποτελεί ουσιώδη κίνδυνο για τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών πριν ακόμη ληφθούν υπόψη οι μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού. Επιπλέον, οι επιπτώσεις από τη γήρανση στον προϋπολογισμό μακροπρόθεσμα είναι σημαντικότερες στην Ουγγαρία από το μέσο όρο της ΕΕ, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης των δαπανών για συντάξεις σε ποσοστό του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα. Για να μειωθούν οι κίνδυνοι αυτοί, είναι απαραίτητο να εξυγιανθούν τα δημόσια οικονομικά σε βάθος, μεσοπρόθεσμα, όπως προβλέπεται και να συνεχιστεί η ενίσχυση της δημοσιονομικής θέσης. 13. Μολονότι τα δημόσια οικονομικά επιδεινώθηκαν σοβαρά το 2005 και κυρίως το 2006, εμποδίζοντας τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος όπως είχε προγραμματιστεί, τα μέτρα που προβλέπονται στο πρόγραμμα, εφόσον διευκρινιστούν και εφαρμοστούν πλήρως, συμφωνούν γενικά με τους γενικούς προσανατολισμούς οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές.[11] Ειδικότερα, η Ουγγαρία προβλέπει να αναλάβει αποτελεσματικές δράσεις ώστε να θέσει τέρμα στο υπερβολικό έλλειμμα και να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και τη βελτίωση της διαφάνειας. Τα μέτρα αυτά αναμένεται επίσης να συμβάλουν στη διόρθωση των υψηλών ελλειμμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Ωστόσο, πρέπει να στηριχθούν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να διασφαλιστεί η διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. 14. Με την ευκαιρία της έκθεσης εφαρμογής που πρέπει να υποβληθεί στα μέσα Οκτωβρίου 2006 στο πλαίσιο της αναθεωρημένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η ουγγρική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να αναθεωρήσει τα σχέδια μεταρρύθμισης που προβλέπει το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2005 ώστε να προσαρμοστούν στη νέα κυβερνητική στρατηγική. Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2005 εντόπιζε ιδιαίτερα τις ακόλουθες προκλήσεις, που συνεπάγονταν σημαντικές επιπτώσεις για τα δημόσια οικονομικά: (α) μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, (β) βελτίωση των υποδομών και (γ) βελτίωση της δραστηριότητας και του δείκτη απασχόλησης και ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου. Το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης καθορίζει σχέδια και μέτρα για την αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, του τομέα της υγείας, των συντάξεων και του εκπαιδευτικού συστήματος του δημόσιου τομέα. Ειδικότερα, το πρόγραμμα προβλέπει ότι θα ληφθούν μέτρα ως το 2007 για τη μείωση του μεγέθους της δημόσιας διοίκησης και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της χάρη σε οικονομίες κλίμακας· την εισαγωγή προϋποθέσεων για τους πόρους των επιδοτήσεων· την αναδιάρθρωση των επιδοτήσεων στον φαρμακευτικό τομέα και τη μερική ελευθέρωση της εμπορίας φαρμάκων· την καθιέρωση συμμετοχής στο κόστος στον τομέα της περίθαλψης. Επιπλέον, ως το 2007, θα υποβληθούν στο Κοινοβούλιο προτάσεις τροπολογιών για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης και τη μείωση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων χάρη στη βελτίωση των προγραμμάτων παροχής κινήτρων και τη μεταρρύθμιση του συστήματος των αναπηρικών συντάξεων· τη μετατροπή των ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών σε ασφαλιστική βάση και την εκλογίκευση της προσφοράς και της χρήσης των εν λόγω υπηρεσιών· την αναδιάρθρωση της δημόσιας εκπαίδευσης. Τα σχέδια αυτά δεν έχουν ακόμη λάβει συγκεκριμένη μορφή. Το πρόγραμμα συμπληρώνει τα εν λόγω σχέδια με βελτίωση των θεσμικών χαρακτηριστικών του πλαισίου των δημόσιων οικονομικών. Βάσει της παραπάνω αξιολόγησης, η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών της Ουγγαρίας, και ιδιαίτερα το αναμενόμενο υψηλό έλλειμμα για το 2006, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Συνεπώς, πρέπει να αντιμετωπιστεί θετικά το γεγονός ότι στο διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης του Σεπτεμβρίου 2006, οι ουγγρικές αρχές δίνουν προτεραιότητα στη μείωση του υπερβολικού ελλείμματος μέσω ουσιώδους προσπάθειας τα πρώτα έτη του προγράμματος και ότι δεσμεύονται να ενημερώνουν την Επιτροπή και το Συμβούλιο δύο φορές το χρόνο για την πρόοδο που θα έχει σημειωθεί και τις δράσεις που απομένει να εφαρμοστούν. Μια πρώτη σειρά σημαντικών μέτρων έχει ήδη ληφθεί ώστε να συγκεντρωθούν συμπληρωματικά έσοδα και να μειωθούν οι δαπάνες προκειμένου να επιτευχθεί ο νέος στόχος για το έλλειμμα το 2007, και έχουν ανακοινωθεί σχέδια για τη βελτίωση του ελέγχου των δαπανών και την ανάληψη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να ενισχυθεί η πορεία προσαρμογής, η οποία ωστόσο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και για τα τελευταία έτη του προγράμματος. Η προβλεπόμενη μείωση του ελλείμματος εξαρτάται συνεπώς από την αυστηρή εφαρμογή των προβλεπομένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, την εφαρμογή του ελέγχου των δαπανών από τα πρώτα έτη του προγράμματος και την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου των δημόσιων οικονομικών στην Ουγγαρία, πτυχές για τις οποίες η ουγγρική κυβέρνηση πρέπει να καταβάλει κάθε προσπάθεια. Συστάσεις του συμβουλίου για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείματος (άρθρο 104 παράγραφος 7) Η ανάλυση του προηγούμενου κεφαλαίου αποτελεί τη βάση για τη σύσταση σχετικά με τη διόρθωση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος. Η αρχική προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, το 2008, βασιζόταν στον συνυπολογισμό στην περίπτωση της Ουγγαρίας «ειδικών περιστάσεων» με την έννοια του άρθρου 3, παράγραφος 4 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου[12] – για τη μεσοπρόθεσμη διόρθωση – ιδίως λόγω του εύρους του ελλείμματος και της συνεχιζόμενης διαρθρωτικής εξέλιξης της οικονομίας. Αρχικά, προβλεπόταν να τεθεί τέρμα στην κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος μεσοπρόθεσμα, και το αργότερο το 2008, αλλά ο συγκεκριμένος στόχος δεν είναι πλέον ρεαλιστικός λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών δημοσιονομικών εκτροπών που έλαβαν χώρα πρόσφατα στην Ουγγαρία, που ζημίωσαν σοβαρά την αξιοπιστία της δημοσιονομικής πολιτικής και επιβαρύνουν ολοένα και περισσότερο την οικονομία. Η νέα προθεσμία που καθορίστηκε για τη διόρθωση του ελλείμματος στη διορθωμένη επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης, είναι το 2009. Λαμβανομένων υπόψη των πρόσφατων αποκλίσεων η νέα αυτή προθεσμία, που συνεπάγεται ουσιώδη διόρθωση του διαρθρωτικού ελλείμματος κατά περισσότερο από 6% του ΑΕΠ σε 3 έτη, φαίνεται κατάλληλη. Για το σκοπό αυτό, η ουγγρική κυβέρνηση πρέπει (i) να περιορίσει την επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών το 2006 μέσω της εφαρμογής αυστηρών διορθωτικών μέτρων τα οποία πρέπει να εγκριθούν και να ανακοινωθούν και με τη διάθεση ενδεχόμενων κερδών προς την κατεύθυνση αυτή. Κάτι τέτοιο θα της επιτρέψει να παρουσιάσει ονομαστικό έλλειμμα, το πολύ, 10% του ΑΕΠ το 2006, επίπεδο που παραμένει εξαιρετικά υψηλό· και (ii) να εφαρμόσει αυστηρά τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει από τα πρώτα έτη του προγράμματος ουσιώδη και διατηρήσιμη διόρθωση του διαρθρωτικού ελλείμματος πραγματοποιώντας ουσιαστική πρόοδο από το 2007 ώστε να συνεχίσει σημαντικές προσπάθειες προσαρμογής μέχρι τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, με το εύρος της απαιτούμενης προσπάθειας να καθορίζεται στη γνώμη του Συμβουλίου για το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης· να είναι έτοιμη να εγκρίνει συμπληρωματικά μέτρα τα οποία μπορεί να αποδειχθούν απαραίτητα ώστε να πραγματοποιηθεί η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009 και επίσης (iii) να προβλέψει επαρκή αποθεματικά στους επόμενους νόμους για τον προϋπολογισμό ώστε να αποτραπούν αποκλίσεις ακόμη και σε περίπτωση απρόβλεπτων γεγονότων. Μολονότι το πρόγραμμα προβλέπει ορισμένες δημοσιονομικές δικλείδες ασφαλείας αυξανόμενου μεγέθους κατά τη διάρκεια της περιόδου την οποία καλύπτει, δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί πως θα υλοποιηθούν και θα εφαρμοστούν τα σχέδια αυτά. Ταυτόχρονα, ο δείκτης του δημόσιου χρέους πρέπει να τεθεί σε πτωτική τροχιά σύμφωνα με την πολυετή πορεία για τη μείωση του ελλείμματος που καθορίζεται στο πρόγραμμα σύγκλισης και κατά προτίμηση πριν το 2009. Η δημοσιονομική εξυγίανση πρέπει να εγγραφεί στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής διαρθρωτικής μεταρρύθμισης, που περιλαμβάνει τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης του τομέα της υγείας, των συντάξεων και της εκπαίδευσης, ώστε να συγκρατηθούν και να μειωθούν οι δαπάνες ως το τέλος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα αλλά και στη συνέχεια. Εξάλλου, η συγκεκριμένη διαδικασία εξυγίανσης πρέπει να βασίζεται στην έγκριση μέτρων για τη βελτίωση του δημοσιονομικού ελέγχου, στην εισαγωγή δημοσιονομικών κανόνων και την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου της δημοσιονομικής διαδικασίας. Η κυβέρνηση δεσμεύθηκε στη διορθωμένη επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης του Σεπτεμβρίου 2006 να υποβάλει πληροφορίες δύο φορές το χρόνο από την 1η Απριλίου 2007 σχετικά με την εφαρμογή αυτής της στρατηγικής και τους δημοσιονομικούς στόχους. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σύγκριση βασικών μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλέψεων 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | Πραγματικό ΑΕΠ (Μεταβολή %) | ΠΣ Σεπτ. 2006 | 4,1 | 4,1 | 2,2 | 2,6 | 4,1 | ΠΣ Δεκ. 2005 | 4,2 | 4,3 | 4,1 | 4,1 | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | 4,0 | 4,2 | 4,3 | 4,6 | n.v. | Πληθωρισμός ΕνΔΤΚ (%) | ΠΣ Σεπτ. 2006 | 3,6 | 3,5 | 6,2 | 3,3 | 3,0 | ΠΣ Νοεμβ. 2005 | 3,5 | 2,1 | 3,0 | 2,4 | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | 4,5 | 4,0 | 3,5 | 3,0 | n.v. | Κενό παραγωγής (% του δυνητικού ΑΕΠ) | ΠΣ Σεπτ. 20061,4 | 0,3 | 0,8 | -0,3 | -0,9 | 0,0 | ΠΣ Δεκ. 20051 | -1,0 | -0,5 | -0,1 | 0,4 | n.v. | ΠΣ Δεκ. 20041 | -1,0 | -0,8 | -0,4 | 0,2 | n.v. | Αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Σεπτ. 2006 | -7,5 | -10,1 | -6,8 | -4,3 | -3,2 | ΠΣ Δεκ. 2005 | -7,4 | -6,1 | -4,7 | -3,4 | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | -4,7 | -4,1 | -3,4 | -2,8 | 0,0 | Πρωτογενές αποτέλεσμα (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Σεπτ. 2006 | -3,4 | -6,3 | -2,4 | -0,2 | 0,8 | ΠΣ Δεκ. 2005 | 3,8 | 2,9 | 1,7 | 0,7 | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | -0,9 | -0,7 | -0,3 | 0,1 | n.v. | Κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Σεπτ. 2006 | -7,6 | -10,5 | -6,7 | -3,9 | -3,2 | ΠΣ Δεκ. 2005 | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | Διαρθρωτικό αποτέλεσμα2 (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Σεπτ. 20063 | -7,6 | -9,7 | -5,8 | -3,6 | -3,2 | ΠΣ Δεκ. 2005 | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | n.v. | Ακαθάριστο δημόσιο χρέος (% του ΑΕΠ) | ΠΣ Σεπτ. 2006 | 62,3 | 68,5 | 71,3 | 72,3 | 70,4 | ΠΣ Δεκ. 2005 | 61,5 | 63,0 | 63,2 | 62,3 | n.v. | ΠΣ Δεκ. 2004 | 58,6 | 56,8 | 54,9 | 53,2 | n.v. | Σημειώσεις: 1 Υπολογισμοί των υπηρεσιών της Επιτροπής με βάση τις πληροφορίες που παρέχονται στο πρόγραμμα. 2 Κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα (όπως και στις προηγούμενες στήλες) πλην έκτακτων και προσωρινών μέτρων. 3 Έκτακτα και προσωρινά μέτρα από το πρόγραμμα: 0 % το 2005, 0,8 % του ΑΕΠ το 2006, 0,9 % το 2007, 0,3 % το 2008· όλα συνεπάγονται αύξηση του ελλείμματος. Οι προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής συμφωνούν γενικά με τα στοιχεία του προγράμματος εκτός από το 2005 (0,4% του ΑΕΠ, μείωση του ελλείμματος) και το 2006 (0,3% του ΑΕΠ, αύξηση του ελλείμματος). 4 Βάσει εκτιμώμενης δυνητικής ανάπτυξης 3,6 %, 3,6 %, 3,3 % , 3,2 % και 3,2% αντίστοιχα για την περίοδο 2005-2009. Πηγή: Επικαιροποιημένα προγράμματα σύγκλισης (ΠΣ)· υπολογισμοί των υπηρεσιών της Επιτροπής. | Σύσταση για ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ κατ’ εφαρμογή του άρθρου 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7 ης Ιουλίου 1997 Για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας, 2005-2009 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών[13], και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 3, τη γνώμη του Συμβουλίου της 24ης Ιανουαρίου 2006 για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας, 2005-2008, τη σύσταση της Επιτροπής, μετά από διαβούλευση με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΓΝΩΜΗ: 1. Στις [10 Οκτωβρίου 2006] το Συμβούλιο εξέτασε το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας που έλαβε την 1η Σεπτεμβρίου 2006, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005-2009. 2. Μετά την έγκριση μιας ευρείας σειράς μέτρων οικονομικής μεταρρύθμισης στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η ουγγρική οικονομία σημείωσε σταθερούς και σχετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης καθώς και μείωση του πληθωρισμού, ιδίως χάρη σε υγιείς μακροοικονομικές πολιτικές και κατάλληλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, από το 2001 και ειδικότερα κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η σημαντική αύξηση των δημόσιων δαπανών και οι γενναιόδωρες μισθολογικές αυξήσεις στο δημόσιο τομέα οδήγησαν σε ετήσια δημοσιονομικά ελλείμματα υψηλότερα από το 5% του ΑΕΠ, που απέκλιναν συνεπώς σημαντικά από τους αρχικούς στόχους. Επιπλέον, οι εκτιμήσεις για το τέλος του έτους αναθεωρούνταν προς τα πάνω εκ των υστέρων, ουσιωδώς, για όλες σχεδόν τις δημοσιονομικές κοινοποιήσεις. Ενώ οι στόχοι για το έλλειμμα που παρουσιάζονταν στο πρόγραμμα σύγκλισης του Μαΐου 2004 ανέρχονταν σε 4,6% του ΑΕΠ για το 2004, 4,1% του ΑΕΠ για το 2005 και 3,6% για το 2006, το έλλειμμα ανήλθε στην πραγματικότητα σε 6,6% του ΑΕΠ το 2004 και 7,5% το 2005, και κατά την κυβέρνηση θα είναι της τάξης του 10,1% του ΑΕΠ το 2006, μακράν το υψηλότερο στην ΕΕ (όλα τα ποσοστά περιλαμβάνουν τις επιπτώσεις από τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων). Ένα μεγάλο μέρος των δημοσιονομικών παρεκκλίσεων οφείλεται στον υπεραισιόδοξο δημοσιονομικό προγραμματισμό, σημαντικές υπερβάσεις των δαπανών, φορολογικές μειώσεις και συνολική έλλειψη επαρκών προσπαθειών διαρθρωτικής προσαρμογής. Η ιδιαίτερα επεκτατική δημοσιονομική πολιτική έχασε την αξιοπιστία της και επιβαρύνει ολοένα και περισσότερο την οικονομία. Ειδικότερα, συνέβαλε σε σοβαρές εξωτερικές ανισορροπίες και σημαντική αύξηση του συνολικού εξωτερικού χρέους (από λιγότερο από 20% του ΑΕΠ το 2001 σε σχεδόν 30% του ΑΕΠ το 2005) και πολύ μεγαλύτερα ανοίγματα επιτοκίων σε σχέση με άλλα νέα μέλη. 3. Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Ουγγαρία βρισκόταν σε κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος, και της απηύθυνε σύσταση βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7, ώστε να θέσει τέρμα στην κατάσταση αυτή το 2008 το αργότερο, δηλαδή το έτος που έθεσαν ως στόχο οι ουγγρικές αρχές στο πρόγραμμα σύγκλισης του Μαΐου 2004. Μετά από απόφαση του Ιανουαρίου 2005 βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 8, με την οποία διαπιστωνόταν ότι η Ουγγαρία δεν είχε συμμορφωθεί με τις συστάσεις του, το Συμβούλιο εξέδωσε, στις 8 Μαρτίου 2005, νέες συστάσεις βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7, υπενθυμίζοντας ότι το υπερβολικό έλλειμμα έπρεπε να διορθωθεί ως το 2008 το αργότερο, σύμφωνα με την πορεία προσαρμογής που καθοριζόταν στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης που υπέβαλαν οι ουγγρικές αρχές τον Δεκέμβριο 2004, για το οποίο το Συμβούλιο εξέδωσε γνώμη τον Μάρτιο 2005. Στις 8 Νοεμβρίου 2005, το Συμβούλιο αποφάσισε βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 8, ότι η δράση που είχε αναλάβει η Ουγγαρία κατόπιν της σύστασης του Συμβουλίου του Μαρτίου 2005, ήταν ακατάλληλη. Ειδικότερα, υπογράμμισε το γεγονός ότι η Ουγγαρία είχε αποκλίνει σημαντικά από την πορεία προσαρμογής που καθόριζε η προαναφερθείσα σύσταση του Συμβουλίου (σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης του Δεκεμβρίου 2004), ιδίως σε ό,τι αφορά τους στόχους για έλλειμμα 3,6% του ΑΕΠ το 2005 και 2,9% του ΑΕΠ το 2006 (τα ποσοστά αυτά υπολογίστηκαν χωρίς να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις από τα συνταξιοδοτικά συστήματα του δεύτερου πυλώνα). 4. Την 1η Δεκεμβρίου 2005, οι ουγγρικές αρχές υπέβαλαν στην Επιτροπή και το Συμβούλιο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης με νέα πορεία προσαρμογής, διατηρώντας το 2008 ως έτος στόχο για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Στις 24 Ιανουαρίου 2006, το Συμβούλιο ενέκρινε γνώμη για την επικαιροποίηση του 2005, στην οποία θεωρούσε ότι ενώ η προβλεπόμενη από το πρόγραμμα εξυγίανση βασιζόταν σε σημαντικές περικοπές των δαπανών κατά 7,5% του ΑΕΠ, η εφαρμογή της δεν στηριζόταν σε συγκεκριμένα μέτρα. Συνεπώς, βάσει του άρθρου 9 δεύτερη παράγραφος του τμήματος 3 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου όπως τροποποιήθηκε, το Συμβούλιο κάλεσε την Ουγγαρία να υποβάλει το συντομότερο δυνατόν, και ως την 1η Σεπτεμβρίου 2006 το αργότερο, διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης με συγκεκριμένα και διαρθρωτικά μέτρα τα οποία να ευθυγραμμίζονται πλήρως με τη μεσοπρόθεσμη πορεία προσαρμογής. 5. Μετά από δημοσιονομικό έλλειμμα από 7,5% του ΑΕΠ το 2005 που δημοσιεύθηκε την άνοιξη του 2006, οι ουγγρικές αρχές ανακοίνωσαν μετά τις εκλογές του Απριλίου 2006 σημαντικές αναθεωρήσεις του ελλείμματος του 2006 προς τα πάνω το οποίο, αν δεν λαμβάνονταν διορθωτικά μέτρα, θα μπορούσε να φθάσει στο 11,6% του ΑΕΠ[14]. Η υπέρβαση του στόχου για έλλειμμα 6,1% του ΑΕΠ στο νόμο για τον προϋπολογισμό και στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης του 2005 οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην υπέρβαση των δαπανών (περίπου 5% του ΑΕΠ). Παρατηρήθηκε κυρίως στους τομείς του λειτουργικού και μισθολογικού κόστους των κεντρικών δημοσιονομικών θεσμικών οργάνων, των πληρωμών συντάξεων, των δαπανών υγείας και των υψηλότερων σε σχέση με τις προβλέψεις επενδύσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης λόγω της προεκλογικής περιόδου. Η υπέρβαση, για περίπου 1,5% του ΑΕΠ, οφείλεται σε επενδύσεις της δημόσιας διοίκησης σε αυτοκινητοδρόμους (1,1% του ΑΕΠ) που επρόκειτο αρχικά να πραγματοποιηθούν εκτός προϋπολογισμού με συμπράξεις δημόσιου – ιδιωτικού τομέα[15], και στο κόστος αγοράς στρατιωτικών αεροσκαφών με χρηματοδοτική μίσθωση (0,3% του ΑΕΠ). Αρχικά, τα δύο αυτά κονδύλια δεν συνυπολογίζονταν στους επίσημους στόχους. 6. Αντιμέτωπη με την επιτάχυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος, η νέα κυβέρνηση που ανέλαβε τα καθήκοντά της μετά τις εκλογές του Απριλίου 2006 αποφάσισε τον Ιούνιο να αποσύρει το υπόλοιπο πρόγραμμά της για την πενταετή μείωση των φόρων, που θα μείωνε ακόμη τα έσοδα κατά 3% περίπου του ΑΕΠ το 2010, και ενέκρινε ένα σύνολο μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Ορισμένα διορθωτικά μέτρα, ιδιαίτερα όλα τα μέτρα που προβλέπονται στο σκέλος των εσόδων, έχουν ήδη εγκριθεί από το Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, οι αυξήσεις των φόρων καθώς και ορισμένες άμεσες μειώσεις των δαπανών υγείας, των επιδοτήσεων της τιμής του φυσικού αερίου, των δαπανών της δημόσιας διοίκησης και η κατάργηση του γενικού αποθεματικού 0,3% του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό, αναμένεται να μειώσουν την υπέρβαση του ελλείμματος κατά 1,5% του ΑΕΠ το 2006 ώστε να επιτευχθεί ο νέος στόχος για έλλειμμα 10,1% του ΑΕΠ, που ωστόσο παραμένει πολύ υψηλός. Τα μέτρα αυτά αναμένεται να αποδώσουν σημαντικά αποτελέσματα και τα επόμενα έτη. 7. Το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης (εφεξής το πρόγραμμα), που υποβλήθηκε κατόπιν του σχετικού αιτήματος του Συμβουλίου του Ιανουαρίου 2006, γενικά ακολουθεί τη διάρθρωση και τις απαιτήσεις σχετικά με την υποβολή στοιχείων για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης όπως διευκρινίζονται στο νέο κώδικα δεοντολογίας.[16] 8. Το μακροοικονομικό σενάριο που παρουσιάζεται στο πρόγραμμα προβλέπει η πραγματική αύξηση του ΑΕΠ να υποχωρήσει από 4,1% το 2006 σε 2,2% και 2,6% το 2007 και το 2008 αντίστοιχα, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που προβλέπει το πρόγραμμα, μερικά από τα οποία τέθηκαν σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2006. Η ανάπτυξη αναμένεται να επιστρέψει στα επίπεδα που καταγράφηκαν πριν την διόρθωση το 2009, το αργότερο. Οι εξελίξεις αυτές αντικατοπτρίζονται επίσης και στις τεκμαρτές κυκλικές συνθήκες, που εμφανίζουν αρνητικά κενά παραγωγής για τα έτη 2007 και 2008 και την επιστροφή της παραγωγής στο δυνητικό της επίπεδο στο 2009. Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών και με την επιφύλαξη των προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του φθινοπώρου 2006, το μακροοικονομικό αυτό σενάριο φαίνεται γενικά ρεαλιστικό. Ωστόσο, είναι κάπως αισιόδοξο σε ό,τι αφορά το επίπεδο της ανάπτυξης το 2009 και την εξέλιξη της αγοράς απασχόλησης, ιδιαίτερα για τα τελευταία έτη του προγράμματος, που δεν φαίνεται να επηρεάζονται από την επιβράδυνση της ανάπτυξης και την απώλεια των θέσεων εργασίας που έχουν ανακοινωθεί στο δημόσιο τομέα. Η ουσιώδης βελτίωση των εξωτερικών ανισορροπιών που προβλέπει το πρόγραμμα φαίνεται πιθανή λαμβανομένων υπόψη των άμεσων και έμμεσων αποτελεσμάτων των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Ειδικότερα, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί από σχεδόν 8% του ΑΕΠ το 2006 σε λιγότερο από 4% του ΑΕΠ το 2009. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να φθάσει ανώτατη τιμή 6,2% το 2007 μετά από 3,5% το 2006 και να μειωθεί σε 3% ως το 2009. Η πρόβλεψη αυτή μπορεί να εξηγηθεί από την αύξηση του ΦΠΑ και τη μείωση της επιδότησης των τιμών (που αποφασίστηκαν το καλοκαίρι του 2006), καθώς και άλλα μέτρα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα που θα δημιουργήσουν πληθωριστικές πιέσεις λόγω αύξησης του κόστους των συντελεστών παραγωγής (π.χ. αυξήσεις της φορολογίας εισοδήματος και των κοινωνικών εισφορών). Ωστόσο, ο πληθωρισμός φαίνεται να έχει υποεκτιμηθεί για το σύνολο της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. 9. Το πρόγραμμα στοχεύει στον τερματισμό του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009. Αυτό αναμένεται να πραγματοποιηθεί με σημαντική μείωση του ελλείμματος τα πρώτα έτη του προγράμματος κατά 6,9 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ εντός τριών ετών, από την υψηλή θέση εκκίνησης 10,1% του ΑΕΠ το 2006 σε 3,2% του ΑΕΠ το 2009. Η βελτίωση στο πρωτογενές ισοζύγιο την περίοδο αυτή είναι του ίδιου εύρους. Το πρόγραμμα αναγνωρίζει ότι ο στόχος για έλλειμμα 3,2% του ΑΕΠ το 2009 συνεχίζει να υπερβαίνει το όριο 3% του ΑΕΠ που καθορίζει η συνθήκη, αλλά θεωρεί ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή, όταν θα εξετάσουν τη δυνατότητα τερματισμού της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για την Ουγγαρία, θα λάβουν υπόψη ένα μέρος του καθαρού κόστους της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, σύμφωνα με το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.[17] Το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί στο μισό σχεδόν το 2007. Η σχεδιαζόμενη μείωση του ονομαστικού ελλείμματος συνεπάγεται την βελτίωση του δείκτη των εσόδων προς το ΑΕΠ κατά 3 εκατοστιαίες μονάδες και μείωση του δείκτη δαπανών προς το ΑΕΠ κατά 3,9 εκατοστιαίες μονάδες κατά την περίοδο του προγράμματος. Σε ό,τι αφορά τα έσοδα, έχουν εγκριθεί όλα τα μέτρα για τη βελτίωση του δείκτη εσόδων προς το ΑΕΠ όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα. Πέρα από τα μέτρα που έχουν εγκριθεί για τη μείωση των δαπανών και προαναφέρονται, οι ουγγρικές αρχές προβλέπουν να επιτύχουν τους στόχους τους εφαρμόζοντας αυστηρά πολυετή ανώτατα όρια για τις περισσότερες δαπάνες και για την ενίσχυση του ελέγχου των δημοσιονομικών δαπανών. Τα σχέδια αυτά θα περιλαμβάνονται λεπτομερώς στο νόμο για τον προϋπολογισμό του 2007 που θα υποβληθεί στο Κοινοβούλιο πριν το τέλος Οκτωβρίου. Επιπλέον, το πρόγραμμα ανακοινώνει συνολικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να διασφαλιστούν οι στόχοι για το έλλειμμα, ιδιαίτερα για τα τελευταία έτη της περιόδου (ιδίως με την εισαγωγή προγραμμάτων συμμετοχής στο κόστος στον τομέα της υγείας, την αναθεώρηση των μέτρων για την επιδότηση των τιμών και την εκλογίκευση της δημόσιας διοίκησης). 10. Κατά τη χρονική περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα, το διαρθρωτικό αποτέλεσμα (δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα, μη συμπεριλαμβανομένων των μεμονωμένων και λοιπών προσωρινών μέτρων, υπολογιζόμενο σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία βάσει των στοιχείων που παρατίθενται στο πρόγραμμα, προβλέπεται να βελτιωθεί κατά 2,25% του ΑΕΠ περίπου ετησίως κατά μέσο όρο, από 9,75% του ΑΕΠ το 2005 σε 3,25% το 2009. Το πρόγραμμα θέτει ως μεσοπρόθεσμο στόχο για τη δημοσιονομική κατάσταση τη διαμόρφωση του διαρθρωτικού ελλείμματος μεταξύ 0,5% και 1% του ΑΕΠ, αλλά δεν αποβλέπει σε επίτευξη του στόχου αυτού εντός της περιόδου αναφοράς του προγράμματος. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος εντάσσεται στο εύρος που αναφέρεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και τον κώδικα δεοντολογίας και αντικατοπτρίζει τη μακροπρόθεσμη δυνητική παραγωγή και το δείκτη χρέους. 11. Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα των δημόσιων οικονομικών, μπορούν να σημειωθούν διάφορα θετικά στοιχεία, Ένα μεγάλο μέρος των μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος το 2006 και το 2007 έχουν ήδη εγκριθεί ή θα ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό του 2007. Επιπλέον, τους τελευταίους μήνες, η κυβέρνηση έλαβε αποφάσεις για μια σειρά μέτρων στο πλαίσιο των σχεδιαζόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Εξάλλου, οι ουγγρικές αρχές αποφάσισαν να βελτιώσουν τη δημοσιονομική διαδικασία με την εισαγωγή ενός κανόνα ελέγχου των δαπανών από το 2007 και τον πολυετή προγραμματισμό των δαπανών για τα δημοσιονομικά θεσμικά όργανα. Δεσμεύονται επίσης στο πρόγραμμα να ενημερώνουν δύο φορές τον χρόνο την Επιτροπή και το Συμβούλιο για τις δημοσιονομικές εξελίξεις και να ανακοινώνουν διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση εκτροπής. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης και σημαντικοί κίνδυνοι. Συνεχίζει να υπάρχει αβεβαιότητα για την πρακτική εφαρμογή του σχεδιαζόμενου «παγώματος» των δαπανών το 2007 και το 2008 και για τον έλεγχο της αύξησης των δαπανών στους τομείς που δεν καλύπτονται από το «πάγωμα». Ακόμη, παρά τα προβλεπόμενα μέτρα, η επιτυχία των δημοσιονομικών στόχων τα τελευταία έτη της περιόδου προγραμματισμού ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Μολονότι οι αβεβαιότητες για τα έσοδα βάσει του μακροοικονομικού σεναρίου φαίνονται συνολικά περιορισμένες, τα αναμενόμενα έσοδα τα τελευταία έτη της περιόδου και ιδιαίτερα το 2009 είναι σχετικά αισιόδοξα, όπως και όλες οι σχετικές προβλέψεις για θέματα απασχόλησης. Επιπλέον, πέρα από τα μη ικανοποιητικά αποτελέσματα που καταγράφηκαν στο παρελθόν στο επίπεδο του ελέγχου των δαπανών και της έλλειψης ακριβών πληροφοριών για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί στο μέλλον, η αδυναμία του θεσμικού ελέγχου σε σχέση με τη δημοσιονομική διαδικασία εκθέτει τα δημόσια οικονομικά σε ουσιώδεις εκτροπές. Συνεπώς, η σχεδιαζόμενη μείωση του ελλείμματος εξαρτάται από την αυστηρή εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και από τον έλεγχο των προβλεπόμενων δαπανών από τα πρώτα έτη ήδη του προγράμματος. Τέλος, δεν αποκλείεται να αναλάβει η κυβέρνηση τα σωρευτικά χρέη των δημόσιων εταιρειών μεταφορών από το 2002 που ισοδυναμούν με σχεδόν 2% του ΑΕΠ (δεδομένου ότι συνέβη ήδη επανειλημμένα στο παρελθόν). Κάτι τέτοιο θα επηρέαζε προσωρινά το έλλειμμα. Συνολικά, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα μπορεί να είναι χειρότερα από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και κατά τα τελευταία έτη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. 12. Ενόψει της παραπάνω αξιολόγησης κινδύνων, η διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009, όπως προβλέπεται, θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει αυστηρά τους δημοσιονομικούς της στόχους. Για να το επιτύχει, θα πρέπει να εφαρμόσει πραγματικά όλα τα μέτρα που ανακοινώνονται στο πρόγραμμα για τα έτη 2006 ως 2009, και να λάβει αποφάσεις στον κατάλληλο χρόνο για την έγκριση και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και ελέγχου των δαπανών. 13. Ο δείκτης του χρέους προς το ΑΕΠ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του προγράμματος, θα αυξηθεί σημαντικά το 2006 σε 68,5% (από 62,3% το 2005), πάνω από την τιμή αναφοράς της Συνθήκης 60% του ΑΕΠ. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο δείκτης του δημόσιου χρέους θα αυξηθεί περαιτέρω σε 71,3% το 2007 και 72,3% το 2008. Ο δείκτης υπολογίζεται να αρχίσει να μειώνεται το 2009 σε 70,4%. Οι κίνδυνοι σχετικά με τη σχεδιαζόμενη πορεία του χρέους απορρέουν κυρίως από τυχόν υψηλότερα ελλείμματα σε σχέση με τις προβλέψεις στο πρωτογενές ισοζύγιο περιλαμβανομένης και της πιθανής ανάληψης του χρέους των δημόσιων εταιρειών μεταφορών. Λαμβανομένης υπόψη της αξιολόγησης των κινδύνων, ο δείκτης του δημόσιου χρέους δεν μειώνεται επαρκώς προς την κατεύθυνση της τιμής αναφοράς κατά τη χρονική περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα. 14. Η διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών της Ουγγαρίας φαίνεται να αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο. Η ιδιαίτερα αδύναμη δημοσιονομική θέση, σε συνδυασμό με τον σχετικά υψηλό και αυξανόμενο δείκτη χρέους, αποτελεί ουσιώδη κίνδυνο για τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών πριν ακόμη ληφθούν υπόψη οι μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού. Επιπλέον, οι επιπτώσεις από τη γήρανση στον προϋπολογισμό μακροπρόθεσμα είναι σημαντικότερες στην Ουγγαρία από το μέσο όρο της ΕΕ, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης των δαπανών για συντάξεις σε ποσοστό του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα. Για να μειωθούν οι κίνδυνοι αυτοί, είναι απαραίτητο να εξυγιανθούν τα δημόσια οικονομικά σε βάθος, μεσοπρόθεσμα, όπως προβλέπεται, και να συνεχιστεί η ενίσχυση της δημοσιονομικής θέσης, καθώς και να αντιμετωπιστούν οι σημαντικές αυξήσεις των συνταξιοδοτικών δαπανών. 15. Μολονότι τα δημόσια οικονομικά επιδεινώθηκαν σοβαρά το 2006, εμποδίζοντας τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος όπως είχε προγραμματιστεί, τα μέτρα που προβλέπονται στο πρόγραμμα, εφόσον διευκρινιστούν και εφαρμοστούν πλήρως, συμφωνούν γενικά με τους γενικούς προσανατολισμούς οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές.[18] Ειδικότερα, η Ουγγαρία προβλέπει να αναλάβει αποτελεσματικές δράσεις ώστε να θέσει τέρμα στο υπερβολικό έλλειμμα και να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και τη βελτίωση της διαφάνειας. Τα μέτρα αυτά αναμένεται επίσης να συμβάλουν στη διόρθωση των υψηλών ελλειμμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Ωστόσο, πρέπει να στηριχθούν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να διασφαλιστεί η διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. 16. Με την ευκαιρία της έκθεσης εφαρμογής που πρέπει να υποβληθεί στα μέσα Οκτωβρίου 2006 στο πλαίσιο της αναθεωρημένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η ουγγρική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να αναθεωρήσει τα σχέδια μεταρρύθμισης που προβλέπει το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2005 ώστε να προσαρμοστούν στη νέα κυβερνητική στρατηγική. Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2005 εντόπιζε ιδιαίτερα τις ακόλουθες προκλήσεις, που συνεπάγονταν σημαντικές επιπτώσεις για τα δημόσια οικονομικά: (α) μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, (β) βελτίωση των υποδομών και (γ) βελτίωση της δραστηριότητας και του δείκτη απασχόλησης και ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου. Το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης καθορίζει σχέδια και μέτρα για την αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, του τομέα της υγείας, των συντάξεων και του εκπαιδευτικού συστήματος του δημόσιου τομέα. Ειδικότερα, το πρόγραμμα προβλέπει ότι θα ληφθούν μέτρα ως το 2007 για τη μείωση του μεγέθους της δημόσιας διοίκησης και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της χάρη σε οικονομίες κλίμακας· την εισαγωγή προϋποθέσεων για τους πόρους των επιδοτήσεων· την αναδιάρθρωση των επιδοτήσεων στον φαρμακευτικό τομέα και τη μερική ελευθέρωση της εμπορίας φαρμάκων· την καθιέρωση συμμετοχής στο κόστος στον τομέα της περίθαλψης. Επιπλέον, ως το 2007, θα υποβληθούν στο Κοινοβούλιο προτάσεις τροπολογιών για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης και τη μείωση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων χάρη στη βελτίωση των προγραμμάτων παροχής κινήτρων και τη μεταρρύθμιση του συστήματος των αναπηρικών συντάξεων· τη μετατροπή των ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών σε ασφαλιστική βάση και την εκλογίκευση της προσφοράς και της χρήσης των εν λόγω υπηρεσιών· την αναδιάρθρωση της δημόσιας εκπαίδευσης. Τα εν λόγω σχέδια δεν έχουν ακόμη λάβει συγκεκριμένη μορφή. Το πρόγραμμα συμπληρώνει τα σχέδια αυτά με βελτίωση των θεσμικών χαρακτηριστικών του πλαισίου των δημόσιων οικονομικών. Βάσει της παραπάνω αξιολόγησης, το υψηλό αναμενόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα της Ουγγαρίας, για το 2006, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Συνεπώς, πρέπει να αντιμετωπιστεί θετικά το γεγονός ότι στο διορθωμένο πρόγραμμα σύγκλισης του Σεπτεμβρίου 2006, οι ουγγρικές αρχές δίνουν προτεραιότητα στη μείωση του υπερβολικού ελλείμματος μέσω ουσιώδους προσπάθειας τα πρώτα έτη του προγράμματος και ότι δεσμεύονται να ενημερώνουν την Επιτροπή και το Συμβούλιο δύο φορές το χρόνο για την πρόοδο που θα έχει σημειωθεί και τις δράσεις που απομένει να εφαρμοστούν. Μια πρώτη σειρά σημαντικών μέτρων έχει ήδη ληφθεί ώστε να συγκεντρωθούν συμπληρωματικά έσοδα και να μειωθούν οι δαπάνες προκειμένου να επιτευχθεί ο νέος στόχος για το έλλειμμα το 2007, και έχουν ανακοινωθεί σχέδια για τη βελτίωση του ελέγχου των δαπανών και την ανάληψη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να ενισχυθεί η πορεία προσαρμογής, η οποία ωστόσο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και για τα τελευταία έτη του προγράμματος. Η προβλεπόμενη μείωση του ελλείμματος εξαρτάται συνεπώς από την αυστηρή εφαρμογή των προβλεπομένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, την εφαρμογή του ελέγχου των δαπανών από τα πρώτα έτη του προγράμματος και την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου των δημόσιων οικονομικών στην Ουγγαρία, πτυχές για τις οποίες η ουγγρική κυβέρνηση πρέπει να καταβάλει κάθε προσπάθεια. Ταυτόχρονα, το Συμβούλιο, βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 της Συνθήκης εκδίδει σύσταση προς την Ουγγαρία με την οποία την καλεί να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των σημαντικών δημοσιονομικών ανισορροπιών. Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΥΓΓΑΡΙΑ προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 104 παράγραφος 7, τη σύσταση της Επιτροπής, Εκτιμώντας τα εξής: 17. Σύμφωνα με το άρθρο 104 της Συνθήκης, τα κράτη μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα. 18. Στόχος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης είναι η υγιής δημοσιονομική κατάσταση, η οποία αποτελεί μέσο για την ενίσχυση των συνθηκών σταθερότητας των τιμών και την ισχυρή διατηρήσιμη ανάπτυξη που θα δημιουργεί θέσεις απασχόλησης. 19. Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο, βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 6, εξέδωσε απόφαση σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ουγγαρία. 20. Μετά την έκδοση απόφασης σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ουγγαρία, το Συμβούλιο βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 της Συνθήκης και του άρθρου 3 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος[19], συνέστησε στις ουγγρικές αρχές να αναλάβουν δράση σε μεσοπρόθεσμο πλαίσιο προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως το 2008 κατά τρόπο αξιόπιστο και διατηρήσιμο σύμφωνα με την πορεία μείωσης του ελλείμματος που χαράζει η γνώμη του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2004 σχετικά με το πρόγραμμα σύγκλισης που υποβλήθηκε τον Μάιο του 2004. Ειδικότερα, το Συμβούλιο συνέστησε στις ουγγρικές αρχές να αναλάβουν αποτελεσματική δράση έως τις 5 Νοεμβρίου 2004 σχετικά με τα μέτρα για την επίτευξη του στόχου όσον αφορά το έλλειμμα του 2005 21. Στις 18 Ιανουαρίου 2005, το Συμβούλιο ενεργώντας δυνάμει του άρθρου 104 παράγραφος 8 της Συνθήκης κατόπιν σύστασης της Επιτροπής, αποφάσισε ότι η Ουγγαρία δεν έχει αναλάβει αποτελεσματική δράση σε εφαρμογή της σύστασης του της 5ης Ιουλίου 2004, και ότι αναμενόταν ότι ο στόχος για το έλλειμμα του 2005 δεν θα επιτυγχανόταν και μάλιστα με μεγάλη απόκλιση. 22. Έχοντας ενταχθεί στην ΕΕ την 1η Μαΐου 2004, η Ουγγαρία είναι κράτος μέλος με παρέκκλιση, κατά την έννοια του άρθρου 122 παράγραφος 1 της συνθήκης, το οποίο σημαίνει ότι πρέπει να αποφεύγει τα υπερβολικά ελλείμματα, αλλά ότι δεν ισχύουν για αυτή οι διατάξεις των παραγράφων 9 και 11 του άρθρου 104. Περαιτέρω συστάσεις μπορούν να απευθυνθούν στην Ουγγαρία μόνο βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7. 23. Στις 8 Μαρτίου 2005, κατόπιν σύστασης της Επιτροπής, το Συμβούλιο εξέδωσε, βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7, νέα σύσταση προς τις ουγγρικές αρχές προκειμένου να αναλάβουν δράση σε ένα μεσοπρόθεσμο πλαίσιο ώστε να μειώσουν το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ ως το 2008 κατά τρόπο αξιόπιστο και διατηρήσιμο. Στις 8 Νοεμβρίου 2005, το Συμβούλιο αποφάσισε για δεύτερη φορά, βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 8 κατόπιν σύστασης της Επιτροπής, ότι η δράση της Ουγγαρίας ήταν ακατάλληλη. Έλαβε ιδίως υπόψη το γεγονός ότι οι στόχοι για έλλειμμα 3,6% του ΑΕΠ το 2005 και 2,9% του ΑΕΠ το 2006 (χωρίς την επιβάρυνση από τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 1998)[20] δεν θα επιτυγχάνονταν και μάλιστα με μεγάλη απόκλιση και ότι η εφαρμογή φορολογικών απαλλαγών από το 2006 ήταν αντίθετη με τη σύσταση του Συμβουλίου. 24. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου, στις συστάσεις που απευθύνει σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 7, το Συμβούλιο θέτει μέγιστη προθεσμία έξι μηνών προκειμένου το συγκεκριμένο κράτος μέλος να λάβει αποτελεσματικά μέτρα. Το Συμβούλιο θέτει επίσης προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, η οποία λήγει εντός του έτους που ακολουθεί εκείνο κατά το οποίο εντοπίστηκε το υπερβολικό έλλειμμα, εκτός εάν συντρέχουν ειδικές περιστάσεις. Όταν συντρέχουν ειδικές περιστάσεις, το Συμβούλιο μπορεί να επιτρέψει τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος σε ένα μεσοπρόθεσμο πλαίσιο. Θεωρήθηκε ότι υπήρχαν τέτοιες ειδικές περιστάσεις - ιδίως, το μέγεθος του ελλείμματος και η συνεχιζόμενη διαρθρωτική μεταρρύθμιση της οικονομίας - όταν η Ουγγαρία παρουσίασε υπερβολικό έλλειμμα και συνεπώς καθορίστηκε πλαίσιο για τη διόρθωσή του ως το 2008, σύμφωνα με τη στρατηγική που καθόριζε το πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας του Μαΐου 2004. 25. Το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης, που υπέβαλε η Ουγγαρία την 1η Σεπτεμβρίου 2006 κατόπιν της γνώμης του Συμβουλίου του Ιανουαρίου 2006 για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα του Δεκεμβρίου 2005, περιλαμβάνει ένα αναθεωρημένο πλαίσιο για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος μεσοπρόθεσμα. Η διορθωμένη επικαιροποίηση στοχεύει στη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009, ένα χρόνο αργότερα σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα. Οι ετήσιοι στόχοι για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στο διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης είναι οι εξής: 10,1% του ΑΕΠ το 2006, 6,8% το 2007, 4,3% 2008 και 3,2% το 2009. Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν την επιβάρυνση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης αντίθετα με την πρακτική των προγραμμάτων σύγκλισης του Δεκεμβρίου 2004 και του Δεκεμβρίου 2005. Οι ουγγρικές αρχές αποφάσισαν λοιπόν να μην επωφεληθούν περισσότερο από τη μεταβατική περίοδο για την τομεακή ταξινόμηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων που χορήγησε η Eurostat στις 23 Σεπτεμβρίου 2004, η οποία έτσι και αλλιώς λήγει την 1η Απριλίου 2007. Η σχεδιαζόμενη μείωση του ονομαστικού ελλείμματος θα πραγματοποιηθεί με την αύξηση του δείκτη εσόδων προς ΑΕΠ κατά 3 εκατοστιαίες μονάδες και τη μείωση του δείκτη δαπανών προς ΑΕΠ κατά 3,9 εκατοστιαίες μονάδες στη διάρκεια της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Μετά από εκτιμώμενη επιδείνωση το 2006 κατά 2 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, το διαρθρωτικό αποτέλεσμα (δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα μη περιλαμβανομένων των έκτακτων και άλλων προσωρινών μέτρων) υπολογίζεται να βελτιωθεί κατά περίπου 6,5% του ΑΕΠ την περίοδο 2006-2009. Το μισό περίπου της ουσιώδους αυτής βελτίωσης σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί το 2007. Μετά την αναμενόμενη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, η προσαρμογή υπολογίζεται να συνεχιστεί προς το μεσοπρόθεσμο στόχο για τη δημοσιονομική κατάσταση που προβλέπει διαρθρωτικό έλλειμμα της τάξης του 0,5 έως 1% του ΑΕΠ. Ο δείκτης του χρέους θα συνεχίσει να αυξάνεται στο 72,3% του ΑΕΠ ως το 2008, πολύ πάνω από την τιμή αναφοράς 60% του ΑΕΠ, και αναμένεται να αρχίσει να μειώνεται μόλις το 2009. 26. Στη γνώμη της [10ης Οκτωβρίου 2006] σχετικά με το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης του Σεπτεμβρίου 2006, το Συμβούλιο αναλύει το σχέδιο των ουγγρικών αρχών για τη μείωση του ελλείμματος, ιδίως μέσω ενός προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Μια πρώτη σειρά σημαντικών μέτρων αποφασίστηκε το 2006 προκειμένου να συγκεντρωθούν συμπληρωματικά έσοδα και να μειωθούν οι δαπάνες ώστε να επιτευχθεί ο νέος στόχος για το έλλειμμα το 2007. Εξάλλου ανακοινώθηκαν σχέδια για τη βελτίωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας (με περισσότερο διαφανή λογιστική, και χάρη στην εισαγωγή κανόνων και πολυετών ανώτατων ορίων για τις δαπάνες) και την υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, παραμένουν κίνδυνοι, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και για τα τελευταία έτη του προγράμματος. Ειδικότερα, υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την εφαρμογή του προβλεπόμενου «παγώματος» των δαπανών και, γενικότερα, του ελέγχου της αύξησης των δαπανών. Επιπλέον, παρά τα προβλεπόμενα μέτρα, η επιτυχία των δημοσιονομικών στόχων τα τελευταία έτη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα περιλαμβάνει κινδύνους λόγω της αδυναμίας του θεσμικού ελέγχου επί της δημοσιονομικής διαδικασίας, του γεγονότος ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες που ανακοινώθηκαν δεν έχουν ακόμη συγκεκριμενοποιηθεί πλήρως και των επανειλημμένων σημαντικών αποκλίσεων των δημόσιων οικονομικών. Η Ουγγαρία θεωρείται ότι αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών γεγονός που επιβάλλει σημαντική εξυγίανση μεσοπρόθεσμα όπως έχει προγραμματιστεί, και περαιτέρω ενίσχυση της δημοσιονομικής θέσης στη συνέχεια. Η γνώμη σημειώνει επίσης τη υποχρέωση των ουγγρικών αρχών να ενημερώνουν δύο φορές το χρόνο την Επιτροπή και το Συμβούλιο για τις δημοσιονομικές εξελίξεις και να ανακοινώνουν διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση αποκλίσεων. 27. Τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης πρέπει γενικά να εξασφαλίζουν μόνιμη βελτίωση του αποτελέσματος της γενικής κυβέρνησης και παράλληλα να αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων οικονομικών της χώρας και στην ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού της οικονομίας της. Στην περίπτωση της Ουγγαρίας, η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος πρέπει να εγγραφεί στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής διαρθρωτικής μεταρρύθμισης, που περιλαμβάνει τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, του τομέα της υγείας, των συντάξεων και της εκπαίδευσης, καθώς και μέτρα για τη βελτίωση του δημοσιονομικού ελέγχου. 28. Ενώ αρχικά προβλεπόταν να τεθεί τέρμα στην κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος μεσοπρόθεσμα, και το αργότερο το 2008, ο στόχος αυτός δεν είναι πλέον ρεαλιστικός λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών δημοσιονομικών αποκλίσεων που παρατηρήθηκαν πρόσφατα στην Ουγγαρία και που, κατά παράβαση της σύστασης του Συμβουλίου, κατέληξαν σε σημαντική αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Η νέα προθεσμία για τη διόρθωση του ελλείμματος στο διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης καθορίζει τη σχετική προθεσμία ως το 2009. Ενόψει των πρόσφατων εκτροπών, η νέα αυτή προθεσμία, που συνεπάγεται ουσιώδη διόρθωση του διαρθρωτικού ελλείμματος κατά περισσότερο από 6% του ΑΕΠ σε τρία έτη, φαίνεται κατάλληλη. 29. Για το σκοπό αυτό, η ουγγρική κυβέρνηση πρέπει (i) να περιορίσει την επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών το 2006 μέσω της εφαρμογής αυστηρών διορθωτικών μέτρων τα οποία πρέπει να εγκριθούν και να ανακοινωθούν και με τη διάθεση ενδεχόμενων κερδών προς την κατεύθυνση αυτή. Κάτι τέτοιο θα της επιτρέψει να παρουσιάσει ονομαστικό έλλειμμα, το πολύ, 10% του ΑΕΠ το 2006, επίπεδο που παραμένει εξαιρετικά υψηλό· (ii) να εφαρμόσει αυστηρά τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει από τα πρώτα έτη του προγράμματος ουσιώδη και διατηρήσιμη διόρθωση του διαρθρωτικού ελλείμματος πραγματοποιώντας ουσιαστική πρόοδο από το 2007 ώστε να συνεχίσει σημαντικές προσπάθειες προσαρμογής μέχρι τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, με το εύρος της απαιτούμενης προσπάθειας να καθορίζεται στη γνώμη του Συμβουλίου για το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης· να είναι έτοιμη να εγκρίνει συμπληρωματικά μέτρα τα οποία μπορεί να αποδειχθούν απαραίτητα ώστε να πραγματοποιηθεί η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009 και επίσης (iii) να προβλέψει επαρκή αποθεματικά στους επόμενους νόμους για τον προϋπολογισμό ώστε να αποτραπούν αποκλίσεις ακόμη και σε περίπτωση απρόβλεπτων γεγονότων. Ταυτόχρονα, ο δείκτης του δημόσιου χρέους πρέπει να τεθεί σε πτωτική τροχιά σύμφωνα με την πολυετή πορεία για τη μείωση του ελλείμματος που καθορίζεται στο πρόγραμμα σύγκλισης και κατά προτίμηση πριν το 2009. 30. Η διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2009, όπως προβλέπεται, θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να τηρήσει αυστηρά τους δημοσιονομικούς της στόχους, γεγονός που εξαρτάται από την αποφασιστική εφαρμογή όλων των μέτρων που ανακοινώνονται στο πρόγραμμα για τα έτη 2006 έως 2009, και τη λήψη αποφάσεων τον κατάλληλο χρόνο, για την έγκριση και την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και του ελέγχου των δαπανών. 31. Σύμφωνα με το άρθρο 10 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1467/97, η Επιτροπή και το Συμβούλιο παρακολουθούν την εφαρμογή των μέτρων που έλαβε η Ουγγαρίας κατόπιν της παρούσας σύστασης, ιδίως βάσει των τακτικών εκθέσεων που υποβάλουν οι ουγγρικές αρχές. ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΥΣΤΑΣΗ: 32. Οι ουγγρικές αρχές πρέπει να τερματίσουν την παρούσα κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος το ταχύτερο δυνατό και το αργότερο ως το 2009. 33. Οι ουγγρικές αρχές πρέπει να μειώσουν το έλλειμμα κατά τρόπο αξιόπιστο και διατηρήσιμο, σύμφωνα με την πολυετή πορεία για τη μείωση του ελλείμματος που καθορίζεται στη γνώμη του Συμβουλίου της [10ης Οκτωβρίου 2006] σχετικά με το διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης που υποβλήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2006. Συγκεκριμένα, για το σκοπό αυτό, οι ουγγρικές αρχές πρέπει: (α) Να περιορίσουν την επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών το 2006, μέσω της αυστηρής εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων που έχουν εγκριθεί και ανακοινωθεί, και με τη διάθεση τυχόν έκτακτων εσόδων προς την κατεύθυνση αυτή· (β) Να εφαρμόσουν αυστηρά τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η διόρθωση του διαρθρωτικού ελλείμματος τα πρώτα έτη του προγράμματος και κατά τρόπο διατηρήσιμο όπως προβλέπεται στο διορθωμένο πρόγραμμα και τη σχετική γνώμη του Συμβουλίου· να είναι έτοιμες να εγκρίνουν συμπληρωματικά μέτρα που μπορεί να αποδειχθούν απαραίτητα προκειμένου να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα ως το 2009· (γ) Να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν ταχύτατα τις σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις της δημόσιας διοίκησης, του τομέα της υγείας και των συνταξιοδοτικών και εκπαιδευτικών συστημάτων ώστε να συγκρατηθούν και να περιοριστούν οι δαπάνες ως τα τέλη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα και στη συνέχεια για να διασφαλιστεί η διατηρήσιμη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών. 34. Το Συμβούλιο καθορίζει την προθεσμία της [10ης Απριλίου 2007] για τις ουγγρικές αρχές ώστε να αναλάβουν αποτελεσματική δράση σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να επιτευχθεί ο στόχος σχετικά με το έλλειμμα που έχει καθοριστεί για το 2006 και το 2007. Ειδικότερα, όλα τα μέτρα για τις σχεδιαζόμενες περικοπές των δαπανών πρέπει να περιλαμβάνονται στο νόμο για τον προϋπολογισμό του 2007 και να εφαρμοστούν έγκαιρα ώστε να διασφαλιστεί η αυστηρή τήρηση της μείζονος μείωσης του ελλείμματος για το 2007. Εξάλλου, πρέπει να προβλεφθούν επαρκή αποθεματικά στο νόμο για τον προϋπολογισμό ώστε να αποφευχθούν αποκλίσεις ακόμη και στην περίπτωση απρόβλεπτων περιστάσεων. 35. Οι ουγγρικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι ο δείκτης του ακαθάριστου δημόσιου χρέους θα τεθεί σε σταθερή πτωτική πορεία, σύμφωνα με την πολυετή πορεία για τη μείωση του ελλείμματος που καθορίζεται στο πρόγραμμα σύγκλισης και κατά προτίμηση πριν από το 2009. 36. Οι ουγγρικές αρχές πρέπει να βελτιώσουν το δημοσιονομικό έλεγχο ενισχύοντας τους δημοσιονομικούς κανόνες, κυρίως καθορίζοντας και εφαρμόζοντας τους σχεδιαζόμενους κανόνες για τις δαπάνες και τα ανώτατα όρια των δαπανών, και ενισχύοντας το θεσμικό πλαίσιο. Επιπλέον, το Συμβούλιο καλεί τις ουγγρικές αρχές να μεριμνήσουν ώστε μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να συνεχιστεί η προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης ώστε να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος για διαρθρωτικό έλλειμμα μεταξύ 0,5 και 1% του ΑΕΠ. Το Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση των ουγγρικών αρχών, στο διορθωμένο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της 1ης Σεπτεμβρίου 2006, να υποβάλλουν κάθε έξι μήνες στην Επιτροπή και το Συμβούλιο εκθέσεις για την κατάσταση προόδου των μέτρων που περιλαμβάνει η παρούσα σύσταση, με την πρώτη έκθεση να πρέπει να υποβληθεί την 1η Απριλίου 2007 το αργότερο. Η παρούσα σύσταση απευθύνεται στη Δημοκρατία της Ουγγαρίας, Λουξεμβούργο, [10 Οκτωβρίου 2006]. Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος [1] ΕΕ L 209, 2.8.1997, σ. 1. Κανονισμός που τροποποιήθηκε από τον κανονισμό ΕΚ αριθ. 1055/2005 (ΕΕ L 174, 7.7.2005, σ. 1). Όλα τα έγγραφα που αναφέρονται στο κείμενο αυτό διατίθενται στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση:http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm [2] Γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής για τις «λεπτομερείς ρυθμίσεις για την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και κατευθυντήριες γραμμές για τη μορφή και το περιεχόμενο των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης», που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο ECOFIN στις 11 Oκτωβρίου 2005. [3] ΕΕ L209, 2.8.1997, σ.6. Κανονισμός που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό ΕΚ αριθ. 1056/2005 (ΕΕ L174, 7.7.2005, σ.5). [4] Οι στόχοι αυτοί δεν λάμβαναν υπόψη τις επιπτώσεις από τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος του 1998 αφού, από το Δεκέμβριο του 2004, οι ουγγρικές αρχές αποφάσισαν να επωφεληθούν από την απόφαση της Eurostat της 23ης Σεπτεμβρίου 2004 που επέτρεπε να ταξινομηθούν τα συνταξιοδοτικά συστήματα του δεύτερου πυλώνα στον τομέα της γενικής κυβέρνησης για μεταβατική περίοδο ως την κοινοποίηση της 1ης Απριλίου 2007. Βάσει των πιο πρόσφατων εκτιμήσεων σχετικά με τις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, οι αρχικοί στόχοι για το έλλειμμα, λαμβάνοντας υπόψη τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, θα ήταν 5% και 4,5% του ΑΕΠ αντίστοιχα. [5] Σύμφωνα με το τμήμα 3, άρθρο 9 δεύτερη παράγραφο του κανονισμού ΕΚ αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε. [6] Το πρόγραμμα περιλαμβάνει όλα τα υποχρεωτικά στοιχεία που προβλέπονται από το νέο κώδικα δεοντολογίας. Λείπουν ορισμένα προαιρετικά στοιχεία. Αφορούν κυρίως τις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης ανά λειτουργία, την εξέλιξη του δημόσιου χρέους και στοιχεία σχετικά με τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. [7] Μετά την υποβολή της επικαιροποίησης του Δεκεμβρίου του 2004 του προγράμματος σύγκλισης, οι ουγγρικές αρχές αποφάσισαν να ανακοινώσουν δημοσιονομικούς στόχους και στατιστικές που δεν λαμβάνουν υπόψη το κόστος της μεταρρύθμισης των συντάξεων. Η διορθωμένη έκδοση του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης έθεσε τέρμα στην πρακτική αυτή. Η Ουγγαρία αποφάσισε συνεπώς να μην χρησιμοποιήσει πλέον την μεταβατική περίοδο για την τομεακή ταξινόμηση των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων που επέτρεψε η Eurostat στις 23 Σεπτεμβρίου 2004, η οποία τερματίζεται έτσι και αλλιώς την 1η Απριλίου 2007. Χωρίς να ληφθεί υπόψη το κόστος της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, το έλλειμμα θα ανερχόταν σε 6,1% του ΑΕΠ το 2005, και ο στόχος για το 2006 θα καθοριζόταν σε 4,7% του ΑΕΠ. [8] Η στρατηγική πενταετούς μείωσης των φόρων είχε εγκριθεί από το Κοινοβούλιο στις 7 Νοεμβρίου 2005, και τα πρώτα στάδια (κυρίως μια μείωση 5 εκατοστιαίων μονάδων του υψηλότερου ποσοστού ΦΠΑ) άρχισαν να ισχύουν την 1η Ιανουαρίου 2006, με αποτέλεσμα απώλειες εσόδων ύψους περίπου 1% του ΑΕΠ το 2006. [9] Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 7 του κανονισμού ΕΚ αριθ. 1056/2005 του Συμβουλίου αν το δημοσιονομικό έλλειμμα «… μειώθηκε ουσιωδώς και σταθερά και έφθασε επίπεδο κοντά στην τιμή αναφοράς», το Συμβούλιο και η Επιτροπή μπορούν να λάβουν υπόψη σε μειούμενη βάση το καθαρό κόστος συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που περιλαμβάνει πυλώνα χρηματοδοτούμενο από το δημόσιο. Στην περίπτωση της Ουγγαρίας, κάτι τέτοιο θα αντιπροσώπευε το 2009 20% του καθαρού κόστους της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, δηλαδή 0,3% του ΑΕΠ σύμφωνα με σχετικούς υπολογισμούς. [10] Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα, βλέπε την τεχνική αξιολόγηση του προγράμματος από τις υπηρεσίες της Επιτροπής (http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm). [11] Τον Ιούλιο 2005, οι γενικοί προσανατολισμοί οικονομικής πολιτικής περιλήφθηκαν στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στο πλαίσιο της ενισχυμένης στρατηγικής της Λισαβόνας (ΕΕ L 205 της 6.8.2005) [12] ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ.6. Κανονισμός που τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1056/2005 (ΕΕ L 174 της 7.7.2005, σ.5). [13] ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1055/2005 (ΕΕ L 174 της 7.7.2005, σ. 1). Τα έγγραφα που αναφέρονται στο παρόν κείμενο διατίθενται στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm [14] Η Ουγγαρία αποφάσισε να μην χρησιμοποιήσει πλέον την μεταβατική περίοδο για την τομεακή ταξινόμηση των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων που επέτρεψε η Eurostat στις 23 Σεπτεμβρίου 2004, η οποία τερματίζεται έτσι και αλλιώς την 1η Απριλίου 2007. Χωρίς να ληφθεί υπόψη το κόστος της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, το έλλειμμα θα ανερχόταν σε 6,1% του ΑΕΠ το 2005, και ο στόχος για το 2006 θα καθοριζόταν σε 4,7% του ΑΕΠ. [15] Αρχικά είχε προγραμματιστεί η επένδυση να πραγματοποιηθεί από συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, που δεν εγγράφονται στον προϋπολογισμό. [16] Το πρόγραμμα περιλαμβάνει όλα τα υποχρεωτικά στοιχεία που προβλέπονται από το νέο κώδικα δεοντολογίας. Λείπουν ορισμένα προαιρετικά στοιχεία. Αφορούν κυρίως τις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης ανά λειτουργία, την εξέλιξη του δημόσιου χρέους και στοιχεία σχετικά με τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. [17] Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 7 του κανονισμού ΕΚ αριθ. 1056/2005 του Συμβουλίου αν το δημοσιονομικό έλλειμμα «… μειώθηκε ουσιωδώς και σταθερά και έφθασε επίπεδο κοντά στην τιμή αναφοράς», το Συμβούλιο και η Επιτροπή μπορούν να λάβουν υπόψη σε μειούμενη βάση το καθαρό κόστος συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που περιλαμβάνει πυλώνα χρηματοδοτούμενο από το δημόσιο. Στην περίπτωση της Ουγγαρίας, κάτι τέτοιο θα αντιπροσώπευε το 2009 20% του καθαρού κόστους της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, δηλαδή 0,3% του ΑΕΠ σύμφωνα με σχετικούς υπολογισμούς. [18] Τον Ιούλιο 2005, οι γενικοί προσανατολισμοί οικονομικής πολιτικής περιλήφθηκαν στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στο πλαίσιο της ενισχυμένης στρατηγικής της Λισαβόνας (ΕΕ L 205 της 6.8.2005) [19] ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ.6. Κανονισμός που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1056/2005 (ΕΕ L 174 της 7.7.2005, σ.5). [20] Οι στόχοι αυτοί δεν περιλάμβαναν την επιβάρυνση από τη μεταρρύθμιση του 1998 του συνταξιοδοτικού συστήματος αφού τον Δεκέμβριο του 2004 οι ουγγρικές αρχές αποφάσισαν να επωφεληθούν από την απόφαση της Eurostat της 23ης Σεπτεμβρίου 2004 η οποία επέτρεπε την ταξινόμηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων του δεύτερου πυλώνα στον τομέα της γενικής κυβέρνησης για μεταβατική περίοδο ως την κοινοποίηση του Μαρτίου 2007 Βάσει των πιο πρόσφατων εκτιμήσεων για τις επιπτώσεις της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, οι στόχοι για το έλλειμμα περιλαμβανομένης της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης θα ήταν 5% του ΑΕΠ και 4,5% του ΑΕΠ αντίστοιχα.