24.8.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 197/7

—

θεωρεί ότι η «ικανότητα ενσωμάτωσης» αποτελεί προϋπόθεση η οποία πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη για τον προσδιορισμό του ρυθμού της διευρύνσεως και όχι πρόφαση κατά της εντάξεως στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή πρόσθετο κριτήριο· θεωρεί ότι είναι βασικό στοιχείο διαφάνειας που αφορά κατά πρώτον την ΕΕ και στη συνέχεια τις υποψήφιες χώρες·

—

πιστεύει ότι η διεύρυνση της ΕΕ σημαίνει κυρίως ότι ακολουθείται ένα κοινό σχέδιο, που βασίζεται σε αρχές και αξίες και όχι μόνο σε κοινές πολιτικές και θεσμικά όργανα, και για το λόγο αυτό «η ικανότητα ενσωμάτωσης» πρέπει να θεωρείται ως ένα μέσο για την διαφύλαξη αυτών των αρχών και αξιών, των πολιτικών της και της λειτουργίας των κοινοτικών θεσμών της, ώστε να μη αποδυναμωθεί το κοινό πολιτικό σχέδιο το οποίο, αντιθέτως, μέσω των διαδοχικών διευρύνσεων, θα πρέπει να ενισχυθεί·

—

υπενθυμίζει ότι η διευρυνόμενη ΕΕ θα πρέπει να είναι σε θέση να διαφυλάσσει την ικανότητά της να δρα και να αποφασίζει εφαρμόζοντας αποτελεσματικές κοινές πολιτικές· πρέπει συνεπώς να εξαρτήσει την πολιτική της για τη διεύρυνση από την ικανότητα να διατηρεί την ιδιαίτερη θεσμική, χρηματοοικονομική και πολιτική της διάρθρωση, η οποία δεν θα πρέπει να αποδυναμωθεί εξαιτίας της διευρύνσεως ή να κινδυνεύσει να αλλοιώσει το νόημα και τον σκοπό που προβλέπονταν αρχικά·

—

τονίζει ότι κάθε διαδικασία διεύρυνσης, που δύσκολα πραγματοποιείται βάσει των υφισταμένων Συνθηκών, ειδικότερα εάν δεν τροποποιηθεί η της Συνθήκης της Νίκαιας και με δημοσιονομικές προοπτικές που ισχύουν προς το παρόν, απαιτεί τη συμβολή όλων των ευρωπαϊκών θεσμών και οργάνων για την αξιολόγηση των ενδεχόμενων τροποποιήσεων·

—

θεωρεί εποικοδομητική τη συμμετοχή της στη μεταρρύθμιση του συστήματος χρηματοδότησης της ΕΕ η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τη θεσμική μεταρρύθμιση και δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από την πολιτική της για τη διεύρυνση. Υπενθυμίζει σχετικά την πεποίθησή της ότι είναι αδύνατον να έχουμε περισσότερη Ευρώπη αφιερώνοντας λιγότερους πόρους· και τονίζει ότι για το μελλοντικό οικονομικό καθεστώς ιδιαίτερη σημασία έχει η συγκέντρωση των πόρων σε τομείς που προσφέρουν ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία.

1.

θεωρεί ότι η «ικανότητα ενσωμάτωσης» αποτελεί προϋπόθεση η οποία πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη για τον προσδιορισμό του ρυθμού της διευρύνσεως και όχι πρόφαση κατά της εντάξεως στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή πρόσθετο κριτήριο· θεωρεί ότι είναι βασικό στοιχείο διαφάνειας που αφορά κατά πρώτον την ΕΕ και στη συνέχεια τις υποψήφιες χώρες·

2.

συμφωνεί επομένως με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2006 που αναγνωρίζουν στην «ικανότητα ενσωμάτωσης» ένα από τα βασικά στοιχεία που θα διασφαλίσουν στην πολιτική της διεύρυνσης την ανανεωμένη συναίνεση των πολιτών·

3.

υπενθυμίζει ότι η ικανότητα ενσωμάτωσης νέων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται ιδιαίτερα από την χρηματοοικονομική ικανότητα της Ένωσης να διαχειρίζεται τις πολιτικές της, ειδικότερα την ΚΓΠ και την πολιτική για την συνοχή, από την ικανότητα της αγοράς εργασίας να απορροφήσει νέους εργαζόμενους που προέρχονται από τα νέα κράτη μέλη· από την ικανότητα των θεσμικών οργάνων της να εργάζονται επωφελώς με ένα όλο και αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών σύμφωνα με όσα υποδεικνύονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης·

4.

υπενθυμίζει ότι η διευρυνόμενη ΕΕ θα πρέπει να είναι σε θέση να διαφυλάσσει την ικανότητά της να δρα και να αποφασίζει εφαρμόζοντας αποτελεσματικές κοινές πολιτικές· πρέπει συνεπώς να εξαρτήσει την πολιτική της για τη διεύρυνση από την ικανότητα να διατηρεί την ιδιαίτερη θεσμική, χρηματοοικονομική και πολιτική της διάρθρωση, η οποία δεν θα πρέπει να αποδυναμωθεί εξαιτίας της διευρύνσεως ή να κινδυνεύσει να αλλοιώσει το νόημα και τον σκοπό που προβλέπονταν αρχικά·

5.

πιστεύει ότι η διεύρυνση της ΕΕ σημαίνει κυρίως ότι ακολουθείται ένα κοινό πολιτικό σχέδιο, που βασίζεται σε αρχές και αξίες και όχι μόνο σε κοινές πολιτικές και θεσμικά όργανα, και για το λόγο αυτό «η ικανότητα ενσωμάτωσης» πρέπει να θεωρείται ως ένα μέσο για την διαφύλαξη αυτών των αρχών και αξιών, των πολιτικών της και της λειτουργίας των κοινοτικών θεσμών της, ώστε να μη αποδυναμωθεί το κοινό πολιτικό σχέδιο το οποίο, αντιθέτως, μέσω των διαδοχικών διευρύνσεων, θα πρέπει να ενισχυθεί·

6.

θεωρεί τη σημερινή συζήτηση επί της «ικανότητας ενσωμάτωσης» καθυστερημένη διότι θα έπρεπε να έχει ήδη διεξαχθεί κατά τις διαπραγματεύσεις για την ατζέντα 2000 και κατόπιν, αμέσως πριν από κάθε περαιτέρω διεύρυνση καθώς και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τις δημοσιονομικές προοπτικές 2007-2013·

7.

διαπιστώνει την υφιστάμενη ανισορροπία στο έγγραφο της Επιτροπής όσον αφορά την παρουσίαση της συζήτησης με θέμα την «ικανότητα ενσωμάτωσης» που θεωρείται ότι βαρύνει περισσότερο τις υποψήφιες χώρες από την ίδια την ΕΕ·

8.

τονίζει ότι κάθε διαδικασία διεύρυνσης, που δύσκολα πραγματοποιείται βάσει των υφισταμένων Συνθηκών, ειδικότερα εάν δεν τροποποιηθεί η της Συνθήκης της Νίκαιας και με δημοσιονομικές προοπτικές που ισχύουν προς το παρόν, απαιτεί τη συμβολή όλων των ευρωπαϊκών θεσμών και οργάνων για την αξιολόγηση των ενδεχόμενων τροποποιήσεων (π.χ. στα πλαίσια των κανόνων της εσωτερικής αγοράς, του προϋπολογισμού και των οικονομικών της ΕΕ καθώς και όσον αφορά την θεσμική της λειτουργία) που είναι απαραίτητες για να διασφαλίσουν αίσια έκβαση. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, όπως και τα εθνικά κοινοβούλια και η κοινωνία των πολιτών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά την κοινωνική κοινότητα (δηλαδή την ικανότητα της κοινωνίας να ενσωματώνει νέους ευρωπαίους πολίτες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και έχουν κοινή ταυτότητα και κοινή ιθαγένεια με σκοπό την πραγματοποίηση μιας όλο και βαθύτερης ένωσης μεταξύ των λαών της Ευρώπης)·

9.

πιστεύει ότι κατά τις διαπραγματεύσεις με μια υποψήφια χώρα, η ΕΕ πρέπει να εξετάζει αν τηρείται ο παράγοντας «ικανότητα ενσωμάτωσης» και παράλληλα αν ικανοποιούνται τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για τις μεμονωμένες υποψήφιες χώρες· συμφωνεί συνεπώς με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο δεν θεωρεί ικανοποιητική την απάντηση της Επιτροπής διότι δεν υπεισέρχεται στις λεπτομέρειες των διεξαγόμενων διαπραγματεύσεων όσον αφορά την «ικανότητα ενσωμάτωσης» και δεν εκθέτει τις αρχές επί των οποίων πρέπει να στηρίζεται ο ορισμός της·

10.

αναμένει από την Επιτροπή να αναλύσει, σε ένα στάδιο προγενέστερο των επόμενων διευρύνσεων, τον αντίκτυπο της διεύρυνσης στις διάφορες επηρεαζόμενες ευρωπαϊκές πολιτικές και στη χρηματοδότησή τους, καθώς και στη θεσμική διάρθρωση της Ένωσης· το εγχείρημα αυτό θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει μια ανάλυση των ποικίλων διεργασιών μεταρρύθμισης που εξελίσσονται στις υποψήφιες χώρες, κυρίως όσον αφορά τη μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών τόσο σε αυτή καθ'αυτή τη διαδικασία προσχώρησης όσο και στη διοικητική αποκέντρωση·

11.

Προτείνει τα θεσμικά όργανα να αναπτύξουν δράσεις ώστε οι πολίτες και οι ενώσεις στις οποίες αυτοί συμμετέχουν να διαθέτουν τη δυνατότητα να εκφράζουν και να ανταλλάσσουν δημοσίως τις απόψεις τους σχετικά με τη διαδικασία ολοκλήρωσης.

12.

θεωρεί απαραίτητο να πραγματοποιηθεί μια ειδική ανάλυση σχετικά με το μέλλον της πολιτικής για τη συνοχή και σκόπιμο να προβλεφθούν προσομοιώσεις υπό το φως διαφόρων πιθανών σεναρίων διεύρυνσης· η εξέταση της «ικανότητας ενσωμάτωσης» μιας εκ των πιο σημαντικών πολιτικών της Ενώσεως από οικονομική και κοινωνική άποψη, καθώς και όσον αφορά την προβολή της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για τους πολίτες, θα πρέπει να γίνει με τη συνεργασία της·

13.

έχει εξάλλου επίγνωση ότι είναι δύσκολη η μέτρηση της «ικανότητας ενσωμάτωσης» εφόσον, εξ ορισμού, δεν είναι στατική, δεδομένου ότι τα μέσα που χρησιμοποιεί η Ένωση για την επίτευξη των σκοπών της μπορεί να μεταβληθούν κατά την πάροδο του χρόνου· ζητά επομένως να διευκρινιστεί σαφέστερα η «ικανότητα ενσωμάτωσης» και ο δυνητικός τρόπος μέτρησής της·

14.

υπογραμμίζει ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές θα πρέπει να συμβάλλουν άμεσα και στις σχετικές αξιολογήσεις αντίκτυπου των επιμέρους ευρωπαϊκών πολιτικών στις οποίες ενέχονται, όταν αυτές αποτελούν αντικείμενο ενδεχόμενων μεταβολών λόγω της διεύρυνσης. Αυτό ισχύει ειδικότερα για τις περιφέρειες που συνορεύουν με τις υποψήφιες για προσχώρηση χώρες·

15.

υποστηρίζει το αίτημα του Κοινοβουλίου για την έκδοση σχετικής γνωμοδότησης όχι μόνο κατά το τέλος των διαπραγματεύσεων αλλά ήδη πριν από την έναρξη τους·

16.

επισημαίνει την επιλογή της να συγκροτήσει ομάδες εργασίας (δυτικά Βαλκάνια, Κροατία και Τουρκία) για να βοηθήσει τις περιφερειακές και τοπικές αρχές των υποψηφίων χωρών στην προσπάθειά τους για την δημιουργία υποδομών και για τη διεξαγωγή του απαραίτητου διαλόγου μεταξύ ΕΕ και υποψηφίων χωρών· ευελπιστεί άλλωστε ότι, στις περιπτώσεις που αυτό προβλέπεται από τις διάφορες συμφωνίες σύνδεσης, οι εν λόγω ομάδες θα εξελιχθούν σε μικτές συμβουλευτικές επιτροπές ώστε να αποβούν η φωνή των τοπικών και περιφερειακών αρχών κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων·

17.

υπογραμμίζει ότι ο προβληματισμός επί της «ικανότητας ενσωμάτωσης» θα συμβάλει στην εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων σε περίπτωση μη προσχώρησης μιας συγκεκριμένης υποψήφιας χώρας, ή άλλων χωρών που αιτήθηκαν την ένταξή τους χωρίς όμως να γίνει δεκτή η υποψηφιότητά τους, όπως παραδείγματος χάρη η ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτνίασης (ΕΠΓ) ή η εισαγωγή λειτουργικών επιλογών (π.χ. ελεύθερες ανταλλαγές και εδαφική συνεργασία), οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε διαφοροποιημένες μορφές ενσωμάτωσης ή/και σε προνομιούχες εταιρικές σχέσεις·

18.

προσυπογράφει τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2006 και υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο να επιλυθούν τα θεσμικά θέματα πριν από οποιαδήποτε μελλοντική διεύρυνση και πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2009· τονίζει ότι κατά τη διαδικασία μεταρρύθμισης πρέπει να εξευρεθούν τρόποι που θα διασφαλίσουν καλύτερη λειτουργία των διαδικασιών για την λήψη αποφάσεων στην ΕΕ και ταυτόχρονα να ενισχυθεί η συμμετοχή των πολιτών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην ευρωπαϊκή νομοθετική διαδικασία, αναγνωρίζοντας τις δυνατότητες μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης στην διευρυμένη Ευρώπη·

19.

θεωρεί εποικοδομητική τη συμμετοχή της Επιτροπής των Περιφερειών στη μεταρρύθμιση του συστήματος χρηματοδότησης της ΕΕ η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τη θεσμική μεταρρύθμιση και δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από την πολιτική της για τη διεύρυνση. Υπενθυμίζει σχετικά την πεποίθησή της ότι είναι αδύνατον να έχουμε περισσότερη Ευρώπη αφιερώνοντας λιγότερους πόρους και τονίζει ότι για το μελλοντικό οικονομικό καθεστώς ιδιαίτερη σημασία έχει η συγκέντρωση των πόρων σε τομείς που προσφέρουν ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία

20.

επιδοκιμάζει τις προτάσεις της Επιτροπής όσον αφορά τη διαφάνεια των διαπραγματεύσεων για την προσχώρηση των υποψηφίων χωρών ώστε να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμότητα της διαδικασίας διεύρυνσης και να μειωθεί η υφιστάμενη απόκλιση μεταξύ των πολιτών και των πολιτικών αρχηγών τους που συμμετέχουν στις επιλογές σχετικά με την ένταξη και την διεύρυνση, και θεωρεί κατάλληλο — προκειμένου να επιτευχθεί ο ίδιος στόχος και καλύτερη ποιότητα διαπραγματεύσεων — να συμμετάσχουν ενεργά στις διάφορες φάσεις της διαδικασίας προσχώρησης η κοινωνία των πολιτών, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές των υποψηφίων χωρών και η Επιτροπή των Περιφερειών κατά την αναλυτική εξέταση των κεφαλαίων σχετικά με την πολιτική για τη συνοχή και την αποκέντρωση·

21.

υπογραμμίζει ότι για να υπάρχει συνοχή με την προσέγγιση της διαφάνειας και του ανοίγματος προς τους πολίτες, η Επιτροπή θα πρέπει να παρέχει την ετήσια έκθεση που συντάσσει για τις υποψήφιες χώρες και τις δυνητικά υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ στις γλώσσες που ομιλούν οι πολίτες της χώρας αυτής προκειμένου να βελτιώσει την ποιότητα της διαδικασίας προσχώρησης και να καταστήσει δυνατή τη συμμετοχή των πολιτών στη δημόσια συζήτηση για την προσχώρηση στην ΕΕ·

22.

τονίζει άλλωστε ότι η διαδικασία προσχώρησης, όπως είναι σήμερα διαρθρωμένη, τείνει να επιβάλλεται εκ των άνω και δεν αποτελεί απαραίτητα αντικείμενο δημοκρατικού ελέγχου από το εθνικό κοινοβούλιο ή από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των υποψηφίων χωρών καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας προσχώρησης, και μάλιστα χωρίς την άμεση συμμετοχή των πολιτών, των πολιτικών κομμάτων, της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών σαν αποτέλεσμα:

23.

πιστεύει συνεπώς ότι είναι χρήσιμο να προταθεί μια πιο συμμετοχική προσέγγιση που μπορεί μεταξύ άλλων να υλοποιηθεί και μέσω των αδελφοποιήσεων, οι οποίες έχουν ήδη αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την αμοιβαία γνώση των κατοίκων μιας χώρας, προκειμένου να επικουρηθούν οι αρχές των υποψηφίων χωρών για την καταπολέμηση της διαφθοράς της δημόσιας διοίκησης και να ενθαρρυνθούν οι τοπικές, οι περιφερειακές και οι εθνικές αρχές να προβούν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις της διοίκησης και της δικαιοσύνης·

24.

συμφωνεί με την προσέγγιση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής ως προς τη σημασία του ρόλου που αναπτύσσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές σε θέματα επικοινωνίας, μιας πολιτικής που θα πρέπει να είναι περισσότερο αποκεντρωμένη και ανοιχτή στη συμβολή της κοινωνίας πολιτών για την εξασφάλιση της συγκατάθεσης της κοινής γνώμης, τόσο στα κράτη μέλη όσο και στις υποψήφιες χώρες, με παράλληλη ενίσχυση της διαφάνειας και της υπευθυνότητας κατά τη διαδικασία διεύρυνσης προκειμένου να αποτελέσει όσο το δυνατόν περισσότερο προϊόν συναίνεσης· εγκρίνει συνεπώς τις προτάσεις της Επιτροπής, αλλά ταυτόχρονα δεν θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να αποποιηθεί των πολιτικών ευθυνών της όσον αφορά την πολιτική επικοινωνίας σχετικά με τη διεύρυνση και την καλεί συνεπώς να προωθήσει έναντι των τοπικών και των περιφερειακών αρχών τα κατάλληλα μέσα για την αίσια έκβαση της κοινής προσπάθειας·

25.

καλεί την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή της Ένωσης να συμβάλει στην προσπάθεια που καταβάλλουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ με τη χορήγηση πόρων για την διοργάνωση ενημερωτικών εκστρατειών όσον αφορά τη διεύρυνση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο καθώς και να υποστηρίξει τις τοπικές και περιφερειακές διοικήσεις των κρατών μελών και των υποψηφίων χωρών να αναπτύξουν δράση για την ευρύτερη διάδοση του ευρωπαϊκού μηνύματος·