17.3.2006 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 65/86 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με την «Ανακοίνωση της Επιτροπής — Έγγραφο διαβούλευσης για τις κρατικές ενισχύσεις στην καινοτομία»
COM(2005) 436 τελικό
(2006/C 65/16)
Στις 21 Σεπτεμβρίου 2005, και σύμφωνα με το άρθρο 262 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή να καταρτίσει γνωμοδότηση σχετικά με την «Ανακοίνωση της Επιτροπής — Έγγραφο διαβούλευσης για τις κρατικές ενισχύσεις στην καινοτομία»
Το Προεδρείο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής αποφάσισε να αναθέσει στο ειδικευμένο τμήμα «Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση» την προετοιμασία των σχετικών εργασιών.
Λόγω του επείγοντος των εργασιών, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στη διάρκεια της 422ης συνόδου ολομέλειας της 14ης και 15ης Δεκεμβρίου 2005 (συνεδρίαση της 14ης Δεκεμβρίου 2005) όρισε γενικό εισηγητή τον κ. PEZZINI και υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 80 ψήφους υπέρ και 2 αποχές.
1. Σύνοψη και υποδείξεις
1.1 |
Η ΕΟΚΕ δέχεται θετικά το έγγραφο διαβούλευσης για τις κρατικές ενισχύσεις στην καινοτομία, μέσω του οποίου η Επιτροπή προτίθεται να συγκροτήσει ένα βέβαιο νομικό πλαίσιο, και παράλληλα να προσδιορίσει κριτήρια για τη χορήγηση πιο στοχοθετημένων ενισχύσεων και, τέλος, για να επιτευχθεί απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου. |
1.1.1 |
Η ΕΟΚΕ έχει επίγνωση του γεγονότος ότι το έγγραφο της Επιτροπής ανοίγει για πρώτη φορά μία εμπεριστατωμένη συζήτηση για θέματα που σήμερα είναι στο κέντρο της επικαιρότητας:
|
1.2 |
Από την κατάληξη την απαντήσεων θα εξαρτηθεί το νέο νομικό πλαίσιο, που θα προταθεί από την Επιτροπή, και για το οποίο θα πρέπει να συγκλίνει η δέσμευση των κρατών μελών για να σχεδιαστεί από την μία πλευρά η ανάπτυξη και η πρόοδος και από την άλλη ο σεβασμός των κανόνων, κυρίως αυτών του ανταγωνισμού. |
1.3 |
Η ανεπαρκής ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στον περιορισμένο βαθμό καινοτομίας, που συχνά εξαρτάται από τις αποτυχίες της αγοράς. Στις περιπτώσεις αυτές οι κρατικές ενισχύσεις μπορούν να συμβάλουν στην ενθάρρυνση των παραγόντων της ίδιας της αγοράς προκειμένου να επενδύσουν περισσότερο στην καινοτομία του προϊόντος και της διαδικασίας (1). |
1.4 |
Η εναλλακτική λύση στην καινοτομία είναι η παρακμή της Ένωσης στο πολιτιστικό και οικονομικό πεδίο. Η ΕΟΚΕ έχει πλήρη επίγνωση του γεγονότος αυτού και για το λόγο αυτό, μέσω της συμμετοχής των μελών της στους διάφορους τομείς της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών, αγωνίζεται με στόχο (μέσω επίσης κατάλληλης χρήσης των κρατικών ενισχύσεων):
|
1.5 |
Έως σήμερα η Επιτροπή δεν έχει προωθήσει ειδικούς κανόνες στα θέματα των κρατικών ενισχύσεων για την καινοτομία. Στα πλαίσια των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης, έλαβε υπόψη της την καινοτομία στο πεδίο άλλων κατηγοριών ενισχύσεων: ενισχύσεις για περιφερειακούς λόγους, ενισχύσεις επιμόρφωσης, παρεμβάσεις επενδυτικών κεφαλαίων, ενισχύσεις για την απασχόληση, παρεμβάσεις υπέρ των ΜΜΕ |
1.5.1 |
Η καινοτομία υπεισέρχονταν κατά κάποιο τρόπο στο πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξη (5), που παρατάθηκε από τις 30 Ιουνίου 2002 έως τις 31.12.2005 (6). |
1.6 |
Η ΕΟΚΕ, έχει εκφραστεί ομόφωνα ή με μεγάλη πλειοψηφία σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις για πολλά από τα ζητήματα που τίθενται από την Επιτροπή:
|
1.7 |
Η ΕΟΚΕ είχε την ευκαιρία να υπογραμμίσει ότι οι κρατικές ενισχύσεις που αποβλέπουν στην ενθάρρυνση των επενδύσεων καινοτόμων σχεδίων, που εφαρμόζονται από τις ΜΜΕ θα πρέπει να λαμβάνουν επίσης υπόψη την ανάπτυξη των διαστάσεων των επιχειρήσεων και θα πρέπει να συνυπολογίζουν:
|
2. Αιτιολογία:
2.1 Κύρια στοιχεία της ανακοίνωσης
2.1.1 |
Στόχος της ανακοίνωσης είναι να αρχίσει η συζήτηση που θα οδηγήσει στην βελτίωση των κοινοτικών κανόνων στα θέματα των κρατικών ενισχύσεων για τα σχέδια καινοτομίας. |
2.1.2 |
Η Επιτροπή καθιστά ρητή την τοποθέτησή της στους ακόλουθους γενικούς τομείς:
|
2.1.3 |
Υπό την προϋπόθεση ότι:
|
2.2 Η τρέχουσα κατάσταση:
2.2.1 |
Στις προηγούμενες γνωμοδοτήσεις της η ΕΟΚΕ είχε πάντα υπογραμμίσει τη σημασία που έχει ο έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων προκειμένου να συγκεκριμενοποιηθεί στο εσωτερικό της ΕΕ:
|
2.2.2 |
Εάν, από τη μία πλευρά, η πολιτική του ανταγωνισμού (9) είναι ουσιαστική για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, προκειμένου αυτή να αναπτυχθεί χωρίς εξαρτήσεις που προέρχονται από διαστρεβλωτικούς κανόνες, από την άλλη η παρέμβαση του κράτους μπορεί να είναι σκόπιμη και αναγκαία, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα όρια και οι αποτυχίες της αγοράς. |
2.2.2.1 |
Η ίδια η στρατηγική της Λισσαβώνας, αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη με νέο πραγματισμό την Άνοιξη του 2005 (10), καλεί να δοθεί ειδική προσοχή:
|
2.2.3 |
Οι κρατικές ενισχύσεις μειώθηκαν ελαφρώς τα τελευταία χρόνια (11) και πάνω απ' όλα προσανατολίστηκαν κυρίως σε οριζόντιους στόχους. Το 2003 οι οριζόντιες ενισχύσεις αντιπροσώπευαν το 79 % όλων των ενισχύσεων· στο εσωτερικό αυτού του ποσοστού το 14 % προορίσθηκε για την έρευνα και την ανάπτυξη (12). Όλων αυτών έλαβε γνώση το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το Μάρτιο του 2005, που συζήτησε την αναγκαιότητα να επιτραπούν κατάλληλες εξαιρέσεις, στις περιπτώσεις που είναι αναγκαίες προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι ελλείψεις της αγοράς. |
2.2.3.1 |
Επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του: «Ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας: συνέπειες των βιομηχανικών μεταλλαγών στην πολιτική και στο ρόλο των ΜΜΕ» (13) εκφράζει την ικανοποίησή του για τη μείωση του συνολικού όγκου των ενισχύσεων και τονίζει τη σκοπιμότητα των ενισχύσεων που προορίζονται για την έρευνα, την ανάπτυξη, την επιμόρφωση και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες για τις μικρές επιχειρήσεις. |
2.2.4 |
Στα πλαίσια της διαδικασίας μεταρρύθμισης του καθεστώτος ενισχύσεων (14), επί του οποίου έχει εκφραστεί επίσης η ΕΟΚΕ (15), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονίζει την αναγκαιότητα κατάρτισης μίας σαφούς κατεύθυνσης στα θέματα μεταρρύθμισης των κρατικών ενισχύσεων στην καινοτομία, εννοούμενη με την ευρύτερη έννοιά της που δεν περιορίζεται στις τεχνολογικές πτυχές (16) και η οποία θα είναι σε θέση να δρα, οριζοντίως, σε όλους τους τομείς, μεταξύ των οποίων ο εμπορικός τομέας και οι υπηρεσίες, τομείς που είναι σε θέση να συμβάλλουν πραγματικά στη στρατηγική της Λισσαβώνας. |
2.2.5 |
Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει το γεγονός ότι το 2004 η Επιτροπή υπέβαλε διάφορες διαρθρωμένες προτάσεις για τη γενική μεταρρύθμιση των ενισχύσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ανεπάρκειες της αγοράς. Οι προτάσεις αυτές, που είχαν γίνει θετικά δεκτές από την ΕΟΚΕ, καθίστανται σήμερα πραγματικότητα, μέσω των ανακοινώσεων που έχουν ήδη προωθηθεί. |
2.2.6 |
Από την άλλη πλευρά, η ΕΟΚΕ έχει πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι το θέμα χαρακτηρίζεται από δυναμισμό, δεδομένου ότι εξαρτάται από τις αλλαγές στο πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και νομικό πεδίο καθώς και από την επιτάχυνση της διαδικασίας παγκοσμιοποίησης των αγορών. Συνεπώς, είναι αναγκαίες ή σκόπιμες οι περιοδικές μεταβολές (17), διατηρώντας ωστόσο την σαφήνεια και την διαφάνεια στο νομικό πλαίσιο αναφοράς. |
2.2.7 |
Στο επίπεδο της παγκοσμιοποίησης των αγορών ειδική προσοχή θα πρέπει να δοθεί, αφενός, στο πολυμερές πλαίσιο αναφοράς ΠΟΕ, και, αφετέρου, στο πλαίσιο των κυριότερων εμπορικών εταίρων της Ευρώπης. |
2.2.8 |
Στις ΗΠΑ, η United States Small Busines Administration (SBA) χορηγεί στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, μέσω ορισμένου αριθμού ομοσπονδιακών δημόσιων προγραμμάτων, μία σειρά ενισχύσεων στην καινοτομία, στις οποίες θα πρέπει να προστεθούν και οι ενισχύσεις που παρέχονται από τα ομόσπονδα κράτη πέρα από την ομοσπονδιακή πρωτοβουλία Small Busines Innovation Research Program — SBIR |
2.2.8.1 |
Η SBA αναπτύσσει μία σειρά προγραμμάτων:
|
2.2.8.2 |
Η πρωτοβουλία SBIR, που επικεντρώνεται στη χορήγηση δημόσιων ενισχύσεων στην καινοτομία και στην έρευνα για τις μικρότερες επιχειρήσεις, προβλέπει παρεμβάσεις για μελέτες σκοπιμότητας έως 100.000 δολλάρια σε μία πρώτη φάση· παρεμβάσεις έως 750.000 δολλάρια στη δεύτερη φάση ανάπτυξης των πρωτοτύπων· για την τρίτη φάση, δεν προβλέπεται παρέμβαση των πόρων SBIR, αλλά διάφοροι μηχανισμοί έρευνας δημόσιων και ιδιωτικών πιστώσεων δρουν για τη φάση της εμπορίας. |
2.2.9 |
Πρόσφατες υποδείξεις του EURAB, του συμβουλευτικού οργανισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που συγκεντρώνει τον ακαδημαϊκό και επιχειρηματικό κόσμο της Ευρώπης, υποστήριξαν την αναγκαιότητα υιοθέτησης παρόμοιου μηχανισμού τόσο στο επίπεδο της Κοινότητας όσο και στο επίπεδο των κρατών μελών, ως συμπλήρωση των παρεμβάσεων του προγράμματος-πλαίσιο Ε&ΤΑ υπογραμμίζοντας ότι «αυτό μπορεί να απαιτήσει αλλαγή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις» (18). |
2.2.10 |
Στην Ιαπωνία, η υπηρεσία μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παρέχει διάφορους τύπους δημόσιας υποστήριξης στην καινοτομία όπως:
|
2.2.11 |
Στο επίπεδο των Πολυμερών Συμφωνιών OMC, προσδιορίζεται η έννοια της «ειδικής κρατικής ενίσχυσης» ως επιδότηση που χορηγείται μόνο σε μία επιχείρηση μία βιομηχανία ή ένα όμίλο βιομηχανιών σε κράτος μέλος που παρέχει την επιδότηση. Οι κανόνες ΠΟΕ εφαρμόζονται μόνο για τις ενισχύσεις αυτές, με εξαίρεση το γεωργικό τομέα, και προβλέπουν δύο κατηγορίες: απαγορευμένες ενισχύσεις και ενεργοποιήσιμες ενισχύσεις. |
2.2.12 |
Απαγορευμένες είναι οι άμεσες ενισχύσεις των εξαγωγών ή η διευκόλυνση εθνικών αγαθών σε σχέση με εισαγόμενα αγαθά, με νόθευση έτσι του διεθνούς εμπορίου και συνεπώς με παρεμπόδιση του εμπορίου των άλλων χωρών: οι ενισχύσεις αυτές υπόκεινται στην εποπτεία του ΠΟΕ με επείγουσα διαδικασία για κατάργηση της ενίσχυσης ή για αντισταθμιστικά τελωνειακά μέσα που θα υιοθετηθούν εκ μέρους της χώρας ή των χωρών που έχουν υποστεί τη ζημία. |
2.2.13 |
όσον αφορά τις ενεργοποιήσιμες ενισχύσεις, η χώρα που προβαίνει σε προσφυγή κατά της ενεργοποιημένης ενίσχυσης σε μία άλλη χώρα, θα πρέπει να αποδείξει ότι η ενίσχυση αυτή είχε πράγματι αρνητικές επιπτώσεις στα θεμιτά της συμφέροντα, βάσει τριών τυπολογιών «ζημίας» (19). Σε αντίθετη περίπτωση, το μέτρο της κρατικής ενίσχυσης επιτρέπεται. Σε περίπτωση ζημίας, που αποδεικνύεται και αναγνωρίζεται από το Dispute Settlement Body, η χώρα που ενεργοποίησε την ενίσχυση θα πρέπει να την καταργήσει διαφορετικά η χώρα που έχει υποστεί τη ζημία έχει τη δυνατότητα επιβολής αντισταθμιστικών τελών. |
2.3 Γενικές παρατηρήσεις
2.3.1 |
Η ΕΟΚΕ δέχεται θετικά την πρόταση της Επιτροπής που αποβλέπει στον προσδιορισμό της σχέσης που υφίσταται, και μπορεί να βελτιωθεί, μεταξύ κρατικών ενισχύσεων και καινοτομίας στην Ευρώπη. Είναι προφανές ότι η ανεπαρκής ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, σε σχέση με τις άλλες περιοχές προκύπτει, κατά μεγάλο μέρος από μία αδύναμη διαδικασία καινοτομίας, αδυναμία που έχει καταστεί πιο οξεία από τις διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης. |
2.3.1.1 |
Εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της και για το γεγονός ότι η προβληματική που συνδέει τις κρατικές ενισχύσεις με την καινοτομία αποτελεί το αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης που θα είναι σε θέση να ενεργοποιήσει για το ζήτημα αυτό τη γνώμη των άμεσα ενδιαφερόμενων παραγόντων. |
2.3.1.2 |
Οι προτάσεις που αναφέρονται στην ανακοίνωση είναι ευρύτατες, καλοδιατυπωμένες και περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα των προβληματικών, που μπορούν να αφορούν τις ελλείψεις της αγοράς και τη δυνατότητα απλοποίησης των διαδικασιών. Ο σύντομος χαρακτήρας του διατιθέμενου χρόνου και η έλλειψη σύγκρισης στις ομάδες μελέτης δεν επιτρέπουν στον εισηγητή να υπεισέλθει στην ουσία των επιμέρους ερωτήσεων και να δώσει αιτιολογημένες απαντήσεις για κάθε μία από αυτές. |
2.3.2 |
Η ΕΟΚΕ έχει επίγνωση του γεγονότος ότι οι κρατικές ενισχύσεις στην καινοτομία δεν αντιπροσωπεύουν από μόνες τους τη λύση του προβλήματος της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Πολυάριθμα κοινοτικά έγγραφα και διάφορες γνωμοδοτήσεις της ΕΟΚΕ έχουν επισημάνει τα όρια στα οποία υλοποιείται η δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
|
2.3.3 |
Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε μία ορισμένη νομική αβεβαιότητα, που μπορεί να ξεπεραστεί μόνο μέσω εμπεριστατωμένης εξέτασης των ορίων και των ευκαιριών που προσφέρονται από τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα αυτό. |
2.3.4 |
Η καινοτομία, σε όλες τις πτυχές της, προϊόντος και διαδικασίας (21) έχει επιπτώσεις τελικώς στην αγορά και συνεπώς είναι σε θέση να επηρεάσει δραστηριότητες που μπορούν με τη σειρά τους να επηρεάσουν τον ανταγωνισμό και τις ανταλλαγές, ακόμη και με ουσιαστικό τρόπο. |
2.3.5 |
Συνεπώς, για να μπορούν να εγκριθούν ex-ante, χρειάζεται να είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε ένα ειδικό πλαίσιο αναφοράς, διαφανές και αποδεκτό από όλους, σε ένα πνεύμα κοινοπραξίας και προενεργούς συνεργασίας, μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. |
2.3.6 Ο ορισμός της καινοτομίας και της καινοτόμου δραστηριότητας.
2.3.6.1 |
Η ΕΟΚΕ έχει επίγνωση ότι ο προσδιορισμός της καινοτομίας, που είχε διατυπωθεί στο Πράσινο Βιβλίο, θα πρέπει να προσαρμοστεί λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία δέκα χρόνια. Από την άλλη πλευρά, είναι αναγκαίο να υπάρξει εμβάθυνση των φάσεων που υπάρχουν μεταξύ των διαδικασιών καινοτομίας και του ορίου πέρα από το οποίο αρχίζει η φάση της εμπορίας. Κι' αυτό για να μη στρεβλωθούν υπέρμετρα οι κανόνες του ανταγωνισμού. |
2.3.6.2 |
Παλαιότερα η εξέλιξη της κοινωνίας ήταν ιδιαίτερα βραδεία, για να μπορεί να γίνει αντιληπτή στη διάρκεια μίας ζωής. Σήμερα είναι τόσο ταχεία που είναι δύσκολο να κατανοηθεί. Η κοινωνία στο σύνολό της, αλλά κυρίως οι επιχειρήσεις, οι διοικήσεις και οι υπηρεσίες, υφίσταται σήμερα μία σειρά αλλαγών, που τείνουν να αχρηστεύσουν τις αποκτημένες γνώσεις. |
2.3.6.3 |
Η καινοτομία καθίσταται συνεπώς μία κοινωνική διαδικασία μέσω της οποίας τα πιο προικισμένα με γνώσεις άτομα, σύνολα και οργανισμοί, από τη στιγμή που αναλαμβάνουν να τη διερευνήσουν βοηθούν τους «άλλους» να συλλέξουν τις επιπτώσεις και να τις εγγράψουν στις επαγγελματικές δραστηριότητές τους καθώς και στις αντίστοιχες σχέσεις. |
2.3.6.4 |
Εάν η ουτοπία είναι ένα σχέδιο που πρόκειται να υλοποιηθεί στο μέλλον, «η καινοτομία είναι η επαλήθευση κάθε ουτοπίας» (22). |
2.3.6.5 |
Μετά το Πράσινο Βιβλίο, η Επιτροπή έχει επωφελώς προσδιορίσει την καινοτομία ως εξής «Η παραγωγή επιτυχίας, η αφομοίωση και η εκμετάλλευση του νέου στις οικονομικές και κοινωνικές σφαίρες» (23). |
2.3.6.6 |
Η καινοτομία είναι μία πολύπλοκη διαδικασία. Δίπλα στην ανάπτυξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων και στην καλύτερη εφαρμογή της τεχνολογίας, πολυάριθμοι άλλοι παράγοντες και συνθήκες, που πολλές φορές αλλάζουν και αυτοί, συμβάλλουν στη δημιουργία καινοτομίας και μεταξύ αυτών μπορούν να αναφερθούν:
|
2.3.6.7 |
Η ΕΟΚΕ είχε ήδη την ευκαιρία να δηλώσει ότι καινοτομία είναι μία κοινωνική διαδικασία (24), που τροφοδοτείται με την έρευνα, εφαρμόζεται σε καθεστώς ανταγωνισμού και αποκτά χώρο όταν είναι διαδεδομένη μία θετική συμπεριφορά προς τις αλλαγές και τον κίνδυνο. Το αποτέλεσμα παρουσιάζεται με αύξηση της ανταγωνιστικότητας, με καλύτερη συνοχή και καλύτερη κοινωνικοοικονομική ευημερία. |
2.3.6.8 |
Για να μπορέσει να βασιστεί σε αντικειμενικά κριτήρια, η ΕΟΚΕ ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει καλύτερα, με την βοήθεια των αντιπροσωπευτικών οργανισμών της κοινωνίας των πολιτών και με το συντονισμό του Eurostat, ποιες δραστηριότητες παραγωγής και υπηρεσίες μπορούν να συμπεριληφθούν στις δραστηριότητες που είναι δυνατόν σήμερα να προσδιοριστούν ως καινοτόμες. Θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να υπάρξουν κατευθυντήριες γραμμές στον εν λόγω ευαίσθητο τομέα. |
2.3.6.9 |
Ενισχύσεις για την καινοτομία (σύμφωνα με τον ορισμό της Πράσινης Βίβλου) (25). Σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, που είχε ήδη την ευκαιρία να εκφραστεί σχετικά (26), η σημερινή πλαισίωση θα πρέπει να επεκταθεί σε νέες τυπολογίες ενισχύσεων, που δεν περιλαμβάνονται στις σημερινές κατευθύνσεις ενώ παράλληλα θα πρέπει να προσδιοριστούν περαιτέρω κριτήρια συμβατότητας, που επιτρέπουν μεγαλύτερα περιθώρια παρέμβασης στα κράτη μέλη, χωρίς την υποχρέωση κοινοποίησης. |
2.3.6.10 |
Η ανακοίνωση δίνει έμφαση στις ειδικές απαιτήσεις των ΜΜΕ, που συχνά επαναλαμβάνονται στα έγγραφα του ΕΚ, του Συμβουλίου, της ΕΟΚΕ και της ίδιας της Επιτροπής. Η ΕΟΚΕ έχει επίσης την πεποίθηση ότι μία πραγματική ώθηση στην ανταγωνιστικότητα μπορεί να προέλθει κυρίως από καινοτόμες συγκεκριμένες και στοχοθετημένες παρεμβάσεις που απευθύνονται στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. |
2.3.6.11 |
Οι διαδικασίες της καινοτομίας, στις μικρές όπως και στις μεγάλες επιχειρήσεις, χρειάζονται την προσχώρηση όλου του προσωπικού, με στράτευση σε διάφορα επίπεδα. Αυτό μπορεί να συντελεστεί εάν υπάρχει περιβάλλον ευαίσθητο στη συνεργασία κα ο καθένας είναι σε θέση να δεχθεί με ενδιαφέρον, τα ερεθίσματα για κάτι νέο. Για να επιτευχθεί αυτό είναι θεμελιώδης η προσφυγή στη συνεχή επιμόρφωση. |
2.3.6.12 |
Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ είναι αναγκαίο όλα τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να καταστεί πιο κατανοητή η επιστήμη και για να αυξηθεί ο αριθμός των νέων που την προσεγγίζουν (27). Τα τηλεοπτικά προγράμματα μπορούν επίσης να συμβάλουν αισθητά στο πνεύμα καινοτομίας (28). Μέσω της επιμόρφωσης, ακόμη και της τηλεοπτικής, μπορούν να ενισχυθούν οι ικανότητες επικοινωνίας, προκειμένου να υπάρξει καλύτερη ενημέρωση και συνεπώς διάθεση καινοτομίας και ανταγωνισμού. Η στοχοθετημένη ενημέρωση που εκφράζεται με προσιτούς όρους συμβάλλει στην καλύτερη ευαισθητοποίηση των ατόμων σε ό,τι αφορά την επιστήμη και τη δημιουργία καινοτομίας. |
Βρυξέλλες 14 Δεκεμβρίου 2005
Η Πρόεδρος
της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Anne-Marie SIGMUND
(1) Το 2003 οι εξαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολγίας, σε ποσοστό επί συνόλου των εξαγωγών ήταν: για την ΕΕ-25 17,8 %· για την Ιαπωνία 22,7 %· για τις ΗΠΑ 26,9 % (Πηγή: Eurostat, Επιστήμη και τεχνολογία 8/2005).
(2) INT. 268, σημείο 6.2
(3) Ο στόχος είναι το ξεπέρασμα του «ευρωπαϊκού παραδόξου»: βρισκόμαστε στην πρωτοπορία της έρευνας, αλλά είμαστε αδύναμοι στην εμπορική χρήση των αποτελεσμάτων της έρευνας.
(4) Πρβλ. Πράσινο Βιβλίο για την ΚΕΕ.
(5) ΕΕ C 45 της l 17.2.1996 όπως τροποποιήθηκε ΕΕ C 48 της l 13.2.1998.
(7) Βλ. Τη δημοσιονομική μηχανική και την κοινωνική λειτουργία των πιστώσεων.
(8) INT. 268.
(9) Συνθήκη, Τίτλος VI, Τμήμα II: Γνώση, φορολογία, προσέγγιση νομοθεσιών.
(10) COM (2005) 24 τελικό της 22.02.05 .«Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μειώσουν και να επαναπροσανατολίσουν τις κρατικές ενισχύσεις για να ξεπεραστούν οι ελλείψεις της αγοράς στους τομείς που παρουσιάζουν δυναμικό ανάπτυξης και για να ενθαρρυνθεί η καινοτομία».
(11) Την περίοδο 1999/2001 αντιπροσώπευσαν το 0,61 % του κοινοτικού ΑΕΠ. Την περίοδο 2001/2003 το 0,59 %. COM(2005) 147 τελικό της 14.07. 2004
(12) Πηγή: COM (2005) 147 τελικό, της 20.04.05, Πίνακας 7: 23 % στο περιβάλλον και την εξοικονόμηση ενέργειας· 21 % στην περιφερειακή ανάπτυξη· 13 % στις ΜΜΕ· 3 % στην απασχόληση· 2 % στον πολιτισμό και την προστασία της κληρονομιάς.
(13) Ψήφισμα ΕΚ _6TA(2005)0230 (Ψήφισμα ΕΚ A6-0148/2005 del 12.05.05, Σημείο 36).
(14) COM (2005) 107 τελικό.«Πρόγραμμα δράσης για τη μεταρρύθμιση των κρατικών ενισχύσεων».
(15) INT. 268.
(16) Βλ. Σημείωση 5, Ψήφισμα ΕΚ, Σημείο 50.
(17) Πρβλ. SEC(2005) 795 της 28.1.2004.
(18) EURAB – European Research Advisory board, 02.053 final «improving innovation» . 2005.
(19) Η συμφωνία προσδιορίζει τρεις τύπους ζημίας. Οι επιδοτήσεις μίας χώρας μπορούν να βλάψουν την εγχώρια βιομηχανία της χώρας εισαγωγής. Μπορούν να βλάψουν ανταγωνιστικές εξαγωγές άλλης χώρας όταν οι δύο ανταγωνίζονται σε τρίτες αγορές. Οι εγχώριες επιδοτήσεις σε μία χώρα μπορούν να βλάψουν εξαγωγές που επιχειρούν να ανταγωνιστούν στην εγχώρια αγορά της χώρας που επιδοτούν.
(20) ΕΚ, Επιτροπή απασχόλησης και κοινωνικών θεμάτων. Γνωμοδότηση για την Επιτροπή ITRE A-6 0148/2005, Σημείο 4.
(21) Βλ. Πράσινο Βιβλίο για την καινοτομία COM(95) 688 τελικό.
(22) Oscar Wilde.
(23) COM (2003) 112 τελικό «The successful production, assimilation and exploitation of novelty in the economic and social spheres».
(24) Πρβλ. Γνωμοδότηση για το Πράσινο Βιβλίο για την καινοτομία, Sirkeinen, Konitzer, ΕΕ C 212/1996.
(25) COM(1995) 688 τελικό.
(26) INT. 268.
(27) Το 2003 το 27 % του ενεργού πληθυσμού, περίπου 50 εκατ. άτομα της ΕΕ-25 εργάζονται στο ειδικό και τεχνικό επίπεδο, RHSTO. (Πηγή: Eurostat, Επιστήμη και τεχνολογία, 11/2004).
(28) Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, 7 άτομα στα 10 αποκτούν την πληροφόρηση από τηλεοπτικά κανάλια.