22.9.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 234/17

1.1

Ο ευρωπαϊκός αεροπορικός χώρος παραμένει ένα από τα μεταφορικά περιβάλλοντα του κόσμου που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συμφόρηση. Ο κατακερματισμός του συστήματος αεροπορικής διαχείρισης σε εθνικές νησίδες κανόνων, διαδικασιών, αγορών και επιδόσεων, προσδιορίστηκε από την ομάδα υψηλού επιπέδου για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό ως το κύριο εμπόδιο για την πραγματοποίηση σημαντικής προόδου στον κλάδο αυτό. Η δέσμη ενιαίος ευρωπαϊκός ουρανός πραγματεύεται τις διάφορες αυτές μορφές κατακερματισμού μέσω ορισμένων πρωτοβουλιών.

2.1

Η υιοθέτηση των τεσσάρων κανονισμών που συγκροτούν τη δέσμη «ενιαίος ευρωπαϊκός ουρανός» θα αλλάξουν ριζικά το τοπίο της διαχείρισης των αεροπορικών μεταφορών. Η συμπληρωματική αυτή πρόταση για κοινοτική άδεια ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας είναι σημαντική για πολλούς λόγους.

Η άδεια συμβάλλει στην ισορροπία μεταξύ των διαφόρων στοιχείων της δέσμης του ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν αντιμετωπίζονται μόνο οι θεσμικές, οικονομικές ή τεχνικές πτυχές, αλλά και οι κοινωνικές.

2.2

Προκειμένου να προετοιμαστεί αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία, η Επιτροπή διενήργησε μελέτη που παρουσιάζει τη σημερινή κατάσταση αδειοδότησης στα διάφορα κράτη μέλη. Η μελέτη αποκαλύπτει ότι, παρά τους διεθνείς κανονισμούς που καταρτίζονται από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας ή το Eurocontrol, η αδειοδότηση παραμένει ιδιαίτερα κατακερματισμένη στα κράτη μέλη της ΕΕ. Η μελέτη υποδεικνύει ότι η κοινοτική νομοθεσία θα πρέπει να καλύπτει τους ακόλουθους τομείς:

2.3

Η προπαρασκευαστική μελέτη αποκάλυψε ότι, παρά τους ισχύοντες κανονισμούς, οι εθνικές παραδόσεις είναι ισχυρές και οδηγούν σε διαφορετικά επίπεδα ποιότητας και απόκτησης ικανοτήτων που είναι δύσκολο να συγκριθούν. Ο κατακερματισμός αυτός δεν είναι πλέον αποδεκτός σε ένα κοινοτικό πλαίσιο, δεδομένου ότι οδηγεί σε αύξηση των κινδύνων ασφάλειας στον αεροπορικό χώρο της Ευρώπης με την τόσο μεγάλη συμφόρηση. Η εναρμόνιση των αδειών των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας θα βοηθήσει την ασφάλεια δεδομένου ότι τα επίπεδα ικανοτήτων θα εναρμονιστούν εντός και μεταξύ των φορέων παροχής υπηρεσιών συντελώντας, έτσι, στην αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη διεπαφή τους. Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει αποδοτικότερη οργάνωση της αγοράς εργασίας για τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, αφού θα αυξήσει τη διαθεσιμότητά τους και θα διευκολύνει τη δημιουργία λειτουργικών τμημάτων εναέριου χώρου. Η άδεια θα καταστήσει αποτελεσματικότερη την ελεύθερη κυκλοφορία με την εξάλειψη της σημερινής διακριτικής ευχέρειας που ασκούν ορισμένα κράτη μέλη όσον αφορά την αμοιβαία αναγνώριση των αδειών των άλλων κρατών μελών.

2.4

Δεδομένου ότι τα περισσότερα κράτη μέλη διαθέτουν ήδη νομοθεσία, βασισμένη στις αρχές του ICAO, και ότι εφαρμόζουν σήμερα τη νομοθεσία για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό και την ESARR5, είναι θέμα πρωταρχικής σημασίας να διασφαλιστεί πλήρη συνέπεια με την παρούσα οδηγία.

2.5

Μόνο οι πιστοποιημένοι εκπαιδευτικοί φορείς θα είναι σε θέση να υποβάλλουν προς έγκριση στις εθνικές εποπτικές αρχές προγράμματα μαθημάτων και εκπαίδευσης.

2.6

Η οδηγία ξεπερνά το υφιστάμενο πλαίσιο των αδειών χειριστών της πολιτικής αεροπορίας (91/670/ΕΟΚ). Μπορεί να συγκριθεί με τις άδειες στον ναυτιλιακό και σιδηροδρομικό τομέα (πρόταση που περιλαμβάνεται στο έγγραφο COM(2004)142) όπου οι κανόνες για τις ικανότητες καθορίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και δεν επαφίενται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών. Είναι σαφές ότι η παρούσα οδηγία για τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας θα έχει επίσης κύρος και πέραν των κοινοτικών συνόρων.

2.7

Το κόστος θα εξαρτηθεί από το σημερινό επίπεδο ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος. Με την οδηγία, η ποιότητα του αποτελέσματος του εκπαιδευτικού συστήματος ανέρχεται στο απαιτούμενο επίπεδο ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ασφαλείας που είναι επιβεβλημένες λόγω του πυκνού και πολύπλοκου κυκλοφοριακού συστήματος της Ευρώπης.

2.8

Με τον καθορισμό υψηλών προτύπων για την αρχική εκπαίδευση, και με την επιβολή περισσότερων εγγυήσεων ουδετερότητας και αντικειμενικότητας για τους εκπαιδευτές κατά την εκπαίδευση μονάδων, αναμένεται να αυξηθεί το ποσοστό επιτυχίας της εκπαίδευσης.

2.9

Ενδέχεται να αυξηθεί λίγο το κόστος για την παρακολούθηση των διαφόρων στοιχείων της αλυσίδας αδειοδότησης, εν μέρει λόγω της τήρησης αρχείων για σκοπούς ελέγχου.

2.10

Συνολικά, η ενδεχόμενη αύξηση των δαπανών βραχυπρόθεσμα αναμένεται να αντισταθμιστεί από εξοικονόμηση δαπανών μέσω της ορθολογικότερης χρήσης του ανθρώπινου δυναμικού μακροπρόθεσμα. Τελευταίο, αλλά όχι ήσσονος σημασίας, θέμα είναι ότι η οδηγία θα αυξήσει την ασφάλεια του επιβατικού κοινού των αεροπορικών μεταφορών.

2.11

Η παρούσα πρόταση δεν συμπεριλαμβάνει δημοσιονομικό δελτίο.

2.12

Η εφαρμογή της νομοθεσίας για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό απαιτεί τη θέσπιση λεπτομερέστερων νομοθετικών διατάξεων, ιδίως σχετικά με ρυθμίσεις που αφορούν την αδειοδότηση ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, προκειμένου να βελτιωθεί η διαθεσιμότητά τους και να προαχθεί η αμοιβαία αναγνώριση των αδειών, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 του κανονισμού ΕΚ αριθ. 550/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2004 σχετικά με την παροχή υπηρεσιών αεροναυτιλίας στο πλαίσιο του ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού (κανονισμός για την παροχή υπηρεσιών) (1).

2.13

Η εισαγωγή της εν λόγω κοινοτικής άδειας αποτελεί μέσο αναγνώρισης του ειδικού ρόλου που διαδραματίζουν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στην ασφαλή παροχή υπηρεσιών ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας. Η καθιέρωση κοινοτικών προτύπων ικανότητας θα μειώσει επίσης τον κατακερματισμό στο πεδίο αυτό και θα συντελέσει στην αποδοτικότερη οργάνωση της εργασίας στο πλαίσιο της αυξανόμενης περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ φορέων παροχής υπηρεσιών αεροναυτιλίας. Η παρούσα οδηγία αποτελεί, επομένως, ουσιώδες μέρος της νομοθεσίας για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό.

2.14

Η παρούσα οδηγία έχει ως αντικείμενο την ενίσχυση των προτύπων ασφαλείας και τη βελτίωση των λειτουργιών του κοινοτικού συστήματος ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας, μέσω της έκδοσης κοινοτικής άδειας ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας.

2.15

Ο κάτοχος ειδικότητας ο οποίος δεν έχει παράσχει υπηρεσίες ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας, βάσει οιασδήποτε καταχώρισης συνδεόμενης με την εν λόγω ειδικότητα, επί οιοδήποτε χρονικό διάστημα πέντε ετών, δεν δύναται να ασκεί τα δικαιώματα της εν λόγω ειδικότητας, χωρίς να πληροί τις απαιτήσεις αξιολόγησης και εκπαίδευσης.

2.16

Προκειμένου να εξασφαλίζονται τα επίπεδα ικανότητας που είναι απαραίτητα για να εκτελούν τα καθήκοντά τους οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας σύμφωνα με υψηλά πρότυπα ασφαλείας, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την επιτήρηση και την παρακολούθηση της εκπαίδευσής τους από τις εθνικές εποπτικές αρχές.

2.17

Κάθε κράτος μέλος αναγνωρίζει την άδεια, όπως και τις σχετικές ειδικότητες και καταχωρίσεις, η οποία εκδίδεται από την εθνική εποπτική αρχή άλλου κράτους μέλους σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας.

3.1

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρόταση της Επιτροπής να καθιερώσει νέους κανονισμούς που θα διέπουν τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας. Οι κανονισμοί αυτοί είναι αναγκαίοι και έγκαιροι λόγω της προβλεπόμενης μεγάλης αύξησης της εναέριας κυκλοφορίας τα επόμενα δέκα χρόνια. Πρέπει, επίσης, να υπάρχουν ίδιες προδιαγραφές και πρότυπα σε όλη την ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του μεταφερόμενου κοινού. Με την αύξηση της εναέριας κυκλοφορίας, θα υπάρξει αύξηση της ζήτησης ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, ιδίως στα μικρότερα αεροδρόμια.

3.2

Η ΕΟΚΕ διερωτάται κατά πόσον το χρονικό διάστημα των τεσσάρων ετών επαρκεί για την εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού.

3.3

Η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι η οδηγία δεν θα οδηγήσει σε μια μονοπωλιακή κατάσταση όσον αφορά την παροχή κατάρτισης σε εθνικό επίπεδο.

3.4

Στις καταχωρίσεις των αδειών πρέπει να συμπεριλαμβάνονται και οι γλωσσικές ικανότητες, π.χ., ΑΓΓΛΙΚΑ επίπεδο 4.

3.5

Πρέπει να απαιτείται όλα τα αρχικά προγράμματα εκπαίδευσης να συμμορφώνονται κατ' ελάχιστο όριο προς τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Πολιτικής Αεροπορίας όσον αφορά το κοινό βασικό περιεχόμενο της εκπαίδευσης.

3.6

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την καθιέρωση τυχαίων ελέγχων κατανάλωσης οινοπνεύματος και ψυχοτρόπων ουσιών και φαρμάκων για όλους τους εν ενεργεία ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας η οποία και ανταποκρίνεται στις ρυθμιστικές απαιτήσεις ασφαλείας αριθ. 5 του Eurocontrol καθώς και την υποβολή όλων των σπουδαστών σχολών ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας σε ψυχολογικές δοκιμασίες.

3.7

Το θέμα της ηλικίας εξακολουθεί να αποτελεί πηγή ανησυχίας. Από τα στατιστικά δεδομένα φαίνεται ότι με την ηλικία συνδέεται ένας μεγαλύτερος κίνδυνος σοβαρών ασθενειών ή αιφνίδιου θανάτου. Τα εθνικά σύνορα δεν φαίνεται να αντιτίθενται στην απαίτηση για ένα όριο ηλικίας όσον αφορά τους κυβερνήτες.

3.8

Ειδικότερα σε σχέση με το άρθρο 4, η ΕΟΚΕ προτείνει: