5.7.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 164/91

1.

επαναλαμβάνει ότι στηρίζει τη στρατηγική της Λισσαβόνας η υλοποίηση της οποίας αποτελεί μία πολιτική στρατηγική προτεραιότητας για την Ευρωπαϊκή Ένωση με ορίζοντα το 2010·

2.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την θέση που δίδεται στην στρατηγική της Λισσαβόνας μεταξύ των προτεραιοτήτων της πενταετούς περιόδου 2005-2009 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

3.

υπενθυμίζει ότι η υλοποίηση των στόχων της Λισσαβόνας (4) απαιτεί την ύπαρξη σφαιρικής στρατηγικής, στην οποία να συμμετέχουν τα κράτη μέλη, με στόχο την αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, μέσω κυρίως μιας επιτάχυνσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που αποβλέπουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας και μέσω της ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς· μέσω του εκσυγχρονισμού του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου με τη βοήθεια επενδύσεων στους ανθρώπινους πόρους και δράσεων καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού· μέσω της δημιουργίας συνθηκών που να επιτρέπουν την υγιή εξέλιξη της οικονομίας και προοπτικών που να ευνοούν την ανάπτυξη μετά από την κατάλληλη προσαρμογή των μακροοικονομικών πολιτικών· μέσω της προώθησης μιας οικονομίας βασισμένης στη γνώση με τη βοήθεια πολιτικών που να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες της κοινωνίας της πληροφορίας και της Ε&Α και, τέλος, μέσω της ενίσχυσης της περιφερειακής συνοχής στο εσωτερικό της Ένωσης (5)·

4.

υπογραμμίζει ότι οι προτάσεις στον τομέα αυτό δεν θα στεφθούν με επιτυχία εάν δεν καταβληθούν δυναμικές και στρατηγικές προσπάθειες για την προώθηση των δικαιωμάτων και της ισότητας των ανδρών και των γυναικών σε όλες τις πτυχές της ζωής τους·

5.

εκφράζει την ικανοποίησή της που η Επιτροπή δεσμεύτηκε να προτείνει για την μελλοντική πολιτική συνοχής στόχους και μέσα που να διασφαλίζουν την συνοχή της στρατηγικής της Λισσαβόνας, εξακολουθεί ωστόσο να έχει την πεποίθηση ότι η εν λόγω δέσμευση δεν θα μπορέσει να φέρει καρπούς εάν στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διατεθούν οι κατάλληλοι πόροι·

6.

σκοπεύει να ανταποκριθεί στην έκκληση που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε στις ευρωπαϊκές τοπικές και περιφερειακές αρχές να συμμετάσχουν, στο πλαίσιο της πολιτικής για τα διαρθρωτικά ταμεία, στην κατάρτιση σχεδίων που θα επιτρέψουν την εναρμόνιση της εν λόγω πολιτικής με την στρατηγική της Λισσαβόνας (6)·

7.

είναι της γνώμης ότι οι κοινοτικές διαρθρωτικές πολιτικές παρέχουν πρώτης τάξεως παραδείγματα της προστιθέμενης αξίας της ευρωπαϊκής πολιτικής. Οι επενδύσεις της ΕΕ στους τομείς της έρευνας και της ανάπτυξης, των διασυνοριακών συναλλαγών και των προγραμμάτων υποδομής, ακολουθούν την ίδια κατεύθυνση με την προσέγγιση εταιρικής σχέσης που περιλαμβάνεται στην στρατηγική της Λισσαβόνας, η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομικής μεγέθυνσης, της σύγκλισης, της ανταγωνιστικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης·

8.

καλεί τα ευρωπαϊκά όργανα να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην αποτελεσματική εφαρμογή των υφιστάμενων αποφάσεων και να αποφύγουν την έναρξη νέων διαδικασιών ή τον προσδιορισμό νέων στόχων. Η στρατηγική της Λισσαβόνας δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη νομιμοποίηση, με κάθε μέσο, κάθε νέας κοινοτικής νομοθετικής πρότασης, δεδομένου ότι δεν καταργεί την ανάγκη εξεύρεσης νομικής βάσης στις συνθήκες και τήρησης των κανόνων χρηστής διακυβέρνησης·

9.

εκφράζει τη λύπη της που η προσέγγιση της Επιτροπής επικεντρώνεται σε μία σχέση αποκλειστικότητας μεταξύ κεντρικών αρχών και κρατών μελών και που οι τοπικές και περιφερειακές αρχές δεν μπορούν να συμμετέχουν στον ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω άμεσων επιπέδων επικοινωνίας. Η κατάρτιση και η εφαρμογή των εθνικών σχεδίων δράσης επαφίεται σχεδόν αποκλειστικά στα κράτη μέλη· δεδομένου δε ότι ένας από τους λόγους που η υλοποίηση του θεματολογίου της Λισσαβόνας καθυστερεί είναι η απουσία πραγματικά αποκεντρωμένης προσέγγισης, διατυπώνει εκ νέου το αίτημά της η θέση σε εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβόνας να εντατικοποιηθεί και να προβλέπει μεγαλύτερη αποκέντρωση, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισσαβόνας που ορίζουν ότι «Θα ακολουθηθεί μια πλήρως αποκεντρωμένη προσέγγιση [της υλοποίησης της στρατηγικής της Λισσαβόνας] σύμφωνη με την αρχή της επικουρικότητας, στο πλαίσιο της οποίας η Ένωση, τα κράτη μέλη, οι περιφερειακές και τοπικές βαθμίδες, καθώς και οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνία των πολιτών θα συμμετέχουν ενεργά μέσω διάφορων μορφών εταιρικής σχέσης» (7)·

10.

θεωρεί ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, αμφότερες απαραίτητες για την υλοποίηση των στόχων της Λισσαβόνας, δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν εις βάρος της κοινωνικής συνοχής και πρέπει συνεπώς να συνοδευτούν από σημαντικές επενδύσεις οικονομικού, κοινωνικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα·

11.

τονίζει ότι οι στόχοι της στρατηγικής της Λισσαβόνας μπορούν να επιτευχθούν μόνον εφόσον τα μέτρα που θα ληφθούν επιτρέψουν το ανώτερο επίπεδο συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στην ευρωπαϊκή οικονομία, συνιστά δε κύρια αρχή που θα διέπει κάθε οικονομική πολιτική να είναι η προαγωγή της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στην οικονομία και η άρση των εμποδίων που τίθενται στη συμμετοχή τους αυτή·

12.

υπενθυμίζει ότι ο εκσυγχρονισμός του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου μέσω επενδύσεων στους ανθρώπινους πόρους και δράσεων καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού αποτελεί την βάση της εφαρμογής της στρατηγικής της Λισσαβόνας. Η Επιτροπή των Περιφερειών εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής δεν κάνει λόγο για μελλοντικές δράσεις στον τομέα της καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού·

13.

φρονεί ότι η συζήτηση για το μέλλον της κοινωνικής ατζέντας πρέπει να αποτελέσει μέρος της συζήτησης για την αναζωογόνηση της στρατηγικής της Λισσαβόνας και, ταυτόχρονα, οι προσπάθειες που καταβάλλονται σε εθνικό επίπεδο να επικεντρωθούν στη σύσταση νέων θέσεων απασχόλησης και στην αντιμετώπιση των εμποδίων που τίθενται στην απασχόληση, στα οποία προσκόπτουν, σε δυσανάλογο βαθμό, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι εργαζόμενοι ή οι εργαζόμενοι χωρίς προσόντα, καθώς και οι μετανάστες. Επιπλέον, προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός και η ποιότητα των θέσεων απασχόλησης, πρέπει να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος προς την κατεύθυνση της ολοκλήρωσης μιας πραγματικά κινητικής ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας·

14.

συνιστά οι περιβαλλοντικές ανησυχίες να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις πολιτικές·

15.

διατυπώνει εκ νέου την επιθυμία της να δοθεί ίση προσοχή στους τρεις πυλώνες της στρατηγικής της Λισσαβόνας — τον οικονομικό, τον κοινωνικό και τον περιβαλλοντικό — ούτως ώστε η ποιότητα ζωής να βρίσκεται στο επίκεντρο της κοινοτικής μέριμνας·

16.

εξαίρει τον θεμελιώδη ρόλο της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Ζητεί να περιοριστεί η γραφειοκρατία ώστε να ενθαρρυνθεί η επιχειρηματικότητα και να διοργανωθούν ενημερωτικές εκστρατείες με σκοπό την στήριξη της εικόνας των επιχειρηματιών, την αντιμετώπιση του στίγματος της αποτυχίας και την ενθάρρυνση του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού πνεύματος·

17.

είναι της γνώμης ότι κύρια αδυναμία της στρατηγικής της Λισσαβόνας είναι ο τρόπος εφαρμογής της, ιδίως εκ μέρους των κρατών μελών. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή, η διαδικασία της Λισσαβόνας πρέπει να αποκτήσει πιο σαφή στόχο και μεγαλύτερη διαφάνεια και να καταστεί πιο δημοκρατική. Η Επιτροπή των Περιφερειών υποστηρίζει συνεπώς την αξίωση (8) να διοργανωθεί μία ενημερωτική εκστρατεία σε ευρωπαϊκή κλίμακα προκειμένου οι ευρωπαίοι πολίτες να ενημερωθούν σχετικά με το θεματολόγιο της Λισσαβόνας και τις συνέπειές του στην καθημερινότητά τους·

18.

σε περίπτωση που το Συμβούλιο δεχθεί την πρόταση της Επιτροπής να οριστεί ένας αρμόδιος για τη στρατηγική της Λισσαβόνας στα επιμέρους εθνικά επίπεδα, δίχως να συσταθούν νέες διοικητικές διαρθρώσεις, η ΕΤΠ ζητεί από τον εν λόγω αρμόδιο να συνεργάζεται στενά με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

19.

εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή δεν προβλέπει την πραγματοποίηση συγκριτικών αξιολογήσεων, ούτε την κατάρτιση καταλόγων κατάταξης, γεγονός που δυσχεραίνει την αξιολόγηση και τη σύγκριση των προσπαθειών μεταρρύθμισης στα κράτη μέλη. Η κατάρτιση καταλόγων κατάταξης και η ανάλυση των ισχυρών και των αδύνατων σημείων σε εθνικό και, εάν αυτό είναι απαραίτητο, σε περιφερειακό επίπεδο, θα ενίσχυε τον ανταγωνισμό και θα αύξανε την πίεση να σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων·

20.

επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής να αντικατασταθεί το πλήθος των ετήσιων εκθέσεων που εκδίδονται σήμερα με μία ετήσια στρατηγική έκθεση. Καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στο έργο της κατάρτισης των εθνικών σχεδίων τους προκειμένου κατά την εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβόνας να λαμβάνονται υπόψη οι τυχόν τοπικές και περιφερειακές ιδιαιτερότητες και προτεραιότητες·

21.

εκφράζει τη δυσαρέσκειά της που η στρατηγική της Επιτροπής δεν επέτυχε να διασφαλίσει τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών και που η συνεργασία που αναπτύχθηκε στο πλαίσιό της διατήρησε τον κατ'ουσία διακυβερνητικό χαρακτήρα της. Για το λόγο αυτό, ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει πρόταση με αντικείμενο την μεταρρύθμιση της ανοικτής μεθόδου συντονισμού, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Η Επιτροπή των Περιφερειών καλεί επίσης την Επιτροπή, σύμφωνα με το Λευκό Βιβλίο για την χρηστή διακυβέρνηση, να ζητεί τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών πριν από την έκδοση των γνωμοδοτήσεων που προβλέπονται από το συγκεκριμένο άρθρο·

22.

υπενθυμίζει εξάλλου τη δέσμευση που ανέλαβε η Επιτροπή, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της «Βελτίωση της νομοθεσίας», να αναπτύξει ένα μέσο ανάλυσης των επιπτώσεων των νομοθετικών προτάσεων από κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική άποψη, αλλά και να επισυνάπτεται σε κάθε πρόταση ένα δελτίο σχετικά με τον αντίκτυπό της από την άποψη της επικουρικότητας. Η Επιτροπή των Περιφερειών αναμένει τις εξελίξεις αυτές με εντονότατο ενδιαφέρον·

23.

υποστηρίζει ότι η ΕΕ δεν θα μπορέσει να επιτύχει το επίπεδο ανάπτυξης, απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής το οποίο χρειάζεται εάν το μακροοικονομικό πλαίσιο των κρατών μελών δεν είναι εναρμονισμένο με τη στρατηγική της Λισσαβόνας και εάν δεν βελτιωθεί η συνοχή των κοινοτικών οικονομικών μέσων·

24.

συμφωνεί με το στόχο το Σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης (ΣΣΑ), τηρώντας τις διατάξεις της Συνθήκης ΕΚ, (9) να λαμβάνει καλύτερα υπόψη τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα που οφείλονται στην οικονομική συγκυρία καθώς και την βιωσιμότητα των δημοσιονομικών καταστάσεων· φρονεί ότι η «συνολική εκτίμηση», στην οποία αναφέρεται το άρθρο 104.6 της ΣΕΚ, θα πρέπει να προσδιοριστεί και να συνυπολογίζει τη χρονική διάρκεια των επενδύσεων που οι δημόσιες αρχές πραγματοποιούν για την εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβόνας· προτείνει την αναθεώρηση του Συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης κατά τρόπο που να καταστεί πιο ευέλικτο και να λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές οικονομικές πραγματικότητες των κρατών μελών της ΕΕ. Τούτο δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί εις βάρος της τήρησης των κριτηρίων του συμφώνου, κατά δε τον υπολογισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος δεν πρέπει να εξαιρεθούν ορισμένα είδη δαπανών.

25.

τάσσεται εξάλλου υπέρ της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αυξηθεί το ποσό των χρηματοδοτικών πόρων που προορίζονται για την ανάπτυξη διευρωπαϊκών δικτύων και να δοθεί ιδιαίτερη προτεραιότητα στα διακρατικά σχέδια που ευνοούν τον συνδυασμό των διαφόρων τρόπων μεταφοράς και την χρήση βιώσιμων τύπων μεταφοράς, δεδομένου ότι αυτό θα επιτρέψει να αντιμετωπιστεί η αύξηση της κυκλοφορίας και των ρευμάτων συναλλαγών·

26.

εκφράζει την ικανοποίησή της που η Επιτροπή αναγνωρίζει τις ανησυχίες, που συγκεκριμένα εξέφρασε η Επιτροπή των Περιφερειών (10), σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της χώρας προέλευσης στο σχέδιο οδηγίας της για τις υπηρεσίες (11)·

27.

εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή δεν αναφέρει με σαφήνεια τον τρόπο με τον οποίο θα δοθεί συνέχεια στο Λευκό Βιβλίο για τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας (12)·

28.

κρίνει απαραίτητο, σε ότι αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, οι προσπάθειες να επικεντρωθούν στην αξιοποίηση οριζόντιων στόχων κοινοτικού ενδιαφέροντος, όπως η απασχόληση, η περιφερειακή ανάπτυξη, το περιβάλλον, η κατάρτιση και η έρευνα, μέσω κυρίως της προώθησης των καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η ΕΕ, αντί να επιδιώκει την ποσοτική μείωση των κρατικών ενισχύσεων, πρέπει να επιδιώκει τη βελτίωση του συστήματος χορήγησής τους, με μακροπρόθεσμο στόχο την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας·

29.

υποστηρίζει εξάλλου την πρόταση να καταρτίζονται αξιολογήσεις του αντίκτυπου με σκοπό να προσδιορίζονται καλύτερα οι κρατικές ενισχύσεις εκείνες που έχουν μεν περιορισμένο αντίκτυπο στον ανταγωνισμό και στις εμπορικές συναλλαγές σε επίπεδο ΕΕ, είναι ωστόσο σε θέση να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των πραγματικών ελλείψεων της αγοράς, στην ανάπτυξη των περιφερειών που παρουσιάζουν καθυστέρηση και στην προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος. Τέλος, η Επιτροπή των Περιφερειών ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες ούτως ώστε οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να απολαύουν μεγαλύτερης νομικής ασφάλειας, η δε χρηματοδότηση και διαχείριση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας να γίνεται με μεγαλύτερη διαφάνεια·

30.

σκοπεύει να ανταποκριθεί στην έκκληση που απηύθυνε η Επιτροπή υπέρ της συγκρότησης, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, πόλων καινοτομίας με σκοπό την δικτύωση των καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των πανεπιστημίων και των αντίστοιχων χρηματοδοτικών και εμπορικών διαρθρώσεων·

31.

υποστηρίζει το σχέδιο σύναψης ενός συμφώνου της γνώσης με σκοπό την ανανέωση της δέσμευσης, που ανέλαβαν από κοινού η Ένωση και τα κράτη μέλη, να αναπτύσσουν την έρευνα, την καινοτομία και την εκπαίδευση. Το σύμφωνο αυτό θα αποβλέπει στην συγκέντρωση των διαφόρων προγραμμάτων που συνδέονται με τη γνώση και θα θέσει έναν περιορισμένο αριθμό ποσοτικών στόχων, η υλοποίηση των οποίων θα απαιτήσει τη συμμετοχή όλων των συντελεστών των πολιτικών της γνώσης στην Ευρώπη. Προτείνει τα κράτη μέλη να αφιερώνουν, στο μέλλον, το 3 % του ΑΕγχΠ τους στην έρευνα. Καλεί όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να εισαγάγουν μέτρα που να ενθαρρύνουν τους φοιτητές να ακολουθούν σταδιοδρομία στον χώρο της έρευνας·

32.

υπογραμμίζει τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην μεταφορά στην πράξη της ολοκληρωμένης έννοιας της εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης, με στόχο την ανάπτυξη μιας κοινωνίας της γνώσης. Θεμελιώδη στοιχεία αυτής της έννοιας είναι τόσο μια καινοτόμος εργασιακή δεοντολογία όσο και η εκμάθηση ξένων γλωσσών, η οποία είναι απαραίτητη για την προαγωγή της κινητικότητας·

33.

υπενθυμίζει ότι βασικό στοιχείο της στρατηγικής της Λισσαβόνας αποτελεί η φορολογική ποικιλομορφία και καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, φορολογικά κίνητρα ώστε να αυξηθούν οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, ιδιαίτερα στον τομέα της έρευνας·

34.

υποστηρίζει την σύναψη ευρωπαϊκού συμφώνου για τη νεολαία, το οποίο θα επικεντρώνεται στα προβλήματα που συνδέονται με την ανεργία και την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη·

35.

ζητεί την κατάρτιση ενός ευρωπαϊκού προγράμματος για την γήρανση του πληθυσμού προκειμένου να αξιοποιηθούν οι γνώσεις και η εμπειρογνωμοσύνη της γηράσκουσας Ευρώπης·

36.

φρονεί ότι η στρατηγική της Λισσαβόνας δεν θα μπορέσει να φέρει αποτελέσματα εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ταχθεί, στο πλαίσιο των διεθνών φορέων, υπέρ μίας πλαισίωσης της παγκοσμιοποίησης, μέσω αποτελεσματικότερων και δικαιότερων κανόνων στον τομέα του ανταγωνισμού, των κοινωνικών δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος και την πνευματικής ιδιοκτησίας·

37.

πιστεύει ότι η μετανάστευση από τρίτες χώρες μπορεί να παράσχει την ευκαιρία να δοθεί μεγαλύτερη ώθηση στην ευρωπαϊκή οικονομία και να ανανεωθεί το θεωρητικό της πλαίσιο, και εκφράζει την ικανοποίησή της για την δέσμευση που ανέλαβε η Επιτροπή να προτείνει μία καλύτερα ανεπτυγμένη προσέγγιση της νόμιμης μετανάστευσης·

38.

αναθέτει στον Πρόεδρο να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, καθώς και στις Προεδρίες του Λουξεμβούργου και του Ηνωμένου Βασιλείου.