Τροποποιημένη πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης (υποβληθείσα από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ)

2002/0254 (COD)

Τροποποιημένη πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης

Στις 21 Οκτωβρίου 2003, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε σε πρώτη ανάγνωση τις τροπολογίες που είχαν κατατεθεί πάνω στην πρόταση για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης (COM(2002) 581 τελικό, 24 Οκτωβρίου 2002).

Σύμφωνα με το άρθρο 250 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, εφόσον το Συμβούλιο δεν έχει αποφασίσει, η Επιτροπή μπορεί να τροποποιήσει την πρότασή της καθ'όλη τη διάρκεια των διαδικασιών που οδηγούν στη θέσπιση κοινοτικής πράξης.

Στα επόμενα, η Επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Διαβιβάζεται η πρόταση στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (COM(2002) 581 τελικό - 2002/0254(COD)) σύμφωνα με το άρθρο 175 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ: 24 Οκτωβρίου 2002.

Εκδίδεται η γνώμη της Ευρωπαϊκής και Οικονομικής Επιτροπής: 19 Ιουνίου 2003.

Εκδίδεται η γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών: 9 Απριλίου 2003.

Εκδίδεται η γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση: 21 Οκτωβρίου 2003.

2. ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η προστασία των υδάτων κολύμβησης είναι μία από τις πρώτες και επιτυχέστερες συνιστώσες της ευρωπαϊκής πολιτικής για τους υδάτινους πόρους. Η σχετική οδηγία του 1976 καθόριζε τα δεσμευτικά πρότυπα για τα ύδατα κολύμβησης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ετήσια έκθεση για τα ύδατα κολύμβησης αποτελεί μέτρο της ευρείας ενημέρωσης του πληθυσμού και της προόδου σε ό,τι αφορά την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης.

Η οδηγία του 1976 απεικονίζει σαφώς το επίπεδο γνώσης και πείρας των αρχών της δεκαετίας του 1970, τόσο από τεχνικής όσο και κοινωνικής πλευράς. Από το 1976 όμως μέχρι σήμερα, και η επιδημιολογία έχει προοδεύσει και οι διαχειριστικές μέθοδοι έχουν βελτιωθεί. Το κοινό επίσης απαιτεί πληρέστερη ενημέρωση και εμπλοκή σε περιβαλλοντικά θέματα.

Αφού συνεκτίμησε τα αποτελέσματα μιας ευρείας διαδικασίας διαβούλευσης με κοινό και εμπειρογνώμονες, η Επιτροπή δημοσίευσε πρόταση για έκδοση νέας οδηγίας σχετικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης τον Οκτώβριο του 2002 (πρόκειται για το έγγραφο COM(2002) 581).

Στην πρόταση διατηρήθηκε ο ισχύων ορισμός για τα ύδατα κολύμβησης. Παρά τις πιέσεις που υπήρξαν για επέκταση του ορισμού ώστε να καλυφθούν πλήρως και άλλες δραστηριότητες αναψυχής στο υγρό στοιχείο (κυματοδρομία, ιστιοσανίδα κ.λπ.), κρίθηκε ότι η κάλυψη και αυτών των δραστηριοτήτων αναψυχής θα κατέληγε σε δυσανάλογο κόστος για τα κράτη μέλη.

Αντίθετα προς τις 19 υπό παρακολούθηση παραμέτρους της οδηγίας του 1976, η αναθεωρημένη οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης επιβάλλει, επιπλέον των μακροσκοπικών επιθεωρήσεων των υδάτων κολύμβησης, και την παρακολούθηση δύο ακόμη δεικτών. πρόκειται για δύο βακτήρια τα οποία έχουν αποδειχτεί επιστημονικώς αξιόπιστα σε ό,τι αφορά τη μαρτυρία περιττωματικής ρύπανσης.

Η πείρα από την εφαρμογή της ισχύουσας οδηγίας για τα ύδατα κολύμβησης δείχνει ότι οι μέθοδοι εκτίμησης και διαχείρισης σε μακροπρόθεσμη κλίμακα επιτρέπουν τη δυνατότητα μείωσης τόσο της συχνότητας όσο και το κόστος παρακολούθησης, και την επίτευξη υψηλότερης στάθμης προστασίας. Μια σωστή διαχείριση των υδάτων κολύμβησης και η λεπτομερειακή ενημέρωση του κοινού αντικαθιστούν κάλλιστα μια μονοδιάστατη προσέγγιση παρακολούθησης και αναδρομικής συμμόρφωσης.

3. ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΩΝ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Στις 21 Οκτωβρίου 2003, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε 37 τροπολογίες επί συνόλου 75 που είχαν κατατεθεί. Σε δύο από αυτές, τις τροπολογίες 19 και 65, έγιναν χωριστές ψηφοφορίες. Η τροπολογία 19 έγινε δεκτή από το Κοινοβούλιο μόνο ως προς την έννοια της παροδικής μόλυνσης, χωρίς ειδικούς όρους ούτε άλλες λεπτομέρειες που προτείνονταν στην τροπολογία. Η τροπολογία 65 δεν επηρεάστηκε από την τμηματική ψηφοφορία.

Η Επιτροπή κρίνει ότι μεγάλος αριθμός των τροπολογιών του Κοινοβουλίου είναι αποδεκτές επί της αρχής ή στο σύνολό τους, επειδή διευκρινίζουν και βελτιώνουν την πρόταση της Επιτροπής, σε ό,τι κυρίως αφορά την επικοινωνία με το κοινό καθώς και τεχνικά θέματα όπως η ανάλυση δειγμάτων.

Μερικές από τις τροπολογίες επιδιώκουν ουσιαστικότερη ενσωμάτωση με την οδηγία πλαίσιο για τους υδάτινους πόρους. Με την έννοια αυτή, η Επιτροπή κάνει δεκτά τα στοιχεία που αφορούν την πληρέστερη ενημέρωση του πληθυσμού, επιθυμεί όμως να αποφευχθούν οι επικαλύψεις προσπαθειών σε ό,τι αφορά τα χημικά και τις επικίνδυνες ουσίες. Η οδηγία πλαίσιο για τους υδάτινους πόρους θέτει οικολογικά και χημικά πρότυπα ποιότητας για όλες τις κατηγορίες υδάτων, και η οδηγία για την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης έρχεται να συμπληρώσει με μικροβιολογικά πρότυπα για τα ύδατα κολύμβησης Ταυτοχρόνως, το μοναδικό διαχειριστικό πλαίσιο που έχει καθιερώσει η οδηγία πλαίσιο καλύπτει και την οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης.

Ούτε είναι ανοικτή η Επιτροπή σε τροπολογίες που θα αλλοίωναν και θα περιόριζαν το πεδίο εφαρμογής της προτεινόμενης οδηγίας, όπως είναι η τροπολογία 5 η οποία περιορίζει την ακτίνα δράσεως για δραστηριότητες αναψυχής σε μια ζώνη εύρους 100 μέτρων από την ακτή.

Λεπτομερειακά, η θέση της Επιτροπής απέναντι στις τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι η εξής:

3.1. Τροπολογίες που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή στο σύνολό τους

Οι τροπολογίες 6, 10, 11 διευκρινίζουν ορισμούς και λεπτομέρειες επιχειρησιακού χαρακτήρα που καθιστούν ευκολότερη και συστηματικότερη την υποβολή εκθέσεων και τη διαχείριση.

Οι τροπολογίες 15, 17, 18, 22, 23, 24, 26, 34 αναφέρονται σε πληρέστερη ενημέρωση του κοινού και στην ορθότερη διαχείριση των κινδύνων. Συγκεκριμένα, η τροπολογία 20 συνεπάγεται βελτιωμένη συμμετοχή του κοινού στη διαχείριση των υδάτων κολύμβησης και συμμορφώνεται πλήρως προς τον δεύτερο πυλώνα της σύμβασης Εrhus.

Η τροπολογία 52 γίνεται αποδεκτή διότι συμβάλλει στη σωστή διατήρηση των υδάτων κολύμβησης.

Οι τροπολογίες 29, 30, 31, 35, 57 και 75 αποτελούν μια θετική συνεισφορά σε ό,τι αφορά τις τεχνικές ανάλυσης και συμβάλλουν έτσι σε πιο σωστή προστασία της υγείας.

3.2. Τροπολογίες που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή εν μέρει ή επί της αρχής

Η τροπολογία 28 επικροτείται από την Επιτροπή, η οποία όμως θα προτιμούσε να προστεθεί μια αναφορά στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο, και το κείμενο να διατυπωθεί ως εξής:

Η Επιτροπή επανεξετάζει την παρούσα οδηγία το αργότερο 15 χρόνια μετά την έναρξη ισχύος αυτής, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις ποιοτικές παραμέτρους των υδάτων κολύμβησης. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, όπου αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο. Η έκθεση συνοδεύεται, κατά περίπτωση, με υποδείξεις για αναθεώρηση σχετικών διατάξεων της οδηγίας.

Η τροπολογία 21 γίνεται δεκτή κατά το πρώτο μέρος αυτής, γιατί δίνει περισσότερες πληροφορίες και καλύτερη περιγραφή των υδάτων κολύμβησης προς ενημέρωση του κοινού. Εντούτοις, η Επιτροπή έχει επίγνωση του γεγονότος ότι στις πληροφορίες περιέχονται συχνά περιττά στοιχεία, αφού σε κάποιες περιπτώσεις η κατάσταση των υδάτων σύμφωνα με την οδηγία πλαίσιο δεν αφορά τους κολυμβητές (π.χ. στην περίπτωση προβλήτας λιμανιού).

Η Επιτροπή τάσσεται υπέρ των τυποποιημένων συμβόλων που θα υποδηλώνουν την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης, θα προτιμούσε όμως η επιλογή των συμβόλων αυτών να γίνει από τα κράτη μέλη με βάση την αρχή της επικουρικότητας. Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, η Επιτροπή θα ζητήσει την υποστήριξη των κρατών μελών σε μια στρατηγική εφαρμογής ανάλογη εκείνης που αναπτύχθηκε με επιτυχία για την οδηγία πλαίσιο.

Η τροπολογία (21) θα πρέπει έτσι να περιοριστεί σε:

(α) μια μη τεχνική περίληψη της ταυτότητας των υδάτων κολύμβησης και της ταξινόμησης των υδάτων κολύμβησης μέσα στην τελευταία τριετία, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των υδάτων σύμφωνα με την οδηγία 2000/60/EΚ.

Η Επιτροπή θα επικροτούσε την τροπολογία 8, πιστεύει όμως ότι αυτή δεν θα αποτελούσε συνεισφορά στην οδηγία. Υπό το φως του άρθρου 16 παράγραφος 1α, η τροπολογία 8 μπορεί να θεωρηθεί περιττή. Θα οδηγούσε σε εκτενείς συζητήσεις σχετικά με το τι ακριβώς σημαίνει "τεκμηριωμένη". Αλλά και ο ορισμός αυτής της έννοιας θα οδηγούσε σε υπερβολή κανονιστικών ρυθμίσεων.

Η τροπολογία 25 οδηγεί σε ορθότερες ενημερωτικές πρακτικές καθώς συγκαταλέγει το Διαδίκτυο στα μέσα και τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για ενημέρωση. η Επιτροπή όμως επιθυμεί να ισχύσει για τη χρήση των γλωσσών η αρχή της επικουρικότητας, και γι'αυτό δεν κάνει δεκτή την αναφορά στα γαλλικά και τα αγγλικά.

Η τροπολογία 32 που αφορά το παράρτημα ΙΙΙ περίπτωση α) αποσκοπεί σε μια πληρέστερη περιγραφή, για την οποία η Επιτροπή είναι σύμφωνη. Και όμως, η οδηγία πλαίσιο εστιάζει σε ευρείας κλίμακας (μακρο) χαρακτηριστικά, όπως αυτά των ποταμόκολπων. Η οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης αναφέρεται σε μικρότερες τοπογραφικές κλίμακες, όπως συμβαίνει όταν αναφερόμαστε σε τοποθεσίες κολύμβησης. Οι μη αναγκαίες πληροφορίες θα πρέπει να αποφεύγονται. Μόνα στοιχεία που συντελούν στην κατανόηση και διαχείριση των υδάτων κολύμβησης θα πρέπει να περιλαμβάνονται στην περιγραφή. Η τροπολογία θα πρέπει να διατυπωθεί ως εξής:

aa) περιγραφή των φυσικών, γεωγραφικών και υδρολογικών χαρακτηριστικών των υδάτων κολύμβησης σε συσχέτιση με την οδηγία πλαίσιο 2000/60/EΚ, στον βαθμό κατά τον οποίο τα στοιχεία αυτά έχουν σημασία για τα ύδατα κολύμβησης

3.3. Τροπολογίες που δεν έγιναν δεκτές από την Επιτροπή

Οι τροπολογίες 1 και 12 δεν μπορούν να γίνουν δεκτές για τυπικούς λόγους. Αναφορικά με την τροπολογία 1, το κείμενο της αρχικής πρότασης προέρχεται από τη συνθήκη και πρέπει να διατηρηθεί. Η τροπολογία 12 παραπέμπει σε μια διάταξη της οδηγίας 76/160 που δεν υπάρχει.

Η τροπολογία 5, η οποία περιορίζει το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, δεν γίνεται δεκτή. Ο περιορισμός των υδάτων για αθλητικές δραστηριότητες σε απόσταση 100 μέτρων από την ακτή είναι ανεφάρμοστος. Το όριο των 100 μέτρων είναι δύσκολο να προσδιοριστεί και η διάταξη αδύνατον να ελεγχθεί.

Η τροπολογία 7 δεν γίνεται δεκτή διότι επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής σε ύδατα όπου αναπτύσσονται δραστηριότητες αναψυχής και τα οποία υπόκεινται σε ρύπανση, ενώ αποκλείει ύδατα τα οποία εκτίθενται σε περιορισμένο κίνδυνο ρύπανσης.

Η τροπολογία 19 δεν μπορεί να γίνει δεκτή ως έχει. Μετά την τμηματική ψηφοφορία, δεν είναι πλέον λειτουργική. Παρόλα αυτά, η Επιτροπή είναι ανοικτή στην έννοια της παροδικής μόλυνσης.

Αναφορικά με τις τροπολογίες 2, 4, 16, 65, η Επιτροπή δεν μπορεί να κάνει δεκτή την επανάληψη των χημικών προτύπων της οδηγίας πλαισίου στην οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης. Γίνεται μόνο δεκτή η προσθήκη "με σκοπό την προστασία", που προτείνει η τροπολογία 65.

Η τροπολογία 27 δεν μπορεί να γίνει δεκτή διότι η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι για τον σχεδιασμό των συμβόλων που θα αναφέρονται στην ποιότητα των υδάτων πρέπει να επίσης να εφαρμοστεί η αρχή της επικουρικότητας.

Η τροπολογία 33 δεν μπορεί να γίνει δεκτή στην τωρινή της μορφή για λόγους κλίμακας. Η οδηγία πλαίσιο εστιάζει σε ευρείας κλίμακας (μακρο) χαρακτηριστικά, ενώ η οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης σε πολύ μικρότερες τοπογραφικές κλίμακες.

Η τροπολογία 54 δεν γίνεται δεκτή διότι χρονικό διάστημα τεσσάρων μερών είναι πολύ μεγάλο ως διάρκεια της δειγματοληψίας, αφού είναι αρκετό για να δημιουργηθούν ευκαιρίες επηρεασμού του αποτελέσματος των στατιστικών.

Η τροπολογία 58, αναφερόμενη στην 7η αιτιολογική σκέψη, δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Η ιδέα αυτή αντιφάσκει προς το πνεύμα της προτεινόμενης οδηγίας, η οποία αποσκοπεί σε υψηλής στάθμης προστασία.

3.4. Τροποποιημένη πρόταση

Έχοντας υπόψη το άρθρο 250 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, η Επιτροπή τροποποιεί την πρότασή της σύμφωνα με τα παραπάνω.