Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου για τη διενέργεια δειγματοληπτικής έρευνας εργατικού δυναμικού στην Κοινότητα με στόχο την αναπροσαρμογή´του καταλόγου των χαρακτηριστικών της έρευνας

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

1. Η οργάνωση μιας έρευνας εργατικού δυναμικού με τριμηνιαία αποτελέσματα άρχισε το 1998 με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου. Πρόσφατα, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1991/2002 διευκρίνισε ότι η έρευνα εργατικού δυναμικού πρέπει να είναι μια συνεχής έρευνα σε όλα τα κράτη μέλη από το 2003 και μετά. Ο προτεινόμενος κανονισμός αναπροσαρμόζει τον κατάλογο των χαρακτηριστικών της έρευνας.

2. Η έρευνα εργατικού δυναμικού έχει δύο στόχους:

- την παροχή συγκρίσιμων στατιστικών σχετικά με τα επίπεδα απασχόλησης και ανεργίας και τις τάσεις στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες της ΕΕ με βάση τις έννοιες του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας.

- την περιγραφή της διάρθρωσης της συμμετοχής ατόμων και νοικοκυριών στο εργατικό δυναμικό λαμβάνοντας υπόψη τα προσωπικά χαρακτηριστικά (π.χ. φύλο, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, απασχόληση, επαγγελματική πείρα), τα επαγγελματικά χαρακτηριστικά (π.χ. οικονομική δραστηριότητα, ώρες πού έργάστηκαν, μέγεθος της τοπικής μονάδας) και τα χαρακτηριστικά του νοικοκυριού (σύνθεση του νοικοκυριού και συμμετοχή των μελών του στο εργατικό δυναμικό).

3. Επειδή η εν λόγω έρευνα εργατικού δυναμικού αποτελεί πηγή βασικών κοινωνικοοικονομικών δεικτών και περιγράφει τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του εργατικού δυναμικού, πρέπει να πληροί υψηλά στατιστικά πρότυπα ποιότητας. Προκειμένου να επιτευχθούν τα πρότυπα αυτά - υψηλό ποσοστό απάντησης και χαμηλό ποσοστό σφαλμάτων - οι συνεντεύξεις πρέπει να είναι σύντομες και οι ερωτήσεις σαφείς. Αυτό είναι ακόμη σημαντικότερο δεδομένου ότι η έρευνα εργατικού δυναμικού χρησιμοποιεί ένα "κυλιόμενο" πάνελ όπου οι συνεντεύξεις με τους ερωτώμενους πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα έως οκτώ συνεχόμενα τρίμηνα.

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

4. Κατά τη διάρκεια των πέντε προηγούμενων ετών, η αγορά εργασίας υπέστη μεταβολές και τέθηκαν σε εφαρμογή διάφορα μέτρα πολιτικής στο πλαίσιο της συντονισμένης διαδικασίας της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση. Οι μεταβολές αυτές μπορούν να συνοψιστούν στην αύξηση της απασχόλησης και ιδιαίτερα της απασχόλησης των γυναικών καθώς και έμφαση στην καλύτερη ποιότητα εργασίας και την ευελιξία της αγοράς εργασίας. Η στρατηγική της Λισσαβώνας, η οποία στοχεύει στη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, την πλήρη απασχόληση, την κοινωνική συνοχή και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε μια κοινωνία βασιζόμενη στη γνώση, παρέχει τα πλαίσια για μια σταθερή οικονομική πολιτική καθώς και σταθερή πολιτική απασχόλησης. Στο επίπεδο της μακροοικονομικής πολιτικής, οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής πολιτικής επιδιώκουν την ενδυνάμωση της αγοράς εργασίας. Η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση συνεπάγεται πολιτική η οποία στοχεύει στην επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας για την απασχόληση όσον αφορά την αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και τη βελτίωση της ποιότητας της εργασίας σε μια αγορά εργασίας χωρίς περιορισμούς και χωρίς κοινωνικές ή περιφερειακές ανισότητες. Χρειάζονται βελτιωμένες στατιστικές της έρευνας εργατικού δυναμικού προκειμένου να παρακολουθούνται καλύτερα οι πτυχές αυτές της απόδοσης της αγοράς εργασίας της ΕΕ.

5. Το 2000 σημειώθηκαν μόνο μικρές αλλαγές όσον αφορά την κωδικοποίηση των μεταβλητών (π.χ.: πρόσθετες κατηγορίες απαντήσεων στην ερώτηση "λόγοι για τους οποίους το άτομο δεν εργάστηκε" και στην ερώτηση "αναζήτηση απασχόλησης" με τον κανονισμό αριθ. 1575/2000 της Επιτροπής), ενώ ο πιο πρόσφατος κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2104/2002 της Επιτροπής αφορούσε μόνο αλλαγές στις μεταβλητές της εκπαίδευσης και την κατάρτισης. Η παρούσα πρόταση για την αναπροσαρμογή του καταλόγου των χαρακτηριστικών της έρευνας αφορά έξι νέες μεταβλητές ("συνεχής είσπραξη αποδοχών", "εποπτικές ευθύνες", "συμμετοχή της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης στην εύρεση της τρέχουσας εργασίας", "υπερωρίες", "σύμβαση με γραφείο εύρεσης προσωρινής απασχόλησης" και "έλλειψη υπηρεσιών μέριμνας ως λόγος μη συμμετοχής ή μερικής απασχόλησης"). Προσφέρει επίσης την ευκαιρία να συμπεριληφθούν επίσημα οι πέντε μεταβλητές που αφορούν το άτυπο ωράριο εργασίας ως κανονική ενότητα αντί για τη συμφωνία κυρίων που ισχύει σήμερα (στήλες 204-208 στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1575/2000 της Επιτροπής).

6. Οι πρόσθετες μεταβλητές καλύπτουν ένα φάσμα θεμάτων πολιτικής. Η λογική για κάθε μεταβλητή είναι η ακόλουθη:

- εποπτικές ευθύνες: σχετίζεται με το στόχο της πολιτικής ίσων ευκαιριών, καθορίζει μια κοινωνικοοικονομική θέση και μετρά την εξέλιξη της σταδιοδρομίας.

- συμμετοχή της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης στην εύρεση της τρέχουσας εργασίας: σχετίζεται με το στόχο της πολιτικής της ενίσχυσης της λειτουργίας της αγοράς εργασίας και βοηθά στην αξιολόγηση του αποτελεσματικού ρόλου του δημόσιου τομέα στην εύρεση θέσεων εργασίας και ιδιαίτερα σε σχέση με τα χαρακτηριστικά της εργασίας.

- σύμβαση με γραφείο εύρεσης προσωρινής απασχόλησης: σχετίζεται με την ευελιξία της αγοράς εργασίας. το μερίδιο των γραφείων εύρεσης προσωρινής απασχόλησης αυξάνεται. τα γραφεία αυτά διαδραματίζουν διπλό ρόλο: βοηθούν στην αντιμετώπιση της έλλειψης μόνιμου προσωπικού και βοηθούν τους ανέργους να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας ή να απασχολούνται κατά τρόπον ώστε η εργασία τους να εναλλάσσεται με άλλες οικογενειακές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες.

- υπερωρίες στην εβδομάδα αναφοράς: σχετίζεται με την ευελιξία της αγοράς εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο μιας γενικής μείωσης των ωρών εργασίας, πέραν του ότι αποτελεί ουσιαστικό συστατικό στοιχείο του αριθμού των πραγματικών ωρών που εργάστηκαν (που συμπεριλαμβάνεται ήδη στην έρευνα εργατικού δυναμικού). αποτελεί βραχυπρόθεσμη λύση την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει ο εργοδότης προκειμένου να προσαρμόσει το εργατικό δυναμικό στις ανάγκες της παραγωγής ή της παροχής υπηρεσιών.

- η έλλειψη υπηρεσιών μέριμνας ως λόγος μη απασχόλησης ή μερικής απασχόλησης: σχετίζεται με το στόχο της πολιτικής ίσων ευκαιριών, διευκολύνει το συνδυασμό της εργασίας με την οικογενειακή ζωή και, ως εκ τούτου, αυξάνει την απασχόληση των γυναικών.

- συνεχής είσπραξη αποδοχών: σχετίζεται με τον καθορισμό του εάν μια κατάσταση απασχόλησης συνεχίζεται στην περίπτωση μακροχρόνιας απουσίας από την εργασία και αποτελεί ουσιαστική μεταβλητή για την εξήγηση του ποσοστού απασχόλησης.

3. ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΑΥΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ

7. Ο προτεινόμενος κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου:

- εισάγει έξι νέες μεταβλητές, όπως αναφέρονται στην παράγραφο 6. και

- καθιστά δυνατό τον καθορισμό των διαρθρωτικών μεταβλητών που πρέπει να ερευνώνται μόνο μία φορά ετησίως προκειμένου να εκτιμώνται οι ετήσιοι μέσοι όροι.

Οι εν λόγω διαρθρωτικές μεταβλητές αφορούν κυρίως λόγους για ιδιαίτερα είδη εργασίας ή λεπτομέρειες σχετικά με προηγούμενη εργασιακή πείρα. Έιναι ικανοποιητικό να υπάρχουν οι πληροφορίες αυτές σε ετήσια παρά σε τριμηνιαία βάση, πράγμα που ισχύει στην περίπτωση των βραχυπρόθεσμων εκτιμήσεων. Λόγω του γεγονότος ότι οι διαρθρωτικές αυτές μεταβλητές πρέπει να ερευνώνται μόνο μία φορά ετησίως, μπορούν να περιοριστούν σε ένα υποδείγμα με αναφορά και στις 52 εβδομάδες του έτους προκειμένου να εκτιμηθεί ο πραγματικός ετήσιος μέσος όρος (π.χ.: το πρώτο ή το τελευταίο κύμα). Το υποδείγμα θα μπορούσε να περιοριστεί ακόμη και στο ένα τέταρτο, εάν υποτεθεί ότι δεν υπάρχει εποχιακή διακύμανση. Ο περιορισμός των διαρθρωτικών μεταβλητών σε ένα υποδείγμα θα διευκολύνει την εισαγωγή των έξι νέων μεταβλητών.

8. Η ισορροπία μεταξύ των πρόσθετων μεταβλητών για τη βελτίωση της κατανόησης της αγοράς εργασίας και μιας μείωσης της επιβάρυνσης απάντησης αποτελεί ουσιαστικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της πρότασης. Συμβιβάζει τις απαιτήσεις των χρηστών για καλύτερη πληροφόρηση με την επιθυμία των παραγωγών να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τους απαντώντες.

9. Οι νέες μεταβλητές θα εφαρμοστούν κατά πάσα πιθανότητα στην έρευνα εργατικού δυναμικού από το 2005 και μετά. Η κωδικοποίηση και η ταξινόμηση αυτών των τριμηνιαίων και των διαρθρωτικών μεταβλητών και η συχνότητα με την οποία ερευνώνται θα καθοριστούν λεπτομερώς σε κανονισμό της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 4.3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου.

4. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Ο προτεινόμενος κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου δεν συνεπάγεται δημοσιονομικές συνέπειες για την Επιτροπή.

5. ΕΠΟΜΕΝΑ ΣΤΑΔΙΑ

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα υποβληθεί προς εξέταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

2003/0047 (COD)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου για τη διενέργεια δειγματοληπτικής έρευνας εργατικού δυναμικού στην Κοινότητα με στόχο την αναπροσαρμογή´του καταλόγου των χαρακτηριστικών της έρευνας

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, και ιδίως το άρθρο 285,

την πρόταση της Επιτροπής, [1]

[1] ΕΕ C [...] της [...], σ. [...]

εκτιμώντας τα εξής:

(1) Η έρευνα εργατικού δυναμικού που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου πρέπει να καλύπτει επαρκώς τα νέα και τα πρόσφατα χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας.

(2) Σύμφωνα με την ημερίσια διάταξη της ευρωπαϊκής Κοινωνικής Πολιτικής η οποία εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας το Δεκέμβριο του 2000, την απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές για την απασχόληση των κρατών μελών το 2002 [2] και τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές των οικονομικών πολιτικών για το 2002, [3] ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται η εργασία πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες τόσο των επιχειρήσεων όσο και των προσώπων.

[2] ΕΕ, L60 της 1.3.2002, σ. 60-69

[3] ΕΕ L182 της 11.7.2002, σ. 1-50

(3) Τα χαρακτηριστικά της έρευνας, που ορίστηκαν στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 577/98, καθορίστηκαν σύμφωνα με τις στατιστικές ανάγκες και την κατάσταση της αγοράς εργασίας εκείνης της εποχής.

(4) Η συλλογή στοιχείων δεν πρέπει να επιβάλλει στους ερωτώμενους επιβάρυνση δυσανάλογη με τα αποτελέσματα που μπορούν λογικά να αναμένουν οι χρήστες της έρευνας.

(5) Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 577/98 θα πρέπει, κατά συνέπεια, να τροποποιηθεί αναλόγως.

(6) Η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη της Επιτροπής Στατιστικού Προγράμματος, η οποία συστάθηκε με την απόφαση 89/382/EOK, Εuratom [4] του Συμβουλίου ,

[4] ΕΕ L 181 της 28.6.1989, σ. 47

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου τροποποιείται ως εξής:

(1) Τα σημεία (β), (γ), (δ) και (ζ) του άρθρου 4 (1) αντικαθίστανται από τα ακόλουθα:

"(β) την κατάσταση απασχόλησης:

- κατάσταση απασχόλησης κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αναφοράς,

- συνεχής είσπραξη αποδοχών,

- λόγος για τον οποίο το άτομο δεν εργάστηκε παρότι είχε εργασία,

- αναζήτηση απασχόλησης από άτομο χωρίς απασχόληση,

- είδος της αναζητούμενης απασχόλησης (ως ανεξάρτητος επαγγελματίας ή μισθωτός),

- μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για την εύρεση εργασίας,

- διαθεσιμότητα του ατόμου να αρχίσει να εργάζεται.

(γ) τα χαρακτηριστικά της απασχόλησης στην κύρια εργασία:

- επαγγελματικό καθεστώς,

- οικονομική δραστηριότητα της τοπικής μονάδας,

- επάγγελμα,

- εποπτικές ευθύνες,

- αριθμός ατόμων που εργάζονται στην τοπική μονάδα,

- χώρα του τόπου εργασίας,

- περιφέρεια του τόπου εργασίας,

- έτος και μήνας κατά τον οποίο το άτομο άρχισε να εργάζεται στην τρέχουσα εργασία,

- συμμετοχή της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης στην εύρεση της τρέχουσας εργασίας,

- μονιμότητα της εργασίας (και λόγοι),

- διάρκεια της προσωρινής απασχόλησης ή της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου,

- διάκριση μεταξύ πλήρους και μερικής απασχόλησης (και λόγοι),

- σύμβαση με ένα γραφείο εύρεσης προσωρινής απασχόλησης,

- εργασία στο σπίτι.

(δ) τη διάρκεια της εργασίας:

- αριθμός ωρών του συνήθους ωραρίου εργασίας,

- αριθμός πραγματικών ωρών που εργάστηκαν

- υπερωρίες στην εβδομάδα αναφοράς,

- κύριος λόγος για τη διαφορά μεταξύ των πραγματικών ωρών που εργάστηκαν και του συνήθους ωραρίου εργασίας.

(ζ) την αναζήτηση απασχόλησης:

- είδος της αναζητούμενης απασχόλησης,

- διάρκεια της αναζήτησης της απασχόλησης,

- κατάσταση του ατόμου αμέσως πριν αρχίζει να αναζητά απασχόληση,

- εγγραφή σε επίσημο γραφείο εύρεσης εργασίας και τυχόν είσπραξη επιδομάτων,

- επιθυμία για εργασία ατόμου που δεν αναζητά απασχόληση,

- λόγος για τον οποίο το άτομο δεν αναζήτησε απασχόληση,

- έλλειψη υπηρεσιών μέριμνας."

(2) Το ακόλουθο σημείο (ν) προστίθεται στο άρθρο 4 (1):

"(ν) άτυπο ωράριο εργασίας:

- εργασία κατά βάρδιες,

- βραδινή εργασία,

- νυκτερινή εργασία,

- εργασία το Σάββατο,

- εργασία την Κυριακή."

(3) Η ακόλουθη παράγραφος 4 προστίθεται στο άρθρο 4:

"4. Με πρόταση της Επιτροπής, ένας κατάλογος μεταβλητών, οι οποίες αποκαλούνται στο εξής "διαρθρωτικές μεταβλητές", μπορούν να αναγνωριστούν μεταξύ των χαρακτηριστικών της έρευνας που ορίζονται στην παράγραφο 1 και οι οποίες χρειάζεται να ερευνώνται μόνον ως ετήσιοι μέσοι όροι με αναφορά σε 52 εβδομάδες παρά ως τριμηνιαίοι μέσοι όροι. Ο εν λόγω κατάλογος διαρθρωτικών μεταβλητών, το ελάχιστο μέγεθος δείγματος και η συχνότητα της έρευνας καθορίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το άρθρο 8."

(4) Το κείμενο της τρίτης παύλας του άρθρου 4 (2) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

"- το μέγεθος μιας ενότητας ad-hoc περιορίζεται σε ένδεκα μεταβλητές."

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, [... ]

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

[...] [...]