ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το βαθμό προετοιμασίας για ένταξη στην ΕΕ της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Κύπρου, της Λεττονίας, της Λιθουανίας, της Ουγγαρίας, της Μάλτας, της Πολωνίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας {SEC(2003) 1200 - 1209}

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

A. Εισαγωγη

B. Συνολικές Εκθέσεις Παρακολούθησης

1. Μεθοδολογία

2. Σύνοψη των συμπερασμάτων

2.1. Βελτιώσεις στον τομέα της οικονομικής πολιτικής

2.2. Νομοθετικές και διοικητικές προετοιμασίες

Γενική διοικητική ικανότητα

Επιτευχθείσα πρόοδος στην έγκριση και την εφαρμογή του κεκτημένου

Τομείς στους οποίους απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών

Τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό

C. Αντιμετώπιση των κενων

1. Διορθωτικά μέτρα

2. Μέτρα υποστήριξης

D. Επόμενα βηματα

1. Έως την προσχώρηση

2. Μετά την προσχώρηση

E. Συμπεράσματα

Παραρτημα: Συμπεράσματα των ολοκληρωμενων εκθεσεων παρακολουθησης για την Τσεχική Δημοκρατία, την Εσθονία, την Κύπρο, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία

Τσεχική Δημοκρατία

Εσθονία

Κύπρος

Λετονία

Λιθουανία

Ουγγαρία

Μάλτα

Πολωνία

Σλοβενία

Σλοβακία

A. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στο έγγραφο στρατηγικής «Για τη διευρυμένη Ένωση», που συνόδευε τις περιοδικές εκθέσεις για το έτος 2002 σχετικά με την πρόοδο των υποψήφιων προς ένταξη χωρών, η Επιτροπή έκρινε ότι δέκα υποψήφιες προς ένταξη χώρες θα πληρούν τα κριτήρια για ένταξη στην ΕΕ από τις αρχές του 2004 και συνέστησε να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης με τις εν λόγω χώρες. Στη συνέχεια ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης με την Τσεχική Δημοκρατία, την Εσθονία, την Κύπρο, τη Λεττονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία και, στις 16 Απριλίου 2003, υπογράφηκε στην Αθήνα η συνθήκη προσχώρησης. Η προσχώρηση των εν λόγω δέκα χωρών στην ΕΕ έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί την 1η Μαΐου 2004.

Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την πρόοδο της διαδικασίας της διεύρυνσης περιέχονται στο έγγραφο στρατηγικής «Συνεχίζοντας τη διεύρυνση», το οποίο αποτελεί συνέχεια της σειράς ετήσιων εγγράφων στρατηγικής της Επιτροπής για τη διαδικασία της διεύρυνσης συνολικά. Το εν λόγω έγγραφο παρουσιάζει επίσης περιληπτικά τα συμπεράσματα των περιοδικών εκθέσεων σχετικά με τις υποψήφιες χώρες Βουλγαρία, Ρουμανία και Τουρκία.

Όπως τόνισαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κατά την τελετή υπογραφής της συνθήκης στην Αθήνα, η προσχώρηση είναι ένα νέο συμβόλαιο μεταξύ των πολιτών μας και όχι απλώς μια συνθήκη μεταξύ κρατών. Η ένταξη στην ΕΕ επηρεάζει άμεσα την καθημερινή ζωή των πολιτών. ό,τι συμβαίνει σε ένα κράτος μέλος έχει αντίκτυπο στα υπόλοιπα. Δεδομένου του επιπέδου ολοκλήρωσης και αλληλεξάρτησης που έχουν επιτύχει τα κράτη μέλη έως την πέμπτη διεύρυνση της Ένωσης, οι κραδασμοί που θα προκαλέσει η διεύρυνση στην Ένωση αναμένεται να απορροφηθούν γρήγορα, χωρίς να δημιουργηθούν ιδιαίτερα προβλήματα. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών σε τομείς όπως η ασφάλεια των τροφίμων ή η συνεργασία στο πεδίο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων.

Υποβάλλοντας την παρούσα έκθεση, η Επιτροπή εκπληρώνει τη δέσμευση που ανέλαβε στο έγγραφο στρατηγικής «Για τη διευρυμένη Ένωση» του περασμένου έτους να «συντάξει, έξι μήνες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία ένταξης, έκθεση πλήρους παρακολούθησης προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο». Επίσης ανταποκρίνεται στο αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης του Δεκεμβρίου 2002 για συνέχιση της παρακολούθησης έως την προσχώρηση και για παροχή περαιτέρω καθοδήγησης στις υπό ένταξη χώρες στις προσπάθειές τους να ανταποκριθούν στις ευθύνες του μέλους και της αναγκαίας εξασφάλισης στα σημερινά κράτη μέλη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε επίσης την Επιτροπή να υποβάλει τις απαραίτητες προτάσεις βάσει των εκθέσεων παρακολούθησης. Η παρακολούθηση της εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου από τις προσχωρούσες χώρες εμπίπτει στα συνήθη καθήκοντα της Επιτροπής ως θεματοφύλακα των Συνθηκών.

Στόχος της παρούσας έκθεσης είναι να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της συνολικής παρακολούθησης εκ μέρους της Επιτροπής των προετοιμασιών των προσχωρουσών χωρών κατά την περίοδο έως την προσχώρησή τους. Βάσει των χωριστών εκθέσεων για την πρόοδο κάθε χώρας, τα συμπεράσματα των οποίων επισυνάπτονται στην ανά χείρας έκθεση ως παράρτημα, η Επιτροπή αξιολογεί το βαθμό προετοιμασίας των χωρών αυτών για την ένταξη στην ΕΕ, προσδιορίζει τα κενά που εξακολουθούν να υπάρχουν και παρουσιάζει τα διαθέσιμα μέσα για την αντιμετώπιση αυτών των κενών. Η παρούσα έκθεση αντικατοπτρίζει την κατάσταση που επικρατεί στα τέλη Σεπτεμβρίου 2003.

Αφετηρία για την αξιολόγηση από την Επιτροπή αποτελεί η προϋπόθεση ότι οι προσχωρούσες χώρες πρέπει να είναι πλήρως προετοιμασμένες κατά την ημερομηνία της προσχώρησης. Η παρούσα έκθεση επιβεβαιώνει ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος αλλά ότι είναι πολλά αυτά που μένει να γίνουν στους μήνες που απομένουν έως την προσχώρηση. Δεν πρέπει να υποτιμάται η σημασία των υποχρεώσεων αυτών ή οι συνέπειες ενδεχόμενης αποτυχίας. Η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της καλής λειτουργίας της Ένωσης σε κάθε τομέα, ιδίως δε της εσωτερικής αγοράς, όπου αυτό κριθεί αναγκαίο.

Όσον αφορά την Κύπρο, το πρωτόκολλο αριθ. 10 της συνθήκης προσχώρησης θεσπίζει απλοποιημένη διαδικασία για την προσαρμογή των όρων της προσχώρησης της Κύπρου προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι όροι τυχόν συνολικής διευθέτησης. Ωστόσο, σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί διευθέτηση έως την προσχώρηση, το πρωτόκολλο προβλέπει αναστολή της εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου στις περιοχές της Κύπρου στις οποίες η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ασκεί πραγματικό έλεγχο, δεδομένου ότι η Κύπρος εντάσσεται στο σύνολό της στην Ένωση. Πριν από την ένταξη πρέπει να καθοριστούν οι όροι υπό τους οποίους θα εφαρμόζεται το δίκαιο της ΕΕ στη διαχωριστική γραμμή μεταξύ του βόρειου τμήματος της νήσου και των περιοχών στις οποίες η κυβέρνηση ασκεί πραγματικό έλεγχο. Δεδομένου ότι μέχρι σήμερα δεν έχει επιτευχθεί διακανονισμός, η παρούσα έκθεση παρακολουθεί την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου μόνο στις περιοχές στις οποίες η κυβέρνηση ασκεί πραγματικό έλεγχο.

B. ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ

1. Μεθοδολογία

Οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης με τις δέκα υπό ένταξη χώρες ολοκληρώθηκαν στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο του 2002 βάσει της εκτίμησης ότι αυτές οι χώρες θα είναι έτοιμες να ενταχθούν στην ΕΕ στις αρχές του 2004. Η Επιτροπή παρακολουθεί διαρκώς εδώ και αρκετά χρόνια την πρόοδο των προσχωρουσών χωρών προς την κατεύθυνση της πλήρωσης των προϋποθέσεων για την ένταξη στην ΕΕ. Τα κυριότερα συμπεράσματά της δημοσιεύονται υπό μορφή περιοδικών εκθέσεων για κάθε χώρα. Η παρακολούθηση βοήθησε την Επιτροπή να διεξαγάγει και να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης παράλληλα με την πραγματική πρόοδο στις αντίστοιχες χώρες και βάσει αυτής. Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων επί μεμονωμένων κεφαλαίων βασίστηκε στην πρόοδο που είχε ήδη επιτευχθεί όσον αφορά την ευθυγράμμιση με το κοινοτικό κεκτημένο. Δεδομένου ωστόσο του αρκετά μεγάλου χρονικού διαστήματος που μεσολαβεί μεταξύ της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων και της ημερομηνίας προσχώρησης - διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών στην περίπτωση των περισσότερων κεφαλαίων διαπραγμάτευσης - το κλείσιμο των διαπραγματεύσεων βασίστηκε εν μέρει και σε δεσμεύσεις των υπό ένταξη χωρών για την υιοθέτηση και εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ. Το έργο παρακολούθησης της Επιτροπής έχει εντατικοποιηθεί από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων τον Δεκέμβριο του 2002, με στόχο ιδίως τον έλεγχο της τήρησης των δεσμεύσεων που ανέλαβαν κατά τις διαπραγματεύσεις οι υπό ένταξη χώρες, καθώς πλησιάζει η ημερομηνία ένταξης.

Το πλαίσιο αναφοράς της διαδικασίας παρακολούθησης είναι τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων όπως αντικατοπτρίζονται στη συνθήκη προσχώρησης, στην οποία περιέχονται δικαιώματα και υποχρεώσεις των μελλοντικών κρατών μελών και συγκεκριμένες δεσμεύσεις σχετικά με την υιοθέτηση και την εφαρμογή των πολιτικών και του δικαίου της Ένωσης, δηλαδή του κοινοτικού κεκτημένου.

Βασική δέσμευση αλλά και κεντρική υποχρέωση που απορρέει από τη Συνθήκη είναι η πλήρης εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου ήδη από την ημερομηνία προσχώρησης, με την εξαίρεση των τομέων σε σχέση με τους οποίους συνάφθηκαν μεταβατικές συμφωνίες κατά τις διαπραγματεύσεις. Η υποχρέωση αυτή αφορά το κοινοτικό κεκτημένο επί του οποίου βασίστηκαν οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης, δηλ. το κοινοτικό κεκτημένο που ίσχυε έως την 1η Νοεμβρίου 2002 και το νέο κοινοτικό κεκτημένο που εγκρίθηκε μετά την ημερομηνία αυτή και το οποίο θα ισχύει κατά την ημερομηνία της προσχώρησης. Η παρακολούθηση καλύπτει επίσης το νέο κοινοτικό κεκτημένο, που θα τεθεί σε ισχύ μετά την 1η Μαΐου 2004, αλλά φυσικά λαμβάνονται υπόψη διαφορετικά χρονοδιαγράμματα για την εφαρμογή του. Λαμβάνεται επίσης υπόψη ο αντίκτυπος των μεταβατικών μέτρων που συμφωνήθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στο βαθμό που επιτρέπουν να αναβληθεί η εφαρμογή συγκεκριμένων απαιτήσεων του κοινοτικού κεκτημένου. Πρέπει να σημειωθεί ότι στον γεωργικό και τον κτηνιατρικό τομέα, η συνθήκη προσχώρησης παρέχει να δυνατότητα έγκρισης πρόσθετων μεταβατικών μέτρων για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων προβλημάτων. Σημαντικές καθυστερήσεις στην ευθυγράμμιση ή την εφαρμογή σε σχέση με τις ημερομηνίες που συμφωνήθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις σημειώνονται όπου αυτό αποτελεί ένδειξη για το εάν μία συγκεκριμένη χώρα θα είναι έτοιμη έως την ημερομηνία προσχώρησης.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής παρακολουθούν στενά την πρόοδο στις υπό ένταξη χώρες κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους και έχουν παράσχει στο Συμβούλιο τις απαραίτητες πληροφορίες. Τα συμπεράσματα των εκθέσεων παρακολούθησης κοινοποιήθηκαν στις υπό ένταξη χώρες για να τις κατευθύνουν στις περαιτέρω προετοιμασίες τους ενόψει της προσχώρησής τους στην ΕΕ. Ενημερώθηκαν για τα συγκεκριμένα κενά όσον αφορά την εναρμόνιση και την εφαρμογή, και έλαβαν προειδοποίηση ότι εάν αυτά δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, ενδέχεται να οδηγήσουν σε αρνητική αξιολόγηση στην συνολική έκθεση αξιολόγησης.

Οι μεμονωμένες συνολικές εκθέσεις παρακολούθησης που συνοδεύουν την παρούσα έκθεση αξιολογούν την πρόοδο καθεμιάς από τις υπό ένταξη χώρες σε σχέση με καθένα από τα 29 κεφάλαια του κοινοτικού κεκτημένου, τόσο από την άποψη της μεταφοράς της νομοθεσίας όσο και από την άποψη της ύπαρξης των δομών εφαρμογής, της διοικητικής ικανότητας και της επιβολής. Κατά κανόνα, για τους σκοπούς της αξιολόγησης λαμβάνεται υπόψη μόνο νομοθεσία που έχει ήδη ψηφιστεί και μέτρα τα οποία ήδη εφαρμόζονται. Στο συμπέρασμα της αξιολόγησης για κάθε κεφάλαιο διαπραγμάτευσης γίνεται διάκριση μεταξύ τριών κατηγοριών θεμάτων.

Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται οι τομείς εκείνοι στους οποίους η χώρα έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της ή σε σχέση με τους οποίους μένουν να αντιμετωπιστούν ζητήματα ήσσονος σημασίας. Πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για τεχνικά ζητήματα σε σχέση με τα οποία συνεχίζονται οι προετοιμασίες και τα οποία θα επιλυθούν έως την προσχώρηση εφόσον οι προετοιμασίες συνεχιστούν με το σημερινό ρυθμό.

Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τους υπόλοιπους τομείς στους οποίους απαιτείται να καταβληθούν αυξημένες προσπάθειες και βελτίωση του ρυθμού προόδου, προκειμένου να είναι βέβαιο ότι θα επιλυθούν μέχρι την προσχώρηση.

Η τρίτη κατηγορία αφορά ζητήματα που προκαλούν έντονο προβληματισμό και σε σχέση με τα οποία πρέπει να αναληφθεί άμεση και αποφασιστική δράση προκειμένου η χώρα να είναι έτοιμη έως την προσχώρηση. Εάν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί, ορισμένα από αυτά τα ζητήματα μπορεί να εμποδίσουν το νέο κράτος μέλος να επωφεληθεί πλήρως από την ιδιότητα του μέλους.

Δεδομένης της σημασίας τους για την εφαρμογή και την επιβολή του κοινοτικού κεκτημένου γενικά, οι συνολικές εκθέσεις παρακολούθησης καλύπτουν, στο εισαγωγικό μέρος της ανάλυσης σε σχέση με τα 29 κεφάλαια του κοινοτικού κεκτημένου, τα ζητήματα της διοικητικής μεταρρύθμισης και της μεταρρύθμισης του δημόσιου τομέα, της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος και της ανάπτυξης αποτελεσματικών μέτρων για την καταπολέμηση της διαφθοράς σε όλες τις χώρες. Στο πλαίσιο παλαιότερων περιοδικών εκθέσεων τα ζητήματα αυτά αναλύονταν στην ενότητα για τα πολιτικά κριτήρια, τα οποία πλέον πληρούν όλες οι υπό ένταξη χώρες. Ορισμένα άλλα ζητήματα αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο των σχετικών κεφαλαίων του κοινοτικού κεκτημένου, π.χ. η νομοθεσία για την κατάργηση των διακρίσεων στο πλαίσιο του κεφαλαίου 13 - Κοινωνική πολιτική και απασχόληση.

Οι συνολικές εκθέσεις παρακολούθησης εξετάζουν επίσης τις βελτιώσεις στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής, και συγκεκριμένα τις εξελίξεις σε τομείς στους οποίους εντοπίστηκε ανάγκη για βελτιώσεις στα συμπεράσματα των περιοδικών εκθέσεων του 2002 σε σχέση με τα οικονομικά κριτήρια. Τα ζητήματα αυτά αφορούν ιδίως τη δημοσιονομική πολιτική, την αναδιάρθρωση και τις ιδιωτικοποιήσεις, τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, τον τομέα της υγείας και των συντάξεων και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Στο μέλλον, η παρακολούθηση της προόδου στο πλαίσιο της οικονομικής, της δημοσιονομικής και της διαρθρωτικής πολιτικής στις υπό ένταξη χώρες θα συνεχιστεί βάσει των υφιστάμενων διαδικασιών συντονισμού των οικονομικών πολιτικών σε όλα τα κράτη μέλη (για περισσότερες λεπτομέρειες βλέπε σημείο 0).

Σύνοψη των συμπερασμάτων για όλες τις υπό ένταξη χώρες παρέχεται κατωτέρω στο σημείο 0.

2. Σύνοψη των συμπερασμάτων

Οι περιοδικές εκθέσεις του περασμένου έτους κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι υπό ένταξη χώρες πληρούσαν τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης και ότι όλες είχαν λειτουργούσες οικονομίες της αγοράς. Λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο των χωρών αυτών, την κατάσταση σε ό,τι αφορά την εκτέλεση των δεσμεύσεων που ανέλαβαν κατά τις διαπραγματεύσεις καθώς και το υπό εξέλιξη και το προβλεπόμενο προπαρασκευαστικό τους έργο, η Επιτροπή έκρινε ότι «οι χώρες αυτές θα πληρούν τα οικονομικά κριτήρια και τα κριτήρια για το κεκτημένο και θα είναι έτοιμες να καταστούν μέλη από τις αρχές του 2004».

2.1. Βελτιώσεις στον τομέα της οικονομικής πολιτικής

Οι περιοδικές εκθέσεις του περασμένου έτους οδήγησαν την Επιτροπή στο συμπέρασμα ότι όλες οι υπό ένταξη χώρες θα πληρούν τα οικονομικά κριτήρια έως την προσχώρηση. Η εκτίμηση αυτή εξακολουθεί να ισχύει. Παράλληλα, η Επιτροπή επισήμανε ορισμένους τομείς στους οποίους μπορούν να υπάρξουν περαιτέρω βελτιώσεις στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής. Οι συνολικές εκθέσεις παρακολούθησης του τρέχοντος έτους επικεντρώνονται σε αυτές τις προτάσεις για βελτιώσεις και περιλαμβάνουν σύνοψη των βασικών οικονομικών εξελίξεων των τελευταίων δώδεκα μηνών, έως τα μέσα του 2003.

Η οικονομική ανάπτυξη στις υπό ένταξη χώρες συνεχίστηκε σταθερά, παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον. Οι συνέπειες της παγκόσμιας αβεβαιότητας έγιναν αισθητές και η οικονομική δραστηριότητα παρουσίασε κάμψη, σε πολύ μικρότερο βαθμό ωστόσο από ό,τι στην ΕΕ, τον κύριο εμπορικό εταίρο τους, στο εσωτερικό της οποίας η ανάπτυξη παρουσίασε σχεδόν μηδενική αύξηση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2003. Ο πληθωρισμός παρουσίαζε καθοδική τάση στις περισσότερες χώρες και, σε ορισμένες από αυτές, οι τιμές σημείωσαν ακόμη και μικρή μείωση. Η συνεχιζόμενη απελευθέρωση των διοικητικά καθοριζόμενων τιμών και η προσαρμογή των έμμεσων φόρων στους κανόνες της ΕΕ καθυστέρησαν ή και προσωρινά αντέστρεψαν την αντιπληθωριστική προσπάθεια σε ορισμένες χώρες. Αν και το ποσοστό ανεργίας παραμένει υψηλό, ως αποτέλεσμα της πραγματοποιηθείσας οικονομικής αναδιάρθρωσης, η αυξητική του πορεία φαίνεται να παρουσιάζει κάμψη στις χώρες στις οποίες το ποσοστό ανεργίας δεν μειωνόταν ήδη. Οι απολύσεις μειώθηκαν και σε ορισμένες χώρες παρατηρείται αύξηση των θέσεων εργασίας.

Το 2002, οι περισσότερες χώρες παρουσίαζαν γενικό έλλειμμα του Δημοσίου και σε ορισμένες χώρες η εκτροπή από τους δημοσιονομικούς στόχους ήταν σημαντική. Το γενικό έλλειμμα του Δημοσίου κυμαίνεται από περίπου 2 % έως περίπου 9 % του ΑΕγχΠ. Τα δημόσια οικονομικά επιδεινώθηκαν λόγω της οικονομικής ύφεσης και των χαλαρών πολιτικών, αλλά μέρος του ελλείμματος μπορεί να αποδοθεί στις καλύτερες μετρήσεις. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε στις περισσότερες χώρες το 2002, αλλά παρέμεινε εντός ανεκτών ορίων. Γενικά, δεν επιδεινώθηκε το εμπορικό ισοζύγιο αλλά καταγράφηκαν περισσότερες εκροές στα ισοζύγια υπηρεσιών και εσόδων. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εξακολουθεί να χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από ξένες άμεσες επενδύσεις, αν και λόγω της γενικότερης μείωσης των επενδύσεων και οι υπό ένταξη χώρες έλαβαν λιγότερες ξένες άμεσες επενδύσεις.

Η μακροοικονομική σταθερότητα διατηρήθηκε. Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων θα αυξήσει την ικανότητα των υπό ένταξη χωρών να εκμεταλλευθούν πλήρως τις οικονομικές ευκαιρίες που προσφέρει η ένταξή τους στην εσωτερική αγορά. Ανάλογα με τη χώρα, στην περιοδική έκθεση του περασμένου έτους, προσδιορίστηκαν δύο έως έξι τομείς προς βελτίωση. Οι συνολικές εκθέσεις παρακολούθησης αξιολογούν την εφαρμογή των συστάσεων για βελτιώσεις και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι γενικά έχει σημειωθεί πρόοδος αλλά ότι αρκετά προβλήματα επιμένουν. Η παρακολούθηση θα συνεχιστεί στο πλαίσιο των διαδικασιών παρακολούθησης της ΕΕ για τα κράτη μέλη, ιδίως βάσει των γενικών προσανατολισμών οικονομικής πολιτικής ή των διαδικασιών «υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος».

2.2. Νομοθετικές και διοικητικές προετοιμασίες

Όπως αναφέρθηκε ήδη στο έγγραφο στρατηγικής του περασμένου έτους, οι υπό ένταξη χώρες έχουν προχωρήσει σε ευρείας κλίμακας νομοθετικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια προκειμένου να εφαρμόσουν το κοινοτικό κεκτημένο όπως αναπτύχθηκε στα σημερινά κράτη μέλη τις περασμένες δεκαετίες. Η Επιτροπή έχει συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση με μία σειρά ειδικών μέσων, όπως είναι η τεχνική βοήθεια και οι επενδύσεις στις υποδομές που απαιτούνται για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου, η αδελφοποίηση διοικήσεων των σημερινών κρατών μελών με αντίστοιχους φορείς στις υπό ένταξη χώρες, οι αξιολογήσεις από ομοτίμους και η από κοινού ανάπτυξη από εμπειρογνώμονες της Επιτροπής και των υπό ένταξη χωρών συγκεκριμένων σχεδίων δράσης. Οι προσπάθειες εντατικοποιήθηκαν το περασμένο έτος, αποδεικνύοντας τη δέσμευση των χωρών να ενταχθούν στην ΕΕ ως πλήρως προετοιμασμένα κράτη μέλη. Αξίζουν συγχαρητήρια για τα σημαντικά επιτεύγματά τους.

Επιβεβαιώνεται η εκτίμηση που διατύπωσε η Επιτροπή κατά το χρόνο ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων προσχώρησης, ότι οι χώρες αυτές θα είναι έτοιμες να ενταχθούν στην ΕΕ στις αρχές του 2004.

Γενική διοικητική ικανότητα

Σε σχέση με τη γενική διοικητική ικανότητα, η ύπαρξη αποτελεσματικής και αξιόπιστης δημόσιας διοίκησης και ανεξάρτητης και αποτελεσματικής δικαιοσύνης αποτελούν εκ των ων ουκ άνευ προϋποθέσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου.

Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τις δημόσιες διοικήσεις και τα δικαστικά συστήματα αλλά υπάρχει και περιθώριο για περαιτέρω βελτιώσεις σε όλες τις υπό ένταξη χώρες. Από την αξιολόγηση προκύπτει ότι έχουν θεσπιστεί οι διοικητικές δομές που απαιτούνται στους περισσότερους τομείς του κοινοτικού κεκτημένου, σε ορισμένους δε από αυτούς οι δομές έχουν φτάσει στο βέλτιστο επίπεδο ενόψει την ένταξης στην ΕΕ. Ωστόσο, στους περισσότερους τομείς απαιτείται περαιτέρω ενίσχυση, από άποψη ανθρώπινων πόρων, κατάρτισης (περιλαμβανομένης της εκμάθησης γλωσσών) και προϋπολογισμού. Ακόμη και στο πλαίσιο των σημερινών δημοσιονομικών περιορισμών, θα μπορούσαν να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα εάν προσδιορίζονταν καλύτερα οι προτεραιότητες και περισσότεροι πόροι κατανέμονταν στους τομείς που έχουν ιδιαίτερη σημασία προκειμένου οι υπό ένταξη χώρες να λειτουργήσουν σωστά στο πλαίσιο της ΕΕ. Ήρθε η στιγμή να γίνουν αυτές οι επενδύσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις διαπιστώνονται επίσης προβλήματα που οφείλονται στον ανεπαρκή συντονισμό μεταξύ και εντός των διαφόρων οργάνων που εμπλέκονται στην εφαρμογή του σχετικού κεκτημένου. Οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση του δικαστικού συστήματος στις υπό ένταξη χώρες πρέπει να συνεχιστούν προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή του κεκτημένου. Αυτό ισχύει και για τις ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές, η ύπαρξη των οποίων απαιτείται σε αρκετούς τομείς για τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής του κεκτημένου. οι αρχές αυτές πρέπει να είναι αρκετά ανεξάρτητες και να διαθέτουν τους πόρους που απαιτούνται για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους.

Με ελάχιστες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, εξακολουθεί να υπάρχει η αίσθηση ότι το επίπεδο διαφθοράς στις υπό ένταξη χώρες είναι ακόμη υψηλό - και μάλιστα ιδιαίτερα υψηλό σε ορισμένες περιπτώσεις - και μπορεί να επηρεάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημόσια διοίκηση και στο δικαστικό σώμα και κατ' επέκταση να εμποδίσει τη σωστή εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί πολιτική προτεραιότητα τα ερχόμενα χρόνια. Οι περισσότερες από τις υπό ένταξη χώρες προχωρούν αποφασιστικά στην ανάπτυξη πολιτικών για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού και για τη θέσπιση αποτελεσματικότερων κυρώσεων, αλλά απαιτείται συνέχιση των προσπαθειών για την εξασφάλιση της πλήρους εφαρμογής. Σημαντικές υποθέσεις διαφθοράς που κατά καιρούς έρχονται στο φως της δημοσιότητας ενισχύουν ενδεχομένως την αίσθηση ότι κυριαρχεί η διαφθορά. τέτοιες υποθέσεις πρέπει ενδεχομένως να αξιοποιούνται για τη λήψη και την εφαρμογή αποφασιστικών μέτρων για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Και η Επιτροπή θα επικεντρώσει τα ερχόμενα χρόνια τις προσπάθειές της στην προστασία των κεφαλαίων της ΕΕ προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό για τον οποίο προορίζονται και να μην κατασπαταληθούν ως αποτέλεσμα διαφθοράς και απάτης.

Οι υπό ένταξη χώρες πρέπει να διασφαλίσουν τη μετάφραση του κοινοτικού κεκτημένου στις επίσημες γλώσσες τους. Αν και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα έχουν την ευθύνη για την τελική αναθεώρηση και για τη δημοσίευση των μεταφράσεων σε ειδική έκδοση της Επίσημης Εφημερίδας, είναι αρμοδιότητα των υπό ένταξη χωρών η μετάφραση των εγγράφων και η ενδελεχής νομική και γλωσσική επεξεργασία τους. Σε περίπτωση που το κεκτημένο δεν έχει μεταφραστεί στη γλώσσα νέου κράτους μέλους, όπως απαιτεί η συνθήκη προσχώρησης, μπορεί να κινηθεί διαδικασία επί παραβάσει κατά του κράτους αυτού. Αρκετές από τις υπό ένταξη χώρες είχαν αρχικά υποτιμήσει το έργο αυτό και έλαβαν πρόσφατα αποφασιστικά μέτρα για την επιτάχυνση της διαδικασίας. Η διαδικασία προχωρεί σήμερα με ικανοποιητικούς ρυθμούς, σε σχέση με τις περισσότερες νέες γλώσσες, αλλά ο αριθμός των υποβαλλόμενων από τη Λιθουανία, τη Μάλτα και τη Σλοβενία αναθεωρημένων εγγράφων πρέπει να αυξηθεί κατά πολύ προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη δημοσίευσή τους.

Επιτευχθείσα πρόοδος στην έγκριση και την εφαρμογή του κεκτημένου

Σε σχέση με τους περισσότερους τομείς του κεκτημένου οι προετοιμασίες για την ένταξη έχουν ουσιαστικά ολοκληρωθεί στο παρόν στάδιο. Αυτό ισχύει για τους ακόλουθους τομείς.

Όσον αφορά τα κεφάλαια της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων, υπηρεσιών, προσώπων και κεφαλαίων, η ευθυγράμμιση βρίσκεται σε πολύ ικανοποιητικό στάδιο. Οι υπό ένταξη χώρες έχουν αντιληφθεί καλά τη νομοθεσία «νέας προσέγγισης» που δίνει έμφαση στην ασφάλεια των βιομηχανικών προϊόντων και όχι στις υποχρεωτικές προδιαγραφές. Η αναγκαία θεσμική ικανότητα υπάρχει και στις περισσότερες περιπτώσεις λειτουργεί ικανοποιητικά. Έχει ληφθεί μέριμνα για τη διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων και ισχύουν οι μεταβατικές ρυθμίσεις που συμφωνήθηκαν στον τομέα αυτό. Η κυκλοφορία κεφαλαίων έχει απελευθερωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και έχουν εισαχθεί οι αυστηροί κανόνες της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αν και απαιτούνται ορισμένες προσαρμογές σε κάποιες χώρες. Σε σχέση με τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, το κοινοτικό κεκτημένο στον τραπεζικό τομέα έχει υιοθετηθεί. Έχουν θεσπιστεί κανόνες για την προστασία των δεδομένων. Το εταιρικό δίκαιο και οι λογιστικοί κανόνες έχουν σε μεγάλο βαθμό ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο. Στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού η νομοθεσία των υπό ένταξη χωρών έχει ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο στους τομείς της αντιμονοπωλιακής πολιτικής και των κρατικών ενισχύσεων και εφαρμόζεται ικανοποιητικά, με λίγες μόνο, πολύ συγκεκριμένες εξαιρέσεις (για λεπτομέρειες βλέπε κατωτέρω).

Στο κεφάλαιο της γεωργίας ολοκληρώνονται στις περισσότερες χώρες οι προετοιμασίες για την εφαρμογή της κοινής γεωργικής πολιτικής όπως απαιτείται, με ορισμένες συγκεκριμένες εξαιρέσεις σε κάποιες χώρες. Συνολικά, δεν προβλέπονται μεγάλα προβλήματα στην εφαρμογή των διαφόρων κοινών οργανώσεων αγορών ή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, την ποιότητα και τη βιολογική γεωργία, εφόσον υπερκερασθούν τα προβλήματα που υπάρχουν σε σχέση με τη θέσπιση των αναγκαίων οργάνων και διαδικασιών, τα οποία αντιμετωπίζουν περίπου οι μισές χώρες (για λεπτομέρειες σχετικά με τα εν λόγω προβλήματα, βλέπε κατωτέρω). Στις περισσότερες χώρες έχουν σχεδιαστεί μέτρα για την ανάπτυξη της υπαίθρου με κοινοτική χρηματοδότηση, τα οποία αναμένεται να ξεκινήσουν έγκαιρα. Στον κτηνιατρικό και φυτοϋγειονομικό τομέα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό οι προετοιμασίες σε σχέση με ορισμένα ζητήματα, κυρίως όσον αφορά τα μέτρα για τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων και τα μέτρα στον τομέα της ζωοτεχνίας.

Όσον αφορά την αλιεία, η ευθυγράμμιση με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ και η προσαρμογή διεθνών αλιευτικών συμφωνιών αναμένεται να ολοκληρωθεί έως την προσχώρηση χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα (με μία εξαίρεση που αναλύεται κατωτέρω). Όλες οι μεσόγειες υπό ένταξη χώρες, καθώς και η Σλοβενία, θεωρείται ότι θα είναι έτοιμες να εφαρμόσουν το κεκτημένο μέχρι την προσχώρηση.

Στο κεφάλαιο της πολιτικής μεταφορών, η ευθυγράμμιση με το κεκτημένο έχει προχωρήσει αρκετά στους τομείς των σιδηροδρόμων και των εσωτερικών πλωτών μεταφορών καθώς και σε σχέση με τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών. Στην πλειονότητά τους οι υπό ένταξη χώρες είναι αρκετά έτοιμες να εφαρμόσουν μέχρι την προσχώρηση το κεκτημένο στους τομείς των οδικών, των αεροπορικών και των θαλάσσιων μεταφορών.

Οι περισσότερες από τις υπό ένταξη χώρες δεν αναμένεται να αντιμετωπίσουν ιδιαίτερες δυσκολίες όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου στο κεφάλαιο της φορολογίας (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης και άμεση φορολογία) ήδη από την ημερομηνία προσχώρησης. Οι περισσότερες είναι επίσης καλά προετοιμασμένες για την εφαρμογή της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας και των τελωνείων και για την ορθή συλλογή και μεταφορά της συνεισφοράς της χώρας τους στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Όσον αφορά τον δημοσιονομικό έλεγχο, έχουν αναπτυχθεί διαδικασίες εξωτερικού ελέγχου και οι μισές από τις υπό ένταξη χώρες μπορεί να θεωρηθεί ότι διαθέτουν ήδη άριστα λειτουργούσες δημόσιες δομές εσωτερικού δημοσιονομικού ελέγχου.

Με την εξαίρεση του πολύ πρόσφατου κεκτημένου, η διαδικασία ευθυγράμμισης με το κεκτημένο στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης προχωρεί ικανοποιητικά, μεταξύ άλλων, στις περισσότερες χώρες, και στους τομείς της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία και της εργατικής νομοθεσίας. Οι πολιτικές που σχετίζονται με την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών, την απασχόληση, τον κοινωνικό διάλογο, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία έχουν γίνει επαρκώς αντιληπτές. Έχει επιτευχθεί καλό επίπεδο ευθυγράμμισης συνολικά στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής, περιλαμβανομένης της απελευθέρωσης του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου καθώς και του τομέα της πυρηνικής ασφάλειας. Όσον αφορά τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι δεσμεύσεις για παροπλισμό και οι ημερομηνίες παροπλισμού που συμφωνήθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης και συμπεριλήφθηκαν στη συνθήκη προσχώρησης, δηλ. οι δεσμεύσεις για παροπλισμό των αντιδραστήρων των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Ignalina στη Λιθουανία και Bohunice στη Σλοβακία, πρέπει να τηρηθούν απαρέγκλιτα.

Στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος, οι υπό ένταξη χώρες θα είναι στο μεγαλύτερο βαθμό έτοιμες να εφαρμόσουν το κεκτημένο ήδη από την ημερομηνία προσχώρησης, ιδίως όσον αφορά την οριζόντια περιβαλλοντική νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση αποβλήτων, τη ποιότητα των υδάτων, τις χημικές ουσίες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία.

Συνολικά, οι προετοιμασίες στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων προχωρούν με ικανοποιητικό ρυθμό. Οι περισσότερες χώρες προχωρούν με ικανοποιητικούς ρυθμούς στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης Σένγκεν και στην ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων (τα εσωτερικά σύνορα με τα άλλα κράτη μέλη δεν θα ανοίξουν από την προσχώρηση αλλά σε μεταγενέστερο στάδιο). Μέχρι τη στιγμή της προσχώρησης το κεκτημένο στον τομέα της αστυνομικής συνεργασίας αναμένεται να εφαρμόζεται και, γενικά, αναπτύσσονται κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και των ναρκωτικών. Δεν προβλέπονται ιδιαίτερες δυσκολίες σε σχέση με την τελωνειακή συνεργασία και τη δικαστική συνεργασία σε αστικές και ποινικές υποθέσεις. Έχουν θεσπιστεί τα απαραίτητα νομοθετικά μέσα για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

Χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες αναμένεται επίσης να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες σε σχέση με τα ακόλουθα κεφάλαια του κεκτημένου στο σύνολό τους (με ορισμένες περιορισμένες εξαιρέσεις που αφορούν συγκεκριμένες χώρες, όπως αναλύεται κατωτέρω): οικονομική και νομισματική ένωση (οι υπό ένταξη χώρες θα υιοθετήσουν το ευρώ σε μεταγενέστερο στάδιο, μετά την ένταξή τους), στατιστικές, βιομηχανική πολιτική και προώθηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, επιστημονικά και ερευνητικά προγράμματα, εκπαίδευση και κατάρτιση, εξωτερικές σχέσεις και κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Το κεκτημένο στα κεφάλαια του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής έχει ήδη εφαρμοστεί στην πλειονότητα των χωρών.

Οι υπό ένταξη χώρες είχαν επιτύχει μεγάλο βαθμό ευθυγράμμισης με το κεκτημένο στις 30 Σεπτεμβρίου, επτά μήνες δηλαδή πριν από την προσχώρηση. Είναι επαρκώς προετοιμασμένες να εφαρμόσουν το μεγαλύτερο μέρος του κεκτημένου. Ωστόσο όλες οι χώρες μένει να αντιμετωπίσουν ορισμένα ζητήματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται ζητήματα στα οποία απαιτούνται ενισχυμένες προσπάθειες εκ μέρους των υπό ένταξη χωρών και, σε ελάχιστες περιπτώσεις, ορισμένα ζητήματα που προκαλούν έντονο προβληματισμό, τα οποία αναλύονται στη συνέχεια.

Τομείς στους οποίους απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών

Η Επιτροπή έχει προσδιορίσει σειρά τομέων στους οποίους απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών εκ μέρους των υπό ένταξη χωρών. Πρόκειται για τομείς του κεκτημένου στους οποίους οι προετοιμασίες αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την προσχώρηση, εφόσον οι ενδιαφερόμενες χώρες καταβάλλουν μεγαλύτερες προσπάθειες και επιταχύνουν το ρυθμό προόδου τους. Τέτοιου είδους προβλήματα, σε σχέση με τα περισσότερα κεφάλαια του κεκτημένου, αντιμετωπίζουν όλες οι υπό ένταξη χώρες, όπως περιγράφεται στη συνέχεια.

Σε σχέση με την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, υπηρεσιών, προσώπων και κεφαλαίων, καθώς και σε σχέση με το σχετικό κεκτημένο της εσωτερικής αγοράς, αν και έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, η Εσθονία, η Λεττονία και Πολωνία, αλλά και η Τσεχική Δημοκρατία και η Σλοβακία, πρέπει να καταβάλουν επιπλέον προσπάθειες:

- Όλες οι υπό ένταξη χώρες με την εξαίρεση της Κύπρου μένει να καταβάλουν ακόμη σημαντικές προσπάθειες για τον εντοπισμό και την εξάλειψη όλων των εθνικών μέτρων που έρχονται σε σύγκρουση με τις θεμελιώδεις αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας και για την καθιέρωση της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης. Αυτό έχει αντίκτυπο κυρίως στο εμπόριο αγαθών, στις διασυνοριακές υπηρεσίες και στην αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων. Σε ορισμένες χώρες, περιλαμβανομένης της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Πολωνίας, φραγμοί που έχουν εντοπιστεί καταργούνται ορισμένες φορές με ιδιαίτερη απροθυμία. Σε σχέση με ορισμένα προϊόντα και ορισμένες υπηρεσίες, το κεκτημένο προβλέπει εναρμονισμένους κανόνες και εναρμονισμένες προσεγγίσεις. Σε όλες τις χώρες εντοπίζονται ακόμη κενά όσον αφορά τη μεταφορά της νομοθεσίας που σχετίζεται με τα βιομηχανικά προϊόντα, τα τρόφιμα και ορισμένες υπηρεσίες. Στον τομέα της διακίνησης κεφαλαίων, η Λεττονία πρέπει να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της προκειμένου να ολοκληρώσει έγκαιρα την απελευθέρωση και η Λιθουανία πρέπει να θεσπίσει κατάλληλα συστήματα πληρωμών. Αν και μεγάλο μέρος αυτής της νομοθεσίας σχεδιάζεται να εγκριθεί εντός των επόμενων μηνών, δεν πρέπει να επιτραπούν καθυστερήσεις μετά την ημερομηνία προσχώρησης.

- Από την άποψη της θεσμικής ικανότητας, η εποπτεία της αγοράς - απαραίτητη συνιστώσα της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς - πρέπει να συνεχίσει να ενισχύεται σε όλες τις χώρες. Κενά στην εποπτεία μπορεί να καταστήσουν δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία στην εσωτερική αγορά προϊόντων - τροφίμων και βιομηχανικών προϊόντων - που δεν πληρούν τα πρότυπα ασφάλειας. Η έλλειψη ελέγχων μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη του κοινού και να οδηγήσει σε εκκλήσεις για την επιβολή περιορισμών σε προϊόντα προερχόμενα από τα νέα κράτη μέλη που δεν ελέγχουν επαρκώς τις αγορές τους.

- Η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Λεττονία, η Ουγγαρία, η Μάλτα και η Πολωνία δεν έχουν ολοκληρώσει την ευθυγράμμιση με τους κανόνες της ΕΕ περί δημοσίων συμβάσεων. Το έργο αυτό πρέπει να ολοκληρωθεί δεδομένου ότι επιλέξιμες για συγχρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία από την 1η Ιανουαρίου 2004 θα είναι μόνο δαπάνες για έργα που υλοποιούνται σε πλήρη συμμόρφωση με τους κανόνες της ΕΕ περί δημοσίων συμβάσεων.

- Στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, η Πολωνία πρέπει να επιταχύνει το ρυθμό μεταφοράς του κεκτημένου στον χρηματοπιστωτικό τομέα ενώ η Τσεχική Δημοκρατία, η Λεττονία, η Λιθουανία και η Σλοβακία στον ασφαλιστικό τομέα και η Εσθονία, η Κύπρος, η Λεττονία και η Λιθουανία στον τομέα των επενδυτικών υπηρεσιών και των αγορών κινητών αξιών. Το αυτό ισχύει σε σχέση με τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας. Σε ορισμένες χώρες πρέπει επίσης να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας των αρχών χρηματοοικονομικής επιτήρησης, απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης στην ολοκληρωμένη χρηματοπιστωτική αγορά της ΕΕ.

Στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού, η Λεττονία και η Σλοβενία πρέπει να βελτιώσουν την ικανότητα εφαρμογής των αντιμονοπωλιακών κανόνων και η Τσεχική Δημοκρατία, η Μάλτα, η Πολωνία και η Σλοβακία πρέπει να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την εφαρμογή του συνόλου των μέτρων σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις. Σε σχέση με τη βιομηχανική πολιτική, μένει να γίνουν ακόμη πολλά στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των βιομηχανιών χάλυβα στην Πολωνία, καθώς και σε σχέση με τις ιδιωτικοποιήσεις κρατικών επιχειρήσεων.

Αν και οι υπό ένταξη χώρες έχουν υιοθετήσει στο μεγαλύτερο μέρος της τη νομοθεσία για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας και έχουν ενισχύσει τους σχετικούς φορείς επιβολής, εξακολουθεί να παρατηρείται σχετικά υψηλό ποσοστό παραβιάσεων δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας σε σύγκριση με την κατάσταση στα σημερινά κράτη μέλη της ΕΕ. Πρέπει να εντατικοποιηθούν τα επόμενα χρόνια οι προσπάθειες για καταπολέμηση των φαινομένων της πειρατείας και της παραποίησης.

Αν και η νομοθεσία σε μεγάλο βαθμό έχει θεσπιστεί, όλες οι υπό ένταξη χώρες πλην της Σλοβενίας πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην ολοκλήρωση των προετοιμασιών στα κεφάλαια της γεωργίας και της αλιείας, που σχετίζονται άμεσα με το βιοπορισμό μεγάλου ποσοστού του πληθυσμού τους:

- Αρκετές χώρες πρέπει να εντατικοποιήσουν τις προετοιμασίες τους για την εφαρμογή των κοινών οργανώσεων αγοράς για ορισμένα προϊόντα. Αυτό ισχύει σε σχέση με την ζάχαρη στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Λεττονία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία, σε σχέση με το γάλα στις βαλτικές χώρες, στην Πολωνία και τη Σλοβενία, σε σχέση με το βόειο κρέας στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Λεττονία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα, την Πολωνία και τη Σλοβακία, σε σχέση με το κρασί στην Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα και τη Σλοβακία, σε σχέση με τα αυγά και τα πουλερικά στην Πολωνία και σε σχέση με τα φρούτα, τα λαχανικά και το ελαιόλαδο στη Μάλτα.

- Απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη θέσπιση οργανισμών πληρωμών για τη μεταφορά κεφαλαίων της ΕΕ στους τελικούς δικαιούχους και για την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (IACS) και των μηχανισμών του εμπορίου γεωργικών προϊόντων σε όλες τις χώρες εκτός της Σλοβενίας και, όσον αφορά το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, της Κύπρου. Η Κύπρος και η Μάλτα πρέπει να επιταχύνουν τις προετοιμασίες για την εφαρμογή του δικτύου γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης. Η Μάλτα πρέπει να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της με τους κανόνες για τη βιολογική γεωργία.

- Ορισμένες χώρες παρουσιάζουν καθυστερήσεις σε σχέση με την προετοιμασία για την εφαρμογή χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ μέτρων ανάπτυξης της υπαίθρου, ιδίως η Ουγγαρία αλλά και η Μάλτα και η Πολωνία.

- Σημαντικά προβλήματα εξακολουθούν να υπάρχουν στον κτηνιατρικό και τον φυτοϋγειονομικό τομέα, ιδίως στην Τσεχική Δημοκρατία, στην Ουγγαρία και στην Πολωνία, αλλά και στη Λεττονία και τη Σλοβακία. Όλες οι υπό ένταξη χώρες πρέπει να λάβουν μέτρα για την καθιέρωση του συστήματος κτηνιατρικών ελέγχων της ΕΕ (περιλαμβανομένων ελέγχων των εισαγωγών και του συστήματος αναγνωριστικής σήμανσης), μέτρα για την αντιμετώπιση μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών (όπως η ΣΕΒ), για τα ζωικά υποπροϊόντα (ιδίως η Λεττονία, η Μάλτα και η Πολωνία), να υιοθετήσουν διαρθρωτικά πρότυπα και πρότυπα υγιεινής για τις μονάδες επεξεργασίας κρέατος, γάλατος και ιχθύων (ιδίως η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία), τα κοινά μέτρα για την παρακολούθηση των καταλοίπων, και τον φυτοϋγειονομικό έλεγχο (ιδίως η Πολωνία). Άλλοι τομείς στους οποίους απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών είναι οι εξής: μέτρα για τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων (Λεττονία), εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, ευζωία των ζώων (Τσεχική Δημοκρατία, Λεττονία, Λιθουανία και Πολωνία) και διατροφή των ζώων (Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Κύπρος, Μάλτα και Πολωνία).

- Στο κεφάλαιο της αλιείας, οι επτά από τις υπό ένταξη χώρες με αλιευτική δραστηριότητα πλην της Μάλτας και της Σλοβενίας απαιτείται να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη θέσπιση των απαιτούμενων συστημάτων διαχείρισης πόρων και στόλου και για τη διασφάλιση των απαραίτητων διαδικασιών επιθεωρήσεων και ελέγχων. Οι βαλτικές χώρες και η Πολωνία πρέπει να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να μπορέσουν να συμμετέχουν στην πολιτική αγοράς στον τομέα της αλιείας της ΕΕ. Η Εσθονία, η Λιθουανία, η Μάλτα και η Πολωνία πρέπει να εντατικοποιήσουν τις προετοιμασίες τους προκειμένου να επωφεληθούν από τις διαρθρωτικές δράσεις της ΕΕ. Η Πολωνία παρουσιάζει επίσης καθυστέρηση όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις και την ευθυγράμμιση των διεθνών αλιευτικών συμφωνιών.

Παρ' ότι το κεκτημένο σε πολύ μεγάλο βαθμό εφαρμόζεται στις περισσότερες χώρες, εξακολουθούν να προκαλούν προβληματισμό συγκεκριμένα ζητήματα στα κεφάλαια των μεταφορών και της ενέργειας. Στο κεφάλαιο της ενέργειας, η Κύπρος δεν έχει εφαρμόσει το κεκτημένο για τα αποθέματα πετρελαίου και, όπως και η Λεττονία, δεν προχωρεί στη ρύθμιση των τομέων της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΕΕ. Η ευθυγράμμιση στους τομείς των αεροπορικών και των οδικών μεταφορών καθυστερεί στην Κύπρο, η οποία, όπως και η Μάλτα, πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της στον τομέα της ασφάλειας στη θάλασσα. Και άλλες χώρες πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους σημαντικά σε αυτούς τους τομείς: η Σλοβακία και ιδίως η Τσεχική Δημοκρατία στον τομέα των οδικών μεταφορών, η Εσθονία και η Λεττονία στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, η Εσθονία και η Πολωνία στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών. Η Ουγγαρία καθυστερεί την εφαρμογή του κεκτημένου στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών. Όλες οι υπό ένταξη χώρες πρέπει να οριστικοποιήσουν τα μέτρα που θα λάβουν για την εφαρμογή του πρόσφατου κεκτημένου στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Εκτός από την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σλοβενία, οι υπόλοιπες χώρες πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εφαρμογή του κεκτημένου στον τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Η Τσεχική Δημοκρατία, η Κύπρος, η Ουγγαρία και η Πολωνία πρέπει να ολοκληρώσουν την ευθυγράμμισή τους με το κεκτημένο στον τομέα της οπτικοακουστικής πολιτικής. η Πολωνία ειδικά πρέπει να καταβάλει ιδιαίτερες προσπάθειες.

Αν και το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών στο κεφάλαιο της φορολογίας έχει ολοκληρωθεί, η Λεττονία, η Πολωνία και η Σλοβακία πρέπει να προχωρήσουν με ταχύτερους ρυθμούς στην ευθυγράμμιση με το κεκτημένο για τον ΦΠΑ. το αυτό ισχύει για το κεκτημένο σε σχέση με τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης για την Πολωνία και τη Σλοβακία. Εντονότερες προσπάθειες πρέπει να καταβάλουν η Εσθονία, η Μάλτα και η Σλοβενία προκειμένου να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους στον τομέα της άμεσης φορολογίας. Η Λεττονία και η Λιθουανία δεν έχουν προετοιμαστεί έγκαιρα για τη διοικητική συνεργασία και την αμοιβαία βοήθεια στους τομείς της φορολογίας και των τελωνείων, αν και έχει βρεθεί προσωρινή λύση για την περίπτωση της Λιθουανίας. Σε σχέση με το δημοσιονομικό έλεγχο, περαιτέρω προσπάθειες απαιτείται να καταβάλουν η Τσεχική Δημοκρατία, η Κύπρος, η Ουγγαρία και η Πολωνία για τη βελτιστοποίηση των δημόσιων δομών εσωτερικού δημοσιονομικού ελέγχου. Στη Λεττονία πρέπει να εντατικοποιηθούν οι εξωτερικοί έλεγχοι. Απαιτείται περαιτέρω δράση στην Εσθονία, τη Λεττονία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Σλοβακία προκειμένου μέχρι την προσχώρηση να έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα που είναι αναγκαία για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ. Σε σχέση με την οικονομική και νομισματική ένωση, η Πολωνία πρέπει να προχωρήσει στη λήψη των τελευταίων μέτρων που απαιτούνται για τη διασφάλιση της πλήρους ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζάς της.

Όσον αφορά το κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης, αν και οι περισσότερες προετοιμασίες έγιναν έγκαιρα, η Τσεχική Δημοκρατία, η Μάλτα και η Πολωνία πρέπει να προχωρήσουν με ταχύτερους ρυθμούς για την ευθυγράμμιση με το κεκτημένο στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, και η Εσθονία και η Πολωνία στον τομέα της εργατικής νομοθεσίας. Οι υπό ένταξη χώρες μένει ακόμη να υιοθετήσουν το πρόσφατο κεκτημένο σχετικά με τα προϊόντα καπνού (με την εξαίρεση της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας, της Μάλτας και της Σλοβενίας) και την καταπολέμηση των διακρίσεων. Η Μάλτα πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της σε σχέση με την προστασία από τις μεταδοτικές ασθένειες. Πρέπει να ενισχυθούν οι προετοιμασίες όλων των χωρών για δράσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος, ιδίως η Εσθονία πρέπει να αυξήσει τις προσπάθειές της για την ολοκλήρωση της ευθυγράμμισης της νομοθεσίας με τους κανόνες της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση αποβλήτων, την προστασία της φύσης, τη βιομηχανική μόλυνση και την προστασία από την ακτινοβολία. Άλλες χώρες πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους σε συγκεκριμένους τομείς: η Μάλτα στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, η Τσεχική Δημοκρατία, η Κύπρος, η Ουγγαρία, η Μάλτα και η Πολωνία στον τομέα της προστασίας της φύσης, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία στους τομείς της βιομηχανικής μόλυνσης και της διαχείρισης κινδύνων και η Κύπρος στον τομέα των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών. Όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις, οι υπό ένταξη χώρες στο σύνολό τους πρέπει να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες αναδιαπραγμάτευσης ή καταγγελίας των διμερών συμφωνιών τους προκειμένου να διασφαλίσουν τη συμμόρφωσή τους με το κοινοτικό κεκτημένο έως την προσχώρηση.

Αν και η διαδικασία προγραμματισμού προχωρεί με ικανοποιητικούς ρυθμούς, απαιτείται ενίσχυση των προσπαθειών των περισσότερων υπό ένταξη χωρών για την εφαρμογή των διαρθρωτικών ταμείων και των ταμείων συνοχής. Οι προσπάθειες αυτές επείγει να καταβληθούν καθώς θα υπάρχει δυνατότητα χρηματοδότησης δράσεων από την ΕΕ από την 1η Ιανουαρίου 2004, δηλαδή σε διάστημα μικρότερο των δύο μηνών από σήμερα. Ένα πρόβλημα που εντοπίζεται σε όλες τις υπό ένταξη χώρες αφορά την έλλειψη επαρκούς αριθμού ποιοτικών σχεδίων έτοιμων να δρομολογηθούν. Η έναρξη των προγραμμάτων θα καθυστερήσει εάν το νομοθετικό πλαίσιο, περιλαμβανομένων των κανόνων της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις, τις κρατικές ενισχύσεις και την προστασία του περιβάλλοντος δεν έχει θεσπιστεί. Σε αυτή τη θέση κινδυνεύουν να βρεθούν κυρίως η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Λεττονία, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Σλοβενία και η Σλοβακία. Εντατικοποίηση των προσπαθειών απαιτείται επίσης σε όλες τις χώρες πλην της Μάλτας για την ενίσχυση των διαδικασιών και των θεσμών που δημιουργήθηκαν για την υλοποίηση των διαρθρωτικών προγραμμάτων. Το ίδιο ισχύει για τις βελτιώσεις της δημοσιονομικής διαχείρισης και του δημοσιονομικού ελέγχου στην Τσεχική Δημοκρατία, την Εσθονία, τη Λεττονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία.

Παρά τη σημαντική πρόοδο στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων σε όλες τις υπό ένταξη χώρες, η Μάλτα, η Πολωνία και η Σλοβακία πρέπει να επιταχύνουν την εφαρμογή του σχεδίου δράσης Σένγκεν και η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Πολωνία και η Σλοβακία πρέπει να συνεχίσουν την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων τους. Η Εσθονία, η Λεττονία, η Σλοβενία και η Σλοβακία πρέπει να σημειώσουν πρόοδο στον τομέα της προστασίας των δεδομένων. Η Κύπρος, η Πολωνία και η Σλοβακία πρέπει να ολοκληρώσουν την ευθυγράμμιση με την πολιτική της ΕΕ στον τομέα των θεωρήσεων και η Λεττονία και η Λιθουανία στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής. Οι υπό ένταξη χώρες, με την εξαίρεση της Εσθονίας, της Πολωνίας και της Σλοβενίας, δεν εφαρμόζουν ακόμη σωστά το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα του ασύλου κάτι που πρέπει πλέον να αντιμετωπίσουν. Η Λιθουανία πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της στον τομέα της αστυνομικής συνεργασίας και των συναφών δράσεων για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Λιθουανία και η Πολωνία πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στους τομείς της καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ενώ η Λεττονία, η Σλοβενία και η Σλοβακία πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς και η Λεττονία και η Πολωνία πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμηση των ναρκωτικών.

Σε σχέση με όλα τα ζητήματα που προαναφέρθηκαν είναι δυνατή και αναμενόμενη η ανάληψη διορθωτικής δράσης, αλλά οι υπό ένταξη χώρες προειδοποιούνται ότι απαιτούνται μεγαλύτερες και πιο εντατικές προσπάθειες για την επίλυση των προβλημάτων έγκαιρα, πριν από την προσχώρηση. Σε περίπτωση που δεν γίνουν οι απαιτούμενες ενέργειες, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος καθυστερήσεων στη μεταφορά και την εφαρμογή του κεκτημένου έως την προσχώρηση. Σαφή παραδείγματα είναι η απροθυμία που επιδεικνύουν ορισμένες χώρες για την κατάργηση φραγμών στο εμπόριο που έχουν ήδη προσδιοριστεί ή η ανεπαρκής ευθυγράμμιση της νομοθεσίας και η ανεπαρκής εποπτεία του δημοσιοοικονομικού τομέα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή και η Ένωση μπορούν να λάβουν διορθωτικά μέτρα, όπως περιγράφεται στη συνέχεια.

Τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό

Η Επιτροπή έχει εντοπίσει ορισμένα κενά στην προετοιμασία για την προσχώρηση, τα οποία προκαλούν έντονο προβληματισμό και τα οποία, εάν δεν αναληφθούν οι απαραίτητες ενέργειες άμεσα και με αποφασιστικότητα, μπορεί να εμποδίσουν τις εν λόγω χώρες να εφαρμόσουν το κεκτημένο έως την ημερομηνία προσχώρησης. Πρόκειται για 39 ζητήματα που αφορούν τις δέκα χώρες. Συχνά, τα ίδια κενά εντοπίζονται σε περισσότερες χώρες. Τα ζητήματα αυτά μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που επηρεάζουν την εσωτερική αγορά και σε εκείνα που επηρεάζουν την πρόσβαση των δικαιούχων από τα νέα κράτη μέλη σε κονδύλια της ΕΕ.

Εσωτερική αγορά

Η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Σλοβενία παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις στην υιοθέτηση των ελάχιστων απαιτήσεων κατάρτισης και των κανόνων αμοιβαίας αναγνώρισης για σειρά επαγγελμάτων, περιλαμβανομένων των επαγγελμάτων υγείας. Επαγγελματίες από αυτές τις χώρες, οι οποίοι δεν θα πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις, ενδέχεται, κατά συνέπεια, να μην μπορούν να επωφεληθούν από το δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματός τους σε άλλο κράτος μέλος έως ότου καλυφθεί το κενό στη νομοθεσία.

Οι σημαντικές καθυστερήσεις στην αναδιάρθρωση της ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας της Μάλτας δεν συμμορφώνονται με τους όρους υπό τους οποίους η Μάλτα μπορεί να χορηγεί ενίσχυση αναδιάρθρωσης έως το 2008. Η Σλοβακία δεν συμμορφώνεται με τους περιορισμούς παραγωγής που πρέπει να τηρούνται για τη χορήγηση φορολογικών ενισχύσεων σε χαλυβουργικές εταιρείες έως το τέλος του 2009 το αργότερο. Σε αυτές τις δύο περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, παρέχονται στις εμπλεκόμενες εταιρείες αθέμιτα πλεονεκτήματα και απαιτείται η Μάλτα και η Σλοβακία να προβούν σε διορθωτικές ενέργειες. Εάν δεν βρεθεί ικανοποιητική λύση, η Επιτροπή ενδεχομένως να αναγκαστεί να λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ενώ οι δύο χώρες και οι εμπλεκόμενες εταιρείες κινδυνεύουν να απολέσουν τα πλεονεκτήματα των μεταβατικών ρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης.

Η Λιθουανία και η Πολωνία δεν λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την επιθεώρηση και τον έλεγχο του αλιευτικού στόλου τους και για τη διασφάλιση της εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ για τη διαχείριση πόρων και στόλου. Η έλλειψη επαρκών ελέγχων σε ένα κράτος μέλος υπονομεύει την κοινή αλιευτική πολιτική στο σύνολό της, καθώς τα αλιευτικά σκάφη του εν λόγω κράτους ενδεχομένως να προχωρήσουν στην αλίευση ειδών και ποσοτήτων ιχθύων που απαγορεύονται στα άλλα κράτη μέλη. Εάν κάτι τέτοιο επιτραπεί να συνεχιστεί και μετά την προσχώρηση, ενδέχεται να απαιτηθεί η λήψη μέτρων για την προστασία της ενιαίας αγοράς.

Η Εσθονία καθυστερεί συστηματικά την υιοθέτηση των κανόνων της ΕΕ στους τομείς της εργατικής νομοθεσίας και της ισότιμης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών. Απαιτούνται άμεσες επανορθωτικές ενέργειες καθώς και παράλληλες προσπάθειες για τη θέσπιση των αναγκαίων θεσμικών (ελεγκτικών) δομών και για την εξοικείωση των οικονομικών φορέων με τους νέους κανόνες, προκειμένου να διασφαλιστεί η εφαρμογή τους από την ημερομηνία της προσχώρησης. Η μη εφαρμογή των κανόνων αυτών, που αποσκοπούν στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και των ευκαιριών για άνδρες και γυναίκες, θα στερούσε από τους πολίτες της Εσθονίας το δικαίωμα να επωφεληθούν από αυτούς και θα δημιουργούσε άνισες συνθήκες ανταγωνισμού μεταξύ εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Εσθονία και στα άλλα κράτη μέλη.

Στη Λετονία παρουσιάζονται σημαντικές καθυστερήσεις όσον αφορά την μηχανοργάνωση και τη διασύνδεση με τα συστήματα της ΕΕ, γεγονός που ενδέχεται να εμποδίσει τη σωστή εφαρμογή της τελωνειακής ένωσης, και ιδίως του δασμολογίου και του μηχανογραφημένου συστήματος διαμετακόμισης. Το ίδιο ισχύει στο κεφάλαιο της φορολογίας, όπου η διασύνδεση με το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών ΦΠΑ υπάρχει περίπτωση να μην είναι πλήρως λειτουργική έως την προσχώρηση βάσει των σημερινών συνθηκών. Είναι άμεση η ανάγκη για μεταφορά γνώσεων και εμπειριών και για αύξηση των ανθρώπινων πόρων, ενώ δεν πρέπει να υπάρξουν καθυστερήσεις στην προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού. Εάν δεν αναληφθούν άμεσα επανορθωτικές ενέργειες για την αποφυγή σοβαρών προβλημάτων στην ομαλή λειτουργία των τελωνειακών και φορολογικών συστημάτων της ΕΕ μέχρι την προσχώρηση, θα απαιτηθεί η λήψη κατάλληλων επανορθωτικών μέτρων διαχείρισης.

Στον τομέα του κτηνιατρικού και του φυτοϋγειονομικού ελέγχου, επείγει η υιοθέτηση και εφαρμογή της αναγκαίας κτηνιατρικής νομοθεσίας στην Πολωνία. Η πρόοδος που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα σε σχέση με την οργάνωση του ελέγχου των μετακινήσεων ζωικού κεφαλαίου στο πλαίσιο του συνολικού συστήματος κτηνιατρικού ελέγχου στην Πολωνία είναι ανεπαρκής. Αυτό μπορεί να υπονομεύσει την ολοκλήρωση του τομέα της κτηνοτροφίας της Πολωνίας στην εσωτερική αγορά. Η εφαρμογή του κεκτημένου σε σχέση με τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες και τα ζωικά απόβλητα προκαλεί προβληματισμό στην περίπτωση της Πολωνίας και τη Λετονίας. Επίσης, στη Μάλτα, τα μέτρα και η υποδομή που απαιτούνται για το χειρισμό των ζωικών αποβλήτων δεν είναι ακόμη έτοιμα, ενδεχομένως δε να μην είναι έτοιμα έγκαιρα, πριν από την προσχώρηση. Ενδέχεται να απαιτηθεί η λήψη συγκεκριμένων μέτρων προκειμένου οι ελλείψεις αυτές να μην έχουν αντίκτυπο στην ασφάλεια των τροφίμων και στην υγεία των ζώων στην αγορά της ΕΕ. Στην Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Σλοβακία, εάν η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων συνεχιστεί με τους σημερινούς ρυθμούς, δεν θα καταστεί δυνατό να τηρηθούν οι υποχρεώσεις που ανέλαβαν οι χώρες κατά τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης. Ειδικά μέτρα θα ληφθούν για την αντιμετώπιση παραγωγών που τυχόν δεν συμμορφωθούν, για παράδειγμα μέσω της επιβολής περιορισμών στην παραγωγή και την εμπορία των προϊόντων τους. Η Πολωνία δεν έχει λάβει τα μέτρα που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κορυνοβακτηρίωσης και του καρκίνου των γεωμήλων. Εάν το πρόβλημα αυτό δεν λυθεί θα χρειαστεί η λήψη μέτρων για την προστασία της υπόλοιπης ΕΕ από τη σοβαρή αυτή φυτασθένεια.

Η Τσεχική Δημοκρατία δεν εφαρμόζει κατά τον δέοντα τρόπο το κοινωνικό και τεχνικό κεκτημένο στο κεφάλαιο των οδικών μεταφορών, περιλαμβανομένου του κεκτημένου για τους όρους πρόσβασης στο επάγγελμα και στην αγορά,, την εργασία για τις περιόδους οδήγησης και ανάπαυσης, για τις συσκευές περιορισμού της ταχύτητας, τις άδειες οδήγησης, τους συμβούλους ασφαλείας για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, για τα έγγραφα καταχώρισης του οχήματος και ιδίως για τους οδικούς ελέγχους. Λόγω της ανεπαρκούς διοικητικής ικανότητας, οργάνωσης και κατάρτισης, είναι ελάχιστοι οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται για την τήρηση των κανόνων περί των διαστημάτων οδήγησης και ανάπαυσης και ανεπαρκείς οι ενέργειες παρακολούθησης των ελέγχων αυτών. Κατά συνέπεια, εάν δεν αναληφθεί επανορθωτική δράση, οι μεταφορικές εταιρείες της Τσεχικής Δημοκρατίας ενδεχομένως να μην πληρούν τα πρότυπα ασφάλειας και οι φορείς παροχής μεταφορικών υπηρεσιών της Τσεχικής Δημοκρατίας να λειτουργούν με ευνοϊκότερους όρους σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους σε άλλες περιοχές της ΕΕ, οπότε η λήψη μέτρων είναι επιβεβλημένη αφενός για την εγγύηση της ασφάλειας και αφετέρου για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού.

Στον τομέα της ασφάλειας στη θάλασσα, η Κύπρος και η Μάλτα εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στη «μαύρη λίστα» του μνημονίου συμφωνίας του Παρισιού. Καμία από τις δύο αυτές χώρες δεν εξασφάλισε επαρκείς πόρους για τη διεκπεραίωση των καθηκόντων που απορρέουν από την υποχρέωση να προχωρούν σε ελέγχους του κράτους της σημαίας για την ασφάλεια των ποντοπόρων πλοίων. Στην περίπτωση της Κύπρου, εντοπίζονται επίσης σοβαρά προβλήματα σε σχέση με τους ελέγχους του κράτους του λιμένα, μεταξύ άλλων και λόγω των ανεπαρκών πόρων που διατίθενται για αυτό το σκοπό. Τόσο η Κύπρος όσο και η Μάλτα πρέπει να στρέψουν άμεσα την προσοχή τους στην εκπλήρωση αυτών των καθηκόντων. Εάν τα προβλήματα αυτά δεν έχουν επιλυθεί έως την προσχώρηση, ενδέχεται να απαιτηθεί η λήψη μέτρων για την προστασία άλλων κρατών μελών από τις ζημίες που μπορεί να προκαλέσει η χαλαρή εφαρμογή της νομοθεσίας στις δύο αυτές χώρες.

Καταβολή κεφαλαίων της ΕΕ

Όλες οι υπό ένταξη χώρες πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για τη θέσπιση των αναγκαίων διαδικασιών και θεσμών για την εφαρμογή των παρεμβάσεων στην αγορά και την καταβολή άμεσων πληρωμών στους γεωργούς στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, αλλά υπάρχουν έντονες ανησυχίες ότι ειδικά στην Κύπρο, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία και τη Σλοβακία δεν θα έχουν τεθεί σε λειτουργία έως την ένταξη τα σχετικά συστήματα. Αυτό ισχύει για τη σύσταση οργανισμού πληρωμών και (με την εξαίρεση της Κύπρου) για την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, που είναι εκ των ων ουκ άνευ προϋποθέσεις για την καταβολή στους γεωργούς κεφαλαίων στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής. Εάν η κατάσταση αυτή δεν διορθωθεί, τα νέα κράτη μέλη κινδυνεύουν να μην αποζημιωθούν πλήρως από την ΕΕ για πληρωμές προς τους γεωργούς τους.

Η Κύπρος και η Μάλτα δεν έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά τη θέσπιση των αναγκαίων μηχανισμών για το εξωτερικό εμπόριο γεωργικών προϊόντων. Εάν δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα, θα προκύψουν προβλήματα σε διάφορους τομείς, μεταξύ άλλων σε σχέση με τη διαχείριση των επιστροφών κατά την εξαγωγή για εξαγωγές από αυτές τις χώρες και τη διαχείριση των αδειών εισαγωγών. Τέτοια προβλήματα θα μπορούσαν να έχουν επιπλοκές σε σχέση με την αποζημίωση από κεφάλαια της ΕΕ, όπως περιγράφεται ανωτέρω.

Έντονο προβληματισμό προκαλεί η πορεία των προετοιμασιών της Ουγγαρίας για την εφαρμογή των προγραμμάτων ανάπτυξης της υπαίθρου, ιδίως λόγω του αριθμού των δραστηριοτήτων που μένει να ολοκληρωθούν, της ασάφειας σε σχέση με την κατανομή των αρμοδιοτήτων και του ανεπαρκούς συντονισμού. Κατά συνέπεια, το πρόγραμμα της Ουγγαρίας μπορεί να μην καταστεί δυνατό να ξεκινήσει σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, καθυστερώντας την πρόσβαση των δικαιούχων γεωργών στα μέτρα υποστήριξης.

Όσον αφορά την πολιτική της αλιευτικής αγοράς, σοβαρές ανησυχίες προκαλεί η επιθυμία της Πολωνίας να θεσπίσει οργανώσεις παραγωγών καθώς χρειάζεται να διαθέτει τα απαραίτητα μέτρα ελέγχου και την αναγκαία διοικητική ικανότητα. Οι αλιείς της Πολωνίας δεν θα μπορούν να επωφεληθούν από την παρέμβαση της ΕΕ στην αγορά έως ότου διορθωθεί αυτή η κατάσταση.

C. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΕΝΩΝ

Είναι σαφές ότι τυχόν μη εφαρμογή από μία χώρα του κεκτημένου σε κάποιον τομέα μετά την προσχώρηση θα είχε αντίκτυπο στους πολίτες και τους οικονομικούς φορείς της και θα τους στερούσε τη δυνατότητα να επωφεληθούν πλήρως από την ιδιότητα του μέλους. Ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, η Επιτροπή θα αναλάμβανε δράση για να υποχρεώσει το εν λόγω κράτος μέλος να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του βάσει του κεκτημένου και να το βοηθήσει να ανακτήσει τα οφέλη που απορρέουν από την ιδιότητα του μέλους της Ένωσης.

Λόγω του μεγάλου βαθμού ολοκλήρωσης στην Ένωση, η μη συμμόρφωση ενός νέου κράτους μέλους θα είχε σε πολλές περιπτώσεις αρνητικό αντίκτυπο στους πολίτες και τους φορείς άλλων κρατών μελών. Επομένως, η Επιτροπή ενδεχομένως να χρειαστεί να λάβει μέτρα, όχι μόνο για την επιβολή του κεκτημένου, αλλά και για την επανόρθωση ή την εξουδετέρωση τέτοιων αρνητικών διασυνοριακών επιπτώσεων. Η νομική βάση για την ανάληψη δράσης αυτού του είδους εντοπίζεται σε συγκεκριμένες διατάξεις της συνθήκης προσχώρησης.

Η δράση της Επιτροπής και της Ένωσης μπορεί να λάβει τη μορφή επανορθωτικών μέτρων ή να περιλαμβάνει μέτρα υποστήριξης προκειμένου ένα νέο κράτος μέλος να βοηθηθεί να υπερβεί τις αρχικές δυσκολίες.

1. Διορθωτικά μέτρα

Όταν κράτος μέλος δεν εφαρμόζει δεόντως το κοινοτικό κεκτημένο, φορείς τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα μπορούν να κινήσουν νομικές διαδικασίες για την επιβολή του κοινοτικού δικαίου. Πολίτες και εταιρείες των νέων κρατών μελών θα έχουν τη δυνατότητα να προσφεύγουν ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων και, τελικά, ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και η κυβέρνησή τους κινδυνεύει να καταδικαστεί. Αυτό ισχύει για το κοινοτικό κεκτημένο που έχει άμεση εφαρμογή από την ημερομηνία της ένταξης, αλλά σε ορισμένο βαθμό και για οδηγίες, στην περίπτωση που δεν μεταφέρονται στο εθνικό δίκαιο ή δεν μεταφέρονται σωστά.

Και η Επιτροπή μπορεί να προβεί σε ορισμένες ενέργειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με υποχρεώσεις έναντι της Ένωσης. Σε περίπτωση που το πρόβλημα δεν μπορεί να διευθετηθεί βάσει της διαδικασίας επί παραβάσει, που περιλαμβάνει επίσημη αλληλογραφία με το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, η Επιτροπή μπορεί να προσφύγει ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Η Επιτροπή μπορεί επίσης να παρέμβει άμεσα στο πλαίσιο του ρόλου της ως εκτελεστική αρχή, π.χ. σε περιπτώσεις παραβίασης της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού ή στο πλαίσιο της διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού, π.χ. για την εφαρμογή των διαρθρωτικών ταμείων. Συγκεκριμένα, εάν ένα νέο κράτος μέλος παραβιάσει τους διαδικαστικούς ή τους ουσιαστικούς κανόνες σχετικά με τις γεωργικές πληρωμές (είτε άμεσες πληρωμές προς γεωργούς είτε άλλες παρεμβάσεις) ή με πληρωμές για σχέδια και μέτρα στο πλαίσιο του ταμείου συνοχής ή των διαρθρωτικών ταμείων, η Επιτροπή δεν θα μπορεί να απελευθερώσει κεφάλαια από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Ακόμη και εάν αυτές οι δυσκολίες είναι προσωρινού χαρακτήρα, μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα οικονομικά πολιτών και οικονομικών φορέων στα νέα κράτη μέλη καθώς και στο συνολικό ισοζύγιο μεταφορών κεφαλαίων μεταξύ ενός νέου κράτους μέλους και του κοινοτικού προϋπολογισμού. Οι συνέπειες αυτές δεν θα ήταν απόρροια συγκεκριμένης απόφασης της Επιτροπής αλλά της εφαρμογής κανόνων και κανονισμών που ισχύουν σε όλα τα σημερινά και μελλοντικά κράτη μέλη.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απαιτείται η λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση των (άμεσων) αρνητικών συνεπειών της μη συμμόρφωσης με το κοινοτικό κεκτημένο. Η δυνατότητα λήψης τέτοιων μέτρων πρόληψης ή διαχείρισης προβλέπεται ήδη από το ίδιο το κεκτημένο σε ορισμένους τομείς, π.χ. στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων. Όπως έχει πράξει σε αρκετές περιπτώσεις στο παρελθόν, η Επιτροπή μπορεί να λάβει μέτρα για να εμποδίσει την πώληση ή την εξαγωγή τροφίμων από συγκεκριμένη περιφέρεια ή συγκεκριμένο κράτος μέλος. Άλλο παράδειγμα είναι ο τομέας των οδικών μεταφορών. Οι προϋποθέσεις και οι διαδικασίες για τη λήψη μέτρων τέτοιου είδους καθορίζονται στα συγκεκριμένα νομοθετικά κείμενα που διέπουν τον τομέα. Συνήθως μπορούν να ληφθούν από την Επιτροπή, ορισμένες φορές κατόπιν διαβούλευσης με τα κράτη μέλη, και απαιτούν την ύπαρξη ή την απειλή άμεσης πρόκλησης προβλήματος που θα οδηγήσει σε σημαντικές ζημίες.

Ως έσχατη λύση, η συνθήκη προσχώρησης περιέχει τρεις ρήτρες διασφάλισης. Η πρώτη (στο άρθρο 37) παρέχει τη δυνατότητα στα σημερινά και στα νέα κράτη μέλη να ζητήσουν από την Επιτροπή άδεια λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση σοβαρών και παρατεινόμενων δυσχερειών σε κάποιον τομέα οικονομικής δραστηριότητας. Αν και στόχος αυτής της διάταξης είναι η αντιμετώπιση απρόβλεπτων οικονομικών κρίσεων που ενδέχεται να προκληθούν λόγω της διεύρυνσης, δεν αποκλείεται να γίνει επίκλησή της σε περιπτώσεις όπου η κρίση ενισχύεται λόγω της μη δέουσας συμμόρφωσης της δημόσιας διοίκησης με το κοινοτικό κεκτημένο.

Η δεύτερη ρήτρα διασφάλισης (άρθρο 38) έχει σχεδιαστεί ειδικά για την αντιμετώπιση περιπτώσεων στις οποίες ένα νέο κράτος μέλος δεν εκπληρώνει δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων προσχώρησης, περιλαμβανομένης της ορθής εφαρμογής του κεκτημένου. Σε περίπτωση που αυτή η μη συμμόρφωση προξενήσει σοβαρή βλάβη ή άμεσο κίνδυνο βλάβης στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, η Επιτροπή δύναται να λάβει τα δέοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Τα μέτρα αυτά μπορεί να στοχεύουν στην ορθή εφαρμογή του κεκτημένου παρά την αποτυχία της διοίκησης του νέου κράτους μέλους στον τομέα αυτό. Μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τον προσωρινό αποκλεισμό του νέου κράτους μέλους ή των πολιτών και των οικονομικών φορέων του από τα οφέλη της νομοθεσίας σε ορισμένους τομείς της εσωτερικής αγοράς και από τα οφέλη της ιδιότητας του μέλους σε συγκεκριμένους τομείς, προκειμένου να προστατευθεί η εσωτερική αγορά και να προληφθούν τυχόν ζημίες σε άλλα κράτη μέλη. Τα μέτρα διασφάλισης παραμένουν σε ισχύ έως ότου το νέο κράτος μέλος εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του. Αυτή η ρήτρα διασφάλισης μπορεί να εφαρμοστεί σε υποθέσεις που αφορούν την εσωτερική αγορά υπό ευρεία έννοια, δηλ. όχι μόνο το κεκτημένο που καλύπτεται από τα κεφάλαια 1 έως 6 των διαπραγματεύσεων (κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, εταιρικό δίκαιο και δίκαιο ανταγωνισμού), αλλά και τις τομεακές πολιτικές που καλύπτονται από άλλα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων (π.χ. γεωργία, μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια κλπ.) στο βαθμό που έχουν διασυνοριακές συνέπειες.

Η τρίτη ρήτρα διασφάλισης (άρθρο 39) είναι παρόμοια με τη δεύτερη αλλά καλύπτει ζητήματα που σχετίζονται με την αμοιβαία αναγνώριση σε ποινικές και αστικές υποθέσεις.

Τα τρία είδη μέτρων διασφάλισης βάσει της συνθήκης προσχώρησης μπορούν να λαμβάνονται έως την 1 Μαΐου 2007. Εφόσον κρίνεται αναγκαίο, τα μέτρα που σχετίζονται με την προστασία της εσωτερικής αγοράς (βάσει του άρθρου 38) και με την αμοιβαία αναγνώριση σε ποινικές και αστικές υποθέσεις (άρθρο 39) μπορούν να λαμβάνονται ακόμη και πριν από την προσχώρηση και αρχίζουν να ισχύουν από την ημερομηνία της προσχώρησης. Η Επιτροπή δεν θα διστάσει να επικαλεστεί τις εν λόγω ρήτρες διασφάλισης όποτε το απαιτήσουν οι περιστάσεις.

Αν και τα μέτρα διασφάλισης ή διαχείρισης πρέπει να είναι αναλογικά και να επιλέγονται εκείνα τα οποία διαταράσσουν το ολιγότερο τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, στις περισσότερες περιπτώσεις αναπόφευκτα θα έχουν ως συνέπεια την προσωρινή στέρηση από τα νέα κράτη μέλη και τους πολίτες τους των πλήρων οφελών που απορρέουν από την ιδιότητα του μέλους. Επομένως, είναι προς το συμφέρον όλων των μερών, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να αποφύγουν μια τέτοια κατάσταση, αντιμετωπίζοντας τα εναπομένοντα κενά γρήγορα και αποτελεσματικά.

2. Μέτρα υποστήριξης

Εκτός από τη λήψη μέτρων αποκατάστασης ή νομικών μέτρων, σε αρκετές περιπτώσεις συγκεκριμένα μέτρα υποστήριξης μπορεί να συμβάλουν στη βελτίωση ή στην επιτάχυνση της ευθυγράμμισης με το κεκτημένο. Η Επιτροπή είναι πρόθυμη να διερευνήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα προκειμένου να βοηθήσει τα νέα κράτη μέλη τόσο πριν όσο και μετά την προσχώρηση. Ανάλογα με τη φύση του προβλήματος, η υποστήριξη αυτή μπορεί να λάβει τη μορφή βοήθειας από ομοτίμους, σεμιναρίων κατάρτισης του TAIEX, υποστήριξης SIGMA, σχεδίων «twinning light» (μικρότερης κλίμακας εκδοχή της αδελφοποίησης) ή παρόμοιων μέσων, τα οποία μπορούν να κινητοποιηθούν γρήγορα και να εστιαστούν σε στοχοθετημένα ζητήματα, όπως προβλέπεται από τη διευκόλυνση μετάβασης.

Μπορεί να επιζητηθεί χρηματοδότηση από τα εναπομένοντα μη διατεθέντα κεφάλαια Phare, καθώς και - μετά την προσχώρηση - από τα πρόσθετα κεφάλαια που θα είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο της διευκόλυνσης μετάβασης (βλέπε επίσης ενότητα 0 κατωτέρω). Επιπλέον, υπάρχοντες ειδικοί μηχανισμοί (όπως το Τελωνείο 2007, το Fiscalis και άλλα προγράμματα) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των κενών στα νέα κράτη μέλη.

D. ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ

1. Έως την προσχώρηση

Οι υπό ένταξη χώρες και οι υπηρεσίες της Επιτροπής συνεργάστηκαν στενά για τον εντοπισμό των κενών στην προετοιμασία των υπό ένταξη χωρών. Οι προσπάθειες πρέπει πλέον να επικεντρωθούν στην επίλυση των εκκρεμών προβλημάτων που σχετίζονται με τη μεταφορά και την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου, ούτως ώστε έως τη στιγμή της προσχώρησης να έχουν καλυφθεί όλα τα κενά. Μολονότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα προσφέρουν στις υπό ένταξη χώρες κάθε δυνατή βοήθεια για τον προσδιορισμό μεθόδων και μέσων επίτευξης του παραπάνω στόχου, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το έργο αυτό είναι καθήκον και αρμοδιότητα των ίδιων των υπό ένταξη χωρών. Υπενθυμίζεται ότι απομένουν λίγοι μόλις μήνες έως την ημερομηνία προσχώρησης.

Στο πλαίσιο του ρόλου της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει έως την προσχώρηση να παρακολουθεί την πορεία των υπό ένταξη χωρών. Αυτό, εξάλλου, της ζητήθηκε και από το Συμβούλιο. Η Επιτροπή σκοπεύει να επικεντρώσει την προσοχή της στα ζητήματα που για να επιλυθούν θα απαιτηθούν αυξημένες προσπάθειες, καθώς και στα ειδικότερα ζητήματα που εντοπίζονται στην παρούσα έκθεση ως πηγές ιδιαίτερων ανησυχιών, και να εξετάσει την πρόοδο που πέτυχαν οι υπό ένταξη χώρες από την 30ή Σεπτεμβρίου, ημερομηνία που χρησιμοποιήθηκε ως όριο για τις ολοκληρωμένες εκθέσεις παρακολούθησης. Η εν λόγω διαδικασία εξέτασης της προόδου που θα επιτευχθεί στα προβλήματα που εντοπίζει η παρούσα έκθεση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από την 1η Μαΐου 2004 ώστε, βάσει αυτής, η Επιτροπή, ήδη πριν από την προσχώρηση των δέκα χωρών, να υποβάλει προτάσεις και να λάβει, όπου απαιτείται, πρόσθετα μέτρα. Σε περίπτωση που οι περιστάσεις το απαιτήσουν, η Επιτροπή θα λάβει τα αναγκαία μέτρα πολιτικής, περιλαμβανομένων μέτρων διασφάλισης, διαδικασιών επί παραβάσει ή μέτρων οικονομικής διαχείρισης.

Τα μέτρα υποστήριξης, όπως προσδιορίζονται στο σημείο 0 ανωτέρω πρέπει να ληφθούν άμεσα στη βάση των συμπερασμάτων των συνολικών εκθέσεων παρακολούθησης, ώστε να αποδώσουν απτά αποτελέσματα, όπου απαιτείται, πριν από την προσχώρηση. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια προς τον σκοπό αυτό.

2. Μετά την προσχώρηση

Μετά την προσχώρηση, η Επιτροπή θα αναλάβει έναντι των νέων κρατών μελών τον ρόλο που έχει και έναντι κάθε άλλου κράτους μέλους, ωστόσο η παρακολούθηση της πορείας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων των νέων κρατών μελών δεν πρόκειται να ατονήσει. Απλώς, θα ακολουθεί διαφορετικές διαδικασίες και θα εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο, π.χ. μέσω του «πίνακα αποτελεσμάτων εσωτερικής αγοράς» για τη μεταφορά των οδηγιών της εσωτερικής αγοράς και όχι μέσω «περιοδικών εκθέσεων». Όπου αυτό είναι δυνατό, η παρακολούθηση θα βασίζεται στην εκ των προτέρων κοινοποίηση σχετικά με τη μεταφορά οδηγιών μέσω του γραφείου ΤΑΙΕΧ. Η Επιτροπή θα αναλάβει τα καθήκοντά της όσον αφορά το συντονισμό και την επιβολή των κανόνων του κοινοτικού κεκτημένου και, όπου απαιτείται, θα λαμβάνει ανάλογα διοικητικά και νομικά μέτρα. Οι σχέσεις των πολιτών και των οικονομικών φορέων των νέων κρατών μελών με την Επιτροπή θα είναι περισσότερο άμεσες από ότι στο παρελθόν, καθώς θα αποκτήσουν το δικαίωμα να προσφεύγουν σε αυτήν όποτε θεωρούν ότι οι εθνικές διοικητικές αρχές δεν συμμορφώνονται προς το κοινοτικό κεκτημένο και να ζητούν τον έλεγχό τους. Επιπλέον, όπως προαναφέρθηκε, συγκεκριμένες διαδικασίες, όπως οι ρήτρες διασφάλισης που περιέχονται στη συνθήκη προσχώρησης, θα τυγχάνουν εφαρμογής και μετά την προσχώρηση.

Το πρόγραμμα Phare και τα προγράμματα υποστήριξης για την Κύπρο και τη Μάλτα θα σταματήσουν να λειτουργούν στα νέα κράτη μέλη, όπως, εξάλλου, και τα δύο άλλα βασικά προγράμματα προενταξιακής βοήθειας, το ISPA και το Sapard, την 31η Δεκεμβρίου 2003, παρά το γεγονός ότι η υλοποίησή τους θα εξακολουθήσει και μετά την προσχώρηση.

Ωστόσο, η υλοποίηση των προγραμμάτων Phare και των αντιστοίχων προγραμμάτων για την Κύπρο και την Μάλτα που αποφασίστηκαν πριν από την 1η Ιανουαρίου 2004, θα συνεχιστεί τα επόμενα τρία έτη. Η υλοποίηση των εν λόγω προγραμμάτων θα πραγματοποιηθεί υπό την αρμοδιότητα και ευθύνη του εθνικού ταμείου και των αρχών υλοποίησης των νέων κρατών μελών. Η Επιτροπή θα παραιτηθεί από το δικαίωμά της να προβαίνει σε εκ των προτέρων ελέγχους των διαδικασιών ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων, αφού πιστοποιήσει ότι οι σχετικές διαδικασίες των υπό ένταξη χωρών πληρούν τα κριτήρια που θέτει ο κανονισμός για το συντονισμό της προενταξιακής βοήθειας [1]. Η συνθήκη προσχώρησης (άρθρο 33 της πράξης προσχώρησης) ορίζει ότι η Επιτροπή παραιτείται από τον εκ των προτέρων έλεγχο το αργότερο έως την προσχώρηση. εάν αυτό δεν γίνει, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της χορήγησης ή και την απώλεια κονδυλίων.

[1] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1266/1999 του Συμβουλίου της 21ης Ιουνίου 1999 σχετικά με τον συντονισμό της βοήθειας προς τις υποψήφιες χώρες στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής και με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89 (ΕΕ L 161, 26.6.1999, σ. 68).

Μετά την προσχώρηση, οι δημόσιες διοικήσεις των νέων κρατών μελών θα δικαιούνται να λάβουν περαιτέρω στοχοθετημένη βοήθεια για τη βελτίωση του επιπέδου εφαρμογής και επιβολής του κοινοτικού κεκτημένου μέσω της διευκόλυνσης μετάβασης. Η διευκόλυνση μετάβασης αποτελεί ένα νέο προσωρινό χρηματοδοτικό μέσο, το οποίο έχει ως στόχους την παροχή περαιτέρω βοήθειας προς τα νέα κράτη μέλη για την ανάπτυξη και την ενίσχυση της διοικητικής τους ικανότητας εφαρμογής και επιβολής της κοινοτικής νομοθεσίας σε βασικούς τομείς και την προώθηση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ ομοτίμων. Στο πλαίσιο αυτό, θα διατεθεί, κατά τα τρία πρώτα έτη μετά την προσχώρηση, συνολικό ποσό 426 εκατομμυρίων ευρώ (σε τιμές 2004). Η διευκόλυνση μετάβασης παρουσιάζει ομοιότητες με τις δράσεις που αφορούν την ενίσχυση των θεσμών του Phare όχι μόνο σε επίπεδο στόχων, αλλά - χάριν συνέχειας, απλότητας και αποτελεσματικότητας - και σε ό,τι αφορά τους κανόνες εκτέλεσής του από τα νέα κράτη μέλη.

Τα προγράμματα ISPA και Sapard (και η συνιστώσα του προγράμματος Phare που αφορά την οικονομική και κοινωνική συνοχή) θα διαδεχθεί το ευρύτερο ταμείο συνοχής και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (EAGGF), αντίστοιχα. Η ομαλότητα της μετάβασης θα διασφαλιστεί από τις υπό εξέλιξη δράσεις στους τομείς των μεταφορών και του περιβάλλοντος, που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ISPA, και στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου, που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Sapard, οι οποίες θα ενταχθούν στα εν λόγω προγράμματα. Επιπροσθέτως, από την 1η Ιανουαρίου 2004, τα διάφορα σχετικά σχέδια στα νέα κράτη μέλη θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από διαρθρωτικούς πόρους της ΕΕ μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.

Με τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης του Άμστερνταμ τον Μάιο του 1999, το κεκτημένο Σένγκεν, περιλαμβανομένων των μηχανισμών εφαρμογής (δύο σταδίων) που προβλέπονται στη συμφωνία Σένγκεν, εντάχθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η προσχώρηση στην ΕΕ δεν θα οδηγήσει άμεσα στην κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, κάτι που θα γίνει με χωριστή απόφαση του Συμβουλίου. Η απόφαση για την επιβεβαίωση της ικανότητας κάθε νέου κράτους μέλους να εφαρμόζει το κεκτημένο Σένγκεν θα λαμβάνει υπόψη όλες τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες που ισχύουν για τη συνεργασία Σένγκεν, όπως ακριβώς και για τα σημερινά κράτη μέλη.

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εντοπίστηκαν κατά την προετοιμασία για συμμετοχή στη συμφωνία Σένγκεν, δημιουργήθηκε μία διευκόλυνση Σένγκεν. Στόχος της είναι η ενίσχυση της υποδομής και του εξοπλισμού που απαιτούνται για την εφαρμογή του κεκτημένου Σένγκεν, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα. Η διευκόλυνση Σένγκεν, ύψους 963 εκατομμυρίων ευρώ (τιμές 2004) θα είναι διαθέσιμη σε επτά νέα κράτη μέλη κατά τα τρία πρώτα χρόνια μετά την προσχώρησή τους.

Οι δέκα προσχωρούσες χώρες θα ενταχθούν γρήγορα και πλήρως στις υπάρχουσες διαδικασίες δημοσιονομικής εποπτείας και συντονισμού της οικονομικής πολιτικής της ΕΕ, εφαρμόζοντας τους ίδιους κανόνες που ισχύουν για τα σημερινά κράτη μέλη. Συγκεκριμένα, θα συμπεριληφθούν στην αναθεώρηση των γενικών προσανατολισμών οικονομικής πολιτικής του 2004, με ορίζοντα δύο ετών για την περίοδο 2004-2005. Θα υπάρξουν συστάσεις ειδικά για κάθε χώρα και οι προσχωρούσες χώρες για πρώτη φορά θα συμπεριληφθούν στην έκθεση εφαρμογής των γενικών προσανατολισμών οικονομικής πολιτικής τον Ιανουάριο του 2005.

Όσον αφορά τη δημοσιονομική εποπτεία, οι προθεσμίες για την υποβολή εκθέσεων (πριν από την 1η Μαρτίου και πριν από την 1η Σεπτεμβρίου) για τις φορολογικές κοινοποιήσεις αναμένεται να τηρούνται από το 2004. Έπειτα από την προσχώρηση, όπου κρίνεται αναγκαίο, η Επιτροπή μπορεί να κινήσει διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.

Τα νέα κράτη μέλη καλούνται να υποβάλουν έως τις 15 Μαΐου 2004 τα πρώτα προγράμματα σύγκλισής τους, τα οποία μπορεί να αποτελούν αναθεώρηση των προενταξιακών οικονομικών προγραμμάτων. Τα νέα προγράμματα σύγκλισης πρέπει να υποβληθούν, βάσει του κώδικα συμπεριφοράς, μεταξύ των μέσων Οκτωβρίου και της 1ης Δεκεμβρίου 2004.

Όσον αφορά τη συναλλαγματική πολιτική, που συνιστά σημαντική πτυχή του πλαισίου συντονισμού πολιτικής της ΕΕ, από τη στιγμή της προσχώρησης τα νέα κράτη μέλη θα την αντιμετωπίζουν ως ζήτημα κοινού ενδιαφέροντος όπως απαιτείται από τη Συνθήκη ΕΚ. Τα νέα κράτη μέλη μπορούν να ενταχθούν στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών ΜΣΙ-II μετά την προσχώρηση εφόσον το ζητήσουν και αφού επιτευχθεί συμφωνία σχετικά με την κεντρική ισοτιμία του νομίσματος έναντι του ευρώ και τη ζώνη διακύμανσης. Ωστόσο, το καθεστώς συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά και η συμμετοχή στο ΜΣΙ-ΙΙ θα συμβάλλει στην επίτευξη πραγματικής και ονομαστικής σύγκλισης. Αν και ο ΜΣΙ-ΙΙ επιτρέπει ένα βαθμό ευελιξίας, η μη ένταξη σε αυτόν για ορισμένο χρονικό διάστημα μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη ενόψει των έντονων διακυμάνσεων στη ροή των κεφαλαίων, των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων ή των κινδύνων οικονομικών κρίσεων μεγάλου μεγέθους.

Οι υπό ένταξη χώρες θα συμμετέχουν από την προσχώρηση στην οικονομική και νομισματική ένωση «με παρέκκλιση». Αυτό σημαίνει ότι δεν πληρούν ακόμη τα κριτήρια για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος. Οι υπό ένταξη χώρες έχουν παρουσιάσει στρατηγικές με απώτερο στόχο την ένταξη στη ζώνη του ευρώ. Τα σχέδια αυτά ποικίλλουν σημαντικά από χώρα σε χώρα, αντικατοπτρίζοντας τις διαφορετικές οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν αρχικά σε καθεμιά και τα διαφορετικά καθεστώτα συναλλαγματικής ισοτιμίας. Η Συνθήκη ΕΚ δεν ορίζει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, αλλά απαιτεί τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν πολιτικές που αποσκοπούν στην επίτευξη υψηλού βαθμού βιώσιμης σύγκλισης. Ο βαθμός σύγκλισης θα επανεξετάζεται τουλάχιστον κάθε δύο έτη, ή κατ' αίτηση κράτους μέλους με παρέκκλιση. Τέτοια αξιολόγηση προγραμματίζεται να παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο πλαίσιο της καλούμενης «έκθεσης σύγκλισης» στα τέλη του 2004.

1.

E. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η Επιτροπή παρακολουθεί διαρκώς εδώ και αρκετά χρόνια την πρόοδο των υπό ένταξη χωρών προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης των προϋποθέσεων για την προσχώρηση. Τα συνοπτικά συμπεράσματα αυτής της ενδελεχούς διαδικασίας παρακολούθησης δημοσιοποιήθηκαν για τελευταία φορά στο πλαίσιο των περιοδικών εκθέσεων του 2002 και του εγγράφου στρατηγικής. Τον Φεβρουάριο και τον Μάιο του 2003 παρουσιάστηκαν στο Συμβούλιο δύο διαδικασίες παρακολούθησης, στο πλαίσιο της παρακολούθησης των διαπραγματεύσεων. Η Επιτροπή ολοκληρώνει αυτή τη διαδικασία με τη δημοσίευση σειράς συνολικών εκθέσεων παρακολούθησης για καθεμιά από τις προσχωρούσες χώρες, στις οποίες εξετάζεται συγκεκριμένα η ικανότητά τους να εκπληρώσουν την υποχρέωση εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου στο σύνολό του από την πρώτη ημέρα της προσχώρησης.

Αυτές οι εκθέσεις επιβεβαιώνουν ότι οι υπό ένταξη χώρες κατέβαλαν σημαντικές προσπάθειες τον τελευταίο χρόνο προκειμένου να ολοκληρώσουν τις μακροχρόνιες προετοιμασίες τους για την προσχώρηση, αποδεικνύοντας κατ´ αυτό τον τρόπο τη δέσμευσή τους να εφαρμόσουν το κοινοτικό κεκτημένο από την 1η Μαΐου 2004. Έχουν ήδη επιτύχει μεγάλο βαθμό ευθυγράμμισης και γενικά αξίζουν συγχαρητήρια για τα μέχρι σήμερα επιτεύγματά τους. Η διαδικασία παρακολούθησης αποδείχθηκε αποτελεσματικό μέσο σε αυτό το πλαίσιο και έχει συμβάλει στην επιτάχυνση των προετοιμασιών.

Στο πλαίσιο αυτής της ολοκληρωμένης διαδικασίας, η Επιτροπή δεν αντιμετώπισε σημαντικές εκπλήξεις ή ανακαλύψεις της τελευταίας στιγμής. Η διαδικασία παρακολούθησης επιβεβαιώνει παλαιότερες αναλύσεις και καταγράφει την πρόοδο που έχει σημειωθεί από τη δημοσίευση των τελευταίων περιοδικών εκθέσεων τον Οκτώβριο του 2002.

Ενόψει των αναλυτικών συμπερασμάτων που περιγράφονται στην παρούσα έκθεση, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι, συνολικά, οι υπό ένταξη χώρες αναμένεται να είναι έτοιμες για προσχώρηση στους περισσότερους τομείς, ακόμη και αν ίσως χρειαστούν ήσσονος σημασίας προσαρμογές σε ορισμένες περιπτώσεις. Την ίδια στιγμή όμως μένει να αντιμετωπιστούν αρκετά ζητήματα, τα οποία απαιτούν ενίσχυση των προσπαθειών από σήμερα έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Υπάρχει ωστόσο περιορισμένος αριθμός ζητημάτων που προκαλούν έντονο προβληματισμό. Σε συνέχεια της έκθεσης αυτής, η Επιτροπή θα ενημερώσει ξεχωριστά καθεμιά από τις προσχωρούσες χώρες σχετικά με τα προβλήματα που τις αφορούν, αποστέλλοντας προειδοποιητικές επιστολές και οργανώνοντας διαβουλεύσεις για τα ζητήματα αυτά. Εάν δεν αναληφθεί άμεση και αποφασιστική δράση, οι εν λόγω χώρες κατά πάσα πιθανότητα δεν θα είναι σε θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους στους συγκεκριμένους αυτούς τομείς και οι πολίτες και οι οικονομικοί φορείς τους δεν θα μπορούν να απολαύσουν πλήρως τα οφέλη που απορρέουν από την ιδιότητα του μέλους της ΕΕ. Τέτοιου είδους προβλήματα έχουν εντοπιστεί σε σχέση με όλες τις υπό ένταξη χώρες. Αφορούν από ένα έως τέσσερα κεφάλαια του κεκτημένου, ανάλογα με τη χώρα. Οι προσπάθειες πρέπει πλέον να επικεντρωθούν στην επίλυση των ζητημάτων που εκκρεμούν όσον αφορά τη μεταφορά και την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου προκειμένου να καλυφθούν όλα τα εναπομένοντα κενά έως την προσχώρηση, κάτι που είναι εφικτό. Όπου αυτό είναι δυνατόν, η Επιτροπή προτίθεται να υποστηρίξει τις διοικήσεις των κρατών μελών με στοχοθετημένη ενίσχυση που μπορεί να κινητοποιηθεί άμεσα.

Από κοινού με τις προσχωρούσες χώρες, η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί τα εναπομένοντα ζητήματα κατά τους μήνες που μεσολαβούν έως την προσχώρηση. Όπου διαπιστώνεται ότι ενέργειες που έπρεπε να γίνουν δεν έχουν ολοκληρωθεί μέχρι την προσχώρηση, η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να λάβει τα δέοντα μέτρα - όπου χρειάζεται και πριν από την προσχώρηση - για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Η προετοιμασία των υπό ένταξη χωρών έχει προχωρήσει σημαντικά. Η Επιτροπή πιστεύει ότι η διεύρυνση θα πραγματοποιηθεί την 1η Μαΐου 2004 υπό ευνοϊκές συνθήκες. Ωστόσο, δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της για να διασφαλίσει την ορθή εφαρμογή των κανόνων και των πολιτικών της Ένωσης, καθώς είναι καθήκον της στο πλαίσιο του ρόλου της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών και προς όφελος όλων των κρατών μελών της Ένωσης.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΕΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΤΗΝ ΕΣΘΟΝΙΑ, ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, ΤΗ ΛΕΤΟΝΙΑ, ΤΗ ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ, ΤΗΝ ΟΥΓΓΑΡΙΑ, ΤΗ ΜΑΛΤΑ, ΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ, ΤΗ ΣΛΟΒΕΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΛΟΒΑΚΙΑ

Τσεχική Δημοκρατία

Η Τσεχική Δημοκρατία έχει διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό μακροοικονομική σταθερότητα. Ωστόσο τα δημόσια οικονομικά της παρουσιάζουν επιδείνωση. Η Τσεχική Δημοκρατία συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις, αν και διστακτικά.

Έχει σημειωθεί πρόοδος στους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους επισήμανε ανάγκη για βελτιώσεις, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα. Η συνεχιζόμενη αύξηση του γενικού κρατικού ελλείμματος οδήγησε την κυβέρνηση στη λήψη μέτρων για την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών και στην παρουσίαση σειράς μέτρων που αποσκοπούν στη μείωση του ελλείμματος στο 4 % έως το 2006. Απαιτείται βαθύτερη και πιο ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικών παροχών και του συνταξιοδοτικού συστήματος. Η υπηρεσία εξυγίανσης της Τσεχικής Δημοκρατίας κίνησε εκ νέου τη διαδικασία εκποίησης επισφαλών περιουσιακών στοιχείων σε ιδιώτες επενδυτές. Η διαδικασία αυτή πρέπει να επιταχυνθεί προκειμένου η οικονομία να ελευθερωθεί από πόρους που δεν διατίθενται σωστά.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου στην δημόσια διοίκηση και στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Τσεχικής Δημοκρατίας, υπάρχει όμως περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης πρέπει να διατεθούν επαρκείς πόροι για την εφαρμογή του νόμου περί δημόσιας διοίκησης που θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2005. Όσον αφορά το δικαστικό σύστημα, ο τομέας στον οποίο πρέπει κατά κύριο λόγο να εστιασθούν οι βελτιώσεις είναι η μείωση της διάρκειας των δικαστικών διαδικασιών. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας και πρέπει ιδιαίτερα να αυξηθούν οι περιπτώσεις διαφθοράς που φθάνουν ενώπιον της δικαιοσύνης.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, τα συμπεράσματα της παρούσας έκθεσης παρουσιάζονται συνοπτικά στη συνέχεια.

Κατ' αρχάς, πρέπει να σημειωθεί ότι η Τσεχική Δημοκρατία έχει επιτύχει υψηλό επίπεδο ευθυγράμμισης με το κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, νομοθεσία νέας προσέγγισης και ο μη εναρμονισμένος τομέας στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας, επενδυτικές υπηρεσίες, αγορές κινητών αξιών και προστασία προσωπικών δεδομένων στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. κυκλοφορία κεφαλαίων και συστήματα πληρωμών στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου και της λογιστικής, της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Τσεχική Δημοκρατία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς, στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς, σε σχέση με τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων στον κτηνιατρικό τομέα, στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου και στο κεφάλαιο της αλιείας.

Η Τσεχική Δημοκρατία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου των μεταφορών. τη φορολογία. την οικονομική και νομισματική ένωση. τις στατιστικές. την εργατική νομοθεσία, την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών, τον κοινωνικό διάλογο, τη δημόσια υγεία, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. τις ταχυδρομικές υπηρεσίες στο κεφάλαιο των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών. τον πολιτισμό στο κεφάλαιο του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. την περιφερειακή οργάνωση και τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση των αποβλήτων, τη βιομηχανική μόλυνση και τη διαχείριση κινδύνων, την ποιότητα των υδάτων, τις χημικές ουσίες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται ή μη με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. όλους σχεδόν τους τομείς του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή ένωση. την κοινή εμπορική πολιτική, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τους εξωτερικούς ελέγχους και την προστασία των κοινοτικών συμφερόντων στον τομέα του δημοσιονομικού ελέγχου. και τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Τσεχική Δημοκρατία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει της προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» και οι δημόσιες συμβάσεις στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, οι τομείς των ασφαλίσεων, των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, το δικαίωμα εγκατάστασης και η ελευθερία παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού, οι κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, ο οργανισμός πληρωμών, το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για τη ζάχαρη, το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά και το βόειο κρέας, και σχεδόν όλα τα ζητήματα του φυτοϋγειονομικού και του κτηνιατρικού τομέα.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: της υγείας και της ασφάλειας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. του τομέα των τηλεπικοινωνιών. της οπτικοακουστικής πολιτικής στο κεφάλαιο του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. των θεσμικών δομών, του νομοθετικού πλαισίου και της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της προστασίας της φύσης στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. της εποπτείας της αγοράς στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. της καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και του ασύλου στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες. και, στο κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου, τα ζητήματα του εσωτερικού δημοσιονομικού ελέγχου και του ελέγχου της δαπάνης για διαρθρωτική δράση.

Τρίτον, η Τσεχική Δημοκρατία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε τρεις τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε τρία κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά το κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Τσεχικής Δημοκρατίας για την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, περιλαμβανομένων των προσόντων για την άσκηση επαγγελμάτων υγείας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, αφορά την πρόοδο των εργασιών αναβάθμισης των εγκαταστάσεων βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων προκειμένου να συμμορφωθούν με τις υγειονομικές απαιτήσεις. Τέλος, αφορά το κεφάλαιο των οδικών μεταφορών, στον οποίο πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά η εφαρμογή του κοινωνικού και τεχνικού κεκτημένου.

Εσθονία

Παρά την χαμηλή εξωτερική ζήτηση, οι μακροοικονομικές επιδόσεις της Εσθονίας παρέμειναν σταθερές, αλλά το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε σημαντικά. Οι αρχές συνέχισαν σταθερά τις μεταρρυθμίσεις, ιδίως στους τομείς του συνταξιοδοτικού συστήματος και της οικονομικής εποπτείας.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, ιδίως του 2002 και του 2003, σε επίπεδο τοπικής και κεντρικής διοίκησης θέτει σε κίνδυνο τη μακροοικονομική σταθερότητα, ιδίως ενόψει του αυξανόμενου ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας ακολουθούνται ενεργές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας και η μέχρι σήμερα επιτευχθείσα πρόοδος κρίνεται ικανοποιητική. Η αναδιάρθρωση του τομέα του πετρελαιοφόρου σχιστόλιθου προχωρεί, όχι όμως και η περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το δικαστικό σύστημα της Εσθονίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσια διοίκησης, πρέπει να αντιμετωπιστούν ορισμένες αδυναμίες σε σχέση με τις προϋποθέσεις πρόσληψης και τη δομή της σταδιοδρομίας των υπαλλήλων και να βελτιωθεί ο συντονισμός σε ολόκληρο το φάσμα της δημόσιας διοίκησης. Μένει να γίνουν ορισμένες μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σύστημα, οι οποίες εν μέρει θα αποτελέσουν απόρροια του νέου κώδικα ποινικής δικονομίας που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιούλιο του 2004. Η Εσθονία πρέπει να συνεχίσει να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των μέτρων της για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα συμπεράσματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Εσθονία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα και νομοθεσία νέας προσέγγισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας και ασφαλίσεις στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. κινήσεις και πληρωμές κεφαλαίων και συστήματα πληρωμών στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. και πολιτική ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Εσθονία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε αρκετούς οριζόντιους τομείς, στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς, στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου και, στον κτηνιατρικό τομέα, σε ζητήματα όπως ο έλεγχος των ασθενειών των ζώων, η ζωοτεχνία και η ευζωία των ζώων. και, στο κεφάλαιο της αλιείας, σε σχέση με τις κρατικές ενισχύσεις και τις διεθνείς συμφωνίες.

Η Εσθονία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου των μεταφορών. της φορολογίας. της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. των στατιστικών. την υγεία και την ασφάλεια, τον κοινωνικό διάλογο, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, τη διαχείριση βιομηχανικών κινδύνων, την ποιότητα των υδάτων, τις χημικές ουσίες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και τον θόρυβο στ στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. όλες σχεδόν τις πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή ένωση. την κοινή εμπορική πολιτική, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τις περισσότερες πτυχές του κεφαλαίου του δημοσιονομικού ελέγχου. και τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Εσθονία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων, καθώς και οι δημόσιες συμβάσεις και ο μη εναρμονισμένος τομέας. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, οι τομείς των επενδυτικών υπηρεσιών και των αγορών κινητών αξιών, της προστασίας προσωπικών δεδομένων, των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας και του δικαιώματος εγκατάστασης και της ελευθερίας παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, η ενίσχυση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, ο οργανισμός πληρωμών, το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, η κοινή οργάνωση αγοράς για το γάλα, η αντιμετώπιση των μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών και τα ζωικά υποπροϊόντα, το σύστημα κτηνιατρικού ελέγχου, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, η τήρηση των υγειονομικών απαιτήσεων στις εγκαταστάσεις βιομηχανιών γεωργικών προϊόντων, τα κοινά μέτρα, η διατροφή των ζώων και φυτοϋγειονομικά ζητήματα. και οι περισσότεροι τομείς τις πολιτικής αλιείας.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: των εναέριων και θαλάσσιων μεταφορών. της άμεσης φορολογίας. της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. του νομοθετικού πλαισίου, των θεσμικών δομών και της οικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της ευθυγράμμισης της νομοθεσίας και της εφαρμογής του κεκτημένου στους τομείς της ποιότητας του αέρα, της διαχείρισης αποβλήτων, της βιομηχανικής μόλυνσης, της προστασίας της φύσης, της πυρηνικής ασφάλειας και της προστασίας από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. της προστασίας των δεδομένων και της καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες. και, στο κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου, τα ζητήματα της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας.

Τρίτον, η Εσθονία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε τρεις τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε δύο κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά το κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Εσθονίας για την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων για την άσκηση συγκεκριμένων επαγγελμάτων στον τομέα της υγείας. Αφορά επίσης το εργατικό δίκαιο και την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης.

Κύπρος

Οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας της Κύπρου παρουσίασαν επιβράδυνση το 2002 - αν και παραμένουν ικανοποιητικοί - ενώ ο πληθωρισμός, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και το γενικό έλλειμμα σημείωσαν αύξηση. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται με αργούς ρυθμούς, ορισμένα όμως μακροπρόθεσμα ζητήματα επιμένουν.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Η απελευθέρωση των υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών, ενέργειας, αεροπορικών μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών έως το 2003 έχει εφαρμοστεί σε ορισμένους τομείς, αλλά μένει να αρχίσει να εφαρμόζεται στην πράξη σε άλλους. Η διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης απέκλινε σημαντικά από τους στόχους της και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε. Πρόοδος σημειώθηκε σε σχέση με την οικονομική εποπτεία αλλά απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις. Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, έχουν δημιουργηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου από την κυπριακή δημόσια διοίκηση και από την κυπριακή δικαιοσύνη αλλά υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να ενισχυθεί ο αμερόληπτος χαρακτήρας των δημοσίων υπηρεσιών και να αντιμετωπιστούν οι αδυναμίες που εντοπίζονται σε αρκετούς φορείς που εφαρμόζουν το κεκτημένο, σε σχέση με την κατάρτιση και το προσωπικό. Στον τομέα της δικαιοσύνης, πρέπει να μειωθεί η διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή του κεκτημένου. Η Κύπρος πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς βάσει ολοκληρωμένης πολιτικής καταπολέμησης της διαφθοράς, η οποία μεταξύ άλλων να ρυθμίζει τα της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, τα συμπεράσματα της έκθεσης αναλύονται στη συνέχεια.

Κατ' αρχάς, πρέπει να σημειωθεί ότι η Κύπρος έχει επιτύχει υψηλό επίπεδο ευθυγράμμισης με το κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, νομοθεσία νέας προσέγγισης, δημόσιες συμβάσεις και μη εναρμονισμένος τομέας στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων, δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας, τομέας ασφαλειών, προστασία προσωπικών δεδομένων, δικαίωμα εγκατάστασης και ελευθερία παροχής μη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. πολιτική ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Κύπρος αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς, περιλαμβανομένου του συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης και ελέγχου, στις κοινές οργανώσεις αγοράς, στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου και, στον κτηνιατρικό τομέα, σε σχέση με τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, την ευζωία των ζώων και τη ζωοτεχνία. και, στο κεφάλαιο της αλιείας, στους τομείς των διαρθρωτικών δράσεων, της πολιτικής αγοράς, των κρατικών ενισχύσεων και των διεθνών συμφωνιών.

Η Κύπρος αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών στο κεφάλαιο των μεταφορών. το κεφάλαιο της φορολογίας. της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. των στατιστικών. την εργατική νομοθεσία, την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών, την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, τον κοινωνικό διάλογο, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. τις αποδοτικές και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, την πυρηνική ενέργεια και την πυρηνική ασφάλεια στο κεφάλαιο της ενέργειας. το κεφάλαιο της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. τον πολιτισμό στο κεφάλαιο του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. το νομοθετικό πλαίσιο, τον προγραμματισμό και την οικονομική διαχείριση στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση των αποβλήτων, τη βιομηχανική μόλυνση και τη διαχείριση κινδύνων, την ποιότητα των υδάτων, τις χημικές ουσίες, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. τις περισσότερες πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. το κεφάλαιο για την τελωνειακή ένωση. την κοινή εμπορική πολιτική, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων. το κεφάλαιο για την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τους εξωτερικούς ελέγχους, τον έλεγχο της δαπάνης για διαρθρωτική δράση και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας στον τομέα του δημοσιονομικού ελέγχου. και τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Κύπρος έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, οι τομείς των επενδυτικών υπηρεσιών και των αγορών κινητών αξιών και οι υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, περιλαμβάνονται: το δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης, το σύστημα κτηνιατρικών ελέγχων, οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες, τα ζωικά υποπροϊόντα, οι υγειονομικές συνθήκες σε εγκαταστάσεις βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων, τα κοινά μέτρα, η διατροφή των ζώων και ορισμένες πτυχές της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας. και, στο κεφάλαιο της αλιείας, η διαχείριση πόρων και στόλου, οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι.

Περιλαμβάνονται επίσης: οι τομείς των οδικών και αεροπορικών μεταφορών στο κεφάλαιο της πολιτικής μεταφορών. οι τομείς της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. το κεφάλαιο των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένων των ταχυδρομικών υπηρεσιών. η οπτικοακουστική πολιτική στο κεφάλαιο του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. οι θεσμικές δομές στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. η προστασία της φύσης και οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. η εποπτεία της αγοράς και τα μη συνδεόμενα με την ασφάλεια μέτρα στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. η πολιτική θεωρήσεων και η πολιτική ασύλου στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων, τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες και, στο κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου, το ζήτημα του εσωτερικού δημοσιονομικού ελέγχου.

Τρίτον, η Κύπρος πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε τρεις τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε δύο κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά κυρίως το κεφάλαιο της γεωργίας, και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Κύπρου για τη θέσπιση του οργανισμού πληρωμών της και για την εφαρμογή των μηχανισμών εξωτερικού εμπορίου. Αφορά επίσης το κεφάλαιο της πολιτικής μεταφορών, σε σχέση με την ασφάλεια στη θάλασσα.

Λετονία

Παρά το δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον, η οικονομική δραστηριότητα στη Λετονία δεν εμφανίζει κάμψη και οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Θετικές εξελίξεις καταγράφηκαν σε σχέση με τις ενεργές πολιτικές της αγοράς εργασίας, παρατηρούνται όμως ακόμη αρκετές διαρθρωτικές ακαμψίες. Η δημοσιονομική πολιτική κατέστη περισσότερο επεκτατική το 2002. Γενικά, έχουν δημιουργηθεί οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, αλλά το ισχύον περιβάλλον για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων παραμένει προβληματικό από ορισμένες απόψεις. Πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά τη βελτίωση της διοικητικής και της δικαστικής ικανότητας σε σχέση με την επιχειρηματική κοινότητα.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Λετονίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, είναι σημαντικό να εναρμονιστεί η δομή διαχείρισης των δημοσίων υπηρεσιών βάσει της εφαρμογής διαφανών κανόνων και πρακτικών σε ζητήματα προσωπικού, και να αυξηθεί η υποχρέωση λογοδοσίας των δημοσίων υπηρεσιών. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, και συγκεκριμένα στην ολοκλήρωση του νομοθετικού πλαισίου - ιδίως δε στην άμεση ανάγκη θέσπισης νέου νόμου περί της δικαστικής εξουσίας καθώς και νόμου περί ποινικής δικονομίας - και στην εφαρμογή της νομοθεσίας στη διοίκηση της δικαιοσύνης. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί προτεραιότητα. Συγκεκριμένα, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την ολοκλήρωση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου και για την εδραίωση της νέας υπηρεσίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης αναλύονται στη συνέχεια.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Λετονία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, νομοθεσία νέας προσέγγισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. συστήματα πληρωμών και καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Λετονία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς, σε σχέση με τις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς, την ανάπτυξη της υπαίθρου, με ορισμένα ζητήματα του κτηνιατρικού τομέα, συγκεκριμένα τη ζωοτεχνία και τη διατροφή των ζώων. και, στο κεφάλαιο της αλιείας, στους τομείς των διαρθρωτικών δράσεων, των κρατικών ενισχύσεων και των διεθνών συμφωνιών.

Η Λετονία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου των μεταφορών. τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης και την άμεση φορολογία. την οικονομική και νομισματική ένωση. τις στατιστικές. τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. τη βιομηχανική πολιτική. τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. την επιστήμη και την έρευνα. την εκπαίδευση και την κατάρτιση. τον πολιτισμό και την οπτικοακουστική πολιτική. τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. το κεφάλαιο του περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή νομοθεσία. την κοινή εμπορική πολιτική, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τον εσωτερικό δημοσιονομικό έλεγχο. και τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Λεττονία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων, καθώς και οι δημόσιες συμβάσεις και ο μη εναρμονισμένος τομέας. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, οι τομείς των ασφαλίσεων, των επενδυτικών υπηρεσιών, των αγορών κινητών αξιών, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, το δικαίωμα εγκατάστασης και η ελευθερία παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, οι εναπομένοντες περιορισμοί όσον αφορά τη διακίνηση κεφαλαίων και τις πληρωμές. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού, η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, ο οργανισμός πληρωμών, το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για το γάλα, τη ζάχαρη και το βόειο κρέας, το σύστημα κτηνιατρικού ελέγχου, οι υγειονομικές συνθήκες σε εγκαταστάσεις βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, ο έλεγχος των ασθενειών των ζώων, τα κοινά μέτρα, περιλαμβανομένων των μέτρων περί των καταλοίπων, τα ζητήματα της ευζωίας των ζώων και φυτοϋγειονομικά ζητήματα. και στον τομέα της αλιείας, η διαχείριση πόρων και στόλου, οι επιθεωρήσεις και ο έλεγχος και η πολιτική αγορών.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: των αεροπορικών μεταφορών. του ΦΠΑ, περιλαμβανομένης της διοικητικής ικανότητας, στο κεφάλαιο της φορολογίας. της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. της ανταγωνιστικότητας και της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. του κεφαλαίου των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. του νομοθετικού πλαισίου, της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου, καθώς και των θεσμικών δομών, στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. της προστασίας των δεδομένων, της μετανάστευσης, του ασύλου, της καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και των ναρκωτικών στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες. και, στον τομέα του δημοσιονομικού ελέγχου, τα ζητήματα του εξωτερικού ελέγχου και του ελέγχου της δαπάνης για διαρθρωτική δράση και της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας.

Τρίτον, η Λεττονία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε πέντε τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε τέσσερα κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά το κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Λετονίας για την εφαρμογή του γενικού συστήματος αμοιβαίας αναγνώρισης των προσόντων και για την αμοιβαία αναγνώριση της κατάρτισης για την άσκηση συγκεκριμένων επαγγελμάτων, περιλαμβανομένων των επαγγελμάτων υγείας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, αφορά τον τομέα των μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών και των ζωικών υποπροϊόντων. Στο κεφάλαιο της φορολογίας, αφορά τη διοικητική συνεργασία και την αμοιβαία συνδρομή στον τομέα του ΦΠΑ, και συγκεκριμένα το σύστημα διασύνδεσης. Τέλος, αφορά τη διοικητική και επιχειρησιακή ικανότητα στο κεφάλαιο της τελωνειακής ένωσης, σε σχέση με ορισμένα συστήματα τεχνολογίας των πληροφοριών.

Λιθουανία

Παρά τη μείωση των ρυθμών ανάπτυξης στην ΕΕ, οι μακροοικονομικές επιδόσεις της Λιθουανίας παρέμειναν ιδιαίτερα ικανοποιητικές κατά τη διάρκεια του 2002. Οι αρχές συνέχισαν ενεργά τις μεταρρυθμίσεις, αν και σε ορισμένους τομείς - περιλαμβανομένων των τομέων των συντάξεων και της δημοσιονομικής διαρθρωτικής μεταρρύθμισης -- απαιτείται περαιτέρω πρόοδος.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Η δημοσιονομική πολιτική παραμένει σταθερά προσανατολισμένη προς την περαιτέρω εξυγίανση, αλλά είναι πολλοί οι παράγοντες που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την κυβέρνηση να επιτύχει τον στόχο της. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η χάραξη ολοκληρωμένης δημοσιονομικής στρατηγικής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη όλες τις εκκρεμείς οικονομικές υποχρεώσεις της κεντρικής και των τοπικών κυβερνήσεων. Το πρόβλημα της υψηλής και επίμονης ανεργίας αντιμετωπίζεται μέσω ενεργών πολιτικών της αγοράς εργασίας αλλά είναι πολύ σημαντικό να εφαρμοστούν στην πράξη οι πολιτικές αυτές. Η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση έχει προχωρήσει με την έγκριση της σχετικής νομοθεσίας από το κοινοβούλιο, αλλά τα υπάρχοντα σχέδια δεν λύνουν το πρόβλημα του επαπειλούμενου ελλείμματος κοινωνικής ασφάλισης. Σημαντική πρόοδος έχει επιτευχθεί όσον αφορά τη βελτίωση της διοικητικής και δικαστικής ικανότητας, ιδίως σε σχέση με το νομικό πλαίσιο της πτώχευσης και την αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και την είσοδο στην αγορά, αλλά οι αρχές πρέπει να ολοκληρώσουν το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα χωρίς καθυστέρηση.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το δικαστικό σύστημα της Λιθουανίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσια διοίκησης, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε συγκεκριμένα ζητήματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται η πρόσληψη και η διατήρηση τόσο εξειδικευμένων επαγγελματιών όσο και τοπικών υπαλλήλων κατώτερων βαθμίδων για την εφαρμογή του κεκτημένου, περιλαμβανομένης της διαχείρισης των διαρθρωτικών ταμείων. Για την ολοκλήρωση των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό και νομικό σύστημα της χώρας, οι οποίες βρίσκονται στα τελικά στάδια, απαιτείται επιπλέον προσωπικό, κατάρτιση και εξοπλισμός. Πρέπει να συνεχίσει να δίνεται προτεραιότητα στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Παράλληλα με την ενίσχυση του νομικού και του θεσμικού πλαισίου, πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της διαφθοράς κατά συστηματικό και αποτελεσματικό τρόπο με στόχο, μεταξύ άλλων, και την πρόληψη. Όσον αφορά τη μετάφραση του κεκτημένου στα λιθουανικά, πρέπει να αυξηθεί σημαντικά εντός των επόμενων μηνών και έως την προσχώρηση ο αριθμός των αναθεωρημένων κειμένων που υποβάλλονται από τη Λιθουανία.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Λιθουανία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, νομοθεσία νέας προσέγγισης, δημόσιες συμβάσεις και μη εναρμονισμένος τομέας στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας, δικαίωμα εγκατάστασης και ελευθερία παροχής μη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, καθώς και υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. κινήσεις και πληρωμές κεφαλαίων στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. πολιτική ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Λιθουανία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς. Αναμένεται επίσης να είναι σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς, στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου, και σε ορισμένα κτηνιατρικής φύσης ζητήματα, συγκεκριμένα σε σχέση με τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, τη ζωοτεχνία και τη διατροφή των ζώων. και, στο κεφάλαιο της αλιείας, στους τομείς των κρατικών ενισχύσεων και των διεθνών συμφωνιών.

Η Λιθουανία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: το κεφάλαιο των μεταφορών. τα περισσότερα ζητήματα που σχετίζονται με το κεφάλαιο της φορολογίας. της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. των στατιστικών. την εργατική νομοθεσία, την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών, την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, τον κοινωνικό διάλογο, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. το κεφάλαιο της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. το νομοθετικό πλαίσιο και τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. το κεφάλαιο του περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. πολλές πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή νομοθεσία στο κεφάλαιο της τελωνειακής ένωσης. την κοινή εμπορική πολιτική, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τις περισσότερες πτυχές του δημοσιονομικού ελέγχου. και τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Λιθουανία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, οι τομείς των ασφαλίσεων, των επενδυτικών υπηρεσιών και των αγορών κινητών αξιών. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, η ολοκλήρωση της ευθυγράμμισης στον τομέα των συστημάτων πληρωμών και η ενίσχυση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, ο οργανισμός πληρωμών, το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για το γάλα και το βόειο κρέας, οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες και τα ζωικά υποπροϊόντα, το σύστημα κτηνιατρικού ελέγχου, οι υγειονομικές απαιτήσεις σε εγκαταστάσεις βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων, τα κοινά μέτρα, η ευζωία των ζώων και ο φυτοϋγειονομικός τομέας. και στον τομέα της αλιείας, οι διαρθρωτικές δράσεις και η πολιτική αγορών.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: της διοικητικής συνεργασίας και της αμοιβαίας συνδρομής στο κεφάλαιο της φορολογίας. της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. του κεφαλαίου των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. της ολοκλήρωσης της θεσμικής διάρθρωσης και των διαδικασιών χρηματοοικονομικής διαχείριση και ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. της μετανάστευσης, του ασύλου, της αστυνομικής συνεργασίας και της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος, της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της απάτης και της διαφθοράς στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. της επιχειρησιακής και διοικητικής ικανότητας στο κεφάλαιο της τελωνειακής ένωσης. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες. και, στο κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου, το ζήτημα του ελέγχου της δαπάνης για διαρθρωτική δράση.

Τρίτον, η Λιθουανία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε δύο τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε δύο κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά το κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Λιθουανίας για την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων καθώς και το κεφάλαιο της αλιείας, και συγκεκριμένα τις επιθεωρήσεις και τον έλεγχο σε σχέση με τη διαχείριση πόρων και στόλου.

Ουγγαρία

Η συνολική μακροοικονομική κατάσταση της ουγγρικής οικονομίας έχει επιδεινωθεί, ιδίως όσον αφορά τη σύνθεση του ΑΕγχΠ, τους εξωτερικούς λογαριασμούς και τη σταθερότητα συναλλαγματικής ισοτιμίας και επιτοκίων. Το σημαντικό έλλειμμα του προϋπολογισμού του 2002 αντιμετωπίστηκε με αυστηρότερη αλλά ιδιαιτέρως φιλόδοξη δημοσιονομική πολιτική το 2003, ενώ αντιφατικές νομισματικές πολιτικές και πολιτικές σχετικά με την ισοτιμία επηρέασαν αρνητικά το σύνολο των πολιτικών. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται κατ' αξιόπιστο τρόπο, μέσω της ιδιωτικοποίησης ορισμένων από τις εναπομένουσες κρατικές επιχειρήσεις, της σταδιακής απελευθέρωσης των διοικητικά καθοριζόμενων τιμών και της ευρείας ολοκλήρωσης της προοδευτικής συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Το γενικό κρατικό έλλειμμα παρουσιάζει τάση μείωσης, μετά τον επαναπροσδιορισμό της δημοσιονομικής πολιτικής το 2003, αλλά απαιτείται περαιτέρω πρόοδος και όσον αφορά τη δομή της δημοσιονομικής μεταρρύθμισης. Η μεταρρύθμιση του τομέα υγειονομικής περίθαλψης προχωρεί βάσει δεκαετούς προγράμματος, το οποίο ενισχύθηκε μέσω της ενσωμάτωσης ιατρείων ιδιωτών γενικών ιατρών το 2002 και ενός νέου νόμου που εγκρίθηκε το 2003 και άνοιξε το δρόμο για μεγάλης κλίμακας ιδιωτικοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων του τομέα της υγείας, περιλαμβανομένων νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Οι αυξήσεις των μισθών το 2003 άρχισαν να παρουσιάζουν κάμψη σε σύγκριση με τους υψηλούς ρυθμούς αυξήσεων του 2001 και 2002, ιδίως στον τομέα των επιχειρήσεων, ενώ η οικονομία σταδιακά προσαρμόζεται στο νέο περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού. Παρ' όλα αυτά, ακόμη και το 2003, η πραγματική αύξηση των μισθών είναι σημαντικά μεγαλύτερη από την αύξηση της παραγωγικότητας.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Ουγγαρίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να συνεχιστεί η γενική μεταρρύθμιση στους τομείς της περιφερειακής ανάπτυξης, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κρατικής διοίκησης και να αυξηθεί η διαφάνεια σε ζητήματα προσωπικού. Πρέπει να ληφθεί σειρά μέτρων σε σχέση με το δικαστικό σύστημα, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για τη δημιουργία περιφερειακών δικαστηρίων και τη βελτίωση του συστήματος νομικής αρωγής. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνεχίσει να αντιμετωπίζεται ως ζήτημα προτεραιότητας, ιδίως μέσω της άμεσης εφαρμογής του προγράμματος «τσέπες από γυαλί» που θεσπίστηκε τον Απρίλιο του 2003.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Ουγγαρία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα και νομοθεσία νέας προσέγγισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. τραπεζικός τομέας και τομέας ασφαλιστικών υπηρεσιών, επενδυτικές υπηρεσίες και αγορές κινητών αξιών, προστασία προσωπικών δεδομένων, δικαίωμα εγκατάστασης και ελευθερία παροχής μη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. πολιτική ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Ουγγαρία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς, στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς και, στον κτηνιατρικό τομέα, όσον αφορά τις προϋποθέσεις του ελέγχου των ασθενειών των ζώων, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, την ευζωία των ζώων τη ζωοτεχνία και τη διατροφή των ζώων. και στο κεφάλαιο της αλιείας γενικά.

Η Ουγγαρία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: το κεφάλαιο των μεταφορών, με την εξαίρεση των σιδηροδρομικών μεταφορών. όλους τους τομείς του κεφαλαίου της φορολογίας. την οικονομική και νομισματική ένωση. τις στατιστικές. τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. τον τομέα του πολιτισμού στο κεφάλαιο του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα και των υδάτων, τη διαχείριση αποβλήτων, τη διαχείριση βιομηχανικών κινδύνων, τις χημικές ουσίες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. όλες σχεδόν τις πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή ένωση. την κοινή εμπορική πολιτική, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις και τον εξωτερικό έλεγχο στο κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Ουγγαρία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων, καθώς και οι δημόσιες συμβάσεις και ο μη εναρμονισμένος τομέας. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, ο τομέας των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας. και, στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για τη ζάχαρη και το κρασί και, στον κτηνιατρικό τομέα, οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες και τα ζωικά υποπροϊόντα, το σύστημα κτηνιατρικού ελέγχου, τα κοινά μέτρα και ορισμένα φυτοϋγειονομικά ζητήματα.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: των σιδηροδρομικών μεταφορών. του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. του κεφαλαίου των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. του οπτικοακουστικού τομέα στο κεφάλαιο του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. του νομοθετικού πλαισίου, των θεσμικών δομών και της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της ευθυγράμμισης της νομοθεσίας και της εφαρμογής της στους τομείς της προστασίας της φύσης και της βιομηχανικής μόλυνσης του κεφαλαίου της πολιτικής περιβάλλοντος. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. των εξωτερικών συνόρων και του ασύλου στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες. και, στον τομέα του δημοσιονομικού ελέγχου, τα ζητήματα του εσωτερικού δημοσιονομικού ελέγχου, του ελέγχου της δαπάνης για διαρθρωτική δράση και της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας.

Τρίτον, η Ουγγαρία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε τέσσερις τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε ένα κεφάλαιο του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά το κεφάλαιο της γεωργίας, και ειδικότερα τις προετοιμασίες της Ουγγαρίας για την ίδρυση οργανισμού πληρωμών, την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, την προετοιμασία για την υλοποίηση μέτρων ανάπτυξης της υπαίθρου και για τη διασφάλιση της τήρησης των υγειονομικών προτύπων σε εγκαταστάσεις βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων.

Μάλτα

Η οικονομική δραστηριότητα παρέμεινε μειωμένη, λόγω της χαμηλής εξωτερικής ζήτησης και της ύφεσης του τομέα του τουρισμού. Η πρόοδος όσον αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ήταν ανομοιογενής.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Απαιτούνται πολύ σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Η αναδιάρθρωση των δημόσιων επιχειρήσεων βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά απαιτείται να εφαρμοστούν πολύ ευρύτερα μέτρα που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και θα στηρίξουν τη δημοσιονομική εξυγίανση. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει υψηλό, αν και έχουν ληφθεί αρκετά μέτρα για τη βελτίωση της εποπτείας και τον έλεγχο της πιστοληπτικής ικανότητας.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για αύξηση της αποδοτικότητας και της υποχρέωσης λογοδοσίας σε όλο το φάσμα των δημοσίων υπηρεσιών. Πρέπει επίσης να συνεχιστεί η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω ο αριθμός των εκκρεμουσών δικαστικών υποθέσεων και να βελτιωθεί η λειτουργία των ειρηνοδικείων. Σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς, η Μάλτα πρέπει να υιοθετήσει συνολική στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της ομάδας κρατών κατά της διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης. Όσον αφορά τη μετάφραση του κεκτημένου στα μαλτέζικα, εντός των μηνών που απομένουν έως την προσχώρηση πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των αναθεωρημένων κειμένων που υποβάλλει η Μάλτα.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Μάλτα έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, νομοθεσία νέας και παλαιάς προσέγγισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας, τομέας ασφαλειών, επενδυτικές υπηρεσίες και αγορές κινητών αξιών, προστασία προσωπικών δεδομένων και υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. αντιμονοπωλιακή νομοθεσία στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Μάλτα αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά την πολιτική ποιότητας και τις κρατικές ενισχύσεις, τις κοινές οργανώσεις αγοράς για τις αροτραίες καλλιέργειες, το γάλα, το πρόβειο κρέας, το χοίρειο κρέας, τα αυγά και τα πουλερικά, και σε ορισμένα κτηνιατρικά ζητήματα, περιλαμβανομένου του ελέγχου των ασθενειών των ζώων, του εμπορίου ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, της ευζωίας των ζώων και της ζωοτεχνίας. και, στο κεφάλαιο της αλιείας, στους τομείς της διαχείρισης πόρων και στόλου, των επιθεωρήσεων και των ελέγχων, της πολιτικής αγορών, των κρατικών ενισχύσεων και των διεθνών συμφωνιών.

Η Μάλτα αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, τις οδικές και τις αεροπορικές μεταφορές στο κεφάλαιο των μεταφορών. τον ΦΠΑ, τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τη διοικητική συνεργασία και την αμοιβαία συνδρομή στο κεφάλαιο της φορολογίας. την οικονομική και νομισματική ένωση. τις στατιστικές. την αγορά εργασίας, την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών, τον κοινωνικό διάλογο, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. το κεφάλαιο της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. τις θεσμικές δομές και τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα και των υδάτων, τη βιομηχανική μόλυνση και τη διαχείριση κινδύνων, τις χημικές ουσίες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. όλες σχεδόν τις πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. το κεφάλαιο της τελωνειακής ένωσης. την κοινή εμπορική πολιτική και την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. το κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου, τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Μάλτα έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: ο μη εναρμονισμένος τομέας και οι δημόσιες συμβάσεις στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων. οι προϋποθέσεις για την αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, το δικαίωμα εγκατάστασης και η ελευθερία παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα. και, στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η βιολογική γεωργία και το δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, το βόειο κρέας, τα φρούτα, τα λαχανικά και το ελαιόλαδο, και η αγροτική ανάπτυξη. στον κτηνιατρικό τομέα, τα συστήματα κτηνιατρικού ελέγχου, οι υγειονομικές απαιτήσεις σε εγκαταστάσεις βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων, τα κοινά μέτρα, η διατροφή των ζώων, και τα φυτοϋγειονομικά ζητήματα. και στον τομέα της αλιείας, οι διαρθρωτικές δράσεις.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: της άμεσης φορολογίας. της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. του νομοθετικού πλαισίου, της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της ευθυγράμμισης και της εφαρμογής της νομοθεσίας σε σχέση με τη διαχείριση αποβλήτων και την προστασία της φύσης στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. του σχεδίου δράσης Σένγκεν και της πολιτικής ασύλου στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες.

Τρίτον, η Μάλτα πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε έξι τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε τρία κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά τον τομέα των κρατικών ενισχύσεων στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού, στον οποίο η Μάλτα πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες για την υλοποίηση των δεσμεύσεών της σε σχέση με την αναδιάρθρωση των ναυπηγείων της. Αφορά επίσης το κεφάλαιο της γεωργίας, σε σχέση με την ίδρυση οργανισμού πληρωμών, την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, τους μηχανισμούς εξωτερικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων, τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες και την επεξεργασία των ζωικών αποβλήτων. Τέλος, αφορά το κεφάλαιο των μεταφορών, και συγκεκριμένα τον τομέα της ασφάλειας στη θάλασσα.

Πολωνία

Η μακροοικονομική κατάσταση της Πολωνίας παρέμεινε σταθερή και η οικονομία της ανακάμπτει σταδιακά, κυρίως χάρη στην αύξηση της εξωτερικής ζήτησης. Στον τομέα των μεταρρυθμίσεων δεν υπήρξε ουσιαστικά πρόοδος από την έκθεση του περασμένου έτους.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Οι πολωνικές αρχές μέχρι σήμερα δεν φαίνονται πρόθυμες να προχωρήσουν στην απαραίτητη δημοσιονομική προσαρμογή. Ωστόσο, η εις βάθος αναδιάρθρωση και η μείωση των δημόσιων δαπανών είναι απαραίτητες για την περαιτέρω βελτίωση του συνόλου των πολιτικών, την αναστροφή της τάσης ταχείας αύξησης του δημόσιου χρέους και για την προετοιμασία των δημοσίων οικονομικών της Πολωνίας ενόψει της προσχώρησης. Οι πολωνικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι τυχόν αποφάσεις σχετικά με τη χρήση του αποθεματικού επανεκτιμήσεων δεν θα υπονομεύσουν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας. Μικρή είναι η πρόοδος που σημειώθηκε τον τελευταίο χρόνο σε σχέση με την αναδιάρθρωση της βαριάς βιομηχανίας, τη διανομή ενέργειας και τη γεωργία και απαιτείται να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες για την πρόοδο του προγράμματος μεταρρυθμίσεων σε αυτό τον τομέα. Ο νέος νόμος περί πτώχευσης που εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο αναβαθμίζει το νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την πτώχευση και την εκκαθάριση και το ευθυγραμμίζει με τις απαιτήσεις της σύγχρονης οικονομίας της αγοράς. Μικρή πρόοδος έχει επιτευχθεί και όσον αφορά τη λειτουργία του κτηματολογίου και οι αρχές πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για εκσυγχρονισμό του συστήματος.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Πολωνίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων που προσλαμβάνονται κατόπιν ανοικτών διαγωνισμών, να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών και να ενισχυθούν οι φορείς που ασχολούνται με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της διαφάνειας του δικαστικού συστήματος, και ιδιαίτερα για την ανάπτυξη και την καλύτερη οργάνωση του συστήματος νομικής αρωγής. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας, ιδίως μέσω της ενίσχυσης των δομών συντονισμού και της παροχής διοικητικής υποστήριξης για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής της στρατηγικής καταπολέμησης της διαφθοράς.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Πολωνία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, καθώς και νομοθεσία νέας προσέγγισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. προστασία προσωπικών δεδομένων και υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. κινήσεις και πληρωμές κεφαλαίων και συστήματα πληρωμών στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. αντιμονοπωλιακή νομοθεσία στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Πολωνία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς, στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς και, στον κτηνιατρικό τομέα, όσον αφορά τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων και τη ζωοτεχνία.

Η Πολωνία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου των μεταφορών. τα ζητήματα της άμεσης φορολογίας καθώς και της διοικητικής συνεργασίας και της αμοιβαίας συνδρομής στο κεφάλαιο της φορολογίας. τα περισσότερα ζητήματα που άπτονται της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. τις στατιστικές. την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών, τον κοινωνικό διάλογο, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. τη βιομηχανική στρατηγική στο κεφάλαιο της βιομηχανικής πολιτικής. το κεφάλαιο των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. της πολιτικής πολιτισμού. τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση αποβλήτων, την ποιότητα των υδάτων, τη διαχείριση βιομηχανικών κινδύνων, τις χημικές ουσίες, τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. πολλές πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. το κεφάλαιο της τελωνειακής ένωσης. την κοινή εμπορική πολιτική και την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τον εξωτερικό έλεγχο στο πλαίσιο του κεφαλαίου για τον δημοσιονομικό έλεγχο. και τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Πολωνία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων, καθώς και οι δημόσιες συμβάσεις και ο μη εναρμονισμένος τομέας. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, το δικαίωμα εγκατάστασης και η ελευθερία παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα, καθώς και ο τραπεζικός τομέας, οι ασφαλίσεις, οι επενδυτικές υπηρεσίες και οι αγορές κινητών αξιών. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, η ενίσχυση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού, οι κρατικές ενισχύσεις. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για το γάλα, το βόειο κρέας, τα αυγά και τα πουλερικά, η ανάπτυξη της υπαίθρου, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, τα κοινά μέτρα, τα ζητήματα της ευζωίας και της διατροφής των ζώων. και, στον τομέα της αλιείας, οι διαρθρωτικές δράσεις, οι κρατικές ενισχύσεις και οι διεθνείς αλιευτικές συμφωνίες.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: των θαλάσσιων μεταφορών. του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης στο κεφάλαιο της φορολογίας. της ανεξαρτησίας της εθνικής κεντρικής τράπεζας στο κεφάλαιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. της εργατικής νομοθεσίας, της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. των ιδιωτικοποιήσεων και των αναδιαρθρώσεων στο κεφάλαιο της βιομηχανικής πολιτικής. των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου ιδίως του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. της οπτικοακουστικής πολιτικής. του νομοθετικού πλαισίου, των θεσμικών δομών και της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της βιομηχανικής μόλυνσης και της προστασίας της φύσης στο κεφάλαιο της πολιτικής περιβάλλοντος. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. του σχεδίου δράσης Σένγκεν, της πολιτικής θεωρήσεων, των εξωτερικών συνόρων, της καταπολέμησης της απάτης και της διαφθοράς, της καταπολέμησης των ναρκωτικών και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες και, στον τομέα του δημοσιονομικού ελέγχου, τα ζητήματα του δημοσιονομικού εσωτερικού ελέγχου, του ελέγχου της δαπάνης για διαρθρωτική δράση και της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας.

Τρίτον, η Πολωνία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε εννέα τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε τρία κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά το κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Πολωνίας για την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, ιδίως δε όσον αφορά την απαιτούμενη κατάρτιση για την άσκηση συγκεκριμένων επαγγελμάτων στον τομέα της υγείας. Αφορά επίσης το κεφάλαιο της γεωργίας, σε σχέση με τις προετοιμασίες της Πολωνίας για την ίδρυση του οργανισμού πληρωμών της, την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου και την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων βάσει των υγειονομικών απαιτήσεων. Αφορά, επιπλέον, στον τομέα των κτηνιατρικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων, τα μέτρα που σχετίζονται με τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες και τα ζωικά υποπροϊόντα, τον έλεγχο των μετακινήσεων του ζωικού κεφαλαίου και τον έλεγχο της κορυνοβακτηρίωσης και του καρκίνου των γεωμήλων. Τέλος, αφορά τους τομείς της διαχείρισης πόρων, των επιθεωρήσεων και ελέγχων και της πολιτικής αγορών στο κεφάλαιο της αλιείας.

Σλοβενία

Οι μακροοικονομικές επιδόσεις της Σλοβενίας είναι αρκετά ικανοποιητικές. Η διαδικασία αναδιάρθρωσης προχωρεί βάσει του προγράμματος μεταρρυθμίσεων, αν και με αργούς ρυθμούς και παρουσιάζοντας σχετικά ανομοιογενή πρόοδο σε αρκετούς τομείς.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Αν και μειώνεται με αργό ρυθμό, ο σχετικά υψηλός και επίμονος πληθωρισμός εξακολουθεί να προκαλεί προβληματισμό. Προκειμένου να υποστηρίξει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας η κυβέρνηση πρέπει να επισπεύσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η πλήρης εκκαθάριση της σλοβενικής εταιρείας ανάπτυξης, που έχει προγραμματιστεί για το 2004, και περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις στο χρηματοπιστωτικό τομέα.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το δικαστικό σύστημα της Σλοβενίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να εφαρμοστεί η νέα νομοθεσία που ενισχύει την ανεξαρτησία και τον επαγγελματισμό της δημόσιας διοίκησης και να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων που περιορίζουν τη συμμετοχή των δημοσίων υπαλλήλων σε οικονομικές και πολιτικές δραστηριότητες ούτως ώστε να καλυφθούν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Μένει να πραγματοποιηθεί σειρά περαιτέρω μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σύστημα, ιδίως προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των εκκρεμουσών υποθέσεων. Η Σλοβενία πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Σε ό,τι αφορά τη μετάφραση του κεκτημένου στα σλοβένικα, πρέπει να αυξηθεί σημαντικά εντός των μηνών που απομένουν έως την προσχώρηση ο αριθμός των αναθεωρημένων κειμένων που υποβάλλει η Σλοβενία.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Σλοβενία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: σε όλους σχεδόν τους τομείς του κεφαλαίου της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. στους τομείς των δικαιωμάτων των πολιτών, της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων και του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. στον τραπεζικό τομέα, τον τομέα των ασφαλίσεων, των επενδυτικών υπηρεσιών και των αγορών κινητών αξιών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίου, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. στα περισσότερα ζητήματα που άπτονται του εταιρικού δικαίου και της λογιστικής. στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Σλοβενία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε όλους τους οριζόντιους τομείς, στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς και στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου. στον κτηνιατρικό τομέα, σε σχέση με τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες, τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων, τα κοινά μέτρα, την ευζωία των ζώων, τη ζωοτεχνία και τη διατροφή των ζώων. στον φυτοϋγειονομικό τομέα. στο κεφάλαιο της αλιείας.

Η Σλοβενία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τον τομέα των μεταφορών. τον ΦΠΑ, τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης και τη διοικητική συνεργασία στο κεφάλαιο της φορολογίας. την οικονομική και νομισματική ένωση. τις στατιστικές. τους περισσότερους τομείς του κεφαλαίου της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης. το κεφάλαιο της ενέργειας. το κεφάλαιο της βιομηχανικής πολιτικής. των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. της επιστήμης και της έρευνας. της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. των ταχυδρομικών υπηρεσιών στο κεφάλαιο των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών. του πολιτισμού και της οπτικοακουστικής πολιτικής. τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. το κεφάλαιο του περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. όλες σχεδόν τις πτυχές της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή ένωση. την κοινή εμπορική πολιτική και την ανθρωπιστική βοήθεια σε σχέση με το κεκτημένο στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις. τον δημοσιονομικό έλεγχο.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Σλοβενία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η τομεακή νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, η προστασία των προσωπικών δεδομένων, το δικαίωμα εγκατάστασης, η ελευθερία παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα και οι υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών. το κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού, η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για το γάλα και τη ζάχαρη, τα συστήματα κτηνιατρικού ελέγχου, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων και κοινά μέτρα σχετικά με τα κατάλοιπα.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: της άμεσης φορολογίας. του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. του κεφαλαίου των τηλεπικοινωνιών. του νομοθετικού πλαισίου, των θεσμικών δομών και της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. του κεκτημένου σε σχέση με την προστασία των δεδομένων και την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων, τα ζητήματα των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες και της αναπτυξιακής πολιτικής.

Τρίτον, η Σλοβενία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε έναν τομέα που προκαλεί έντονο προβληματισμό, σε ένα κεφάλαιο του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά την αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, και συγκεκριμένα την ευθυγράμμιση με το γενικό σύστημα αναγνώρισης και με ορισμένα επαγγέλματα του τομέα της υγείας.

Σλοβακία

Οι μακροοικονομικές επιδόσεις της Σλοβακίας παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση, αν και εξακολουθούν να παρατηρούνται σημαντικές ανισότητες. Νέα ώθηση έχει δοθεί στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων και στον τομέα των δημοσίων οικονομικών. Έχουν ληφθεί διάφορα μέτρα, ορισμένα από τα οποία έχουν ήδη αποτελέσματα.

Όσον αφορά τους τομείς στους οποίους η έκθεση του περασμένου έτους πρότεινε βελτιώσεις, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά μένει να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις. Η κυβέρνηση μεταβάλλει την επεκτατική στάση της στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής. Η υιοθέτηση περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής συμβάλλει στον περιορισμό του υψηλού ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Με ιδιαίτερη δυναμική προχωρούν οι πρόσθετες μεταρρυθμίσεις των δημοσίων δαπανών που είναι απαραίτητες στο πλαίσιο της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Ωστόσο, τα περισσότερα από τα μέτρα που απαιτούνται πρέπει να εξειδικευθούν, να ιεραρχηθούν και να υλοποιηθούν. Η κυβέρνηση της Σλοβακίας λαμβάνει αποφασιστικότερα μέτρα για την αντιμετώπιση του διαρθρωτικού προβλήματος της ανεργίας. Πρόοδος έχει σημειωθεί σε σχέση με την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα, αλλά οι αρχές πρέπει να συνεχίσουν να προστατεύουν τον αναπτυσσόμενο χρηματοπιστωτικό τομέα από κινδύνους που υπονομεύουν τη σταθερότητά του. Έχουν θεσπιστεί μέτρα για τη βελτίωση του νομικού πλαισίου της οικονομίας της αγοράς και έχει ενισχυθεί η αποτελεσματική λειτουργία της. Παρ' όλα αυτά, πρέπει να καταβληθούν πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες σε αυτό τον τομέα.

Όσον αφορά τη συνολική διοικητική και δικαστική ικανότητα, υπάρχουν σε ικανοποιητικό βαθμό οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κεκτημένου από τη δημόσια διοίκηση και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Σλοβακίας, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις. Στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των υπαλλήλων που απασχολούνται σε τομείς που σχετίζονται με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, και να εφαρμοστεί μία μακροπρόθεσμη στρατηγική κατάρτισης. Όσον αφορά τη συνεχιζόμενη αποκέντρωση της δημόσιας διοίκησης, είναι σημαντικό η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων να συνοδεύεται από δημοσιονομική εξυγίανση. Σε ό,τι αφορά το δικαστικό σύστημα, πρέπει να ενισχυθεί η διοικητική ικανότητα του δικαστικού συμβουλίου και να διασφαλιστεί η οικονομική ανεξαρτησία του. Περαιτέρω προσπάθειες απαιτείται να καταβληθούν για τον περιορισμό της διάρκειας των δικαστικών διαδικασιών σε αστικές και ποινικές υποθέσεις, και όσον αφορά την κατάρτιση των δικαστικών. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας, ιδίως σε ό,τι αφορά την αυστηρή εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων. Πρόσθετα νομοθετικά μέτρα πρέπει να ληφθούν στους τομείς της σύγκρουσης συμφερόντων, της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων και της άσκησης πίεσης από ομάδες συμφερόντων.

Όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, στη συνέχεια αναλύονται τα συμπεράσματα της παρούσας έκθεσης.

Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η Σλοβακία έχει επιτύχει υψηλό βαθμό ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στους περισσότερους τομείς πολιτικής.

Αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει δεόντως το κεκτημένο στους ακόλουθους τομείς έως την προσχώρηση: οριζόντια και διαδικαστικά μέτρα, νομοθεσία νέας προσέγγισης και δημόσιες συμβάσεις στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. δικαιώματα των πολιτών, ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων και συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. τραπεζικός τομέας, επενδυτικές υπηρεσίες και αγορές κινητών αξιών στο κεφάλαιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίου, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. εταιρικό δίκαιο και λογιστική. αντιμονοπωλιακή νομοθεσία στο κεφάλαιο της πολιτικής ανταγωνισμού. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, η Σλοβακία αναμένεται να είναι έως την προσχώρηση σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ορισμένους οριζόντιους τομείς, στις περισσότερες κοινές οργανώσεις αγοράς, στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης και, στον κτηνιατρικό τομέα, σε σχέση με τα μέτρα για τον έλεγχο των ασθενειών των ζώων, το εμπόριο ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων, την ευζωία των ζώων, τη ζωοτεχνία και τη διατροφή των ζώων, καθώς και στον φυτοϋγειονομικό τομέα γενικά. και στο κεφάλαιο της αλιείας.

Η Σλοβακία αναμένεται επίσης να είναι σε θέση, έως την προσχώρηση, να εφαρμόσει το κεκτημένο σε ό,τι αφορά: τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, τις σιδηροδρομικές μεταφορές, τις εσωτερικές πλωτές οδούς, τις αεροπορικές και τις θαλάσσιες μεταφορές στο κεφάλαιο των μεταφορών. την άμεση φορολογία και τη διοικητική συνεργασία στο κεφάλαιο της φορολογίας. την οικονομική και νομισματική ένωση. τις στατιστικές. το εργατικό δίκαιο, την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών, την υγεία και την ασφάλεια, τον κοινωνικό διάλογο, την πολιτική απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης. την πολιτική στον τομέα της ενέργειας. τη βιομηχανική πολιτική. τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. την επιστήμη και την έρευνα. την εκπαίδευση και την κατάρτιση. τον πολιτισμό και την οπτικοακουστική πολιτική. τον προγραμματισμό στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. την οριζόντια νομοθεσία, την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση αποβλήτων, την ποιότητα των υδάτων, την προστασία της φύσης, τις χημικές ουσίες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τον θόρυβο, την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία από την ακτινοβολία στο κεφάλαιο του περιβάλλοντος. τα μέτρα που συνδέονται με την ασφάλεια και τις οργανώσεις καταναλωτών στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. πολλές από τις πτυχές του κεφαλαίου της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. την τελωνειακή ένωση. την κοινή εμπορική πολιτική και την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική ανάπτυξης σε σχέση με το κεκτημένο στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων. την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. τον εσωτερικό δημοσιονομικό έλεγχο και τους εξωτερικούς ελέγχους. τις χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Δεύτερον, σε ορισμένους τομείς, η Σλοβακία έχει συμμορφωθεί εν μέρει με τις δεσμεύσεις της και με τις προϋποθέσεις και πρέπει να καταβάλει αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της πριν από την προσχώρηση.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται: η νομοθεσία της «παλαιάς προσέγγισης» και ο μη εναρμονισμένος τομέας στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων. η αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων. στο κεφάλαιο της ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών, οι τομείς των ασφαλίσεων, των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, του δικαιώματος εγκατάστασης και της ελευθερίας παροχής υπηρεσιών μη χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα. στο κεφάλαιο του εταιρικού δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στο κεφάλαιο της γεωργίας, οι μηχανισμοί του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, οι κοινές οργανώσεις αγοράς για τη ζάχαρη, το κρασί και το βόειο κρέας, στον κτηνιατρικό τομέα το σύστημα κτηνιατρικού ελέγχου, οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες, τα ζωικά υποπροϊόντα και τα κοινά μέτρα, και στον φυτοϋγειονομικό τομέα οι έλεγχοι της τήρησης των ανώτατων ορίων καταλοίπων παρασιτοκτόνων.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα: των οδικών μεταφορών. του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης στο κεφάλαιο της φορολογίας. της δημόσιας υγείας, του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων στο κεφάλαιο της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης. των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών, περιλαμβανομένου του τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών. του νομοθετικού πλαισίου, των θεσμικών δομών και της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και του ελέγχου στο κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής και του συντονισμού των διαρθρωτικών μέσων. της βιομηχανικής μόλυνσης στο κεφάλαιο του περιβάλλοντος. της εποπτείας της αγοράς και των μη συνδεόμενων με την ασφάλεια μέτρων στο κεφάλαιο των καταναλωτών και της προστασίας της υγείας. του σχεδίου δράσης Σένγκεν, της προστασίας των δεδομένων, της πολιτικής θεωρήσεων, των εξωτερικών συνόρων, του ασύλου, της καταπολέμησης της απάτης και της διαφθοράς στο κεφάλαιο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες στο κεφάλαιο των εξωτερικών σχέσεων. στο κεφάλαιο του δημοσιονομικού ελέγχου, τα ζητήματα του ελέγχου της δαπάνης για διαρθρωτική δράση και της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας.

Τρίτον, η Σλοβακία πρέπει να αναλάβει άμεση και αποφασιστική δράση σε τέσσερις τομείς που προκαλούν έντονο προβληματισμό, σε δύο κεφάλαια του κεκτημένου, προκειμένου να έχει ολοκληρώσει τις προετοιμασίες της έως την ημερομηνία της προσχώρησης.

Αυτό αφορά την πολιτική ανταγωνισμού και συγκεκριμένα την πλήρωση των προϋποθέσεων που περιέχονται στη συνθήκη προσχώρησης σχετικά με τη μεταβατική ρύθμιση για τον τομέα του χάλυβα. Αφορά επίσης το κεφάλαιο της γεωργίας, και συγκεκριμένα τις προετοιμασίες της Σλοβακίας για την ίδρυση του οργανισμού πληρωμών, για την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου και για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων των βιομηχανιών γεωργικών τροφίμων στον τομέα της προστασίας της δημόσιας υγείας.