ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ - Η ωρίμανση μιας εταιρικής σχέσης - κοινά συμφέροντα και προκλήσεις στις σχέσεις ΕΕ-Κίνας (Ενημέρωση των ανακοινώσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 1998 και του 2001 για τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Συνοπτική παρουσίαση

1. Εισαγωγή

2. Μία νέα ωριμότητα στις σχέσεις ΕΕ-Κίνας

3. Χάραξη πορείας για τη δράση της ΕΕ το 2003 και μετά

3.1. Η ΕΕ και η Κίνα: κοινές ευθύνες στην προώθηση της πλανητικής διακυβέρνησης

3.2. Να στηριχθεί η μετάβαση της Κίνας προς μία ανοιχτή κοινωνία βασιζόμενη στο κράτος δικαίου και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

3.3. Προώθηση του οικονομικού ανοίγματος της Κίνας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό

3.4. Το πρόγραμμα συνεργασίας ΕΚ-Κίνας - μία αμοιβαία επωφελής εταιρική σχέση που ενισχύει τους στόχους της ΕΕ

3.5. Προώθηση της προβολής της ΕΕ στην Κίνα

4. Βελτίωση των μηχανισμών της σχέσης

Παράρτημα 1: Διάλογος ΕΕ-Κίνας (επισκόπηση)

Παράρτημα 2: Στατιστικές για το εμπόριο και τις επενδύσεις ΕΕ-Κίνας

Παράρτημα 3: Πρόγραμμα συνεργασίας ΕΕ-Κίνας (επισκόπηση)

Συνοπτική παρουσίαση

Πολλά έχουν αλλάξει στην Ευρώπη, την Κίνα και τον κόσμο ολόκληρο από το τελευταίο έγγραφο πολιτικής που εξέδωσε η Επιτροπή το 2001. Το ευρώ έχει πλέον καθιερωθεί, η διεύρυνση της Ένωσης και μεγάλες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις επίκεινται, και η ΕΕ έχει αναλάβει νέες αρμοδιότητες, κυρίως στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, με σημαντικές επιπτώσεις τόσο στο εσωτερικό της όσο και σε διεθνές επίπεδο. Το σχέδιο στρατηγικής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, του Ιουνίου 2003, έχει ως στόχο να ενισχύσει την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ και αναγνωρίζει ότι η Κίνα είναι ένας από τους σημαντικότερους στρατηγικούς εταίρους της ΕΕ. Η Κίνα έχει εισέλθει σε ένα νέο στάδιο γεμάτο προκλήσεις όσον αφορά τις κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζει. Συμμετέχει επίσης όλο και περισσότερο στα παγκόσμια πράγματα, ειδικότερα σε πολυμερή φόρα, και αναδύεται ταχέως ως βασικός πρωταγωνιστής στην παγκόσμια οικονομία χάρη στη δυναμική της ανάπτυξη και στην προσχώρησή της στον ΠΟΕ. Επιπλέον, μία νέα γενεά ηγετών έχει αναλάβει πλέον τα ηνία στο Μπεϊζίν, η οποία θα συναντηθεί με την ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο για πρώτη φορά κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κίνας που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Οκτωβρίου του 2003. Παράλληλα, και οι δύο πλευρές πρέπει να προσαρμοστούν σε μία ταχύτατα μεταβαλλόμενη πολιτική σκηνή, αντιμέτωπες με την τρομοκρατία, την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων και άλλα προβλήματα, όπως την απειλή του SARS. Η σε ύφεση οικονομία και οι συνεπαγόμενες αρνητικές τάσεις προστατευτισμού και περιφερειοποίησης παραμονεύουν επίσης ως απειλές για το παγκόσμιο εμπόριο και την ανάπτυξη.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η ΕΕ και η Κίνα έχουν μεγαλύτερο συμφέρον να συνεργαστούν ως στρατηγικοί εταίροι για να διασφαλίσουν και να προωθήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ειρήνη και τη σταθερότητα. Υπάρχει σύγκλιση συμφερόντων σε πολλά διεθνή θέματα, κυρίως τη σημασία που προσδίδουν και οι δύο πλευρές στον ρόλο των ΗΕ όσον αφορά την υλική και περιβαλλοντική ασφάλεια καθώς και στο ρόλο του ΠΟΕ, στο πλαίσιο του οποίου έχουν και οι δύο πλευρές πολλά να κερδίσουν από την περαιτέρω ελευθέρωση του εμπορίου. Όντως, η ανάπτυξη των διμερών εμπορικών σχέσεων είναι εντυπωσιακή: οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο μερών υπερέβησαν τα 115 εκατ. ευρώ το παρελθόν έτος, και έτσι η Κίνα αποτελεί τον τρίτο κατά σειρά σημαντικότερο εμπορικό εταίρο εκτός Ευρώπης, αν και με σημαντικό πλεόνασμα υπέρ της Κίνας. Επιπλέον, οι κοινοτικές εταιρείες παραμένουν σημαντικοί επενδυτές στην Κίνα.

Τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε επίσης η αμοιβαία επωφελής συνεργασία στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων καθώς και στον τεχνικό τομέα, ενώ η σύναψη ορισμένων νέων συμφωνιών βρίσκεται καθ´οδόν και το πρόγραμμα βοήθειας της ΕΚ εξακολουθεί να υλοποιείται σε σημαντικό επίπεδο.

Η Ευρώπη κατά συνέπεια έχει σημαντικό πολιτικό και οικονομικό συμφέρον να στηρίξει την επιτυχή μετάβαση της Κίνας ώστε να καταστεί αυτή μία σταθερή, ευημερούσα και ανοικτή χώρα που ασπάζεται πλήρως τη δημοκρατία, τις αρχές της ελεύθερης αγοράς και το κράτος δικαίου. Η ΕΕ έχει πολλά να προσφέρει στη διαδικασία αυτή, εν μέρει βάσει της εμπειρίας που απέκτησε κατά την ενσωμάτωση των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που προσχώρησαν.

Τώρα είναι αναγκαία η ενημέρωση της έκθεσης του 2001, ώστε να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις αυτές και τα νέα κοινά συμφέροντα και προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η Κίνα σύντομα θα παρουσιάσει το δικό της έγγραφο στρατηγικής για τις σχέσεις της με την ΕΕ, το πρώτο κείμενο του είδους αυτού.

Το παρόν έγγραφο περιλαμβάνει λοιπόν αξιολόγηση των όσων έχουν ήδη επιτευχθεί και προτάσεις για την προσαρμογή της προσέγγισής μας στα νέα δεδομένα, που θα βοηθήσει στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ και στην ανάληψη δράσης κατά την επόμενη διετία-τριετία. Όσον αφορά τη διακυβέρνηση, διατυπώνονται προτάσεις για να βελτιωθεί ο πολιτικός διάλογος μέσω της αποσαφήνισης ήδη υφιστάμενων μηχανισμών οι οποίοι τώρα καλύπτουν τη διεξαγωγή τακτικών συνόδων σε έξι επίπεδα, και για να αντιμετωπιστούν συστηματικά, μέσω των προαναφερθεισών ανταλλαγών, τα παγκόσμια και περιφερειακά θέματα διακυβέρνησης και ασφάλειας. Ο διάλογος για την λαθρομετανάστευση πρέπει να προσανατολιστεί περισσότερο προς την κατεύθυνση της ύπαρξης αποτελεσμάτων και πρέπει να συναφθεί σύντομα μία συμφωνία για την επανεισδοχή των λαθρομεταναστών.

Ο πολιτικός διάλογος πρέπει επίσης να εξακολουθήσει να επικεντρώνεται στα ανθρώπινα δικαιώματα, μέσω της τήρησης των αρχών μιας ώριμης εταιρικής σχέσης του είδους που απολαύουμε τώρα, και στην πεποίθηση ότι το θέμα αυτό αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της βιωσιμότητας των μεταρρυθμίσεων και της μακροπρόθεσμης σταθερότητας. Για να αυξηθούν η αποτελεσματικότητα και οι επιπτώσεις του ειδικού διαλόγου ΕΕ-Κίνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει προβλεφθεί η αναβάθμιση του επιπέδου του, η μεγαλύτερη επικέντρωση σε θέματα κλειδιά, η αυξημένη συνέχεια και παρακολούθηση των θεμάτων γενικότερα αλλά και μεμονωμένων περιπτώσεων, η μεγιστοποίηση των συνεργειών σε συνάρτηση με τις διμερείς προσπάθειες των κρατών μελών, και η αύξηση της προβολής και της διαφάνειας του διαλόγου. Επιπλέον, η αναπτυσσόμενη κοινωνία πολιτών της Κίνας έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει όσον αφορά την προστασία της ευημερίας και των δικαιωμάτων του ευάλωτου πληθυσμού γενικά και την μείωση των αρνητικών συνεπειών της μεταρρύθμισης.

Κατά την προώθηση του οικονομικού ανοίγματος της Κίνας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, πρέπει να αντιμετωπιστούν προτεραιότητες που θα διασφαλίσουν την επιτυχία της Ατζέντας της Ντόχα για την ανάπτυξη, την παρακολούθηση και τη συνδρομή της Κίνας όσον αφορά τη συμμόρφωσή της προς τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο του ΠΟΕ, και την παρακολούθηση νέων περιφερειακών συμφωνιών που εγγυώνται τη συμβατότητα με τον ΠΟΕ. Η έγκαιρη υπογραφή μιας συμφωνίας για το "καθεστώς εγκεκριμένου προορισμού" με στόχο να διευκολυνθεί ο τουρισμός Κινέζων στην Ευρώπη, αποτελεί άμεση προτεραιότητα. Οι διαπραγματεύσεις για μία τελωνειακή συμφωνία, που έχει ήδη καθυστερήσει πολύ, αναμένεται να αρχίσουν το συντομότερο δυνατό.

Η στήριξη της διαδικασίας μεταρρύθμισης της Κίνας και η τομεακή συνεργασία πρέπει να ενισχυθούν μέσω: της έναρξης νέου διαλόγου και συνεργασίας στους τομείς των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, των υγειονομικών προτύπων, της πολιτικής ανταγωνισμού, της βιομηχανικής πολιτικής και της ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού. επίσης, μέσω της ενίσχυσης του ήδη διεξαγόμενου διαλόγου και μέσω συμφωνιών σχετικών με τη νομοθεσία για τα βιομηχανικά προϊόντα, την κοινωνία της πληροφορίας, το περιβάλλον, την ενέργεια, την επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία. Νέες συμφωνίες πρέπει επίσης να συναφθούν που θα καλύπτουν τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της χρησιμοποίησης της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, και το πρόγραμμα Galileo της ΕΕ.

Το πρόγραμμα συνεργασίας της ΕΕ, το οποίο στηρίζει δραστηριότητες σε πολλούς από τους προαναφερθέντες τομείς, θα παρακολουθεί τους στόχους που έχουν τεθεί στο εθνικό έγγραφο στρατηγικής που εγκρίθηκε το 2002, αν και το εθνικό ενδεικτικό πρόγραμμα (ΕΕΠ) πρέπει να προσαρμοστεί το τρέχον έτος ώστε να λάβει υπόψη ορισμένες λειτουργικές αλλαγές. Εκτός από το ΕΕΠ, η Κίνα θα εξακολουθήσει να είναι σημαντικός δικαιούχος των προγραμμάτων περιφερειακής συνεργασίας και έρευνας της ΕΕ, στο πλαίσιο των οποίων θα ξεκινήσουν σύντομα νέες πρωτοβουλίες, για παράδειγμα όσον αφορά την καταπολέμηση του SARS.

Ο καθοδηγητικός ρόλος της μικτής επιτροπής ΕΚ-Κίνας πρέπει να ενισχυθεί όχι μόνον όσον αφορά θέματα εμπορίου και συνεργασίας, αλλά και για τους διάφορους τομεακούς διαλόγους.

Τελευταίο σημείο, χωρίς όμως να στερείται ουδόλως σπουδαιότητας, είναι οι προτεινόμενες νέες προσπάθειες για να αυξηθεί η προβολή της ΕΕ στην Κίνας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η καλύτερη κατανόηση του κινεζικού ακροατηρίου, η χρήση λίγων και στοχοθετημένων μηνυμάτων και η στενότερη συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Η πορεία είναι μακριά και γεμάτες προκλήσεις, και με δεδομένο το βάθος και την έκταση της εταιρικής σχέσης, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Για την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων, είναι σημαντικό να υπάρξει πλήρης και διαρκής δέσμευση από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Από την πλευρά της ΕΕ, θα απαιτηθεί στενός συντονισμός των πολιτικών της Ένωσης και των κρατών μελών, ενώ η Κίνα θα πρέπει να εξασφαλίσει τον συντονισμό και τη συνεργασία όλων των κλάδων και των επιπέδων της διοίκησής της. Με δεδομένα τα μεγάλα θέματα που διακυβεύονται, έχουμε την πεποίθηση ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θα συμμετάσχουν εποικοδομητικά.

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα ανακοίνωση βασίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής του 1998 "δημιουργία πλήρους εταιρικής σχέσης με την Κίνα" [1] και στα επακόλουθα συμπεράσματα του Συμβουλίου, στα οποία τονίζεται το ουσιαστικό συμφέρον της Ένωσης για την ενίσχυση των σχέσεών της με την Κίνα. Έχουν τεθεί οι ακόλουθοι στόχοι όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας:

[1] COM (1998) 181

(i) Περαιτέρω δέσμευση της Κίνας έναντι της διεθνούς κοινότητας, μέσω ενός αναβαθμισμένου πολιτικού διαλόγου.

(ii) Στήριξη της μετάβασης της Κίνας προς μια ανοικτή κοινωνία, βασιζόμενη στο κράτος δικαίου και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

(iii) Περαιτέρω ενσωμάτωση της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία, με την πληρέστερη ένταξή της στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα και στήριξη της υπό εξέλιξη διαδικασίας οικονομικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης στη χώρα αυτή στο πλαίσιο μιας βιώσιμης ανάπτυξης.

(iv) Καλύτερη χρήση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών πόρων.

(v) Προώθηση της προβολής της ΕΕ στην Κίνα.

Η Επιτροπή δεσμεύτηκε να παρουσιάζει τακτικά έκθεση για την επιτευχθείσα πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή των προτάσεων της παρούσας ανακοίνωσης. Μία πρώτη έκθεση δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο 2000. [2]

[2] COM (2000) 552

Τον Ιούνιο 2001, η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της "Στρατηγική της ΕΕ έναντι της Κίνας: εφαρμογή της ανακοίνωσης του 1998 και μελλοντικές ενέργειες για μια αποτελεσματικότερη πολιτική της ΕΕ" [3] παρουσίασε ανασκόπηση της πολιτικής της ΕΕ και χάραξε βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα σημεία δράσης, με στόχο να επιτευχθεί πρόοδος όσον αφορά τους μακροπρόθεσμους στόχους που καθορίστηκαν το 1998.

[3] COM (2001) 265

Οι συζητήσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου την άνοιξη του 2003 επιβεβαίωσαν ότι οι γενικοί, μακροπρόθεσμοι στόχοι της ΕΕ όσον αφορά την Κίνα όπως ορίστηκαν το 1998 εξακολουθούν να ισχύουν σε μεγάλο βαθμό, και πρέπει να επαναβεβαιωθούν έναντι της νέας ηγετικής γενιάς της Κίνας η οποία ανέλαβε την εξουσία τον Μάρτιο του 2003. Το σχέδιο δράσης που χαράχθηκε με την ανακοίνωση του 2001 αποδείχθηκε χρήσιμο ως προς τη διατήρηση της σχέσης, και πρέπει τώρα να ενημερωθεί, λαμβανομένων υπόψη των πρόσφατων εξελίξεων στην ΕΕ, στην Κίνα και στον κόσμο.

Το παρόν έγγραφο πολιτικής αντιμετωπίζει τους στόχους αυτούς, και εξετάζει την πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά την υλοποίηση της ανακοίνωσης του 1998 και του σχεδίου των σημείων δράσης του 2001. Στόχος του είναι να δημιουργήσει μεγαλύτερη ώθηση στη σχέση και να βοηθήσει την καθοδήγηση της πολιτικής και της δράσης της ΕΕ για τα ερχόμενα δύο- τρία έτη, λαμβάνοντας υπόψη επίσης τους στόχους της πολιτικής της ΕΕ προς την ευρύτερη περιοχή της Ασίας, όπως διατυπώνονται στην ανακοίνωση του 2001 σχετικά με την στρατηγική για την Ασία [4].

[4] "Ευρώπη και Ασία: Ένα στρατηγικό πλαίσιο για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις", COM (2001) 469.

Τέλος, το έγγραφο στοχεύει στην προώθηση της συνεχιζόμενης αναζήτησης της Κίνας όσον αφορά την μελλοντική πολιτική της έναντι της ΕΕ, η οποία θα λάβει σάρκα και οστά με ένα έγγραφο πολιτικής εντός του έτους, το πρώτο έγγραφο του είδους που θα έχει συνταχθεί ποτέ με θέμα τις εξωτερικές σχέσεις της Κίνας. Η εμφάνιση του εγγράφου αυτού αποτελεί απόδειξη της νέας σημασίας που αποδίδει η Κίνα στη σχέση.

2. ΜΙΑ ΝΕΑ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΕ-ΚΙΝΑΣ

Την τελευταία δεκαετία παρατηρείται δυναμική τόνωση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Κίνας. Οι σχέσεις που κατά το παρελθόν περιορίζονταν σε μεγάλο βαθμό στους τομείς του εμπορίου, των επενδύσεων και της χρηματοδοτικής/τεχνικής βοήθειας, έχουν διευρυνθεί και καλύπτουν πλέον πολύ περισσότερους τομείς. Έχει καθιερωθεί ένας υγιής και τακτικός πολιτικός διάλογος. Ορισμένες τομεακές συμφωνίες έχουν ήδη συναφθεί και άλλες βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης. Υπάρχουν τακτικές, και σε πολλές περιπτώσεις θεσμοθετημένες ανταλλαγές σε τομείς που καλύπτουν ευρύτατο φάσμα από θέματα παγκόσμιας εμβέλειας, όπως το περιβάλλον και η λαθρομετανάστευση, θέματα βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας και τεχνολογικής συνεργασίας, μέχρι το ρυθμιστικό πλαίσιο σε τομείς κλειδιά της οικονομίας. Η συνδρομή της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος συνεργασίας ΕΚ-Κίνας έχει επαναπροσανατολιστεί στις πολιτικές γενικότερα της ΕΕ για την Κίνα. Οι αλλαγές αυτές έχουν επιφέρει μία νέα ωριμότητα στη σχέση, χαρακτηριζόμενη από αυξανόμενο στενό συντονισμό της πολιτικής σε πολλούς τομείς.

Ταυτόχρονα, τα γεγονότα που σημειώθηκαν από το 2001 και μετά - όσον αφορά την ΕΕ, την Κίνα και τον κόσμο γενικότερα - δημιουργούν την ανάγκη προώθησης της εταιρικής σχέσης.

Στην ΕΕ, η επιτυχής εισαγωγή του ευρώ στις αρχές του 2002 αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, που σύντομα ακολουθήθηκε από τη μεγαλύτερη ποτέ διεύρυνση της ΕΕ τόσο από την άποψη της έκτασης όσο και της ποικιλίας, με δέκα νέα μέλη να προσχωρούν την 1η Μαΐου 2004. Ταυτόχρονα, η εσωτερική μεταρρύθμιση της ΕΕ συνεχίζεται, και συζητούνται σχέδια για ένα σύνταγμα της ΕΕ.

Παρά τις εσωτερικές αυτές προκλήσεις, η ΕΕ δεν διαθέτει την πολυτέλεια να είναι εσωστρεφής. Οι εσωτερικές εξελίξεις στην ΕΕ καθώς και στην ευρωπαϊκή οικονομία είναι στενά αλληλένδετες με τις εξελίξεις στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Επιπλέον, η παγκόσμια κοινότητα αναμένει από την ΕΕ να διαδραματίζει ρόλο ανάλογο με το μέγεθός της και τη σημασία της, όχι μόνο στον οικονομικό τομέα, αλλά και στον τομέα της παγκόσμιας ασφάλειας και σε άλλα θέματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος. Οι προσδοκίες αυτές θα διογκώνονται καθώς η ΕΕ διευρύνεται και εναρμονίζει τις θεσμικές της δομές.

Η ΕΕ προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες αυτές. Έχει ανταποκριθεί στο ρόλο της ως ηγετικού εταίρου στο πλαίσιο του διεθνούς συνασπισμού καταπολέμησης της τρομοκρατίας, την επαύριον της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, τόσο μέσω της ανάληψης διεθνούς δράσης όσο και μέσω της χρησιμοποίησης των νέων της εξουσιών στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. Μετά την ενίσχυση της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΕΠΑΑ), η ΕΕ διαδραματίζει σημαντικότερο ρόλο σε τομείς όπως η πρόληψη των συγκρούσεων και η διαχείριση κρίσεων. Η ανάπτυξη της ΚΕΠΠΑ και της ΕΠΑΑ τα ερχόμενα χρόνια θα οδηγήσει την ΕΕ να διαδραματίσει αυξημένης σημασίας ρόλο όσον αφορά τη διαμόρφωση και τη διαχείριση της παγκόσμιας τάξης. Οι βασικές προκλήσεις και απειλές, και οι στρατηγικοί στόχοι της ΕΕ συνοψίζονται στο σχέδιο στρατηγικής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Η Κίνα, από την πλευρά της, διαδραματίζει όλο και ενεργότερο ρόλο στα παγκόσμια πράγματα. Στηριζόμενη στη δυναμική της οικονομία, καθίσταται όλο και περισσότερο κινητήρια δύναμη για την περιφερειακή και παγκόσμια ανάπτυξη. Μετά την προσχώρησή της στον ΠΟΕ, τον Δεκέμβριο του 2001, η Κίνα δραστηριοποιείται ενεργά τόσο σε έναν νέο γύρο πολυμερών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της Ατζέντας της Ντόχα για την ανάπτυξη όσο και σε πρωτοβουλίες περιφερειακής ολοκλήρωσης. Στο εσωτερικό, συνεχίζει τη διαδικασία οικονομικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης, αν και αντιμετωπίζει αυξανόμενες προκλήσεις υπό τη μορφή της ανεργίας, των κοινωνικών και περιφερειακών διαφορών, της διαφθοράς και των απειλών κατά της σταθερότητας του χρηματοοικονομικού και δημοσιονομικού συστήματος. Η νέα - τέταρτη - ηγετική γενιά που ανέλαβε την εξουσία τον Μάρτιο 2003 αναμένεται να συνεχίσει την οδό της εσωτερικής μεταρρύθμισης και της οικονομικής ελευθέρωσης. Ωστόσο, οι κινήσεις της Κίνας προς μία περισσότερο ενεργό και υπεύθυνη εξωτερική πολιτική εξακολουθούν να επηρεάζονται από τον στόχο που έχει θέσει για εσωτερική σταθερότητα και οικονομική ανάπτυξη.

Τόσο η ΕΕ όσο και η Κίνα έχουν εμπλακεί, από το 2001, σε μία διαδικασία προσαρμογής σε ένα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον. H διεθνής τρομοκρατία, καθώς και οι αυξανόμενες ανησυχίες για την εξάπλωση των όπλων μαζικής καταστροφής, δημιουργούν νέου είδους ανησυχίες για την παγκόσμια ασφάλεια, οι οποίες εγγράφονται στις πρώτες γραμμές της ατζέντας της διεθνούς κοινότητας. Παράλληλα, πρέπει να αντιμετωπισθούν παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η αλλαγή του κλίματος και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η λαθρομετανάστευση, το διεθνές έγκλημα, αλλά και θέματα παγκόσμιας υγείας, όπως ο ιός HIV/AIDS, δυνητικά σοβαρή απειλή για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της Κίνας, και το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS). Επιπλέον, η ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας δημιουργεί πιέσεις στους κρατικούς προϋπολογισμούς παγκοσμίως, οδηγώντας σε ανησυχητικές τάσεις προστατευτισμού. Οι πρωτοβουλίες περιφερειακού εμπορίου, που εξαπλώνονται συνεχώς, μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά με την πολυμερή ελευθέρωση και την εκπόνηση κανόνων, αλλά μόνον εφόσον είναι συμβατές με τον ΠΟΕ και δεν παρεκτρέπονται από την πορεία των κρίσιμων διαπραγματεύσεων που διεξάγονται στο πλαίσιο της ατζέντας της Ντόχα για την ανάπτυξη.

Έναντι στις εξελίξεις αυτές, είναι σαφώς προς το συμφέρον τόσο της ΕΕ όσο και της Κίνας να εργαστούν ως στρατηγικοί εταίροι στη διεθνή σκηνή. Yπάρχει σύγκλιση συμφερόντων σε πολλά ζητήματα πλανητικής διακυβέρνησης, κυρίως όσον αφορά τον πρωταγωνιστικό ρόλο των πολυμερών οργανισμών και συστημάτων. Ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τη συνεργασία τους, η ΕΕ και η Κίνα θα μπορέσουν να προωθήσουν τα κοινά τους οράματα, και κατά συνέπεια να παγιώσουν τα κοινά τους συμφέροντα όσον αφορά την ασφάλεια και άλλα ζητήματα, στην Ασία και αλλού.

Επιπλέον, η σταθερότητα και η ανάπτυξη της ίδιας της Κίνας απασχολεί έντονα την ΕΕ. Η ΕΕ, κατά συνέπεια, έχει αδιαμφισβήτητο συμφέρον για μία επιτυχή μετάβαση της Κίνας ώστε να καταστεί αυτή μία σταθερή, ευημερούσα και ανοικτή χώρα που ασπάζεται πλήρως τη δημοκρατία, τις αρχές της ελεύθερης αγοράς και το κράτος δικαίου. Πρέπει κατά συνέπεια να καταβάλλει τις μεγαλύτερες δυνατές προσπάθειες ώστε να στηρίξει τις διαδικασίες μετάβασης και μεταρρύθμισης της Κίνας, ενισχύοντας τη συνεργασία και τον διάλογο σε όλους τους τομείς. Ειδικότερα, η Κίνα πρέπει να εκμεταλλευτεί πλήρως την εμπειρία που έχει συγκεντρώσει η ΕΕ, τουλάχιστον από την πρόσφατη διαδικασία μετάβασης των διάφορων υποψήφιων χωρών προς προσχώρηση, όσον αφορά τον τρόπο προσαρμογής στις τεράστιες κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις που δημιουργούνται με το άνοιγμα και την παγκοσμιοποίηση, και τα οικονομικά και κοινωνικά μοντέλα που αναπτύχθηκαν στην ΕΕ σε απάντηση των προκλήσεων αυτών. Ομοίως, η ΕΕ πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για να βοηθήσει την Κίνα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προκύπτουν όλο και εντονότερα όσον αφορά τη βιωσιμότητα, ειδικότερα στον τομέα του περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο της στήριξης της μετάβασης της Κίνας, η ΕΕ πρέπει να εξακολουθήσει να διατυπώνει τις ανησυχίες της όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, και να ενθαρρύνει το κράτος δικαίου και τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις στην Κίνα. Πρόκειται για ευαίσθητα σημεία για την Κίνα, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση κοινωνικής σταθερότητας και για τη βιωσιμότητα της διαδικασίας μεταρρύθμισης.

Η ανάπτυξη μιας εύρωστης, και αμοιβαία επωφελούς ισότιμης σχέσης η οποία θα καλύπτει όλους αυτούς τους τομείς πρέπει να αποτελεί, τόσο για την ΕΕ όσο και την Κίνα, κεντρικό στόχο. Έχει ήδη γίνει μια πολύ θετική αρχή. Τα σημεία δράσης που παρατίθενται στη συνέχεια πιστεύεται ότι θα συμβάλλουν στη διατήρηση τέτοιων σχέσεων τα επόμενα έτη. Η υλοποίησή τους, και η κάλυψη της απόστασης έως τον γενικότερο στόχο, θα απαιτήσουν την πλήρη δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων αμφοτέρων των μερών. Από την πλευρά της ΕΕ, είναι σημαντικό να υπάρξει συντονισμός, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, των πολιτικών των κρατών μελών έναντι της Κίνας, έτσι ώστε η ΕΕ να διαθέτει ενιαία φωνή σε όλα τα σημαντικά θέματα της πολιτικής για την Κίνα. Η Κίνα, από την πλευρά της, θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι όλα τα τμήματα και τα επίπεδα της διοίκησής της είναι σε θέση να συμμετάσχουν και να συνεργάζονται πλήρως στο πλαίσιο της διμερούς ατζέντας.

3. ΧΑΡΑΞΗ ΠΟΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΕ ΤΟ 2003 ΚΑΙ ΜΕΤΑ

3.1. Η ΕΕ και η Κίνα: κοινές ευθύνες στην προώθηση της πλανητικής διακυβέρνησης

Η Κίνα διαδραματίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και ενδιαφέρεται για ένα σταθερό περιβάλλον παγκοσμίως που θα της επιτρέψει να συνεχίσει την πορεία της οικονομικής ανάπτυξης και της εσωτερικής μεταρρύθμισης. Η ΕΕ αναμένει από την Κίνα να συμβάλλει στην παγκόσμια σταθερότητα αναλαμβάνοντας σταδιακά όλο και μεγαλύτερη αρμοδιότητα, ανάλογη με την πολιτική και οικονομική βαρύτητά της, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο.

Λόγω της ιδιαίτερης θέσης της ως νέα αναδυόμενη δύναμη, η Κίνα θα μπορούσε κυρίως να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην κοινή προσπάθεια συμφιλίωσης των συμφερόντων των αναπτυσσόμενων και των αναπτυγμένων χωρών. Η ΕΕ προσβλέπει επίσης στην Κίνα για να χρησιμοποιήσει αυτή τη σημαντική της επιρροή στην Ασία ώστε να προωθηθεί η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιοχή, αναλαμβάνοντας ηγετικό ρόλο στην προώθηση της περιφερειακής ολοκλήρωσης και βοηθώντας στην επίλυση εκκρεμών περιφερειακών συγκρούσεων.

Το πλαίσιο

Η εξωτερική πολιτικής της Κίνας έχει καταστεί σταδιακά περισσότερο ενεργή και εποικοδομητική, καθώς η εν λόγω χώρα εμπλέκεται όλο και περισσότερο σε πλανητικά ζητήματα και σε περιφερειακό διάλογο, όπως στην περίπτωση της Χερσονήσου της Κορέας. Στο πλαίσιο αυτό, η Κίνα έχει εκφράσει σαφώς το ενδιαφέρον της να ενισχύσει τους πολιτικούς δεσμούς της με την ΕΕ, και αναμένει από την ΕΕ να χαράξει σαφείς γραμμές κοινής πολιτικής για παγκόσμια θέματα κοινού ενδιαφέροντος.

Η ΕΕ και η Κίνα συμμερίζονται κοινές απόψεις για τη σημασία των πολυμερών συστημάτων και κανόνων πλανητικής διακυβέρνησης, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η περαιτέρω ενίσχυση του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, ο ρόλος που διαδραματίζει ο οργανισμός αυτός στην επίλυση περιφερειακών και πλανητικών συγκρούσεων και ο συντονισμός των δράσεων για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προβλημάτων, όπως για παράδειγμα, ο έλεγχος των όπλων, η διεθνής τρομοκρατία και η αλλαγή του κλίματος.

Ο πολιτικός διάλογος ΕΕ-Κίνας καθίσταται όλο και σημαντικότερο στοιχείο των συνολικών σχέσεων, και κατά τις ετήσιες διασκέψεις κορυφής έχει σκιαγραφηθεί ένα στρατηγικό όραμα για την ταχέως αναπτυσσόμενη σχέση.

Η διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Κίνας του 2002 επιβεβαίωσε το συμφέρον αμφοτέρων των πλευρών να διευρύνουν περαιτέρω και να εμβαθύνουν τη σχέση σε όλους τους τομείς, μέσω του αυξημένου συντονισμού και της συνεργασίας σε πλανητικά θέματα.

Εφαρμογή των σημείων δράσης της ανακοίνωσης του 2001

Γενικά, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των συγκεκριμένων δράσεων που καθορίζονται στην ανακοίνωση του 2001.

Μηχανισμοί πολιτικού διαλόγου

Ο πολιτικός διάλογος ΕΕ-Κίνας έχει αναπτυχθεί περαιτέρω την τελευταία διετία. Τον Ιούνιο 2002 συμφωνήθηκε, μέσω ανταλλαγής επιστολών, ένα νέο πλαίσιο για τον ενισχυμένο διάλογο μεταξύ των δύο πλευρών.

Παράλληλα με τις επαφές υψηλού επιπέδου, πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν ορισμένοι διάλογοι σε χαμηλότερο επίπεδο, στο πλαίσιο των οποίων φάνηκε καθαρά ότι η σχέση που παλαιά διεπόταν από μία δομή διαχείρισης από πάνω προς τα κάτω, τώρα έχει μετακινηθεί προς μία δομή διεξαγωγής διαλόγου σε πολλαπλά επίπεδα, παρόμοια με τη δομή που έχει καθιερωθεί με άλλους σημαντικούς εταίρους.

Ο νεοσυσταθείς πολιτικός διάλογος σε επίπεδο πολιτικών διευθυντών έχει αναπτυχθεί επιτυχώς και έχει αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο για να προετοιμάζονται και να παρακολουθούνται οι τρόικες υπουργικού επιπέδου και οι διασκέψεις κορυφής. Με τις τρόικες υπουργικού επιπέδου έχει εξασφαλιστεί η διεξαγωγή υψηλού επιπέδου διαλόγου μεταξύ των διασκέψεων κορυφής και η προετοιμασία των εν λόγω διασκέψεων.

Οι συναντήσεις που πραγματοποιούνται ανά εξάμηνο μεταξύ του κινέζου υπουργού εξωτερικών και των πρέσβεων της ΕΕ στο Μπεϊζίν, και οι αντίστοιχες συναντήσεις μεταξύ του υπουργού εξωτερικών της χώρας που ασκεί την Προεδρία της ΕΕ και του κινέζου πρέσβη στο εν λόγω κράτος μέλος, έχουν αυξήσει τη ροή επικοινωνίας, και έχουν οδηγήσει στην αντιμετώπιση περισσότερο καθημερινών θεμάτων της σχέσης.

Ο μηχανισμός των συνεδριάσεων διαλόγου εμπειρογνωμόνων της τρόικας έχει χρησιμοποιηθεί στον τομέα της μη εξάπλωσης των όπλων και του αφοπλισμού.

Θέματα πολιτικού διαλόγου

Το πρόβλημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί στόχο προτεραιότητας και τίθεται συστηματικά στα διάφορα επίπεδα του διεξαγόμενου πολιτικού διαλόγου, παράλληλα με τον ειδικό διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα που διεξάγεται με την Κίνα (βλέπε κεφάλαιο 3.2).

Ενισχύθηκε ο συντονισμός όσον αφορά την προώθηση της συμφιλίωσης και της ασφάλειας στην Χερσόνησο της Κορέας, το ζήτημα της Βιρμανίας/Μιανμάρ, και άλλα περιφερειακά προβλήματα.

Η ΕΕ έχει επίσης επανειλημμένα εκφράσει το έντονο ενδιαφέρον της, και την επιμονή της, για μία ειρηνική επίλυση του ζητήματος της Ταϊβάν, με τη διεξαγωγή διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών των στενών της Ταϊβάν.

Οι εξελίξεις στο Χονγκ Κονγκ και στο Μακάο παρακολουθούνται από κοντά, με ετήσιες εκθέσεις που συντάσσονται και για τις δύο αυτές ειδικές διοικητικές περιφέρειες, και δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στις εξελίξεις στο Χονγκ Κονγκ όσον αφορά τον προταθέντα νόμο για την εθνική ασφάλεια βάσει του άρθρου 23 του Βασικού Νόμου, ο οποίος ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στην άσκηση των ελευθεριών και δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ.

H συνεργασία στον τομέα της λαθρομετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων έχει ενταθεί. Οι τακτικές διαβουλεύσεις υψηλού επιπέδου στον τομέα αυτό έχουν δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και οδήγησαν στην αυξημένη ανταλλαγή πληροφοριών και σε αντίστοιχες πολιτικές, νομοθεσίες και διατύπωση ανησυχιών στον τομέα αυτό. Συμφωνήθηκε ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο μερών πρέπει να ενισχυθεί περισσότερο. Πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή επισκέψεων εμπειρογνωμόνων μεταξύ ΕΕ και Κίνας, και διοργανώθηκαν σεμινάρια για το θέμα των πλαστών εγγράφων. Η ΕΕ διέθεσε κονδύλια για ένα ειδικό πρόγραμμα συνεργασίας το οποίο θα στηρίξει τον διάλογο. Τον Νοέμβριο του 2002, σε κοινό σεμινάριο καθορίστηκαν ορισμένοι τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος για συστατικά στοιχεία συγκεκριμένων έργων.

Τα θέματα της λαθρομετανάστευσης συμπεριλαμβάνονται τακτικά στην ατζέντα των συνεδριάσεων πολιτικού διαλόγου, περιλαμβανομένης και της διάσκεψης κορυφής ΕΕ-Κίνας 2002. Η επανεισδοχή αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θέματα συζήτησης, μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων για μία συμφωνία "καθεστώτος εγκεκριμένου προορισμού", τον Φεβρουάριο 2003. Το Συμβούλιο εξουσιοδότησε την Επιτροπή, τον Νοέμβριο 2002, να διαπραγματευτεί μία συμφωνία επανεισδοχής με την Κίνα. Παρά τις συνεχείς προσπάθειες εκ μέρους της ΕΕ, οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη αρχίσει.

Ο πολιτικός διάλογος συνεχίστηκε επίσης σχετικά με τις πολυμερείς προσπάθειες για με τον περιορισμό της εξάπλωσης των όπλων, των εξαγωγών όπλων και την προώθηση του αφοπλισμού.

Τέλος, πραγματοποιήθηκαν τακτικές επαφές για θέματα πλανητικού περιβάλλοντος, περιλαμβανομένου και του θέματος της αλλαγής του κλίματος, σε υπουργικό επίπεδο και στα περιθώρια διεθνών διασκέψεων.

Νέα σημεία δράσης

Αύξηση της αποτελεσματικότητας του πολιτικού διαλόγου

* Να εφαρμοστεί στην πράξη η συμφωνία για τον ενισχυμένο πολιτικό διάλογο. Να χρησιμοποιηθεί καλύτερα το υπάρχον πλαίσιο, με ιδιαίτερη έμφαση στην ποιότητα έναντι της ποσότητας του διαλόγου, με στόχο να καταστεί αυτός ουσιαστικότερος.

* Να καταστούν οι υπουργικές τρόικες αποτελεσματικότερες στην προώθηση του πολιτικού διαλόγου, και ταυτόχρονα να προσαρμοστούν οι εντολές που έχουν λάβει τόσο οι τρόικες όσο και άλλα φόρα υψηλού επιπέδου ΕΕ-Κίνας ώστε να καλυφθεί η ανάγκη αποτελεσματικού συντονισμού τόσο του πολιτικού διαλόγου όσο και άλλων τύπων διαλόγου που διεξάγονται στο πλαίσιο των σχέσεων ΕΕ-Κίνας (βλέπε κεφάλαιο 4).

* Να διεξάγονται συχνότερα ad hoc πολιτικές διαβουλεύσεις με την τρόικα σε επίπεδο εργασίας στο Μπεϊζίν, για να προωθηθεί η συνέχεια του πολιτικού μας διαλόγου με την Κίνα μεταξύ επίσημων συνεδριάσεων, και παράλληλα να αυξηθεί η προβολή της ΕΕ.

* Να μεγιστοποιηθεί ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την πολιτική έναντι της Κίνας, κυρίως μέσω τακτικών ανταλλαγών στο πλαίσιο της επιτροπής πολιτικών θεμάτων και ασφαλείας. Οι ανταλλαγές αυτές θα μπορούσαν να ανοίξουν και στη συμμετοχή της Κίνας, προσκαλώντας, σε ad hoc βάση, τους κατάλληλους κινέζους συνομιλητές.

* Να περιλαμβάνεται τακτικά η Κίνα ως θέμα στην ατζέντα του διαλόγου της ΕΕ με τρίτες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα, έτσι ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη σύγκλιση μεταξύ της πολιτικής της ΕΕ και της πολιτικής της διεθνούς κοινότητας έναντι της Κίνας.

Προτεραιότητες της ΕΕ για τον πολιτικό διάλογο

=Διμερούς επιπέδου

* Να υπογραμμιστεί ότι οι ανησυχίες όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα συνιστούν θεμελιώδες στοιχείο του πολιτικού διαλόγου.

* Να ενθαρρυνθoύν η Κίνα και ο Δαλάι Λάμα να ενισχύσουν περαιτέρω τις ήδη πραγματοποιούμενες άμεσες επαφές, με σκοπό την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο ζήτημα του Θιβέτ, στο πλαίσιο της εξασφάλισης μιας πραγματικής αυτονομίας για την περιοχή αυτή.

* Να καταστούν οι διαβουλεύσεις υψηλού επιπέδου για τη λαθρομετανάστευση περισσότερο συγκεκριμένες και προσανατολισμένες στην παραγωγή αποτελεσμάτων, κυρίως όσον αφορά την ανταλλαγή συγκεκριμένων πληροφοριών και τον σχεδιασμό κοινών έργων συνεργασίας.

* Να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την επανεισδοχή των λαθρομεταναστών και να συναφθεί συμφωνία επανεισδοχής με την Κίνα.

* Να δοθεί συνέχεια στο αίτημα της Κίνας για στενότερη συνεργασία σε άλλα θέματα του τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, να διερευνηθεί το πεδίο συνεργασίας σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα, το ξέπλυμα παράνομου χρήματος και την παράνομη παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών, περιλαμβανομένων των συνθετικών ναρκωτικών και των πρόδρομων ουσιών.

* Να παρακολουθούνται από κοντά οι εξελίξεις στις ειδικές διοικητικές περιφέρειες του Χονγκ Κονγκ και του Μακάο, κυρίως όσον αφορά τη διατήρηση του κράτους δικαίου και τη διασφάλιση των θεμελιωδών ελευθεριών και της αυτονομίας, όπως πρεσβεύουν οι αντίστοιχοι Βασικοί Νόμοι.

* Να τονιστεί η επιμονή της ΕΕ για επίλυση του ζητήματος της Ταϊβάν μέσω ειρηνικού διαλόγου, και να υπογραμμιστεί η σημασία των αυξανόμενων οικονομικών δεσμών για τη βελτίωση του πολιτικού κλίματος. Να υπογραμμιστεί το ενδιαφέρον της ΕΕ για σύσφιξη των δεσμών με την Ταϊβάν σε μη πολιτικούς τομείς, και σε πολυμερές πλαίσιο, σύμφωνα με την πολιτική της ΕΕ για "μία Κίνα".

=Περιφερειακού επιπέδου

* Να ενισχυθεί η συνεργασία σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος στην περιοχή, ειδικότερα όσον αφορά τη διασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας στην κορεατική χερσόνησο και στην περιοχή της Ινδίας, ενθαρρύνοντας την πολιτική συμφιλίωση και τη μεταρρύθμιση στη Βιρμανία/Μιανμάρ και επιδιώκοντας λύση στο ζήτημα της Θάλασσας της Νοτίου Κίνας.

* Να προωθηθεί η διαρκώς δυναμική στάση της Κίνας στο πλαίσιο της διαδικασίας ASEM (συνάντηση Ασίας-Ευρώπης), κατά τις διαβουλεύσεις για τη διεθνή και περιφερειακή ασφάλεια και άλλες προκλήσεις που εντάσσονται στον πολιτικό πυλώνα της ΑSEM, η κατανόηση μεταξύ Ασίας-Ευρώπης κατά τις διαπραγματεύσεις της Ντόχα για την ανάπτυξη, που εντάσσονται στον οικονομικό πυλώνα, και να προωθηθεί η δέσμευση της Κίνας για επαφές με προτεραιότητα τον άνθρωπο στο πλαίσιο του πολιτιστικού και πολιτισμικού διαλόγου.

* Να προωθηθούν διαβουλεύσεις με την Κίνα σχετικά με το περιφερειακό φόρουμ ΑSEAN (ARF), ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος του σε θέματα περιφερειακής ασφάλειας και να προωθηθεί η συνεργασία σε θέματα άμυνας και τρομοκρατίας.

* Να διερευνηθεί η δυνατότητα καθιέρωσης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ της ΕΕ και του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), η μόνιμη γραμματεία του οποίου πρόκειται να εγκατασταθεί στο Μπεϊζίν.

=Πλανητικού επιπέδου

* Να περιλαμβάνονται τακτικά τα θέματα πλανητικής διακυβέρνησης στον πολιτικό διάλογο με την Κίνα και, όπου κρίνεται σκόπιμο, να πραγματοποιηθούν διαβουλεύσεις με την Κίνα στα πρώτα στάδια της χάραξης πολιτικής της ΕΕ για τα θέματα αυτά.

* Να προωθηθεί η ανάπτυξη μιας συντονισμένης προσέγγισης και κοινών πρωτοβουλιών ΕΕ-Κίνας για την πολιτική, περιλαμβανομένων, όπου είναι δυνατό, κοινών δηλώσεων και πρωτοβουλιών σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο.

* Να ενισχυθεί η συνεργασία για την προώθηση πολυμερών συστημάτων και κανόνων πλανητικής διακυβέρνησης, ιδιαίτερα για την περαιτέρω ενίσχυση του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και τον ρόλο τους στην επίλυση περιφερειακών πλανητικών διενέξεων, και τη συνεργασία για την αντιμετώπιση πλανητικών προβλημάτων.

* Να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα της ασφάλειας, η μη εξάπλωσης των όπλων, του αφοπλισμού και του ελέγχου των εξοπλισμών σε πλανητικό επίπεδο. Να ενισχυθεί ο διάλογος για θέματα μη εξάπλωσης των όπλων, περιλαμβανομένου και του ελέγχου εξαγωγής των αγαθών διπλής χρήσης. να ενθαρρυνθεί η Κίνα να υποστηρίξει την επανέναρξη των διασκέψεων των ΗΕ για τον αφοπλισμό, και να υπογράψει και να κυρώσει ορισμένες πολυμερείς συνθήκες και συμβάσεις, όπως η Συνθήκη για τη συνολική απαγόρευση των δοκιμών και η Σύμβαση της Οτάβα για τις νάρκες εδάφους.

* Να διερευνηθούν οι δυνατότητες ενισχυμένου διαλόγου με την Κίνα όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με στόχο τη στενότερη συνεργασία, και εντός των Ηνωμένων Εθνών, ενώ παράλληλα να τονιστεί η ανάγκη διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων στην Κίνα.

* Να προωθηθεί η συνεργασία για τις πλανητικές περιβαλλοντικές προκλήσεις, περιλαμβανομένης και της προωθημένης συνεργασίας για το πρωτόκολλο του Κιότο και την αλλαγή του κλίματος, και να παρακολουθούνται οι εργασίες της παγκόσμιας διάσκεψης κορυφής για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

* Να αρχίσει η σχεδιαζόμενη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για κοινή έρευνα με αντικείμενο το SARS, βάσει του 6ου προγράμματος-πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη, στο οποίο η Κίνα αναμένεται να συμμετάσχει σε μεγάλο βαθμό.

3.2. Να στηριχθεί η μετάβαση της Κίνας προς μία ανοιχτή κοινωνία βασιζόμενη στο κράτος δικαίου και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Η στήριξη της μετάβασης της Κίνας προς μία ανοιχτή κοινωνία βασιζόμενη στο κράτος δικαίου παραμένει θεμελιώδες στοιχείο της πολιτικής της ΕΕ προς τη χώρα αυτή. Το γεγονός αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε μία περίοδο κατά την οποία η Κίνα έχει αποδυθεί σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις των οποίων η εφαρμογή απαιτεί τη διατήρηση κοινωνικής σταθερότητας. Η ΕΕ πιστεύει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο δημοκρατικός έλεγχος και το κράτος δικαίου, καθώς και η δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίας λήψης αποφάσεων, συνιστούν τις καλύτερες εγγυήσεις για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα μιας κοινωνίας και για τη βιωσιμότητα της οικονομικής ανάπτυξης μιας χώρας, τόσο στην Κίνα όσο και αλλού.

Το πλαίσιο

Στο εσωτερικό, υπάρχουν σημάδια βελτίωσης όσον αφορά τη καθιέρωση του κράτους δικαίου και την ανάπτυξη νομικού συστήματος. Tο σχέδιο για έναν πρώτο αστικό κώδικα που θα έχει ποτέ συνταχθεί υποβλήθηκε στο Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο. Ενισχύθηκε η κατάρτιση των δικαστών. Το κράτος δικαίου βελτιώθηκε στον οικονομικό τομέα, κυρίως ως αποτέλεσμα της προσχώρησης της Κίνας στον ΠΟΕ, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη αποτελέσματα μεγάλης κλίμακας και σε γενικές γραμμές εξακολουθεί να υπερισχύει η εκτελεστική εξουσία. Οι προσπάθειες εκδημοκρατισμού συνεχίστηκαν, κυρίως με το πείραμα της διεξαγωγής εκλογών σε επίπεδο πόλεων, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις για ουσιαστική μεταβολή του συστήματος τοποθέτησης αρμοδίων σε επίπεδο υψηλότερο του χωριού στο άμεσο μέλλον.

Η κοινωνία των πολιτών είναι ένας τομέας στον οποίο σημειώθηκαν σημαντικές εξελίξεις τα τελευταία χρόνια. Αν και μόνο λίγες μη κυβερνητικές οργανώσεις υπήρχαν στην Κίνα πριν λίγα χρόνια, πρόσφατα δημιουργήθηκαν σε όλη τη χώρα διάφορες οργανώσεις με στόχο να διαδραματίσουν ρόλο στην εκπόνηση πολιτικών. Η κυβέρνηση τις λαμβάνει σοβαρά υπόψη αλλά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού τους.

Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικό χάσμα μεταξύ της σημερινής κατάστασης όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Κίνα και των διεθνώς αποδεκτών προτύπων, ειδικότερα όσον αφορά τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Όπως σημειώθηκε στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 18ης Μαρτίου 2003, η ΕΕ εξακολουθεί να έχει σοβαρές ανησυχίες. Η Κίνα δεν έχει ακόμα κυρώσει τη διεθνή σύμβαση των ΗΕ για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Η πρακτική της αναμόρφωσης μέσω καταναγκαστικών έργων εξακολουθεί να ισχύει. Η θανατική ποινή εφαρμόζεται σε μεγάλο βαθμό, ειδικότερα στο πλαίσιο της εκστρατείας της "σκληρής γραμμής". Η ελευθερία της έκφρασης, της θρησκείας και του συνέρχεσθαι δεν είναι ακόμη εξασφαλισμένες, ειδικότερα όσον αφορά ακτιβιστές της υπόθεσης της δημοκρατίας που αναλαμβάνουν δράση σε θέματα εργασίας και Διαδικτύου, ενώ οι εθνικές μειονότητες, ιδίως στο Θιβέτ και στο Xinjiang, εξακολουθούν να στερούνται των θρησκευτικών και πολιτιστικών τους δικαιωμάτων.

Εφαρμογή των σημείων δράσης της ανακοίνωσης του 2001

Τα τελευταία δύο χρόνια πραγματοποιήθηκαν τέσσερις συνεδριάσεις στο πλαίσιο του διαλόγου ΕΕ-Κίνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Συμπληρώθηκαν με τέσσερα σεμινάρια ΕΕ-Κίνας για θέματα όπως η θανατική ποινή, η απαγόρευση και πρόληψη των βασανιστηρίων, το δικαίωμα στην εκπαίδευση, η διαφάνεια και η εκπόνηση ρυθμιστικού πλαισίου στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η καθιέρωση εθνικών ιδρυμάτων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και μηχανισμών για την εφαρμογή των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων.

Ο διάλογος οδήγησε σε λεπτομερή και ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων για τα διάφορα αυτά θέματα. Επέτρεψε στην ΕΕ να λάβει πληροφορίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Κίνα, αύξησε τη συνειδητοποίηση των φορέων λήψης αποφάσεων στην Κίνα όσον αφορά τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ, και βοήθησε στη δημιουργία κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης.

Ο διάλογος κατέληξε σε ορισμένες θετικές εξελίξεις. Η Κίνα δήλωσε τη δέσμευσή της να εντείνει τη συνεργασία της με τους μηχανισμούς των ΗΕ που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικότερα με την ύπατο αρμοστή των ΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τους ειδικούς εισηγητές για τα βασανιστήρια και την εκπαίδευση, και τον πρόεδρο της ομάδας εργασίας για την αυθαίρετη κράτηση, αν και οι δεσμεύσεις αυτές δεν έχουν ακόμη πλήρως υλοποιηθεί. Ο διάλογος επέτρεψε την εμπεριστατωμένη ανταλλαγή απόψεων για μεμονωμένες περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και η Κίνα προσεφέρθη να παράσχει πληροφορίες για μεμονωμένες περιπτώσεις μεταξύ των διάφορων γύρων του διαλόγου, γεγονός που χαιρετίζεται ως θετικό βήμα. Επιπλέον, τα προγράμματα της ΕΚ που αφορούν βοήθεια στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εφαρμοστεί σε γενικές γραμμές πολύ ικανοποιητικά, και η Κίνα είναι διαθέσιμη να αναλάβει περαιτέρω δράση, κυρίως όσον αφορά ευαίσθητα θέματα όπως η πρόληψη των βασανιστηρίων στην αστυνομία και στις φυλακές.

Ωστόσο, για ορισμένα ζητήματα οι συζητήσεις δεν οδήγησαν σε ουσιαστική πρόοδο. Η Κίνα δεν έχει ακόμη παρουσιάσει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την κύρωση της διεθνούς σύμβασης για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα. Αν και εξέφρασε την επιθυμία της να ανταποκριθεί θετικότερα στις ανησυχίες της ΕΕ όσον αφορά τη θανατική ποινή, τη διοικητική κράτηση και τα βασανιστήρια, καμία σημαντική πρόοδος δεν σημειώθηκε στους τομείς αυτούς, και το από μακρόν αίτημα της ΕΕ να παρουσιαστούν στατιστικές για την εφαρμογή της θανατικής ποινής δεν έχει ικανοποιηθεί. Σημαντικές αποκλίσεις απόψεων υπάρχουν μεταξύ ΕΕ και Κίνας για το θέμα της ελευθερίας της έκφρασης, της θρησκείας και του συνεταιρίζεσθαι. Το ίδιο ισχύει για τη διατήρηση και την προώθηση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, ειδικότερα στο Θιβέτ και στο Xinjiang. Το ζήτημα των προσφύγων της Βορείου Κορέας στην Κίνα εξακολουθεί επίσης να απασχολεί την ΕΕ.

Nέα σημεία δράσης

Ο διάλογος και η συνεργασία πρέπει να εξακολουθήσουν να συνιστούν τη βασική προσέγγιση της ΕΕ για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Κίνα, αν και το γεγονός αυτό δεν αποκλείει τη διατύπωση σχολίων και παρατηρήσεων σε άλλα αρμόδια φόρα. Αλλά ο διάλογος θα παραμείνει μία αξιόπιστη επιλογή μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μόνον εάν επιτευχθεί ουσιαστική πρόοδος επί τόπου. Είναι σημαντικό να προωθηθεί η συνέχεια του διαλόγου. Ως συμπλήρωση του διαλόγου, η ΕΕ θα συνεχίσει και θα εντείνει τα σχέδια συνεργασίας που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη χρηστή διακυβέρνηση, περιλαμβανομένων και των σχεδίων στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχει θέσει την Κίνα ως χώρα-στόχο για το 2003.

Επιπλέον, σε μία περίοδο κατά την οποία η Κίνα έχει αποδυθεί σε εκτενέστατες κοινωνικο-οικονομικές μεταρρυθμίσεις, η στήριξη του κράτους δικαίου δεν πρέπει μόνο να εμπεριέχει πρωτοβουλίες (από την κορυφή προς τη βάση) αλλά και δράσεις σε επίπεδο πολιτών, με σκοπό την περαιτέρω κυριότητα των μεταρρυθμίσεων. Το γεγονός αυτό αποτελεί προϋπόθεση για να εφαρμοστεί σταθερά και ικανοποιητικά η μεταρρύθμιση. Οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, υπό οποιαδήποτε μορφή και ανεξαρτήτως σημασίας, θα καταστούν κατά συνέπεια όλο και περισσότερο αναγκαίες για τη στήριξη ατόμων και κοινοτήτων που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω των συνεχιζόμενων αλλαγών. Η ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών στην Κίνα πρέπει κατά συνέπεια να αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ.

Προσοχή πρέπει επίσης να δοθεί στα δικαιώματα των εργαζομένων που συγκαταλέγονται στις περισσότερο ευάλωτες ομάδες στο πλαίσιο των συντελούμενων μεταρρυθμίσεων. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ Κίνας και ΠΟΕ, με στόχο την προσχώρηση στους κανόνες, τις συμβάσεις και τις συστάσεις της εν λόγω οργάνωσης.

Διάλογος για τα ανθρώπινα δικαιώματα

* Να αναβαθμιστεί το επίπεδο του διαλόγου σε επίπεδο υφυπουργών ώστε να προωθηθούν οι πολιτικές επιπτώσεις και η προβολή.

* Να στοχοθετηθούν τομείς στους οποίους σημειώθηκε πολύ μικρή πρόοδος μέχρι τώρα, έτσι ώστε να πραγματοποιηθεί ουσιαστικότερος διάλογος σε βασικά θέματα.

* Να εξασφαλιστεί καλύτερη συνέχεια μέσω της προωθημένης παρακολούθησης θεμάτων και μεμονωμένων περιπτώσεων που τίθενται σε επίσημες συνεδριάσεις, κυρίως με τη διοργάνωση τακτικότερων συνεδριάσεων σε επίπεδο εργασίας στο Μπεϊζίν μεταξύ της Τρόικας της ΕΕ και του υπουργείου εξωτερικών στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των συνεδριάσεων του διαλόγου.

* Να διευρυνθεί το φάσμα των εταίρων που συμμετέχουν στο διάλογο και να διοργανωθούν επιτόπιες επισκέψεις εκτός Μπεϊζίν.

* Να μεγιστοποιηθούν οι συνέργειες με το διάλογο που πραγματοποιείται από τα κράτη μέλη και άλλους εταίρους με την Κίνα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

* Να δοθεί στο διάλογο η μεγαλύτερη δυνατή προβολή και διαφάνεια, π.χ. μέσω ανακοινώσεων στον τύπο, μέσω της κοινωνίας των πολιτών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά από κάθε συνεδρίαση.

* Να ολοκληρωθεί ο διάλογος με αυξημένο αριθμό ανταλλαγών εμπειρογνωμόνων - πανεπιστημίων και ΜΚΟ, αλλά επίσης και φορέων που δραστηριοποιούνται επί τόπου, αστυνομικών ή προσωπικού φυλακών, για παράδειγμα - ώστε να εγκαθιδρυθεί πραγματικός διάλογος μεταξύ ΕΕ και Κίνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Προγράμματα συνεργασίας που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη χρηστή διακυβέρνηση

* Να δοθεί σημασία στην καλύτερη κατανόηση του δικαίου και των νομικών διαδικασιών από τους πολίτες και τους υπαλλήλους, και να προβλεφθούν προγράμματα κατάρτισης για το προσωπικό της δικαιοσύνης - δικηγόρους, δικαστές, προσωπικό φυλακών και αστυνομικούς.

* Να ληφθεί υπόψη η εμπειρία της ΕΕ όσον αφορά τη συμμόρφωση της εθνικής νομοθεσίας προς τα διεθνή πρότυπα.

* Να συνεχιστεί η προώθηση της δημοκρατίας σε επίπεδο πολιτών στηρίζοντας τα πειράματα που πραγματοποιεί η Κίνα όσον αφορά την άμεση ψηφοφορία.

* Να επεκταθούν τα προγράμματα συνεργασίας σε νέους τομείς, όπως η πρόληψη των βασανιστηρίων, η ελευθερία έκφρασης και η ανεξαρτησία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η προώθηση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, η θανατική ποινή και τα δικαιώματα εργασίας.

* Να ληφθεί υπόψη η προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων και των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων και των θεμάτων ισότητας των φύλων, ως κάθετο θέμα που άπτεται όλων των πτυχών του προγράμματος συνεργασίας ΕΚ-Κίνας.

Στήριξη της κοινωνίας πολιτών

* Να προωθηθούν οι επαφές και ο διάλογος μεταξύ Ευρωπαϊκής και κινεζικής κοινωνίας πολιτών, σύμφωνα με τις συστάσεις που προκύπτουν από τον διάλογο που καθιερώθηκε μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και του κινεζικού Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου.

* Να περιοριστούν οι αρνητικές επιπτώσεις των κοινωνικο-οικονομικών μεταρρυθμίσεων μέσω της στήριξης οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που στοχεύουν στην προώθηση των δικαιωμάτων και της ευημερίας των πλέον ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας.

* Να χορηγηθεί βοήθεια στους τομείς αυτούς μέσω σημαντικών έργων συνεργασίας που στοχεύουν ειδικότερα στη δημιουργία ικανότητας της αναδυόμενης κοινωνίας πολιτών, στην καθιέρωση δικτύων μεταξύ ευρωπαϊκών και κινεζικών οργανώσεων κοινωνίας πολιτών και στην ενθάρρυνση των κινεζικών ΜΚΟ για συμμετοχή τους σε διεθνείς διασκέψεις ανοικτές στην κοινωνία πολιτών.

3.3. Προώθηση του οικονομικού ανοίγματος της Κίνας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό

Η ΕΕ θεωρεί την επιτυχή και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας σημαντική και επωφελή για τον κόσμο ολόκληρο. Εξακολουθεί να έχει ως στόχο την όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμβολή της στην επιτυχή μετάβαση της Κίνας προς μια σταθερή, ευημερούσα και ανοιχτή χώρα. Έτσι, η ΕΕ υποστηρίζει σθεναρά την ενσωμάτωση της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία, και είχε υποστηρίξει, εξαρχής, ανεπιφύλακτα το αίτημα της Κίνας για προσχώρηση στον ΠΟΕ. Παράλληλα, επιδιώκει να συνδράμει την Κίνα στη διαδικασία εσωτερικής μεταρρύθμισης και να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει τις σημαντικές προκλήσεις που προέκυψαν από τη διαδικασία αυτή. Η ΕΕ όχι μόνο προσφέρει ανοιχτές και ελεύθερες αγορές στις κινεζικές εξαγωγές και επιτρέπει τη μεταφορά ευρωπαϊκών κεφαλαίων, τεχνολογίας και εμπειρογνωμοσύνης, σε συνδυασμό με την ενίσχυση των εμπορικών δεσμών, αλλά επίσης προτείνει την ευρωπαϊκή εμπειρία και βέλτιστες πρακτικές που διαθέτει στον σχετικό οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό τομέα.

Με τη σειρά της, η ΕΕ αναμένει από την Κίνα να συμπεριφερθεί εποικοδομητικά και υπεύθυνα στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομίας, διαδραματίζοντας ρόλο που αντιστοιχεί στο μέγεθός της και στη σημασία της. Η διατήρηση και ανάπτυξη ενός φιλελεύθερου εμπορικού συστήματος σε παγκόσμιο επίπεδο είναι προς το μακροπρόθεσμο συμφέρον της Κίνας. Όπως και όλες οι άλλες μεγάλες χώρες, η Κίνα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα απέχοντας από κάθε πράξη προστατευτισμού και συμβάλλοντας στην πρόληψη τέτοιων τάσεων αλλού. Δεδομένου ότι και η ίδια έχει επωφεληθεί σημαντικά από την παγκοσμιοποίηση, η Κίνα πρέπει σε ένα πνεύμα αμοιβαιότητας, να ανοίξει σταδιακά την οικονομία της, όπως εξάλλου δεσμεύτηκε κατά την προσχώρησή της στον ΠΟΕ, και ίσως και περισσότερο ακόμη. Η Κίνα, όπως και η ΕΕ, πρέπει να καταβάλλουν τις μεγαλύτερες δυνατές προσπάθειες για να συμβάλουν στην επιτυχία του νέου κύκλου διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ στο πλαίσιο της ατζέντα της Ντόχα για την ανάπτυξη.

Tο πλαίσιο

Η διαδικασία ενσωμάτωσης της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία, που ξεκίνησε το 1978, έφθασε στο απόγειό της κατά την προσχώρηση της χώρας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) στις 11 Δεκεμβρίου 2001, που αναμφίβολα αποτέλεσε ένα από τα κυριότερα γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας της, με σημασία που υπερβαίνει κατά πολύ τα όρια του διεθνούς εμπορίου. Η προσχώρηση αυτή, όχι μόνο επέτρεψε στην Κίνα να εδραιώσει τη θέση της ως παγκόσμιας εμπορικής δύναμης, αλλά παγιώνει επίσης τη διαδικασία οικονομικής και κοινωνικής της μεταρρύθμισης.

Λόγω του σταδιακού της ανοίγματος στην παγκόσμια οικονομία, η Κίνα συγκαταλέγεται στα κράτη που επωφελήθηκαν τα μέγιστα από την παγκοσμιοποίηση. Το 2002, κατείχε την πέμπτη θέση μεταξύ των παγκόσμιων εμπορικών δυνάμεων, με εξαγωγές και εισαγωγές αξίας 620,8 δισ. δολάρια ΗΠΑ, και το εξωτερικό της εμπόριο αυξανόμενο κατά 21,8%, ποσοστό ανάπτυξης πρωτοφανές για οποιοδήποτε άλλο κράτος. Η Κίνα επίσης έφθασε τις επιδόσεις των ΗΠΑ και κατέλαβε την πρώτη θέση παγκοσμίως όσον αφορά την εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων, με εισροές ύψους 52,7 δισ. δολάρια ΗΠΑ, τουτέστιν παρουσίασε αύξηση κατά 12,5%.

Οι οικονομικές επιδόσεις της, κατέστησαν την Κίνα κινητήριο δύναμη οικονομικής ανάπτυξης στην περιοχή. Λόγω του γεγονότος αυτού και για να κατευναστούν επίσης οι φόβοι που δημιουργεί ενίοτε μία τέτοια άνοδος, η Κίνα προωθεί φιλόδοξες πρωτοβουλίες περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης, κυρίως το πρόγραμμα ASEAN + 1, που στοχεύει στη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ των 10 χωρών-μελών της ASEAN και της Κίνας μέχρι το 2010.

Η Κίνα έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να ανταποκριθεί στον νέο της ρόλο στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Για να συμμορφωθεί με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε με την προσχώρησή της στον ΠΟΕ, μείωσε τους δασμούς σε όλα τα προϊόντα και άρχισε πλήρη αναθεώρηση της νομοθεσίας της. Ανέλαβε επίσης μία ευρεία αναδιάρθρωση των εθνικών υπηρεσιών που είναι επιφορτισμένες με καθήκοντα οικονομικού χαρακτήρα. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα θέματα που δημιουργούν ανησυχίες, ειδικότερα η αδιαφάνεια της οικονομικής διακυβέρνησης, ο εξαιρετικά περιοριστικός χαρακτήρας και η δυσκαμψία της νομοθεσίας σε ορισμένους τομείς, η εισαγωγή νέων μη δασμολογικών φραγμών στις συναλλαγές και η εμμονή σε μία προστατευτική νοοτροπία υπέρ της τοπικής βιομηχανίας. όλα αυτά τα στοιχεία υπάρχει κίνδυνος να περιορίσουν την ελευθέρωση η οποία εξάλλου ήταν και ο σκοπός προσχώρησης της χώρας στον ΠΟΕ. Ακριβέστερα, ενάμισι χρόνο μετά την προσχώρηση της Κίνας στον ΠΟΕ, οι ανησυχίες της ΕΕ όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων ΠΟΕ αφορούν κυρίως τα προβλήματα σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά (χορήγηση ποσοστώσεων και δασμολογικών ποσοστώσεων), τις υπηρεσίες (χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τηλεπικοινωνίες, κατασκευές) την τήρηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και τον σεβασμό των διεθνών προτύπων (τόσο στον βιομηχανικό όσο και στον υγειονομικό και φυτοϋγειονομικό τομέα).

Από την προσχώρησή της στον ΠΟΕ, η Κίνα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα. Υποστηρίζει πλέον όλο και ενεργότερα τα συμφέροντά της κατά τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο της ατζέντας της Ντόχα για την ανάπτυξη. Με δεδομένο το στόχο για ένα δυναμικό και ελεύθερο εμπορικό σύστημα και τους πολιτικούς της στόχους για προώθηση ενός πολυ-πολικού κόσμου που θα διέπεται από πολυμερείς κανόνες, η Κίνα έχει συμφέρον να ολοκληρωθεί έγκαιρα και επιτυχώς ο κύκλος των διαπραγματεύσεων της Ντόχα, που θα ανοίξει ακόμη περισσότερο τις αγορές, θα λαμβάνει περισσότερο υπόψη τις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών και θα βελτιώσει τους κανόνες του ΠΟΕ. Για να προχωρήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο οι διαπραγματεύσεις αυτές, η ΕΕ συνεργάζεται στενά με βασικούς παράγοντες, όπως η Κίνα, ώστε να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή σύγκλιση απόψεων, και επιδιώκει τη στήριξη της Κίνας ειδικότερα σε θέματα που σχετίζονται με τους κανόνες που διέπουν τομείς όπως οι επενδύσεις, ο ανταγωνισμός, η διευκόλυνση του εμπορίου και η διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις.

Καθώς η διαδικασία εσωτερικής οικονομικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης στην Κίνα εισέρχεται στην πλέον δύσκολη φάση της, οι τεράστιες προκλήσεις για την Κίνα τα επόμενα χρόνια καθίστανται όλο και εμφανέστερες. Η μεταρρύθμιση και το άνοιγμα συνοδεύτηκαν από σημαντική αύξηση της ανεργίας και της υποαπασχόλησης. Οι διαφορές στην οικονομική ανάπτυξη των περιοχών όσον αφορά τα επίπεδα εισοδήματος, και το χάσμα μεταξύ αστικών-αγροτικών περιοχών φθάνουν πλέον σε ανησυχητικά επίπεδα. Παρά τη σημαντική μείωση της φτώχειας που συνδέεται με την οικονομική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, η Κίνα εξακολουθεί να παρουσιάζει πολύ μεγάλα ποσοστά φτωχών. Το 1999, υπολογίστηκε ότι περίπου 213 εκατομμύριο κινέζων, τουτέστιν το 17% του πληθυσμού και το 18% των φτωχών παγκοσμίως, διαβιούσαν με λιγότερο από 1$ ημερησίως. Οι σοβαρές αδυναμίες δεν έχουν ακόμη αντιμετωπισθεί στο επιχειρηματικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα, ούτε και στο σύστημα παροχής κοινωνικής ασφάλισης. Επιπλέον, το δημοσιονομικό σύστημα υφίσταται έντονες πιέσεις, βραχυπρόθεσμα λόγω της ανάγκης διατήρησης της τόνωσης της οικονομίας και μακροπρόθεσμα λόγω της ανάγκης βελτίωσης της κοινωνικής πρόνοιας.

Οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Κίνας αυξήθηκαν κατά πολύ με την άνοδο της Κίνας στην παγκόσμια οικονομική σκηνή. Το 2002, η Κίνα υπερκέρασε την Ιαπωνία και κατέστη ο δεύτερος κατά σειρά μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ εκτός Ευρώπης, με όγκο συναλλαγών ανώτερο των 115 δισ. ευρώ. Οι αγορές της ΕΕ είναι ανοιχτές στην Κίνα, όπως μαρτυρεί και η συνεχιζόμενη αύξηση του εμπορικού ελλείμματος της ΕΕ με την Κίνα, που ανήλθε σε 47 δισ. ευρώ το 2002 και είναι κατά πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο εταίρο. Η ΕΕ παραμένει επίσης μεγάλος επενδυτής στην Κίνα, και τα κεφάλαια των άμεσων ξένων επενδύσεων της ΕΕ ανήλθαν σε 34 δισ. δολ. ΗΠΑ στα τέλη του 2002. [5]

[5] Πηγή: Κινεζική κυβέρνηση (Υπουργείο Εμπ./Υπουργείο Τεχ.)

Η συνολικά θετική εξέλιξη των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Κίνας θέτουν υπό προοπτική τα προβλήματα που δημιουργούνται στους τομείς αυτούς. Ωστόσο, πρέπει να ενισχυθούν οι μηχανισμοί διμερούς διαβούλευσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα διμερή προβλήματα, και οι ανησυχίες σχετικά με την τήρηση εκ μέρους της Κίνας των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει στο πλαίσιο του ΠΟΕ, μπορούν να επιλυθούν ταχέως και δεν υποβαθμίζουν τη σχέση. Ο προωθημένος διάλογος σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο θα αποβεί σημαντικός για να υπερκερασθούν οι μη δασμολογικοί φραγμοί και να διευκολυνθεί το διμερές εμπόριο. Η πλήρης και εντός των προθεσμιών τήρηση των υποχρεώσεων της Κίνας έναντι του ΠΟΕ και η άρση των λοιπών εμποδίων στην πρόσβαση στην αγορά της είναι ζωτικής σημασίας στοιχεία για να εξασφαλιστεί μία σταθερή και ισόρροπη αύξηση του διμερούς εμπορίου, και για να προσελκυστούν σημαντικές νέες ροές ευρωπαϊκών άμεσων ξένων επενδύσεων στην Κίνα.

Εφαρμογή των σημείων δράσης που ορίζονται στην Ανακοίνωση του 2001

Σημαντική πρόοδος σημειώθηκε όσον αφορά την εφαρμογή των δράσεων που ορίστηκαν στην ανακοίνωση του 2001. Δημιουργήθηκε δίκτυο της ΕΕ για να ανιχνεύει την εφαρμογή των κανόνων ΠΟΕ εκ μέρους της Κίνας. Πραγματοποιήθηκαν επίσης τακτικές και εντατικές διαβουλεύσεις με τις κινεζικές αρχές για σχετικά θέματα. Το Εμπορικό Επιμελητήριο της ΕΕ στην Κίνα έχει αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις και έχει αυξήσει το πεδίο των δραστηριοτήτων του με αποτέλεσμα να καταστεί ένας βασικός συνομιλητής τόσο για την ΕΕ όσο και για τις κινεζικές αρχές. Τα μέσα αυτά επέτρεψαν στην ΕΕ να σημειώσει πρόοδο σε ορισμένα σημαντικά θέματα.

Παράλληλα με τον τακτικό διάλογο για θέματα ΠΟΕ και άλλα συναφή εμπορικά θέματα, η Επιτροπή και οι κινεζικές αρχές άρχισαν μία σειρά κοινών μελετών σε τομείς που περιλαμβάνονται στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων της Ντόχα για την ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να προσδιοριστούν τομείς κοινού ενδιαφέροντος στους οποίους υπάρχει ταύτιση απόψεων.

Και οι δύο πλευρές ενίσχυσαν τον τομεακό διάλογο σε θέματα πολιτικής και νομοθεσίας, με επίκεντρο τομείς που σχετίζονται με τον ΠΟΕ, ή επηρεάζονται από τη διαδικασία μετάβασης της Κίνας. Τον Οκτώβριο του 2001 άρχισε ένας διάλογος για το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διέπει τα βιομηχανικά προϊόντα, περιλαμβανομένων και θεμάτων που σχετίζονται με την τυποποίηση και τη διαπίστωση της συμμόρφωσης. Τον Σεπτέμβριο 2001, η υπάρχουσα ήδη ομάδα εργασίας για τις τηλεπικοινωνίες μετατράπηκε σε μία ευρύτερη ομάδα εργασίας για την κοινωνία της πληροφορίας, η οποία ασχολείται πλέον με την πολιτική και το ρυθμιστικό πλαίσιο ολόκληρου του εν λόγω τομέα. Ένα πολύ επιτυχημένο φόρουμ συνεργασίας ΕΕ-Κίνας για την κοινωνία της πληροφορίας πραγματοποιήθηκε στο Μπεϊζίν τον Απρίλιο του 2002. Τον Σεπτέμβριο του 2001 ξεκίνησε επίσης διάλογος για την περιβαλλοντική πολιτική. Το πεδίο που καλύπτει η υπάρχουσα ομάδα εργασίας για την ενέργεια επεκτάθηκε ώστε να περιλάβει θέματα πολιτικής. Η συνεργασία ΕΕ-Κίνας στον τομέα της έρευνας στο πλαίσιο της συμφωνίας Ε&T του 1999 έχει αποβεί ιδιαίτερα επιτυχής, μεταξύ άλλων μετά από τη δημιουργία, στα μέσα του 2001, της κοινής υπηρεσίας ΕΕ-Κίνας για την προώθηση της συνεργασίας Ε&T. τα ερευνητικά έργα στα οποία συμμετέχει και η Κίνα και τα οποία άρχισαν από το 2000 έχουν συνολικό προϋπολογισμό άνω των 94 εκατομμυρίων ευρώ. Τον Φεβρουάριο 2003, η Κίνα άρχισε διαπραγματεύσεις για να συμμετάσχει στην διεθνή συνεργασία ITER σχετικά με το επόμενο μεγάλο βήμα για την ανάπτυξη της ενέργειας σύντηξης. Τέλος, πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες επαφές για τη διενέργεια ενδεχομένως νέου διαλόγου στον τομέα της ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, περιλαμβανομένης και της εκπαίδευσης, τομέας που αποτελεί βασικό στοιχείο της επιτυχίας και της βιωσιμότητας της διαδικασίας μεταρρύθμισης.

Πρόοδος σημειώθηκε επίσης όσον αφορά τη σύναψη νέων διμερών συμφωνιών σε σημαντικούς τομείς. Τον Δεκέμβριο του 2002 υπογράφηκε μία συμφωνία για τις θαλάσσιες μεταφορές. είναι η πρώτη τέτοια συμφωνία που έχει ποτέ συνάψει η ΕΕ με τρίτη χώρα, και έχει ήδη κυρωθεί από την Κίνα. Σημαντική πρόοδος σημείωσαν και οι διαπραγματεύσεις για μία συμφωνία σχετικά με το "καθεστώς εγκεκριμένου προορισμού", η οποία θα διευκολύνει την επίσκεψη κινέζων τουριστών στην ΕΕ. Οι διαπραγματεύσεις για μία συμφωνία συνεργασίας ΕΕ-Κίνας στον τομέα της πλοήγησης μέσω δορυφόρου, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος GALILEO, άρχισαν τον Μάιο 2003, ενώ τον Φεβρουάριο 2003 άνοιξε στο Μπεϊζίν ένα κοινό κέντρο σινοευρωπαϊκής συνεργασίας για την πλοήγηση μέσω δορυφόρου. Οι διερευνητικές συζητήσεις για μία συμφωνία ΕΕ-Κίνας στον τομέα της τελωνειακής συνεργασίας και της αμοιβαίας διοικητικής βοήθειας σε τελωνειακά θέματα έχουν πρόσφατα εντατικοποιηθεί μετά τις συζητήσεις υψηλού επιπέδου τον Ιούνιο 2003. Πέρα από την τελωνειακή συνεργασία καθαυτή, ένας στόχος αμοιβαίου ενδιαφέροντος είναι η καταπολέμηση της απάτης και των παραποιημένων εμπορευμάτων. Προβλέπεται ότι η συμφωνία θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές του 2004. Το Συμβούλιο, τον Ιούνιο 2003, εξέδωσε τις οδηγίες διαπραγμάτευσης μίας συμφωνίας για την έρευνα και τη σχετική ειρηνική χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας. οι επίσημες διαπραγματεύσεις θα αρχίσουν πολύ σύντομα.

Η ΕΕ έχει υποστηρίξει την εφαρμογή εκ μέρους της Κίνας των δεσμεύσεών της στο πλαίσιο του ΠΟΕ, καθώς και τη συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις της ατζέντας της Ντόχα για την ανάπτυξη, μέσω έργων συνεργασίας σε τομείς που άπτονται του εμπορίου. Παράλληλα με τα συνεχιζόμενα έργα που επικεντρώνονται στη δημιουργία ικανότητας στην κυβέρνηση και τη διοίκηση της Κίνας, σύντομα θα αρχίσει ένα νέο έργο αξίας 15 εκατ. ευρώ το οποίο είναι και το μεγαλύτερο πρόγραμμα του είδους του μέχρι στιγμής. Το πρόγραμμα συνεργασίας ΕΚ-Κίνας χρησιμοποιείται επίσης για να ολοκληρωθούν οι διάφοροι τομεακοί διάλογοι και να αντιμετωπιστούν προκλήσεις που συνδέονται με τη διαδικασία της οικονομικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης.

Nέα σημεία δράσης

* Πρέπει να εξορθολογιστεί και να βελτιστοποιηθεί η δομή του διαλόγου στον οικονομικό τομέα υπό την ευρύτερη έννοια, λαμβάνοντας υπόψη την αναδιοργάνωση της κινεζικής διοίκησης, ώστε να εξασφαλιστεί αποτελεσματικός συντονισμός των δραστηριοτήτων που υλοποιούν οι αρμόδιες αρχές των δύο μερών, σε όλους τους τομείς που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο.

ΠΟΕ, εμπόριο και επενδύσεις

* Να ενισχυθεί ο διμερής διάλογος και η συνεργασία σχετικά με τον νέο γύρο πολυμερών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο ΠΟΕ, σχετικά με την ατζέντα της Ντόχα για την ανάπτυξη (ΑΝΑ), επεκτείνοντας το πεδίο που καλύπτει σε όλα τα θέματα της ΑΝΑ, με σκοπό να διευκολυνθεί η συμμετοχή της Κίνας σε μία προοδευτική ατζέντα του ΠΟΕ, να δημιουργηθούν συμμαχίες σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, και να δημιουργηθούν κοινές γέφυρες μεταξύ των αναπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών.

* Να ενισχυθεί η παρακολούθηση της εφαρμογής των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Κίνα στο πλαίσιο του ΠΟΕ, κυρίως μέσω:

- της καλύτερης χρήσης των πόρων που είναι διαθέσιμοι στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη με την προώθηση της σύστασης δικτύων και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ αντιπροσωπειών στο Μπεϊζίν, αλλά επίσης και μεταξύ των διοικήσεων της ΕΕ στις πρωτεύουσες.

- του ενισχυμένου συντονισμού και ανταλλαγής πληροφοριών με την ευρωπαϊκή βιομηχανία και τις τρίτες χώρες.

- της προσαρμογής των νόμων και κανονισμών της Κίνας στους κανόνες του ΠΟΕ, αλλά επίσης μέσω της πλήρους και ομοιόμορφης εκτέλεσης και επιβολής τους από τις κεντρικές, τοπικές και περιφερειακές αρχές.

- της διάθεσης στοιχείων με στόχο να τροφοδοτηθούν οι συνεισφορές της ΕΕ στην ετήσια άσκηση του μηχανισμού μεταβατικής αναθεώρησης του ΠΟΕ, που παρέχει σαφή κατάλογο των προτεραιοτήτων της ΕΕ όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων ΠΟΕ από την Κίνα.

- της συνδρομής της Κίνας στις προσπάθειές της για εφαρμογή των κανόνων ΠΟΕ, μέσω επισκέψεων, σεμιναρίων, συνεδριάσεων, κατάρτισης και μελετών στο πλαίσιο σχετικών προγραμμάτων συνεργασίας.

* Να ενισχυθεί ο διάλογος με την κινεζική διοίκηση όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων ΠΟΕ και διμερή θέματα εμπορίου και επενδύσεων σε όλα τα επίπεδα, ώστε να προκύψει ένα αποτελεσματικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και διευθέτησης των διαφορών σε πραγματικό χρόνο.

* Να παρακολουθούνται οι πρωτοβουλίες περιφερειακής ολοκλήρωσης, όπως η ASEAN+1, καθώς και πρωτοβουλίες σε τομείς διμερούς ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Κίνας και τρίτων χωρών, διασφαλίζοντας τα συμφέροντα της ΕΕ, και εξασφαλίζοντας ότι κάθε νέα ρύθμιση είναι απόλυτα συμβατή με τους κανόνες και τα πλαίσια του ΠΟΕ, και ότι οι σχετικές προσπάθειες δεν παρεμβαίνουν στις διαπραγματεύσεις της ατζέντας της Ντόχα.

* Nα αρχίσει ένας συγκεκριμένος διάλογος για θέματα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας με τα αρμόδια Υπουργεία και άλλους αρμόδιους φορείς, δεδομένου ότι εξακολουθούν να σημειώνονται παραβιάσεις των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κίνα.

* Να στηριχθεί η ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Κίνα, (EUCCC), η επέκταση του πεδίου των δραστηριοτήτων του καθώς και η ισχυρότερη παρουσία του στην περιοχή. να προωθηθεί η ταχεία ένταξη εταιρειών από νέα κράτη μέλη της ΕΕ στο εν λόγω Επιμελητήριο.

* Να στηριχθούν πιθανές πρωτοβουλίες της βιομηχανίας της ΕΕ, κυρίως το προαναφερθέν Επιμελητήριο, αλλά επίσης και οργανώσεις που έχουν την έδρα τους στην ΕΕ, όπως η Ένωση Επιχειρήσεων ΕΕ-Κίνας, να διευκολυνθεί η αμοιβαία κατανόηση και να αναπτυχθούν κοινές επιχειρηματικές πρακτικές, καθώς και να καθιερωθεί τακτικός διάλογος για θέματα εμπορίου και επενδύσεων με την κινεζική κυβέρνηση και τη βιομηχανία, ο οποίος θα τροφοδοτεί τον διμερή διάλογο μεταξύ κυβερνήσεων.

* Να ενισχυθούν τα προγράμματα συνεργασίας που σχετίζονται με το εμπόριο:

- να αρχίσουν τα προγραμματισμένα σημαντικά έργα στον τομέα της στήριξης του ΠΟΕ και της κοινωνίας των πληροφοριών.

- να συνεχιστούν άλλες, ad hoc δράσεις όπως σεμινάρια ΠΟΕ με τη συμμετοχή της Επιτροπής.

- να αναθεωρηθεί ο ρόλος και η βαρύτητα, καθώς και οι μέθοδοι χορήγησης βοήθειας σχετιζόμενης με το εμπόριο στο πλαίσιο των εθνικών ενδεικτικών προγραμμάτων για το 2002-2004 και το 2005-2006, και σε τομείς όπως το εμπόριο και το περιβάλλον.

* Να γίνει καλύτερη χρήση των προγραμμάτων συνεργασίας στον τομέα του εμπορίου για να στηριχθεί ο διάλογος ΕΕ-Κίνας σε τομείς όπως το εμπόριο και οι επενδύσεις, ώστε να χρησιμοποιηθούν στον καλύτερο δυνατό βαθμό οι δυνατότητες που δημιουργούνται στο πλαίσιο των σχετικών έργων συνεργασίας (π.χ. στρογγυλά τραπέζια με εμπλεκόμενες επιχειρήσεις, που προβλέπονται στο πλαίσιο της δράσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες).

* Να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για μία συμφωνία συνεργασίας και αμοιβαίας συνδρομής σε τελωνειακά θέματα μέχρι τα τέλη του 2003, με σκοπό τη σύναψή της το 2004.

* Να αναλυθεί η επίσημη αίτηση της Κίνας για παραχώρηση πλήρους 'καθεστώτος οικονομίας αγοράς' για το σύνολο της κινεζικής οικονομίας στο πλαίσιο του μέσου αντιντάμπινγκ της ΕΚ, λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο της Κίνας προς την εκπλήρωση των κριτηρίων της οικονομίας αγοράς, όπως θα τεκμηριώνονται στην αίτηση. να συνεχιστεί να εξετάζεται αντικειμενικά το αίτημα μεμονωμένων κινεζικών εταιρειών για μεταχείριση 'οικονομίας αγοράς' στο πλαίσιο ερευνών αντιντάμπινγκ.

* Να χρησιμοποιηθούν πλήρως τα οφέλη της διεύρυνσης της ΕΕ για τους οικονομικούς δεσμούς ΕΕ-Κίνας προκειμένου να εμβαθυνθούν οι σχέσεις περαιτέρω, και να κατευναστούν οι κινεζικές ανησυχίες όσον αφορά ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις στις εμπορικές ροές. να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις της διεύρυνσης συνδέοντας τα νέα κράτη μέλη της ΕΕ και τις βιομηχανίες τους στις δράσεις που παρατίθενται στο κεφάλαιο αυτό.

* Να εξεταστεί το αίτημα της Κίνας για ειδικές εμπορικές προτιμήσεις στο πλαίσιο του ειδικού καθεστώτος κινήτρων για την προστασία του περιβάλλοντος που προβλέπεται από το Σύστημα Γενικευμένων Προτιμήσεων της ΕΚ (ΣΓΠ).

Τομεακά θέματα

* Να εφαρμοστεί πλήρως ο επιτυχημένος διάλογος για τα βιομηχανικά προϊόντα με την ουσιαστική συμμετοχή της βιομηχανίας και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, μεταξύ άλλων, οι ενδεχόμενοι φραγμοί στο εμπόριο και στα δύο μέρη.

* Να ενισχυθεί ο πρόσφατα επεκταθείς διάλογος για την κοινωνία της πληροφορίας, ώστε να καλύπτει τόσο την πολιτική για το ρυθμιστικό πλαίσιο τόσο της κοινωνίας της πληροφορίας όσο και των τηλεπικοινωνιών.

* Να συνεχιστούν οι προσπάθειες επίλυσης των υφιστάμενων διαφορών σε θέματα ασφάλειας τροφίμων. Με επίκεντρο τις προσπάθειες αυτές, να ενισχυθεί ο διάλογος για τα υγειονομικά και τα φυτοϋγειονομικά θέματα (ΥΦΥ), με κοινό στόχο να εξασφαλιστεί ότι το εμπόριο πραγματοποιείται εντός πλαισίου προτύπων που βασίζονται στην επιστήμη και σε συμφωνηθέντες διεθνείς κανόνες. Να υλοποιηθούν οι δράσεις που σχετίζονται με θέματα ΥΦΥ και που προβλέπονται σε προγράμματα συνεργασίας σε θέματα εμπορίου, και να διερευνηθούν λύσεις για παροχή περαιτέρω στήριξης στον τομέα αυτό. Να συνεχιστεί η πρωτοβουλία για τη καθιέρωση διαλόγου με την Κίνα στον τομέα της πολιτικής ανταγωνισμού.

* Να ολοκληρωθούν οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για μία συμφωνία για τη χορήγηση θεώρησης και σχετικά θέματα που αφορούν επισκέψεις τουριστών από την Κίνα (για καθεστώς "Εγκεκριμένου Προορισμού") μέχρι το τέλος του 2003, διευκολύνοντας έτσι τον τουρισμό προς ΕΕ για τους κινέζους πολίτες.

* Να ενισχυθούν οι σημερινοί διάλογοι πολιτικής για το περιβάλλον και την ενέργεια, και να ολοκληρωθούν με την εφαρμογή σχεδιαζόμενων έργων συνεργασίας για τη δημιουργία ικανότητας στον τομέα του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Μέσω της συμμετοχής της Επιτροπής στο Κινεζικό Συμβούλιο για τη διεθνή συνεργασία στον τομέα του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης, να καταβληθούν προσπάθειες προσδιορισμού προτεραιοτήτων για τη μελλοντική συνεργασία στον τομέα αυτό.

* Να αρχίσουν επίσημες διαπραγματεύσεις για μία συμφωνία συνεργασίας πυρηνικής έρευνας το συντομότερο δυνατό εντός του 2003, με σκοπό την ταχεία σύναψη της συμφωνίας αυτής.

* Να επεκταθεί περαιτέρω η συνεργασία που είχε αρχίσει στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΚ-Κίνας του 1999 στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας, ώστε να γίνει καλύτερη δυνατή χρήση των νέων δυνατοτήτων που παρέχει το έκτο πρόγραμμα-πλαίσιο της ΕΚ, μεταξύ άλλων, σε τομείς όπως η βιοτεχνολογία ή η πρωτοβουλία "Ψηφιακών Ολυμπιακών" για το Μπεϊζίν 2008. Να διεξαχθεί το δεύτερο, υψηλού επιπέδου "Φόρουμ Κίνας -Ευρώπης για την Ε&Τ και την πολιτική καινοτομίας" στο Μπεϊζίν το δεύτερο εξάμηνο του 2004.

* Να στηριχθεί το ενδιαφέρον της Κίνας για προσχώρηση στο ερευνητικό πρόγραμμα πυρηνικής σύντηξης ITER και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις σχετικά με συμφωνία για την ενδεχόμενη κοινή εφαρμογή του ITER, με σκοπό τη σύναψή της μέχρι το τέλος του 2003.

* Να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για συμφωνία συνεργασίας μεταξύ ΕΕ-Κίνας στο πλαίσιο του προγράμματος GALILEO της ΕΕ για τη δορυφορική πλοήγηση σε παγκόσμιο επίπεδο, με στόχο τη σύναψη της συμφωνίας αυτής μέχρι τα τέλη του 2003. Στόχος είναι να συμμετάσχει η Κίνα ως ισότιμος εταίρος στο πρόγραμμα, περιλαμβανομένων και των επενδύσεων μέσω της κοινής επιχείρησης Galileo.

Οικονομική και κοινωνική μεταρρύθμιση

* Να συνεχιστεί η στήριξη της διαδικασίας μεταρρύθμισης της Κίνας μέσω διαλόγου και συνεργασίας, και να χρησιμοποιηθεί στο βέλτιστο δυνατό βαθμό η εμπειρία από παρόμοιες διαδικασίες μετάβασης των υποψηφίων χωρών προς ένταξη στην ΕΕ.

* Να συνεχιστεί η πρωτοβουλία για έναρξη διαλόγου πολιτικής για την εκπαίδευση και την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, με την πλήρη συμμετοχή του Υπουργείου παιδείας.

* Να καθιερωθεί η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των ανάλογων αρχών και των δύο πλευρών που είναι αρμόδιες για την περιφερειακή πολιτική, με σκοπό να εκπονηθούν πολιτικές για τη μείωση των περιφερειακών και αστικών/αγροτικών ανισοτήτων στην Κίνα.

* Να ξεκινήσει το σχεδιαζόμενο πρόγραμμα συνεργασίας που στηρίζει τη μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης, και να εκπονηθούν νέα προγράμματα στον τομέα της ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού.

* Να καθιερωθεί νέος διάλογος για την βιομηχανική πολιτική, που θα συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων αμφοτέρων των μερών, και να προωθηθεί η αμοιβαία γνώση των ρυθμιστικών πλαισίων αμφοτέρων των μερών.

* Να προωθηθούν ανταλλαγές στον τομέα της μακροοικονομικής πολιτικής, π.χ. για το ευρώ, τις πολιτικές συναλλαγματικών ισοτιμιών, τη διαδικασία οικονομικής μεταρρύθμισης της Κίνας, και άλλα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.

* Να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να αναμιχθεί εντονότερα η κοινωνία των πολιτών σε ήδη υπάρχουσες και σε μελλοντικές ανταλλαγές, π.χ. στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος.

3.4. Το πρόγραμμα συνεργασίας ΕΚ-Κίνας - μία αμοιβαία επωφελής εταιρική σχέση που ενισχύει τους στόχους της ΕΕ

Το πλαίσιο και η εφαρμογή των σημείων δράσης της ανακοίνωσης του 2001

Το έγγραφο εθνικής στρατηγικής για την Κίνα (ΕΕΣ) που καλύπτει το διάστημα 2002-2006, και το εθνικό ενδεικτικό πρόγραμμα (ΕΙΠ) για το διάστημα 2002-2004 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2002, με ενδεικτική χρηματοδότηση που ανέρχεται στα 250 εκατ. ευρώ για την περίοδο του ΕΕΣ. Αντιπροσωπεύουν σημαντικό βήμα προς μία προσέγγιση που επικεντρώνεται στη στήριξη των συνολικών στόχων της ΕΕ στο πλαίσιο της πολιτικής της για την Κίνα, με αμοιβαία επωφελή τρόπο.

Σε ευθυγράμμιση με την πολιτική αυτή, το ΕΕΣ εξετάζει τους τρεις ακόλουθους ειδικούς στόχους οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να συνδράμουν την Κίνα στη διαδικασία μεταρρύθμισής της, ενώ ταυτόχρονα να εκμεταλλεύεται αυτή την ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία που μπορεί να παράσχει η ΕΕ συγκρινόμενη με άλλους χορηγούς:

- Στήριξη της διαδικασίας κοινωνικής και οικονομικής μεταρρύθμισης (εφαρμογή δεσμεύσεων ΠΟΕ, κοινωνία της πληροφορίας, μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης, ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού)

- Στήριξη της περιβαλλοντικής προστασίας και της βιώσιμης ανάπτυξης (υδάτινοι πόροι, προστασία της βιοποικιλότητας), κ.λπ, και

- Στήριξη της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου (λαθρομετανάστευση, στήριξη της κοινωνίας των πολιτών).

Παράλληλα με τις δραστηριότητες συνεργασίας που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΕΕΠ, ύψους περίπου 260 εκατ. ευρώ υπό τη μορφή πολυετών χρηματοδοτικών υποχρεώσεων, πρέπει να τονιστεί ότι η Κίνα συμμετέχει, και είναι από τους βασικότερους δικαιούχους, σε ορισμένα περιφερειακά προγράμματα για την Ασία που χρηματοδοτούνται από την ΕΚ. Στα προγράμματα αυτά συγκαταλέγονται το πρόγραμμα της ΕΕ Pro Eco Ασίας, για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων διάφορων οικονομικών τομέων. το πρόγραμμα Asia-Invest, για την προώθηση των επιχειρηματικών εταιρικών σχέσεων. το πρόγραμμα Asia Information Technology and Communication (τεχνολογία της πληροφορίας και επικοινωνίας) το οποίο συγχρηματοδοτεί αμοιβαία επωφελείς εταιρικές σχέσεις μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. και το πρόγραμμα Asia-Link το οποίο προωθεί τη δημιουργία δικτύων μεταξύ ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Στο πλαίσιο των προγραμμάτων που καλύπτουν την Ασία, η Κίνα τη στιγμή αυτή συμμετέχει με ποσοστό που κυμαίνεται μεταξύ 35% και 50% σε όλες τις προτάσεις που έχουν εγκριθεί για χρηματοδότηση, καθώς και σε δραστηριότητες για τις οποίες η συνεισφορά της ΕΚ ανέρχεται σε 21 περίπου εκατ. ευρώ.

Σημαντική πρόοδος σημειώθηκε όσον αφορά τη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος για την προώθηση της συνεργασίας ΕΕ-Κίνας, ειδικότερα μέσω της ολοκλήρωσης της μεταφοράς αρμοδιοτήτων εκπόνησης και διαχείρισης διμερών έργων από την έδρα της Επιτροπής στην αντιπροσωπεία στο Μπεϊζίν, και με αντίστοιχη ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της αντιπροσωπείας, και μέσω ενός τακτικού συντονισμού με τα κράτη μέλη και τους άλλους χορηγούς. Επιπλέον, το γεγονός ότι το πρόγραμμα συνεργασίας επικεντρώθηκε σε περιορισμένο αριθμό ευρύτερων παρεμβάσεων σε βασικούς τομείς θα αυξήσει μακροπρόθεσμα τις επιπτώσεις και τα αποτελέσματα του προγράμματος.

Παρ´όλα αυτά, σημειώθηκαν ορισμένες καθυστερήσεις και δυσκολίες στην υλοποίηση του ΕΕΠ 2002-2004. Τα προβλήματα αυτά οφείλονται εν μέρει στην πολυπλοκότητα και ευαισθησία των θεμάτων που αντιμετωπίζονται από κινεζικής πλευράς - παράδειγμα, το σχεδιαζόμενο πρόγραμμα για τη λαθρομετανάστευση - και εν μέρει στο γεγονός ότι η προσέγγιση που τηρήθηκε κατά τον προγραμματισμό του ΕΕΣ/ΕΕΠ δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί από την κινεζική πλευρά σε όλα τα επίπεδα, στις περιπτώσεις που απαιτείται καλύτερος διυπουργικός συντονισμός και ακριβέστερος καθορισμός των ρόλων.

Το τελευταίο αυτό στοιχείο αποδεικνύεται όλο και περισσότερο προβληματικό για την υλοποίηση του προγράμματος. Ο κύριος κρατικός συνομιλητής της ΕΚ για θέματα συνεργασίας είναι το υπουργείο εμπορίου, η πλέον αρμόδια αρχή για τον συντονισμό, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος. Ωστόσο, με την πραγματοποιηθείσα μεταστροφή προσανατολισμού στο πρόγραμμα συνεργασίας ΕΚ-Κίνας, το οποίο απομακρύνθηκε από τα παραδοσιακά έργα ανάπτυξης προς τομεακές παρεμβάσεις ευθυγραμμιζόμενες όλο και περισσότερο με τις πολιτικές της ΕΕ, απαιτείται αυξημένη συμμετοχή αρμόδιων τομεακών υπουργείων. Για να συνεχίσει το υπουργείο εμπορίου να διαδραματίζει τον συντονιστικό του ρόλο όσον αφορά το σύνολο του προγράμματος, θα πρέπει να δοθούν σε τομεακά υπουργεία περισσότερες αρμοδιότητες όσον αφορά την εκπόνηση και την υλοποίηση συγκεκριμένων παρεμβάσεων.

Ενώ σημειώνεται ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τη στήριξη των ΕΕΠ για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τον ΠΟΕ, το περιβάλλον και την κοινωνία των πολιτών, οι καθυστερήσεις που σημειώνονται σε άλλους τομείς θα οδηγήσουν σε συγκέντρωση δραστηριοτήτων προς το τέλος της διάρκειας του ΕΕΠ. Αν και η μεταφορά αρμοδιοτήτων, που έχει εν τω μεταξύ ολοκληρωθεί, αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε ταχύτερες διαδικασίες ανάληψης υποχρεώσεων και υλοποίησης, το γεγονός αυτό αποτελεί ωστόσο σημαντική πρόκληση.

Tα στοιχεία αυτά θα ληφθούν υπόψη κατά την ενδιάμεση εξέταση του εγγράφου στρατηγικής και του ΕΕΠ, η οποία έχει ήδη αρχίσει. Αν και το έγγραφο στρατηγικής και οι προτεραιότητες συνεργασίας που καθορίζει εξακολουθούν να ισχύουν πλήρως και να ανταποκρίνονται στις πολιτικές της Κοινότητας, καθώς και στις πολιτικές της Κίνας υπό την νέα της ηγεσία, απαιτείται ωστόσο σημαντική αναθεώρηση του ΕΕΠ ώστε να επέλθουν οι αναγκαίες προσαρμογές και να εξασφαλιστεί ότι θα τεθούν αναθεωρημένοι και επιτεύξιμοι στόχοι.

Νέα σημεία δράσης

* Να ολοκληρωθεί η ενδιάμεση εξέταση εγγράφου στρατηγικής και του ΕΕΠ 2002-2004 κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2003.

* Να προετοιμαστεί ένα νέο ΕΕΠ για το διάστημα 2005-2006 το πρώτο τρίμηνο του 2004, με βάση την εμπειρία που θα έχει αποκτηθεί κατά την υλοποίηση του ΕΕΠ 2002-2004, διατηρώντας παράλληλα τους στόχους που καθορίστηκαν στο συνολικό πλαίσιο του εγγράφου στρατηγικής 2002-2006. Με τον τρόπο αυτό θα ληφθεί υπόψη, κυρίως, η τεχνική βοήθεια που συνδέεται με το εμπόριο.

* Να εξασφαλιστεί η κατάλληλη διαβούλευση με τις κινεζικές αρχές όσον αφορά την εκπόνηση του νέου ΕΕΠ, ώστε να προωθηθεί το αίσθημα της κυριότητας του προγράμματος και να διευκολυνθεί η εφαρμογή του.

* Να επαναβεβαιωθεί, σε συμφωνία με τις κινεζικές αρχές, η προσέγγιση του πολυετούς προγραμματισμού - και όχι του ετήσιου - του εγγράφου στρατηγικής ως βάση της συνεργασίας με την ΕΚ.

* Να βελτιωθεί ο συντονισμός της εκπόνησης και της υλοποίησης των έργων και προγραμμάτων μέσω της ανάθεσης σημαντικότερων αρμοδιοτήτων στα τομεακά υπουργεία.

* Να διασφαλιστεί μία συντονισμένη προσέγγιση μεταξύ, αφενός, της υλοποίησης του ΕΕΠ και των διάφορων συναφών οριζόντιων προγραμμάτων βοήθειας των οποίων είναι δικαιούχος η Κίνα, κυρίως της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, και, αφετέρου, των κονδυλίων του προϋπολογισμού για τις ΜΚΟ.

* Να ενισχυθεί ο διάλογος για θέματα συνεργασίας, ειδικότερα στο ευρύτερο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής ΕΕ-Κίνας, λαμβανομένης υπόψη της σημασίας του προγράμματος συνεργασίας ΕΕ-Κίνας ως μοχλού για τη στήριξη της πολιτικής της ΕΕ έναντι της Κίνας.

3.5. Προώθηση της προβολής της ΕΕ στην Κίνα

Η ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Κίνας προϋποθέτει καλύτερη κατανόηση μεταξύ των εταίρων. Η ανάπτυξη σχέσεων, καθώς και οι αλλαγές που σημειώνονται και στις δύο πλευρές, όπως η προσχώρηση της Κίνας στον ΠΟΕ ή η διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ, προϋποθέτουν επίσης την αναθεώρηση και την προσαρμογή της επικοινωνιακής στρατηγικής της ΕΕ. Η αυξημένη πρόσβαση των μεμονωμένων κινέζων πολιτών σε πηγές πληροφόρησης, μέσω της ανάπτυξης των τεχνολογιών πληροφοριών, των τηλεπικοινωνιών και των ταξιδιών στο εξωτερικό, δημιουργεί ευκαιρίες για προωθημένη προβολή της ΕΕ.

Το γεωπολιτικό όραμα της Κίνας για έναν πολυ-πολικό κόσμο, και η εικόνα της Κίνας για την ΕΕ ως εταίρου αυξανόμενης σημασίας, παρέχουν επίσης ένα ευνοϊκό πλαίσιο για αυξημένη προβολή της ΕΕ. Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερα για να αυξηθεί η προβολή της ΕΕ στην Κίνα. Η αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Μπεϊζίν, τα κράτη μέλη καθώς και άλλοι φορείς, όπως το Ευρωπαϊκό Εμπορικό Επιμελητήριο, έχουν ήδη καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για να ενισχυθεί η εικόνα της ΕΕ μέσω καθημερινών επαφών, διάδοσης πληροφοριών και δημοσιεύσεων, και διοργάνωσης εκδηλώσεων.

Για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της σχέσης ΕΕ-Κίνας καθώς και ο πολιτικός διάλογος, είναι ζωτικής σημασίας για την ΕΕ να αποκτήσει μεγαλύτερη προβολή στην Κίνα, τόσο στο ευρύ κοινό όσο και στην ηγεσία της χώρας. Προς τον σκοπό αυτό, πρέπει να δοθεί έμφαση σε ορισμένα βασικά μηνύματα, όπως για παράδειγμα:

- Η ΕΕ, ως παράγοντας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, μοιράζεται τις ανησυχίες της Κίνας για μία περισσότερο ισορροπημένη διεθνή τάξη που θα βασίζεται πραγματικά στην πολυμέρεια, και επιθυμεί να δεσμεύσει την Κίνα ως υπεύθυνη δύναμη στη διαχείριση παγκόσμιων θεμάτων.

- Η ΕΕ υποστηρίζει ένα σύνολο κοινών αξιών, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκονται η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ειρηνική διευθέτηση των διαφορών μέσω των πολυμερών μηχανισμών. Η ΕΕ διαφοροποιείται από τους παραδοσιακούς περιφερειακούς οργανισμούς λόγω της μοναδικότητας των στόχων της και των οργάνων της.

- Η ΕΕ υποστηρίζει τις προωθούμενες μεταρρυθμίσεις στην Κίνα, ως υπόδειγμα επιτυχούς περιφερειακής ενσωμάτωσης και διακυβέρνησης στο πλαίσιο του κράτους δικαίου, και είναι έτοιμη να βοηθήσει την Κίνα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που απορρέουν από την οικονομική και κοινωνική μετάβαση.

- Η ΕΕ είναι μία μεγάλη παγκόσμια εμπορική δύναμη και αγορά. Επιθυμεί να ενισχύσει τις συναλλαγές της με την Κίνα και να βοηθήσει την Κίνα να ενσωματωθεί περαιτέρω στην παγκόσμια οικονομία.

Παράλληλα με τα συνεκτικά αυτά μηνύματα, είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί η εσωτερική συνοχή των πολιτικών της ΕΕ ώστε να αυξηθεί η προβολή της στην Κίνα. Οι στρατηγικές επικοινωνίας και το πρόγραμμα συνεργασίας ΕΚ-Κίνας πρέπει κατά συνέπεια να συνδέονται στενά με τους μεγάλους πολιτικούς στόχους της ΕΕ, ώστε να εξασφαλιστεί μία συνολική συνοχή της πολιτικής. Είναι επίσης σημαντικό να εξασφαλιστεί ο συντονισμός των πολιτικών με τα κράτη μέλη, κυρίως στους τομείς της επικοινωνίας και της συνεργασίας.

Για να προωθηθεί η αμοιβαία κατανόηση, πρέπει να αναληφθούν προσπάθειες ώστε να προωθηθούν οι επαφές μεταξύ ατόμων, μέσω της αύξησης των ανταλλαγών τουριστικού, εκπαιδευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα.

Το πλαίσιο και η εφαρμογή των σημείων δράσης της ανακοίνωσης του 2001

Η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Μπεϊζίν έχει τελευταία αυξήσει τις δραστηριότητές της όσον αφορά την ενημέρωση σχετικά με την ΕΕ. Οι στοχοθετημένες δράσεις επικοινωνίας, όπως μία εκτεταμένη εκστρατεία ενημέρωσης για το ευρώ, καλύφθηκαν εκτεταμένα από τα μέσα ενημέρωσης στην Κίνα. Οι χρηματοδοτικοί της πόροι και το προσωπικό της ενισχύονται, αλλά παραμένουν ακόμη περιορισμένα. Ο ιστότοπος της αντιπροσωπείας είναι απόλυτα λειτουργικός στην αγγλική και κινεζική γλώσσα. Οι ομαδικές και μεμονωμένες επισκέψεις στις Βρυξέλλες κινέζων δημοσιογράφων συνεχίστηκαν. Τα περισσότερα προγράμματα συνεργασίας ΕΕ-Κίνας περιλαμβάνουν πλέον και δράσεις διαφήμισης.

Οι επαφές μεταξύ ατόμων καθώς και οι εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ανταλλαγές αυξήθηκαν. Το πρόγραμμα επισκεπτών της ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί πολύτιμο μέσο για να αποκτήσουν από πρώτο χέρι γνώσεις για την Ευρώπη οι φορείς λήψης αποφάσεων και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης στην Κίνα. Η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Μπεϊζίν ενίσχυσε τους δεσμούς της με τους ακαδημαϊκούς κύκλους μέσω της διοργάνωσης συναντήσεων με την ευκαιρία επισκέψεων διάφορων προσωπικοτήτων της ΕΕ, και με την έναρξη του προγράμματος κέντρων ευρωπαϊκών σπουδών. Στον πολιτιστικό τομέα, η αντιπροσωπεία και τα κράτη μέλη εξακολούθησαν να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις, όπως το διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ της Σαγκάης.

Νέα σημεία δράσης

* Να συνταχθεί μελέτη για την εικόνα που έχει το κινεζικό κοινό για την ΕΕ ώστε να προσδιοριστούν οι ανάγκες και τα κενά από την άποψη της πληροφόρησης και να διαμορφωθεί μία στοχοθετημένη προσέγγιση.

* Να βελτιωθεί η γνώση και η συνειδητοποίηση σχετικά με την ΕΕ στην Κίνα, μέσω της παροχής ολοκληρωμένων και ενημερωμένων πληροφοριών για τις πολιτικές της ΕΕ, κυρίως μέσω Διαδικτύου και οπτικοακουστικών μέσων, και με ιδιαίτερη έμφαση στη διεύρυνση και τις θεσμικές εξελίξεις στο εσωτερικό της ΕΕ, για παράδειγμα, μέσω μιας εκστρατείας ενημέρωσης για τη διεύρυνση. Να επεκταθούν οι ενημερωτικές δραστηριότητες και πέραν του Μπεϊζίν, στις κυριότερες κινεζικές πόλεις.

* Να εκδίδονται συστηματικά ανακοινώσεις τύπου ή/και να διοργανώνονται συνεντεύξεις τύπου στο Μπεϊζίν κατά τη διάρκεια σημαντικών συνεδριάσεων όπως οι διασκέψεις κορυφής, οι συνεδριάσεις των μικτών επιτροπών και οι συνεδριάσεις του διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Να επιχειρηθεί η εξεύρεση κοινών στοιχείων με την κινεζική πλευρά, ώστε να εκδίδονται κοινές δηλώσεις, ειδικότερα μετά τις διασκέψεις κορυφής ΕΕ-Κίνας.

* Να εξεταστεί το ενδεχόμενο διοργάνωσης ετήσιων συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, εκ περιτροπής στην Κίνα και στην ΕΕ, με τη συμμετοχή κινέζων και ευρωπαίων δημοσιογράφων και προσωπικοτήτων της ΕΕ.

* Να αναβαθμιστεί το επίπεδο συντονισμού με τα κράτη μέλη όσον αφορά την πολιτική ενημέρωσης, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα βασικά μηνύματα της ΕΕ ενσωματώνονται, στο μέτρο του δυνατού, στο δημόσιο τμήμα των επισκέψεων υψηλού επιπέδου που πραγματοποιούνται στην Κίνα.

* Να ευαισθητοποιηθεί ακόμη περισσότερο η κινεζική κοινή γνώμη για τη συνεργασία της ΕΕ με την Κίνα, π.χ. μέσω της συστηματικής ενσωμάτωσης δραστηριοτήτων διαφήμισης στο πλαίσιο δράσεων συνεργασίας, μέσω επισκέψεων των έργων επιτόπου από δημοσιογράφους, και μέσω της αυξημένης συμμετοχής σε εμπορικές πανηγύρεις και πανεπιστημιακές εκθέσεις, κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο.

* Να ενισχυθούν περαιτέρω οι ανταλλαγές μεταξύ ατόμων, μέσω των δραστηριοτήτων συνεργασίας ώστε να δημιουργηθούν δεσμοί ευρωπαϊκών και κινεζικών ΜΚΟ και κοινωνικών φορέων, ενισχύοντας επαφές με πανεπιστημιακά ιδρύματα που διαθέτουν τμήματα ευρωπαϊκών σπουδών, και αναπτύσσοντας πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και ερευνητικές πρωτοβουλίες, στο πλαίσιο των ήδη υφιστάμενων ή σχεδιαζόμενων προγραμμάτων της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα Erasmus World και οι υποτροφίες Marie Curie, και ταυτόχρονα, ενθαρρύνοντας σπουδαστές, ερευνητές και κινεζικά πανεπιστήμια να συμμετέχουν στα προγράμματα αυτά.

4. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Η επέκταση και η ενίσχυση του διαλόγου ΕΕ-Κίνας σε όλους τους τομείς έδειξε καθαρά ότι είναι αναγκαίο να εξορθολογιστεί και να αναπτυχθεί περαιτέρω η σημερινή θεσμική δομή της σχέσης, ειδικότερα όσον αφορά τη διάδραση μεταξύ συνεδριάσεων σε διάφορα επίπεδα και για διάφορους τομείς, όπως επίσης να δοθεί προτεραιότητα στην ποιότητα αντί για την ποσότητα του διαλόγου αυτού. Στα προηγούμενα κεφάλαια διατυπώθηκαν προτάσεις για την προώθηση της αποτελεσματικότητας του διαλόγου στον πολιτικό και οικονομικό τομέα καθώς και σε άλλους τομείς. Η εμπειρία αποδεικνύει ότι υπάρχει επίσης ανάγκη για αποτελεσματική συνεργασία υψηλού επιπέδου σε όλο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Κίνας, και για βελτιώσεις στις διάφορες πτυχές του διαλόγου, χωρίς παράλληλα να χαθεί ο κεντρικός στόχος της ΕΕ ο οποίος συνίσταται στη διαμόρφωση μιας συνολικής εταιρικής σχέσης με την Κίνα σε όλους τους τομείς. Ο γενικός αυτός στόχος συνηγορεί επίσης υπέρ μιας αυξημένης προβολής των συναντήσεων υψηλού επιπέδου.

Για το σκοπό αυτό, προτείνονται οι ακόλουθες δράσεις:

* Οι σύνοδοι κορυφής και οι υπουργικές συνεδριάσεις πρέπει να επικεντρωθούν σε περιορισμένο αριθμό στρατηγικών προτεραιοτήτων. Με τον τρόπο αυτό θα αυξηθεί η στρατηγική σημασία των συνόδων κορυφής ΕΕ-Κίνας καθώς και των υπουργικών συνεδριάσεων, θα διεξάγεται ευκολότερα ο διάλογος για επιλεγμένα θέματα, θα αυξηθούν οι ευκαιρίες για επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων, και κατά συνέπεια θα αυξηθεί η πολιτική τους προβολή.

* Οι εντολές που έχουν ανατεθεί στα διάφορα υψηλού επιπέδου φόρα ΕΕ-Κίνας πρέπει να προσαρμοστούν και να αποσαφηνιστούν, έτσι ώστε να βελτιωθεί η κατανομή των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων μεταξύ τους:

- Οι σύνοδοι κορυφής πρέπει να καλύπτουν το πλήρες φάσμα της σχέσης. Ωστόσο, με την ατζέντα τους πρέπει να επιδιώκεται κυρίως να δοθεί στη σχέση πολιτική χροιά και να προβάλλεται ένα κοινό όραμα παγκόσμιων υποθέσεων, τόσο στον πολιτικό όσο και σε άλλους τομείς.

- Οι τρόικες των υπουργών εξωτερικών πρέπει να καλύπτουν πολιτικά θέματα και θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά επίσης, όπου είναι σκόπιμο, επιλεγμένα εμπορικά και τομεακά θέματα.

- Ο κινητήριος ρόλος της μικτής επιτροπής ΕΚ-Κίνας πρέπει να ενισχυθεί έτσι ώστε να καλύπτει τον ευρύτερο οικονομικό χώρο, τουτέστιν όχι μόνο θέματα εμπορίου και επενδύσεων αλλά και τον ταχέως αναπτυσσόμενο τομεακό διάλογο και το πρόγραμμα συνεργασίας ΕΚ-Κίνας, μεγιστοποιώντας με τον τρόπο αυτό τις συνέργειες μεταξύ των τριών συγκεκριμένων τομέων. Για το σκοπό αυτό, πρέπει να προωθηθεί η συμμετοχή των αρμοδίων υπουργών στην μικτή επιτροπή.

- Οι τρόικες των περιφερειακών διευθυντών πρέπει να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην οικονομική και πολιτική ενοποίηση της ΕΕ και της Ασίας, καθώς και στις περιφερειακές κρίσεις.

- Οι τρόικες των πολιτικών διευθυντών πρέπει να καλύπτουν πολιτικά και άλλα θέματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος.

* Για να μπορέσουν οι σύνοδοι κορυφής να διαμορφώσουν κατεύθυνση και να τονώσουν αποτελεσματικά τις σχέσεις στο σύνολό τους, πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να διεξάγονται μεμονωμένα, και όχι σε συνδυασμό με άλλα γεγονότα, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ικανοποιητική πίστωση χρόνου και να αυξάνεται η προβολή τους.

* Για τον ίδιο λόγο, και για να φανεί ότι λαμβάνεται υπόψη η αυξανόμενη σημασία της σχέσης, θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναβάθμισης του επιπέδου των συνόδων κορυφής σε προεδρικό επίπεδο.

* Ο Κινέζος Πρόεδρος Hu Jintao πρέπει να προσκληθεί να επισκεφθεί τις Βρυξέλλες στο άμεσο μέλλον, και να προγραμματιστούν αντίστοιχες επισκέψεις στο Μπεϊζίν ανωτέρων αξιωματούχων της ΕΕ, περιλαμβανομένου και του Προέδρου της Επιτροπής Πρόντι, έτσι ώστε να υπογραμμιστεί περαιτέρω η αυξανόμενη πολιτική βαρύτητα που αποκτά η σχέση ΕΕ-Κίνας.

Παράρτηϴα 1

Διάλογος ΕΕ-Κίνας

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Παράρτημα 2

Εμπορικές συναλλαγές ΕΕ με τον κόσμο και την Κίνα (¬ εκατ.)

(εξαιρούνται οι ενδο-ΕΕ συναλλαγές)

Πηγή: EUROSTAT (COMEXT)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Ε ισ α γ ω γ έ ς Ε Ε

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Εξαγωγές ΕΕ

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Εϴπορικές συναλλαγές της Κίνας ϴε τους κυριότερους εταίρους (δισ. δολ. ΗΠΑ)

Πηγή: Κινεζική κυβέρνηση (MOFCOM / MOFTEC)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Εισαγωγές της Κίνας

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Εξαγωγές της Κίνας

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Άϴεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Κίνα

Πηγή: Κινεζική κυβέρνηση (MOFCOM / MOFTEC)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Nέες εισροές Α Ξ Ε

Μερίδιο στις νέες εισροές ΑΞΕ(δισ.δολ.ΗΠΑ)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Σύνολο ΑΞΕ (συϴϴετοχές, τέλη του 2002)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Παράρτημα 3

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Έργα συνεργασίας ΕΕ-Κίνας

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Ο παρών κατάλογος περιλαμβάνει έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο των ακόλουθων κεφαλαίων του προϋπολογισμού:

Β7-3 Συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας

Β7-7 Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τηνδημοκρατία και τα δικαιόματα του

ανθρώπου_

Β7-6000 Συγχρηματοδότηση δράσεων που εκτελούν ΜΚΟ_

_Β7-6212 Υγεία, πληθυσμός, καταπολέμηση του HIV/AIDS

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Περιφερειακά προγράμματα στα οποία συμμετέχουν Κινέζικοί φορείς

(1) Έτος αναφοράς 2003. Η Κίνα συμμετέχει επίσης στο περιφερειακό πρόγραμμα του ταμείου (Trust Fund) II ASEM (συνολική χρηματοδότηση ¬20 εκατ.) και λαμβάνει ενίσχυση της ΕΚ στο πλαίσιο της Foundation Asia-Europe (συνολική χρηματοδότηση 3,5 εκατ. ευρώ)

Έργα και προγράμματα υπό προετοιμασία