Ανακοινώση της Επιτρόπης

Ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης και ενισχύσεις για το κλείσιμο επιχειρήσεων στο χαλυβουργικό τομέα

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2002) 315]

(2002/C 70/05)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

1. ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΣΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Στην ανακοίνωσή της προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη συμβουλευτική επιτροπή ΕΚΑΧ με τίτλο "Η ανταγωνιστικότητα της χαλυβουργίας στην ΕΕ"(1), η οποία εκδόθηκε στις 5 Οκτωβρίου 1999, η Επιτροπή τόνιζε ήδη ότι είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι αυστηροί κανόνες στον τομέα της χαλυβουργίας και μετά τη λήξη ισχύος της συνθήκης ΕΚΑΧ στις 23 Ιουλίου 2002. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη, η συμβουλευτική επιτροπή ΕΚΑΧ καθώς και οι χαλυβουργίες και οι ενώσεις τους ζήτησαν επίσης την εφαρμογή αυστηρών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις προς τη χαλυβουργία.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι ο στόχος αυτός είναι δυνατό να επιτευχθεί με την εστίαση της προσοχής σε εκείνες τις μορφές κρατικών ενισχύσεων που, με βάση την εμπειρία του παρελθόντος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χαλυβουργίας, νόθευαν περισσότερο τον ανταγωνισμό στον εν λόγω τομέα. Αυτό αφορά τις επενδυτικές ενισχύσεις καθώς και εκείνες για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση.

Σχετικά με τις επενδυτικές ενισχύσεις, το αναθεωρημένο πολυτομεακό πλαίσιο για τις περιφερειακές ενισχύσεις προς μεγάλα επενδυτικά σχέδια(2) (εφεξής: το πολυτομεακό πλαίσιο) απαγορεύει αυτό το είδος ενίσχυσης στον τομέα της χαλυβουργίας.

Όσον αφορά τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι, στις τελευταίες αποφάσεις που εξέδωσε το 1993 βάσει του άρθρου 95 της συνθήκης ΕΚΑΧ, η Επιτροπή και το Συμβούλιο συμφώνησαν ότι δεν επρόκειτο να εκδοθούν άλλες τέτοιες αποφάσεις για τη διάσωση των χαλυβουργιών της Κοινότητας. Ύστερα από αυτό, οι χαλυβουργίες συνέχισαν να δραστηριοποιούνται στην αγορά με την παραδοχή ότι δεν επρόκειτο πλέον να χορηγηθούν σε αυτές ενισχύσεις αναδιάρθρωσης. Εάν αυτή η κατάσταση επρόκειτο να αλλάξει στο μέλλον, δεν θα μπορούσε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο χαλάρωσης των προσπαθειών των χαλυβουργιών για μείωση του κόστους και αύξηση της ανταγωνιστικότητας, οπότε θα ετίθετο σε κίνδυνο το αποτέλεσμα των τεράστιων προσπαθειών που έχουν ήδη καταβληθεί.

Υπό τις συνθήκες αυτές, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης σε προβληματικές επιχειρήσεις του χαλυβουργικού τομέα, όπως ορίζεται στο παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου, δεν συμβιβάζονται με την κοινή αγορά.

2. ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, οι ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων δύνανται να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με την κοινή αγορά. Η Επιτροπή θεωρεί ότι, λαμβανομένης υπόψη της υπερβάλλουσας παραγωγικής ικανότητας που υφίσταται σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και των προβλημάτων αναποτελεσματικότητας που η κατάσταση αυτή προκαλεί και δεδομένου ότι απαγορεύεται η χορήγηση ενισχύσεων διάσωσης και αναδιάρθρωσης στη χαλυβουργία, οι ενισχύσεις που αποσκοπούν στο να διευκολύνουν τις διαρθρωτικές προσαρμογές μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας υγιέστερης χαλυβουργικής βιομηχανίας. Επομένως, τα ακόλουθα μέτρα ενίσχυσης προς επιχειρήσεις του χαλυβουργικού τομέα, όπως ορίζεται στο παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου, μπορούν να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με την κοινή αγορά:

2.1. Ενισχύσεις σε χαλυβουργικές επιχειρήσεις για την κάλυψη των ποσών που καταβάλλουν σε εργαζομένους που έχουν απολυθεί ή έχουν δεχτεί να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα, εφόσον:

- τα ποσά προς καταβολή προκύπτουν πράγματι από τη μερική ή την ολική παύση λειτουργίας χαλυβουργικών εγκαταστάσεων που δεν έχουν ήδη ληφθεί υπόψη για τη χορήγηση ενισχύσεων,

- τα εν λόγω ποσά δεν υπερβαίνουν το ύψος εκείνων που συνήθως καταβάλλονται κατ' εφαρμογή των κανόνων που ισχύουν στα κράτη μέλη και

- η ενίσχυση δεν υπερβαίνει το 50 % αυτών των καταβολών.

2.2. Ενισχύσεις προς τις χαλυβουργίες που παύουν οριστικά να παράγουν προϊόντα σιδήρου και χάλυβα, εφόσον:

- οι επιχειρήσεις αυτές απέκτησαν νομική προσωπικότητα πριν από την 1η Ιανουαρίου 2002,

- παρήγαν συστηματικά προϊόντα σιδήρου και χάλυβα μέχρι την ημερομηνία κοινοποίησης της σχετικής ενίσχυσης,

- δεν έχουν μεταβάλει τη διάρθρωση της παραγωγής και των εγκαταστάσεών τους μετά την 1η Ιανουαρίου 2002,

- κλείνουν και αποξηλώνουν τις εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή προϊόντων σιδήρου και χάλυβα εντός έξι μηνών από την παύση της παραγωγής ή την έγκριση της ενίσχυσης από την Επιτροπή, ανάλογα με το ποιο γεγονός συμβαίνει τελευταίο,

- το κλείσιμο των εγκαταστάσεών τους δεν έχει ήδη ληφθεί υπόψη για την έγκριση της ενίσχυσης και

- το ποσό της ενίσχυσης δεν υπερβαίνει την υπολειμματική λογιστική αξία των εγκαταστάσεων που πρόκειται να κλείσουν· στον υπολογισμό της αξίας αυτής δεν θα ληφθεί υπόψη το τμήμα ενδεχόμενης αναπροσαρμογής μετά την 1η Ιανουαρίου 2002 το οποίο υπερβαίνει τον εθνικό δείκτη πληθωρισμού.

2.3. Οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε χαλυβουργική επιχείρηση η οποία πληροί μεν τις προϋποθέσεις του σημείου 2.2 αλλά ελέγχεται άμεσα ή έμμεσα από άλλη επιχείρηση, η οποία είναι επίσης χαλυβουργική επιχείρηση ή ελέγχει η ίδια άμεσα ή έμμεσα μια τέτοια επιχείρηση, μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά, εφόσον:

- η επιχείρηση που κλείνει διαχωρίστηκε νομικά και πραγματικά από τη διάρθρωση του ομίλου τουλάχιστον έξι μήνες πριν από την καταβολή της ενίσχυσης,

- ανεξάρτητος ελεγκτής, εγκεκριμένος από την Επιτροπή, έχει πιστοποιήσει ότι οι λογιστικές καταστάσεις της επιχείρησης που κλείνει αποδίδουν πραγματικά και επακριβώς το ενεργητικό και το παθητικό της εν λόγω επιχείρησης και

- υπάρχει μείωση του παραγωγικού δυναμικού πραγματική, επαληθεύσιμη και τέτοια που να συνεπάγεται με την πάροδο του χρόνου αισθητό όφελος για το σύνολο του τομέα, από την άποψη της μείωσης του παραγωγικού δυναμικού ως προς τα χαλυβουργικά προϊόντα που επηρεάζονται από το κλείσιμο, και τούτο για περίοδο πέντε ετών από την ημερομηνία του κλεισίματος για το οποίο χορηγείται η ενίσχυση ή από την ημερομηνία της τελευταίας καταβολής της ενίσχυσης που εγκρίθηκε σύμφωνα με το παρόν σημείο, αν αυτή είναι μεταγενέστερη.

3. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ

Κάθε σχέδιο για τη χορήγηση ενίσχυσης στη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων της χαλυβουργίας και κάθε σχέδιο για το κλείσιμο επιχειρήσεων στον τομέα αυτό πρέπει να κοινοποιείται μεμονωμένα.

4. ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΜΕΤΡΑ

4.1. Η Επιτροπή προτείνει, ως κατάλληλο μέτρο δυνάμει του άρθρου 88 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, να αποκλειστούν από το πεδίο εφαρμογής των υφιστάμενων εθνικών καθεστώτων ενισχύσεων στη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων(3), όπως αυτές ορίζονται από τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων, οι ενισχύσεις σε επιχειρήσεις του χαλυβουργικού τομέα, όπως αυτές ορίζονται στο παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου, και αυτό από τις 24 Ιουλίου 2002.

4.2. Τα κράτη μέλη καλούνται να συμφωνήσουν ρητά με τα προτεινόμενα κατάλληλα μέτρα εντός 20 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της σχετικής επιστολής. Εάν η Επιτροπή δεν λάβει σχετική απάντηση, θα θεωρήσει ότι το κράτος μέλος δεν συμφωνεί με τα προταθέντα μέτρα.

5. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ

Η παρούσα ανακοίνωση εφαρμόζεται από τις 24 Ιουλίου 2002 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2009.

6. ΜΗ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΘΕΙΣΕΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΧΟΡΗΓΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ

Η Επιτροπή θα εξετάζει το συμβιβάσιμο με την κοινή αγορά των ενισχύσεων που χορηγήθηκαν στη χαλυβουργία χωρίς προηγούμενη έγκρισή της· η εξέταση αυτή θα γίνεται με βάση τα κριτήρια που ισχύουν κατά την ημερομηνία χορήγησης της εκάστοτε εξεταζόμενης ενίσχυσης.

(1) COM(1999) 453 τελικό.

(2) ΕΕ C 70 της 19.3.2002.

(3) ΕΕ C 288 της 9.10.1999, σ. 2.