Τροποποιημένη πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ που τροποποιεί του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2236/95 του Συμβουλίου περί καθορισμού των γενικών κανόνων για τη χορήγηση κοινοτικής ενίσχυσης στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων (υποβλήθηκε από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Τη Λευκή Βίβλο για την ασφάλεια εφοδιασμού σε ενέργεια που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 29 Νοεμβρίου 2000 [1] τονίζεται ότι είναι αναγκαίο να ολοκληρωθούν προοδευτικά οι αγορές ενέργειας και επισημαίνεται ότι η διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων είναι ακόμη ανεπαρκής, ιδίως στη νότιο Ευρώπη. Για να διευκολυνθεί η κατασκευή νέων υποδομών, προτείνεται στην Πράσινη Βίβλο ένα σχέδιο υποδομών όπου εντοπίζονται τα ευρωπαϊκά έργα ενδιαφέροντος τα οποία θα επιτρέψουν την ανεύρεση καθαρών λύσεων για να αντιμετωπισθούν τα πολιτικά και χρηματοδοτικά εμπόδια που συναντώνται στα έργα αυτά.

[1] COM (2000) 769

2. Η Επιτροπή εξέδωσε λοιπόν, στις 20 Δεκεμβρίου 2001, μια ανακοίνωση για την ευρωπαϊκή υποδομή ενέργειας και μια πρόταση με σκοπό να αναθεωρηθούν οι προσανατολισμοί για τα ΔΔΕ-Ενέργεια [2]. Η Επιτροπή προτείνει να εστιασθούν και να χρησιμοποιηθούν καλύτερα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα με βάση τον κανονισμό για τη χορήγηση ενίσχυσης για τα ΔΔΕ. Στην πρόταση προσδιορίζονται με σαφήνεια εξάλλου δώδεκα πρωτεύοντα έργα, των οποίων η σημασία είναι ουσιαστική για να περατωθεί η διασύνδεση του διευρωπαϊκού δικτύου ενέργειας.

[2] COM (2001) 775

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων, η Επιτροπή πρότεινε στην ανακοίνωσή της για την ευρωπαϊκή υποδομή ενέργειας και στην αιτιολογική έκθεση της πρότασής της για αναθεώρηση των προσανατολισμών ΔΔΕ-Ενέργεια:

- να επικεντρωθούν οι χρηματοδοτικοί πόροι σε αυτά τα πρωτεύοντα έργα που προσδιορίζονται - ενδεικτικά - στο παράρτημα Ι της πρότασης αναθεώρησης των προσανατολισμών για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου ενέργειας.

- να ανέλθει από 10 σε 20% το μέγιστο ποσοστό ενίσχυσης αυτών των δώδεκα πρωτευόντων έργων.

- να εστιασθεί πλέον η ενίσχυση στην αναπτυξιακή φάση των έργων.

Κατ'αυτόν τον τρόπο θα χρηματοδοτηθούν αποτελεσματικά τα έργα των οποίων η υλοποίηση εξαρτάται από τη χορήγηση μεγάλης χρηματοδοτικής ενίσχυσης.

3. Στον τομέα της ενέργειας, η επικέντρωση των χρηματοδοτικών μέσων στα πρωτεύοντα έργα δικαιολογείται από την ευρωπαϊκή διάσταση των έργων αυτών και από την ειδική συμβολή τους στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς, η οποία αποτελεί βασικό στόχο της πολιτικής ΔΔΕ, όπως επίσης και της ειδικής συμβολής τους στην ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού, η οποία αποτελεί σημαντικό στόχο για τον τομέα της ενέργειας, ο οποίος αναγνωρίζεται ρητά από τους προσανατολισμούς των ΔΔΕ.

4. Επίσης, προτάθηκε να επικεντρωθούν τα χρηματοδοτικά μέσα στην αναπτυξιακή φάση των έργων ΔΔΕ-Ενέργεια. Αυτό δικαιολογείται από τη σημασία που έχουν οι χορηγούμενες ενισχύσεις από το 1995 στις μελετητικές φάσεις των έργων αλλά επίσης και από την κατάσταση που επικρατεί σήμερα σε πολυάριθμα έργα, των οποίων οι μελέτες έχουν περατωθεί αλλή η κατασκευή τους δεν έχει αρχίσει ακόμη. Οι ενισχύσεις αυτές θα χορηγηθούν για πρωτεύοντα έργα που παρουσιάζουν μικρή οικονομική απόδοση, των οποίων όμως η κοινωνικο-οικονομική προστιθεμένη αξία είναι μεγάλη. Αυτά τα νέα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή εντός των ορίων του προϋπολογισμού που διατίθεται σήμερα για τα ΔΔΕ-Ενέργεια.

5. Στις 2 Οκτωβρίου 2001, η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση με σκοπό να τροποποιηθεί ο κανονισμός αριθ. 2236/95 του Συμβουλίου για τον καθορισμό των γενικών κανόνων για την χορήγηση κοινοτικής ενίσχυσης στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων, η οποία αυξάνει ιδίως από 10 σε 20% το μέγιστο ποσοστό χρηματοδότησης. Η πρόταση αυτή αφορά ωστόσο μόνο τον τομέα των μεταφορών [3].

[3] COM (2001) 545

6. Σύμφωνα με τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Στοκχόλμης, το οποίο τόνισε ότι είναι αναγκαίο να συμπληρωθούν τα διευρωπαϊκά δίκτυα με τη χρηματοδότηση κυρίως ορισμένων μεγάλων έργων, και ενόψει του Συμβουλίου της Βαρκελώνης, η Επιτροπή κρίνει σήμερα σκόπιμο να επεκταθεί η πρόταση αυτή στον τομέα της ενέργειας.

7. Η παρούσα αναθεωρημένη πρόταση τροποποίησης του κανονισμού αριθ. 2236/95 του Συμβουλίου περί καθορισμού των γενικών κανόνων για τη χορήγηση κοινοτικής ενίσχυσης στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων θα καλύψει επομένως τα βασικά έργα για την περάτωση της διασύνδεσης του διευρωπαϊκού δικτύου ενέργειας.

2001/0226 (COD)

Τροποποιημένη πρόταση [4] ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ που τροποποιεί του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2236/95 του Συμβουλίου περί καθορισμού των γενικών κανόνων για τη χορήγηση κοινοτικής ενίσχυσης στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

[4] Ως προς την πρόταση τροποποίησης του κανονισμού 2236/95 που περιέχει το έγγραφο COM (2001) 545, η παρούσα τροποποιημένη πρόταση αφορά μόνο τα στοιχεία που αναγράφονται με παχείς χαρακτήρες στο κείμενο.

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 156, πρώτο εδάφιο,

την πρόταση της Επιτροπής [5],

[5] ΕΕ C...

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [6],

[6] ΕΕ C...

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών [7],

[7] ΕΕ C...

αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 251 της συνθήκης [8],

[8] ΕΕ C...

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Η αύξηση της κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας - και ιδίως των βαρέων οχημάτων - επιδείνωσε την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τη ρύπανση σε όλη την κοινοτική επικράτεια. Η χωρητικότητα του οδικού δικτύου και των σιδηροδρομικών υποδομών είναι κάθε άλλο παρά βέλτιστη και τα μεθοριακά τμήματα αποτελούν τα πιο αδύνατα σημεία. Η μεγάλη καθυστέρηση που παρουσιάζεται στην εφαρμογή του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών εξηγείται από το γεγονός ότι τα διαμεθοριακά σιδηροδρομικά έργα απαιτούν την κατασκευή υποδομών όπως είναι οι σήραγγες ή οι γέφυρες μεγάλου μήκους. Εξαιτίας των δυσχερειών αυτών, η οικονομική βιωσιμότητα των έργων αυτών συχνά είναι πολύ μικρή.

(2) Οι διαμεθοριακές διασυνδέσεις των ενεργειακών δικτύων είναι σημαντικές για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, την ασφάλεια του εφοδιασμού και τη βέλτιστη χρήση των υφιστάμενων ενεργειακών υποδομών. Κρίνεται σκόπιμο κατά συνέπεια να τύχουν υψηλότερης χρηματοδοτικής συνδρομής και τα πρωτεύοντα έργα των ενεργειακών δικτύων.

(3) Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να χορηγηθεί υψηλότερη χρηματοδοτική συνδρομή, ύψους 20% του συνολικού κόστους επένδυσης, στα έργα μεταφορών που αποσκοπούν στην εξάλειψη των διαμεθοριακών σημείων συμφόρησης και στα έργα που χωροθετούνται στα σύνορα με τις υποψήφιες για προσχώρηση χώρες, τα οποία συντελούν ιδιαίτερα στη βελτίωση του διευρωπαϊκού δικτύου, όπως αυτό ορίζεται στην απόφαση αριθ. 1692/96/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1996, περί των κοινοτικών προσανατολισμών για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών [9].

[9] ΕΕ L 228 της 9.9.1996, σ. 1. Απόφαση που τροποποιήθηκε από την απόφαση αριθ. 1346/2001/ΕΚ (ΕΕ L 185 της 6.7.2001, σ. 1).

(4) Επειδή τα έργα με τις υποψήφιες για προσχώρηση χώρες ενδέχεται να αποδειχθούν δύσκολα στην εφαρμογή τους εξαιτίας των χρηματοδοτικών περιορισμών, τα συμπληρωματικά κονδύλια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να επέλθουν στις υποδομές μεταφορών στα σύνορα με τις υποψήφιες χώρες οι πλέον επείγουσες βελτιώσεις. Η πιθανή οικονομική βιωσιμότητα των έργων αυτών πρέπει να αξιολογηθεί. Τα ποσά που θα χορηγηθούν ειδικά για τα έργα αυτά πρέπει να καλύπτουν τη χρηματοδοτική περίοδο 2003-2006, ανεξάρτητα από την ημερομηνία προσχώρησης των νέων κρατών μελών.

(5) Οι διατάξεις του κανονιμού (ΕΚ) αριθ. 2236/95 του Συμβουλίου [10] πρέπει να προσαρμοστούν ούτως ώστε να ληφθεί υπόψη η απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή [11].

[10] ΕΕ L 228 της 23.9.1995, σ. 1. Κανονισμός που τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1655/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 197 της 29.7.1999, σ. 1).

[11] ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.

(6) Είναι σκόπιμο να αυξηθεί το χρηματοδοτικό ποσό αναφοράς για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2236/95 με σκοπό να χρηματοδοτηθούν οι πλέον επείγουσες βελτιώσεις των υποδομών μεταφορών στα σύνορα με τις υποψήφιες χώρες.

(7) Κρίνεται σκόπιμο να τροποποιηθεί ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2236/95 αναλόγως,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2236/95 τροποποιείται ως εξής:

1) Στο άρθρο 5, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«3. Ανεξάρτητα από την επιλεγόμενη μορφή παρέμβασης, το συνολικό ποσό της κοινοτικής ενίσχυσης δυνάμει του παρόντος κανονισμού δεν μπορεί να υπερβεί το 10% του συνολικού κόστους της επένδυσης. Ωστόσο, κατ'εξαίρεση, το συνολικό ποσό της κοινοτικής ενίσχυσης μπορεί να φθάσει το 20% του συνολικού κόστους της επένδυσης, στις εξής περιπτώσεις:

α) έργα που αποσκοπούν στην εξάλειψη των σιδηροδρομικών σημείων συμφόρησης και/ή την περάτωση των ελλιπόντων διαμεθοριακών σιδηροδρομικών τμημάτων, σε περιοχές όπου τα φυσικά εμπόδια δεν επιτρέπουν την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και επιβατών, και τα οποία συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην αποκατάσταση ισορροπίας μεταξύ των τρόπων μεταφοράς και τη βελτίωση των σιδηροδρομικών μεταφορών.μέσα στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, όπως ορίζεται στην απόφαση αριθ. 1692/96/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [12]

β) Άλλα έργα τα οποία αποσκοπούν στην εξάλειψη των σημείων συμφόρησης στα σύνορα με τις υποψήφιες για προσχώρηση χώρες και των οποίων η προστιθεμένη αξία είναι ιδιαίτερα υψηλή, από άποψη βελτίωσης της ασφάλειας και μείωσης της συμφόρησης μέσα στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, όπως ορίζεται στην απόφαση αριθ. 1692/96/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [13]

[12] ΕΕ L 228 της 9.9.1996, σ. 1.»

[13] ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.»

γ) έργα που αφορούν τα δορυφορικά συστήματα εντοπισμού θέσης και πλοήγησης που αναφέρονται στο άρθρο 17 της απόφασης αριθ.°1692/96/ΕΚ.

δ) πρωτεύοντα έργα των ενεργειακών δικτύων».

2) Το άρθρο 17 αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«Άρθρο 17 Επιτροπή

1. Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή απαρτιζόμενη από αντιπροσώπους των κρατών μελών, της οποίας προεδρεύει ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής.

2. Σε περίπτωση παραπομπής στο παρόν άρθρο, εφαρμόζεται η διαδικασία διαχείρισης που προβλέπεται στο άρθρο 4 της απόφασης 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου*, τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 7 και 8 αυτής.

3. Η περίοδος που αναφέρεται στο άρθρο 4, παράγραφος 3 της απόφασης 1999/468/ΕΚ ορίζεται ότι έχει διάρκεια δύο μηνών.

3) Στο άρθρο 18, το πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«Το χρηματοδοτικό ποσό αναφοράς για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού για την περίοδο 2000-2006 είναι 4.700 εκατομμύρια ευρώ».

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός τίθεται σε ισχύ την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ο παρών κανονισμός είναι υποχρεωτικός ως προς όλα τα μέρη του και εφαρμόζεται άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

H Πρόεδρος Ο Πρόεδρος